Glashuis 13 / Postbus 1180 / 6501 BD Nijmegen / 024 360 2414 T / info@gebroedersvanlimburg.nl E CALAMITEITENPLAN FESTIVAL 24, 25 en 26 AUGUSTUS 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding pg. 2 2. Doel en opzet pg. 2 3. Organisatiestructuur pg. 3 3.1. Crisisteam en crisismanager pg. 3 3.2. Locatiecoördinatoren pg. 3 3.3. Rode Kruis medewerkers pg. 3 3.4. Security pg. 4 3.5. Commandopost pg. 4 4. Calamiteit 1: weersomstandigheden pg. 5 4.1. Stortregen pg. 5 4.2. Onweer pg. 6 5. Calamiteit 2: op locatie pg. 7 5.1. Brand pg. 7 5.2. Vandalisme pg. 7 6. Calamiteit 3: materieel pg. 8 6.1. Diefstal pg. 8 6.2 Kruit pg. 8 7. Calamiteit 4: persoonsgebonden pg. 9 7.1 Mishandeling, aanranding e.d. pg. 9 7.2 Ongeluk pg. 9 8 Calamiteit 5: dieren pg. 10 8.1 Enkele dieren (paarden, ezels, ossen e.d.) pg. 10 8.2 Dieren in groepen (kudde schapen, koppels ganzen e.d.) pg. 10 9 Overige calamiteiten pg. 11 Calamiteitenplan 2012 (def).docx1
1. Inleiding Calamiteiten kunnen altijd ontstaan. Soms gebeuren ze per ongeluk, soms met opzet. Het is allereerst zaak calamiteiten te voorkomen, maar mocht er toch iets gebeuren, deze te beperken. Dat is het doel van dit calamiteitenplan. Het is voor een evenement belangrijk om een goed werkend calamiteitenplan op te stellen. Het Veiligheidsoverleg van de Gemeente Nijmegen categoriseert het Festival als een evenement met een laag risicoprofiel. Het is derhalve de verantwoordelijkheid van het bestuur van stichting De Gebroeders Van Limburg om het calamiteitenplan op te stellen, vast te stellen en te implementeren. Over het risicoprofiel en het Calamiteitenplan is advies ingewonnen door de directie van het festival bij het Veiligheidsoverleg van de Gemeente Nijmegen. Het calamiteitenplan is vastgesteld in de bestuursvergadering d.d. 23 juni 2012. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het Calamiteitenplan berust bij de veiligheidscoördinator, Cok Buijs, secretaris van het bestuur van de stichting Gebroeders van Limburg. Hij is door het bestuur gemachtigd om de verantwoordelijkheden te delegeren aan de in het Calamiteitenplan genoemde personen en functionarissen. Er zijn exemplaren ter inzage te verkrijgen bij het projectbureau Gebroeders van Limburg op aanvraag. Het Veiligheidsoverleg (en al haar leden) van gemeente Nijmegen heeft dit plan in bezit 2. Doel en opzet Dit calamiteitenplan heeft tot doel in noodsituaties zo veel mogelijk de regie in handen te houden van de organisatie (en dus het crisisteam). Doel is om een zo gericht mogelijke inzet van (professionele) hulpdiensten te hebben en het voorkomen van vervolgschade en letsel. Als er adequaat gereageerd wordt op calamiteiten, kan er veel (vervolg)schade worden voorkomen. Bovendien gaat er een preventieve werking uit van dit calamiteitenplan, doordat het voortdurend de aandacht vestigt op de veiligheid. Dit plan is dus bedoeld om als leidraad te dienen bij eventuele calamiteiten tijdens het Gebroeders van Limburg Festival. Dit plan wordt onderverdeeld in verschillende scenario s zoals wat te doen bij brand, alcohol, enz. In deze scenario s worden de handelingen beschreven die ondernomen moeten worden om de calamiteit onder controle te brengen. Dit plan is van toepassing op calamiteiten in de binnenstad van Nijmegen en in de (tijdelijke) Kampementen gedurende het festival Gebroeders van Limburg, van vrijdag 24 tot en met zondag 26 augustus 2012. Onder calamiteiten worden verstaan de omstandigheden zoals deze in de inhoudsopgave onder de nummers 4 tot en met 9 zijn genoemd. Calamiteitenplan 2012 (def).docx2
3. Organisatiestructuur De uitvoerende verantwoordelijkheidslijn is dat op locatie de locatiecoördinatoren (overdag) en de security ( s avonds en s nachts) de primaire signaleringsfunctie hebben. Zij zijn ook degenen die conform het calamiteitenplan de crisismanager of zijn vervanger waarschuwen. 3.1 Crisisteam en crisismanager Gedurende het festival fungeert een crisisteam bestaande uit: Cok Buijs Crisismanager 06 2269 8865 info@cbadvies.com Henk van der Zand Plv. crisismanager 06 2260 4228 henk@vanderzand.nl André Stufkens directeur 06 5396 0552 apstuf@gmail.com Maarten Somon Coörd. Alert security 06 5516 0390 Ab Somon Vervanger Alert security 06 5590 8008 a.somon@roc-nijmegen.nl Niels de Jager Rode Kruis N:\7. Festival\7.1 WERKGROEP FESTIVAL\7.1.5 Veiligheidsprotocol, calamiteitenplan, callsheet veiligheid, slechtweerscenario,\7.1.5.3 Calamiteitenplan\2012\2012-0701 Calamiteitenplan 2012 (def).docxn:\7. Festival\7.1 WERKGROEP FESTIVAL\7.1.5 Veiligheidsprotocol, calamiteitenplan, callsheet veiligheid, slechtweerscenario,\7.1.5.3 Calamiteitenplan\2012\2012-0701 Calamiteitenplan 2012 (def).docx06 4222 9560 n.dejager@rodekruisnijmegen.nl Het team staat onder leiding van de crisismanager of zijn vervanger. 3.2 Locatiecoördinatoren Locatiecoördinatoren zijn aanwezig op de festivallocaties, zij zijn de primaire signaleerder van calamiteiten en aanspreekpunt voor het crisisteam, deelnemers en publiek. De locatiecoördinatoren zijn: Naömi van IJzendoorn Valkhofpark / Hunnerpark 06 5428 8871 Misha van de Zand Valkhofpark / Hunnerpark 06-44385331 Chantal van Oijen Kronenburgerpark 06-52256833 Maaike Vervoort St Stevenskerkhof 06 5199 6381 Eric Brouwer St Stevenskerk (mooi weer) 06 2030 6563 André Stufkens St Stevenskerk (Tableaux) 06 5396 0552 Henk van der Zand Blijde Incomste 06 2260 4228 Elanor van Druenen Korenmarkt 06 1715 7083 Melchior de Grood Markt 06 1918 0010 Edith Jansen Kinderpelgrimage 06 5163 5313 Elles van Loenen St. Jacobskapel (med.groep) 06-20507817 3.3 Rode Kruis medewerkers Calamiteitenplan 2012 (def).docx3
De eerste hulp bij ongelukken wordt gegeven door Het Rode Kruis. Medewerkers van Het Rode Kruis zijn gedurende het gehele festival aanwezig en zij nemen de medische calamiteiten voor hun rekening. In geval van (ernstige) calamiteit zullen zij proberen het slachtoffer te stabiliseren totdat professionele hulp is gearriveerd. De vaste Rode Kruis-post staat op het Valkhofpark. Er zijn mobiele Rode Kruis medewerkers uitgerust met EHBO rugtas en fiets aanwezig op het Kronenburgerpark en de route tussen het Valkhofpark en het Kronenburgpark (Lange Hezelstraat. Stikke Hezelstraat, Markt, Burchtstraat). Het Rode Kruis geeft dagelijks per sms aan de leden van het crisisteam door wie de actuele contactpersoon is. 3.4 Security Gedurende het festival wordt er gebruik gemaakt van een gecertificeerd beveiligingsbedrijf. Dit is Alert. Alert heeft tijdens het festival een adviserende rol. Naar dit advies moet wel dringend geluisterd worden, dit advies wordt niet zomaar gegeven. Een afgevaardigde van security zit in het crisisteam 3.5 Crisispost Bij een calamiteit fungeert het kantoor van de stichting, Glashuis 13, als crisispost. Mocht deze locatie onbereikbaar worden/zijn wordt de crisispost verplaatst naar de St. Stevenskerk. 3.6 Stichting Nijmeegse Torendagen Organiseert zondag 26 augustus van 13.00 tot 17.00 uur de onderstaande activiteiten: De Stevenstoren is zondag te beklimmen van 12.00 tot 15.45 uur. Aangezien maar een beperkt aantal mensen tegelijk in de toren kunnen, worden er gratis toegangskaartjes verstrekt bij de toren. In de torenhal zal vanaf 11.30 tot 15.30 uur een voordracht van de torenwachter zelf te beluisteren zijn met als titel Dat ons dat toch moet overkomen. Duur: plm. 15 minuten. Museum de Stratemakerstoren aan de Waalkade is gratis toegankelijk van 13.00 tot 17.00 uur. Op de binnenplaats wordt om 13.00, 14.00 en 15.00 uur een show gegeven met roofvogels, aantrekkelijk voor iedereen. Dit jaar is ook de Belvedere in het Hunnerpark weer betrokken bij de Torendag. Van 13.00 tot 17.00 uur is de toren te beklimmen met een gids. De torens in het Kronenburgerpark (de Kruittoren, de Roomse Voet en Sint Jacobstoren) zijn op de tiende Torendag gratis te bezichtigen. Bij calamiteiten op die locaties dient contact opgenomen te worden met: Calamiteitenplan 2012 (def).docx4
1. Gerard Alofs 06 4984 8408 2. Ine Schultz 06 4702 7545 Calamiteitenplan 2012 (def).docx5
4. Calamiteit 1: weersomstandigheden Het crisisteam een daartoe aangewezen lid - volgt de weersontwikkeling op de buienradar en vraagt in overleg met de crisismanager desgewenst advies aan de vertegenwoordiger van het Veiligheidsoverleg van de Gemeente Nijmegen: Virgie Withagen 06 4602 3668 4.1 (Stort)regen Overdag: kampementen De locatiecoördinator signaleert de situatie en neemt desgewenst contact op met de crisismanager over het te nemen besluit tot ontruiming; Indien de locatiecoördinator besluit tot (tijdelijke) ontruiming instrueert hij/zij de aanwezige re-enactors; Bij verbetering van de weersituatie besluit de locatiecoördinator tot hervatting van de activiteiten. Overdag: Blijde Incomste Zondagmorgen voor 09.30 uur wordt door de crisismanager in overleg met leden van het crisisteam een besluit genomen over het doorgaan van de Blijde Incomste als stoet door de stad (mooi weer), of als tableaux vivant op locatie (slecht weer); De crisisstaf informeert de locatiemanagers, de locatiemanagers waarschuwen de re-enactmentgroepen zodat voor 10.00 uur alle betrokkenen bij de Blijde Incomste op de hoogte zijn gesteld; De tableaux vivant zullen worden opgesteld in de St. Stevenskerk; Indien besloten wordt tot een stoet en er ontwikkelt zich ondanks de voorspellingen en de radar toch een stortbui wordt door de locatiecoördinator (Henk van der Zand) in overleg met de crisismanager een besluit tot tijdelijk onderbreken van de stoet genomen; s Avonds en s nachts: kampementen en verblijfslocaties Op de kampementen zijn s avonds en s nachts security medewerkers van Alert aanwezig op de kampementlocaties; Wanneer er tijdens de avond of nacht een stortregen valt bepalen de re-enactors zelf of zij willen blijven, dan wel ontruimd willen worden; Indien zij besluiten tot ontruiming nemen zij in der persoon van hun groepsverantwoordelijke contact op met de security op locatie; Deze licht de crisismanager in; De security medewerker beschikt over een sleutel van het Glashuis. Dat is de locatie waar re-enactors uit de kampementen worden opgevangen; Calamiteitenplan 2012 (def).docx6
Vanuit deze locatie zal verdere onderbrenging door het crisisteam geregeld worden. Reservelocatie is het Oude Weeshuis, Papengas 8. De sleutel is op het Glashuis aanwezig, locatie bekend bij Alert. 4.2 Onweer Overdag: kampementen en locaties Locatiecoördinatoren worden door het crisisteam op de hoogte gesteld van naderend onweer; De crisismanager telt vanaf het zien van de eerste bliksemflits de seconden die verstrijken tot de eerste donderklap; Wanneer er minder dan zes seconden zitten tussen flits en klap belt de crisismanager de locatiecoördinatoren met de opdracht om de activiteiten onmiddellijk stil te leggen; Het Valkhofpark en het Kronenburgerpark moeten worden ontruimd; De deelnemers op het Valkhofpark wijken uit naar De Lindenberg en het Museum Het Valkhof; De deelnemers op het Kronenburgerpark wijken uit naar De Roomsche Voet en de bebouwing langs het Kronenburgerpark; De deelnemers aan de markt en het St. Stevenskerkhof wijken uit naar de St. Stevenskerk; Als het onweer overgetrokken is en er minimaal 12 seconden verstrijken tussen flits en klap kunnen de locatiecoördinatoren de activiteiten opnieuw starten. s Avonds en s nachts: kampementen en verblijfslocaties Op de kampementen zijn s avonds en s nachts security medewerkers van Alert aanwezig op de kampementlocaties; De security medewerker telt vanaf het zien van de eerste bliksemflits de seconden die verstrijken tot de eerste donderklap; Wanneer er minder dan zes seconden zitten tussen flits en klap neemt de security medewerker direct contact op met de groepsverantwoordelijken van de re-enactors over de ontruiming en informeert de crisismanager; De security medewerker beschikt over een sleutel van het Glashuis. Dat is de locatie waar re-enactors uit de kampementen worden opgevangen; Vanuit deze locatie zal verdere onderbrenging dor het crisisteam geregeld worden. Reservelocatie is het Oude Weeshuis, Papengas 8. Calamiteitenplan 2012 (def).docx7
5. Calamiteit 2: op locatie De uitvoerende verantwoordelijkheidslijn is dat op locatie de locatiecoördinatoren (overdag) en de security ( s avonds en s nachts) de primaire signaleringsfunctie hebben. Zij zijn ook degenen die conform het calamiteitenplan de crisismanager of zijn vervanger waarschuwen. 5.1 Brand Wanneer overdag of s nachts op een locatie brand uitbreekt moet: De groepsverantwoordelijke van de re-enactmentgroep zo snel mogelijk de omgeving van de brand ontruimen en; De locatiecoördinator (overdag) dan wel de security medewerker ( s avonds/ s nachts) te waarschuwen; De locatiecoördinator/security medewerker waarschuwt de crisismanager; Bij iedere reglementaire vuurplaats staat een brandblusser; Groepsverantwoordelijken van de re-enactment groepen weten dit en hebben vooraf hun leden geïnformeerd waar de brandblusser staat; Groepsverantwoordelijke en locatiecoördinator/security medewerker blussen de brand; Indien dat niet lukt bellen zij de hulpdiensten (112) De overige re-enactors en medewerkers van de stichting houden samen het publiek op afstand; Belangrijk is dat niemand de held gaat uithangen! 5.2 Vandalisme Wanneer een deelnemer of bezoeker betrapt wordt op het plegen van vandalisme moet het volgende gebeuren: De beoordeling van de ernst van het gepleegde feit is aan de locatiecoördinator (overdag) of de securitymedewerker ( s avonds/ s nachts); Zij beoordelen of de politie moet worden ingeschakeld, afhankelijk van de ernst: 112 (hoog) of 0900 8844 (laag); Locatiecoördinator/securitymedewerker informeren de crisismanager; Indien mogelijk wordt de verdachte door de locatiecoördinator/security medewerker apart genomen in een rustige omgeving in afwachting van de komst van de politie; Lukt dat niet, dan wordt een signalement onthouden (fysiek of digitaal) en met de politie gecommuniceerd; Belangrijk is dat men zelf geen agressief gedrag toont Calamiteitenplan 2012 (def).docx8
6. Calamiteit 3: materieel De uitvoerende verantwoordelijkheidslijn is dat op locatie de locatiecoördinatoren (overdag) en de security ( s avonds en s nachts) de primaire signaleringsfunctie hebben. Zij zijn ook degenen die conform het calamiteitenplan de crisismanager of zijn vervanger waarschuwen. 6.1 Diefstal Wanneer een deelnemer of bezoeker betrapt wordt op het plegen van diefstal, dan wel dat de sterke verdenking daarover bestaat moet het volgende gebeuren: De beoordeling van de ernst van het gepleegde feit is aan de locatiecoördinator (overdag) of de securitymedewerker ( s avonds/ s nachts); Zij beoordelen of de politie moet worden ingeschakeld, afhankelijk van de ernst: 112 (hoog) of 0900 8844 (laag); Locatiecoördinator/securitymedewerker informeren de crisismanager; Locatiecoördinator/securitymedewerker vragen het slachtoffer/gedupeerde of zij aangifte willen doen. 6.2 Kruit Op de locatie Kronenburgerpark wordt gewerkt met zwart kruit. De hoeveelheid bedraagt 2 kilogram per dag (zaterdag en zondag). Stichting Gelres Hoofdkwartier is de vergunninghouder voor het kruit conform de Wet Wapens en Munitie. Verantwoordelijke persoon hiervoor is: Mart van Issum 06 1303 2135 Calamiteitenplan 2012 (def).docx9
7. Calamiteit 4: persoonsgebonden De uitvoerende verantwoordelijkheidslijn is dat op locatie de locatiecoördinatoren (overdag) en de security ( s avonds en s nachts) de primaire signaleringsfunctie hebben. Zij zijn ook degenen die conform het calamiteitenplan de crisismanager of zijn vervanger waarschuwen. 7.1 Mishandeling en aanranding Wanneer iemand (deelnemer, publiek, maakt niet uit) een ander dusdanig te lijf gaat dat er sprake is van mishandeling gelden de volgende regels: De beoordeling van de ernst van het gepleegde feit is aan de locatiecoördinator (overdag) of de securitymedewerker ( s avonds/ s nachts); Zij beoordelen of de politie moet worden ingeschakeld, afhankelijk van de ernst: 112 (hoog) of 0900 8844 (laag); Zij alarmeren de medewerkers van het Rode Kruis; Locatiecoördinator/securitymedewerker informeren de crisismanager; Locatiecoördinator/securitymedewerker vragen het slachtoffer/gedupeerde of zij aangifte willen doen. 7.2 Ongevallen Wanneer zich een ongeval voordoet, hetzij in en met het publiek, hetzij met een reenactor tijdens een show onderdeel moet het volgende gebeuren: De beoordeling van de ernst van het gepleegde feit is aan de locatiecoördinator; Laat bij twijfel het slachtoffer altijd liggen. Probeer hem/haar niet te verplaatsen of te bewegen, dit in verband met forcering van letsel; De locatiecoördinator alarmeert het Rode Kruis (EHBO); De locatiecoördinator zorgt dat er iemand bij het slachtoffers/de slachtoffers blijft/blijven; Het Rode Kruis beoordeelt of en zo ja welke hulpdiensten moeten worden ingeschakeld; De locatiecoördinator vraagt zo mogelijk het slachtoffer of er bekenden of familie moet worden verwittigd; De locatiecoördinator stelt de crisismanager op de hoogte. Calamiteitenplan 2012 (def).docx10
8. Calamiteit 5: dieren De uitvoerende verantwoordelijkheidslijn is dat op locatie de locatiecoördinatoren (overdag) en de security ( s avonds en s nachts) de primaire signaleringsfunctie hebben. Zij zijn ook degenen die conform het calamiteitenplan de crisismanager of zijn vervanger waarschuwen. 8.1 Enkelvoudige dieren Onder enkelvoudige dieren worden verstaan dieren die niet in groepen of kudden deelnemen aan het festival. Hieronder vallen dieren als: paarden, ezels, honden, ossen e.d. Voor deze dieren gelden de volgende regels: Als voorzorg geldt dat alle enkelvoudige dieren begeleid worden door een groom die het dier bij een hoofdstel of halsband vast heeft; Het is de verantwoordelijkheid van de groom om te bepalen of zijn dier rustig genoeg is om deel uit te maken van het festivalonderdeel waarin het optreedt; Mocht een dier desondanks te onrustig worden, neemt de groom het dier terzijde; Medewerkers van het Rode Kruis hebben de opdracht om dieren mede in de gaten te houden en te assisteren bij calamiteiten; Mochten bij het op hol slaan van enkelvoudige dieren zich ongevallen voordoen, geldt het gestelde in paragraaf 7.2 8.2 Dieren in groepen Onder dieren in groepen worden verstaan dieren die in groepen, koppels of kudden deelnemen aan het festival. Hieronder vallen dieren als: schapen en ganzen. Voor deze dieren gelden de volgende regels: Als voorzorg geldt dat alle groepen dieren begeleid worden door een herders die met vooraf georganiseerde helpers de dieren begeleiden en bewaken; Het is de verantwoordelijkheid van de herder om te bepalen of zijn dieren rustig genoeg zijn om deel uit te maken van het festivalonderdeel waarin zij optreden; Wanneer de dieren onrustig worden assisteren daartoe aangewezen vrijwilligers om het publiek kalm te houden en om ruimte te creëren voor het dieren; Medewerkers van het Rode Kruis hebben de opdracht om dieren en kuddes mede in de gaten te houden en te assisteren bij calamiteiten; Mochten bij het op drift slaan van groepen dieren zich ongevallen voordoen, geldt het gestelde in paragraaf 7.2 Calamiteitenplan 2012 (def).docx11
Calamiteitenplan 2012 (def).docx12
9. Calamiteit 6: overig De uitvoerende verantwoordelijkheidslijn is dat op locatie de locatiecoördinatoren (overdag) en de security ( s avonds en s nachts) de primaire signaleringsfunctie hebben. Zij zijn ook degenen die conform het calamiteitenplan de crisismanager of zijn vervanger waarschuwen. Als zich een situatie voordoet die in de hiervoor beschreven hoofdstukken niet is voorzien geldt dat de locatiecoördinatoren zich onverwijld in verbinding stellen met de crisismanager. De crisismanager zal dan in overleg met de bevoegde instanties (veiligheidsoverleg, politie, hulpdiensten) maatregelen nemen en deze met de betrokken locatiecoördinatoren en het crisisteam communiceren. Calamiteitenplan 2012 (def).docx13