Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer:

Vergelijkbare documenten
Kaart 15 Bollen en knollen

Liam en Saar. Saar schrijft een briefje. Het is voor Liam. kom je. Saar doet het in een mandje en laat het aan een touw zakken naar zijn tuin.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Lente. groep 3, 4 en 5

Lesmateriaal Bloembollen voor basisscholen Inhoud:

UIT JE BOL! Speur en puzzel hoe tulpen groeien, bloeien en meer...

Aantekeningen. Lesondersteuning

uitga uitg v a e v 2013

BOLLEN EN KNOLLEN. Lesbrief: bloembollen kweken

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen

Lesbrief: bolbloem geschiedenis GESCHIEDENIS VAN DE BLOEMBOL. Bloembollenteelt in Nederland

Lessuggesties voor groep 3 & 4

Bollen en knollen Les 1: bollen en knollen... 2 Werkblad bol en knol... 4 Bol en knol stripverhaal... 5 Achtergrondinformatie... 6

De bloembol / ui. 1. Eindknop 5. Nieuwe bol 2. Rok 6. Stengel 3. Knop 4. Wortels

Groene Detailhandel. Bol- en knolgewassen

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+

ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN..


UIT JE BOL! Speur en puzzel hoe tulpen groeien, bloeien en meer...

Lessuggesties voor groep 1 & 2

Lente. Zomer. Winter. Herfst. Winter

Opdrachten Jaar van de Bever voor groep 3,4,5 van de basisschool

Auditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken

Zoek de zes verschillen

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit

Verhalend ontwerp rond het thema Lente

TULPENGEKTE. 1. Streep door wat niet van toepassing is.

Het is winter. op Landgoed Schothorst

samenstelling: Afdeling Educatie Paleis Het Loo Apeldoorn mei

Plantenkennis. Bol en knolgewassen. lijst 1 G41-G31-GB1+2

Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 1 Les 1

Het kiemen van zaden

Bollen en knollen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

- GROENTJE. Bloembollen

1. Seizoenen Lente Zomer Herfst Winter Filmpje Pluskaarten 17 Bronnen 19 Colofon en voorwaarden 20

Lespakket Lente. Achtergrondinformatie

Lespakket Lente. Instructieblad groep 3 & 4. Begrippen:

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig

Lente. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Dieren in de winter 3

Kikker in de kou. geschreven door Max Velthuijs

Het begin van de winter

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:

BOOM de kampioen. vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom

De lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4

inhoud blz. 1. Donker 3 2. Dikke jas 4 3. Het vriest 5 4. Sneeuw 6 5, Dieren in de winter 8 6. Bomen Winterkost Beweeg 12 9.

THEMA LENTE Auditieve oefeningen

PLATTEGROND. Je neemt de trap tot halverwege, gaat linksaf en volgt de pijl

Werkstuk wizard Hulpvragen

leerkracht Tuinieren in de klas zaaien in de vensterbank

Doe niets met planten in de tuin als het vriest!

Thema Op zoek naar werk

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.

Voorbereiding post 3. Vogels op reis Groep 1-3

Week van 7 tot 11 september 2015

3 Planten en verplanten

Knutselen met Je knutsel Ei Kwijt

gelukkig, maar er was eens een dag dat dat anders was...

1.Inleiding De beheerder van een productiebos wil voordat de bomen gekapt worden

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9.

VOORJAARSBLOK

Lessuggesties voor groep 5-8

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

maakboek In dit Klooikoffer Maakboek vertel je over je werkstuk. Zo leren anderen van jouw werk. Dat is toch gaaf?

De familie schaap. Praat eens zoals een schaap Welke dierengeluiden ken je nog? Doe ze eens na?

ANTWOORDEN TAALCOMPLEET A2 THEMA 2 GELD

Dit is het lenteboekje van:

Tobi en. de wilde bijen

Verhaal: Jozef en Maria

Bloembollen planten in het najaar

MOEILIJKHEIDSGRAAD: -**- Een spreekbeurt geven, vraagt veel voorbereiding. Je moet immers vlot kunnen vertellen en je moet je luisteraars boeien.

Werkvorm Participatie. Als ik de baas zou zijn op de BSO. Buitenschoolseactiviteiten.nl Als ik de baas zou zijn op de BSO 1

1. Het ene jaar is het andere niet!

Kaart 10 Sneeuw en ijs

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

inhoud 1. De ijsbeer 2. Hier woon ik 3. Mijn jas is warm 4. Mijn voeten 5. Jagen 6. In het hol 7. Erop uit 8. Bedreigd 9. Berenweetjes 10.

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR????

Naam: TIJD EN SEIZOENEN

Vlinders kijken. op Landgoed Schothorst

Opdrachtkaarten Lente

Spelen met zand. Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar

gelukkig, maar er was eens een dag dat dat anders was...

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de

Lespakket Zomerzon. Instructieblad groep 1 & 2. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties:

De kleine beestjesclub

Eerste week vd advent

weer: regen, wind, onweer en zon ander soort kleding aantrekt dat je het niet koud krijgt weer vaker voorkomen in bepaalde seizoenen

Het onze Vader. Naam:

Basiscursus planten: Bladvormen. Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:..

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

8 4 Streken en klimaten

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

Transcriptie:

Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer:

Inhoudsopgave: Hoofdstuk pagina Inleiding 4 Welkom 6 Historie van bloembollen 8 Herfst 10 - Uitleg herfst 12 - Opdracht 14 + 15 - Het planten van bloembollen 16 - Hoe ziet een bol er van binnen uit 18 - Familie opdracht 20 - Opdracht 22 + 23 - Naamgeving van de bloembollen 24 - Opdracht 26 Winter 28 - Uitleg winter 30 - Opdracht 32 2

- Wat gebeurt er nu met de bloembollen? 34 - Opdracht 36 + 37 Wist je dat? 38 Lente 40 - Uitleg lente 42 - Familie opdracht 44 - Wat gebeurt er nu met de bloembollen? 46 - Opdracht 49 - Opdracht 51 Zomer 52 - Uitleg zomer 54 - Opdracht 56 + 57 Informatie voor ouders 58 Notitiebladen 60-64 3

Inleiding Dit is jouw eigen boekje en hiermee kun je veel leren over bloembollen. Er staan verhalen in over de seizoenen en wat er dan met de bloembol gebeurt en ook iets over de geschiedenis van de bloembollen. In dit boekje zitten ook heel veel knutsel- en foto opdrachten die je zelf of samen met je ouders kunt maken. Door de figuurtjes op deze bladzijde wordt elke keer aangegeven wat voor soort opdracht het is. Veel plezier! Weetjes Foto opdracht Teken/schrijf opdracht Ouder opdracht 4

5

Hallo! Ik ben... Verzin een leuke naam voor mij en schrijf hem op de stippellijn. 6

Ik wil je graag wat leuke dingen vertellen over bloembollen, hoe ze eruit zien, wat je ermee kan doen en vooral hoe mooi ze worden! 7

Historie van bloembollen De bekendste bloembol is de tulp. Tulp komt van het woord Tulipa. Dat is Latijn voor: de bloem die lijkt op een tulband (tulipan). Tulpen werden al tijdens de Middeleeuwen gekweekt en verhandeld in Turkije. Daar droegen de mannen in die dagen een tulband. Vandaar! Onze tulpen stammen dus af van die uit Turkije en zijn van daaruit naar Nederland gebracht. 8

Rond 1550 was Turkije een machtig land. In die tijd leefde daar de rijke Sultan Soeleiman. Zijn paleistuinen stonden vol met de mooiste tulpen. Soms gaf hij wel eens een paar bloembollen cadeau aan een beroemde gast. Zo n beroemde gast was bijvoorbeeld ene meneer de Busbeq, een edelman uit Vlaanderen. Hij gaf de tulpenbollen weer aan een vriend, een zekere Carolus Clusius. Deze Clusius was hoofd van de kruidentuin van de Keizer van Oostenrijk. Later vertrok Clusius naar ons land. Hij werd professor aan de Universiteit van Leiden en tegelijk baas over de kruidentuin van de Universiteit. Hij deed allerlei proeven met zijn meegenomen tulpen. Verkopen deed hij ze niet. Op een nacht gebeurde het. Een aantal van zijn mooiste tulpenbollen werd uit de tuin gestolen. Met die gestolen bollen uit Turkije begon de bloembollenhandel in Nederland! 9

10

Het is herfst! 11

Uitleg herfst 21 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! 21 september begint de herfst officieel. Tijdens de herfst wordt het ook steeds kouder en het wordt steeds vroeger donker. Je kunt in de herfst niet meer elke dag buiten spelen. 12

Tijdens de herfst moeten de bloembollen geplant worden, zodat ze in de lente bloeien. 13

14 Zoek buiten naar mooie bladeren en plak ze hier op.

Zoek buiten naar mooie bladeren en plak ze hier op. 15

Het planten van bloembollen Je kunt bloembollen tijdens de herfst maanden planten in de tuin en in bloembakken. Je moet de grond eerst wat los maken en daarna schep je een gat in de grond en daar leg je de bol in. Zorg dat het gat twee maal zo diep is als de hoogte van de bol. Als het planten klaar is, bedek je de bollen met de uitgegraven aarde. Als je graag wilt weten welke bollen je geplant hebt, schrijf dan de naam van de bollen op een naambordje (leuke knutselopdracht) en steek dit in de grond bij de bollen. Nu weet je volgend jaar nog welke bollen je hebt geplant. Als je de bollen in bakken plant en het voor een langere periode hard gaat vriezen, moet je de bloembollen bedekken en wat dichter tegen de muur zetten. 16

Wist je dat je bloembollen ook op glas kunt zetten? Hyacinten en krokussen kun je op glas zetten. Je kunt in de winkel speciale potten of glazen kopen, maar je kunt ook een jampot gebruiken. Vul het glas met water en zet de bol erop. Zorg ervoor dat het water de bol net niet raakt. Na een paar dagen zie je de eerste wortels verschijnen. Let goed op dat er voldoende water in het glas zit. Zoek een plekje in een kelder of garage waar het koel is. Na drie maanden kun je ze dan in de kamer neerzetten. 17

Hoe ziet een bloembol er van binnen uit? Onderaan de bol zit een schijf waaruit de wortels groeien. Die schijf wordt bolschijf genoemd. De bol zelf bestaat verder uit dikke schubben. Die schubben worden rokken genoemd. Net als bij een ui zijn het aan de buitenkant droge vliezen. Wanneer je die vliezen eraf trekt, worden de rokken die er onder zitten steeds dikker en witter. In die rokken zit het voedsel, waaruit in het voorjaar de nieuwe plant groeit. De buitenste bruine, harde vliezen zijn de leeggegeten rokken, waaruit de plant vorig jaar zijn voedsel heeft gehaald. De buitenste vliezen beschermen de bol tegen uitdrogen of tegen verrotting.helemaal binnen in de bol vind je de bloem in knop. Dit is de knop, waaruit straks de nieuwe bloem gaat groeien. Tussen de rokken zitten nog okselknoppen, waaruit weer nieuwe bollen ontstaan. 18

rokken bloem in knop okselknoppen bolschijf 19

Nu mag je zelf een bloembol gaan planten. Je vader of moeder vindt het vast leuk om je daarmee te helpen! Vergeet niet om er een foto van te maken. Die kan je dan vervolgens op de pagina hiernaast plakken. 20

Plak hier de foto die je gemaakt hebt. 21

Quality Time! Vergeet niet om een mooi naambordje te maken voor je bloembol. Zoek een stukje hout met een punt eraan (of laat een van je ouders een punt aan maken) en maak er een mooie tekening op. Je kan natuurlijk ook een naam op het bordje schrijven. Dit steeketiket kan je bij je bloembol in de grond steken. Zo weet je altijd waar je hem geplant hebt en welke bolsoort het is. Maak er een foto van en plak deze hiernaast. 22

Plak hier de foto die je gemaakt hebt. 23

Naamgeving van de bloembollen Tulpen, narcissen en hyacinten zijn de bekendste soorten bloembollen, Er zijn ook andere soorten, deze noemen we bijzondere bolgewassen. Hier horen bijvoorbeeld de krokus, het sneeuwklokje en het blauwe druifje bij. Je weet natuurlijk wel dat niet alle tulpen, narcissen en hyacinten gelijk zijn. Ze verschillen van vorm, van kleur en grootte en er komen nog steeds nieuwe soorten bij. 24

Wist je dat er wel 3000 verschillende tulpen bestaan? Er ook een zwarte Tulp bestaat? De kweker probeert door kruising mooiere, betere en sterkere soorten te krijgen. Het gebeurt regelmatig dat een nieuwe tulp genoemd wordt naar bekende mensen, prinsen, prinsessen, zangers enz. 25

Je hebt zojuist gelezen dat tulpen vaak naar bekende mensen worden vernoemd. Probeer op het internet zoveel mogelijk tulpennamen te vinden die vernoemd zijn naar bekende personen. Je kunt deze wellicht vinden in de bloembollencatalogi van postorderbedrijven. 26

Schrijf hier de namen op die je hebt gevonden:............ 27

28

Het is winter! 29

Uitleg winter 21 De tijd van kou, sneeuw, schaatsen en skiën is aangebroken. Het is winter! 21 december begint de winter officieel. In de winter kan het heel koud zijn en denken we meteen aan sneeuw. Dat koude witte spul, waar je heerlijk mee kunt spelen, sneeuwballen mee kunt gooien en sneeuwpoppen van kunt maken. 30

Tijdens de winter houden de bollen een soort winterslaap en wachten ze rustig onder de grond tot het warmer wordt. 31

32 Teken hier zoveel mogelijk verschillende sneeuwvlokken.

Geef mij een mooie kleur! 33

Wat gebeurt er nu met de bloembollen? Veel bloembollen komen oorspronkelijk uit landen waar het in de zomer warm is en in de winter koud. De bloembollen hebben de kou tijdens de winter nodig om goed te bloeien. Zodra de bloembollen in de grond gaan, beginnen de wortels te groeien en komt er heel langzaam beweging in de bloembollen. 34

Wist je dat er een speciaal museum is over bloembollen? www.museumdezwartetulp.nl Dan wordt het winter en houdt het groeien op totdat het warmer wordt en dan, op een dag, zie je de eerste groene puntjes boven de grond komen. 35

36 Maak een foto van de eerste groene puntjes van je geplante bloembollen die de grond uit komen en plak deze hierboven.

Meet de hoogte van de puntjes op en schrijf het resultaat hierboven. 37

Wist je dat je bloembollen in lagen kunt planten, zodat je steeds weer verrast wordt door nieuwe bloemen? Wist je dat de meeste narcissen heel lekker ruiken? 38

39

40

Het is lente! 41

20 Uitleg lente 20 maart begint de lente officieel. Tijdens de lente wordt de natuur wakker uit haar lange winterslaap en begint het steeds warmer te worden en blijft het steeds langer licht. Je kunt weer lekker buiten gaan spelen en soms zelfs zonder jas. Tijdens de lente gaan de bloembollen groeien en bloeien. 42

Wist je dat je een bollebozen route op de Keukenhof kunt lopen? www.keukenhof.nl 43

44 Verzin samen met je ouders een leuk bollenversje.

45

Wat gebeurt er nu met de bloembollen? Tijdens de lente groeit de bloembol snel en zie je mooie bloemen verschijnen op de plekken waar je de bloembollen geplant hebt. Je kunt nu echt trots zijn op jezelf, want jij hebt er voor gezorgd dat jullie tuin, terras of balkon zo mooi geworden is. 46

Nadat de bloembollen uitgebloeid zijn moet je ze laten afsterven en als je ze op een zonnige plek hebt geplant dan komen ze het jaar daarna weer terug. 47

48

Maak een foto van je bloemen en plak hem hierboven. 49

50

Maak een mooie tekening van je favoriete bloem. 51

52

Het is zomer! 53

21 Uitleg zomer Het seizoen van vakantie, zwemmen, in de zon liggen en lekkere ijsjes eten. De zomer begint officieel op 21 juni. In de zomer is het vaak lekker warm en kun je echt heel vaak buiten spelen. 54

55

56 Plak hier een leuke vakantiefoto.

Plak hier een leuke vakantiefoto. 57

Beste ouder, Misschien is uw kind heel enthousiast geworden over bloembollen en wilt u daar ook iets meer over te weten komen. Kijk dan op www.bulbsonline.org, een uitgebreide website over bloembollen en bolbloemen. In een tuincentra bij u in de buurt kunt u terecht voor het aankopen van verschillende bolsoorten. Heeft u geen tuin, dan zijn leuke bakken en potten een ideale vervanger om bollen in te planten. Kortom, iedereen kan in het voorjaar genieten van deze voorjaarsbloeiers. 58

59

60

61

62

63

www.bulbsonline.org