De leraar van de toekomst is een onderzoekende leraar Onderzoek in het curriculum van de Fontys Hogeschool Kind & Educatie door: Wietse van der Linden
Onderzoek??? Waarom moeten studenten leren onderzoek doen? Onderzoek Een kunstje die je moet doen om een diploma te krijgen en daarna nooit meer? Of: Een wezenlijk onderdeel dat bijdraagt aan de professionaliteit van (toekomstige) leraren? 2
Onderzoek!!! HK&E leidt op tot leerkrachten die een gefundeerde visie hebben op goed onderwijs en erop gericht zijn het onderwijs voortdurend verder te ontwikkelen, op basis van nieuwe kennis over leren, nieuwe eisen die aan het onderwijs worden gesteld en nieuwe mogelijkheden door bijvoorbeeld nieuwe technologieën -> Onderzoekende houding 3
Positie van onderzoek We leiden studenten niet op tot onderzoekers, maar wel tot leerkrachten: Met een brede professionaliteit Die onderzoeksmatig handelen gericht op verbetering van hun eigen onderwijs Die niet kiezen voor ad hoc oplossingen, maar zich baseren op betrouwbare informatie en onderbouwing -> Onderzoekende houding 4
Introductie van onderzoek Opvattingen en houding Kennis en vaardigheden 1 e semester tweede studiejaar 11 bijeenkomsten 5
Uitgangspunt + opbouw Professional praktijk - onderzoek Wat is waarheid? Hoe onderbouw je je eigen mening? Onderzoek in de onderwijspraktijk De fasen van onderzoek 6
Samenvattend: Introductie van onderzoek 1. Zoveel mogelijk goede voorbeelden van onderzoek: - Voorbeelden van onderzoek door leraren, - Onderzoeksvaardigheden in de dagelijkse praktijk (zoals bij het analyseren van leerlinggegevens of het construeren van een goede toets) 2. Onderzoeksmatige opzet van de bijeenkomsten: - Het stimuleren van het delen van voorkennis en concepties, daarover discussiëren; - Het moeten onderbouwen van meningen en opvattingen
3 e jaar en afstudeerfase Verschillende (authentieke) onderzoeksopdrachten: Handelingsplannen Minoren Werken in onderzoekgroepen 8
Afstudeerfase Werken in onderzoekgroepen Student krijgt oz s begeleiding in groepen Keuze binnen thema s (lectoraat & werkveld) Per groep 1 oz s-expert + 1 inhoud. expert Per 4 studenten, 1 extra pabo-docent Werkveldvertegenwoordigers waar mogelijk (APB/mentor/coach of ) Voettekst 9
Beoogde opbrengsten Professionaliseren van studenten in onderzoek doen Mogelijkheid tot directe uitwisseling van perspectieven: samen werken aan verschillende onderzoeken + inhoudelijke perspectieven Professionalisering docententeam: onderzoek en onderzoeksbegeleiding + afstemming beoordelingscriteria Minder tijdsintensief en zelfde feedback voorkomen Werkveld enthousiaster maken + beter in staat tot helpen van studenten in toekomstig onderzoek Compactere verslaglegging + meer spin off Voettekst 10
Tot slot Vragen? Opmerkingen? Tips? Dank voor de aandacht! Wietse.vanderlinden@fontys.nl Voettekst 11
Aanleiding Belang van de kwaliteitsverbetering van het (afstudeer)onderzoek HK&E Peer-review Accreditatie (najaar 2014) Nieuw format + criteria Overtuiging: goed onderzoek = betere leraar 12
Ervaringen Studenten -> onderzoekende houding? Studenten zijn vaak niet erg kritisch: selectief winkelen in de literatuur klakkeloos overnemen wat de school wil (onderzoeksvraag) zelden verschillende opvattingen tegen elkaar afgezet Hoe bereiken we kwalitatief goed onderzoek en een onderzoekende houding? 13
Onderzoekende houding Professioneel nieuwsgierig Zoekt naar onderbouwing Onderzoekende houding Gericht op verbetering Constructief-kritisch Reflective practitioner 14
Onderzoekende houding ontwikkelen Hoe ontwikkelen studenten een onderzoekende houding? 1 Door onderzoek uitvoeren: Ervaren dat het zoeken van informatie bijdraagt aan schoolontwikkeling Leren hoe ze veronderstellingen kunnen toetsen Oefenen ze met kritische vragen stellen Zien ze het belang in van blijvend leren en ontwikkelen 15
Onderzoekende houding ontwikkelen 2 Door modelling: docenten leven onderzoekende houding voor, door: te laten zien dat zij zelf in ontwikkeling zijn recente literatuur te gebruiken zichzelf en anderen kritische vragen stellen over (didactische) keuzes hun lessen te evalueren belang te hechten aan onderzoek Informeren over eigen onderzoek 16
Uitgangspunten onderwijsprogramma: Aansluiting bij voorkennis en concerns (e.g, Bransford & Johnson, 1972; Merrill, 2002); Doelen, standaarden en criteria (e.g., Lee & Pucil, 1998) Het gebruik van worked examples uit de basisschoolpraktijk (e.g., Sweller, van Merriënboer, & Paas, 1998) en authentieke leertaken (Van Merriënboer, 1997); Oplopende complexiteit van leertaken en opdrachten ( backward chaining ; Van Merriënboer & Kirschner, 2007; Van Merriënboer & Krammer, 1987); Keuzevrijheid voor studenten (e.g., Ryan & Deci, 2000); Integratie met het reguliere onderwijsaanbod (Burke & Hutchins, 2007); Coöperatief leren aan leertaken en opdrachten (als critical friends ; Van Swet, Roosken, Ansems, Siebelink, & Den Hartog, 2009); Rolmodel van de docent (e.g., Korthagen, Loughran, & Russell, 2006)
Bijeenkomsten Aandacht voor inhoud van thema Probleemanalyse Onderzoeksplan (uitwisseling) Methode (uitwisseling) Resultaten (uitwisseling) Schrijven van onderzoeksverslag Voettekst 18
Thema s 21st century skills Maatwerk/passend onderwijs: - Hoogbegaafdheid Taal(verbeterplannen) Jonge kind Opbrengstgericht onderwijs Internationalisering/wereldburgerschap Vrije groep (oz s begeleiding) Voettekst 19