DE RENDABILITEITVAN DE BRUGSE MUSEUMSHOPS Lieve Desmidt CONTEXT WAARBINNEN MUSEA BRUGGE WERKEN 2 DE VOLLEDIGE BRUGSE BINNENSTAD IS ERKEND ALS WERELDERFGOED DOOR DE UNESCO 3 1
In het ei van Brugge wonen 20.000 mensen. De Brugse musea krijgen jaarlijks het 50-voud daarvan als bezoekers over de vloer Luxe dus, maar De crisis slaat keihard toe in de museumshops De Brugse musea werken in stedelijke context, en worden dus mee getroffen door de neergang van de financiële situatie van de gemeenten Toepassing BTW-wetgeving zet winstmarges onder druk en werkt prijsverhogend 4 RATIONALISEREN Op 4 km² 16 museumlocaties, 5 museumshops en 1 museumherberg: rationalisaties mogelijk Bijvoorbeeld: 4 shops in een zone van 50 op 200 meter, kan gereduceerd worden tot 3 5 Verkoop handhaven met vermindering van kosten: de Markt 6 2
7 Groothandel: verhoogt omzet zonder personeelskosten Business to business: idem vb. Toerisme (in- en verkoop), dienst public relations en onthaal, vzw s vb Meeting in Brugge (congrestoerisme) Andere vormen van samenwerking die tot schaalvergroting en prijsverlaging kunnen leiden (vb. aanbod andere musea opnemen/ruilen) Eerste voorzichtig experiment met vintage Automatisering van kasverrichtingen en stockbeheer zijn OPPORTUNITEITEN om inzicht te verwerven in verkoopcijfers. Cijfers op de voet volgen en inspelen 8 op vaststellingen verhoogt het rendement. HOU JE KLANTEN AAN BOORD IN CRISISTIJD SMALL IS BEAUTIFUL Een klant komt binnen in je shop. Hij wil graag 2 dingen meenemen naar huis, en niet meer dan 5 euro spenderen. Heb je meer te bieden dan een postkaart? Shoppingbags Van Eyck 9 3
10 KEN JE KLANT 11 Wist je dat Franse klanten verhoudingsgewijs 4 keer meer kunstboeken over schilderkunst kopen dan andere klanten, dat Engelsen hun budget bij voorkeur aan papierwaren spenderen, dat Vlamingen stripverhalen met softcovers kopen en Franstaligen met hardcovers, dat Russen heel vaak boeken in het dubbel kopen en dat Japanners graag witte randjes rond hun afbeeldingen in boeken hebben om ze te kunnen uithalen en inlijsten? Je antwoord is volmondig ja? Goed bezig! 12 4
LEG DE LINK MET DE KLANT GEEN RENDABELE SHOPS ZONDER GOEDE VERKOPERS Russisch, Spaans, Pools, Nederlands, Duits, Roemeens, Engels, Italiaans, Portugees, Frans, en een beetje Japans In deze talen spreekt ons personeel je toe Verkopen=communicatie + ervaring Verkopen is een technische vaardigheid/scholing 13 POSITIE VAN DE MUSEUMSHOPS BINNEN DE MUSEA Is jouw afdeling een topdog of een underdog? Zit jij als aankoper onderaan in de organisatie, en voer jij uit wat een ander beslist, of kan je eigen keuzes maken, een eigen lijn ontwikkelen? Wegen op beleidskeuzes? Hoe wordt tentoonstellingsprogramma gemaakt? Speelt commercialiteit een rol in deze keuze? Tweerichtingsverkeer tussen wetenschappelijke staf en shop is WIN/WIN situatie. Vb. museumshop + Groeninge = big in Japan 14 15 5
16 POSITIONERING VAN HET AANBOD: MAAK EEN BEWUSTE KEUZE, EN HOU JE ER AAN Wetenschappelijke referentiewerken Dissertaties Conference papers Bibliografiën Monografiën Periodieken en kronieken Chocolade Frieten Bier 17 JIJ BENT DE EXPERT WEES JE BEWUST VAN JE WAARDE VOOR DE ORGANISATIE Je kent de klanten en hun verlangens, je kent de verkoopcijfers, je bent op de hoogte van het productaanbod, je kent de prijzen, je bent een trendwatcher, kortom De shops hebben binnen de musea een signaalfunctie: hoe hard slaat de crisis toe bij het publiek, welke onderwerpen leven er, welke trends slaan aan en welke niet 18 6
NIET-COMMERCIËLE ACTIVITEITEN Promotie werking musea/tentoonstellingen Laagdrempelige toegang Kunstenaarswerking Kunstetalages Kantoordecoratie 19 Waarom? Interne legitimatie binnen de organisatie en het bestuur: meerwaarde van museumshops wordt erkend, en er wordt een goodwill gecreëerd die nuttig is bij eventueel tegenvallende verkoopsresultaten Externe legitimatie: inwoners van Brugge kennen de shop niet alleen als winkel maar ook als organisator van activiteiten + lokale kunstenaarskolonie cirkelt rond shop, heeft langs die weg contacten met musea, vervult occasioneel opdrachten en netwerkt via de shop, die optreedt als platform en bindmiddel 20 MUSEUMSHOP EN IDENTITEIT 21 7
EEN MUSEUMWINKEL IS EEN WINKEL Zo ver hoef je niet te gaan om catalogi te verkopen 22 Maar dit kan echt wel 23 Probeer ervoor te zorgen dat de winkel er aantrekkelijk uit ziet en alle zintuigen aanspreekt. Decorstukken in de winkel en muziek scheppen een sfeer. Experimenteer eens met de verkoop van geparfumeerde producten, ongewone lichtinval, verrassende opstellingen en objecten in de winkel. Als je verkoopsresultaten onder druk staan, bespreek regelmatig mogelijke acties met mensen in je omgeving die een commercieel profiel hebben, ontleed succesvolle campagnes in andere branches en kijk of je er iets uit kan leren. 24 8
Sta open om het concept van de winkel om te gooien als het niet werkt. Uitverkopen/shop leeg maken en vanaf nul herbeginnen kan bevrijdend werken. Deze techniek wordt vaak toegepast in winkels. Kijk vooral eens hoe andere winkels ingericht zijn, en welke inrichtingstechnieken er gebruikt worden om aandacht te trekken. Tot slot, sta zelfs bij tegenvallende resultaten niet toe dat je shop bij een herinrichting van het museum verdreven wordt van zijn enige en juiste plaats 25 26 9