PROFESSIONELE BACHELOR KLEUTERONDERWIJS TRAJECTSCHIJF 1 Leerkracht in ontwikkeling 1 Op basis van screenings en workshops leer je jezelf inschatten als student en toekomstige leerkracht. Er wordt nagegaan in welke mate je beschikt over de nodige basiskennis en vaardigheden om te slagen in de opleiding kleuteronderwijs. Met deze informatie wordt het lerarenportfolio opgesteld. Het portfolio is een instrument om het persoonlijk leerproces te documenteren. Je maakt er kennis met de basiscompetenties van een startende kleuteronderwijzer en op basis daarvan reflecteer je over jouw eigen functioneren als leerkracht. Op basis van opdrachten ook gewerkt aan schriftelijke en mondelinge taalvaardigheid alsook aan socio-culturele ontplooiing. Verkennen van de wereld 1 In dit opleidingsonderdeel krijg je een introductie in de basiskennis (begrippen, relaties en methoden) voor het kleuteronderwijs op het vlak van natuur, tijd en ruimte. In het thema natuur behandel je de bouw en de kenmerken van planten, zwammen en dieren. Voor tijd en ruimte ga je aan de slag met de ontwikkeling van tijds- en ruimtelijk besef. Communiceren 1 In dit opleidingsonderdeel komen verschillende aspecten van het communiceren aan bod. Je maakt kennis met verhalen, prentenboeken en Poëzie voor kleuters. Daarnaast krijg je een inleiding tot het communicatiemodel en de vijf axioma s. Je leert ook de visies en de didactische principes van het beeldonderwijs. Spelen 1 Hoe leer je liedjes aan en wat doe je er verder mee? Je leert de soorten spel kennen en erkennen. Bovendien krijg je inzicht in de spelontwikkeling bij kleuters en hoe dit leidt tot denkontwikkeling. Je leert ook hoe je met een correcte lesopbouw spelen aanbiedt in een correct opgebouwde zaal. Ten slotte word je ingeleid tot de vaktaal en vakdidactiek van het bewegingsonderwijs. Onderwijzen 1 Je verwerft inzicht in de vaardigheden, kennis en attitudes die verwacht worden van een beginnend leraar kleuteronderwijs. Aan de hand van theoretische kennis van het didactisch model, krijg je een introductie tot het schrijven van een lesvoorbereiding. Muzisch werken 1 Vanaf de eerste dag van het academiejaar maak je, door het volgen van workshops, kennis met de verschillende aspecten van het muzisch werken en leer je de verschillende aspecten van het muzisch proces kennen. Je werkt toonmomenten voor elkaar uit waarin je aantoont dat je de verschillende aspecten van het muzisch proces begrijpt. Hiervoor maak je gebruik van kennis en vaardigheden uit andere opleidingsonderdelen. Zorg voor ontwikkeling 2 In dit opleidingsonderdeel leer je oefenstof sorteren en wordt het vakoverschrijdend werken ingeleid. Je verwerft inzicht in de motorische en lichamelijke ontwikkeling van het kind en leert de verschillende psychomotorische aspecten stimuleren. Je behandelt ook drie domeinen van de ontwikkelingspsychologie (van baby t.e.m. 8 jaar) nl. lichamelijk-motorisch, cognitief en sociaalemotioneel, en bestudeert de ontwikkelingstheorieën van Piaget en Vygotsky. Leerkracht in ontwikkeling 2 Dit opleidingsonderdeel laat jou toe verder te werken aan jouw zelfontplooiing als leerkracht binnen de context van een complexe maatschappij. Je maakt zelfstandig opdrachten over de actualiteit en culturele aspecten. Het resultaat voeg je toe aan je portfolio. Daarnaast speelt taal een belangrijke rol in dit opleidingsonderdeel. Je bewaakt en bevordert jouw individuele taalgroeiproces in jouw taalgroeidossier en begeleidende logboek dat deel uitmaakt van het portfolio. Je besteedt ook aandacht aan verbale en non-verbale aspecten bij spreken en voorlezen of vertellen.
Verkennen van de wereld 2 Je maakt kennis met de didactiek van het natuuronderwijs en geeft een eerste waarnemingsles. Aan de hand van theorie en opdrachten/taken bereid je jezelf inhoudelijk voor op het werken rond wereldoriëntatie. De weg naar wiskunde 2 In dit opleidingsonderdeel komt de ontwikkeling van het denken aan bod. Je staat stil bij logica, classificeren en het seriëren met kleuters, alsook de opbouw van het getalbegrip. Ontwikkelingsroute 1-2 Het opleidingsonderdeel ontwikkelingsroute loopt over twee semesters. Je oefent je eigen vaardigheden binnen de verschillende domeinen van het muzisch werken (drama, muziek, beeld, media en beweging). Zo wordt er bij muziek gewerkt aan het toonvast zingen en het blokfluit spelen, terwijl er bij beeld wordt geëxperimenteerd met verschillende technieken en materialen. Vaardigheidstoetsen en taken helpen je om je competenties en persoonlijk ontwikkelingsplan te oefenen. Spelen 1 Nadat je de vaktaal en organisatorische tips van de bewegingsles onder de knie hebt, besteed je vooral aandacht aan de verschillende soorten van lesopbouw. In deze cursus ligt het accent op klein materiaal en vertrekken we vanuit de verschillende bewegingsvormen die toegepast kunnen worden op kleuterniveau. Begeleide beroepspraktijk 1-2 Dit is je eerste contact met de kleuterklas. Je verzamelt gegevens inzake de algemene en specifieke beginsituatie. Je leert stap voor stap een rode draad uitwerken, een lesvoorbereiding schrijven en activiteiten organiseren. Uiteraard reflecteer je ook over jouw groei als leerkracht. Onderwijzen 2 Onderwijzen 2 bereidt intensief voor op de Begeleide beroepspraktijk. Je schrijft je eerste volwaardige lesvoorbereiding. Je denkt na over hoe je de hoeken in de klas inricht en welk aanbod je voorziet voor de kleuters. Binnen het thema klasmanagement denk je na over straffen en belonen. Communiceren 2 Je krijgt inzicht in het taalverwervingsproces van kinderen en je leert hoe kleuters nieuwe woorden leren alsook hoe je communiceert met kleuters. Ook je literaire competentie wordt uitgebreid. Een ander aspect dat in dit opleidingsonderdeel aan bod komt is hoe je een muzisch theoretisch kader kan toepassen in beeld, drama en muziekactiviteiten met kleuters. Muzisch werken 2 Je werkt geïntegreerd aan beweging, beeld, muziek, drama en media, ondersteund door de psychopedagogiek. Je organiseert vanuit de muzische domeinen een interactief toonmoment voor kleuters waarbij je een rode draad hanteert en de inhouden en vaardigheden die je aanleerde in semester 1 en 2 toepast.
TRAJECTSCHIJF 2 Ontwikkelingsroute 3-4 Dit opleidingsonderdeel is het vervolg van ontwikkelingsroute 1-2. De verschillende leerinhouden van muzisch werken worden hier verder uitgediept. Zo experimenteer je met materialen en gereedschappen en vergroot je je eigen creativiteit op het vlak van beeld, muziek en taal. Spelen met beweging 4 Tijdens de weken dat deze cursus loopt, maak je kennis met yoga, rugscholing, schrijfdans, Sherborne en vakdoorbrekend werken. Daarnaast wordt de open en gesloten bewegingsomloop grondig uitgewerkt en uitgeprobeerd. Aansluitend bij onderwijzen 4 sta je ook stil bij peuters in de zaal. Spelen met beeld 3 In dit opleidingsonderdeel ligt de focus op kunstbeschouwing bij kleuters. Je wordt ingeleid tot schrijfdans en leert beeldend werken met peuters. Schoolbeleid 4 In dit opleidingsonderdeel krijg je een inleiding tot de organen en processen die bestaan binnen een school. Je staat stil bij kwaliteitszorg en elementen van deontologie. je gaat ook op zoek naar instanties en initiatieven in de omgeving van de school. Spelen met muziek 4 In dit opleidingsonderdeel leer je liederen aanleren en verwerken met de nadruk op peuterniveau. Je maakt kennis met materialen en technieken die leiden tot het muzikaal inspireren van kleuters. Begeleide Beroepspraktijk 3-4 Tijdens de groeistage (1,5 week) functioneer je voor het eerste zelfstandig als juf/meester voor de klas. Je past alles toe wat je geleerd hebt in de opleidingsonderdelen van het eerste en tweede semester. De blokstage in semester 2 zorgt ervoor dat je je verder kan ontplooien door twee weken een klas fulltime over te nemen. Begeleide Beroepspraktijk 3-4: projectwerk Je werkt in groep vakoverschrijdende activiteiten uit rond milieueducatie met als doel de onderzoekende houding bij kleuters te stimuleren. In semester 3 voer je een zintuigenwandeling uit met kleuters en in semester 4 wordt er een extra-muros activiteit in een park of bos uitgewerkt en uitgevoerd. Verkennen van de wereld 3 Tijdens deze lessen leer je de oude multiculturele feesten kennen en hoe je deze naar de kleuterklas brengt. Bovendien leer je de specifieke vakdidactiek van het natuuronderwijs in en buiten de klas toepassen. Je gaat op stap naar de kinderboerderij en werkt een zintuigenwandeling uit. Tot slot sta je stil bij het thema gezondheidseducatie. Muzisch werken 3-4 In dit opleidingsonderdeel verwerk je een poppenspel voor kleuters en voer je het ook op in de stadsbibliotheek in het kader van de jeugdboekenweek. Je leert een scenario uitwerken en een aangepast decor ontwerpen en multimedia integreren. Natuurlijk maak je ook een eigen pop en leer je hiermee spelen. Ontluikende geletterdheid Aan het einde van dit opleidingsonderdeel weet je hoe je de kleuters de wereld van de geschreven taal kan laten vertellen. In het verlengde daarvan komen ook taalbeschouwing en de didactiek van drama en het filosoferen met kleuters aan bod. Communicatieve Vaardigheden 3 Dit opleidingsonderdeel werkt aan jouw vaardigheden en attitudes om effectief en efficiënt te communiceren en om met de nodige sociale en emotionele competenties in teamverband te functioneren in team.
Ervaringsgericht leren Je staat stil bij het welbevinden en de betrokkenheid van kleuters bij het klasgebeuren, je bekijkt een aantal administratieve gegevens zoals de klasagenda en het procesgericht kindvolgsysteem. Daarnaast maak je in dit opleidingsonderdeel ook kennis met de axenroos en de doos van de gevoelens. Onderwijzen 3 In dit opleidingsonderdeel bereid je je voor op de stages. je staat stil bij de weekplanning, het hoekenwerk, de themabundel en het contractwerk. Klasmanagement en differentiatie komen uitgebreid aan bod. Verkennen van de wereld 4 Zes thema s behandel je in dit opleidingsonderdeel: verkeerseducatie, het weer, een blik op werelddelen en milieueducatie, huishoudelijke activiteiten en ontdekhoeken. Onderwijzen 4 In dit opleidingsonderdeel maak je kennis met de eigenheid van de peuter en verwerf je kennis en vaardigheden op het vlak van omgaan met peuters, de specificiteit van het spel, de werkhouding en de exploratie van de peuter. Leerkracht in beweging 3-4 In dit opleidingsonderdeel werk je verder aan jouw persoonlijke ontplooiing als leerkracht. In semester 1 worden de aspecten van het lesgeven en vooral het thematisch lesgeven kort herhaald. In je portfolio werk je met een vaste coach permanent aan je zelfsturing en bijsturing. Je werkt je ook aan je taalvaardigheid op basis van de dertien taaldoelen van de Nederlandse Taalunie en staat stil bij diversiteit in de klas en het werken aan diversiteit in de klas.
TRAJECTSCHIJF 3 Muzisch Werken 5-6 Je organiseert een muzisch project voor kleuters en toont dat je zelfstandig kan samenwerken met externe culturele organisaties. Vanuit een muzische impressie laat je kleuters experimenteren met materialen en technieken en laat je ruimte voor improvisatie. Je werkt geïntegreerd aan beweging, beeld, muziek en drama en dit alles ondersteund door multimediale technieken. Eerste leerjaar 5 In dit opleidingsonderdeel word je voorbereid op je stages in semester 5. Zo maak je voor de verschillende domeinen kennis met de didactiek van het eerste leerjaar, het aanvankelijk lezen en initiërend rekenen. Je leert ook werken met het digibord en de beschikbare digitale werkboeken. Je oefent jezelf in het begeleiden van watergewenning en behaalt het BLOSO-brevet. Je maakt ook kennis met alternatieve communicatiestrategieën in het buitengewoon onderwijs. Zorg voor ontwikkeling 5 Net zoals wij evolueren kinderen op hun eigen ritme. Dit zorgt ervoor dat je als leerkracht continu zal moeten differentiëren. Om dit doelgericht te doen, heb je een inzicht nodig in de normale en de vertraagde ontwikkeling bij kleuters. Je werpt ook een blik op verschillende soorten observatie en evaluatiedocumenten en staat stil bij taalstoornissen, hoogbegaafdheid, tweetalige kindertaalverwerving en NT2 didactiek. Begeleide Beroepspraktijk 5-6: In semester vijf maak je kennis met het eerste leerjaar en sta je na een stage in de derde kleuterklas stil bij de overeenkomsten en verschillen in de didactiek van de derde kleuterklas en het eerste leerjaar. Vervolgens ga je je gedurende twee weken tijdens een keuzestage verdiepen in de didactiek van het methode-onderwijs of het buitengewoon onderwijs of het domein van de lichamelijke opvoeding bij kleuters en de eerste graad van het lager onderwijs. In semester 6 ben je zes weken full-time aanwezig op dezelfde school. Eerst loop je een week mee met de Zorgleerkracht en vervolgens neem je zelfstandig vijf weken een kleuterklas over. Tijdens deze eindstage bewijs je dat je alle competenties van een beginnend leerkracht hebt verworven. Onderwijzen 5 Je maakt kennis met het Gok en Gon-decreet in Vlaanderen. Tijdens jouw stage in semester 6 zal je deze kennis in de praktijk ervaren. Je staat ook stil bij het buitengewoon onderwijs en maakt kennis met handelingsplannen. Je verwerft inzicht in de werking van het CLB en het multi-disciplinair overleg. Aan Huis 5 In het kader van dit opleidingsonderdeel neem je deel aan leesbevorderende activiteiten en reflecteer je hierover in je portfolio. Je gaat op bezoek bij kansarme of anderstalige gezinnen, leest er voor en gaat met de kleuter naar de bibliotheek. Professionele Bachelorproef 5-6 In dit opleidingsonderdeel bewijs je, naast je eindstage, dat je de verschillende eindcompetenties beheerst en hieraan levenslang zal verder werken. In je protfolio reflecteer je binnen het kader van de functionele gehelen over je verworven competenties en over je afgelegde traject doorheen de opleiding. Je dialogeert met directies en leerkrachten over je eigen sterktes en valkuilen en over je toekomstige rol als leerkracht. Je werkt ook aan een praktijkonderzoek dat inspeelt op noden van het werkveld. Je voert dit onderzoek uit tijdens jouw eindstage.
TRAJECT ONDERWIJS IN DE WERELD Onderwijs en maatschappij 5 In dit opleidingsonderdeel sta je stil bij alle aspecten van het onderwijs in Vlaanderen. Je verdiept jezelf in de geschiedenis van het onderwijs in Vlaanderen alsook in de huidige structuur en de decreten. Je maakt kennis met relevante onderwijsbronnen en onderzoeksresultaten. Internationaal Inleefproject 6 In samenspraak met de lectoren bepaal je een internationale onderzoeksvraag waarop je een antwoord formuleert tijdens een bezoek aan een buitenlandse school. Global education 5-6 In dit opleidingsonderdeel behandel je de volgende thema s: interculturele communicatie, mondiale vorming en multicultureel werken in de kleuterklas. Tijdens je stage probeer je een aantal opgedane ideeën uit. TRAJECT NIET CONFESSIONELE ZEDENLEER Vrijzinnig humanisme 5 Je wordt ingeleid in het ontstaan en de geschiedenis van het vrije denken. Je maakt ook kennis met vrijzinnige organisaties en hun werking. Ethiek en wereldburgerschap 6 Je staat stil bij problemen rond moraal, opvoeding en levensbeschouwing in een multiculturele samenleving. Je denkt ook na over het darwinisme als leidraad voor wetenschappelijk onderzoek en het wereldbeeld alsook over relativisme versus objectivisme. Morele Opvoeding 6 Opvoeding is niet waardenvrij en daarom sta je stil bij enkele theorieën rond waardenvorming en de rol daarin van het onderwijs. Je analyseert het onderwijs ook op basis van levensbeschouwing.