ONDERWERP Budgetsubsidie Zorgbalans 2018 t/m 2020 SAMENVATTING Geadviseerd wordt de raad voor te stellen middelen beschikbaar te stellen, opdat het college kan overgaan tot de verstrekking van een budgetsubsidie voor de periode 2018 t/m 2020 aan de Stichting Zorgbalans voor het bieden van ondersteuning aan Heemsteedse inwoners met beperkingen als gevolg van het ouder worden. De beoogde subsidiëring door het college is gegrond op de Bijzondere verordening subsidies algemene voorzieningen specifieke doelgroepen Heemstede. JURIDISCH EN BELEIDSKADER Algemene wet bestuursrecht Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Beleidsplan Sociaal domein/lokaal gezondheidsbeleid 2015 t/m 2018 Verwervingsstrategie voorzieningen Wmo en Jeugd per 2018 Aanbestedingsdocument (inclusief Programma van Eisen) Wmo en Jeugdwet per 2018 Rapportage Sociaal Domein 2017 (Q1 t/m Q2) Bijzondere verordening subsidies algemene voorzieningen specifieke doelgroepen Heemstede. Algemene subsidieverordening Heemstede 2016 BESLUIT B&W 1. De raad voor te stellen voor de periode 2018 t/m 2020 een bedrag van 444.359 op jaarbasis (exclusief de van toepassing zijnde indexering in 2019 en 2020) beschikbaar te stellen om het college in staat te stellen aan de Stichting Zorgbalans een budgetsubsidie te verstrekken voor dagbesteding en begeleiding individueel ten behoeve van inwoners met een beperking als gevolg van het ouder worden. 2. De raad voor te stellen het college de bevoegdheid te geven om gedurende de looptijd van de onder sub 1 genoemde budgetsubsidie bij een stijging van de vereiste ondersteuning (volume cliënten en/of toename activiteiten) de budgetsubsidie te mogen bijstellen, indien en voor zover dit binnen het in de begroting opgenomen totale budget i.c. mogelijk is. 3. Dit besluit te doen toekomen aan de Commissie Samenleving voor advisering aan de raad (A-stuk). BESLUIT RAAD De raad van de gemeente Heemstede; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 19 december 2017 besluit: 1. Voor de periode 2018 t/m 2020 een bedrag van 444.359 op jaarbasis (exclusief de van toepassing zijnde indexering in 2019 en 2020) beschikbaar te stellen om het college in staat te stellen aan de Stichting Zorgbalans een budgetsubsidie te verstrekken voor dagbesteding en begeleiding individueel ten behoeve van inwoners met een beperking als gevolg van het ouder worden. 2. Het college de bevoegdheid te geven om gedurende de looptijd van de onder sub 1 genoemde budgetsubsidie bij een stijging van de vereiste ondersteuning (volume cliënten en/of toename activiteiten) de budgetsubsidie te mogen bijstellen, indien en voor zover dit binnen het in de-begroting opgenomen totale budget i.c. mogelijk is. De raad/yoornoemd, / /y
INLEIDING Op 28 februari 2017 hebben we - gehoord de Commissie Samenleving - de Verwervingsstrategie voorzieningen Wmo en Jeugdwet per 2018 vastgesteld. Als vervolg op genoemde strategie is voor de verwerving van individuele voorzieningen op basis van te sluiten overeenkomsten op 30 mei 2017 het (regionale) Aanbestedingsdocument en Programma van Eisen Wmo en Jeugdwet 2018 e.v. door ons college vastgesteld. Daarbij is door ons aangegeven dat we de Wmo-maatwerkvoorzieningen Begeleiding Groep (dagbesteding) en Begeleiding Individueel in beginsel kantelen naar algemene voorzieningen voor specifieke doelgroepen en deze ondersteuning lokaal zullen verwerven via subsidiëring. De huidige aanbieders van de betreffende Wmo-voorzieningen zijn hierover in het kader van het eerder genoemde regionale aanbestedingsproces geïnformeerd. Juridische grondslag Als juridische grondslag om de gekantelde ondersteuning via subsidiëring te kunnen verwerven, heeft uw raad op 30 november jl. de Bijzondere verordening subsidies algemene voorzieningen voor specifieke doelgroepen Heemstede vastgesteld. Deze verordening biedt, samen met de Algemene subsidieverordening Heemstede, ons college het kader om te komen tot subsidiëring van de ondersteuning van Heemsteedse inwoners op het vlak van dagbesteding en begeleiding individueel. Zorgcontinuïteit 2018 Voor het geval de verwerving van de richting algemene voorzieningen gekantelde ondersteuning, niet of niet tijdig (dat wil zeggen vóór 2018) gerealiseerd zou kunnen worden, hebben wij gebruikgemaakt van de optie om de raamovereenkomsten met de aanbieders van de huidige maatwerkvoorzieningen Begeleiding Groep en Begeleiding Individueel met één jaar te verlengen tot 1 januari 2019. Bij deze verlenging hebben we aangegeven dat de overeenkomst tussentijds kan worden ontbonden, in het geval een subsidie-afspraak i.c. wordt gemaakt. Middels deze verlenging hebben we beoogd om zorgcontinuïteit voor cliënten te verzekeren én een zorgvuldige dóórontwikkeling van de betreffende maatwerkvoorzieningen naar algemene voorzieningen te realiseren. Eerdere besluitvorming gekantelde ondersteuning Wij hebben recent besloten (collegevergadering van 21 november jl.) u voor te stellen middelen beschikbaar te stellen om een budgetsubsidie (zijnde een meerjarige subsidie) op grond van de Bijzondere verordening subsidies algemene voorzieningen voor specifieke doelgroepen te kunnen verstrekken voor de periode 2018 t/m 2020 aan 4 instellingen: RIBW, Stichting Tweede Thuis, SHDH en Roads. De besluitvorming hierover door uw raad vindt plaats op 20 december 2017. In genoemd voorstel hebben wij aangegeven dat een vergelijkbaar voorstel ten behoeve van de budgetsubsidiëring van Zorgbalans separaat zou worden voorgelegd. Juridisch kader subsidiëring Ons college kan binnen de vastgestelde jaarlijkse begroting subsidies voor de gekantelde ondersteuning voor de duur van 1 jaar verstrekken (jaarlijkse subsidies). Alvorens tot de verstrekking van budgetsubsidies (meerjarige subsidies) over kunnen gaan, dienen wij uw raad te verzoeken de betreffende middelen beschikbaar te stellen. In dit kader verzoeken wij u voor de periode 2018 t/m 2020 middelen beschikbaar te stellen om ons in staat te stellen een budgetsubsidie te verstrekken voor de (gekantelde) ondersteuning van Heemsteedse inwoners met beperkingen als gevolg van het ouder worden door Zorgbalans. Voor de volledigheid merken we op dat bij positieve besluitvorming door uw raad (betreffende de middelen) en door ons college (betreffende de subsidiëring) er voor de ondersteuning van Heemsteedse cliënten geen gebruik meer zal worden gemaakt van de verlengde raamovereenkomst i.c. Deze zal, met gezamenlijke instemming, worden ontbonden.
VERZOEK ZORGBALANS Verzoek gericht op dagbesteding Zorgbalans verzoekt een meerjarige subsidie (budgetsubsidie) voor de periode 2018 t/m 2020 ad 444.359 per jaar voor het bieden van dagbesteding en begeleiding individueel voor Heemsteedse inwoners met beperkingen als gevolg van het ouder worden. Aanbod en kosten Het gevraagde subsidiebedrag is gericht op het volgende aanbod: 2 groepen dagbesteding: 20 dagdelen per week gedurende 52 weken; met: 12-14 deelnemers per dagdeel dagbesteding per groep. De kosten hiervan bedragen 428.147. 360 uur begeleiding individueel per jaar. De kosten hiervan bedragen 16.212. Het gevraagde subsidiebedrag voor de dagbesteding is op jaarbasis (peiljaar 2018) als volgt opgebouwd: Personele kosten ad 281.350; Materiële kosten (waaronder maaltijden, schoonmaak, vrijwilligers en materiaal- en activiteitenkosten) ad 68.096; Overige kosten (waaronder huurkosten, energiekosten, afschrijving en overhead) ad 78.701. Indien ons college door uw raad in staat wordt gesteld over te gaan tot subsidiëring, zal dit plaatsvinden met inachtneming van het gestelde in de Bijzondere verordening subsidies algemene voorzieningen specifieke doelgroepen. De dagbesteding dient in dit kader te worden aangeboden in een groep waarbij de verhouding tussen begeleiding en cliënten minimaal 1 beroepskracht op 6 a 7 cliënten is. De omvang van de groep dient door de aanbieder te worden afgestemd op de ondersteuningsbehoefte van de cliënten, waarbij wij in de beschikking zullen aangeven dat een groep maximaal uit 14 cliënten mag bestaan. Sinds kort biedt de Stichting Zorgbalans in Heemstede dagbesteding aan vanuit het pand De Molenwerf (Molenwerfslaan 11). Hiermee is het aanbod van Zorgbalans voor de Heemsteedse cliënt ook lokaal beschikbaar én is sprake van een samenhang met het welzijnswerk van de Stichting WIJ (huurder van genoemd pand). Gelet op het feit dat Zorgbalans pas sinds kort een aanbod in Heemstede heeft, maken op dit moment Heemsteedse inwoners ook nog gebruik van dagbestedingslocaties van Zorgbalans buiten Heemstede. In dit verband zullen we bij de subsidieverstrekking als verplichting opnemen dat de dagbesteding voor nieuwe cliënten in beginsel lokaal aangeboden wordt. Tevens zullen we in de subsidiebeschikking als verplichting opnemen dat de dagbesteding in Heemstede in voorkomende gevallen (en dit in overleg) ook toegankelijk dient te zijn voor Heemsteedse cliënten met een andere beperking dan die van de primaire doelgroep i.c. We merken op dat in overleg met Zorgbalans is gebleken dat ook zij voorstander is van een dergelijke flexibele inzet. Zorgbalans geeft aan dat cliënten gemiddeld 6 dagdelen per week gebruikmaken van de aangeboden dagbesteding. Uitgaande van de beschikbaarheid van 2 groepen kunnen circa 40 ouderen (standcijfer) op deze wijze worden ondersteund. De ondersteuning in de vorm van begeleiding individueel vindt in de regel plaats bij de cliënt thuis en dient te worden aangeboden door een beroepskracht. Deze cliënten ontvangen gemiddeld circa 2,5 uur per week begeleiding individueel. Bij de subsidieverlening zal door ons college aan de aanbieder (en aan de cliënt) ruimte worden gegeven deze uren flexibel, rekening houdend met de mate waarin de ondersteuning nodig is, in te zetten. Bij de raming van de inzet i.c. is uitgegaan van een stijging van circa 10% ten opzichte van (de geprognosticeerde inzet in) 2017.
Heemstede Zoals aangegeven in de Rapportages Sociaal Domein is de doelgroep voor deze dagbesteding de afgelopen jaren sterk toegenomen. Deze toename is in belangrijke mate het gevolg van de verschuiving van intramurale ondersteuning naar het langer zelfstandig laten wonen van de doelgroep. De verwachting is, mede gelet op dé vergrijzing, dat deze toename de komende periode niet stagneert. Met het aanbod in het voorliggende verzoek wordt rekening gehouden met een stijging per 2018 ten opzichte van de (geprognosticeerde) inzet over 2017 van circa 20%. Gezien de trend van de afgelopen jaren én gelet op de samenstelling van de Heemsteedse bevolking lijkt dit een reële inschatting van de behoefte te zijn. Voor zover deze groeicapaciteit nog niet gelijk nodig is, wordt deze - met het oog op een efficiënte inzet - door Zorgbalans ingezet voor het plaatsen van cliënten met een indicatie op grond van de Wet langdurige zorg of van cliënten uit andere gemeenten. De inkomsten die de stichting hiervoor ontvangt, zullen worden verrekend met het verleende subsidiebedrag. We gaan bij deze verrekening uit van een vast tarief per dagdeel per cliënt van 52,80 (exclusief vervoer). Aanvullend blijft het (vooralsnog) mogelijk dat Heemsteedse cliënten dagbesteding ontvangen vanuit een andere locatie van Zorgbalans. Ook dit zal bij de verrekening worden betrokken. Op deze wijze lijkt er - samen met de te subsidiëren dagbesteding door de Stichting SHDH (voorstel met kenmerk: 696965) - gedurende de subsidieperiode voldoende ruimte in het aanbod te zijn om de huidige en toekomstige Heemsteedse cliënten deze vorm van dagbesteding te kunnen (blijven) bieden. Bij subsidieverstrekking zullen we in de beschikking opnemen dat een onderproductie van de betreffende activiteit gevolgen kan hebben voor de omvang van de subsidie bij de jaarlijkse vaststelling. Dit is, conform het gestelde in de Bijzondere verordening subsidies algemene voorzieningen specifieke doelgroepen uitsluitend het geval indien de onderproductie leidt tot een verschil ten opzichte van het totale jaarlijkse subsidiebedrag van 5% of meer. We zullen dit monitoren in het per kwartaal te voeren overleg. Vervoer naar de dagbesteding Het vervoer van cliënten naar en van de dagbesteding is niet opgenomen in de subsidieaanvraag van Zorgbalans. Dit vervoer zal, conform eerdere besluitvorming, worden uitgevoerd met inzet van de recent door ons college bestelde (aangepaste en rolstoeltoegankelijke) personenbus. Betreffende bus is naar verwachting uiterlijk per maart a.s. inzetbaar. Tot dat moment zal door ons college voor het betreffende vervoer een separate overeenkomst met Zorgbalans worden gesloten. Voor de volledigheid merken we op dat deze kosten in 2017 circa 5.000 op maandbasis bedragen. MOTIVERING Het subsidieverzoek van Zorgbalans is beoordeeld aan de hand van het gestelde in de Bijzondere verordening subsidies algemene voorzieningen specifieke doelgroepen Heemstede. Geconcludeerd kan worden dat de aanvraag voldoet aan het gestelde in genoemde verordening. Inhoudelijk gezien streven we via subsidiëring van de betreffende ondersteuning een verbetering na voor cliënten (laagdrempeliger, in beginsel dichter bij de cliënt/lokaal aangeboden, meer maatwerk, meer samenhang met overig lokaal aanbod) en aanbieders (meer flexibiliteit qua inzet, meer mogelijkheden voor (lokale) innovatie en afstemming met lokale voorzieningen en minder administratieve lasten). Met inzet van het subsidie-instrument is zowel voor de gemeente als voor de zorgaanbieder sprake van een administratieve lastenvermindering. Het niet meer aanbieden van deze ondersteuning als (individuele) maatwerkvoorziening, betekent tevens dat er van cliënten geen eigen bijdrage via het CAK meer kan worden gevraagd. De verwachting is dat hiermee in voorkomende gevallen de drempel voor cliënten om de vereiste ondersteuning te willen ontvangen aanzienlijk wordt verlaagd.
Resumerend kan via de kanteling naar algemene voorzieningen voor specifieke doelgroepen, c.q. via de verwerving middels subsidiëring, een effectievere ondersteuning van cliënten en een doelmatiger inzet van middelen worden bereikt. Naast de waarborgen zoals opgenomen in de Bijzondere subsidieverordening algemene voorzieningen voor specifieke doelgroepen, zal ons college in de subsidiebeschikking specifieke verplichtingen opnemen gericht op de beroepsmatige inzet en de kwaliteit van de ondersteuning. Bij het stellen van deze verplichtingen sluiten we aan bij de eisen die in het (regionale) Aanbestedingsdocument Wmo en Jeugdwet per 2018 voor privaatrechtelijk verworven ondersteuning zijn opgenomen. Ook voor wat betreft de termijn van subsidiëring (3 jaar) sluiten we aan bij de contracttermijn van de privaatrechtelijk verworven ondersteuning. Op deze wijze bieden we financiële continuïteit aan de zorgaanbieder en is sprake van een termijn die de aanbieder in staat stelt het aanbod verder door te ontwikkelen. Daarnaast is in voorkomende gevallen sprake van continuïteit voor cliënten. FINANCIËN Voor de dagbesteding en de begeleiding individueel (in de vorm van een algemene voorziening i.c. of een maatwerkvoorziening Wmo) is in de begroting 2018 en de meerjarenbegroting een budget opgenomen. Voor 2018 is dit een budget van circa 1.570.000. Dit bedrag maakt onderdeel uit van de Integratie-uitkering Sociaal Domein (deel Wmo). Uit dit begrote bedrag ad 1.570.000 wordt reeds 758.234 aangewend voor de budgetsubsidies aan Ons Tweede Thuis, de SHDH, Roads en RIBW. Ook het bedrag dat gemoeid is met de onderhavige budgetsubsidie ( 444.359) kan ten laste worden gebracht van genoemd budget. Van het hierna resterende bedrag dienen de kosten voor de mogelijke subsidiering van andere instellingen i.c. en de maatwerkvoorzieningen op dit vlak (zorg in natura en RGB) te worden voldaan. We benadrukken hierbij dat het voor ons van belang is dat we het gehele beschikbare budget ad 1.570.000 (plus inkomsten dagbesteding door gebruik van de Wlz-doelgroep en niet- Heemstedenaren) ontschot kunnen inzetten, zodat er ruimte is om gedurende de looptijd van de budgetsubsidies schommelingen op te vangen en de hoogte van de budgetsubsidie, zo nodig, door ons tussentijds kan worden bijgesteld. Dit zal zich met name voordoen indien - op grond van het aantal en de ondersteuningsbehoefte van cliënten - het volume aan aanbod dient te worden verhoogd. BIJLAGE Aanvraag Zorgbalans subsidie 2018 t/m 2020