Seminar Duurzame & Integrale Energievoorziening 29 november minut pitches

Vergelijkbare documenten
De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

In het hol van de leeuw?

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn?

Energiebesparing Gemeente Huizen

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma

VAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort

Alterna(even voor aardgas

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk

29 November Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr.

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk

De snelste route naar aardgasvrije wijken

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat.

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

De opkomst van all-electric woningen

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Champignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster

Even voorstellen: Marleen Sanders. Hoe realiseren we het warmtetransitieplan en van het gas af' Agenda. Even voorstellen: Guido van Loenen

Van Gasbel Naar Waterbel

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht

Hernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen. VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018

De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam. dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

PROCES TRANSITIEVISIE WARMTE TIEL; inhoud, planning en inzet

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

... Gemeente Eindhoven en Eneco in Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid

Lessen en ervaringen ontwikkelingen zonneparken 4 oktober 2018

Geothermie in de gebouwde omgeving

Warmtepomp voor (w)elke oplossing? Van idealistische oriëntatie naar realistische aanpak. Ronald Schilt

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Van het aardgas af hoe moet dat nu?

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Hoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

HOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE

Warm tapwater in de toekomst

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland

FACTCHECKER OVER MORGEN

Gijs de Man 12 oktober 2010

Presentatie Paddy Noë 26 juni 2019 H 2 H. Huishoudens op waterstof Proef project Wageningen

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

Verduurzaming Gebouwde Omgeving Groen Links, Zaanstad dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 22 nov. 2015

Geothermie. traditioneel energiebedrijf?

Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Ruimte voor Energie. Partnerforum Gent 18 oktober 2016

Regionale Energiestrategie. Rol van gemeenten en gemeenteraden Ruth Noorduyn

Verwachtingen over de warmte van de toekomst

Energietransitie. 13 april 2018

Tafel Energieopwekking

Opschalen en Opschieten Marjan Minnesma 19 oktober 2018

Planning 2019 tot 2022

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

NeVER/VMR 18 juni Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief

Helmonds Energieconvenant

Energieke Buurt Gepubliceerd op Stadslab2050 ( Energieke Buurt. Page 1 of 6

1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens

Gemeente Ede energieneutraal 2050

Den Haag klimaat neutrale energie:

Berkum Energieneutraal Welkom!

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

Waterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH

Kansenstudie Aardgasloos Purmerend

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling

Omons. Het beste besluit neem je samen. Buurthandboek voorjaar 2019

ENERGIECAFÉ. Aardgasvrije wijken 28 januari 2019

Transcriptie:

2 minut pitches

Alex Huibrechtse - Eneco Warmte en Koude Ontwikkelingen: reductie broeikasgassen (klimaatakkoord), energieneutrale gebouwen (2020), aardgasvrij in 2050. Op gasnet aangesloten bestaande binnenstedelijke bouw wordt aangesloten op warmte. Open netten, duurzame bronnen.

Elbert Huijzer netstrateeg - Liander Liander s doelstellingen Operationele excellentie Energietransitie: CO2 reductie van 80-95% in 2050 Verwachtingen Veroudering van het gasnet Afname gasgebruik en aantal klanten voor verwarming Vergroening van de gasvoorziening Strategische richtingen De warmtetransitie faciliteren door het efficiënt uitfaseren van aardgas daar waar duurzame alternatieven zijn Faciliteren van de toepassing van duurzame gassen en van nieuwe functies voor de gasnetten Economisch en effectief beheren van blijvende gasnetten Voorbereiden op de rol van beheerder van publieke warmtenetten

Jacob Brobbel - Hollander Techniek Hollandertechniek Een circulaire samenleving met duurzame energievoorziening is een maatschappelijk integraal vraagstuk Dit vraagt een integrale oplossing: ketenpartners samenbrengen, kennisdelen en samenwerken.

Nynke Draisma - Loenen Energie Neutraal 2013: winnen 200.000 2014: opzetten infrastructuur Loenen Energie Neutraal en uitvoering eerste 75% van de plannen 2015: afronding EUproject (blauwdruk) en inzetten op continuïteit Institutioneel Interreg VB voor opschaling naar 40% zon in 2020 (Loenen Zonnedorp)

Michiel van der Laan, consultant bij Kiwa. Vader van jong gezin in de Maten. - Belangrijkste drijfveer als consument: wat is het beste voor mijn kinderen? - Welke wereld laat ik voor ze achter? - Moet wel betaalbaar zijn. - Welke keuzes maak ik? - Verhuisd van Zeist naar Apeldoorn (auto 300km/week is nu de fiets) - 2e auto? NEE! Elektrische bakfiets. - Goedkoopste stroomleverancier? NEE! Goedkoopste duurzame oplossing. - Later: PV op dak (+/- 5 jaar) & elektrische auto wanneer dit betaalbaar en praktisch wordt (+/- 10 jaar). - Wat verwacht ik van overheden? - Overleg & onderzoek is noodzakelijk, maar blijf er niet in hangen. Geef het goede voorbeeld met duidelijke keuzes en akties.

Ewald Slingerland & Henk Klaver Greenvis Kansen voor (rest)warmte in Apeldoorn Huidige warmtelevering: in de binnenstad (ca. 150 woningen) in Zuidbroek (ca 2.000 woningen, warmte van RWZI) Doelstelling gemeente: verminderen uitstoot broeikasgassen / op termijn klimaatneutraal Restwarmte uit directe omgeving effectief middel RWZI heeft meer warmte dan voor Zuidbroek: inschatting min. 400 woningen vlakbij die rendabel kunnen aansluiten Apeldoorn Zuidwest: papier-/filmcoatingsbedrijf Loparex heeft warmte over (> 120 C, enkele 1000en woningen) Organisch groeimodel Warmteringleiding Meerdere duurzame bronnen (rest- of biomassa/ aardwarmte/ power-to-heat) Risico s beheersbaar

Jeroen Hovens - Vereniging van Nederlandse Gemeenten De energietransitie vindt plaats op lokaal en regionaal niveau We gaan van het gas af!! Alternatieve warmte aanpassen aan lokale omstandigheden Oplossingen moeten uitvoerbaar zijn Besef van de grootte van de opgave dringt langzaam door Energiestrategieën; 7 pilot regio s, 90 gemeenten www.vng.nl/energie

Rokus Wijbrans - CarbonCapital Solutions system integrator Benut alle mogelijkheden, sluit niets uit Integrale aanpak op verschillende niveaus Techniek: beschouw het hele systeem Organisatie: nieuwe rollen, borging kwaliteit & goede uitvoering Financiering: obv kasstromen, beheersing risico s Denk en doe vanuit bewoner betrouwbaar, betaalbaar en bereikbaar Durf te denken, durf te begrijpen Samen, aan de slag

Ron Visser - Movares 20 15 10 5 0 Windproductie E-belasting PV-productie max wind +zon 2016 1. Op landelijk niveau komt de piekproductie van zon en wind in de buurt van de minimale energievraag. 2. Op huishoudelijk- en steeds vaker op wijkniveau is er een mismatch tussen pv-opwek en energievraag. 600 500 400 300 200 100 PV-opwek (4kWp) Elektraverbruik Elektra + warm water Accu s, boilers en warmtepompen kunnen een rol spelen in genoemde problematiek maar hebben ieder hun specifieke voor- en nadelen 0 jan feb mrt apr mei juni juli aug sep oct nov dec

Mark Sandmann Gemeente Apeldoorn Aandacht voor mensen Drijfveren Wijk van de toekomst INNOVATIE Integraal aanbod Ruimte voor experiment Samen & ontdekken Ruimtelijke inpassing Financiering

Kees Pulles - Kiwa Technology Niet energieproductie, maar goedkope energie-opslag en/of -transport is de uitdaging Geschikte elektrische batterij en warmte-buffers zijn heel moeilijk te realiseren Het is belangrijk om qua energievoorzieningsystemen zo veel mogelijk opties open te houden Daarom is een demonstratie van een seizoenbuffer wenselijk, in het bijzonder de nu al realiseerbare H 2 -buffer, die bestaande infrastructuur benut