VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 6a/b Onderwerp: 1e Begrotingswijziging 2012 Nummer: 533273 In D&H: 15-05-2012 Steller: E. Lodder In Cie: BMZ 05-06-2012 Telefoonnummer: (030) 634 58 81 SKK Afdeling: Management ondersteuning In AB: 04-07-2012 Portefeuillehouder: Miltenburg Geheim: ja nee Voorstel gelet op op het bepaalde in artikel 10, vijfde lid, van de verordening beleids- en verantwoordingsfunctie Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden; Stelt het college u voor om 1. in te stemmen met het voorgestelde pakket aan wijzigingen van de begroting 2012 dat per saldo van leidt tot een verhoging van de totale begrote netto-kosten met 0,558 miljoen euro; 2. in te stemmen met een verhoging met 0,500 miljoen euro van de begrote belastingopbrengsten in de categorie Watersysteemheffing Gebouwd; 3. met inachtneming van hetgeen is besloten onder punten 1 en 2 de begrote onttrekking aan de reserves in 2012 van 1,796 miljoen euro bij te stellen tot een onttrekking van 1,854 miljoen euro. 4. de begrote investeringsuitgaven naar boven bij te stellen met 2,275 miljoen euro tot een totaal van 39,113 miljoen euro; 5. met inachtneming van hetgeen is besloten onder de punten 1 tot en met 4 de eerste begrotingswijziging 2012 vast te stellen. Advies commissie BMZ SKK Tijdens de behandeling van dit bestuursvoorstel in de vergadering van de commissie BMZ kwam In eerste instantie naar voren dat het niet goed duidelijk was waarom deze begrotingswijziging ter besluitvorming aan het algemeen bestuur wordt voorgelegd. De portefeuillehouder heeft deze ondudielijkheid door zijn beantwoording weg kunnen nemen. Een belangrijk advies van de commissie was dan ook deze verduidelijking in het bestuursvoorstel te verwerken. In een meer beschouwend deel van de behandeling werd geconcludeerd dat er behoefte bestaat aan duidelijke uitgangspunten voor het al of niet doorvoeren van een begrotingswijziging. Reactie college op advies commissie Het bestuursvoorstel is naar aanleiding van het advies van de commissie BMZ op enkele punten gewijzigd en aangevuld. Daarnaast is op basis van de actualiteit een tekstuele wijziging doorgevoerd in de toelichting bij kosten waterschapsverkiezingen 2013 in bijlage 1. Alle aanpassingen zijn gemarkeerd. 533273-1 -
INLEIDING In de aanbiedingsnotitie (dmnr. 511581) behorende bij de Bestuursrapportage 2011 no. 2, die u bij de behandeling van de voorjaarsnota 2012 heeft ontvangen, hebben wij u gemeld dat wij geen aanleiding zagen om op dat moment met een voorstel tot begrotingswijziging te komen voor het lopende begrotingsjaar 2012. Daarbij hebben wij aangekondigd dat opnieuw te bekijken bij de behandeling van de jaarrekening 2011, omdat er dan ook meer bekend is over de stand van zaken in het lopende begrotingsjaar. Inmiddels is op basis van actuele informatie uit o.a. managementrapportage een aantal afwijkingen van de realisatie t.o.v de vastgestelde begroting 2012 naar voren gekomen, die thans aanleiding vormen voor een voorstel tot wijziging van deze begroting. Bij de behandeling in de commissie BMZ op 5 juni jongstleden is verzocht om beleidsmatig de keuze om al of niet een voorstel tot begrotingswijziging aan het algemeen bestuur voor te leggen nog toe te lichten. Bij deze keuze spelen de volgende hoofdpunten in de afweging een rol: Is een wijziging van de begroting noodzakelijk ten behoeve van de rechtmatigheid? Is er sprake van een wijziging van het vastgestelde beleid? Verhoogt een begrotingswijzing in belangrijke mate de transparantie en het zicht op de actualiteit? Bij het eerste punt speelt met name de vraag of de betreffende wijziging een verschuiving binnen een programma is of dat een wijziging de programma s overstijgt. In het eerste geval is het een bevoegdheid van het college en in het tweede geval is een bevoegdheid van het algemeen bestuur. Formele besluitvorming door het algemeen bestuur is dan benodigd om conform het criterium van begrotingsrechtmatigheid uitgaven te kunnen doen binnen de gestelde kaders. Naast een apart bestuursvoorstel met een begrotingswijziging zoals nu voorligt, bestaat de mogelijkheid om bij bestuursvoorstellen expliciet te laten besluiten over het doorvoeren van een wijziging in de begroting. Omdat dit in twee gevallen (doorontwikkeling WIS en proefopstelling Nereda) nu niet is gebeurd zijn deze wijzigingen alsnog in dit voorstel opgenomen. De lijn die wij voorstaan is om tweemaal per jaar bij voorkeur in het voorjaar (rond april) en het najaar (rond september) door middel van verzamelbesluiten noodzakelijke begrotingswijzigingen die voldoen aan de drie bovengenoemde criteria te inventarisaren en ter besluitvorming aan u voor te leggen. Daarnaast willen wij bij majeure ontwikkelingen waarvoor een bestuursvoorstel wordt ingediend deze gelijktijdig voorzien van de daarbij behorende begrotingswijziging (bijvoorbeeld grote investeringen en bijstellingen van exploitatiebudgetten). Deze lijn heeft als doel om de begroting goed aan te sluiten op de actualiteit en te voorkomen dat bij het opmaken van de jaarrekening aan het einde van het jaar pas aan de hand van een veelheid aan verklaringen in de afwijkingensfeer aansluiting moet worden gezocht. ARGUMENTEN De belangrijkste argumenten voor het tussentijds wijzigen van de begroting hangen samen met rechtmatigheid, transparantie en goed zicht op de actualiteit. De financiële consequenties van dit voorstel voor het netto-kostenniveau liggen binnen de grenzen die de rechtmatigheid hiervoor stelt. Deze wijzigingen zijn dan ook vooral van belang ten behoeve van de transparantie en het direct rechtmatig kunnen aangaan van verplichtingen ten laste van budgetten in de begroting. De verhoging van de begrote investeringsuitgaven is ook noodzakelijk om de geplande uitgaven rechtmatig tot stand te laten komen. Daarnaast heeft het wijzigen van de begroting van 2012 nog voordat Bestuursrapportage 2012 nr. 1 wordt uitgebracht als voordeel dat de financiële verantwoording via deze bestuursrapportage dichter op de realiteit staat en daarmee duidelijker wordt. De realisatie over het eerste halfjaar wordt daarin dan afgezet tegenover de gewijzigde begroting en daardoor hoeft dan niet meer worden stilgestaan bij de adminsitratieve wijzigingen. Voor beleidsmatige aanpassingen wordt de onderbouwing in dit bestuursvoorstel gegeven. RELATIE MET ORGANISATIEMISSIE, COLLEGEPROGRAMMA OF ANDERE BELEIDSDOCUMENTEN Het bijstellen van de begroting van 2012 heeft géén consequenties voor de realisatie van de gestelde bestuurlijke doelen. 533273-2 -
FINANCIËLE CONSEQUENTIES In onderstaande tabel treft u de voorgestelde wijzigingen van het netto-kostenniveau en de verhoging van de begrote belastingopbrengst in de categorie Watersysteemheffing Gebouwd. Bij deze wijzigingen is aangegeven of deze structureel van aard is (en doorwerkt in Begroting 2013) of een incidenteel karakter heeft (en daarmee alleen betrekking heeft op boekjaar 2012). In bijlage 1 wordt per wijziging een korte toelichting gegeven. Structureel/ Voordeel/ Bedrag Incidenteel Nadeel (x 1.000) 1 Financiële afwikkeling Tax-I I N 433 2 Afrekening frictiekosten Aquon I N 125 3 Lagere rentelasten 2012 I V 700-4 Lagere opbrengsten grensoverschrijdend afvalwater S N 300 5 Kosten waterschapsverkiezingen 2013 I N 200 6 Exploitatiekosten proefopstelling Nereda I N 200 Subtotaal begrotingswijzigingen netto-kostenniveau N 558 7 Hogere belastingopbrengsten W atersysteemheffing Gebouwd I V 500- Totaal begrote mutatie reserve N 58 Uit deze tabel wordt duidelijk dat de wijzigingen in het begrote netto-kostenniveau en de wijziging in de begrote belastingopbrengsten elkaar voor een groot deel nivelleren. De invloed op het lopende boekjaar blijft daardoor beperkt tot 0,058 miljoen euro. De begrote onttrekking aan de reserves wordt met 0,058 miljoen euro verhoogd van 1,796 miljoen euro tot 1,854 miljoen euro. De totale reserve blijft daarmee hoger dan de bovengrens van de bandbreedte. Onderstaande wijzigingen leiden tot een stijging van de begrote investeringsuitgaven met 2,275 miljoen euro: 1. Proefopstelling Nereda: verhoging van de begrote investeringsuitgaven met 2,250 miljoen euro. 2. Doorontwikkelng WIS: verhoging van de begrote investeringsuitgaven met 0,125 miljoen euro. Ad 1. Het krediet voor deze investering is verstrekt door het AB-besluit van 9 mei jongstleden (DM 509462). Ad 2. In 2011 is Waterkwantiteit Informatie Systeem (WIS) doorontwikkeld en daarvoor is een krediet toegekend van 75.000 euro voor de jaarschijf 2011. Bij de voorbereiding van de begroting 2012 is het te autoriseren kredietvolume voor de periode 2012-2014 per abuis niet opgenomen. Daarmee is er, voor 125.000 euro, geen bestuurlijke autorisatie om de doorontwikkeling in 2012 voort te zetten. Via deze begrotingswijziging wordt deze administratieve onvolkomenheid rechtgezet. Deze wijziging leidt niet tot afwijkingen t.o.v. de voor 2012 begrote kapitaallasten. In bijlage 2 treft u het vastgestelde collegevoorstel met een nadere toelichting op deze wijziging. In zowel de beide bestuursrapportages als de jaarrekening worden de gerealiseerde kosten en opbrengsten 2012 afgezet tegenover de begroting van 2012 inclusief de door het algemeen bestuur vastgestelde wijzigingen. Ook de investeringsuitgaven worden in deze rapportages vergeleken met de gewijzigde begroting 2012. KANTTEKENINGEN (niet van toepassing) UITVOERING (niet van toepassing) 533273-3 -
COMMUNICATIE (niet van toepassing) BIJLAGE(N) nee ja, namelijk bijlage 1: Toelichting voorgestelde wijzigingen begrote netto-kostenniveau en belastingopbrengsten 2012 bijlage 2: Collegevoorstel Doorontwikkeling WIS TER INZAGE nee ja, namelijk Dijkgraaf en hoogheemraden, dijkgraaf, P.J.M. Poelmann secretaris-algemeen directeur, drs. E.Th. Meuleman 533273-4 -
BIJLAGE Bijlage 1: Toelichting voorgestelde wijzigingen begrote netto-kostenniveau en belastingopbrengsten 2012 1 Financiële afwikkeling Tax-I Incidenteel Nadeel 433.000 Het Waterschapshuis heeft in het verleden aan Logica opdracht gegeven een belastingapplicatie te ontwikkelen. Dit project is vorig jaar stopgezet. Omdat vorig jaar geen duidelijkheid bestond over de omvang van de totale kosten en het aandeel daarin van ons waterschap is daar bij het afsluiten van boekjaar 2011 geen rekening mee gehouden. Sneller dan verwacht is nu de afrekening afgewikkeld. HDSR draagt in totaliteit 576.000 van de kosten. Deze kosten komen overeen met de initiële raming waarvoor in het verleden ook investeringskrediet is verleend. In eerdere boekjaren is ook reeds 143.000 euro ten laste van dit krediet gebracht. Omdat echter duidelijk werd dat de kosten niet geactiveerd zouden worden zijn deze geboekte kosten destijds al ten laste van het resultaat gebracht en is het investeringskrediet komen te vervallen. Als restant van de uiteindelijke afrekening wordt nu het bedrag van 433.000 euro ten laste van het resultaat van 2012 gebracht. Het bestuurlijke besluit over de financiële afwikkelng wordt formeel in de algemene ledenvergadering van de Unie van Waterschappen in juli 2012 genomen. 2 Afrekening frictiekosten Aquon Incidenteel Nadeel 125.000 In de begroting van 2012 is rekening gehouden met frictiekosten van de gemeenschappelijke regeling Aquon. Deze kosten blijken nu 125.000 hoger te zijn. 3 Lagere rentelasten 2012 Incidenteel Voordeel 700.000- Bij de berekening van de begrote rentelasten 2012 is uitgegaan van het aantrekken van 25,0 miljoen euro aan geldleningen tegen een rentepercentage van 4,25%. Vanwege een kleinere financieringsbehoefte is de lening later aangetrokken, is er een kleiner bedrag geleend en het rentepercentage op de aangetrokken lening was aanzienlijk lager. Daardoor ontstaat een voordeel op de rentelasten van 700.000 euro in 2012. 4 Lagere opbrengsten grensoverschrijdend afvalwater Structureel Nadeel 300.000 Bij de eerste begrotingswijzing van 2011 zijn de begrote opbrengsten voor grensoverschrijdend afvalwater ten onrechte verhoogd doordat een incidentele afrekening als structureel werd meegenomen. Hierdoor wordt in 2012 300.000 minder aan opbrengsten grensoverschrijdend gerealiseerd. Deze correctie is structureel en werkt door in Begroting 2013. 5 Kosten waterschapsverkiezingen 2013 Incidenteel Nadeel 200.000 Naar alle waarschijnlijkheid worden in 2013 de volgende waterschapsverkiezeingen georganiseerd. Omdat de voorbereidingen van deze verkiezingen al in het lopende boekjaar van start gaan moet de begroting van 2012 hiervoor worden verhoogd met 200.000. De Tweede Kamer heeft het betreffende wetsvoorstel niet controversieel verklaard. Met deze begrotingswijziging houden we er rekening mee dat het voorstel voor indirecte verkiezingen in 2014 niet wordt aangenomen. 6 Exploitatiekosten proefopstelling Nereda Incidenteel Nadeel 200.000 De proefopstelling ten behoeve van het verkrijgen van monitoringsresultaten voor de keuze al of niet Nereda is niet voorzien in de begroting van 2012. De investeringsuitgaven worden apart toegelicht. De uit deze investeringsuitgaven voortvloeiende consequenties voor het netto-kostenniveau bestaat uit twee delen: kapitaallasten en exploitatiekosten. Uitgaande van ingebruikname in het najaar van 2012 kunnen de kapitaallasten worden opgevangen binnen de begroting van 2012. De extra exploitatiekosten bestaan uit de inhuur van externe deskundigheid en bedragen voor 2012 200.000. Voor meer informatie: Bestuursvoorstel AB-vergadering 9 mei (DM 509462). 7 Hogere belastingopbrengsten W atersysteemheffing Gebouwd Incidenteel Voordeel 500.000- Het onderzoek naar de hoogte van het belastingdraagvlakken Gebouwd en Ongebouwd, dat in Bestuursrapportage 2011 nr. 2 is aangekondigd, is nog niet afgerond. Desondanks is al wel duidelijk geworden dat voor de categorie Watersysteemheffing Gebouwd in het boekjaar 2012 op voorgaande boekjaren meer opbrengsten worden gerealiseerd dan begroot. Na reservering voor eventuele bezwaren en oninbare bedragen resteert een meeropbrengst op 'oude jaren' van 500.000. De uitkomst van het onderzoek wordt bij de analyse van Bestuursrapportage 2012 nr. 1 betrokken en werkt eventueel door in de heffingsmaatstaven die bij de tarieven voor 2013 worden gebruikt. 533273-5 -
Bijlage 2: Collegevoorstel Doorontwikkeling WIS AGENDAPUNT Onderwerp: Beschikbaarstellen van budget 2012 voor Doorontwikkeling WIS Nummer: 503465 In D&H: 07-02-2012 Steller: Roger de Crook In Cie: BMZ Telefoonnummer: (030) 634 58 67 SKK Afdeling: Waterkeringsbeheer In AB: Portefeuillehouder: Beugelink Besproken? Inspraak: ja nee ja, op 30 jan 2012 nee Geheim: ja nee Eerdere besluiten: nee ja, Collegebesluit Ontsluiting langjarige tijdreeksen waterkwantiteit op 27-1-2009 Voorstel / ontwerp-besluit Wordt u voorgesteld 1. Een krediet van 125.000 beschikbaar te stellen voor de Doorontwikkeling WIS ten behoeve van het ontsluiten van waterbalansen, peilbesluitevaluatie en afvoernormen. 2. De dekking hiervan te regelen via een begrotingswijziging 2012. Paraaf Medeparafering afdeling Hoofd afdeling WSB Secretaris-algemeen directeur 503465-6 -
INLEIDING Op 27 januari 2009 heeft het College besloten het Waterkwantiteit Informatie Systeem (WIS) te ontwikkelen, zodat tijdreeksen van diverse databronnen gevalideerd, gecombineerd en verwerkt kunnen worden tot gebiedsgerelateerde informatieprodukten. Hierbij staan waterbalansen, langsprofielen, peilbesluitevaluatie, afvoernormevaluatie en andere prestatie-indicatoren voor het waterbeheer centraal ter ondersteuning van diverse werkprocessen. In 2011 is Fase 1 van het WIS operationeel aan de organisatie opgeleverd, dat wil zeggen: ontsluiting van bestaande data. Voor 2012 is Fase 2 begroot waarbij het WIS wordt aangevuld met extra datastromen en functionaliteit om de consistentie van de informatieprodukten te blijven garanderen. ARGUMENTEN De doorontwikkeling voorkomt afbreukrisico bij het dagelijks gebruik van WIS door eindgebruikers. Het gaat daarbij om verbetering en continuïteit van met name bestaande als ook nieuwe informatieprodukten. 1. Er zijn nieuwe databronnen beschikbaar die de kwaliteit van de waterbalansen aanzienlijk vergroot. a. In 2011 heeft HDSR 4 nieuwe neerslagmeters in gebruik genomen die gecombineerd met neerslagradar tot een betere bepaling van de waterbalanscomponent Neerslag leiden. b. In 2011 is HDSR met andere waterschappen in het samenwerkingsverband SAT-WATER gestapt dat op satelliet-gebaseerde metingen van actuele verdamping en waterberging geschikt maakt voor het beter sturen in tijden van wateroverlast of tekort (Peilbeheer 3.0). Deze nieuwe gebiedsdekkende kaartbeelden leiden tot een betere bepaling van de waterbalanscomponent Verdamping. c. Begin 2012 worden onder de vlag van WINNET voor HDSR ruim veertig peilbuizen geplaatst ten behoeve van GGOR. Deze nieuwe grondwatermetingen worden vergeleken met de vlakdekkende resultaten uit HYDROMEDAH. Dit leidt tot een betere bepaling van de waterbalanscomponent Kwel/wegzijging. 2. De gebiedsindeling in het veld verandert regelmatig waardoor er versiebeheer vereist is voor de gebiedsgerelateerde informatieprodukten. a. Zodra een nieuw kunstwerk ergens geplaatst wordt of een oud kunstwerk juist weggehaald, verandert de grens van het peilgebied en mogelijk ook het afvoergebied. De waterbalans en peilbesluitevaluatie dient dus vanaf dat moment met de nieuwe gebiedsindeling berekend te worden zonder dat de oude informatieprodukten verloren gaan. Dit heeft gevolgen voor de rekenroutines en visualisatie in WIS en waarborgt de consistente interpretatie van informatie. b. De verandering van een gebied vereist een workflow die alleen de gerelateerde meetpunten en periode meeneemt in de berekeningen. Hierdoor neemt de performance exponentieel toe en is het databeheer minder complex. 3. Naast het ontsluiten van gemeten gegevens is er ook vraag naar een koppeling en vergelijking met voorspellingen van neerslag, verdamping, debieten en waterstanden. a. Het waterbeheer verlangt niet alleen inzicht in de actuele toestand van het watersysteem, maar ook een verwachting van toekomstige neerslag (KNMI) en rivierwaterstanden (RWS). Door deze verwachtingen te combineren met metingen kunnen voorspellende modellen beter afgesteld worden en dit leidt tot minder calamiteiten en een energiezuiniger peilbeheer. 4. De informatie van meetpunten zit nu in 3 systemen (IRIS, CAW en WIS) en deze dient eenduidig te blijven. Dit vereist een koppeling vanuit het WIS met de in ontwikkeling zijnde synchronisatietool. a. Regelmatig blijkt de informatie van meetpunten te verschillen die opgeslagen is in IRIS, CAW en WIS. Soms verdwijnen er meetpunten in de ene registratie, zijn nieuwe meetpunten niet in alle registraties aanwezig en is niet bekend welke registratie het meest actueel is. 503465-7 -
Bovendien ontbreekt het versiebeheer van meetpunten, waardoor niet bekend is voor evaluatie van peilbesluiten en waterbalansen welke meetpunten in de tijd veranderd zijn. Synchronisatie met versiebeheer leidt tot eenduidigheid in gebruik en voorkomt dataverlies. RELATIE MET ORGANISATIEMISSIE, COLLEGEPROGRAMMA OF ANDERE BELEIDSDOCUMENTEN WBP: Wateropgave en GGOR op orde (NBW 2015), gegevens op orde en asset management. FINANCIËLE CONSEQUENTIES Inkoop: De doorontwikkeling WIS vormt een vervolgopdracht voor de aanbestedende partij die naast de implementatie ook het beheer en onderhoud van het WIS doet. MO: In 2011 is WIS doorontwikkeld en daarvoor is een krediet toegekend van 75.000 euro voor de jaarschijf 2011. Bij de voorbereiding van de begroting 2012 is het te autoriseren kredietvolume voor de periode 2012-2014 per abuis niet opgenomen. Daarmee is er, voor 125.000 euro, geen bestuurlijke autorisatie om de doorontwikkeling in 2012 voort te zetten. Voor de jaarschijf 2012 repareren wij dit via een begrotingswijziging. Voor de jaren daarna nemen wij dit investeringsproject op in de voorjaarsnota 2012 en de begroting 2013. Qua begrote kapitaallasten in 2012 leidt deze omissie niet tot een herijking van de rekenbasis van 32 miljoen euro. KANTTEKENINGEN niet van toepassing UITVOERING niet van toepassing COMMUNICATIE niet van toepassing BIJLAGE(N) nee ja, namelijk TER INZAGE nee ja, namelijk 503465-8 -