Alopecia & Intimiteit Rieky Dikmans Arts-Seksuoloog NVVS i.o. NL-N-CZ-PSO-1900004
Disclosures Rieky Dikmans Geen potentiële belangenverstrengeling. Voor deze bijeenkomst: Honorarium UCB voor deze presentatie (d.d. 29 mei 2019) Geen sponsoring Geen onderzoeksgeld Geen UCB aandeelhouder
Voorstellen Arts-seksuoloog i.o. NVVS Praktijk Utrecht AIOS Psychiatrie OLVG Amsterdam Psychosomatiek Psychodermatologie Arts-onderzoeker Huidpatiënten Nederland Psychosociale problematiek AMC Amsterdam NVDV NVPD
HUID/HAAR: binnen / buiten MIND BODY SKIN
Programma Algemeen Psychosociaal functioneren Intieme Relaties Seksuele gezondheid Intimiteit bij een aandoening Huid, haar en intimiteit Tips
Deelprojecten
25-50%
De Huidlastmeter Efficiënt screenen Stepped Care Model
Basisbehoefte
Relaties
Seksualiteit in de maatschappij
Jong & Oud
Seksualiteit is overal
Taboe
Spreekkamer
Hulpverlener Eigen schaamte en schroom Ik heb hier in niets te bieden Niet geleerd in mijn opleiding Daar praat je niet over! Angst voor klacht, als intentie verkeerd wordt begrepen Geen problemen erbij maken Te intiem : seks is privé Angst voor vrijkomende emoties De patiënt niet als seksueel wezen kunnen voorstellen Daar komt de patiënt niet voor Patiënt begint er niet over, dus er zal wel geen seksueel probleem zijn
Voorbeeldvragen Sommige mensen merken een verandering in hun seksueel verlangen of functioneren als ze een ziekte krijgen Heeft u last van deze verandering in uw seksuele functioneren? Is er iets veranderd in het seksuele verlangen? Is er iets veranderd in de seksuele opwinding? Ervaart u veranderingen in de erectie? Ervaart u veranderingen in de vochtigheid? In hoeverre is er iets anders in het orgasme? Is de zaadlozing onveranderd? Zijn er pijnklachten bij het vrijen?
De patiënt Veel patiënten vinden seksualiteit een belangrijk onderwerp Zitten metvragen Maar vinden het een moeilijk onderwerp om aan te kaarten Patiënten vinden dat professionals het initiatief zouden moeten nemen Andere problemen hebben voorrang Schaamte en schroom Vuile was binnen houden Seksuele onvrede kan ik hier niet bespreken Niet weten hoe het onderwerp aan te snijden
Intimiteit versus Seksualiteit
Definitie Betekenis van seksualiteit is voor ieder individu anders Seks = lust, intimiteit, liefde, naar, een plicht, troost, ontspanning, afleiding, zelfvertrouwen, relatie bestendigen Heeft te maken met: Waarden & normen Cultuur & Religie Seksuele opvoeding Seksuele ervaringen, Betekenis in de relatie
Seksuele gezondheid Seksualiteit en reproductie zijn basale drijfveren in mensenlevens en een fundamentele factor in algemene gezondheid en welzijn. In hun positieve hoedanigheid zijn seksualiteit en reproductie verbonden met het grootste geluk, kwaliteit van leven, en goed sociaal en professioneel functioneren.
Biopsychosociale Model SEKS
Seksuele Respons Cyclus
Mannen & Vrouwen
Seksuele functie Seksuele identiteit seksuele activiteit Seksuele relatie
Lichamelijke benodigdheden
Psychologische benodigdheden Positieve seksuele gedachten (fantasieën) Positieve verwachte uitkomst Positieve gevoelens Positief zelfbeeld / lichaamsbeeld Ontspanning Aandacht
Relationele benodigdheden Communicatie Intimiteit Leuke dingen doen Je gezien voelen Respect Waardering Liefde
De context van seksualiteit
Seks = Complex
Seksuele Problematiek
Seksueel probleem
Seksuele functie Seksuele identiteit seksuele activiteit Seksuele relatie
Bekende aandoeningen Diabetes Mellitus 30% Nierdialyse 70% Hypertensie 20% Cardiale problemen 25% HIV 50% COPD 66% Reuma 75% Aangeboren afwijkingen 50% Stoma dragers 25% Multiple Sclerose 80% M. Parkinson 50% Epilepsie 25% CVA 60% Depressie 45%
Ziekte & Seksualiteit Nieuwe ik diagnose Nieuwe wij klachten pijn & angst voor de behandeling Terug naar palliatieve ziekte klachten Herstel normaal fase
Mechanismen Het lichaam wordt veelal onteigend, zichtbaar en tastbaar gemaakt voor derden Vermindering van zelfbeeld Oude patronen passen niet meer Is er geen plaats voor intimiteit Wordt seksualiteit onvoldoende besproken Er is sprake van vermijding Schuldgevoelens Discrepantie in verwachtingen en wensen Miscommunicatie Er is schaamte Angst Somberheid Stigma
Functie seksualiteit bij ziekte Lust & bevrediging Herstellen van verstoorde intimiteit Bestendigen partnerrelatie Troost Bevestiging van het lichaamsbeeld Eigenwaarde als mens en man/vrouw verhogend (Fysiek) ontspanningsmiddel Helpt soms tegen de pijn Belangrijke vorm van houvast zijn in tijden van tegenslag. Seksualisering als coping bij heftige emoties
Medicatie
De Huid
De Huid & Seks Grootste seksuele orgaan Seks is goed voor de huid Bij vrouwen toename oestrogeen Zorgt voor een gladdere huid Dikker haar Bij mannen zorgt de toename testosteron spierontwikkeling en baardgroei maar ook voor haaruitval. Bij aanraking van de huid en bij seks oxytocine opwinding, angsten onderdrukt, pijn vermindert, kalmeert en banden versterkt. Cocktail van dopamine, endorfinen, serotonine, prolactine en vasopressine maakt ons gelukkig, ontspannen en evenwichtig. Huid & haar verspreiden feromonen lokstoffen die een rol spelen bij aantrekkingskracht
Erogene Zones
Aanraking
Huid & Haar aandoeningen Duur Tijdelijk/Continue Locatie Gegeneraliseerd / Gelokaliseerd Zichtbaar / Onzichtbaar Genitaal / Oraal / Anaal Aard Jeuk Schilfers Pijnlijk Geïnfecteerd Overdraagbaar Verminderd of verhoogd gevoel Oncologie
Huid-Brein-Bekkenbodem
Klachten Direct Vrijen doet pijn Vrijen gaat niet meer Indirect Verminderd of verschil in verlangen / opwinding Lubricatie stoornis of erectie stoornis Orgasme problematiek Partner relatie problematiek Co-morbiditeit: depressie, angststoornis, suïcidaliteit Mensen een huidaandoening van het hoofd, de nek en het genitaal hebben vaker seksuele klachten.
Wetenschap
Tips Zelfacceptatie & zelfvertrouwen Eigenaar van eigen seksualiteit Vaste rollen / verwachtingspatronen loslaten Kwetsbaarheid & communicatie Betrekken van je partner Omgeving & tijd Zelfzorg & stressreductie
Vermijding
Communicatie
Aanpassing
Creativiteit & Fantasie
Vraag hulp Verwijzers Huisarts Dermatoloog Hulpverlener Praktijkondersteuner Psycholoog Haptonoom Maatschappelijk werker Bekkenbodemtherapeut Seksuoloog
Websites https://www.nvvs.info/ https://sickandsex.nl/ https://www.soaaids.nl/nl https://www.seksualiteit.nl
Vergoeding
Stay In Touch! reg.dikmans@gmail.com