Een andere kijk op oefenen Jaap Molenaar Vakgroepdecaan Incidentmanagement
Programma Oefenen traditioneel gezien Actuele ontwikkelingen Oefenen nieuwe stijl Hoe ziet dat er uit Wat vraagt dit van de organisatie Wat vraagt dit van de mensen 2
Oefenen traditioneel gezien Onderhouden van vaardigheden Vaak sterk gericht op motorische vaardigheden Simulatie niet erg realistisch Degelijke opbouw aan de hand van thema s ontbreekt Gebaseerd op kansen en toevalligheden 3
Actuele ontwikkelingen Oefenen maakt deel uit van de keten: opleiden bijscholen oefenen Centrale opvatting, bij alle drie gaat het om leren Maatschappij vraagt voortdurende vakbekwaamheid Zowel bestuur als burger wordt kritischer 4
Actuele ontwikkelingen Verschillende IOOV rapporten maken duidelijk dat brandweerpersoneel zich voortdurend moet ontwikkelen en bijspijkeren Rapport Koningkerk Veiligheidsbewustzijn bij brandweerpersoneel 5
Actuele ontwikkelingen Een leven lang leren Ook als er geen functieverandering aankomt Maatschappij en inzichten veranderen voortdurend Systeem van opleiden, bijscholen en oefenen moet daarop inspelen Uitdaging voor de toekomst Vraagt ook een verandering van de cultuur Hoge belasting voor vrijwillig personeel? 6
Leven lang leren cyclus 7
Oefenen nieuwe stijl Competenties voor de functie staan centraal 0-meting vooraf uitvoeren Ontwikkelbehoefte wordt zowel door de deelnemer als de organisatie aangegeven Prestaties van deelnemers worden geregistreerd Geleverde prestatie is input voor vervolg programma 8
Oefenen nieuwe stijl Hoe ziet dat er uit Zo realistisch als nodig Afhankelijk van deelnemers en oefendoelen Schriftelijke- of beeldcasus Maquette VR systeem Realistisch oefencentrum / oefenpand waarin gestookt mag worden In elk geval uitdagend en prikkelend 9
Oefenen nieuwe stijl Schriftelijke- of beeldcasus Analyseren van situaties Herkennen van mogelijkheden en risico s Maquette Procedures beoefenen VR Analyseren van situaties Procedures beoefenen Leiding geven, gevoel voor tijd-ruimtefactor krijgen Alles onder tijdsdruk 10
Oefenen nieuwe stijl Realistisch oefencentrum Warmtebelasting ervaren Blustechnieken toepassen Zoek en redtechnieken toepassen Gevoel krijgen bij tijd-ruimtefactor (hoe lang duurt het voordat een taak gedaan is) 11
Oefenen nieuwe stijl Uitdagend en prikkelend Simulatie moet een reactie uitlokken Wijze van ensceneren moet ook bij de deelnemers bekend zijn Wat betekent een vlammenbord, knetterkast of lichtslang Hoe groot of klein moet ik dat inschatten Elementen die speciale aandacht krijgen moeten bij de deelnemers bekend zijn Waar is deze oefening voor bedoeld Waar wordt speciaal op gelet Dit ook als eerste terugkoppelen 12
Oefenen nieuwe stijl Wat vraagt dat van de organisatie Risicoanalyse van het gebied Wat moet de organisatie aankunnen Uitvoeren van een 0-meting Waar staan we nu als organisatie Opstellen van beleid Opleiden bijscholen oefenen Hoe bereiken we het gewenste niveau Welke middelen zijn daar voor nodig Binnen welke termijn willen we dit niveau bereiken 13
Oefenen nieuwe stijl Wat vraagt dit van de mensen Oefenstaf Mensen laten leren (feedbackvaardigheid) Heldere ontwikkeldoelen stellen en daarop waarnemen/beoordelen Objectiviteit Deelnemers Zelf ontwikkeldoelen benoemen Actief werken aan persoonlijke ontwikkeling Open staan voor reflectie Kortom een grondige voorbereiding 14
Integratie Herziene Leidraad Oefenen gaat uit van vloeiende overgang van opleiden bijscholen en oefenen Opleiden synoniem is voor vakbekwaam maken Bijscholen bedoeld is voor het aanleren van een nieuwe techniek of tactiek (vakbekwaam houden) Oefenen is het onderhouden en verdiepen van de vakbekwaamheid (vakbekwaam houden) 15
Mogelijke aanpak In beleidsplan vertalen: Analyse van het risico per regio en gemeente en de mate waarop men daarvoor is toegerust Vaststellen van het gewenste niveau Vaststellen binnen welke tijd het niveau gerealiseerd moet zijn eventueel prioriteiten aanbrengen Benodigde opleidingen selecteren Benodigde bijscholingen selecteren Oefenprogramma ontwikkelen Financiële gevolgen zichtbaar maken 16
Mogelijke aanpak Communicatie rond het beleidsplan Doelstellingen en effecten duidelijk maken Zorgvuldige planning maken Niet te optimistisch, houd rekening met tegenvallers Sleutelfunctionarissen opleiden Voldoende personen per functie Rol in het geheel duidelijk neerzetten Uitrol van de overige activiteiten 17
Vragen? 18