Kinderen groeien op tot volwassenen in verschillende fasen. Iedereen groeit. Maar ons lichaam maakt heel ons leven kleine of grote veranderingen mee.

Transcriptie

1 Groei en ontwikkeling Kinderen groeien op tot volwassenen in verschillende fasen. Iedereen groeit tot maximaal tot hij of zij 18 jaar is. Maar ons lichaam maakt heel ons leven kleine of grote veranderingen mee. Probeer een leeftijd te plaatsten bij de verschillende figuren. GASV OBSERVATIEFASE

2 Van baby tot bejaarde. In heel zijn leven doorloopt de mens verschillende levensfases. Kies uit : jong volwassen, bejaard, puber, volwassen, peuter, baby, kleuter, schoolkind Vanaf de geboorte tot 1 jaar ben je nog een Daarna word je een en dat tot je 4 jaar bent. Tussen 4 en 6 jaar ben je een Vanaf het eerste leerjaar ben je een Van 12 tot 15 jaar word je een genoemd. Na de puberteit word je een of adolescent en dat tot je ongeveer 20 jaar bent geworden. Daarna treed je toe tot de wereld van de en dat tot je ongeveer 65 jaar bent. Dan ben je. In welke levensfase zit je nu? Begint de puberteit voor iedereen op hetzelfde tijdstip? Duurt de puberteit voor iedereen even lang? GASV OBSERVATIEFASE

3 De puberteit : lichamelijke veranderingen De puberteit is een periode van seksuele verandering. De puberteit begint met hormonen die door een klier in de hersenen ((hypofyse) worden aangemaakt. Die hormonen gaan via de bloedstroom naar de eierstokken (meisjes) of testikels (jongens). De eierstokken en testikels gaan dan hormonen maken die een aantal typische veranderingen teweeg brengen. Sommige veranderingen zijn hetzelfde voor jongens en meisjes, andere zijn verschillend. VAN MEISJE NAAR VROUW Meisjes beginnen meestal 2 jaar eerder met de puberteit dan jongens. Kies uit : tepels, borsten, maandstonden, haargroei beginnen zich te vormen. worden gevoeliger. rond de vagina en onder de oksels. De beginnen. GASV OBSERVATIEFASE

4 De vrouwelijke geslachtsorganen : Inwendige geslachtsorganen Kies uit : vagina, baarmoederhals, baarmoederholte, eileider, eierstok maagdenvlies a. a c b b. c. d. d e. e f. f Uitwendige geslachtsorganen kies uit : clitoris grote schaamlippen kleine schaamlippen vagina plasgaatje GASV OBSERVATIEFASE

5 De menstruatie Gebruik het boekje MENSTRUATIE van de CM om de volgende vragen op te lossen. Wat is menstruatie? Zet de zinnen in de juiste volgorde. Na 14 dagen is het eitje rijp en maakt het zich los van de eierstok. Via de eileider gaat het rijpe eitje naar de baarmoeder. Als er geen bevruchting is, sterft het eitje na 24 uur. Elke maand komt er een eitje in één van de eierstokken tot rijping. Het verdikte slijmvlies wordt afgebroken en dat veroorzaakt de maandstonden Het wordt opgevangen in de eileider. In de baarmoeder in het slijmvlies dikker geworden om het eitje te ontvangen Deze cyclus herhaalt zich elke maand. De eerste dag van de cyclus is de eerste dag van het Op welke leeftijd begint de menstruatie? Tussen welke leeftijden starten de maandstonden? Wanneer start de menopauze? GASV OBSERVATIEFASE

6 Hoelang duurt de menstruatie? Hoelang duurt de menstruatie? De cyclus duurt bij de meeste vrouwen dagen maar het kan ook enkele dagen langer. Hoe voel je je tijdens de menstruatie? Hoe voel jij je tijdens de maandstonden? kleur het bolletje dat erbij hoort. moe prikkelbaar (slechtgezind) huilerig goedgemutst supervrouwelijk ik wil in mijn bed kruipen en er niet meer uitkomen ik voel me prima en kan de wereld aan ik zou alles eten wat in mijn buurt staat Te lange of te hevige menstruatie Hoelang mogen de maandstonden duren? Wat kan je altijd doen als je je zorgen maakt? Onregelmatige menstruatie Wat kan je cyclus ontregelen? GASV OBSERVATIEFASE

7 Zelden of helemaal niet ongesteld zijn Welke oorzaken kunnen ervoor zorgen dat je zelden of niet ongesteld wordt Pijnlijke maandstonden Wat ervaar jij tijdens de maandstonden? ik heb buikpijn ik heb rugpijn ik ben misselijk ik ben duizelig ik heb hoofdpijn ik heb veel meer puistjes ik heb koorst ik heb koorstblaasjes ik heb niets en voel me kiplekker Wat kan je doen bij pijnlijke menstruatie? Lees de tips even door. Wat doe jij of zou je kunnen doen? GASV OBSERVATIEFASE

8 Hygiëne tijdens de menstruatie Schrijf kort neer wat je kan doen. Maandverband of tampons? Nog enkele weetjes Waar of niet waar? Tampons zijn hygiënischer dan maandverband Tampons zijn kleiner en onzichtbaar Je moet je tampon maar 1 keer per dag verwisselen Enkel volwassen vrouwen mogen een tampon gebruiken Een maandverband of tampon moeten 3 tot 4 keer verwisseld worden per dag Je mag niet sporten als je je maandstonden hebt Je mag gaan zwemmen als je je maandstonden hebt. Fabeltjes Je kan niet zwanger worden als je je maandstonden nog maar een paar keer hebt gehad Tijdens je maandstonden kan je niet zwanger worden Je bent vruchtbaar vanaf het moment dat je je eerste maandstonden hebt Vruchtbaar zijn wil zeggen dat je zwanger kan worden. GASV OBSERVATIEFASE

9 VAN JONGEN NAAR MAN Bij een jongen treden de volgende veranderingen op. kies uit : haargroei, baard- en snorharen, stemverandering, zaadcellen, penis, zaadlozing, teelballen. Vanaf jaar worden en groter. rond penis en onder de oksels vangt aan. worden gevormd, is mogelijk. treedt op. groeien. Mannelijke geslachtsorganen Kies uit : teelbal, bijbal, urinebuis, prostaat, zaadleider, Per zaadlozing komen er ongeveer 100 tot 400 miljoen zaadcellen vrij. Ze worden gemaakt in de en worden opgeslagen in de. De en de voeg vocht toe bij de zaadcellen zodat ze zich gemakkelijker kunnen bewegen doorheen de Via de komt het sperma naar buiten. GASV OBSERVATIEFASE

10 Schrijf de juiste benamingen op de onderstaande tekening. Kies uit : teelbal, bijbal, eikel, penis, voorhuid, zaadblaasje, prostaat, zaadkanaal In de penis zitten zwellichaampjes. Als een jongen opgewonden is, vullen deze zwellichaampjes zich met bloed (zoals een spons). De penis richt zich op. De jongen heeft een GASV OBSERVATIEFASE

11 Natuurlijk is ook voor jongens hygiëne belangrijk. Zich regelmatig goed wassen is de boodschap. Bij het wassen van de geslachtsorganen is het noodzakelijk dat je de voorhuid naar achter trekt zodat je je ook daar kan wassen. Anders kan het gebeuren dat zich op dat vochtige warme plekje kleine beestjes, bacteriën, nestelen die ontstekingen kunnen veroorzaken. Jeugdpuistjes Meer dan de helft van alle pubers heeft vroeg of laat last van jeugdpuistjes, ook wel genoemd. Hoe komt dat? Tijdens de puberteit maakt je huid meer talg, waardoor de kleine gaatjes in je huid, de makkelijker verstopt raken. Als de talg gaat ontsteken, verschijnen er gele en rode puisten op je huid. Sommige jongeren (en ook volwassenen) hebben hier veel last van, andere krijgen alleen een vettere huid en wat pukkeltjes. Wat kan je doen? Gebruik zo weinig mogelijk Na het wassen moet je je gezicht met een handdoek, niet Als je make-up gebruikt, kies dan cosmetica op basis. Ga naar je huisarts als de acné niet wil overgaan. GASV OBSERVATIEFASE