De Noordelijke lobby richting Den Haag en Brussel Een praktische handleiding

Postbus 935 8901 BS Leeuwarden Bezoekadres: Hofplein 38 8911 HJ Leeuwarden www.friesegemeenten.nl Aan: de leden Ter attentie van: Burgemeesters, wethouders, secretarissen, raadsleden en griffiers van de 27 Friese gemeenten Uitgenodigd zijn tevens het College van Gedeputeerde Staten van Fryslân, statenleden en de pers Griffiers wordt verzocht deze publicatie te verspreiden onder raadsleden en statenleden Onderwerp Uitnodiging ALV VFG 17 april 2013 Kenmerk 13.024jh Contact J. Holwerda, 058-2334051, jholwerda@vfg-fryslan.nl Bijlagen Agenda met bijlagen Datum 26 maart 2013 Geachte heer / mevrouw, Hierbij nodigen wij u uit om de Algemene Ledenvergadering (ALV) van de Vereniging van Friese Gemeenten (VFG) bij te wonen. De ALV van dit voorjaar vindt plaats op woensdagavond 17 april 2013 vanaf 19.30 uur in het Van der Valk Hotel in Sneek (adres en routebeschrijving zie ommezijde). Naast een aantal huishoudelijke zaken staat er voor deze ALV ook weer een actueel thema centraal om met elkaar over van gedachten te wisselen. Het centrale thema is deze keer: De Noordelijke lobby richting Den Haag en Brussel Een praktische handleiding De centrale vraag van de avond is: hoe kunnen de Friese en / of Noordelijke belangen beter voor het voetlicht worden gebracht op de politieke agenda in Den Haag en Brussel? Moet dit bij voorkeur een Friese of een Noordelijke lobby zijn? Wat is daarvoor nodig en / of hoe zou dat verder vorm moeten worden gegeven? De hoofdspreker van de avond is Ferd Crone, burgemeester van Leeuwarden, voormalig Tweede Kamerlid en nog regelmatig in politiek Den Haag te vinden. De discussie zal worden geleid door VFG voorzitter Tjeerd van der Zwan. Bijgevoegd zijn de agenda en de stukken voor de VFG ledenvergadering inclusief een machtigingsformulier voor het geval dat er een stemming plaats moet vinden. Omdat wij in verband met de organisatie graag willen weten op hoeveel personen wij kunnen rekenen, verzoeken wij u om zich voor 12 april 2013 aan te melden door een email te sturen naar vfg@vfg-fryslan.nl. Met vriendelijke groet, het bestuur van de Vereniging van Friese Gemeenten, namens het bestuur, Jorrit Holwerda, ambtelijk secretaris

Routebeschrijving Van der Valk Hotel in Sneek Van der Valk Hotel Sneek Burgemeester Rasterhofflaan 1 8606 KZ Sneek Vanuit de Amsterdam/ Almere en Lelystad Vanaf de A6 neemt u op de rotonde bij Joure de 3e afslag. Nu rijdt u op de A7 richting Sneek. U ziet aan uw linkerhand Hotel Sneek en u neemt afrit 22. A7 - Via de Afsluitdijk Vanaf de afsluitdijk rijdt u op de A7 richting Bolsward / Sneek. U rijdt op de A7 en u neemt afrit 22. Openbaar vervoer - Vanaf het treinstation Sneek - Vertrekt u met de bus "99" / Connexxion richting Heerenveen - U stapt uit bij de halte "Pieter Zeemanstraat" - U loopt de overige 14 minuten naar de Burgemeester Rasterhofflaan 1 Vervoer op afroep / taxi Treintaxi, ritprijs 4.70 station Sneek Tel.: 0900-8734682 9292 taxiservice (0900-9292 0.70 p/m)

AGENDA van de Algemene Ledenvergadering Vereniging van Friese Gemeenten Datum: 17 april 2013 Tijd: Plaats: 19.30 22.00 uur Hotel Van der Valk Sneek * = bijlage 1. Opening door VFG voorzitter Tjeerd van der Zwan 2. *Vaststellen verslag van de VFG ledenvergadering van 30 oktober 2012 3. *Huishoudelijke onderwerpen A. Verslag kascommissie. B. Verslag secretaris / penningmeester. C. Jaarrekening 2012 en balans per 31 december 2012. D. Jaarverslag 2012. E. Begroting 2014 en vaststelling contributie 2014. F. Benoeming nieuw lid kascommissie ter vervanging van Eric Ter Keurs. G. Decentralisaties Sociaal Domein. H. Volgende ALV op dinsdag 29 oktober 2013 met het college van Gedeputeerde Staten. I. Rondvraag en sluiting huishoudelijke gedeelte. 4. Thema: De Noordelijke lobby richting Den Haag en Brussel: een praktische handleiding De centrale vraag van de avond is: hoe kunnen de Friese en / of Noordelijke belangen beter voor het voetlicht worden gebracht op de politieke agenda in Den Haag en Brussel? Moet dit bij voorkeur een Friese of een Noordelijke lobby zijn? Wat is daarvoor nodig en / of hoe zou dat verder vorm moeten worden gegeven? Ferd Crone, burgemeester van Leeuwarden en voormalig Tweede Kamerlid, is gevraagd om de avond af te trappen met een betoog over zijn ervaringen en gedachten met betrekking tot de Friese en / of Noordelijke lobby richting Den Haag en Brussel. 5. Discussie Onder leiding van VFG voorzitter Tjeerd van der Zwan is er de gelegenheid om met elkaar over het centrale thema en van gedachten te wisselen. Hans Konst (gedeputeerde provincie Fryslân), Eise van der Sluis (nieuwe directeur Samenwerkingsverband Noord Nederland) en de Noordelijke lobbyisten Henk Postma (Den Haag) en Tytsy Willemsma (Brussel) zijn onder meer aanwezig om hun visie over en ervaringen met betrekking tot de Friese en / of Noordelijke lobby met u te delen. 6. Sluiting Na afloop van de vergadering is er de gelegenheid om onder het genot van een hapje en een drankje met elkaar na te praten.

VERSLAG ALGEMENE LEDENVERGADERING VERENIGING VAN FRIESE GEMEENTEN Datum: 30 oktober 2012 Tijd: Locatie: Aanwezig: Notulist: 19.30 22.30 uur Van der Valk Hotel in Sneek ± 75 personen waaronder burgemeesters, wethouders, raadsleden, griffiers en statenleden. Marit Wagenmakers (VFG) 1. Opening door VFG voorzitter Tjeerd van der Zwan VFG voorzitter Van der Zwan opent de bijeenkomst om 19.30 uur en heet iedereen van harte welkom in Hotel Van der Valk te Sneek. 2. Vaststellen verslag van de VFG ledenvergadering van 18 april 2012 Het verslag van 18 april 2012 wordt zonder opmerkingen vastgesteld. 3. Vaststellen voorstel VFG bestuur m.b.t. vergoeding reiskosten Voorzitter Van der Zwan geeft een korte toelichting op het memo en brengt het in stemming. Het memo wordt aangenomen. 4. Felicitatie aan gedeputeerde Schokker ter gelegenheid van nieuwe provinciehuis Voorzitter Van der Zwan vraagt gedeputeerde Schokker naar voren te komen en feliciteert de provincie namens de VFG met de ingebruikname van het nieuwe provinciehuis en biedt haar een speciaal voor de gelegenheid ontworpen vaas van Koninklijke Tichelaar Makkum aan. Gedeputeerde Schokker dankt de VFG voor de felicitaties en het cadeau. 5. Toelichting voortgang kabinetsformatie en inzet van de VNG door VNG directievoorzitter Ralph Pans De heer Pans geeft aan positief te zijn dat er zo snel resultaat is geboekt door de partijen. De VNG heeft veel input geleverd tijdens het formatieproces. Met name op de woningmarkt, het sociale stelsel en de zorg laat dit regeerakkoord veel durf zien. De vraag is echter wel of het voldoende doordacht is. Het akkoord heeft immense gevolgen, ook voor de lokale overheid. Er spreekt een sterk geloof uit voor de decentralisaties, echter is het de vraag of dit werkt onder de voorwaarden die nu gesteld worden. De heer Pans geeft aan dat er twee belangrijke aandachtspunten zijn. Ten eerste de beweging rond opschaling naar grotere gemeenten en provincies. Ten tweede de vraag of er voldoende geld en beleidsruimte wordt gegeven bij de decentralisaties. De VNG komt nog met een reactie op het regeerakkoord aan de Tweede Kamer. De heer Pans geeft aan dat de VNG zo snel mogelijk in gesprek zal gaan met het nieuwe kabinet en dat een gesprek met BZK zeker van belang is. Aansluitend geeft de heer Van der Zwan het woord aan gedeputeerde Schokker om in te gaan op de gevolgen van het regeerakkoord op de provincies. De gedeputeerde geeft aan dat net als de gemeenten ook de provincies middels het IPO input hebben geleverd tijdens het formatieproces. Naast dat het akkoord veel gemeenten raakt, raakt het ook de provincie zowel positief als negatief. Ze geeft aan dat het akkoord positief is voor de terreinen natuur,

Blad 2 de verbindingszones (EHS), het vergroenen van de economie en het stimuleren van de economie. Het akkoord is negatief wat betreft het schatkistbankieren, de budgetten voor de regionale omroepen en het verminderen van het aantal ambtsdragers binnen de provincie met 25%. Voorzitter Van der Zwan bedankt beide sprekers voor hun toelichting en aanwezigheid. 6. Rondvraag Er zijn geen vragen voor de rondvraag. 7. Afsluiting Voorzitter Van der Zwan sluit af met het bedanken van alle aanwezigen en introduceert de heer Pruim, griffier van Almere voor de aftrap naar het thematische deel van de avond.

AAN DE LEDENVERGADERING VAN 17 april 2013 Agendapunt: Huishoudelijke onderwerpen Onderwerp: Jaarstukken 2012 en begroting 2014 Bijgaand treft u aan de Jaarrekening 2012, de toelichting op de jaarrekening, de balans per 31 december 2012, het Jaarverslag 2012 en de begroting 2014. 1. Verslag kascommissie De kascommissie bestaande uit de heren E.J. ter Keurs, burgemeester van Tytsjerksteradiel en de heer F. de Wit, raadslid van Heerenveen, zal ter vergadering verslag doen van haar bevindingen inzake de jaarrekening 2012. 2. De jaarrekening 2012 en de balans per 31 december 2012 Zoals uit de bijgevoegde ondertekende verklaring blijkt heeft het VFG bestuur in haar vergadering van 20 maart jl. de jaarrekening 2012 vastgesteld. Ten aanzien van de jaarrekening zij het volgende opgemerkt. De jaarrekening sluit met een nadelig saldo van 7.520.--. De volgende posten hebben de jaarrekening positief en negatief beïnvloed: Meer bestuurs- en vergaderkosten 4.471,-- Meer secretariaatskosten + 12.237,-- ---------------- 16.708,-- Minder bureaukosten 788,-- Minder overige uitgaven 1.261,-- Meer contributie inkomsten 412,-- Meer renteopbrengsten 6.430,-- Meer overige baten + 287,-- ------------------ 9.178,-- ------------- Totaal 7.530,-- Het eigen vermogen per 31 december 2012 bedraagt 150.535.08. De VFG is evenals gemeenten eigen risicodrager voor o.a. kosten in verband met eventuele ontslaguitkeringen aan medewerkers. Vorig jaar heeft u daarom ingestemd met het voorstel om het eigen vermogen te laten dalen naar een percentage dat eenmaal de jaarlijkse loonsom benaderd. Het gaat hierbij om circa 75% van de exploitatie. De (verantwoorde) afname van het eigen vermogen is conform afspraak voortgezet door specifieke (eenmalige) activiteiten ten laste van het eigen vermogen te brengen. Voor de jaarrekening van 2012 betreft dit de volgende (eenmalige) activiteiten: - Een keramieken vaas als geschenk van de VFG voor het college van GS ter gelegenheid van de opening van het nieuwe provinciehuis. - Opstellen en uitwerken van professioneel communicatieplan VFG. - Verdere digitalisering en optimalisering van de dienstverlening van het VFG secretariaat. - Extra bijeenkomsten speciaal voor raadsleden. 1

Door bovenstaande (eenmalige) activiteiten ten laste van het eigen vermogen te laten brengen en de eenmalige restitutie van 120.000,-- aan de leden is in 2012 voldaan aan de doelstelling om het eigen vermogen naar het gewenste niveau te laten dalen. De hogere renteopbrengst ten opzichte van de begroting is veroorzaakt door de vrijval en rente uitkering van twee klimspaardeposito s in mei 2012. Tot slot is er tijdens de Algemene Ledenvergadering van 18 april 2012 de vraag gesteld in hoeverre de VFG BTW plichtig is in relatie tot de diensten die van de gemeente Leeuwarden worden afgenomen. Onderzoek heeft uitgewezen dat er, omdat er gezien de rechtspositie van de VFGmedewerkers (fiscaal) sprake is van het uitlenen van personeel aan derden, er BTW moet worden betaald over de afgenomen diensten. Overigens schuift de VFG de BTW door naar de leden, die op hun beurt het bedrag weer kunnen terugvorderend via het BTW compensatiefonds. 3. Jaarverslag 2012 Wij bieden u het Jaarverslag 2012 ter vaststelling aan. 4. Begroting 2014 en vaststelling contributie Wij stellen voor de contributie voor de leden voor het jaar 2014 te handhaven op 0,33 per inwoner. Procentueel gezien is met de contributieverlagingen voor 2011 (naar 0,37 per inwoner) en 2012 (naar 0,33 per inwoner) een verlaging van in totaal 40% gerealiseerd ten opzicht van 2010 (was 0,58 per inwoner). Wij stellen u voor om de begroting 2014 en de contributie 2014 vast te stellen. Resumerende stellen wij u t.a.v. de bovenvermelde onderdelen voor: 1. De jaarrekening 2012 goed te keuren. 2. Het jaarverslag 2012 vast te stellen. 3. De begroting 2014 vast te stellen en de contributie voor 2014 te bepalen op 0,33 per inwoner. 4. Een nieuw lid van de kascommissie te benoemen. Leeuwarden, 20 maart 2013. T.J. van der Zwan, voorzitter R. Goeman, secretaris/penningmeester 2

Vereniging van Friese Gemeenten exploitatierekening 2012 Lasten Baten Omschrijving rekening 2010 rekening 2011 begroting 2012 rekening 2012 Omschrijving rekening 2010 rekening 2011 begroting 2012 rekening 2012 Bestuur 9.335,83 12.624,30 10.000,00 14.471,17 Contributie 374.158,14 239.143,21 213.180,00 213.602,40 Secretariaat 325.055,09 199.989,09 213.600,00 225.837,27 Bijdrage VNG 9.045,00 9.045,00 9.045,00 9.045,00 Bureaukosten 6.114,84 7.484,93 7.000,00 6.212,24 Rente 16.281,09 15.404,70 10.000,00 16.430,30 Overige uitgaven 164.728,47 1.144,77 1.625,00 364,35 Overige baten 410,09 286,11 287,06 Voordelig saldo 42.635,93 Nadelig saldo 105.339,91 7.520,27 Totaal 505.234,23 263.879,02 232.225,00 246.885,03 Totaal 505.234,23 263.879,02 232.225,00 246.885,03

nadere toelichting 2012 nadere toelichting rekening 31.12.12 begroting 2012 LASTEN Bestuur Vergaderkosten 7.189,44 Bestuurskosten 7.281,73 totaal 14.471,17 14.471,17 10.000 Secretariaat Loonkosten 192.813,85 184.000 Reiskosten 2.795,79 2.000 Huisvestingskosten+ automatis.kosten werkplekken 17.472,00 20.000 Website 518,09 1.500 Ondersteuning P&O 2.095,69 3.000 Opleidingskosten 1.271,90 3.100 Overige secr. Kosten 1.030,53 Communicatieplan 2.879,80 Kosten digitalisering 4.959,62 totaal 225.837,27 225.837,27 213.600 Bureaukosten Portokosten 4.033,00 Drukwerk/kopieen 1.387,72 Abonnementen 24,08 Kantoorartikelen 767,44 totaal 6.212,24 6.212,24 7.000 Overige kosten Bankkosten 364,35 364,35 364,35 1.625 BATEN =========== ========= 246.885,03 232.225 Contributie 646333 inwoners * 0,33 213.602,40 213.180 Ontvangen rente 12.097,48 spaarrekening 0291596142 4.332,82 16.430,30 10.000 Bijdrage VNG 9.045,00 9.045 Overige baten terugontvangen 287,06 239.364,76 239.364,76 232.225 ============ Saldo -7.520,27

Vereniging Van Friese Gemeenten balans per 31 december 2012 Activa Passiva rekening courant 862,15 nog te betalen 72.961,35 spaarrekening 222.634,28 kapitaal VFG 150.535,08 nog te ontvangen totaal 223.496,43 totaal 223.496,43 Specificaties Nog te ontvangen ================= Totaal 0,00 Nog te betalen Secretariaat Loonkosten 66.407,14 P&O kosten 1.210,83 Automatiseringskosten 4.959,62 Overige secr. Kosten 127,65 Bestuur vergaderkosten 206,50 Bureaukosten porto 49,61 ================= Totaal 72.961,35 Kapitaal VFG saldo per 31-12-2011 278.055,09 eenmalige restitutie -120.000,00 resultaat 2012-7.520,27 ================= saldo per 31-12-2012 150.534,82 verschil 0,26 Kapitaal VFG 150.535,08 Overzicht spaarrekeningen Frieslandbank VFG saldo per 31.12.12 spaarrekening 291591642 222.634,28 222.634,28

JAARVERSLAG 2012 VAN DE VERENIGING VAN FRIESE GEMEENTEN Maart 2013

INHOUD pagina Leden 3 Samenstelling van het bestuur 3 Secretariaat 3 VFG Ledenvergaderingen 3 VFG Bestuursvergaderingen 3 Communicatie 4 Overleg met Gedeputeerde Staten 4 VFG portefeuillehoudersoverleggen 4 Bestuur en Veiligheid 4 Ruimte en Wonen 5 Financiën en Middelen 5 Gezondheid en Welzijn 6 Onderwijs, Jeugd en Sport 7 Economische Zaken, Recreatie en Toerisme 7 Cultuur 8 Werk en Inkomen 8 Bovenprovinciale bestuurlijke bijeenkomst over Werkgeversdienstverlening 9 Personeel en Organisatie 9 Raadsledenbijeenkomsten 10 Masterclass Onderwijs in Fryslân 10 Minisymposia Fryslân geeft energie! 10 Overzicht portefeuillehouders VFG bestuur 11 Overzicht Friese vertegenwoordigers in VNG bestuur en beleidscommissies 12 VFG vertegenwoordigingen in besturen, commissies, stuur- en werkgroepen 13

LEDEN In het verslagjaar is het aantal leden van de Vereniging van Friese Gemeenten (VFG) gelijk gebleven. Alle 27 Friese gemeenten zijn lid van de vereniging. SAMENSTELLING VAN HET BESTUUR Per 31 december 2012 was het bestuur van de VFG als volgt samengesteld: voorzitter T. J. van der Zwan burgemeester van Heerenveen vicevoorzitter H. Rijpstra wethouder van Tytsjerksteradiel secretaris / penningmeester R. Goeman gemeentesecretaris van het Bildt leden E. Berenst wethouder van Smallingerland B. Bonnema wethouder van Gaasterlân-Sleat H.A. van Dijk-Beekman griffier van Lemsterland L.I. Diks wethouder van Leeuwarden S. Tolsma wethouder van Sύdwest-Fryslân Y. Haan burgemeester van Vlieland W. Kooistra wethouder van Opsterland G. Van Klaveren burgemeester van Weststellingwerf A. Aalberts burgemeester van Dantumadiel SECRETARIAAT Het secretariaat van de vereniging werd in het verslagjaar verzorgd door de heer Holwerda (ambtelijk secretaris), mevrouw Wagenmakers (beleidsondersteuner) en mevrouw Huxdorff (administratief medewerker). Het secretariaat omvatte in het verslagjaar 2,8 fte. Het secretariaat van de Vereniging van Friese Gemeenten is gehuisvest in het Stadhuis (kamer H0.07) van de gemeente Leeuwarden, Hofplein 38, 8911 HJ Leeuwarden. In het verslagjaar is ambtelijk de laatste hand gelegd aan het formaliseren van een definitieve dienstverleningsovereenkomst tussen de gemeente Leeuwarden en de VFG. In deze dienstverleningsovereenkomst zijn onder andere de formele en feitelijke werkgeversrol ten opzichte van het personeel op het secretariaat geregeld. VFG LEDENVERGADERINGEN De VFG organiseert doorgaans twee maal per jaar een ledenvergadering. Eén in het voorjaar en één in het najaar. In het verslagjaar vond de voorjaarsledenvergadering plaats op 18 april 2012 in het Van der Valk Hotel in Wolvega. De ledenvergadering stond in het teken van het thema Bestuurskracht. De heren Abma (promovendus) Heijnen (Kamerlid PvdA) waren te gast om hun licht over de bestuurskracht en de toekomst van het lokale bestuur in Fryslân te laten schijnen. De najaarsledenvergadering van 30 oktober vond plaats in het Van der Valk Hotel in Sneek. Ditmaal was het thema Strijd of Samenspel. Na een plenair gedeelte met Jan Dirk Pruim (griffier van Almere), vonden er verschillende workshops plaats. De ALV werd georganiseerd in nauwe samenwerking met het Actieprogramma Lokaal Bestuur. VFG BESTUURSVERGADERINGEN Het bestuur van de VFG vergaderde in het verslagjaar vijf maal. De vergaderingen werden zoals gebruikelijk gehouden op de derde woensdag van de maand. In het verslagjaar werd onder andere vergaderd in het gemeentehuis van Vlieland. Aansluitend aan deze vergadering vond een lunch ontmoeting met het plaatselijke college plaats. De andere vier bestuursvergaderingen vonden buiten een gemeentehuis plaats, namelijk in het vernieuwde provinciehuis, in het WTC Expo tijdens de Bedrijvencontactdagen, bij de VNG in Den Haag

in het kader van VNG 100 jaar, en in het Karmel Klooster in Drachten. Aansluitend aan deze laatste vergadering vond ook een ontmoeting plaats met het plaatselijke college. COMMUNICATIE In het verslagjaar is het VFG communicatieplan, opgesteld door communicatiebureau Groot, Haar + Orth, door het VFG bestuur vastgesteld. Het VFG secretariaat is vervolgens aan de slag gegaan met de uitwerking van dit plan. De website www.friesegemeenten.nl werd verder gemoderniseerd en up-to-date gebracht. Daarnaast werd iedere maand een digitale nieuwsbrief uitgebracht. Sinds eind 2012 is de VFG bovendien ook actief op twitter (@VFG_Fryslan). Tot slot is een proces in gang gezet om in verenigingsverband papierloos te vergaderen. Naar verwachting zal dit vanaf begin 2013 daadwerkelijk het geval zijn. OVERLEG MET GEDEPUTEERDE STATEN Het is in de loop der jaren een goede gewoonte geworden dat het college van GS en het bestuur van de VFG tenminste eenmaal per jaar bijeenkomen. Het GS / VFG overleg vond in het verslagjaar plaats op 14 februari in het Stadhouderlijk Hof in Leeuwarden. Onderwerpen van gesprek waren onder meer bestuurskracht, sociale agenda en decentralisatie natuurbeleid. Nieuw in het verslagjaar is de agendacommissie GS / VFG. Deze commissie bestaande uit gedeputeerde Schokker, VFG voorzitter Van der Zwan en VFG secretaris Goeman kwamen in het verslagjaar driemaal bijeen. Doel van de agendacommissie was om lopende zaken met elkaar uit te wisselen en waar mogelijk af te stemmen. Tevens werd het overleg gebruikt als opmaat richting een volgende Algemene Ledenvergadering van de VFG of een GS / VFG overleg. VFG PORTEFEUILLEHOUDEROVERLEGGEN De VFG organiseerde in het verslagjaar op een achttal (beleids)terreinen (portefeuillehouders)overleggen. Daarnaast werd samen met de provincie Fryslân twee maal het minisymposium Fryslân geeft energie! georganiseerd. Bij de portefeuillehoudersoverleggen werd de verantwoordelijk gedeputeerde ook uitgenodigd. Voorzitters van de verschillende overleggen zijn de VFG bestuursleden die verantwoordelijk zijn voor de desbetreffende portefeuille binnen het bestuur. Een vast agendapunt bij alle portefeuillehoudersoverleggen is de terugkoppeling van de Friese afgevaardigde in de gelijknamige VNG commissie. BESTUUR EN VEILIGHEID In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg tweemaal plaats. Het eerste VFG portefeuillehoudersoverleg Bestuur en Veiligheid vond plaats op 28 maart in de Oranjezaal van het Stadhuis van Leeuwarden. Mevrouw Van Zonneveld, Regiomanager Reclassering Noord Nederland was voor dit overleg uitgenodigd om de portefeuillehouders te informeren over het werk van de Reclassering en met name over de momenten waarop en/of wijze waarop bestuurders nu en straks met elkaar te maken hebben. Daarnaast vertelde mevrouw Bruijn, regio coördinator Aanpak Jeugdgroepen van het Ministerie van Veiligheid en Justitie wat zij concreet voor de portefeuillehouders Openbare Orde en Veiligheid kan betekenen. Het tweede portefeuillehoudersoverleg Bestuur en Veiligheid vond plaats op 17 oktober in de raadszaal van het Stadhuis van Leeuwarden. De bijeenkomst werd georganiseerd in samenwerking met Platform31. Onderwerp van gesprek was een verkenning omtrent regionale samenwerking op een aantal thema s. Begin 2013 zal verder over dit onderwerp in deze commissie worden gesproken.

RUIMTE EN WONEN In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg viermaal plaats. Het eerste VFG portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen vond op 22 maart plaats in de raadszaal van het gemeentehuis van Heerenveen. De bijeenkomst werd georganiseerd in samenwerking met de VNG. Tijdens deze bijeenkomst werden de portefeuillehouders geïnformeerd over de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) en de nieuwe Omgevingswet. Het tweede VFG portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen vond plaats op 24 mei in de raadszaal van het Stadhuis van de gemeente Harlingen. Tijdens het thematische gedeelte informeerde mevrouw Van der Kamp, beleidsmedewerker wonen van de Provincie Fryslân, de portefeuillehouders over de evaluatie van de woningbouwafspraken. Daarnaast lichtte gedeputeerde Konst, naar aanleiding van het onderhandelingsakkoord natuurbeleid tussen het Rijk en de provincie, het nieuwe provinciale beleid natuurlijk en landelijk gebied toe. Het derde VFG portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen vond op 27 september plaats in de raadszaal van het Stadhuis van Gaasterlân Sleat. Tijdens deze bijeenkomst informeerde de VFG werkgroep Archeologie de portefeuillehouders over hun bevindingen tot nu toe, en welke verplichtingen gemeenten hebben met betrekking tot archeologiebeleid. Daarnaast vond er een presentatie van de provincie Fryslân over de recent door GS uitgebrachte visie Grutsk op e Romt plaats. In Grutsk op e Romte worden landschappelijke en cultuurhistorische structuren van provinciaal belang in samenhang geanalyseerd en gewaardeerd. Het doel hiervan is behoud en verdere ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit door middel van informeren, inspireren en adviseren. Op deze wijze verwacht de provincie Fryslân de doorwerking van de provinciale belangen in ruimtelijke plannen van gemeenten, rijk en provincie binnen Fryslân te borgen. In plaats van een VFG portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen vond op 29 november een Masterclass Wonen in Holwerd plaats. Deze Masterclass werd mede georganiseerd door de Provincie Fryslân, Partoer en Doarpswurk. De volgende sprekers gaven hun visie op de woningmarkt in Fryslân: Elles Dost, directeur-bestuurder van woningcorporatie Actium. Hugo Priemus, betrokken bij SER advies 'Bevolkingskrimp benoemen en benutten'. Pieter Winsemius, betrokken bij wonen & leven op het Friese platteland. De bijeenkomst werd zeer goed bezocht en naast bestuurders en ambtenaren, waren ook maatschappelijke organisaties, Bouwend Nederland en Makelaars vertegenwoordigd. FINANCIEN EN MIDDELEN In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg driemaal plaats. Het eerste VFG portefeuillehoudersoverleg vond op 9 februari plaats in het gemeentehuis van Littenseradiel te Wommels. De heer Van der Lei, senior beleidsmedewerker bij het Expertisecentrum Gemeentefinanciën van de VNG, informeerde de portefeuillehouders over het wetsontwerp Houdbare Overheidsfinanciën (HOF). Het Rijk wil gemeenten beboeten die een te groot EMU-tekort of een te klein EMU-overschot hebben. Het kabinet wil afspraken daarover vastleggen in de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (HOF).

Het tweede VFG portefeuillehoudersoverleg Financiën vond op 26 april plaats in de raadszaal van het gemeentehuis van Kollumerland c.a. Onderwerp van gesprek was het afbreken van de onderhandelingen in het Catshuis en de (financiële) gevolgen hiervan voor gemeenten. De heer Van der Lei, senior beleidsmedewerker bij het Expertise Centrum Gemeentefinanciën van de VNG gaf de portefeuillehouders een inkijkje in hoe een eventueel akkoord er uit had gezien. Daarnaast is er tijdens de bijeenkomst uitgebreid stilgestaan bij de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (HOF) en de (on)mogelijkheden van gemeenten met betrekking tot het werken met een EMU saldo. Tot slot gaf VFG portefeuillehouder Berenst, een inkijkje in hoe het college van Smallingerland de bezuinigingen binnen de eigen gemeente op een slimme wijze heeft aangepakt. Het derde VFG portefeuillehoudersoverleg Financiën vond op 1 november plaats in de vernieuwde raadszaal van de gemeente Opsterland De heer Van der Lei, senior beleidsmedewerker bij het Expertise Centrum Gemeentefinanciën van de VNG, informeerde de portefeuillehouders over de laatste stand van met betrekking tot het schatkistbankieren. Uiteraard werd er ook uitgebreid stilgestaan bij de financiële gevolgen van het Regeerakkoord voor gemeenten. Kim van Berlo, beleidsmedewerker Europese zaken van de VNG, gaf een inkijkje in het Europese subsidielandschap en een overzicht van wat de directie Europa aan dienstverlening biedt op het gebied van Europese subsidies en kennisnetwerken. GEZONDHEID EN WELZIJN In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg viermaal plaats. Het eerste VFG portefeuillehoudersoverleg vond plaats op 8 maart in de raadszaal van het stadhuis van Leeuwarden. Mevrouw Garnier, programmamanager van Kind in Fryslân, gaf een presentatie over dit project waarin de provincie Fryslân, de Friese gemeenten en de organisaties uit de 1 e en 2 de lijn zorg samenwerken om deze zorg beter op elkaar aan te laten sluiten. Daarnaast was mevrouw Van der Stouwe van het Districts Verloskundig Platform aanwezig om een toelichting te geven op de ontwikkelingen in de geboortezorg en de manier waarop de gemeenten hier mee te maken krijgen. Op 13 juni vond in het Veiligheidshuis Fryslân in Leeuwarden het tweede VFG portefeuillehoudersoverleg plaats. Mevrouw Bronsvoort, hoofdofficier van Justitie, mevrouw De Jong van de gemeente Leeuwarden en mevrouw Houkes, zorgcoördinator van Veiligheidshuis Fryslân gingen onder meer in op het ontstaan van het Veiligheidshuis in januari 2008 en de ontwikkelingen die het heeft doorgemaakt. Daarnaast is een toelichting gegeven op het transitieproces van de Veiligheidshuizen van het Openbaar Ministerie naar de gemeenten en is een inkijkje gegeven op de manier waarop binnen het Veiligheidshuis lokaal met partijen wordt samengewerkt om problematische situaties op te lossen. Op 26 september vond op het gemeentehuis van Tytsjerksteradiel het derde VFG portefeuillehoudersoverleg plaats. Centraal stond het thema Eigen Kracht. Strategisch adviseur Vos van BMC ging in op de definiëring van eigen kracht en het belang hiervan vanuit de Kanteling-gedachte van de Wmo en de drie decentralisaties in brede zin. Aansluitend gaf mevrouw De Vries van Partoer een toelichting op de inventarisatie van de eigen kracht activiteiten die op dit moment al ingezet worden in Friesland. Tot slot is dieper ingegaan op twee van de activiteiten uit de interventiematrix. De heer Hartmann van de gemeente Leeuwarden heeft een presentatie gegeven over de Eigen Kracht Wijzer voor wonen, welzijn en zorg waarmee Leeuwarden werkt. Tot slot heeft mevrouw Tuimaka een presentatie gegeven over Eigen Kracht Centrale en de inzet van de Eigen

Kracht Conferenties. Op 29 november vond op het gemeentehuis van Kollumerland ca. het vierde VFG portefeuillehoudersoverleg plaats. Voor dit overleg waren mevrouw Monissen, voorzitter van de raad van bestuur van de Friesland Zorgverzekeraar en mevrouw De Graaf, directeur van Zorgbelang uitgenodigd om in te gaan op het project Friesland Voorop. Binnen dit project wordt door medisch specialisten, Friese ziekenhuizen, UMCG Groningen, huisartsen, vertegenwoordigers van patiënten en de Friesland Zorgverzekeraar samengewerkt om de mogelijkheden naar kwalitatieve en toekomstbestendige zorg te onderzoeken. ONDERWIJS, JEUGD en SPORT In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg tweemaal plaats. Op 23 februari vond het eerste VFG portefeuillehoudersoverleg plaats op het stadhuis van de gemeente Leeuwarden. Mevrouw Van Ruijven, wetenschappelijk functionaris bij Partoer gaf een toelichting op haar onderzoek naar de bevolkingsontwikkeling in Fryslân en de invloed hiervan op de leefbaarheid in de dorpen. De heer Helder, krimpambassadeur onderwijs/directeur Onderwijsgroep Fier, sloot hierop aan door een doorkijkje te geven naar de Samenwerkingsschool. Mevrouw Veneklaas, projectleider van Oktobermaand Kindermaand, een project waarbij kinderen tussen de 4 en 12 jaar in hun vrije tijd kennis kunnen maken met musea, muziekscholen, theaters, galerieën, molens en natuurorganisaties in hun omgeving, gaf een toelichting op het project en de mogelijkheden voor gemeenten om hierbij aan te sluiten. De heer Jagersma, projectcoördinator bij Afûk, sloot af met een presentatie over meertaligheid in het onderwijs waarbij onder meer aandacht werd besteedt aan de problemen waar de gemeenten bij dit thema tegenaan lopen. Een ambtelijke werkgroep onder leiding van de heer Jagersma heeft het thema verder uitgewerkt. Op 18 oktober vond het tweede VFG portefeuillehoudersoverleg plaats in de nieuwe raadszaal van de gemeente Opsterland. De heer Jagersma van Afûk gaf een terugkoppeling uit de werkgroep Meertaligheid waarbij hij inging op het belang van meertalige opvoeding binnen het beleid van de JGZ GGD Fryslân. De heren Bezoen van Maatschappelijk Werk Fryslân en Hartman van de Veiligheidsregio hebben een toelichting gegeven op de pilot Eigen Kracht in het CJG. De uitkomsten van de pilot worden meegenomen in de toekomstvisie. De heer Tekstra en mevrouw Reezigt van de Onderwijsinspectie zijn onder meer ingegaan op de taken van de inspectie, de manier waarop zij toezicht houdt en het onderzoek van de inspectie over de kwaliteit van de basisscholen en besturen in Fryslân. ECONOMISCHE ZAKEN, RECREATIE EN TOERISME In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg driemaal plaats. Op 16 februari vond het eerste VFG portefeuillehoudersoverleg plaats op het gemeentehuis van Weststellingwerf. De heer Van der Weide, directeur bestuurder VVV Fryslân, gaf een toelichting op de stand van zaken bij VVV Fryslân waarbij hij onder meer is ingegaan op de lancering en het belang van de database voor ondernemers, de begroting voor 2012 2015 met hieraan gekoppeld een financieringsverzoek voor 2013. Mevrouw Mulder, voorzitter RvT Stichting World Games Fryslân en de heer De Vries, voorzitter/directeur Stichting World Games Fryslân gaven een toelichting op de stand van zaken rond de World Games Fryslân en kwamen met een voorstel voor een financiële bijdrage van de Friese gemeenten aan de organisatie First European Sport For all Games 2014.

Op 31 mei vond het tweede VFG portefeuillehoudersoverleg EZ, Recreatie en Toerisme plaats op het gemeentehuis van Terschelling. Gedeputeerde Konst gaf een toelichting op de nieuwe Economie Nota van de Provincie Fryslân en de samenwerking tussen de F4 en de Provincie. Het belang van een provinciebrede samenwerking werd onderstreept. Wethouder Deinum gaf namens de F4 een toelichting op de verkenning van de economische samenwerking tussen de F4 gemeenten waarbij hij aangaf dat het doel van de samenwerking gericht is op het verhogen van het economisch rendement. Het belang van een sterke Europese positie van Fryslân werd benoemd, de Brusselse agenda wordt steeds belangrijker om voldoende geld te genereren voor Fryslân. Hiervoor is het noodzakelijk dat de Friese gemeenten goed samenwerken. De heren Witmond van Syntens en Wind van de Kamer van Koophandel zijn ingegaan op zowel de landelijke als provinciale ontwikkelingen van het Ondernemersplein Fan Fryslân en de strategische samenwerking tussen het Ondernemersplein en de Friese gemeenten. Aansluitend was een programma opgesteld met de gemeente Terschelling om kennis te maken met de recreatieve en toeristische activiteiten op het eiland. Op 15 november vond het derde VFG portefeuillehoudersoverleg plaats op het gemeentehuis van Dongeradeel. Gedeputeerde De Vries gaf een toelichting op de recente ontwikkelingen in de toeristische kolom en het nieuwe provinciale beleidsprogramma Gastfrij Fryslân wat in januari 2014 van start zal gaan. Hierbij wordt breed gekeken naar diverse beleidsterreinen als cultuur, zorg, sport en economie. De heer De Vries en mevrouw Sijbesma van de provincie zijn ingegaan op de onderzoeken die de provincie uitvoert om te komen tot het nieuwe beleidsprogramma. De heer Van der Weide van Tourist Info Fryslân (TIF) is ingegaan op de recente ontwikkelingen binnen TIF. CULTUUR In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg tweemaal plaats. Op 14 september vond in het Informatiecentrum van Staatsbosbeheer in Appelscha het eerste portefeuillehoudersoverleg plaats. De dames Zijlstra en Schotanus van de provincie Fryslân en Waale van Keunstwurk hebben de deelnemers geïnformeerd over de nieuwe rijkssubsidieregeling voor cultuureducatie. Het doel van deze stimuleringsregeling voor cultuureducatie in het primair onderwijs is de kwaliteit van de cultuureducatie op lokaal niveau te verankeren. Aansluitend was een programma opgesteld met de gemeente Ooststellingwerf om kennis te maken met de kunstexpositie De Mythe van de Natuur en gaf Stichting Kunstwerf, de stichting voor kunst- en cultuurbelang in Ooststellingwerf e.o. een presentatie over de organisatie. Op 1 november vond het tweede portefeuillehoudersoverleg plaats in de raadszaal van de gemeente Boarnsterhim. De heer Eijssen, directeur Kulturele Haadstêd 2018, heeft een toelichting gegeven op de stand van zaken en is onder meer ingegaan op het projectprogramma, de planning en de samenwerking met de Friese gemeenten. Gedeputeerde De Vries heeft een toelichting gegeven op de nieuwe provinciale integrale nota Cultuur, Taal en Onderwijs waarbij ingezet wordt op het faciliteren van het zelfvertrouwen van de instellingen en de Friese mienskip en dwarsverbanden naar andere werkvelden als cultuurtoerisme en de creatieve industrie worden gelegd. WERK EN INKOMEN In het verslagjaar vond dit VFG portefeuillehoudersoverleg viermaal plaats. Op 14 maart vond het eerste VFG portefeuillehoudersoverleg plaats in de raadszaal van

de gemeente Smallingerland. De heren Van Anken van de Taskforce Armoedebestrijding en Mulder van SUN gaven een presentatie over de plannen om de fondsen SUN, Leergeld, Jeugdcultuur- en Jeugdsportfonds bij elkaar in 1 loket onder te brengen. Mevrouw Van der Ven van de VNG gaf een toelichting op de voortgang van het dossier WWnV. Mevrouw Westdijk, coördinator van de Regionale Werkgeversbenadering gaf een toelichting op de voortgang van het project. De heer Hempenius, teamleider Sociale Recherche Friesland gaf een toelichting op het uitbreiden van de taken van SRF met een toezichthoudende taak en de invulling hiervan. Op 29 juni vond het tweede VFG portefeuillehoudersoverleg plaats in de raadszaal van de gemeente Leeuwarden. De heer Schipaanboord van de VNG gaf een toelichting op de voortgang van het dossier WWnV en ging onder meer in op de inzet van de VNG bij de verkiezingen. Mevrouw Westdijk van de Regionale Werkgeversbenadering heeft een stand van zaken gegeven. Mevrouw Wiersma, projectleider Fryslân werkt, heeft een toelichting gegeven op het provincie brede project wat tot doel heeft het bestand aan de onderkant van de arbeidsmarkt in beweging te krijgen en te houden. Tot slot is een voorstel van het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling SW Fryslân om te komen tot een gezamenlijke onderlinge vergoedingsregeling binnen de Sociale Werkvoorziening besproken. Op 4 oktober vond het derde VFG portefeuillehoudersoverleg plaats in de raadszaal van de gemeente Menaldumadeel. De heer Schipaanboord van de VNG ging onder meer in op de stand van zaken rond de lobby en begroting, de inzet die de VNG pleegt bij de formatie voor het brede sociale domein en de stand van zaken rond de cao WSW. Daarnaast zijn mevrouw Altena en mevrouw Westdijk ingegaan op de stand van zaken rond de Regionale Werkgeversbenadering en hebben zij een inkijkje gegeven op de focus voor 2012-2013. Alle gemeenten nemen nu deel aan de werkgeversbenadering. Op 12 december vond het vierde VFG portefeuillehoudersoverleg plaats in de raadszaal van de gemeente Littenseradiel. De heer Bok van het UWV heeft een stand van zaken gegeven over de ontwikkelingen binnen de Werkpleinen. De heer Maas, directeur GOA Publiek heeft een toelichting gegeven op hun werkwijze lerende medewerkers (m.n. BBLers) binnen de (semi)publieke sector te detacheren. Mevrouw Altena van de Regionale Werkgeversbenadering onderzoekt hoe deze werkwijze geïmplementeerd kan worden in Friesland waarbij aangesloten wordt bij de bestaande platformen / initiatieven. De heer Jaarsma van Kredietbank Nederland heeft een toelichting gegeven op de recente ontwikkelingen binnen de schuldhulpverlening. BOVEN PROVINCIALE BESTUURLIJKE BIJEENKOMST OVER WERKGEVERSDIENSTVERLENING In het verslagjaar vond in samenwerking met de Vereniging Groninger Gemeenten, Vereniging Drentse Gemeenten en de VNG op 5 juli op het gemeentehuis van Smallingerland een boven provinciale bestuurlijke bijeenkomst over werkgeversdienstverlening plaats. Aan de hand van drie praktijkvoorbeelden is een discussie gevoerd over hoe werkgeversdienstverlening het beste kan worden ingericht en wat de rol van de bestuurders is. Wethouders Sociale Zaken uit de drie noordelijke provincies zijn hierover met elkaar in gesprek geweest en hebben ervaringen uitgewisseld. PERSONEEL EN ORGANISATIE In het verslagjaar vond op 5 april een speciaal VFG portefeuillehoudersoverleg plaats rondom Personeel en Organisatie. Het College van Arbeidszaken gaf een presentatie over hun werkzaamheden en wat zij kunnen betekenen voor de gemeentelijke bestuurders. Daarnaast zijn zij onder meer ingegaan op de huidige cao-