Werkplan Mobiliteitsmanagement 2006 Groningen, januari 2006 Provincie Groningen
Algemeen Mobiliteitsmanagement is een verzamelterm voor allerlei maatregelen die de vraag naar mobiliteit beïnvloeden om zo het niet-noodzakelijk autogebruik terug te dringen. Hierdoor blijft de bereikbaarheid gegarandeerd. Daarnaast zorgt minder autoverkeer voor minder luchtvervuiling en ongevallen en draagt het bij aan een beter woon- en leefmilieu door minder stank en lawaai. In dit werkplan volgt eerst een toelichting op de inhoud van mobiliteitsmanagement. Dit is met name ingegeven vanuit de Nota Mobiliteit. Daarnaast komen de kerntaken en projecten aan bod die het komend jaar op stapel staan met een financiële paragraaf. In 2006 bedraagt het budget 71.578 euro (exclusief BTW). De toepassing van mobiliteitsmanagement kent drie verschillende instrumenten: 1. Wet- en regelgeving; 2. Kwaliteit infrastructuur; 3. Communicatie (vervoersmanagement; stimuleren fiets/ov/carpoolen). Wet- en regelgeving In deel III van de Nota Mobiliteit en de hieraan gekoppelde uitvoeringsagenda (september 2005) komt dit instrument nadrukkelijk naar voren. Het Rijk wil dat gemeenten zonodig dwingende afspraken met bedrijven maken om zo de bereikbaarheid van bedrijven zelf en het gebied er omheen te vergroten. Gemeenten kunnen daarbij gebruik maken van parkmanagement, de wet personenenvervoer 2000, de Wet milieubeheer, het bestemmingsplan en de bouwvergunning. De provincies Noord-Holland en Gelderland starten in IPO-verband een pilot om minder vrijblijvende afspraken met het bedrijfsleven te maken. Doel is om met deze pilots een hulppakket te ontwikkelen voor bedrijven èn richtlijnen voor gemeenten. Ook zullen de mogelijkheden van de Wet Milieubeheer voor mobiliteitsmanagement in de praktijk worden getoetst. Kwaliteit infrastructuur Het gaat hierbij om de aanleg van nieuwe infrastructuur of het verbeteren van het bestaande om de concurrentiepositie van de fiets en openbaar vervoer ten opzichte van de auto te verbeteren. Voorbeelden binnen onze provincie zijn de aanleg van de fietsroute(s)-plus, aanpak fietsenstallingen bij stations, aanleg van transferia, verbeteren en verruimen van de dienstregeling voor het openbaar vervoer. Ook nieuw materieel (lage-vloerbussen, nieuwe Arriva-treinen) dragen bij aan deze doelstelling. Het verbeteren van de kwaliteit van de infrastructuur van fiets en openbaar vervoer valt onder mobiliteitsmanagement. Echter, in dit werkplan ligt de nadruk, met haar middelen, op communicatie (vervoersmanagement). Communicatie (vervoersmanagement) Bij het vervoermanagement gaat het om het onder de aandacht brengen van de voordelen van vervoer anders dan de auto. Het gaat hierbij om het stimuleren van het gebruik van de fiets, het openbaar vervoer, carpoolen en telewerken. Het Rijk heeft in de jaren negentig een krachtige campagne gevoerd waardoor de bezettingsgraad van auto's is toegenomen. Omdat de trend zich niet heeft doorgezet is in samenwerking met de provincies Friesland en Drenthe in 2005 sterk ingezet op het 2
carpoolen. Beoogd doel is de dalende trend te doorbreken en om te buigen naar een groeiende bezettingsgraad van de personenauto's. Positie VCC De stichting Vervoer Coördinatiecentrum Centrum Noord-Nederland (VCC) heeft de afgelopen jaren de kerntaak en een groot aantal projecten op zich genomen. Onder kerntaak wordt verstaan het in algemene zin uitdragen van de mobiliteitsmanagementboodschap. In overleg met onze SNN-partners Friesland en Drenthe is de relatie met het VCC verzakelijkt. Europese regelgeving en de verantwoording aan het Rijk lagen hieraan ten grondslag. Het aantal kerntaken is verkleind en de uitvoering hiervan ligt niet meer vanzelfsprekend bij het VCC. Projecten worden in de markt uitgezet waarbij het VCC één van de gevraagde bureaus kan zijn. 3
Kerntaken De kerntaken betreffen een aantal vaste taken die met mobiliteitsmanagement te maken hebben. Bij de kerntaken vragen wij, samen met de provincies Drenthe en Friesland, in eerste instantie bij het VCC offerte aan. De kosten voor de kerntaken bedragen zo'n 10.000 euro. Het gaat bij de kerntaak om de volgende zaken. 1. Helpdeskfunctie Uitvoering geven aan de helpdeskfunctie op het gebied van mobiliteitsmanagement. Dit houdt in het beantwoorden van vragen vanuit de samenleving en het geven van adviezen. Bij deze taak hoort het bijhouden van een logboek van gestelde vragen, gegeven adviezen en tijdsbesteding. 3. Halfjaarlijks overleg Het halfjaarlijks overleg vindt plaats in januari en juni. De volgende zaken komen hierbij aan de orde: Evaluatie en voortgang (kern)taken 2005 Aandacht voor gevraagd en ongevraagd advies Gevraagd advies wordt verrekend op basis van nacalculatie. 2. Communicatie Nieuwsbrief Het uitbrengen van de nieuwsbrief waaruit duidelijk blijkt dat de boodschap van c.q. namens de drie noordelijke provincies komt. De opzet en inhoud van de nieuwsbrieven is in lijn met de nieuwsbrieven van 2005. Website Het instandhouden en actualiseren van de website www.carpooldate.nl. De site wordt in het eerste kwartaal van 2006 getoetst op gebruikersvriendelijkheid, volledigheid en actualiteit en waar nodig aangepast op basis van een geschreven plan. Persberichten Het schrijven en verspreiden van minimaal vier persberichten in 2006 over niet projectgebonden actuele zaken en thema's uit het werkveld mobiliteitsmanagement. Een en ander in overleg met de provincies. 4
Projecten Omdat met het verminderen van de kerntaken het budget is gehalveerd, kunnen we meer aan projecten doen. Wet- en regelgeving De gestarte pilots van de provincies Noord-Holland en Gelderland in dit kader zullen wij volgen. Op basis van de uitkomsten kunnen wij dit mogelijk ook in onze provincie implementeren. In ambtelijk WGR-verband worden al een aantal zaken besproken waar gemeenten mogelijk al mee aan de slag kunnen zoals het afstemmen van het parkeerbeleid. Ook in eigen huis zullen we deze mogelijkheden bekijken. Communicatie (vervoersmanagement) Fiets De afgelopen jaren is met name ingezet op openbaar vervoer en carpoolen. Dit jaar willen wij aandacht vragen voor de positieve aspecten van de fiets: mobiel; gezond; goedkoop; snel; milieuvriendelijk. Het promoten van de fiets doen wij in samenwerking met Friesland en Drenthe. Daarnaast is er ruimte voor acties specifiek in onze provincie. Voor de uitvoering zullen wij een offerte aan diverse bureaus vragen. Voor dit project is een bedrag van 35.000 euro beschikbaar. Week van de vooruitgang In deze week (eind september) wordt ingezet op duurzame mobiliteit, waarin elke dag een specifiek thema heeft, zoals een auto-datedag, op voeten- en fietsen naar school, autovrije dag, het nieuwe rijden etc. Nationaal een internationaal is er in de week van de vooruitgang veel aandacht voor mobiliteit. Om hier regionaal bij aan te sluiten willen we hier 10.000 euro voor beschikbaar stellen. De organisatie vindt plaats in samenwerking met de gemeente Groningen. Opdracht OV-bureau In SNN-verband is afgesproken dat een deel van de middelen voor mobiliteitsmanagement voor het stimuleren van openbaar vervoer beschikbaar is. Het gaat om een bedrag van 14.500 euro. Logischerwijs ligt de uitvoering hiervan bij het OV-bureau. In combinatie met het openbaar vervoer (voor- en/of natransport) of auto (park en bike) kan de afstand makkelijk worden vergroot zonder de bereikbaarheid te verminderen. De auto kan bijvoorbeeld aan de rand van de stad worden geparkeerd om daar vervolgens over te stappen op de fiets. 5
Financiën In 2006 is voor mobiliteitsmanagement totaal 71.578 euro (exclusief BTW ) beschikbaar. 30.256 euro is aangevraagd via de BDU, het overige (41.322 euro) staat op de begroting. De uitgaven zijn als volgt (in euro, ex. BTW) Kerntaken 10.000 OV-bureau 14.500 Week van de vooruitgang 10.000 Promotie fiets 35.078 Kosten accountant 2.000 TOTAAL 71.578 Literatuur: Nota Mobiliteit, naar een betrouwbare en voorspelbare bereikbaarheid, Deel III, Kabinetsstandpunt, september 2005, Min. V & W Uitvoeringsagenda, van Nota naar Mobiliteit, september 2005, Min. V & W Mobiliteitsmanagement Noord- Nederland, juni 2003 (SNN) Instrumenten voor mobiliteitsmanagement Voorbeelden en tips, KPVV oktober 2005 Instrumenten voor mobiliteitsmanagement, wat overheden wettelijk kunnen en moeten om verkeer in goede banen te leiden, KPVV, oktober 2005 6