RAPPORT VAN BEVINDINGEN FINANCIEEL CONTINUÏTEITSTOEZICHT Bij Stichting Kristallis te Nijmegen Plaats : Utrecht Bestuursnummer : 40367 Onderzoeksnummer : 248482 Datum onderzoek : 4 november 2013 Datum vaststelling : 18 februari 2014 Pagina 1 van 7
Inhoud 1 Inleiding 3 2 Bevindingen 5 3 Toezichtarrangement financiële continuïteit 7 Pagina 2 van 7
1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs (hierna: de inspectie) verricht sinds begin april 2013 onderzoek naar de financiële positie van Stichting Kristallis te Nijmegen (hierna: Kristallis) met bestuursnummer 40367. Aanleiding voor het onderzoek waren vragen die voortkwamen uit de risicoanalyse die de inspectie jaarlijks maakt aan de hand van de jaarcijfers en een signaal van het bestuur dat men de salariskosten in mei 2013 niet meer zou kunnen betalen. De inspectie heeft op 17 april 2013 met brief H3517224/40367 het arrangement aangepast financieel continuïteitstoezicht toegekend aan het bestuur vanwege de hoge financiële risico s. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: analyse van de jaarrekening 2011, de conceptcijfers 2012, de begroting 2013, de meerjarenbegroting 2013 t/m 2017 en de liquiditeitsprognose 2013; meerdere gesprekken met het bestuur en directeur bedrijfsvoering. Tijdens het onderzoek beoordeelden wij de financiële positie van het bestuur, met als leidende vraag of de liquiditeitspositie en daarmee ook de financiële continuïteit van het onderwijs in het geding is. Toezichtkader en afbakening onderzoek De inspectie is bij haar onderzoek uitgegaan van de Beleidsregel Financieel toezicht po en vo 2011 inclusief de aanpassingen toegelicht in de sectorale nieuwsbrieven en tevens vermeld op www.onderwijsinspectie.nl. Het onderzoek is niet te kwalificeren als een accountantsonderzoek. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de financiële positie. Hoofdstuk 3 bevat het toezichtarrangement. Pagina 3 van 7
2 Bevindingen 2.1 Kengetallen In onderstaande tabel staan de signaleringswaarden waarmee de inspectie de jaarcijfers van onderwijsbesturen vergelijkt in haar jaarlijkse risicoanalyse, afgezet tegen de kengetallen van Kristallis over de afgelopen drie jaar: EC 2010 1 2011 2012 Liquiditeit (current ratio) 1 1,27 1,18 0,64 Solvabiliteit 2 0,30 0,34 0,29-0,09 Rentabiliteit laatste 3 jaar negatief - -4,0% -10,4% Personele lasten/rijksbijdrage 0,95-1,01 1,07 Personele lasten/totale baten 0,90-0,93 0,96 Buffer < 0% - 0,97% -9,85% Uit deze kengetallen blijkt dat de financiële positie van het bestuur ultimo 2012 een groot risico vormt. Alle kengetallen staan op rood. Er zijn aanzienlijke negatieve exploitatieresultaten over de afgelopen 2 jaar. Er is een negatieve ontwikkeling van de liquiditeits- en solvabiliteitspositie, zodanig dat de solvabiliteit zelfs negatief is geworden. Daarbij is er een aanzienlijke negatieve financiële buffer ontstaan (- 1,0 mio). Het exploitatieresultaat over 2012 bedroeg 1.104.983 negatief en het Eigen Vermogen 394.056 negatief. 2.1 Overige bevindingen De inspectie heeft begin april 2013 de conceptjaarrekening 2012 en de liquiditeitsprognose 2013 opgevraagd bij het bestuur en beoordeeld naar aanleiding van een bericht van het bestuur dat men in mei 2013 de salariskosten niet meer zou kunnen betalen. Kort daarop hebben meerdere gesprekken plaatsgevonden met het bestuur en de directeur bedrijfsvoering. De inspectie heeft met brief H3517224/40367 van 17 april 2013 het bestuur onder aangepast financieel toezicht geplaatst vanwege de hoge financiële risico s. De beoordeling van de liquiditeitsprognose 2013 liet een acuut liquiditeitsprobleem zien in de maand mei, waardoor de betaling van de salarissen in het geding zou komen. Het bestuur heeft hierop bij de stichting Entrea te Nijmegen een tijdelijk krediet van 560.000 aangevraagd en ook ontvangen, waardoor een liquiditeitsprobleem voorlopig is voorkomen. De Raad van Toezicht en het bestuur van de stichting Entrea is ook de Raad van Toezicht en het bestuur van de stichting Kristallis. Onlangs heeft de inspectie van het bestuur de managementrapportage t/m december 2013 ontvangen. De 1 e voorlopige jaarcijfers 2013 laten een negatief exploitatieresultaat zien van 400.883. Ook heeft de inspectie de geactualiseerde liquiditeitsbegroting t/m december 2014 ontvangen. Uit deze liquiditeitsbegroting blijkt een banksaldo van 8.538 1 van de stichting Kristallis is over 2010 alleen een enkelvoudige balans aanwezig. Pagina 5 van 7
ultimo 2014. In de maanden februari t/m november 2014 varieert het banksaldo tussen 113.452 en 485.168. Het bestuur heeft medio 2013 een reorganisatieplan en een sociaal plan opgesteld die het mogelijk moeten maken de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren en de organisatie weer financieel gezond te maken. De reorganisatie, die inmiddels is doorgevoerd, zal positief moeten uitwerken op de personele lasten van Kristallis. Pagina 6 van 7
3 Toezichtarrangement financiële continuïteit Aangepast financieel continuïteitstoezicht De bevindingen in hoofdstuk 2 wijzen uit dat de financiële continuïteit van het bestuur in het geding is. De inspectie verlengt dan ook het arrangement aangepast financieel continuïteitstoezicht dat op 17 april 2013 is toegekend. Afspraken Het bestuur informeert ons direct over belangrijke wijzigingen in zijn financiële positie en zendt ons de volgende informatie zo spoedig mogelijk toe: De maandelijkse managementrapportage. Het verbeterplan. Een maandelijks geactualiseerde liquiditeitsprognose 2014. De informatie kan aanleiding zijn voor navraag of een vervolggesprek. Verbeterplan De inspectie heeft op 30 september 2013 van het bestuur het onderzoeksrapport van de Controlgroep ontvangen waarin een verbeterplan en de realisatie daarvan is opgenomen. Het bestuur heeft in de aanbiedingsbrief van het rapport aangegeven het verbeterplan onverkort over te nemen en met het verbeterplan aan de slag te zijn gegaan. De inspectie zal de voortgang daarvan monitoren. Pagina 7 van 7