Samenvatting door Sam 990 woorden 27 juni 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Een mensen leven kun je verdelen in levensfase: Baby Peuter Kleuter Schoolkind Puber Adolescent Volwassene Oudere Biologie Je hebt twee soorten ontwikkeling: geestelijke en lichamelijke. Hoe ouder je wordt hoe sneller de veroudering gaat. De veranderingen ontstaan door regelstoffen/hormonen. Die worden gemaakt in de hormoonklier bijvoorbeeld de hypofyse. De hormoonklier geeft de hormonen aan het bloed via het bloed komt het bij alle organen. Alleen de doelorganen reageren op een bepaald hormoon. In het celmembraan van elk lichaamscel zitten receptoren ( structuren met verschillende vormen). Elk hormoon heeft een andere vorm en past maar op 1 receptor. Als een baby te weinig voedingsstoffen krijgt krijgt hij een groeiachterstand. Het groei hormoon regelt de groei van je lichaam als de hypofyse veel groeihormoon maakt krijg je een groeispurt. Door elke celdeling ontstaan er twee nieuwe cellen. Als die cellen groter worden heet dat celgroei. Je botten groeien alleen aan de uiteinden van de pijpbeenderen, wervelkolom, heupbeenderen en kaak. Kraakbeencellen bevinden zich in de groeischijven. Kraakbeencellen kunnen zich delen. Je stopt met groeien als de groeischijven zijn verkalkt. Mannen worden langer omdat ze later beginnen met de groeispurt en dus al langer zijn als de groeispurt begint. Met een groeidiagram kun je aflezen hoe groot iemand zal worden. https://www.scholieren.com/verslag/119826 Pagina 1 van 6
Je kunt een groeispurt stoppen door: Operatie 5 kleine gaatjes in de knie Medicijnen Dwerggroei kan behandelt worden met extra medicijnen. Veroudering wordt veroorzaakt door beschadiging van DNA. Je cellen kunnen DNA beschadigingen repareren maar hoe ouder je wordt hoe meer beschadigingen er komen en hoe moeilijker die te repareren zijn. Het gevolg is dat cellen minder snel gaan delen en als er dan opeens niet meer genoeg cellen zijn komen er geen cellen bij dat heeft gevolgen voor veel organen. Onderzoekers zijn nu bezig stoffen te ontdekken die DNA weer maken. 2. Geslachtskenmerken: Alle kenmerken waaraan je het verschil tussen een jongen en een meisje kan zien. Primaire geslachtskenmerken: Vanaf de geboorte zichtbaar: penis, balzak, vagina of schaamlippen. Secundaire geslachtskenmerken: Lichamelijke verschillen ontstaan tussen je 10 en 16 e ontwikkelen zich in de pubertijd. Tertiaire geslachtskenmerken: Verschillen tussen jongens en meisjes in kleding, denken en gedrag. Mannen zien er anders uit dan vrouwen. Mannen zijn bijvoorbeeld langer en gespierder dan vrouwen. Vrouwen hebben rondere vormen. Inde pubertijd beweeg je vaak wat slungelig je spieren groeien later dan je botten. Je krijgt jeugdpuistjes/acne doordat je huid extra veel talg aan gaat maken op om je huid soepel te houden. Talg komt via de poriën naar buiten de uitgangen van de talg klieren. Bij teveel talg raken de poriën verstopt Je ziet dan zwarte puntjes/mee-eters. Als in de talg bactiën groeien raken de talgklieren ontstoken= puistje. Identiteit: Dat is wie je bent, in de pubertijd ontwikkel je dat. De hypofyse geeft startsein voor de pubertijd door hormonen te produceren. De geslachtsorganen reageren op deze hypofyse hormonen en maken dan geslachtshormonen. Jongen zaadbal maat testosteron Meisje eierstokken make oestrogeen Genderdysforie: gevoel hebt dat je in het verkeerde lichaam geboren bent ook wel transgender/transseksueel. Je kunt je geslacht laten veranderen. Wanneer je het 1. Algemeen lichamelijk en psychologisch onderzoek. Je krijgt allemaal tests en gesprekken. 2. Hormoonbehandeling: je krijgt medicijnen die de werking van je eigengeslachtshormoon onderdrukken en die van het andere geslacht stimuleren. https://www.scholieren.com/verslag/119826 Pagina 2 van 6
3. 4. 5. Real life test anderhalf twee jaar gaat de transseksueel leven in het andere geslacht. Verschillende operaties: Borstvergroting of verkleining, gezichtsoperaties, stemverandering. Geslachtsopertaties, De eigen geslachtorganen worden verwijderd en je krijgt die van het andere geslacht. Een travestiet verkleed zich af en toe als iemand van het andere geslacht omdat hij/zij zich daar prettig bij voelt of seksueel opgewonden van wordt. Veel travestieten vinden niet dat ze in het verkeerde lichaam geboren zijn. 3 Alles wat je met andere doet heet contact. Alle banden die je met mensen hebt noem je relaties. Relatie geeft aan hoe je met andere omgaat dus welke vorm van contact je hebt. Met wie je omgaat en hoe je met andere omgaat hangt af van je normen en waarden. Waarden geven aan wat je belangrijk vindt bijvoorbeeld trouw. Normen geven aan wat je wel of juist niet doet bijvoorbeeld laat je vrienden nooit in de steek. Heteroseksueel: Jongens met meisjes Homo: Jongens met jongens Lesbisch: meisjes met meisjes Als je klaarkomt noem je dat een orgasme (zaadlozing) Er zijn aanwijzingen dat mensen op elkaar verliefd worden door feromonen. Deodorant bedrijven spelen hierop in ze brengen spullen op de markt met feromonen erin. Als je dan deodorant gebruikt zou je aantrekkelijker zijn. 4 SOA: seksueel overdraagbare aandoening / geslacht ziekte. Soa s zijn besmettelijk ze worden veroorzaakt door bacteriën en virussen. via: Worden doorgegeven Sperma Vocht uit vagina Bloed Contact slijmvliezen Een condoom is het enige voorbehoedsmiddel dat beschermt tegen Soa s. Hiv/aids, hepatitis B wen syfilis kunnen ook via bloed worden overgedragen: Besmettelijke drugsnaalden Onhygiënische piercings Tatoeage https://www.scholieren.com/verslag/119826 Pagina 3 van 6
https://www.scholieren.com/verslag/119826 Pagina 4 van 6
Kunnen ook van moeder bij de geboorte overgedragen worden. Met een Soa test kan de dokter onderzoeken of je een Soa hebt. Veilig vrijen: 1. 2. Strelen, zoenen, knuffelen, hand of zelfbevrediging. Altijd condoom gebruiken Redenen voor geen condoom zijn vaak: Je denkt dat diegene toch geen Soa heeft. Je denkt er niet aan. Je vind condoom niet prettig. Je vind het lastig om over te beginnen Chlamydia is een SOA die pas heel laat opmerkt dat komt doordat je vaak geen of alleen wat vage klachten hebt. Het is erg besmettelijk en vrouwen kunnen er onvruchtbaar van worden 5 Hersenen zijn meest ontwikkelde organen in je lichaam. Hersenen regelen belangrijke functies zoals: Ademhalen Hartslag Coördinaten Hersenen bestaan uit kleine en grote hersenen. Hersencentrum: deel van de hersenen waarvan bekend is wat ze doen. Met uitlopers maakt een zenuw contact met andere zenuwen. Hersenrijping: delen van je hersenen die op latere leeftijd rijpen Puber. Frontalekwab: emoties, sociale vaardigheden, logisch redeneren, planning/organiseren, impulsbeheersing. Kind. Broca: grammatica en het spreken zelf. https://www.scholieren.com/verslag/119826 Pagina 5 van 6
Wernicke: betekenis van woorden. Extra groei puber. Limbisch systeem: Betrokken bij emotie, motivatie en genot. Wernicke rijpt eerder dan Broca: kinderen begrijpen eerder meer woorden dan dat ze kunnen zeggen. Doordat de frontalekwab zich in de pubertijd meer ontwikkelt veranderen er dingen. 1. 2. Je kunt steeds beter informatie onthouden en verwerken. Je kunt taken op volgorde van belangrijk zetten. Je bent je meer bewust van de gevolgen en je kunt jezelf remmen als dat nodig is. Lymbischsysteem vaak extra gevoelig. Zoeken naar een kick. Bij 25 jaar zijn de hersenen volgroeid. https://www.scholieren.com/verslag/119826 Pagina 6 van 6