PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITIES IN ACTIE VELON Congres, Papendal, Arnhem, 26 & 27 maart 2015 Lysbeth Jans, Wim Lauwers, Lode Vermeersch, Katrien Goossens, Leen Alaerts, Koen Crul
LERARENOPLEIDINGEN
Leerkracht Leeftijd lln Instelling + duur Diploma Toelichting Leerkracht kleuter onderwijs Leerkracht lager onderwijs (onderwijzer) 3j->6j 6j->12j Geïntegreerde lerarenopleiding aan hogescholen Duur = 3 jaar Professionele bachelor Vakkennis en pedagogische vaardigheden in één curriculum. Leerkracht lagere jaren secundair onderwijs voor 2 onderwijsvakken 12j->16j Leerkracht hogere jaren secundair onderwijs voor 2 onderwijsvakken 15j -> 18j Specifieke lerarenopleiding (SLO) aan faculteiten universiteit Als master na master Extra jaar voor Bewijs van pedagogische bekwaamheid (aggregatie) Duur = 1 jaar
Leerkracht Leeftijd lln Instelling lerarenopleiding + duur Diploma Toelichting Leerkracht basisonderwijs (Groep 1 tot groep 8) 4j -> 12j PABO (Pedagogische academie voor het basisonderwijs (4 jaar) Bachelor Didactiek, vakkennis & stage Voortgezet onderwijs: -Onderbouw van HAVO & VWO (1->3 jaar) - hele VMBO en MBO 12 -> 16j HBO lerarenopleidingen (4 jaar) 2 de graadsbevoegdheid ( bachelor of education ) Didactiek, vakkennis & stage Voortgezet onderwijs: -Bovenbouw HAVO en VWO 15j->18j jarige Universiteit (1 jaar na je universitaire master) 1 ste graads- Bevoegdheid ( Master of education )
Gelijkaardige indeling (VWO, HAVO ~ASO ), met een Kunstsecundair Onderwijs (VL) ~ Kunstonderwijs (NL) Leerkracht basisonderwijs geeft bijna alle vakken (taal, beeld, wiskunde, muziek ) Leerkracht secundair / voortgezet onderwijs kiest 1 of 2 onderwijsvakken Ons onderzoek Geïntegreerde lerarenopleidingen (~PABO en HBO lerarenopleidingen)
ONDERZOEK VRAGEN EN KADER
Op welke manier doceren de docenten in de lerarenopleidingen cultuuronderwijs? Hoe kan dat (beter)? Integratie in de vakcontext? Hoe vakdidactiek verrijken?
Cultuurtheorie: Cultuur in de Spiegel (B. van Heusden) Breed cultuurbegrip: cultuur is een cognitief proces van betekenisgeving wat is en hoe werkt cultuur? cultuuronderwijs = gericht op vaardigheden bij leerling (subject, niet object) cultuuronderwijs heeft als doel: werken aan het cultureel bewustzijn door reflecteren op het culturele proces
Een nieuwe bril om naar het eigen onderwijs te kijken, en de eigen vooronderstellingen over dat onderwijs te bevragen! LICHAAM VOORWERPEN WAARNEMEN VERBEELDEN SYMBOLEN TAAL ANALYSEREN CONCEPTUALISEREN Met welke didactiek?
ONDERZOEK METHODE
Professionaliteit Leren Gemeenschap
Tekst cultuurdidactiek Cultuurtheorie Cultuur in de Spiegel Cultuurdidactiek Good practices (lesvoorbeelden online) Professionaliseri ngsmaterialen
Centrale PLC (= de projectgroep) 4 decentrale docenten-plc s (1 per lerarenopleiding) 4 studenten-plc s
Ondersteunend en gedeeld leiderschap Gedeelde waarden en visie Collaboratief leren en toepassen Gedeelde praktijk Ondersteunende voorwaarden
ONDERZOEK ONTWERPKADER
Beeldgericht: Poster Kaartanalyse Artistiek product Website Fotoanalyse Mindmap Tijdslijn Taalgericht: Rollenspel Presentatie Discussie Interview Argumentatie Reconstructie Filosofisch gesprek Waardebepaling Vergelijking
Doelen Doel: betekenis geven aan Europese verzorgingsstaat Lesconcept Onderwerp: Europa Culturele Vaardigheid: verbeelden Cultuurdragers: grafische tekens (landkaart - symbolen) Lesontwerp Eindopdracht: wereldkaart van eigen wereldbeeld Input:wereldkaarten analyseren en verbeelden Opbouw: voorbeelden symbolen - stappenplan verschillende beeldaspecten Reflectie Verklaring beeldvorming in plenum. Benoemen van bouwstenen creatieve verwerking.
Wereldkaart van Ptolemaeus
Enkele voorbeelden: Studenten denken na over een beeld dat hun thema weergeeft
Flexibel stappenplan Compositie: welke plaats krijgt ieder continent? Grootte: Hoe groot is ieder continent? (blanco kaarten in verschillende grootte) Kleurensymboliek. Verhoudingen: pijlen, smileys, grafieken, citaten,
TERUGBLIK PLC WERKING DOOR DE DOCENTEN
Ondersteunend en gedeeld leiderschap Gedeelde waarden en visie Collaboratief leren en toepassen Gedeelde praktijk Ondersteunende voorwaarden
We konden gericht werken in een informele sfeer. We hebben erg efficiënt gewerkt door de goed voorbereide sessies. Goed leiderschap past zich aan de groep aan. Bij ons is het kameraadschappelijke zeer belangrijk. Er was te weinig interesse van de schoolleiding
Ik was vooral benieuwd naar hoe je cultuureducatief kunt werken binnen nietmuzische vakken. Het kader is niet echt gemakkelijk, maar biedt een houvast, zodra je ermee vertrouwd bent. Ik merkte dat ik nooit iets deed met waarnemen. Het leidde bij mij tot een andere lesopbouw. Ik gebruik literatuur of muziek, maar nooit eerder was ik vertrokken van beeldende kunst. Dat doe ik nu wel.
Uit tegenspraak leer je het meeste. Het levert veel meer op dan een gewone teamvergadering. Omdat we allemaal over één ding konden nadenken. Blijkbaar kunnen we elkaar toch wel inspireren. Werkt beter dan traditionele bijscholing. Kan zeker ook voor andere thema s gebruikt worden. De feedback kan de ontbrekende schakel zijn bij je eigen voorbereiding, je eigen ideeën.
Van studenten: Komt lesinhoud niet in gedrang? Didactisch kader voor lesontwerp geeft houvast Leerkracht als cultuurparticipant betekent meer als ik dacht Van PLC begeleiders: Zij kunnen het verschil maken! Moeilijkheid: dubbele rol in PLC: begeleider beoordelaar Nood bij studenten: creatieve ideeën en diepgaande reflectie met leerlingen.
MESSAGES TO TAKE HOME