Beleidsplan 2011 2015

Beleidsplan 2011 2015 MINDER WAPENS, MEER VEILIGHEID monitoring en kennisverspreiding, lobby en campagne herziene versie maart 2013 Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 1 van 10

Inhoud 1.Voorwoord 2.Uitgangspositie 3.Organisatieprocessen pag.3 pag.4 pag.7 4.Ondersteunende processen pag.9 5.Financiën pag.10 Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 2 van 10

1. Voorwoord Voor U ligt het bedrijfsplan 2011 2015 van de Campagne tegen Wapenhandel (CtW), in een herziene versie. Na de succesvolle jaren 2011 en 2012, met onder meer een verbeterde wapendoorvoerwetgeving en een grotere betrokkenheid van de Tweede Kamer bij wapenexportbesluiten, willen medewerkers en bestuur niet op de lauweren rusten maar kijken of verdere versterking van de organisatie mogelijk is. Het politieke, maatschappelijke en financiële landschap verandert immers snel, en het is zaak kansen te grijpen als die zich voordoen. De uitgangspunten voor de jaren 2013-2015 blijven ongewijzigd. De Campagne tegen Wapenhandel doet onderzoek naar wapenhandel en wapenproductie, en zoekt per onderwerp naar de meest zinvolle aanpak van wapenexportissues, in lobby, publiciteit en publieksactie. Daarbij wordt waar mogelijk samengewerkt met andere maatschappelijke organisaties. De relatie tussen onderontwikkeling, mensenrechtenschendingen, gewapende conflicten en wapenhandel blijven daarbij ons speerpunt. De 'niche' van de Campagne tegen Wapenhandel is informatievoorziening over wapenhandel, wapenproductie, en daarmee samenhangend beleid en financiering, op basis van grote deskundigheid en uiterste betrouwbaarheid. Om onze slagkracht als kleine organisatie te vergroten en onze kennis zo effectief mogelijk te benutten werken wij veelvuldig met andere organisaties en met media samen. De Campagne tegen Wapenhandel is een kleine organisatie. Dat maakt ons flexibel, waardoor we snel kunnen reageren op actualiteit. Qua mediabereik hebben wij geen klagen. Regelmatig treden we op in radio-uitzendingen of als woordvoerder in artikelen, een enkele keer op voorpagina of op televisie. Wij leiden daaruit af dat er veel interesse is bij Nederlands publiek voor problematiek rond wapenhandel. Wij zouden die belangstelling graag nog meer willen omzetten in politieke beleidsverandering en ook vertaald willen zien in een groter aantal donateurs en andere sympathisanten. De afgelopen jaren is een verdergaand proces van professionalisering ingezet, zonder dat we daarbij onze activistische gedrevenheid hebben losgelaten. Nog steeds is de Campagne tegen Wapenhandel een creatieve en effectieve organisatie waarbij de lijnen kort zijn en de betrokkenheid groot. De steun van bestuur en adviseurs is daarbij onontbeerlijk. Het is nu zaak de bereikte resultaten ook voor de lange termijn te consolideren. In 2013 is een proces begonnen om de Campagne tegen Wapenhandel strategisch te versterken en 'crisisbestendig' te maken. Sinds de oprichting van de Campagne in 1997 is een effectieve werkwijze ontwikkeld, maar ontwikkelingen binnen het landschap van politiek en maatschappelijke organisaties staan ook niet stil. De Campagne tegen Wapenhandel wil in 2013 een tussentijdse herijking uitvoeren, om te kijken of we op de goede weg zijn om ook na 2015 de duurzaamheid van ons werk te kunnen verzekeren. Door in dit proces ook externe deskundigheid te betrekken willen we 'out of the box' denken bevorderen. Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 3 van 10

2. Uitgangspositie De Campagne tegen Wapenhandel bestaat sinds 1997 en heeft zich sindsdien een positie verworven als kleine maar stevig aan de weg timmerende organisatie, die met haar onderzoeken en campagnes voortdurend pers en politiek weet te beroeren, zowel in binnen- als buitenland. 2.1. Missie De Campagne tegen Wapenhandel is een kleine, onafhankelijke organisatie die al 15 jaar onderzoek doet en actie voert. We maken zoveel mogelijk informatie over wapenhandel openbaar. We voeren actie tegen wapenhandel naar ontwikkelingslanden en ondemocratische regimes. We zijn tegen overheidssteun voor wapenbeurzen en tegen subsidies voor de ontwikkeling van nieuwe wapens. We willen de financiering van de wapenhandel en de lobby van de wapenindustrie stoppen. We zien economische ontwikkeling en democratie als duurzame basis voor vrede en veiligheid, en excessieve bewapeningsuitgaven als bedreiging hiervoor. 2.2. Visie en ambitie Nederland is al jaren een van 's werelds belangrijkste wapenexporteurs, met een plek hoog in de top 10. Vanuit Nederland gaan wapens naar meer dan 100 landen over de hele wereld, waaronder een groot aantal dictaturen, spanningsgebieden en ontwikkelingslanden. In veel van die landen hebben burgers weinig te zeggen over militaire aankopen. Vooral vrouwen zijn grotendeels afwezig bij beslissingen over militaire budgetten, terwijl zij wel als eersten de gevolgen ondervinden van tekorten op sociale begrotingsposten, zoals gezondheidszorg en onderwijs. Ook zijn vrouwen vaak slachtoffer van gewapende conflicten. Wapenleveranties gaan vaak ten koste gaan van sociaaleconomische ontwikkeling, mensenrechten, en vrede en veiligheid. Repressieve machthebbers en regionale spanningen worden erdoor versterkt. Hoewel wapenaankopen vaak worden gemotiveerd als veiligheidsbelang is er veel te weinig oog voor de destabiliserende werking van een sterk militair apparaat. Oftewel: wapenhandel botst vaak met een buitenlands beleid gericht op human security. De massale bedragen die wereldwijd besteed worden aan bewapening gaan ten koste van investeringen in onderwijs en gezondheidszorg. Dat geldt zowel voor westerse als niet-westerse landen. Wapens spelen vaak een rol bij het onderdrukken van bevolkingsgroepen en het schenden van mensenrechten. Wapenexporterende landen hebben een verantwoordelijkheid om dit zoveel mogelijk te voorkomen. Wapenexport speelt zich vaak in het verborgene af. Beslissingen over wapenaankopen worden meestal door een kleine groep mensen, hoofdzakelijk mannen, genomen. Dat werkt corruptie in de hand en maakt democratische controle moeilijk. De Campagne tegen Wapenhandel streeft naar transparantie en publieke betrokkenheid bij een onderwerp dat zozeer raakt aan vrede, veiligheid en mensenrechten. De grote beschikbaarheid van wapens laat de weegschaal onevenredig vaak doorslaan naar een militaire aanpak van complexe problemen, waarbij onderliggende oorzaken genegeerd worden. Er zijn alternatieven voor wapenhandel en bewapening, in de vorm van economische, sociale en democratische ontwikkeling, conflictpreventie en diplomatie. 2.3. Externe oriëntatie De Campagne tegen Wapenhandel heeft een unieke positie als expertisecentrum met een groot netwerk van contacten met collega-organisaties, politiek en media in binnen- en buitenland. Vanuit Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 4 van 10

dat netwerk wordt met grote regelmaat samengewerkt; dikwijls speelt de Campagne tegen Wapenhandel daarbij een initiërende rol. De politieke speelruimte is beperkt. Voor een werkelijk restrictief wapenexportbeleid is moeilijk een Kamermeerderheid te behalen. Druk via de media en door gezamenlijk optrekken met collega organisaties kan wel als breekijzer werken om politici ertoe te bewegen stelling te nemen en de regering ter verantwoording te roepen. Kleine doch significante beleidswijzigingen blijken dan toch mogelijk, zoals bij aanscherping van het doorvoerbeleid, een vergroting van de rol van de Kamer bij exporten boven een bepaald drempelbedrag en het beperken van export van wapens naar 'Arabische Lentelanden'. Onze rapporten zijn vaste kost voor de betrokken ambtenaren, al was het maar omdat vrijwel elke publicatie tot Kamervragen leidt. Ook zien we dat onze goede naam zorgt voor toegang tot de hogere besluitvormingsorganen. De invloed van de Control Arms (CA) campagne van Amnesty International, Oxfam en IANSA (in Nederland vertegenwoordigd door IKV PaxChristi) heeft een positieve invloed op ons werk. Naast een goede onderlinge samenwerking bemerken wij ook groeiende belangstelling voor de rol van wapenhandel in de discussie rond vrede en veiligheid, ook in de Nederlandse context. Mede om die reden is de afgelopen jaren de samenwerking met de CA groepen geïntensiveerd, zowel in Nederland, alsook met Europese partners uit dat netwerk. Meest concreet is dat zichtbaar in het gezamenlijk schrijven en uitdragen van rapporten, maar ook in het samen optrekken in de lobby. Voor verscherpte controle op wapenexporten is breed draagvlak een voorwaarde. Als kleine organisatie hebben wij maar beperkte mogelijkheden waar het gaat om langdurige publieksgerichte campagnes. Hoewel we ons steeds beraden op mogelijkheden, bijvoorbeeld gekoppeld aan geschreven rapporten of actuele ontwikkelingen sneuvelen ideeën soms mede vanwege capaciteitsgebrek. Niettemin organiseren wij elk jaar een publieksactie, bijvoorbeeld in de marge van een wapenbeurs, of aandeelhoudersvergadering. Digitale mogelijkheden proberen we optimaal te benutten. 2.4. Prioriteiten en doelstellingen In het werk van de Campagne tegen Wapenhandel wordt vanuit de missie een keuze gemaakt voor enkele specifieke thema s, waarbij het werkveld grotendeels ligt binnen Nederland en Europa. De thema's zijn: A. Monitoring van de Nederlandse wapenhandel en het wapenexportbeleid B. Stoppen stimulering en financiering wapenhandel en wapenindustrie C. Nieuwe ontwikkelingen in oorlogsvoering en militaire strategie D. Informeren burgers, media en politici Opdrachten Evenals in voorgaande jaren zal een deel van het werk namelijk dat wat in opdracht gebeurt op ad hoc basis plaatsvinden. In voorgaande jaren is gebleken dat dergelijk onderzoek vaak goed aansluit op eerder werk en vaak ook weer goede follow-up mogelijkheden biedt. Voorbeelden zijn het werk in opdracht van Oxfam GB rondom bewapening en ontwikkeling, maar ook onderzoek over leveranties aan Syrië voor de Eerlijke Bankwijzer en de Desinvestment campagne van de internationale Cluster Munitie Coalitie. Organisatorische doelstelling Organisatorisch heeft in de periode 2011-2012 de focus gelegen op het continueren en versterken van de organisatie, door het doorontwikkelen van een jaarlijkse routine op inhoudelijk en Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 5 van 10

organisatorisch niveau. Veel grote tijdsinvesteringen van de afgelopen paar jaar (bijvoorbeeld op financieel terrein en op communicatief terrein) hebben zich uitbetaald in meer efficiëntie en een groter publieksbereik. Met name op het digitale vlak zijn een aantal slagen gemaakt waardoor een jonger publiek met de Campagne wordt 'meegenomen'. Tegelijkertijd zijn we erin geslaagd bestaand publiek vast te houden, zo blijkt bijvoorbeeld uit ons trouwe donateursbestand. 2.5. Doelgroepen De Campagne tegen Wapenhandel is een kleine organisatie die als enige in Nederland structureel onderzoek doet naar wapenhandel en de defensie-industrie. Het onderzoek wordt gebruikt als basis voor publicatie, lobby en actie. De Campagne tegen Wapenhandel heeft een flink uitgebouwd netwerk binnen de journalistiek, waardoor wij onze rapporten en ander nieuws, meer nog dan voorheen, doorgaans goed kunnen 'pitchen'. Aandacht in de media leidt ook vaak tot aandacht van politici, bijvoorbeeld via Kamervragen. Ook contacten met leden van de Tweede Kamer zijn van groot belang om een stringenter wapenexportbeleid te bepleiten. Kritische burgers betrekken we zo veel mogelijk bij onze activiteiten. Rond 2008 bestond onze achterban nog voornamelijk uit ouderen met wortels in de vredesbeweging van de jaren '80. Mede dankzij een actief sociaal mediabeleid is dit inmiddels uitgebreid met jonger publiek. Verder onderhouden wij - ad hoc en structureel - contacten met een breed scala aan maatschappelijke organisaties in binnen- en buitenland en werken waar zinnig en mogelijk met hen samen. Zowel met zelf geïnitieerd werk als in samenwerking met (internationale) partners willen wij de wapenhandel zoveel mogelijk aan banden leggen. Dit gebeurt onder meer binnen de Nederlandse Control Arms coalitie. Ook levert de Campagne tegen Wapenhandel informatie aan de Eerlijke Bankwijzer, het Transnational Institute, het European Network Against Arms Trade en de War Profiteers campagne van de War Resisters International. In het zogeheten EU NGO netwerk wordt sinds 2010 kennis uitgewisseld. Wij speelden hier een belangrijke rol in totstandkoming van twee gezamenlijke publicaties. Daarnaast onderhouden we incidentele contacten met onder meer het Zweedse onderzoeksinstituut SIPRI, het Berlin Information Centre for Transatlantic Security en het Vlaams Vredesinstituut. 2.6. Middelen De Campagne tegen Wapenhandel zet verschillende middelen in om haar doelstellingen te bereiken. Deze lopen uiteen van actie tot onderzoek en lobby. Wij werken op projectbasis aan voor de langere termijn vastgestelde thema's, vaak op basis van onderzoeksrapporten. Evengoed springen wij in op de actualiteit, wanneer daar aanleiding toe bestaat. Vaak kunnen wij daarbij voortborduren op eerder werk rond een bepaald thema. Wij opereren daarbij steeds zo creatief en efficiënt mogelijk. Projecten passen binnen de missie en doelstelling van de Campagne tegen Wapenhandel en kunnen zowel meerjarig als van korte duur zijn. De Campagne tegen Wapenhandel voert ieder jaar minimaal eenmaal vriendelijk en vaak met humor actie op straat. Wij vinden vrede en veiligheid en dus ook wapenhandel geen zaak voor specialisten alleen, maar een zaak die alle mensen aangaat. Wij willen dan ook zoveel mogelijk mensen betrekken bij onze protesten. Het blijkt vaak ook een prima manier om persaandacht te genereren. Daarnaast wordt de Campagne tegen Wapenhandel ook zeer regelmatig gevraagd als spreker voor debatten of lezingen, gemiddeld een keer of tien per jaar. We zijn een 'evidence-based' campagneorganisatie. Het startpunt van het werk ligt bij onderzoek en publicatie van rapporten of artikelen, vaak op eigen initiatief, soms in opdracht van andere Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 6 van 10

organisaties. Zorgvuldige kennisvergaring en verspreiding over wapenhandel en wapenproductie is onze 'niche' waarvoor zowel in Nederland als internationaal regelmatig een beroep op ons wordt gedaan. Omdat we bovenop de materie zitten zijn we ook in staat om trends en problemen vroegtijdig te signaleren en aan de orde te stellen. Daarnaast doen wij ook onderzoek voor pers en andere belanghebbenden. Hierbij is publiciteit vaak gegarandeerd, alhoewel wij daar als opdrachtnemer niet altijd invloed op hebben. Toch kunnen wij vanwege onze expertise wel vaak invloed uitoefenen op de manier waarop ons onderzoek optimaal 'uitgebuit' wordt. Zo draagt ook dit werk in belangrijke mate bij aan het vergroten van onze reikwijdte/draagvlak en daarmee ook aan het bereiken van de doelstellingen van de Campagne tegen Wapenhandel. Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 7 van 10

3. Organisatieprocessen De Campagne tegen Wapenhandel heeft zich ontwikkeld van een actiegroep naar een tamelijk solide en gestructureerde organisatie. Dit is zichtbaar op alle terreinen. De afgelopen periode is de financiële administratie goeddeels overgedragen aan een administratiekantoor dat ook onze loonadministratie en jaarrekening verzorgt. Intern worden de financiën bijgehouden in een Excel-boekhouding die het mogelijk maakt voortdurend de vinger aan de pols te houden. De website is verder gestroomlijnd, tevens onderhouden we een Facebook- en een Twitteraccount. De publicaties en persaandacht blijven stabiel dan wel groeien. Achterban en digitale aanhang nemen nog steeds toe. Tenminste eenmaal per jaar wordt een actie gevoerd. Het internationale netwerk is stabiel. Binnen de organisatorische routine is aandacht voor: bedrijfsplan maand- en jaarplanning financiële begroting (financiële) verslaglegging en jaarrekening minimaal 4 keer per jaar overleg tussen team en bestuur over strategisch en financieel beleid regelmatig adviserend contact tussen team en individuele bestuursleden over specifieke vragen Met die routine kunnen team en bestuur: de strategische ontwikkeling van de Campagne tegen Wapenhandel sturen en bewaken de inhoudelijke en financiële ontwikkeling van de Campagne sturen en bewaken Personeelsontwikkeling De komende jaren worden vooralsnog geen personele ontwikkelingen van betekenis voorzien. Alle drie de betaalde krachten hebben een vaste aanstelling. Van maart 2012 tot maart 2013 is er een communicatiemedewerker gedetacheerd geweest bij de Campagne tegen Wapenhandel. We streven vooralsnog niet naar personele groei; hoewel aanvulling op een aantal terreinen welkom zou zijn ontbreekt het geld daarvoor. Bij eventuele aanname van nieuw personeel in de toekomst moet bij gelijke geschiktheid gekozen worden voor vrouwen en/of niet-westerse allochtonen. Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 8 van 10

4. Ondersteunende processen Ondersteuning door bestuur Het onbezoldigd bestuur komt normaliter minimaal vier maal per jaar bijeen met de staf. Het bestuur heeft vooral een functie als klankbord, maar is er ook om medewerkers te voorzien van ideeën en mogelijkheden op zowel inhoudelijk gebied, als financiën, PR en communicatie. Alle bestuursleden hebben veel ervaring en een groot netwerk waarvan het team graag gebruik maakt. Daarnaast houdt het bestuur de werkdruk en planning in de gaten. Adviseurs Onbezoldigd deskundig advies, gevraagd en ongevraagd, versterkt onze kennis. Bij het bestuur zijn een aantal vaste adviseurs betrokken. Inzet overige vrijwilligers De inzet van vrijwilligers kan de organisatie gedeeltelijk ontlasten en versterken, maar omdat de Campagne tegen wapenhandel een kennisintensieve organisatie met weinig afgebakende taken is, kan in de meeste gevallen alleen een hoog niveau vrijwilligers worden ingezet. Toch lijken op dit punt mogelijkheden te zijn die nog niet worden gebruikt. Reden om de komende periode hernieuwde aandacht aan dit punt te besteden. Boekhouding/loonadministratie De jaarrekening wordt opgemaakt door een externe boekhouder, die ook de loonadministratie doet. Beiden worden ter goedkeuring voorgelegd aan een accountant. Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 9 van 10

5. Financiën De Campagne tegen Wapenhandel krijgt financiële steun van individuele begunstigers. Sinds 2012 wordt extra inspanning verricht voor het werven van nieuwe donateurs. Hoewel nog niet alle resultaten bekend zijn, lijkt dit succesvol te zijn geweest. De de afgelopen twee jaren is gewerkt aan het opbouwen van relaties met nieuwe fondsen. Het aantal onafhankelijke fondsen op ons specifieke terrein is echter beperkt. Gelukkig hebben we ook inkomsten uit onderzoek in opdracht op ons specifiek terrein, waarbij onze speciale deskundigheid zeer gewaardeerd wordt. De reserves van de Campagne tegen Wapenhandel zijn voldoende om bij plotselinge financiële tegenvallers de ruimte te hebben naar oplossingen te zoeken. De reserves zijn ondergebracht op een ASN spaarrekening. De relatie met ING is beëindigd vanwege betrokkenheid van deze bank bij de wapenindustrie. Campagne tegen Wapenhandel heeft zich ontwikkeld tot een organisatie met een gezonde financiële basis. Niettemin wordt zoetjesaan ingeteerd op de financiële reserves. Het beperken van uitgaven is geen optie: die zijn al minimaal. Daarom moeten we voor het handhaven van een gezonde financiële situatie blijven zoeken naar meer inkomsten. Dit kan gebeuren door het aanboren van nieuwe fondsen, het beter benutten van de mogelijkheden van bestaande fondsen, het uitbreiden en verbeteren van het donateursnetwerk, het vinden van nieuwe opdrachtgevers en continueren van bestaande relaties met opdrachtgevers. De afgelopen jaren zagen we als optimale verhouding tussen subsidies, donateurs en inkomsten uit opdrachten 45:35:20, waarbij het bedrag aan subsidies bij voorkeur uit meerdere fondsen komt. Overwogen moet worden of deze verhouding nog steeds de meest wenselijke en realistische is. Campagne tegen Wapenhandel, Bedrijfsplan 2011-15, herziene versie maart 2013 Pag. 10 van 10