Leren verbeteren, verbeterd leren 24 November 2009 Anne Marie Weggelaar Michael Milo annemarie@weggelaar.com; ; 06-29 01 02 83 michaelmilo@live.nl live.nl Agenda Aan het werk! Verander uw zelf? Diagnosticeren van wat er aan de hand is Aanpak om te veranderen en implementeren Hoofdbestanddelen van zorgpad ontwikkeling die bijdragen aan borging
Waarom ADAPT Waarom ADAPT Start 2006: GGZ is black box Implementaties verlopen te traag Nauwelijks innovatie Aanbod en kwaliteitscyclus niet zoals beschreven Logistieke en financieel inefficiënt Intern gericht Nieuwe financiering en marktwerking Ook: 2 plannen naast elkaar die elkaar nauwelijks kenden of opzochten
ADAPT: angst en depressie 9% volwassenen heeft jaarlijks een depressieve stoornis 10% volwassenen heeft jaarlijks een angststoornis Angst- en depressieve stoornissen vormen samen 60 65% psychiatrie 10% wordt in psychiatrie gezien 1000 patiënten 35 FTE omzet 2 miljoen Zorg: marktwerking met plafonds Bedrijfskundig en inhoudelijk experiment sinds 2006 Denken over veranderen in 5 kleuren Leren veranderen Leon de Caluwé en Hans Vermaak
Praktische toepassingen van kleuren-denken Communicatie: gemeenschappelijke taal om collectief te praten en beslissen over veranderen zonder scholenstrijd Diagnose: meervoudig kijken naar mensen, organisaties, vraagstukken., vooral als het complex is Strategie: situationele keus voor een kansrijke kleur voor een veranderaanpak. Wat past bij vraagstuk, bij organisatie, bij? Veranderaar: besef van eigen voorkeursstijl, aannames, competenties, beperkingen Groen Veranderen = veranderen van mensen, in beweging krijgen: motiveren om te ontwikkelen, door ze bewust onbekwaam te maken Mensen in leersituaties brengen Collectief proces van experimenteren en exploreren
Groen ideaal: lerende organisatie de oplossing zit in mensen zelf Idealen en valkuilen Groene valkuil: leren niet verbinden aan het werk gebrek aan actie/ navelstaren Language of Learning Bron: Liefde voor Leren, M. Ruijters, ISBN 90-13-04068-3 Leren door Kunst afkijken Participeren Kennis verwerven Oefenen Ontdekken Kernwoorden Wat werkt? Meeliften, overnemen, leren in het echte leven Dialoog, met anderen leren, samen iets uitzoeken, onderling vertrouwen Boekenkennis, kennisoverdracht, leren van experts, doelgerichtheid Kritische reflectie, veiligheid, coaching, expliciet leren, oefenen Inspiratie, in het diepe springen, nieuwsgierigheid, creativiteit\
Groen voor ADAPT: Klantgericht leren denken op web Geel Rekening houden met belangen (van sleutelfiguren) Onderhandeling- en consensusproces Vormen van coalities of machtsblokken Veranderen = machtsspel gericht op haalbare oplossingen
Idealen en valkuilen Geel ideaal: een haalbare oplossing in een win-win situatie Democratie en polderen Gele valkuil: Luchtfietsen en lose-lose Achterkamertjes gedoe Geel voor ADAPT: combinatie inhoud en logistiek
Blauw Vooraf duidelijk gespecificeerde eisen, gedefinieerd resultaat, stappenplan, plannen, uitvoeren en bijsturen Rationeel proces gericht op het beste resultaat in objectieve termen verwoord Doel is vooraf gespecificeerd resultaat, vaak uitgevoerd door experts met inhoudelijke kennis Blauw ideaal: alles is maakbaar meten = weten orde en efficiency Idealen en valkuilen Blauwe valkuil: irrationele en externe aspecten negeren mechanisch
Projectmatig veranderen Kotter, Van der Lugt, Prochaska, Rogers Maak SMART doelen over wat je wilt veranderen. Stel een team samen. Doe een kwantitatieve nulmeting. Benoem wat de randvoorwaarden en beheersaspecten zijn in termen van Tijd, Onkosten, Kwaliteit, Informatie, Organisatie Maak een stappen of fase plan Benoem risico aspecten Adhesie Expertisecentrum ANGST Blauw voor ADAPT: Projectorganisatie Opdrachtgever / eindverantwoordelijk Directie Sectormanager werkgroepen Afdelingen Adhesie Werkgroep 1 Kwaliteit en expertise secretariaat en coordinatie Projectmanager Personeel en Organisatie Werkgroep 2 Logistiek externe consultant tibbe company bv stuurgroep Financiën Werkgroep 3 Financiën Werkgroep 4 Marketing en communicatie werkgroep voorzitter Kwaliteit en expertise werkgroep voorzitter Logistiek werkgroep Voorzitter Financiën werkgroep voorzitter Marketing en Communicatie PIM Kwaliteit, Innovatie en opleiding Facilitaire zaken
Rood Gericht om mensen op juiste manier te prikkelen, aantrekkelijk maken Veranderen = veranderen van mensen; belonen (promotie) en straffen (beoordeling) Gericht op mensen: personeel, managementstijl, talent HR instrumenten en procedures Idealen en valkuilen Rood ideaal: Zorgzame organisatie Motiverende oplossingen Rode valkuil: pamperen negeren van verstikkende systemen
Rogers adaptie theorie Bron: Diffusion of innovations, E.M. Rogers, ISBN 9780743222099 Rogers adaptie theorie Bron: Diffusion of innovations, E.M. Rogers, ISBN 9780743222099 Doelgerichte communicatie! Relatief voordeel: Beter dan het is? Compatibliteit: Past het bij wat er is? Complexiteit: Moeilijk te begrijpen/gebruiken? Deelbaarheid: Kan het uitgeprobeerd worden? Zichtbaarheid: Is er winst aantoonbaar?
Rood voor ADAPT: Productiemonitor Wit Het losmaken van energie, blokkades wegnemen, goed waarnemen en verduidelijken wat zich afspeelt Stimuleren van ondernemerschap en dynamiek Zoeken naar kiemen van creativiteit en vernieuwing, spontane evolutie
Idealen en valkuilen Wit ideaal: Creëren ren van energie in een dynamisch proces Zelfsturende teams Witte valkuil: Laissez faire onvoorspelbaarheid New age voodoo Appreciative Inquiry Bron: Appreciative Inquiry Handboek, D. Cooperrider,ISBN 9781576752692 Iedere organisatie heeft iets dat goed gaat dingen die energie geven, effectief en succesvol zijn. Appreciative Inquiry begins by identifying this positive core and connecting to it in ways that heighten energy, sharpen vision and inspire action for change.
AI Waarderen van het beste dat er nu al is. Verbeelden hoe het kan worden. Organisatiebrede dialoog daarover. Implementeren van de gewenste verandering. Traditioneel Gevoelde noodzaak Indentificatie van probleem Analyse van de oorzaken Analyse van de mogelijke oplossingen Actie PDCA? Wit voor ADAPT: zelfsturing in 1 daagse intake Aanmelding Maandag 12 november Intaker Inplannen afspraak Uitnodiging + informatie versturen 9:00-10:00 Dhr. Jansen 10:00 11.30 Teamvergadering 11.30 12.30 Mw. Pietersen. Maandag 12 november Behandelcoördinator 9:00-10:00 Vergadering Intake 12:30 13:00 Lunch 13:00 14:00 Intake 10:00 11.30 Teamvergadering 11.30 12.30 Mw. Jansen MINI+ Patiënt informeren 14:00 14:30 MINI+ 14:30 15:00 Overleg/ opstellen BHP 15:00 15:30 Behandeladviesgesprek 12:30 13:00 Lunch 13:00 14:00 Dhr. De Vries Opstellen BHP 14:00 14:30 Overleg divers Overleg SV 14:30 15:30 Administratietijd (supervisie) Behandeladviesgesprek Inplannen vervolgafspraken
Wat we vragen bepaalt wat we vinden. Wat we vinden bepaalt hoe we praten. Hoe we praten bepaalt hoe we gezamenlijk de toekomst kunnen verbeelden. Wat we verbeelden bepaalt wat we bereiken.
Verandermanagement Ontwerpen (84%) Nieuw ontwerp (blauwdruk) Top-down invoeringsproces Gedetailleerd ontwerp Eenmalig lineair proces Stabiele eindsituatie Strakke normen en planning Scheiding ontwerpen en veranderen Ontwikkelen (16%) Vanuit bestaande organisatie Gebruik ervaring medewerkers Kaders met ruimte Voortdurend iteratief proces Vergroot verandervermogen Aandacht voor proces Gelijktijdig ontwerpen en veranderen Onvoldoende resultaat: 76% Wat leert ons dit? Onvoldoende resultaat: 34% Verandering in 5 kleuren Geel: Blauw: Rood: Groen: Wit: belangen bij elkaar brengen, coalities vormen, innemen van standpunten vooraf doel / resultaat definiëren, stappenplan maken, beheersbaar mensen op juiste manier stimuleren belonen,motiveren, promoveren, status bewust onbekwaam maken, motiveren om te leren, leersituaties creëren gaat uit van wil en wens en eigen energie van de mens, ruimte bieden voor ontwikkeling
Veranderresultaat in 5 kleuren Geel: Blauw: Rood: Groen: Wit: ingewikkeld machtspolitiek spel, uitkomsten wijzigen tijdens proces staat van tevoren vast, goed omschreven en is te garanderen van tevoren bedacht, maar niet te garanderen van tevoren geschetst, kan niet worden gegarandeerd nauwelijks of niet te voorspellen, het nu is relevant voor de volgende stap.