Vastgoedbeleid 2016. 1.1 Algemeen 1. 1.2 Doelstellingen 1. 1.3 Samenloop met het publiekrecht 1. 1.4 Leeswijzer 1. 2.1 Algemeen 2. 2.



Vergelijkbare documenten
Vastgoedbeleid Algemeen Doelstellingen Samenloop met het publiekrecht Leeswijzer Algemeen 2. 2.

INHOUDSOPGAVE. 1. INLEIDING Algemeen Doelstellingen Samenloop met het publiekrecht Leeswijzer 2

Beleid voor de herziening van voortdurende erfpachtrechten bij Transformatie

5. Beleid perceeluitbreiding (inclusief tuinuitbreiding) van erfpachtrechten

MODEL-OVEREENKOMST VOOR HET VESTIGEN VAN EEN ERFPACHTRECHT MET EEN ERFPACHTAFHANKE- LIJK RECHT VAN OPSTAL betreffende een WONING.

CONCEPT-OVEREENKOMST VOOR HET VESTIGEN VAN EEN ERFPACHTRECHT MET EEN ERFPACHTAFHANKELIJK RECHT VAN OPSTAL

CONCEPT-OVEREENKOMST VOOR HET VESTIGEN VAN EEN ERFPACHTRECHT MET EEN ERFPACHTAFHANKELIJK RECHT VAN OPSTAL

7. Beleid voor de conversie van tijdelijke erfpachtrechten naar eeuwigdurende erfpachtrechten. Onder embargo tot 12 mei 2017

1. Beleid bestemmings- en bebouwingswijziging. Onder embargo tot 12 mei 2017

Beleidsnotitie gebruik gemeentelijke grondstrookjes.

Beleidsregel tarieven ingebruikgeving gronden gemeente Overbetuwe gelet op artikel 160, eerste lid, sub e. en f. van de Gemeentewet;

3. Beleid verticale splitsing van erfpachtrechten

OPSTALRECHT / (ERF-)PACHT

Wet- en regelgeving Eigendom

Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Utrecht H.. ' '.. I .',, ...I ..'

Gemeente Utrecht mevrouw mr. M.C. Don prof. dr. R.N.G. van der Paardt - belastingadviseur. fiscale aspecten omzetten erfpacht naar vol eigendom

8. Beleid voor de conversie van tijdelijke Vicarie-erfpachtrechten naar eeuwigdurende erfpachtrechten

CONCEPT-OVEREENKOMST VOOR HET WIJZIGINGEN VAN OF HET VESTIGEN VAN EEN ERFPACHTRECHT MET EEN ERFPACHTAFHANKELIJK RECHT VAN OPSTAL

Criteria voor de financierbaarheid van erfpachtrechten gevestigd vóór

Beleidsnotitie Uitgangspunten voor uitgifte reststroken

CONCEPT-OVEREENKOMST VOOR HET VESTIGEN VAN EEN ERFPACHTRECHT MET EEN ERFPACHTAFHANKELIJK RECHT VAN OPSTAL

: Team Ontwikkeling, Realisatie en Beheer : K. van der Velden Telefoonnummer : : ks.van.der.velden@deventer.nl

Beperkte absolute rechten(die op zaken en rechten kunnen rusten): - Vruchtgebruik art. 3:201 BW

BIJLAGE 7: DEZE BIJLAGE BEVAT HET ONTWERP VAN DIVERSE 'LASTEN EN BEPERKINGEN' INZAKE DE FLAT KLEIBURG, FASE 3.

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR- EN RECREATIESCHAP IJSSELMONDE

4. Beleid splitsing in appartementsrechten van erfpachtrechten. Onder embargo tot 12 mei 2017

Versie 1.2. MODEL AKTE VAN CONVERSIE ERFPACHT op basis van de Conversieregeling Erfpacht 2017 van de Gemeente Utrecht

Beleidsnotitie Gebruik van percelen van Delfland

Taxatie-instructie Koopgarant

Besluit tot vaststelling van de Verordening op de watersysteemheffing waterschap Rijn en IJssel 2019.

Bijlage F Voorwaarden en tarieven gebruik van schoolgebouwen door derden

Uitgiftebeleid eeuwigdurende erfpacht 2016

2. Beleid samenvoeging van erfpachtrechten

Algemene Bepalingen voor de verkoop en levering van bloot eigendom van gronden der gemeente s-gravenhage 2008

VAN ERFPACHT. over twee regels PARTICULIERE WONINGBEZITTERS

6. Beleid canonherziening einde tijdvak

Te Koop. Verkoop bij openbare inschrijving van percelen landbouwgrond

Huurnota Inhoudsopgave

Voor de beantwoording van deze vraag is het van belang om het privaatrecht van het publiekrecht te onderscheiden.

Voorwaarden en Tarieven AWHoreca Makelaars

Algemene regel 10 Keur

- 1 - VEILINGVOORWAARDEN Locatie Didam ED

B&W Vergadering. 985,- per jaar en met toepassing van het in het onderhavige voorstel genoemde ingroeimodel bij de betaling van deze vergoeding;

Algemene voorwaarden. verkoop openbare ruimte. Definitief

Geschiedenis, systematiek en begrippen

Taxatie-instructie Koopgarant

LTO Noord afdeling Gooi, Vecht en Amstelstreek 10 november 2015 Harry Streng

o Onderwerp: Beleidsregel verkoop en verhuur reststroken gemeente Overbetuwe gemeente Overbetuwe 2016

Het doel is op transparante wijze uitvoering geven door het college van B&W aan het door de gemeenteraad vastgestelde grondbeleid.

HET RECHT VAN ERFPACHT HEEFT DRIE ESSENTIELE KENMERKEN:

10. Beleid tegemoetkoming canonverhoging bij canonherziening einde tijdvak of overstap einde tijdvak

Bancaire richtlijn financierbaarheid erfpachtrechten (te vestigen) vanaf

Guidance Note Taxatie erfpacht.

Taxatie-instructie Koopgarant

OVEREENKOMST VAN ERFPACHTS-/OPSTALGUNNING.

ALGEMENE VERKOOPVOORWAARDEN bloot eigendom van gronden GEMEENTE 'S-GRAVENHAGE

OVEREENKOMST TOT HET VESTIGEN VAN HET RECHT VAN ERFPACHT EN OPSTAL

Overdrachtsbelasting -- Deel 1

Ad 1 Uitleg van (wettelijke) begrippen rondom pacht en het verschil tussen reguliere en geliberaliseerde pacht

datum: 4 maart 2008 wijziging: :17 print: :17 B W1 W2 W3 S besluit: volgens voorstel aangehouden niet volgens voorstel

Overdrachtsbelasting -- Deel 1

Onderwerp Zevende wijzigingsregeling Investeringsreglement Groen Ontwikkelfonds Brabant BV

Toelichting bij algemene erfpachtbepalingen gemeente Midden-Delfland 2014

Concept Besluit uitgifte in erfpacht (voor sport, dierenweide en speeltuinen)

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad

BEVOEGDHEDENLIJST EENHEID PROJECT- EN PROGRAMMAMANAGEMENT

HUUROVEREENKOMST TUINGROND

Thans staat nog niet vast of koper in de toekomst zal overgaan tot verkrijging van 'fase 2' (blok 73), terwijl die blokken bouwkundig op elkaar

VVOR De pachter als derdebelanghebbende. 15 september 2015 Gert-Jan de Jager

Grondbeleid

22. Het inrichten van particuliere tuinen op de in de bijlage aangegeven waterkeringen

Verdrogingsbestrijding Vossenbroek

- Clustermanager - Teammanager - Specialist Beheer 1 en 2

Dossiernummer: perceel: kadastrale gemeente: 2. privé persoon/personen: vennootschap: 3. privé persoon/personen: vennootschap:

GELIBERALISEERDE PACHTOVEREENKOMST VOOR 6 JAAR OF KORTER. (Volgens artikel 7:397 lid 1 Burgerlijk Wetboek)

Algemene voorwaarden. Verhuur openbare ruimte. Definitief

Vrijblijvende objectinformatie

Wet voorkeursrecht gemeenten

Algemene voorwaarden erfpacht en opstal Staatsbosbeheer 2011

Besluit tot vaststelling van de Verordening op de watersysteemheffing Waterschap Veluwe 2011.

CONVERSIEREGELING 2016

Bosruiterweg 25 5, 7, 22, 23, bouwkavels 72/73, 90/91, 109, 113/114, 147/148/149, 173, 182/183/ LV Zeewolde

9. Beleid aktekosten

Uitgiftetoets verkoop overhoeken gemeentegrond

Toelichting Algemene voorwaarden erfpacht en opstal Staatsbosbeheer 2015

Pacht, nieuwe regels en prijzen een wegwijzer voor de praktijk

Overdrachtsbelasting. Maatstaf van heffing

Recht van erfpacht Opstal Natrekking

Delta Industrieweg 9 te Stellendam

Erfpacht óf eigen grond. Gemeente Den Haag

OVEREENKOMST TOT HET VESTIGEN VAN HET RECHT VAN ERFPACHT EN OPSTAL

Het dagelijks bestuur van het waterschap Hunze en Aa s;

Invuldocument lokale regels, parameters en vragen waterschap

Prijzen te verkopen en te verhuren gemeentegronden 2015

Overstapregeling van voortdurende erfpacht naar eeuwigdurende erfpacht voor woonbestemmingen 2017 Onder embargo tot 12 mei 2017

De grond onder uw woning is óók geld waard! Grondvermogen van Finquiddity

Inschrijving pacht 2018

Concept pachtovereenkomst

Erfpacht op landgoed Vilsteren

Informatiedocument De Erfpachter BV

Transcriptie:

Vastgoedbeleid waterschap Hollandse Delta 2016

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1 1.1 Algemeen 1 1.2 Doelstellingen 1 1.3 Samenloop met het publiekrecht 1 1.4 Leeswijzer 1 2 VERWERVEN EN VERKOPEN 2 2.1 Algemeen 2 2.2 Verwerven 2 2.3 Verkopen 3 3 ZAKELIJKE RECHTEN 5 3.1 Algemeen 5 3.2 Recht van Opstal 5 3.3 Erfpacht 7 3.4 Erfdienstbaarheden (overpad e.d.) 9 3.5 Overige rechten 9 3.5.1 Kwalitatieve verplichting 9 3.5.2 Heerlijke rechten (heerlijkheden) 9 4 PERSOONLIJKE RECHTEN 10 4.1 Algemeen 10 4.2 Huur 10 4.2.1 Huur ongebouwd 10 4.2.2 Huur gebouwd 11 4.3 Pacht 11 4.3.1 Ongebouwde percelen 12 BEGRIPPENLIJST 13

1 Inleiding 1.1 Algemeen In 2012 heeft waterschap Hollandse Delta het vastgoedbeleid 2013 vastgesteld. Dit was een geheel herziene versie van het beleid wat in 2007 nieuw is geformuleerd. Aan de hand van praktijkervaringen, gewijzigd intern en extern beleid is het vastgoedbeleid nu op punten herzien. Het doel van dit beleidsstuk is op een eenvoudige manier inzicht te geven in de wijze waarop waterschap Hollandse Delta omgaat met zijn eigendommen, zakelijke- en persoonlijke rechten met betrekking tot onroerende zaken en verwerving van eigendommen. Het vastgoedbeleid 2016 vervangt het vastgoedbeleid 2013. 1.2 Doelstellingen Doel van het vastgoedbeleid is het streven naar een uniforme, doelmatige en verantwoorde werkwijze die aansluit bij, en ondersteunend is aan de missie, visie en doelstellingen van waterschap Hollandse Delta. Het beleid is erop gericht de primaire taakuitoefening mede mogelijk te maken door het verwerven of behouden van gronden, het vestigen van zakelijke rechten en het beheren van eigendommen. Een doelmatig beheer kan ook inhouden dat eigendommen worden afgestoten waar deze niet meer in het belang zijn voor de primaire taakuitoefening van het waterschap. 1.3 Samenloop met het publiekrecht Overeenkomstig de Waterwet kunnen zich situaties voordoen waarbij naast een overeenkomst met het waterschap tevens een watervergunning is vereist. Hierbij gaat het met name om het gebruik van gronden die gelegen zijn op een primaire of regionale waterkering of beschermingszone van de betreffende waterkering en objecten in of nabij oppervlaktewaterlichamen. In die gevallen wordt parallel aan de te verlenen watervergunning beoordeeld of het waterschap een overeenkomst kan sluiten. Vervolgens worden de daaruit voortkomende relevante voorwaarden uit de vergunning afgestemd met de te sluiten overeenkomst. Tevens kunnen zich situaties voordoen waarbij op grond van de Keur een vergunning nodig is voor werken en activiteiten op en nabij wegen. 1.4 Leeswijzer Voorliggend beleidsdocument bevat alleen de beleidskeuzen van het waterschap met betrekking tot onroerende zaken op hoofdlijnen. In enkele hoofdstukken wordt op overzichtelijke wijze aangegeven welke activiteiten per object kunnen plaatsvinden en hoe het waterschap daarmee omgaat. De indeling is daarbij als volgt: In hoofdstuk 2 is beschreven op welke wijze aan en verkopen plaatsvinden, in hoofdstuk 3 is aandacht besteed aan zakelijke rechten en in hoofdstuk 4 worden de persoonlijke rechten beschreven. 1

2 Verwerven en verkopen 2.1 Algemeen Het waterschap heeft veel kadastrale percelen grond en water in eigendom. Voor het overgrote deel zijn deze in gebruik voor de uitoefening van de primaire taken van het waterschap, namelijk het watersysteembeheer (o.a. waterkeringen en watergangen), het wegenbeheer en het zuiveringsbeheer. Het andere deel heeft hiermee een functionele relatie. Op deze percelen zijn bijvoorbeeld kantoren, gemalen, magazijnen, rwzi's en steunpunten gevestigd. Daarnaast heeft het waterschap zaken in eigendom (met name waterstaatsobjecten) op percelen die in eigendom zijn bij derden. 2.2 Verwerven Voor de uitoefening van de primaire taken van het waterschap kan het noodzakelijk zijn om van gronden van derden tijdelijk gebruik te moeten maken of dat deze worden verworven. Hierbij gaat het met name om het tijdelijk gebruik of de verwerving van gronden in het kader van de uitvoering van projecten zoals dijkversterkingen. Het algemene uitgangspunt is dat het waterschap terughoudend is in het verwerven van onroerende zaken. Slechts indien hiertoe een noodzaak bestaat voor de uitvoering van de primaire taken zal het waterschap, afhankelijk van de omstandigheden, overgaan tot verwerving. Alvorens overgegaan wordt tot verwerving wordt getracht met de rechthebbende overeenstemming te bereiken over het (tijdelijk) gebruik van de gronden. Is er geen noodzaak tot het in eigendom verkrijgen van deze percelen, dan zal op andere wijze getracht worden gebruik te maken van gronden van derden, bijvoorbeeld door middel van het sluiten van een overeenkomst voor gebruik van de gronden (akkoordverklaring). Mocht het niet mogelijk zijn om onder genoemde voorwaarden in minnelijk overleg tot overeenstemming te komen met partijen, zal de wettelijke procedure tot het opleggen van een gedoogplicht of onteigening worden gevolgd. Indien gewenst kan de andere partij zich laten vertegenwoordigen door een deskundige. De kosten worden vergoed volgens de vastgestelde regeling. Object Verwerven ja of nee Uitgangs punten Primaire waterkering Aansluiten bij uitgangs 1 punten subsidiënt Regionale waterkering Overige gronden algemeen: vervallen waterkeringen, overhoeken, los land Overige gronden ten behoeve van projecten (zoals natuurvriendelijke oevers, kreek/vlietherstel, waterbergingsprojecten, wegen, fietspaden) Afhankelijk van omstandighe den. Aansluiten bij uitgangspunten subsidiënt Voorwaarden Bijzonderheden In geval van projecten waaronder dijkversterkingen. In geval van projecten waaronder dijkversterkingen 1 de nut en noodzaak afweging, is een afweging, waarin alle relevante aspecten worden meegewogen. 2

Oppervlakte waterlichamen Kunstwerken Gemalen RWZI - reserveterreinen Persleiding Wegen Peilbeheersingsmiddel en, stuwtjes, inlaatwerken, inlaatleidingen Nee tenzij, in het kader van nieuwbouw, uitbreiding of renovatie.. LTO-Gasunie regeling is hiervoor van toepassing Indien past binnen de taakuitoefening.. Indien past binnen de taakuitoefening.. Gehele profiel (boveninsteek tot boveninsteek) wordt verworven 2.3 Verkopen Indien een onroerende zaak in eigendom van het waterschap niet meer van essentieel belang is voor de primaire taakuitoefening van het waterschap, en het (tijdelijk) in eigendom houden ook niet (meer) in het belang is voor de taakuitoefening, kan tot verkoop worden overgegaan. Het algemene uitgangspunt is dat verkoop plaatsvindt op basis van actuele taxatiewaarde en ''. Object Primaire waterkering Verkopen object ja of nee Nee Uitgangspunten Voorwaarden Bijzonderheden Regionale waterkering Overige gronden algemeen: vervallen waterkeringen, overhoeken, los land Nee, tenzij sprake is van particuliere erfpacht, of grond in gebruik als woonperceel en/of tuin Ja Tegen (met uitzondering van eeuwigdurende erfpacht met een canon tot 100 per jaar.) Tegen (met uitzondering van percelen,niet zijnde gebruik als tuin of woonperceel, grond tot 250 m² en/of een waarde tot 1.500,00). Los land bij inschrijving tegen hoogste bod, minimaal tegen M.u.v. toeritten tot achterliggende percelen 3

Oppervlakte waterlichamen Nee, tenzij sprake is van compensatie, of instandhouding van het waterlichaam taxatiewaarde.. Dienstwoning (t.b.v. gemaal) Ja Alvorens tot verkoop wordt overgegaan vindt onderzoek plaats. RWZI - reserveterreinen Ja, indien overtollig. Verkoop in huidige staat. RWZI Wegen Gemalen Nee, tenzij deze buiten gebruik is gesteld. Nee, tenzij in het kader van de Wet herverdeling wegenbeheer of projectmatig. Nee, tenzij buiten gebruik gesteld. Verkoop in huidige staat Bij inschrijving tegen hoogste bod, minimaal tegen taxatiewaarde. Bij inschrijving tegen hoogste bod, minimaal tegen taxatiewaarde. Bij inschrijving tegen hoogste bod, minimaal tegen taxatiewaarde. Moet passen binnen de taakuitoefening. Bij inschrijving tegen hoogste bod, minimaal tegen taxatiewaarde. Overige eigendommen Ja. Huurder heeft recht van eerste koop. Onder bijzondere voorwaarden kan hiervan afgeweken worden. (bijv. de vorige- of aanliggende eigenaar of bij een voorkeursrecht) Onder bijzondere voorwaarden kan hiervan afgeweken worden. (bijv. de vorige- of aanliggende eigenaar of bij een voorkeursrecht) Vervallen magazijnen, steunpunten etc 4

3 Zakelijke rechten 3.1 Algemeen De situatie kan zich voordoen dat derden eigendom van het waterschap nodig hebben. Hierbij gaat het om opstallen voor bijvoorbeeld nutsbedrijven, gemeenten en andere publiekrechtelijke instellingen of om opstallen met commerciële doeleinden. De omgekeerde situatie kan zich ook voordoen dat het waterschap werken wilt uitvoeren of opstallen wilt plaatsen op percelen die eigendom zijn van derden. Voor kunstwerken die door wetgeving geregeld zijn wordt geen zakelijk recht gevestigd omdat dit overbodig is. In beginsel zijn duikers en bruggen in of onder infrastructurele werken eigendom van de eigenaar van de betreffende infrastructuur (artikel 1 lid 1 b Wegenverkeerswet 1994). Afhankelijk van de feitelijke situatie kan vestiging van een opstalrecht of ander zakelijk recht plaatsvinden ten behoeve van de eigenaar van de infrastructuur. In veel gevallen zal er naast het vestigen van een zakelijk recht een vergunning nodig zijn om het werk te mogen uitvoeren of de opstal te mogen plaatsen. Indien aan- of verkoop niet mogelijk of niet wenselijk is, kan er een zakelijk recht gevestigd worden. Hierbij gaat het met name om een recht van opstal of bij uitzondering een recht van erfpacht. Een erfdienstbaarheid kan gevestigd worden voor de toegang tot een perceel. Een kwalitatieve verplichting kan gevestigd worden voor een duiker of indien er bijvoorbeeld een leiding buiten gebruik is gesteld maar achter blijft in de grond. Daarnaast kennen we de heerlijke rechten. Dit zijn oude zakelijke rechten. Dit kunnen vis- of jachtrechten zijn. 3.2 Recht van Opstal Het recht van opstal is een zakelijk recht om in, op of boven een onroerende zaak van een ander gebouwen, werken of beplantingen in eigendom te hebben of te verkrijgen (art. 5:101 BW). Dit recht kan door tussenkomst van de notaris gevestigd worden indien de eigendom niet van het waterschap is en aankoop niet tot de mogelijkheden behoord. Zonder recht van opstal zou door natrekking de opstal eigendom worden van de eigenaar van de grond. In artikel 5:20 lid2 BW is bepaald dat kabels en leidingen niet door natrekking eigendom worden van degene die het perceel in eigendom heeft waar de kabels en leidingen liggen. Ook derden kunnen dit recht vestigen als de eigendom van het waterschap is. Voor het recht van opstal is een jaarlijkse of eenmalige vergoeding verschuldigd (retributie). Deze wordt, tenzij hiervan onder bijzondere voorwaarden wordt afgeweken, bepaald door een percentage van de waarde van de grond te nemen. Dit percentage is gelijk aan het percentage voor het berekenen van de canon bij het recht van erfpacht en wordt eens in de drie jaar door het college vastgesteld. Het uitgangspunt voor het bepalen van een opstalvergoeding bij windmolens, radarposten en zendmasten (commercieel) is taxatiewaarde. Object primaire waterkering eigendom waterschap Vestigen recht van opstal ten behoeve van derden Ja indien het overheden, nutsbedrijven en opstallen met commerciële doeleinden e.d. of bestaande rechten betreft. Uitgangspunten Gebruik Algemene voorwaarden recht van opstal wegen/fietspaden; - peilregulerende kunstwerken e.d; - bedrijfsvoering; - opstallen; - radarposten en zendmasten (commercieel), windmolens e.a. Bijzonderheden - Vergunningplichtig; - Windmolens pas na instemming beleid en vaststelling beleidsregel. 5

regionale waterkering eigendom waterschap Overige gronden algemeen: vervallen waterkeringen, overhoeken, los land Object primaire waterkering eigendom derden regionale waterkering eigendom derden Ja indien het overheden, nutsbedrijven en opstallen met commerciële doeleinden e.d. of bestaande rechten betreft. Ja Vestigen recht van opstal ten behoeve van het waterschap Ja, indien het projectmatig noodzakelijk is. Ja, indien het projectmatig noodzakelijk is. Algemene voorwaarden recht van opstal Algemene voorwaarden recht van opstal. Uitgangspunten Gebruik Algemene voorwaarden recht van opstal Algemene voorwaarden recht van opstal wegen/fietspaden, - peilregulerende kunstwerken e.d; - bedrijfsvoering; - opstallen; - radarposten en zendmasten (commercieel), windmolens e.a. wegen/fietspaden, - peilregulerende kunstwerken e.d; - bedrijfsvoering; - opstallen; - radarposten en zendmasten (commercieel), windmolens e.a.. wegen/fietspaden; - kunstwerken e.d; - bedrijfsvoering. wegen/fietspaden, - kunstwerken e.d; - bedrijfsvoering. Vergunningplichtig Vergunningplichtig Bijzonderheden Vergunningplichtig Vergunningplichtig 6

3.3 Erfpacht Erfpacht is een zakelijk recht dat de erfpachter de bevoegdheid geeft de onroerende zaak van een ander te houden en te gebruiken (art 5:85 BW). Voor deze vorm wordt gekozen als een zaak langdurig en volledig in gebruik kan worden gegeven en de uitgifte gepaard gaat met het overnemen van opstallen en/of beplantingen of het stichten van opstallen en/of beplantingen. Waterschap Hollandse Delta heeft gronden in erfpacht uitgegeven op primaire en regionale waterkeringen en in een enkel geval op andere percelen. Gronden waarop nog geen erfpacht rust en die in eigendom zijn bij het waterschap kunnen bij uitzondering worden uitgegeven in erfpacht. Deze uitzonderingen beperken zich tot ongebouwde eigendommen die een bestemming natuur en/of recreatie hebben en worden onder bijzondere voorwaarden uitgegeven/hervestigd. Tevens kennen we reeds bestaande erfpachten die in het verleden door de rechtsvoorgangers zijn aangegaan. Dit kunnen eeuwigdurende erfpachten zijn en erfpacht met een einddatum. Deze erfpachten zijn meestal niet marktconform. Bij lopende erfpachten zijn tot de einddatum de algemene bepalingen van kracht die zijn opgenomen in de akte van uitgifte in erfpacht. Overgang van oud naar nieuw Tegen de tijd dat het erfpachtrecht afloopt kan er binnen een termijn minimaal een jaar voor de einddatum een overeenkomst voor het hervestigen van het erfpachtrecht door het waterschap worden aangeboden. Dit kan ook op verzoek van de erfpachter gebeuren. Wetgeving bepaalt dat er voor beëindiging van het erfpachtrecht termijnen gelden. Deze termijnen worden in acht genomen. Marktconforme canon Het (afgelopen) erfpachtrecht kan hervestigd worden. De algemene voorwaarden uitgifte erfpacht zijn dan van toepassing. Deze voorwaarden worden door het college van dijkgraaf en heemraden vastgesteld en vervolgens door de notaris ingeschreven in de openbare registers. Op basis van deze voorwaarden wordt de nieuwe 'marktconforme' canon berekend. De canon is een jaarlijkse vergoeding die voor het gebruik verschuldigd is. Voor het berekenen van de canon wordt de grond getaxeerd. Deze waarde wordt verminderd met een percentage vanwege de bebouwde staat (depreciatie). Van de waarde van de grond wordt vervolgens een percentage genomen conform de algemene erfpachtvoorwaarden. Dit is de nieuwe marktconforme canon. De percentages voor de depreciatie en de berekening van de canon worden door het college van dijkgraaf en heemraden eens in de drie jaar vastgesteld. Eens in de vijf jaar wordt de canon herzien op basis van de waardeontwikkeling van de grond. Getaxeerde waarde - depreciatie = waarde van de grond Waarde van de grond x percentage = marktconforme canon Als blijkt dat de canon bij het aflopen van het recht van erfpacht niet marktconform is wordt bij de invoering van de martkconforme canon het ingroeimodel toegepast. 7

Ingroeimodel Bij hervestiging van de erfpacht wordt een ingroeiperiode van 20 jaar toegepast, waarbij in 5 vijfjaarlijkse stappen van elk 20% toegegroeid wordt naar de volledige marktconforme canon. Deze regeling is van toepassing op het verschil tussen de laatst vastgestelde canon op het moment van beëindiging en de marktconforme canon. De eerste verhoging vindt plaats bij aanvang van de nieuwe contractsperiode. Marktconforme canon - oude canon = ingroeimodel 1e jaar: 20% van het verschil bovenop de laatst geldende canon 6e jaar: 40% van het verschil bovenop de laatst geldende canon 11e jaar: 60% van het verschil bovenop de laatst geldende canon 16e jaar: 80% van het verschil bovenop de laatst geldende canon 21e jaar: 100% = de marktconforme canon Object Primaire waterkering Regionale waterkering Overige gronden algemeen: vervallen waterkeringen, overhoeken, los land Vestigen van recht van erfpacht ten behoeve van derden: ja of nee Nee, tenzij het gaat om bestaande rechten en om bijzondere afspraken. Nee, tenzij het gaat om bestaande rechten en om bijzondere afspraken. Nee, tenzij het gaat om bestaande rechten en om bijzondere afspraken. Uitgangspunten Gebruik De algemene erfpacht voorwaarden zijn van toepassing. De algemene erfpacht voorwaarden zijn van toepassing. De algemene erfpacht voorwaarden zijn van toepassing. - Wonen of recreatie; wegen/fietspaden, recreatie- en natuurgebieden; - kunstwerken e.d; - bedrijfsvoering. - Wonen of recreatie. wegen/fietspaden, recreatie- en natuurgebieden. - Kunstwerken e.d; - Bedrijfsvoering. - Wonen of recreatie. wegen/fietspaden, recreatie- en natuurgebieden. - kunstwerken e.d; - bedrijfsvoering. Bijzonderheden - Ingroeiregeling bij hervestiging; - vergunningplichtig - Ingroeiregeling bij hervestiging; - vergunningplichtig - Ingroeiregeling bij hervestiging; - vergunningplichtig Voor particuliere erfpacht op de regionale waterkering geldt dat op verzoek van de huidige erfpachter de blote eigendom tegen taxatiewaarde kan worden aangekocht. Uitzondering hierop is eeuwigdurende erfpacht met een canon tot 100,00. Hiervoor gelden afwijkende vastgelegde tarieven. 8

3.4 Erfdienstbaarheden (overpad e.d.) Een erfdienstbaarheid is een last, waarmede een onroerende zaak - het dienende erf - ten behoeve van een andere onroerende zaak - het heersende erf - is bezwaard. Het vestigen van een erfdienstbaarheid kan nodig zijn als een perceel van een derde geen eigen toegang heeft naar de openbare weg. Hierdoor kan door middel van een erfdienstbaarheid toegang verkregen worden. Ook omgekeerd kan het waterschap toegang verkrijgen over het perceel van een derde. De kosten voor het vestigen van de erfdienstbaarheid komen ten laste van de eigenaar van het heersende erf. Object Vestigen erfdienstbaar heid ja of nee Primaire waterkering Ja Regionale waterkering Ja Uitgangspunten Gebruik Bijzonderheden Om te komen en te gaan naar een achterliggend perceel Om te komen en te gaan naar een achterliggend perceel Overige gronden Ja Om te komen en te gaan naar een achterliggend perceel - Recht van weg (voor bereikbaarheid per auto); - Recht van overpad (voor bereikbaarheid te voet) - Recht van weg (voor bereikbaarheid per auto); - Recht van overpad (voor bereikbaarheid te voet) - Recht van weg (voor bereikbaarheid per auto); - Recht van overpad (voor bereikbaarheid te voet) Kosten ten laste van de eigenaar van het heersende erf; Kosten ten laste van de eigenaar van het heersende erf; Kosten ten laste van de eigenaar van het heersende erf; 3.5 Overige rechten 3.5.1 Kwalitatieve verplichting Een kwalitatieve verplichting is een verplichting van een der partijen om iets te dulden of niet te doen ten aanzien van een haar toebehorend registergoed (art. 6:252 BW). Een kwalitatieve verplichting geldt dus tussen een perceel en een persoon en wordt door tussenkomst van de notaris geregeld en ingeschreven in het kadaster. Bijvoorbeeld een buiten gebruik gestelde leiding die in het perceel achter blijft. De kosten zijn voor rekening van degene die de plicht oplegt. Hiervoor kan in overleg een vergoeding voor worden betaald/ontvangen. Deze vergoeding wordt vastgesteld conform de richtlijnen van LTO/ Gasunie. 3.5.2 Heerlijke rechten (heerlijkheden) In het beheersgebied van waterschap Hollandse Delta bestaan 'heerlijke vis- en jachtrechten'. Dit zijn oude zakelijke rechten. Het bijzondere aan oude zakelijke rechten is dat ze los staan van de eigendom van de grond of water. Oude zakelijke rechten zijn verhandelbaar en overerfbaar. Het waterschap moet als eigenaar (van de grond of van het water) deze rechten erkennen. 9

4 Persoonlijke rechten 4.1 Algemeen Onder persoonlijke rechten vallen de mogelijkheden tot huur en pacht. Wanneer de taakuitoefening van het waterschap dit toestaat, kunnen (gedeelten van) percelen aan derden in huur of pacht worden gegeven. Dit gebruik dient plaats te vinden binnen de kaders van het beheer. Voor de waterkeringen in het algemeen geldt dat dit uiteindelijk gericht is op het verkrijgen en behouden van een goede doorwortelde grasmat en daarmee een voldoende waterkerend vermogen. We maken onderscheid in gebouwdeen ongebouwde percelen. Bedrijfsmatige verhuur wijkt af van particuliere verhuur. 4.2 Huur Huur is de overeenkomst waarbij de ene partij, de verhuurder, zich verbindt aan de andere partij, de huurder, een zaak of een gedeelte daarvan in gebruik te verstrekken en de huurder zich verbindt tot een tegenprestatie (art. 7:201 BW). 4.2.1 Huur ongebouwd Een verhuring wordt vastgelegd door middel van een huurovereenkomst. Hierop is diverse (decentrale) wet- en regelgeving van toepassing. De huurovereenkomsten worden voor zover de wet niet anders voorschrijft aangegaan voor 1 jaar. Er wordt per categorie onderscheid gemaakt in gebruik. Dit wordt vastgelegd in de huurvoorwaarden. Ook is het mogelijk om een verhuring voor een korte (korter dan 1 jaar) vooraf vastgestelde periode aan te gaan en onder bijzondere voorwaarden. Voor zover van toepassing dient na toetsing vooraf een vergunning te worden verleend. Object Ten behoeve van Grootte Gebruik Bijzonderheden Primaire waterkering - Bedrijfsmatige landbouw; Regionale waterkering Overig algemeen Overige landbouw gronden - Niet bedrijfsmatige landbouw; - Particulieren. - Bedrijfsmatige landbouw; - Niet bedrijfsmatige landbouw; - Particulieren. - Bedrijfsmatige landbouw; - Niet bedrijfsmatige landbouw; - Particulieren. - Klein overig - Rotonde. - Kleiner dan 1 ha. - n.v.t. - n.v.t. - Kleiner dan 1 ha. - n.v.t. - n.v.t. - Kleiner dan 1 ha. - n.v.t. - n.v.t. - Bedrijfsmatige landbouw; - Kleiner dan 1 ha. en bij uitzondering kleiner dan 0,5 ha. (fruitteelt, bloembollen) - Natuurtechnisch onderhoud 2 - Natuurtechnisch onderhoud - Natuurtechnisch onderhoud; - Beweiding overig in overleg; - Moestuin; - Siertuin; - Verharding met vergunning; - Overig gebruik. - Kleine opstallen (hekken, banken e.d.) - Inrichting Andersoortig Huurperiode: 1 jaar met mogelijkheid tot verlenging. Huurperiode: 1 jaar met mogelijkheid tot verlenging. Huurperiode: 1 jaar met mogelijkheid tot verlenging. Huurperiode: Jaarcontracten zonder verlenging 2 onderhoud d.m.v. beweiding met schapen, hooiwinning 10

Overig bijzonder - Wildbeheereenheid; - Zakelijk. - Jacht; - Verharding zakelijk; - Bedrijfsterrein; - Loswal (Overslag); - Loswal (berging). - Huurperiode 12 jaar; - Huurperiode: in overleg, doch maximaal 10 jaar met mogelijkheid tot verlenging. Water algemeen Water bijzonder Particulieren Zakelijk - Sportvisserij; - Beroepsvisserij; - Steigers met vergunning; - Ligplaatsen met vergunning; - Steigers met vergunning; - Recreatieve doeleinden - Visserij; - Visserij; Huurperiode: 1 jaar met mogelijkheid tot verlenging. Huurperiode: in overleg, doch maximaal 10 jaar met mogelijkheid tot verlenging. - Huurperiode 6 jaar; - Wildbeheereenheid ; - Jacht; - Huurperiode 12 jaar; - Watersportvereniging. - Recreatie met vergunning. - Huurperiode: in overleg, doch maximaal 10 jaar met mogelijkheid tot verlenging. 4.2.2 Huur gebouwd In die gevallen dat sprake is van gebouwde percelen kan het voorkomen dat de opstallen verhuurd worden. Dit in overeenstemming met (decentrale) wet- en regelgeving. De huurtermijn kan afwijken naar de aard van het gebruik en de huurder. Object Ten behoeve van Grootte Gebruik Bijzonderheden Dienstwoningen Alleen de huidige huurder; bij mutatie heroverwegen. Bewoning Huurperiode tot wederopzegging Vervallen magazijnen Ja Opslag Huurperiode tot wederopzegging Vervallen gemalen Ja Opslag Huurperiode tot wederopzegging 4.3 Pacht Pacht is de overeenkomst waarbij de ene partij, de verpachter, zich verbindt aan de andere partij, de pachter, een onroerende zaak of een gedeelte daarvan in gebruik te verstrekken ter uitoefening van de landbouw en de pachter zich verbindt tot een tegenprestatie (art. 7:311 BW). Een verpachting wordt geregeld door middel van een pachtovereenkomst. Percelen kunnen in pacht worden uitgegeven wanneer er sprake is bedrijfsmatige uitvoering van landbouw en zijn altijd ongebouwd. De percelen worden in geliberaliseerde pacht uitgegeven voor 6 jaar of korter. De geliberaliseerde pachtovereenkomst eindigt van rechtswege. Conform het deelakkoord d.d 27 juni 2014, ook wel genoemd het akkoord van Spelderholt, gaat de geliberaliseerde pacht op in een nieuwe vorm, namelijk 11

flexibele pacht. De pachtduur is vrij, echter een prijstoetsing is van toepassing. Met het deelakkoord staat de inhoud van het toekomstig recht niet vast. Het is aan de wetgever om te beoordelen of het pachtrecht wordt gewijzigd, en zo ja, of de inhoud van het akkoord dan als basis wordt genomen. Nadat de wetswijziging heeft plaatsgevonden worden de pachtovereenkomsten hierop aangepast. 4.3.1 Ongebouwde percelen Object Verpachten ja of nee Grootte Gebruik Bijzonderheden Primaire waterkering Ja, indien het gaat om bedrijfsmatige landbouw; Regionale waterkering Ja, indien het gaat om bedrijfsmatige landbouw; Overige gronden algemeen Ja, indien het gaat om bedrijfsmatige landbouw; Groter dan 1 ha. Groter dan 1 ha. Groter dan 1 ha. en bij uitzondering kleiner dan 0,5 ha. (fruitteelt, bloembollen) Natuurtechnisch onderhoud Natuurtechnisch onderhoud Landbouw; Natuurtechnisch onderhoud Geliberaliseerde / flexibele pacht voor 6 jaar of korter. Geliberaliseerde / flexibele pacht voor 6 jaar of korter. Geliberaliseerde / flexibele pacht voor 6 jaar of korter. 12

BEGRIPPENLIJST Bedrijfsmatige landbouw: een complex van economische activiteiten, gericht op winst door uitoefening van de landbouw. Beheersgebied: Gebied waarvoor geldt dat één organisatie dit beheert. Bloot eigendom: eigendom van een goed (zaak of vermogensrecht), terwijl een ander een beperkt zakelijk recht (b.v. erfpacht) op dat goed heeft. Depreciatie: waardevermindering. Erfpachtcanon: Bedrag dat jaarlijks voor een erfpacht betaald moet worden. Ha.: Hectare. Marktconforme canon: een canon die gekoppeld is aan de marktwerking en gebaseerd is op de waarde van de grond. Natuurtechnisch onderhoud: onderhoud d.m.v. beweiding met schapen, hooiwinning. Openbare registers: Het kadaster is een van overheidswege bijgehouden openbaar register van registergoederen, waaronder onroerende zaken, en de daarop gevestigde rechten. Primaire waterkering: een dijk die beschermt tegen het buitenwater, zoals vastgelegd in de Waterwet. Regionale waterkering: Een regionale kering is een niet-primaire waterkering die is aangewezen op is opgenomen in de legger / keur van het waterschap. Registergoederen: alle onroerende zaken waarvan in het openbare register wordt bijgehouden wie op enig moment de eigenaar van een registergoed is en of er beperkte rechten op een registergoed rusten. Retributie: Bedrag dat eenmalig of jaarlijks voor een recht van opstal moet worden betaald. Zakelijk recht: Een recht dat rust op een zaak of een ander goed. 13