BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE RAAD Bulletin van de interpellaties en mondelinge vragen Commissie voor de infrastructuur, belast met openbare werken en verkeerswezen VERGADERING VAN WOENSDAG 7 FEBRUARI 2001 Brusselse Hoofdstedelijke Raad - Bulletin van de interpellaties en mondelinge vragen - Gewone zitting 2000-2001
2 BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE RAAD BULLETIN VAN DE INTERPELLATIES EN MONDELINGE VRAGEN INHOUD INTERPELLATIE van mevrouw Adelheid Byttebier (N) tot de heer Jos Chabert, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met openbare werken, vervoer, brandbestrijding en dringende medische hulp, betreffende de verkeersveiligheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. (Sprekers : mevrouw Adelheid Byttebier, mevrouw Evelyne Huytebroeck, de heer Michel Moock en de heer Jos Chabert, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met openbare werken, vervoer, brandbestrijding en dringende medische hulp) MONDELINGE VRAGEN van de heer Johan Demol (N) aan de heer Jos Chabert, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met openbare werken, vervoer, brandbestrijding en dringende medische hulp, betreffende de brandveiligheid in de MIVB-stations. (Sprekers: de heer Johan Demol en de heer Jos Chabert, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met openbare werken, vervoer, brandbestrijding en dringende medische hulp) van mevrouw Evelyne Huytebroeck (F) aan de heer Jos Chabert, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met openbare werken, vervoer, brandbestrijding en dringende medische hulp, betreffende de betrekkingen tussen de MIVB en de handelaars (Sprekers: mevrouw Evelyne Huytebroeck en de heer Jos Chabert, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met openbare werken, vervoer, brandbestrijding en dringende medische hulp) Brusselse Hoofdstedelijke Raad - Gewone zitting 2000-2001
VERGADERING VAN WOENSDAG 7 FEBRUARI 2001 3 Voorzitter: mevrouw Françoise Schepmans. De vergadering wordt om 14.45 uur geopend. INTERPELLATIE VAN MEVROUW ADELHEID BYT- TEBIER TOT DE HEER JOS CHABERT, MINISTER VAN DE BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE REGE- RING, BELAST MET OPENBARE WERKEN, VER- VOER, BRANDBESTRIJDING EN DRINGENDE MEDISCHE HULP, betreffende "de verkeersveiligheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest". Mevrouw Adelheid Byttebier.- Mijn interpellatie van vandaag spitst zich toe op de veiligheid in de schoolomgeving. Het is woensdagmiddag en ik heb enkele getuigen meegebracht. Onze interesse gaat vooral uit naar de zachte weggebruikers die het een beetje rustiger aandoen, die minder storend zijn voor de omgeving, die tijd en ruimte scheppen voor de andere weggebruikers en bovendien milieuvriendelijk zijn. Wij weten allen dat de auto te veel plaats inneemt en dat het voor de zachte weggebruiker niet eenvoudig is om zich op een veilige manier in de stad te bewegen. Ook in de schoolomgeving schort er wat. De schoolomgeving vormt een concentratie van zachte weggebruikers. In juni 1998 pakte men binnen het programma Verkeer en Infrastructuur van het BIVV uit met een studie uit over de verkeersveiligheid in de buurt van twintig scholen die langs gewestwegen liggen. In de schoolomgeving komen heel wat problemen samen die zich rond mobiliteit kunnen voordoen: leraars vinden er nauwelijks een parkeerplaats, ouders parkeren "even" om hun kinderen af te zetten of op te halen. Daardoor neemt het gevoel van onveiligheid toe. De conclusies van dit onderzoek bevatten heel wat concrete voorstellen om de veiligheid in en rond de scholen te verbeteren. In welke van de twintig scholen werden daadwerkelijk maatregelen rond de verkeersveiligheid genomen en werden die al geëvalueerd? In de zomer van 2000 werd een tweede onderzoek uitgevoerd door het BIVV waarvan we de resultaten niet hebben kunnen inkijken. Naar aanleiding van een ongeval in de omgeving van het Heilig Hartcollege werden door de betrokken oudercomités enquêtes uitgevoerd. Men wil de oversteektijd voor de voetgangers verlengen, de lichten synchroniseren en de snelheid van het autoverkeer intomen. In de eerste studie van het BIVV vinden wij dezelfde voorstellen terug. Wordt dit tweede rapport gebruikt om echte verbeteringen aan te brengen? Waarom konden wij deze studie niet inkijken of werd deze eenvoudigweg geklasseerd? Zijn er in de omgeving van het Heilig-Hartcollege nu ook echte verbeteringen aangebracht? Op 23 november 2000 gaf minister Jos Chabert opdracht aan zijn administratie om een nieuwe studie te maken over de schoolomgevingen in het Gewest. Zou ik van de minister kunnen vernemen hoever het met dit ambitieuze onderzoek staat? Mevrouw Evelyne Huytebroeck (in het Frans).- Het BIVV heeft het proefproject met twintig scholen uit het Brussel Gewest dat door de heer Eric André is opgezet geëvalueerd, en heeft verschillende pijnpunten aan het licht gebracht. Welke besluiten kunnen we trekken uit dit project, dat een volwaardig project zou moeten worden aangezien het probleem van de verkeersveiligheid duidelijk veel verder reikt dan de schoolomgeving? Er bestaan uiteraard straffen. Ik vind echter dat men de bestuurder moet bewustmaken van het probleem en zowel de scholen als de ouders moet wijzen op het gevaar dat ze hun kinderen doen lopen bij dubbelparkeren. Bovendien rijst de vraag welke middelen het Gewest wil aanwenden om het rijgedrag te verbeteren? Zou men niet moeten zorgen voor een aangepaste opleiding voor jonge bestuurders in de rijscholen, die vaak ongevallen veroorzaken? Het zou bovendien een goede zaak zijn mocht men in het kader van de opleiding van de gemeentepolitie meer aandacht besteden aan het probleem van de verkeersveiligheid. Aangezien de bevoegdheden op dit vlak verdeeld zijn tussen de federale Staat, de Gewesten en de gemeenten, zou ik willen weten of aan de federale minister van verkeer, die op dit ogenblik werkt aan een straatcode, gevraagd is om aan dit project mee te werken? De heer Michel Moock (in het Frans).- Gelet op het feit dat het verkeer in Brussel voortdurend toeneemt, ligt het voor de hand dat we de kinderen in de omgeving van de scholen moeten beschermen door middel van nieuwe verkeersinfrastructuur. Dat kost echter veel geld. Op gewestelijk vlak zorgt dat niet voor al te veel problemen, maar op gemeentelijk vlak kan dat wel financiële problemen doen rijzen. Ik stel dan ook voor om de subsidies voor de gesubsidieerde werken te verhogen. en Dringende Medische Hulp.- De gewestelijke administratie heeft in het eerste half jaar van 2000 aan het BIVV de opdracht gegeven na te gaan in welke mate de aanbevelingen ter beveiliging van twintig schoolomgevingen in Brussel, werden uitgevoerd. Mijn voorganger had een studie laten maken die twintig scholen, verspreid over het hele gewest, had geëvalueerd op het vlak van de verkeersveiligheid. We weten niet precies welke selectiecriteria werden gebruikt. Bovendien liggen niet alle scholen langs gewestwegen en in sommige gevallen zijn dus de gemeenten bevoegd. In de meeste gevallen werden al aanpassingswerken uitgevoerd meestal conform de aanbevelingen. Het gaat bijvoorbeeld om het opfrissen van wegmarkeringen in de buurt van het Instituut Marius Renard, de plaatsing van hekken aan het
4 BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE RAAD BULLETIN VAN DE INTERPELLATIES EN MONDELINGE VRAGEN Institut des Ursulines, de plaatsing van lichten aan oversteekplaatsen in de buurt van de Ecole en Couleurs, Ecole Decroly en de Europese school, de aanleg van plateaus met lichten aan de Ecole Sainte-Jeanne de Chantal. Er werden ook contacten gelegd met de gemeenten, bijvoorbeeld in verband met de omgeving van de Woluwelaan en de heraanleg van de Haachtsesteenweg. Wat de zone van de Keizer Karellaan betreft hebben de buurtbewoners en het Heilig Hartcollege inderdaad een petitie opgesteld. De eerste contacten met de school werden gelegd in verband met de aanpassing van de verkeerslichten ten voordele van het openbaar vervoer en de invoering van realistische oversteektijden aan de verkeerslichten in de schoolomgeving. Wat de studie van de schoolomgevingen langs gewestwegen betreft, verwacht ik eerstdaags het ontwerp van lastenboek van de gewestelijke administratie. Wij hebben onze opdracht als volgt opgesplitst: allereerst de evaluatie van de huidige situatie, vervolgens aanpassingsvoorstellen die snel kunnen worden uitgevoerd en ten slotte de heraanlegprojecten. Het wetsvoorstel van senator Lindekens werd alleen in de Senaat goedgekeurd. We beschikken dus nog niet over uitvoeringsbesluiten en we weten ook nog niet hoe de schoolomgeving zal worden omschreven. De opsplitsing van de opdracht laat ons toe nu al de nodige basisdocumentatie te verzamelen en zo de tweede fase voor te bereiden. Dit betekent niet dat er in afwachting niets meer zal gebeuren. De administratie heeft opdracht gekregen dergelijke aanvragen met voorrang te behandelen. (Verder in het Frans) Ik zal de heer Delathouwer op de hoogte brengen van hetgeen mevrouw Huytebroeck gezegd heeft en van het belang dat ze hecht aan de bewustmaking en aan de voorlichting van de jongeren, in de rijscholen en in de gemeenten, zoals dat overigens al het geval is. De straatcode zal, van zodra hij concreet gestalte heeft gekregen, zeker ook voor ons positieve gevolgen hebben. Het lijkt me interessant om bij het verlenen van de subsidies voor de gemeentelijke werken voorrang te verlenen aan de werken die de veiligheid bevorderen. Ik zal mijn bevoegde collega hierover spreken. Mevrouw Adelheid Byttebier.- Wat zal er met de Haachtse steenweg gebeuren? De minister zei dat hij al contact had opgenomen met het Heilig Hartcollege. Is de aanpassing van de oversteektijd inmiddels al gebeurd? en Dringende Medische Hulp.- In overleg met de school gaan we na op welke manier de oversteektijd kan worden aangepast. Ik wil daar ook de lokale overheid bij betrekken. De voetgangers hebben voor mij alleszins voorrang op de automobilisten. In de studie over de heraanleg van de Haachtse steenweg wordt rekening gehouden met het veiligheidsaspect. - Het incident is gesloten. MONDELINGE VRAGEN Brandveiligheid in de MIVB-stations De heer Johan Demol.- Uit een onderzoek van een internationaal team van consumentenorganisaties en experts blijkt dat het met de veiligheid in de Brusselse metrostations, en dan voornamelijk die in Brussel-Centraal en Brussel-Zuid, zeer erg getseld is. Wat betreft de evacuatiemogelijkgheden in het uitbreken van een brand, of bij een andere ramp, wordt de situatie ronduit als zwak omschreven. Bij het onderzoek, dat doorging in 28 grote Europese stations, haalde België en dus Brussel een beschamende voorlaatste plaats. Met de ramp in het Oostenrijkse Kaprun in het achterhoofd geeft dit toch wel stof tot nadenken. Zo maakt het rapport ondermeer melding van volgende tekortkomingen in het metrostation van Brussel- Centraal. Voornamelijk de perrons in de richting van Stokkel zouden erg slecht ontworpen zijn. Bij een ramp zijn één enkele trap en een veel te smalle roltrap de enige vluchtmogelijkheden. Aan de breedste trap prijkt een bordje "Verboden toegang". De beide uitgangen bevinden zich bovendien dan ook nog aan dezelfde kant. Daarenboven is het van aan het einde van de perrons veel te ver lopen naar de dichtsbijzijnde uitgang. In de gang tussen het treinstation en het metrostation zijn de nooduitgangen zeer slechts of niet aangegeven. De muren en plafonds van het station zouden zeer ontvlambaar zijn, en bij brand zouden giftige gassen vrijkomen. Ook het metrostaton Brussel-Zuid neemt een loopje met de brandveiligheid en de evacuatiemogelijkheden. Alhoewel er, wanneer men uit de metro komt, drie uitgangen zijn, is er geen enkele uitgang met een bordje of wegwijzer aangegeven. Elders in het station zijn de aanduidingen ervan zeer onduidelijk (wit op blauw). Aan de kant van de Fonsnylaan is de noodverlichting daarenboven nog volledig verborgen achter grote panelen, en dus onzichtbaar. De perrons zijn slecht ontworpen en enkel bereikbaar via smalle trappen. Twee van de drie perrons moeten het zelfs doen met maar één trap, die dan ook nog veel te smal is. Test-Aankoop benadrukt dat de toestand in de andere Brusselse metrostations al niet veel beter is. Kortom, wanneer er in één van de metrostations brand uitbreekt zijn de treinreizigers er een vogel voor de kat. En de kans dat er ook effectief brand uitbreekt is reëel, daar het rookverbod helemaal niet wordt nageleefd, en er blijkbaar ook nauwelijks controles op zijn. Nochtans, zo stelt het onderzoeksteam, kan er met weinig middelen veel worden verbeterd: het rookverbod moet strikter worden gecontroleerd en nageleefd; er dienen overal duidelijk zichtbare internationale pictogrammen te komen; in de metrostellen moeten overal hamertjes worden aangebracht; er dient dringend een aangepaste wetgeving te komen om de veili-
VERGADERING VAN WOENSDAG 7 FEBRUARI 2001 5 gheidsnormen in stations en metrostations vast te leggen; de nooduitgangen moeten altijd toegankelijk zijn; alle hindernissen die een vlotte evacuatie bemoeilijken moeten worden verwijderd en er dienen op regelmatige tijdstippen realistische brand- en evacuatieoefeningen voor het personeel te worden gehouden. Bestaan er concrete plannen om een wet op te stellen waarin de normen qua brandveiligheid voor de (metro) stations worden vastgelegd? Is er een budget voorzien om de nodige aanpassingswerken door te voeren, en zo ja, hoeveel bedraagt dit budget? Wanneer zal worden gestart met de noodzakelijke aanpassingswerken qua infrastructuur en qua bewegwijzering met pictogrammen? Welke maatregelen zullen worden genomen om het rookverbod strikter te laten toepassen? Bestaan er plannen om op regelmatige basis realistische brand- en evacuatieoefeningen voor het personeel te houden? Komen er in de metrostellen noodhamertjes, en zo ja, wanneer? In welke metrostations zullen de nodige werkzaamheden worden uitgevoerd, en in welke metrostations niet? en Dringende Medische Hulp.- Vooraf wens ik te benadrukken dat er geen wantoestanden zijn i.v.m. de algemene veiligheid en in het bijzonder voor wat betreft de brandveiligheid in de Brusselse metrostations en -tunnels. Onze infrastructuren voldoen volkomen aan alle wettelijke voorschriften en beantwoorden ook op het technische vlak aan alle eisen die eraan kunnen gesteld worden. Voor de vraag naar wetgevende initiatieven met betrekking tot veiligheidsnormen verwijs ik naar de bevoegdheden hieromtrent op federaal niveau. Voor wat de budgetten betreft kan ik melden dat tijdens het dienstjaar 2000 een budget van 440,8 miljoen werd uitgetrokken voor het verbeteren van de veiligheid in de Brusselse metro. Dit betekent 26% van het regionaal werkingsbudget voor infrastructuurwerken voor het openbaar vervoer. De huidige signalisatie in de metro- en pre- metroinstallaties is conform aan het Koninklijk Besluit van juni 1997. Punctuele problemen worden steeds onderzocht en zo nodig aangepast. De communicatie voor de reizigers werd eveneens verbeterd door veiligheidsconsignes via een systeem van publicaddress. De reizigers worden dan ook regelmatig gewezen op het bestaande rookverbod en sedert enige tijd worden de rokers geverbaliseerd. De laatste zeven jaar werden er regelmatig realistische brand- en evacuatieoefeningen gehouden, waarbij alle evaluatieaspecten onderzocht werden. Infrastructuuraanpassingen die ten goede komen voor comfort en veiligheid worden voortdurend bijgestuurd naargelang de haalbaarheid op het terrein en zo werden zeer recentelijk in het station Kunst-Wet twee bijkomende uitgangen in dienst genomen. Over enkele weken worden ook in het Centraal station bijkomende rechtstreekse uitgangen gebouwd, waarbij niet gewacht werd op een rapport of een verslag van een consumentenorganisatie. Ik kan trouwens melden dat er eveneens een bouwtoelating verkregen is voor comfort- en veiligheidswerken in het station Rogier. De heer Johan Demol.- Alles schijnt perfect in orde te zijn. Vindt de minister het onderzoek dat ik heb aangehaald dan ongeloofwaardig? De heer Jos Chabert, mminister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Openbare Werken, Vervoer, Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp.- Niet alles is perfect. Er worden immers voortdurend werken uitgevoerd om de veiligheid te verbeteren. Het aangehaalde onderzoek is zeer nuttig al was het maar om onze aandacht te vestigen op het blijvende belang van een degelijk veiligheidsbeleid. Ik vergat het probleem van de hamertjes. Zij worden niet meer geplaatst omdat ze permanent worden gestolen en vervolgens gebruikt voor zaken waarvoor ze niet bedoeld zijn. Betrekking tussen MIVB en de handelaars Mevrouw Evelyne Huytebroeck (in het Frans).- In veel wijken vrezen de handelaars dat hun klanten zullen wegblijven omdat hun handelszaken niet goed bereikbaar is. Daarom bieden zij parkeermogelijkheden. Een jaar geleden werd de door de heer Delathouwer bestelde studie over het verband tussen de verplaatsingen en de winkels openbaar gemaakt. Daaruit bleek dat de klanten van de winkels tijdens de week vooral met het openbaar vervoer kwamen winkelen terwijl één derde te voet kwam. Op zaterdag kwamen de klanten daarentegen vooral met de wagen. In die studie kwam men tot de slotsom dat aangepast openbaar vervoer meer klanten naar de winkels zou lokken en dat veel klanten niet op de hoogte waren van de aangepaste lijnen. Welke initiatieven heeft de MIVB genomen om de handelaars en hun verenigingen ertoe aan te moedigen voor alternatieve oplossingen te zorgen voor het autogebruik en hun klanten te informeren over de mogelijkheden om het openbaar vervoer te gebruiken? Hoe hebben de handelaars gereageerd? en Dringende Medische Hulp (in het Frans).- De Economische en Sociale Raad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft positief gereageerd op het onderzoek dat door de heer Delathouwer is aangevraagd. Handelaars hebben geen concreet voorstel gedaan aan e MIVB en evenmin om een partnerschap gevraagd. De mobiliteitsvoorstellen van de MIVB moeten ervoor zorgen dat de wagen minder gebruikt wordt onder meer door systemen als: "park and ride", stalling en bewaking van fietsen, carsharing, carpooling, enz. De nieuwe commercieel directeur die door de MIVB in dienst zal worden genomen, zal mogelijkheden die u overweegt waarschijnlijk bestuderen.
6 BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE RAAD BULLETIN VAN DE INTERPELLATIES EN MONDELINGE VRAGEN In sommige gemeenten wordt echter al onderhandeld met dynamische schepenen van middenstand. De MIVB zet daarenboven speciale acties op touw om de eindejaarsinkopen en de koopjesperiode te promoten. De handelaars zouden hun klanten een gratis busticket kunnen aanbieden, dat op dezelfde wijze gefinancierd kan worden als het één uur gratis parkeren. Dit zal wel gebeuren in samenwerking met de MIVB. Mevrouw Evelyne Huytebroeck (in het Frans).- Zou het niet beter zijn dat de MIVB samenwerkt met culturele organisaties, zoals bijvoorbeeld Vorst Nationaal om voordelige formules uit te werken waarin vervoer en optreden begrepen zijn? en Dringende Medische Hulp (in het Frans).- Ik ben het volledig met u eens. Deze samenwerking gebeurt overigens nu al bijvoorbeeld ter gelegenheid van culturele evenementen wanneer pendelbussen later rijden. De idee om in het toegangsticket de prijs van het openbaar vervoer te verzekeren is zeer interessant. Dit zal zeker aan bod komen tijdens de volgende onderhandelingen over het partnerschip. Dit is een heel interessante mogelijkheid voor de MIVB waaraan de nieuwe commercieel directeur zeker aandacht zal besteden. - Het incident is gesloten. - De vergadering wordt om 15.50 uur gesloten.