Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?
|
|
- Edith Kuipersё
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker
2 Vragen 1.Welke noden en problemen ervaren kankerpatiënten na hun behandeling? Welke hebben specifiek te maken met hun kankerervaring? 2.Welke zorg vragen/wensen kankerpatiënten na de behandeling? 3.Hoe zit het met de noden van de naasten (partner, familie, )?
3 Intro: kanker is een uitdaging voor de thuiszorg -Meer dan nieuwe diagnoses per jaar in Vlaanderen -1 op 3 mannen en 1 op 4 vrouwen krijgt voor 75 j. kanker -Tussen 2009 en 2020: bij mannen stijging van > (+22%), bij vrouwen stijging van naar (+13%) (Nationaal Kankerregister) - dubbele vergrijzing : meer 65+ en meer 80+ met kanker -5-jaarsoverleving is vorig decennium gestegen naar 61% bij mannen en 68% bij vrouwen, maar: grote verschillen (bv, 82% bij borstkanker, 14% bij longkanker)
4 Intro: kanker is een uitdaging voor de thuiszorg => verschuiving zwaartepunt naar thuiszorg - tendenzen: toenemende kankerincidentie, meer cancer survivors, meer ambulante behandelingen in ziekenhuis, evolutie naar chronische ziekte, toenemende aandacht voor nazorg - meer bezoek aan huisarts bv.: in NL heeft elke huisarts gem. 33 patiënten met kanker (max. 2 j. na diagnose) en gem. 11 contacten per patiënt/jaar (algemeen gem. is 4 contacten/jaar) -> ook partners bezoeken meer de huisarts voor fysieke en psychosociale problemen (vanaf 6 mnd na diagnose patiënt!) (Korevaar, 2013) In Vlaanderen: prevalentie van 12% bij 75+, 5% bij (Intego-registratie bij 50-tal huisartsenpraktijken)
5 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek Lichamelijke problemen - 80% van de mensen met kanker heeft één of meer lichamelijke problemen (Panel Leven met Kanker, 2013) - De belangrijkste problemen zijn: - moeheid (48%) - conditiegebrek (40%) - slaapproblemen (38%) - geringe spierkracht (35%) - pijn (35%)
6 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Belangrijk: - problemen houden vele jaren na diagnose aan (slechts voor 14% is diagnose < 2 j. geleden)! - comorbiditeit: 61% heeft andere chronische ziekte en ervaart meer lichamelijke problemen zoals moeheid, verminderde conditie en problemen met slapen (90% versus 60% zonder comorbiditeit). Vermoeidheid - 6 op 10 voelt zich niet fit, 2 op 3 tot weinig in staat, 1 op 2 ervaart concentratieproblemen (Panel Leven met kanker, 2012) -17% klaagt over duidelijk gebrek aan energie, 1 op 2 ervaart beperkingen in werk of dagdagelijkse activiteit (5% zeer uitgesproken) (LUCAS, 2013)
7 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Ondervoeding - prevalentie van ondervoeding bij ouderen met kanker (70+) bij diagnose is 14% i.p.v. 4% bij ouderen zonder kanker - risico op ondervoeding bij ouderen met kanker is 47% i.p.v. 22% bij ouderen zonder kanker -> vooral probleem bij oudere kankerpatiënten, mannen die alleen wonen, personen met depressieve gevoelens (KLIMOP-studie)
8 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Emotionele problemen 59% van de mensen met kanker rapporteert emotionele problemen (gemeten met Lastmeter), vooral problemen met: - herinneren van dingen (36%) - grip hebben op emoties (34%) - zelfvertrouwen (32%) - concentratie (30%) - spanning (29%)
9 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Geheugen- en concentratieproblemen (KLIMOP, 2013) - Ouderen met kanker (+70 j.): 44% ervaart achteruitgang na 6 m. en 32% na 1 jaar (ook 24% ouderen zonder kanker ervaart achteruitgang na 1 j.) - 42% van jongere patiënten (<70 j.) ervaart achteruitgang na 6 m. en 34% na 1 j. -> Dus: kanker heeft sign. effect op cognitieve achteruitgang maar niet overschatten: andere bel. factoren zijn pijn, vermoeidheid, medicatiegebruik; het gaat hier enkel om de SUBJECTIEVE ervaring van cognitieve problemen <-> objectieve testen van geheugen en concentratie
10 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Angst & depressie: - angst voor herval: 14,5% van borstkankerpatiënten hoge angst en 61,8% matige angst voor herval (Hauspie, 2012) -=> dit wordt vaak geminimaliseerd; iets waar je moet leren mee leven? - Distress : 66% ouderen met kanker bij diagnose (68% bij jongere patiënten), na 1 jaar evenveel als bij ouderen zonder kanker, nl. 46% ( maar 38% bij jongere patiënten) (KLIMOP, 2013) - Depressie: 16% van patiënten (volgens internationaal onderzoek), 12% heeft mogelijk depressie (Panel Leven met Kanker, 2013)
11 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? - 16% heeft mogelijk/vermoedelijk angststoornis (Panel Leven met Kanker, 2013) -> vraag: wat is relatie tussen depressie kanker? -depressie: van 14% (diagnose) naar 21% (1 jaar) bij ouderen met kanker, maar toename is niet significant (KLIMOP, 2013) - volgens KLIMOP-studie leidt kanker noch leeftijd tot meer depressie (wel: depressie voor kankerdiagnose, functionele problemen en eenzaamheid)
12 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Sociale problemen In totaal heeft één op zes (16%) van de mensen met kanker problemen op sociaal gebied. Het gaat om problemen met: -de omgang met partner (10%) -omgang met kinderen (8%) -met familie of vrienden (8%) (Panel Leven met Kanker, 2013) Levensbeschouwelijke problemen 19% van mensen met kanker heeft last van levensbeschouwelijke problemen, zoals vragen over de zin van het leven (13%) en vertrouwen in God of het geloof (12%) (Panel Leven met Kanker, 2013)
13 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Sociale steun & eenzaamheid - 28% van oudere kankerpatiënten (>70 j,) woont alleen op moment van diagnose en gemiddeld 15% heeft geen mantelzorger; zelfs 9% (!) van de patiënten is zelf mantelzorger - afhankelijkheid van professionele zorg neemt toe bij ouderen met kanker: van 56% (diagnose) naar 74% (na 1 jaar): 50% beroep op huishoudelijke hulp, 27% verpleegkundige hulp, 19% hulp van huisarts, - voor patiënten onder 70 j. is er ook een toename in vraag voor professionele hulp maar op lager niveau: van 31% (diagnose) naar 45% (na 1 jaar)
14 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? -Emotionele eenzaamheid (gebrek aan intieme relatie): van 30% (diagnose) naar 40% (1 jaar) bij ouderen met kanker Maar: na 1 jaar geen verschil met ouderen zonder kanker! Niet kankerdiagnose maar eenzaamheid voor diagnose, vermoeidheid, (beperkte contactmogelijkheden) zijn bel. factoren - Sociale eenzaamheid (gebrek aan sociaal netwerk): 9-12% (KLIMOP, 2013) - ongeveer 1 op 4 Nederlanders (alle leeftijden) voelen zich eenzaam (met of zonder kanker) (Panel Leven met Kanker, 2012) - 1 op 10 partners van prostaatkankerpatiënten voelt zich vaak eenzaam en 4 op 10 soms eenzaam (LUCAS, 2013)
15 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Praktische problemen Eén derde (35%) van de mensen met kanker heeft last van praktische problemen (Panel leven met kanker, 2013). De meest voorkomende zijn problemen met: -het huishouden (20%), -werk/school/studie (14%) -wonen/huisvesting (7%) -financiën (7%) -de zorg voor kinderen (7%)
16 1. Wat zijn de noden van patiënten volgens recent onderzoek? Werkhervatting - 60 tot 80% gaat opnieuw terug aan het werk - na een kankerdiagnose verdubbelt kans op een arbeidshandicap - ruim 1 op 2 werkende mensen met kanker ervaart belemmeringen op werk door vermoeidheid (Panel Leven met Kanker, 2012)
17 2. Welke zorg vragen patiënten? Wie vragen patiënten om hulp voor hun problemen? -82% van patiënten bespreekt problemen (lichamelijk en psychosociaal) met naasten - meer dan de helft (57%) legt de problemen (ook) voor aan een medisch hulpverlener - 19% bespreekt ervaren problemen met een psychosociale hulpverlener - één op drie bespreekt met lotgenoten of patiëntenorganisatie (Panel Leven na Kanker, 2013) - 4 op 10 prostaatkankerpatiënten zoekt hulp voor probleem, in eerste plaats bij huisarts (78%) of specialist (59%), psycholoog (9%), maatschappelijk werker (8%),! (LUCAS, 2013)
18 2. Welke zorg vragen patiënten? Beantwoordt de zorg/ondersteuning aan de behoefte van de patiënt? - drie op tien patiënten heeft behoefte om problemen (meer/verder) met naasten (30%) of een para(medisch) zorgverlener (29%) te bespreken - Ongeveer één op vijf wil problemen (meer/verder) met een psychosociaal hulpverlener (18%) of met lotgenoten (17%) bespreken - vooral bij patiënten die sociale problemen (relaties met partner, kinderen, familie en vrienden) ervaren, is behoefte groot om dit (meer) met naasten of psychosociale hulpverlener te doen (Panel Leven met Kanker, 2013)
19 2. Welke zorg vragen patiënten? Info en ondersteuning door zorgverleners: - Bij borstkankerpatiënten (3 tot 6 maanden na behandeling) veel nood aan info en ondersteuning i.v.m. fysieke (62%) en psychologische (56%) gevolgen, gevolgen voor zelf- en lichaamsbeeld (54%), terugkeer naar werk en soc. voorzieningen (45%), seksualiteit (40%), relatie met partner en anderen (34%) (Pauwels, 2012) - 4 op 5 borstkankerpatiënten die info wenste kreeg die onvoldoende of niet: vooral rond seksualiteit, relatie met partner en anderen, eigen lichaamsbeeld en werkhervatting bleven ze met vragen zitten
20 2. Welke zorg vragen patiënten? - Opm: verwachtingen over bespreekbaarheid seksuele/intieme problemen bij patiënten zijn erg verschillend => geïndividualiseerde aanpak nodig? (Verackx, 2012) - Prostaatkankerpatiënten hebben vooral onbeantwoorde vragen i.v.m. de behandelingen en nevenwerkingen (16%), lichamelijk functioneren (15%), financiële vragen (15%), vragen over werk, zorgverlof en sociale zekerheid (12%), 13% omgang met stress, 17% relatie met partner en 11% met seksualiteit (LUCAS, 2013)
21 3. Welke noden/zorgvraag hebben naasten van patiënten? - 1op 3 borstkankerpatiënten die meer info/hulp wensten, verkozen infobrochures, of een individueel gesprek met psycholoog wanneer sprake van psych. problemen, en verder wensten ongeveer 1 op 5 infosessies, website,.. => getrapt zorgaanbod + het aanbod is er maar de toegang kan nog beter (Pauwels, 2012) Info en ondersteuning van partners Een subgroep van partners (tussen 1 op 5 en 1 op 3) blijft met vragen zitten over seksualiteit en de relatie met de patiënt, de eigen fysieke en psychische noden (Pauwels, 2012) => zorgverleners zien partner vaak enkel in zorgende rol
22 3. Welke noden/zorgvraag hebben naasten van patiënten? - Partners rapporteren meer onvervulde noden dan de prostaatkankerpatiënten zelf, vooral rond eigen emoties en angsten (21%), omgaan met stress (1/3), seksualiteit (16%), financiële vragen (21%) en werk, zorgverlof, (17%) (LUCAS, 2013) - Minder dan 1 op 5 is uitgesproken tevreden over aandacht van zorgverlener voor hen! 1 op 3 partners vond dat zorgverleners geen aandacht voor hun noden hadden, Artsen onderschatten ook last die partners ervaren (LUCAS, 2013) - 4 op 5 partners wensten dat zorgverleners tijd maakten om naar hun verhaal te luisteren maar slechts 1 op 2 vond dat ook voldoende gebeurde (Bossant, 2010).
Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)
ndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,
Nadere informatieDe Lastmeter. Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie
00 De Lastmeter Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie 1 Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en behandeling kunnen niet alleen lichamelijke
Nadere informatieLastmeter Radboud universitair medisch centrum
Lastmeter Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen, maar ook psychische, praktische of sociale.
Nadere informatieSignaleren van problemen bij mensen met kanker Patiëntenvoorlichting
Signaleren van problemen bij mensen met kanker Patiëntenvoorlichting Locatie Hoorn/Enkhuizen Signaleren van problemen bij mensen met kanker Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De
Nadere informatieAlgemeen Lastmeter Signaleren van problemen bij mensen met een kwaadaardige ziekte
Algemeen Lastmeter Signaleren van problemen bij mensen met een kwaadaardige ziekte Inleiding Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke
Nadere informatieOndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)
Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,
Nadere informatieUrologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden
1/5 Urologie Lastmeter Inleiding Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is. U kunt problemen ondervinden op
Nadere informatieVoorlichtingsgesprek
Voorlichtingsgesprek over de behandeling van kanker Binnenkort heeft u een voorlichtingsgesprek met de oncologie verpleegkundige over uw behandeling. Deze folder geeft u een overzicht van hoe dit gesprek
Nadere informatieOncologie. Lastmeter
1/5 Oncologie Lastmeter Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is.
Nadere informatieInleiding Het gebruik De voordelen Hulpaanbod Waar vind u de Lastmeter? De Lastmeter 4
Lastmeter Inhoud Inleiding 3 1. Het gebruik 3 2. De voordelen 4 3. Hulpaanbod 4 4. Waar vind u de Lastmeter? 4 5. De Lastmeter 4 2 Lastmeter (Samen+) Inleiding Een ziekte kan uw leven ingrijpend verstoren.
Nadere informatieInformatie over de lastmeter
Longgeneeskunde Informatie over de lastmeter www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De lastmeter... 3 Waar kunt u terecht?... 4 Overzicht diverse hulpverleners binnen het ziekenhuis... 5 Vragen... 7 Contactgegevens...
Nadere informatieWaar kunt u heen als u kanker hebt?
Oncologiecentrum Waar kunt u heen als u kanker hebt? www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Waar kunt u terecht als u kanker hebt?... 3 Overzicht hulpverleners binnen het Catharina Kanker Instituut... 3 Extern...
Nadere informatieHerstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010
Herstel en Balans De rol van de psycholoog Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Kanker zet je leven op zijn kop 1 Kanker, gevolgen voor de patiënt Heftige emoties. Verlies van controle
Nadere informatieBelangenverklaring. Organisatie: In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ)
Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: A. Braamse VUmc Ik heb geen 'potentiële' belangenverstrengeling Problemen en zorgbehoeften
Nadere informatiePartners van een borstkanker patient, waar blijft u? Erik van Muilekom MANP verpleegkundig specialist
Partners van een borstkanker patient, waar blijft u? Erik van Muilekom MANP verpleegkundig specialist Zorg voor de Partner Waar loopt de partner tegen aan? Hoe kun je, je partner steunen als je zelf niet
Nadere informatieBehandeld voor kanker en nu?
Behandeld voor kanker en nu? Herkent u dit?... toen ik na de behandeling voor kanker weer thuis was, kreeg ik vaak de opmerking wat zie je er goed uit. Ik voelde me vreselijk ellendig. Ik was enorm moe,
Nadere informatieInformatie over de lastmeter
Catharina Kanker Instituut Informatie over de lastmeter www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De lastmeter... 3 Waar kunt u terecht als u kanker hebt?... 4 Overzicht hulpverleners binnen het Catharina Kanker
Nadere informatiePsychosociale hulp voor patiënten met kanker
Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Beter voor elkaar Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Inhoud Inleiding 2 Oncologieverpleegkundigen 3 Stomaverpleegkundigen 4 Geestelijke verzorging
Nadere informatieRevalidatie bij kanker
REVALIDATIE Revalidatie bij kanker De mogelijkheden BEHANDELING Revalidatie bij kanker U kunt in het St. Antonius Ziekenhuis terecht voor verschillende revalidatieprogramma s bij kanker. Revalidatie bij
Nadere informatieZorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht?
Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieKwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven. Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis
Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis Mijn wil is sterker dan mijn grens. (Paula Niestadt) Definitie kwaliteit van leven/qol
Nadere informatieMarrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131. chapter 10 samenvatting
Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131 chapter 10 samenvatting Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 132 Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 133 Zaadbalkanker wordt voornamelijk bij jonge mannen vastgesteld
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieOndersteunende zorg voor mensen met kanker
Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties
Nadere informatieBespreekbaar maken van kanker (en intimiteit) 03/02/2019
Bespreekbaar maken van kanker (en intimiteit) Kristel Mulders Coördinator oncopsychologen /oncoseksuoloog Jessa Ziekenhuis 03/02/2019 Betrekken van de partner Literatuur over psycho-oncologie: In de dagdagelijkse
Nadere informatieInformatiebrochure Oncologisch Centrum
Informatiebrochure Oncologisch Centrum Oncologisch Centrum 3 We werken samen aan uw gezondheid De laatste jaren is de kennis over de behandeling van kanker sterk toegenomen. Enerzijds heeft dit geleid
Nadere informatiePsychosociale begeleiding
Borstkliniek Voorkempen Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Sofie Eelen psychologe AZ St Jozef Malle 9-12-2008 1 Diagnose van kanker Schokkende gebeurtenis Roept verschillende gevoelens en
Nadere informatieZorgen rond kanker. Bij wie van ons kunt u terecht?
Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer
Nadere informatiePsychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen
Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud
Nadere informatieHet nazorgtraject. Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven
Het nazorgtraject Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven In de afgelopen periode bent u behandeld voor borstkanker. Nu uw behandeltraject is afgesloten begint het nazorgtraject. Hieronder vindt u informatie
Nadere informatieZorg voor kankerpatiënten Sarah Stemgée, regiocoördinator - Katlijn Sanctorum, projectmanager
Zorg voor kankerpatiënten Sarah Stemgée, regiocoördinator - Katlijn Sanctorum, projectmanager De Stichting tegen Kanker 1924 1925 1950 1983 1999 2004 Nationale Liga tegen Kanker Nationale Kankerstichting
Nadere informatieOMGAAN MET DE DIAGNOSE EN DE BEHANDELING HOE MOET HET NU VERDER?
OMGAAN MET DE DIAGNOSE EN DE BEHANDELING HOE MOET HET NU VERDER? KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_alg_009 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Moet ik veel weten over de behandeling? 3 03 Hoe kan ik goed voor mezelf
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
INTERNE GENEESKUNDE Psychosociale problemen bij kanker Mogelijkheden voor begeleiding in het Laurentius ziekenhuis Deze brochure is bedoeld voor mensen waarbij de diagnose kanker is gesteld en voor hun
Nadere informatieKanker en Werk Begeleiding en Re-integratie Stap.nu in mogelijkheden
Kanker en Werk Begeleiding en Re-integratie Stap.nu in mogelijkheden Regionaal Genootschap Fysiotherapie Midden Nederland Zelfmanagement bij kanker De realiteit 100.000 nieuwe diagnoses in 2012 Het aantal
Nadere informatieH Waar kunt u terecht als u kanker heeft
H.307216.1217 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling
Nadere informatieJe bent jong, krijgt kanker en dan
Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade 03 oktober 2014 Je bent jong, krijgt kanker en dan Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade
Nadere informatiePsychosociale aspecten bij longkankerpatiënten. Christine De Coninck Palliatief Support Team UZ Gent 1 december 2007
Psychosociale aspecten bij longkankerpatiënten Christine De Coninck Palliatief Support Team UZ Gent 1 december 2007 Overzicht Inleiding Prevalentie psychosociale problemen Specifieke aspecten bij longkanker
Nadere informatie1. Project oncologische revalidatie Herstel en Balans
Welzijn 1 1. Project oncologische revalidatie Herstel en Balans 1.1. Wat is Herstel en Balans? Een ingrijpende operatie, vermoeidheid na de bestraling en chemotherapie, weer aan het werk willen maar de
Nadere informatieCHRONISCHE PIJN FRANCISCUS GASTHUIS
CHRONISCHE PIJN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bedoeld voor patiënten die onder behandeling zijn (geweest) en bekend zijn met chronische pijn. Pijn is een natuurlijk beschermingsmechanisme.
Nadere informatieHulp en ondersteuning bij kanker
Hulp en ondersteuning bij kanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De boodschap: u heeft kanker is vaak verpletterend. Kanker kan uw wereld, maar ook die van uw
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
Psychosociale problemen bij kanker Deze brochure is bedoeld voor mensen waarbij de diagnose kanker is gesteld en voor hun partner, familie en/of vrienden. Het krijgen van de diagnose kanker is een schokkende
Nadere informatieCoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Nadere informatiecampus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11
0000/157/1 - GZA - juni 2015 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. + 32 3 285 20 00 campus Sint-Jozef
Nadere informatieHet oncologisch begeleidingsteam
0000/157/1 - GZA - juni 2015 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. + 32 3 285 20 00 Het oncologisch
Nadere informatieVermoeidheid na kanker. Anneke van Wijk, GZ psycholoog Helen Dowling Instituut Utrecht
Anneke van Wijk, GZ psycholoog Helen Dowling Instituut Utrecht Helen Dowling Instituut: Begeleiding bij kanker voor (ex-) kankerpatienten en hun naasten: Onder andere: Individuele begeleiding Lotgenotengroepen
Nadere informatieHoe struikelstenen stapstenen worden
Hoe struikelstenen stapstenen worden arabel LOOPBAANCOACHING BIJ KANKER Loopbaancoaching bij kanker Je bent aan het werk en alles loopt prima tot het moment dat je de diagnose van kanker te horen krijgt.
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
Psychosociale problemen bij kanker mogelijkheden voor begeleiding in het azm Psychosociale problemen bij kanker Inleiding 3 Reacties 3 Begeleiding 3 Wanneer hulp inschakelen 4 Vroegtijdige herkenning 4
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG. LONGKANKER Herstel en nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG LONGKANKER Inhoud Nazorg... 3 Telefonisch verpleegkundig consult... 4 Praten over wat u bezighoudt... 4 Vermoeidheid
Nadere informatieProject. Projectgroep. Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten
Ongekende noden Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten Tiny Van Keymeulen - Klinisch Psycholoog Oncologisch Psychosociaal Support Team 25 november 2011 Dixit Woet Gianotten
Nadere informatieKanker en seksualiteit Infofolder voor hulpverleners.
Kanker en seksualiteit Infofolder voor hulpverleners. Deze folder is bedoeld voor hulpverleners van kankerpatiënten met seksuele problemen. Thema kanker en seksualiteit bespreekbaar maken De diagnose en
Nadere informatieOncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie. Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+
Oncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+ milou.beelen@mumc.nl Disclosure Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieOncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER
Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER ONCOLOGISCHE REVALIDATIE De ziekte kanker kan grote gevolgen hebben. Tijdens en na de behandeling kunt u last krijgen van allerlei klachten. Uw conditie
Nadere informatiePsychologisch onderzoek en behandeling Volwassenen. Afdeling Medische Psychologie
00 Psychologisch onderzoek en behandeling Volwassenen Afdeling Medische Psychologie Wat doet een psycholoog in het ziekenhuis? Een klinisch psycholoog of een gezondheidszorgpsycholoog is een deskundige
Nadere informatieEn dan.? De rol van de huisarts. Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG
En dan.? De rol van de huisarts Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG Kanker in Nederland tot 2020 Trends en prognoses KWF Kankerbestrijding Kanker in Nederland tot 2040 De bevolking zal
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin. onderdeel NAZORG. (NON) HODGKIN Nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin onderdeel NAZORG (NON) HODGKIN 2 Inhoud... 4 Telefonisch verpleegkundige consult... 5 Praten over wat u bezighoudt... 5 Vermoeidheid en algehele malaise...
Nadere informatieOncologische revalidatie 2012-2014. Van richtlijn naar praktijk. Emmy Hoefman, Revant revalidatiecentrum Breda
Oncologische revalidatie 2012-2014 Van richtlijn naar praktijk Emmy Hoefman, Revant revalidatiecentrum Breda Leven met Kanker: 3-4% NL bevolking toename zorgvraag 2007/2009 2020 Incidentie: nieuwe patienten
Nadere informatieFysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling
FYSIOTHERAPIE Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling BEHANDELING Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling Als u te maken krijgt met kanker is dit zeer ingrijpend. Tijdens en na
Nadere informatieOncologische revalidatie
Oncologische revalidatie Inleiding Kanker verandert uw leven van de één op de andere dag. De afdeling Revalidatie van Zuyderland Medisch Centrum Heerlen heeft een gespecialiseerd behandelteam voor mensen
Nadere informatieChapter 9 CHAPTER 9. Samenvatting
CHAPTER 9 Samenvatting 115 Kanker en behandelingen voor kanker kunnen grote invloed hebben op de lichamelijke gezondheid en het psychisch functioneren van mensen. Er is veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit
Nadere informatiePost Intensive Care Syndroom (PICS)
Intensive Care Post Intensive Care Syndroom (PICS) www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is het Post Intensive Care Syndroom (PICS)?... 3 Klachten en symptomen PICS... 4 Wat kunt u zelf doen?... 6 Familieleden
Nadere informatieNeuropsychologisch onderzoek
Neuropsychologisch onderzoek Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is neuropsychologie?... 1 Mogelijke gevolgen van hersenproblematiek... 1 Wat is een neuropsychologisch onderzoek?... 2 Voorbeelden van neuropsychologisch
Nadere informatiePsychologisch onderzoek en behandeling Volwassenen. Afdeling Klinische Psychologie
00 Psychologisch onderzoek en behandeling Volwassenen Afdeling Klinische Psychologie Wat doet een psycholoog in het ziekenhuis? Een klinisch psycholoog of een gezondheidszorgpsycholoog is een deskundige
Nadere informatieOnderzoek naar. levenskwaliteit. bij colorectale (ex-)kankerpatiënten. Basisrapport. Met financiële steun van
Onderzoek naar levenskwaliteit bij colorectale (ex-)kankerpatiënten Basisrapport Met financiële steun van Onderzoek naar levenskwaliteit bij colorectale (ex-)kankerpatiënten Basisrapport Auteurs: De Gendt
Nadere informatieStepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend
Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw psycholoog, logopedist, taalkundige VU medisch centrum Cancer Center Amsterdam Vrije
Nadere informatieStoma en continentie: nieuwe perspectieven. Liesbeth Kooyman 15 februari 2016
Stoma en continentie: nieuwe perspectieven Liesbeth Kooyman 15 februari 2016 Vandaag kijken we naar Gevolgen van de diagnose en de behandeling Moeilijkheden die de patiënt tegen kan komen Medische interacties
Nadere informatieHeeft u één of meerdere langdurige of chronische ziektes (bijvoorbeeld suikerziekte, hoge bloeddruk, reuma, longziekte of kanker)?
Vragenlijst Gezondheid gaat over lichamelijk maar ook psychisch en sociaal welbevinden. Deze vragenlijst is bedoeld om een beeld te krijgen van uw behoefte aan zorg op psychisch, lichamelijk en sociaal
Nadere informatieOmgaan met kanker. Moeheid
Omgaan met kanker Moeheid Vermoeidheid is een veelvoorkomende bijwerking van kanker of de behandeling ervan. Ruim 60% van alle mensen zegt last van vermoeidheid te hebben, zelfs dagelijks. De vermoeidheid
Nadere informatieZorg- en leefsituatie van mensen met kanker 2013 Deelrapportage I: Ervaren problemen en ondersteuningsbehoeften van mensen met kanker
Zorg- en leefsituatie van mensen met kanker 2013 Deelrapportage I: Ervaren problemen en ondersteuningsbehoeften van mensen met kanker Jolien Hofstede (NIVEL) Petra Hopman (NIVEL) Mirian Brink (IKNL) Brigitte
Nadere informatieEenzaamheid bij ouderen Brede conferentie Transformatie 6 maart Rianne van der Meer, klinisch geriater Groene Hart Ziekenhuis
Eenzaamheid bij ouderen Brede conferentie Transformatie 6 maart 2018 Rianne van der Meer, klinisch geriater Groene Hart Ziekenhuis Eenzaamheid bij ouderen Casus Ouderen en eenzaamheid Eenzaamheid herkennen
Nadere informatieAls je niet meer beter wordt, wat heb je dan nodig?
Doneerjeervaring.nl Generieke rapportage van de peiling Als je niet meer beter wordt, wat heb je dan nodig? Finale versie 4 oktober 2018 Inleiding Jaarlijks krijgen duizenden mensen met kanker te horen
Nadere informatieBrigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht
Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht Nazorg Evidence van follow up, welke nazorg en door wie Indeling presentatie Take home messages Advies Gezondheidsraad Richtlijn herstel na kanker
Nadere informatieH.307216.0714. Waar kunt u terecht als u kanker heeft
H.307216.0714 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling
Nadere informatieAngst en depressie in de huisartspraktijk: signaleren van risicogroepen. Peter F M Verhaak NIVEL
Angst en depressie in de huisartspraktijk: signaleren van risicogroepen Peter F M Verhaak NIVEL 12-maands prevalentie stemmings-, angst- en middelenstoornis 250 200 N/1000 patiënten 150 100 50 Depressie
Nadere informatiePsychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum
Psychosociale begeleiding in het Centrum Inleiding Als u te horen krijgt dat u kanker heeft of een hematologische ziekte, kan er veel veranderen in uw leven en dat van uw naasten. Niet alleen lichamelijk,
Nadere informatieAls je weet dat je niet meer beter wordt. Palliatieve zorg
00 Als je weet dat je niet meer beter wordt Palliatieve zorg Het is moeilijk voor u en uw naasten om te horen dat u niet meer beter wordt. Er is geen genezing meer mogelijk voor uw ziekte. Maar er is nog
Nadere informatieOndersteuning bij kanker
Het bericht dat kanker is geconstateerd laat je niet onberoerd. Meestal volgt een ingrijpende tijd. Misschien komt u voor situaties te staan waar u zich geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al
Nadere informatieNetwerk Ouderenzorg Regio Noord
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid
Nadere informatieOncologische revalidatie Balans/FIT Revalidatiecentrum Breda
Oncologische revalidatie Balans/FIT Revalidatiecentrum Breda Door betere behandelingen hebben mensen met kanker tegenwoordig een grotere kans op genezing. Toch blijft kanker een ingrijpende ziekte die
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Psychosociale zorg. voor mensen met kanker
PATIËNTEN INFORMATIE Psychosociale zorg voor mensen met kanker 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over psychosociale zorg voor mensen met
Nadere informatiePINK MONDAY: BACK TO WORK AFTER BC
PINK MONDAY: BACK TO WORK AFTER BC Borstkanker in Belgie Wat doet Pink Ribbon? Schetsen problematiek re-integratie na borstkanker Eigen onderzoek Oplossingen Facts & figures Breastcancer Belgium Facts
Nadere informatiepatiënteninformatie Oncologische revalidatie REVIVO GezondheidsZorg met een Ziel Foto: Ives Maes Flower Pot - courtesy Koraalberg
i Foto: Ives Maes Flower Pot - courtesy Koraalberg patiënteninformatie Oncologische revalidatie REVIVO GezondheidsZorg met een Ziel Inhoud 1 Waarom oncorevalidatie? Hoe kan oncorevalidatie helpen?...
Nadere informatieAanpassingsstoornis bij patiënten met kanker
Patiëntensamenvatting Richtlijn Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker Multidisciplinaire richtlijn ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering van zorgverleners, gericht op patiënten met
Nadere informatieWaar kunt u terecht als u kanker hebt?
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Waar kunt u terecht als u kanker hebt? z Vragen? 1 Er is kanker bij u geconstateerd. Als gevolg van uw ziekte kunt u te maken
Nadere informatieKanker is niet voor watjes
Kanker is niet voor watjes SPKS 22 september 2018 2 ele Helen Dowling Instituut Mensen met kanker en hun naasten helpen de ziekte emotioneel te verwerken specialistische psychologische zorg (1100 cliënten
Nadere informatiePsychosociale gevolgen van kanker. Wat speelt er bij kanker. 8 november 2011 8 november 2011. K.Rutgers, Centrum Amarant/THHA 1
Psychosociale gevolgen van kanker Karen Rutgers van Wijlen Psycho-oncologisch therapeut Centrum Amarant te Utrecht Toon Hermans Huis Amersfoort Wat speelt er bij kanker Kanker = crisis = ontreddering Kanker
Nadere informatieIntensive care. Nazorg. Beter voor elkaar
Intensive care Nazorg Beter voor elkaar 2 Nazorg Intensive Care Informatie voor zowel u als ex Intensive Care patiënt als uw naaste(n). U bent opgenomen geweest op de afdeling Intensive Care (IC) van het
Nadere informatieVeerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie
Veerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie 16 juni 2016 Margriet Gordijn, vak therapeut beeldend / hoofd afdeling Creatieve Therapie Eveline
Nadere informatieKiezen vanuit een achtbaan rol pa'ëntenorganisa'es bij kwaliteit van leven
Kiezen vanuit een achtbaan rol pa'ëntenorganisa'es bij kwaliteit van leven Laurence Maes Levenmetkanker GIOCA 23 januari 2015 Vrouw 36 jaar, gescheiden, dochter van 3 Overleef ik dit? Hoe moet het met
Nadere informatieMedische Psychologie
Medische Psychologie Inleiding U bent door één van de medisch specialisten hier in het ziekenhuis verwezen naar onze afdeling. Op onze afdeling vindt diagnostiek en behandeling plaats (van kinderen, volwassenen
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG. LONGKANKER Herstel en nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG LONGKANKER Inhoud Nacontrole... 3 Nazorg... 4 Vermoeidheid en algehele malaise... 6 Veranderde relaties... 7 Werk...
Nadere informatiePlatform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION
Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven
Nadere informatieOncologie. Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum
Oncologie Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum Belangrijke telefoonnummers Algemeen nummer umcg (050) 361 61 61 U kunt hier ook terecht met algemene vragen over het UMCG. Bijvoorbeeld over
Nadere informatieWAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN
WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN Studiedag werkgroep PST 08 februari 2019 Mathias Demuynck (geriater) Aurélie Van Lancker (geriatrisch verpleegkundige) WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE
Nadere informatieSomatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn
Nadere informatieCharlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014
Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014 Zorgpad Casus Cervixcarcinoom Follow up Supportive care Soorten zorg in de psychosociale ondersteuning
Nadere informatieIntimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten
Intimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten Tiny Van Keymeulen - Klinisch Psycholoog Oncologisch Psychosociaal Support Team 26 november 2012 Ongekende noden Reactie van de
Nadere informatieHulp voor patiënten met kanker
Hulp voor patiënten met kanker Inleiding Wanneer de diagnose kanker bij u is gesteld, breekt er voor u en uw naasten een moeilijke tijd aan. U krijgt geestelijk en lichamelijk heel wat te verwerken. Door
Nadere informatieOverzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen
Begeleid Leren Overzicht Symposium Success@School Utrecht, 29 november 2018 Doelgroep Begeleid Leren Positionering van Begeleid Leren Ontwikkelde kennis, producten en diensten Dr. Lies Korevaar Agenda
Nadere informatie