Een man kan vanaf de puberteit tot op hoge leeftijd zaadcellen maken.

Transcriptie

1 Samenvatting door M woorden 26 januari ,6 20 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Voortplantingsstelsel van de man Zaadlozingen en orgasme (ander woord klaarkomen) De voortplantingsorganen bij de man liggen in de balzak, de onderbuik en de penis. Balzak: hierin liggen 2 teelballen en 2 bijballen. Teelballen: maken de zaadcellen Een man kan vanaf de puberteit tot op hoge leeftijd zaadcellen maken. Bijballen: hierin worden de zaadcellen tijdelijk opgeslagen. In de onderbuik liggen zaadleiders, zaadblaasjes en prostaat Zaadleiders: vervoeren de zaadcellen. Zaadblaasjes: maken vocht met voedingsstoffen voor de zaadcellen. Prostaat: maakt vocht voor de zaadcellen Sperma:bestaat vocht uit zaadcellen, zaadblaasjes en prostaat Penis:bevat de zwellichamen, urinebuis, eikel en voorhuid. Zwellichamen: kunnen zich met bloed vullen. Het zorgt ook voor dat je penis stijf wordt (erectie). Urinebuis: Pagina 1 van 8

2 kan de sperma en urine naar buiten brengen. Eikel: is de top van de penis en is erg gevoelig. Voorhuid: bedekt de eikel. Zaadlozing komt het sperma met schokken uit de penis. Een zaadlozing geeft een lekker gevoel, dat noemen we klaarkomen of orgasme. Een zaadlozing kunnen jongens en mannen krijgen: Bij geslachtsgemeenschap Door zelfbevrediging of masturbatie Natte droom Voortplantingsstelsel van de vrouw De voortplantingsorganen bij de vrouw bestaan uit: Eierstokken: ontwikkelt de eicellen. Eileider: daarin komt de eicel terecht. Baarmoeder: Vagina: daarin groeit het ongeboren kindje. komt sperma in bij de geslachtsgemeenschap via de vagina komt later het kindje eruit. Kleine & grote schaamlippen: Clitoris: maken slijm bij seksuele opwinding en de penis kan gemakkelijker naar binnen glijden. gevoelig voor seksuele prikkels die kunnen leiden tot een orgasme (klaarkomen) Maagdenvlies: randje slijmvlies aan het begin van de vagina, maagdenvlies sluit de vagina niet af. De ontwikkeling van eicellen in de eierstok. Elke eicel bevindt zich in een Follikel. Gemiddeld wordt 1 keer per 4 weken een follikel groter en er ontstaat een holte in de follikel gevuld met vocht. Een rijpe follikel heeft veel vocht opgenomen en barst open. Geslachtscellen. Pagina 2 van 8

3 Zaadcellen en Eicellen zijn Geslachtscellen Ovulatie of eisprong: vrijkomen van een eicel uit een follikel. De vrijgekomen eicel wordt opgevangen door de Trechter een vervoert naar de Eileider. Ovulaties vinden plaats vanaf de Puberteit tot aan de Overgang (ongeveer 50-jarige leeftijd). Bevruchting: de kern van zaadcel versmelt met de eicel. Bevruchting vindt plaats in een Eileider. Een eicel die niet wordt bevrucht gaat binnen een dag dood. Een eicel die wel wordt bevrucht groeit uit tot een klompje cellen. Innestelling: het klompje cellen groeit vast in het slijmvlies van de baarmoederwand. Het klompje cellen groeit in de baarmoeder uit tot een kind. Een ongeboren kindje heet Embryo. Hormonen en voorplanting Geslachtshormonen. onder invloed van geslachtshormonen ontstaan de Secundaire geslachtskenmerken. Hormonen regelt de werking van de voorplantingsorganen. Bij een man worden in de teelballen mannelijke geslachtshormonen gemaakt. Bij een vrouw worden in de eierstokken vrouwelijke geslachtshormonen gemaakt. Geslachtskenmerken: kun je zien of het een jongen of meisje is. Primaire geslachtskenmerken zijn al bij de geboorte aanwezig. Bij jongens: penis en balzak. Bij meisje: schaamlippen en vagina Secundaire geslachtskenmerken ontstaan ongeveer vanaf het 10 jaar. Bij jongens: baardgroei, zwaardere stem, gespierd lichaam en soms borsthaar. Bij meisje: borsten, bredere heupen en ronde lichaamsvorm. Bij jongens en meisjes: schaamhaar en okselhaar. De menstruatiecyclus Menstruatie (ongesteld zijn). Aan de binnenkant van de baarmoederwand zit slijmvlies met bloedvaten Een deel van dit dikke slijmvlies met bloed wordt afgebroken. Dit slijmvlies met bloed komt via de vagina naar buiten. De menstruatie duurt meestal 3 tot 5 dagen Vanaf de puberteit tot aan de overgang kan een vrouw ongesteld zijn. Menstruatiecyclus wordt ook wel de maandelijkse cyclus genoemd Tijdens de menstruatie wordt het slijmvlies van de baarmoeder dunner. Vrouwelijke geslachtshormonen zorgen ervoor dat na de menstruatie het slijmvlies weer dikker wordt. Ongeveer 14 dagen na het begin van de menstruatie vindt een eisprong of ovulatie plaats. Als er geen bevruchting plaatsvindt wordt het dikke slijmvlies afgebroken. (ongesteld zijn) Ongeveer 28 dagen na de 1ste dag van de menstruatie vindt de volgende menstruatie plaats. (het begint dan opnieuw). Geen menstruatie tijdens de zwangerschap. Als er bevruchting plaatsvindt, kan het klompje cellen zich Innestelen in het dikke slijmvlies. Het slijmvlies van de baarmoeder blijft dan dik. Tijdens de zwangerschap vinden geen menstruaties meer plaats. Pagina 3 van 8

4 Zwangerschap Na de innesteling groeit het klompje cellen uit tot een embryo. De eerste paar weken na de innesteling kan het embryo genoeg voedingsstoffen en zuurstof opnemen uit het dikke slijmvlies van de baarmoeder. Een embryo vanaf een paar maanden oud wordt Foetus genoemd. Placenta of moederkoek: een deel van de baarmoeder. De placenta is in het slijmvlies van de baarmoeder ontstaan. Navelstreng: verbindt het embryo met de placenta. De navelsteng bevat Bloedvaten. Het embryo heeft voedingsstoffen en zuurstof nodig. Via placenta en navelstreng krijgt het embryo voedingsstoffen en zuurstof van de moeder. Het embryo maakt afvalstoffen, bijvoorbeeld: koolstofdioxide Via de navelstreng en de placenta gaan afvalstoffen van het embryo naar het bloed van de moeder. Vruchtvliezen en vruchtwater: beschermen het embryo tegen stoten, uitdroging en wisseling van temperatuur. In het vruchtwater kan het embryo zich gemakkelijk bewegen. Prenataal onderzoek: onderzoek bij het embryo in de baarmoeder. Prenataal onderzoek kunnen afwijkingen bij het embryo worden opgespoord. Vlokkentest: uit de placenta wordt een beetje weefsel weggehaald. Dit wordt onderzocht. Vruchtwaterpunctie: Met een naald wordt een beetje vruchtwater opgezogen. Dit wordt onderzocht. De geboorte Indaling: een paar weken voor de bevalling zakt het hoofdje van de foetus naar beneden. De bevalling bestaat uit 3 fasen. Ontsluiting: Door weeën wordt het uiteinde van baarmoeder wijder. Weeën zijn samentrekking van spieren in de baarmoederwand. De vruchtvliezen breken en het vruchtwater gaat eruit. Uitdrijving: Het kind komt op de wereld door persweeën. Normale ligging komt het hoofdje eerst tevoorschijn. Bij een stuitligging komt eerst een kontje of voetje naar buiten. Nageboorte: De placenta, de resten van de navelstreng en de vruchtvliezen worden uitgedreven Navel: het litteken dat ontstaat nadat het stukje navelstreng dat nog aan de baby vast, is ingedroogd en afgevallen. Levenscyclus van de mens Mensen groeien en ontwikkelen zich lichamelijk en geestelijk. De lichamelijke groei stopt ongeveer bij 18-jarige leeftijd. De geestelijke groei gaat door totdat een mens doodgaat. Pagina 4 van 8

5 Begin levenscyclus Einde levenscyclus Lichamelijk groei Geestelijke groei Levensfasen Baarmoeder Mens sterft Van 0 (baby) tot 18 jarige (adolescent) Gaat door tot de dood 1. 9 maanden voor geboorte embryo en foetus ,5 jaar baby 3. 1,5 4 jaar peuter jaar kleuter jaar schoolkind jaar puber jaar adolescent tot 65 jaar volwassene 9. boven 65 jaar bejaarde Embryo foetus Baby Peuter Kleuter Schoolkind Puber Adolescent volwassenen bejaarde groei/ontwikkeling in baarmoeder zitten-staan-lopen-reactie spelen-eten-praten fietsen-klimmen-met anderen spelen lezen-schrijven-rekenen secundaire geslachtskenmerken-voorplantingsorganen zelfstandig worden kinderen hebben vaak verzorging nodig lichamelijke en geestelijke gebreken De geboorteregeling Geboorteregeling: een vrouw bepaalt of zij een kind wil of niet. Ze doet dat meestal samen met een man. Als een vrouw en man geen kind willen, kunnen ze voorbehoedmiddelen (gaan zwangerschap tegen) gebruiken. Vruchtbare periode 4 à 5 dagen in de menstruatiecyclus. Zaadcellen kunnen ongeveer 3 dagen in het lichaam blijven leven. Onbevruchte eicel kan ongeveer 1 dag blijven leven. Pagina 5 van 8

6 Periodieke onthouding Voor het zingen de kerk uit Condoom De pil (anticonceptiepil) NuvaRing Spiraaltje Het pessarium Tijdens de vruchtbare periode hebben ze geen geslachtsgemeenschap. Eisprong is niet goed te voorspellen, daarom kun je de vruchtbare periode niet goed berekenen. Periodieke onthouding is onbetrouwbaar. Een man trek vlak voor een zaadlozing zijn penis terug uit de vagina. In het voorvocht kunnen al zaadcellen zitten Voor het zingen de kerk uit is onbetrouwbaar. Rubber hoesje dat om een stijve penis wordt gerold. Bij vrouw wordt het in de vagina gebracht. Voorkomt dat er zaadcellen in de vagina komen. Beschermt tegen ziekten, zoals aids. Condoom is betrouwbaar. Bevat hormonen die voor zorgen dat er geen eisprong plaatsvindt. Slik je meestal telkens 3 weken en dan een week niet (pauzeweek). Pauzeweek vindt de menstruatie plaat. Kan je krijgen bij doktersrecept. De pil is betrouwbaar. Bevat hormonen die voor zorgen dat er geen eisprong plaatsvindt. 1 keer in de maand in de vagina worden ingebracht. De NuvaRing is betrouwbaar. Wordt in de baarmoeder aangebracht en kan zwangerschap verhinderen. Koperspiraaltje: door het koper draadje worden zaadcellen aangetast en wordt innesteling moeilijker gemaakt. Hormoonspiraaltje: werking van hormonen wordt bevruchting en innesteling moeilijker gemaakt. Spiraaltje zijn betrouwbaar. Rubber koepeltje dat de baarmoedermond afdekt. Moet na de geslachtsgemeenschap nog 8 uur blijven zitten. Alleen betrouwbaar met zaaddodende pasta. Sterilisatie bij een man: door een operatie worden de zaadleiders onderbroken. betrouwbaar Ovabloc-methode: siliconenplugs worden in eileiders geplaatst. Sterilisatie bij een vrouwessure-methode: micro-implantaten worden in de eileiders geplaatst. Na sterilisatie van man en vrouw gaan alle functies die met de menstruatiecyclus en seksualiteit gewoon door. Methodes zijn betrouwbaar Pagina 6 van 8

7 Soa s Seksueel overdraagbare aandoening (Soa s). Ziekten die je alleen kunt krijgen door naar bed te gaan met een besmette persoon. Een ander woord voor soa s is geslachtsziekten. De meest voorkomende soa is chlamydia. De meest bekende soa is aids. Chlamydia. Veel besmette personen merken er niets van de besmetting. Ziekteverschijnselen bij jongen: pijn in penis en balzak; soms een waterige afscheiding uit de penis. Ziekteverschijnselen bij meisjes: pijn in voortplantingsorganen; bloedverlies buiten de menstruatie en meer dan normale afscheiding uit de vagina. Een onbehandelde chlamydia kan gevolgen hebben zoals bij vrouwen onvruchtbaarheid en zwangerschap buiten de baarmoeder en bij mannen bijbalontsteking. Kun je bestrijden met penicilline. Aids (hivbesmetting) Tast het afweersysteem aan van een mens. Het afweersysteem van de mens beschermt tegen zieken. Door aids kun je allerlei ziekten krijgen. Iemand die wel is besmet met hiv, maar nog niet ziek is, noem je seropositief. Je kunt de ziekte wel remmen met aidsremmers. De meeste besmetting vindt plaats door onveilig seks, zonder condoom. Je kunt het aidsvirus binnenkrijgen via bloed, sperma, vaginaal vocht, voorvocht of moedermelk van een besmette persoon. Seksualiteit Seksualiteit kan een rol spelen bij: Liefde Lustbeleving Voortplanting Iemand kan heteroseksueel, homoseksueel of biseksueel zijn. Heteroseksueel: voelt zich seksueel aangetrokken tot personen van het andere geslacht. Homoseksueel: voelt zich seksueel aangetrokken tot personen van hetzelfde geslacht. Biseksueel: voelt zich seksueel aangetrokken tot personen van beide geslachten. Seksueel geweld: iemand dwingt een ander tot seksueel contact. Incest: seksueel geweld door familieleden. Ongewenste intimiteiten: iemand zit aan iemand op plekken wat hij / zij niet fijn vindt. Aanranding: iemand bedreigen of met geweld ergens aan iemand zitten. Verkrachting: onder bedreiging of met geweld geslachtsgemeenschap plaats bij een slachtoffer. Loverboy of lovergirl: Iemand die een meisje de prostitutie wil lokken. Ongewenste zwangerschap Morning- afterpil gaat een zwangerschap tegen Verkrijgbaar bij drogist of apotheek In de pil bevat veel hormonen Alleen in noodgevallen gebruiken Binnen 3 dagen na de geslachtsgemeenschap slikken Werkt het beste als je hem binnen 12 uur na de geslachtsgemeenschap slikt Abortus zwangerschap wil afbreken. Eerst een gesprek met arts en een verpleegkundige 5 dagen bedenktijd Pagina 7 van 8

8 Plaatselijk verdoofd Gebeurt met een zuigpompje Embryo met het baarmoederslijmvlies weggezogen Kan tot en met de 23 e week van de zwangerschap abortus laten uitvoeren Het is gratis Pagina 8 van 8