Het benutten van afwegingsruimte: Van visie en instructieregels naar planregels Wetgevingsupdate 26 november 2018, Amersfoort Paul Pestman programmadirectie Eenvoudig Beter
Inhoud 1. Van visie naar plan 2. Afwegingsruimte: Spraakverwarring en misverstanden 3. Vormen van afwegingsruimte 4. Van instructieregel naar planregels: geluid en externe veiligheid 5. Afwegingsruimte interbestuurlijk 6. Tot slot: waar zit de ruimte wel en niet
1.Visie en plan Visie Wat is de opgave? Wat wil ik? Instrumentkeuze Welk deel van de visie kan/wil ik via het omgevingsplan realiseren? Instructieregels Stuurt het rijk of de provincie mee via instructieregels? Welke ruimte heb ik daarbinnen? (afwegingsruimte)
Kerngedachte: de locatie is van invloed op de belangen die gewogen moeten worden: ruimte nodig Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Misverstanden 1. Er komt opeens veel meer afwegingsruimte 2. Er verandert helemaal niets 3. De afwegingsruimte is onbegrensd 4. Ik moet afwegingsruimte benutten
3. Twee hoofdvormen van afwegingsruimte Ruimte in de algemene rijksregels 1. Smaller toepassingsbereik (o.m. horeca, supermarkten en kantoren niet meer centraal) 2. Ruimere mogelijkheden voor maatwerk (soepeler en strenger) Ruimte in de regels voor bestuursorganen 1. Instructieregels milieu (zie volgende sheet) 2. Decentrale omgevingswaarden (zelfbindend) 3. Mogelijkheden ontheffing (ook voorzienbaar)
Mengpaneel met milieuaspecten
4. Instructieregels geluid De kern: Gemeente aan zet: Rekening met geluid van activiteiten/omgevingsplan voorziet dat de immissie van een activiteit op gevoelig gebouw aanvaardbaar is (5.59). Default-regeling: standaardwaarden Veel handelingsopties om geluid afhankelijk van situatie anders te regelen: (flex: 5.66-5.71 Bkl): maar ook grotere verantwoordelijkheid
Van instructieregels naar planregels Beleidsmatige opties, bv Afstand bewaren tussen de functies Standaardwaarden generiek toepassen Normering per gebiedstype (in dit gebied mag elk bedrijf..) Bij globaal plan (bv max aantal horeca of met omgevingswaarde en monitoring) + meldplicht) Richting bedrijven Imissiewaarden tov nabijgelegen woning Imissiewaarden tov specifiek punt (tbv zonering) Eisen aan geluidvermogen van motoren (emissie) Andere gebruiksregels: werken met deuren dicht, bedrijfstijden, terrastijden, laad- en lostijden Geen waarden
Voor welke geluidregel zou u hier kiezen? a) De standaardwaarde b) Gemotiveerd, geen waarde c) Een gebruiksregel d) Een afwijkende waarde
Voor welke regel zou u hier kiezen? a) De standaardwaarde b) Gemotiveerd, geen waarde c) Een gebruiksregel d) Een afwijkende waarde
Voor welke regel zou u hier kiezen? a) De standaardwaarde b) Gemotiveerd, geen waarde c) Een gebruiksregel d) Een afwijkende waarde
Voor welke regel zou u hier kiezen? a) De standaardwaarde b) Gemotiveerd, geen waarde c) Een gebruiksregel d) Een afwijkende waarde
Instructieregels externe veiligheid De kern: Centrale norm: PR 10-6 Beperkt kwetsbaar gebouwen: rekening houden met (5.7) Kwetsbare en zeer kwetsbare gebouwen: in acht nemen (5.11) Groepsrisico: Opdracht aan gemeenten tot nadenken/afwegen: doel is om veiligheid mee nemen in het ontwerp van gebied. Focus via aandachtsgebieden: rekening houden met kans op overlijden van een groep van 10 of meer personen, brand/explosievoorschriften gebied. Invulling? Veel vrijheid
In het kort de gereedschapskist aan maatregelen Afstand houden van het aandachtsgebied Waarderen al bestaande bescherming Overwegen aanvullende bescherming Beperken personendichtheden/ verblijftijd Vlucht- en schuilmogelijkheden omgevingsmaatregelen, bouwmaatregelen, risicocommunicatie Zowel fysieke als organisatorische maatregelen https://omgevingsveiligheid.rivm. nl/maatregelen Ministerie van Infrastructuur en Milieu 3 december 2018 16
Externe veiligheid: Twee tankstations met pr contour en EAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu 17 3 december 2018
Aandachtsgebied: Tips bij het ontwerp veilige omgeving; casus LPG tankstation Afstand houden (ook binnen aandachtsgebied) Aanvullende risicocommunicatie over handelingsperspectief Realiseren voldoende vluchten schuilmogelijkheden Denk aan buitenactiviteiten met veel personen Omgevingsmaatregelen, Bij voorkeur met dubbelfunctie (kostenefficiënt) Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat 3 december 2018
5a. Afwegingsruimte interbestuurlijk - algemeen Artikel 2.3 (gemeenten, provincies en rijk) Gemeenten als eerste aan zet Rijk en provincie oefenen alleen taak of bevoegdheid uit als dat nodig is (doelmatigheid en doeltreffendheid, int. verplichtingen). Artikel 2.2 (Afstemmen en samenwerking) Rekening houden met elkaar en zo nodig afstemmen Mogelijk om taken en bevoegdheden gezamenlijk uit te oefenen Alleen in elkaars bevoegdheden treden indien nodig is voor uitvoering van eigen taken en bevoegdheden
5b. Afwegingsruimte interbestuurlijk - intergemeentelijk Artikel 2.2 (Afstemmen en samenwerking) Rekening houden met elkaar en zo nodig afstemmen Mogelijk om taken en bevoegdheden gezamenlijk uit te oefenen Bereik: Planregels van gemeente A gelden uiteraard niet voor bedrijven gevestigd in gemeente B (territorialiteitsbeginsel) Gemeentegrens overschrijdende bedrijven? Verschillende regimes? Verschillen hoeven niet per se problematisch te zijn. Afstemming wel wenselijk bv via rol regionale uitvoeringsdiensten, (intergemeentelijke) visie, gecoördineerd vaststellen van omgevingsplan of samenwerkingsafspraken.
5c. Afwegingsruimte interbestuurlijk - provinciale rol richting gemeenten? Naast specifieke taken ook gebiedsgerichte coördinatie (2.17 Ow) Invulling 2.3 (provincie> gemeente): provinciaal belang: geen definitie, wel toetsen aan 2.3 en motivering Voorkeursroute voor functietoedeling: instructie (- regels) boven algemene regels Voor geur en geluid: kan eventueel alleen in de vorm van provinciale instructieregels. Ter concretisering van de Bkl-regels 21 Ministerie van Infrastructuur en Milieu
6. Tot slot: waar zit de ruimte niet en wel? Niet - Een verlaging van het beschermingsniveau Wel - Betere ontsluiting bestaande (juridische) ruimte 22 Ministerie van Infrastructuur en Milieu - Gebiedsgerichte normstelling - Regels geconcretiseerd voor de locatie - Eigen beleidsaccenten te leggen - Nieuwe mogelijkheden van het omgevingsplan (globale plannen en milieu en ruimte in een hand) Maar benutten van de ruimte is wel aan grenzen gebonden
Dank voor uw aandacht! Omgevingswetportaal.nl postbus.eenvoudigbeter@minienm.nl Volg @EenvoudigBeter op Twitter