Dag van de social profit Sociale verkiezingen 2020

Inhoud Wat zijn sociale verkiezingen? De verkiezingskalender in vogelvlucht Sociale verkiezingen in cijfers Tips and Tricks

Wat zijn sociale verkiezingen?

Wat zijn sociale verkiezingen? Strikt gereglementeerde wettelijke procedure We wachten op de nieuwe wetgeving voor 2020 Tot hiertoe nog geldig: Publicatie van de wet van 2 juni 2015 (BS 22/06/2015) iedere 4 jaar georganiseerd 150 dagen procedure Verkiezing werknemersvertegenwoordigers (vakbond) Opvolging door FOD WASO Ontslagbescherming voor de kandidaten (verkozenen en nietverkozenen)

Basisbegrippen A. Het begrip onderneming B. Het begrip personeelssterkte C. Actoren in het kader van de sociale verkiezingen D. Aandachtspunten

A. Het begrip onderneming 1. Afbakening technische bedrijfseenheid 2. Splitsing van juridische entiteit in TBE s 3. Groepering van juridische entiteiten in 1 of meerdere TBE s

A. Het begrip onderneming 1. Afbakening technische bedrijfseenheid (TBE) Eenheid met sociale en economische zelfstandigheid Afbakening van TBE op grond van criteria die wijzen op economische en sociale zelfstandigheid Sociale criteria Economische criteria Sociale criteria primeren op economische criteria Invulling van begrip TBE naargelang het de oprichting van een CPBW of OR betreft

A. Het begrip onderneming In beginsel Situatie 1: Juridische entiteit = TBE MAAR ook andere situaties mogelijk Situatie 2: Splitsing van juridische entiteit in TBE s (juridische entiteit = verschillende TBE s) Situatie 3: Groepering van juridische entiteiten (verschillende juridische entiteiten = 1 of meerdere TBE s)

A. Het begrip onderneming 2. Splitsing van juridische entiteit in TBE s TBE die 50 WN tewerkstelt Oprichting van CPBW / OR TBE die < 50 WN tewerkstelt Samenvoegen met andere TBE die < 50 WN tewerkstelt zodat ze samen het aantal van 50 WN overschrijden Samenvoegen met TBE die wel 50 WN tewerkstelt

A. Het begrip onderneming 2. Splitsing van juridische entiteit in TBE s Juridische entiteit die 50 WN tewerkstelt Oprichting van CPBW minstens op niveau van juridische entiteit Waarom? Omzeiling regelgeving vermijden Redenering geldt ook voor oprichting van OR

Voorbeeld 1 Juridische entiteit (210 WN) TBE 1 (110 WN) TBE 2 (40 WN) TBE 3 (60 WN)

Optie 1 - Ondernemingsraad Juridische entiteit (210 WN) TBE 1 (110 WN) TBE 2 (40 WN) TBE 3 (60 WN)

Optie 2 - Ondernemingsraad Juridische entiteit (210 WN) TBE 1 (110 WN) TBE 2 (40 WN) TBE 3 (60 WN)

Optie 1 - CPBW Juridische entiteit (210 WN) TBE 1 (110 WN) TBE 2 (40 WN) TBE 3 (60 WN)

Voorbeeld 2 Juridische entiteit (105 WN) TBE 1 (30 WN) TBE 2 (45 WN) TBE 3 (30 WN)

Optie - Ondernemingsraad Juridische entiteit (105 WN) TBE 1 (30 WN) TBE 2 (45 WN) TBE 3 (30 WN)

Optie - CPBW Juridische entiteit (105 WN) TBE 1 (30 WN) TBE 2 (45 WN) TBE 3 (30 WN)

A. Het begrip onderneming 3. Groepering van juridische entiteiten in TBE Wettelijk weerlegbaar vermoeden dat verschillende juridische entiteiten 1 TBE vormen indien Bewijs dat entiteiten ofwel deel uitmaken van éénzelfde economische groep, beheerd worden door éénzelfde persoon of door personen die onderling een economische band hebben ofwel éénzelfde activiteit hebben of activiteiten die op elkaar zijn afgestemd economische criteria Bewijs van elementen die wijzen op een sociale samenhang sociale criteria

A. Het begrip onderneming 3. Groepering van juridische entiteiten in TBE Wettelijk vermoeden kan enkel door vakbonden en WN worden ingeroepen Tegenbewijs te leveren door WG Bewijs dat personeelsbeheer en personeelsbeleid geen sociale criteria aan het licht brengen die kenmerkend zijn voor TBE

Voorbeeld 1 TBE (210 WN) Juridische entiteit 1 (40 WN) Juridische entiteit 2 (60 WN) Juridische entiteit 3 (110 WN)

B. Het begrip personeelssterkte 1. Werknemer 2. Uitzendkrachten 3. Drempelberekening

Wie? Wie moet sociale verkiezingen organiseren? Bedrijven die gewoonlijk gemiddeld meer dan 50 werknemers tellen gedurende de referteperiode van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de verkiezingen valt Concreet: 2019 50 WN ers = CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk) 100 WN ers = OR (Ondernemingsraad)

B. Het begrip personeelssterkte 1. Werknemer Iedere persoon tewerkgesteld krachtens arbeidsovereenkomst of leerovereenkomst Gelijkstellingen WN voor beroepsopleiding in onderneming geplaatst (IBO) FWO-Vlaanderen Uitgesloten WN WN verbonden met vervangingsovereenkomst Uitzendkracht bij uitzendkantoor

Personeelssterkte Wie telt mee Wie telt niet mee Zieke werknemer SWT er Arbeidsovereenkomst bepaalde tijd Student Leidinggevende zonder arbeidsovereenkomst Consultant Gelegenheidsarbeider met arbeidsovereenkomst Uitzendkracht tijdens referentieperiode: telt mee bij gebruiker tenzij vervanging Vervangingsovereenkomst Uitzendkracht: telt niet mee bij uitzendkantoor voorbehoud: Wet sociale verkiezingen 2020 Eubelius

Wie? Wat is gewoonlijk gemiddeld? Berekening Gewoonlijke gemiddelde tewerkstelling Gemiddelde tewerkstelling (huidige regelgeving) Werknemers die minstens ¾ werken kalenderdagen gedurende dewelke een werknemer in 2019 in dienst is 365 Werknemers die minder dan ¾ werken kalenderdagen gedurende dewelke een werknemer in 2019 in dienst is 730 Gemiddelde tewerkstelling (voorgestelde wetswijziging) Werknemers die minstens ¾ werken kalenderdagen gedurende dewelke een werknemer tussen 1 oktober 2018 en 30 september 2019 in dienst is 365 Werknemers die minder dan ¾ werken kalenderdagen gedurende dewelke een werknemer tussen 1 oktober 2018 en 30 september 2019 in dienst is 730

Voorgestelde wetswijziging Interimmers: Normaal wordt er een register bijgehouden in het laatste kwartaal om de interimmers bij te houden Indien de referteperiode zal wijzigen, zal ook deze referteperiode wijzigen naar 1 april tot 30 juni 2019 (want het laatste kwartaal zou willen zeggen de zomermaanden waar veel meer interimmers tewerk gesteld worden). Er gaan ook stemmen op om geen register meer bij te houden als men duidelijk meer dan 100 mensen heeft tewerkgesteld, dit valt echter te bekijken of deze administratieve vereenvoudiging erdoor komt.

Voorgestelde wetswijziging Interimmers: Uitgesloten uitzendkrachten = Uitzendkrachten die vaste WN vervangen waarvan arbeidsovereenkomst is geschorst Uitzendkrachten die minstens ¾ werken (delen door 92) / Uitzendkrachten die minder dan ¾ werken (delen door 184) Uitzendkrachten die minder dan ¾ werken Kalenderdagen dat uitzendkracht in 4 e KW in dienst is 92 Kalenderdagen dat uitzendkracht in 4e KW in dienst is 184

C. Actoren in het kader sociale verkiezingen 1. Representatieve WN-organisaties 2. De kandidaten (personeelsafgevaardigden) 3. FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg 4. Personeelscategorieën

C. Actoren in het kader van sociale verkiezingen 1. Representatieve WN-organisaties 2. De kandidaten (personeelsafgev.) 3. FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg 4. Personeelscategorieën a) Arbeiders b) Bedienden c) Jeugdige werknemers d) Kaderleden e) Leidinggevend personeel

1. Representatieve WN-organisaties Werknemersorganisaties ACV (LBC) ABVV (BBTK) ACLVB Organisatie van kaderleden Praktijk? NCK of huislijsten Let op: Kandidatenlijsten kunnen enkel ingediend worden door nationale interprofessionele organisaties Volmacht

2. Kandidaten 18 jaar, < 65 jaar Wie wel 6 maanden ononderbroken anc., of 9 maanden anc. in jaar vóór verk. Kaderlid Wie niet Minderjarig (uitzondering voor jeugdige werknemers) < 6 maanden anc. Leidinggevend personeel Zieke werknemer Vertrouwenspersoon Gelegenheidsarbeider met aovk. (maar: anc. voorwaarde) Preventieadviseur interne dienst voorbehoud: Wet sociale verkiezingen 2020 Eubelius

3. FOD WASO Uploaden naar website van FOD WASO via webapplicatie Dag X-60 en dag X-35: identificatie onderneming Uiterlijk dag X: inlichtingen personeel en verdeling mandaten Met oog op verzending verkiezingsresultaten Website

4. Personeelscategorieën a) Arbeiders b) Bedienden c) Jeugdige werknemers Jonger dan 25 op verkiezingsdag

4. Personeelscategorieën d) Kaderleden Wettelijke definitie Hogere functie Voorbehouden aan houders van diploma van zeker niveau of mensen met evenwaardige ervaring Verduidelijking omzendbrief Leiding en delegatie van gezag door WG, met initiatiefrecht Hoogstaande taken, zonder gezag, in dienst voor wetenschappelijk onderzoek of studiedienst Enkel relevant voor OR

4. Personeelscategorieën e) Leidinggevend personeel Niveau 1: personen belast met dagelijks beheer, gemachtigd om WG te verbinden en te vertegenwoordigen (niet noodzakelijk WN) Niveau 2: WN die onmiddellijk ondergeschikt zijn aan personen die tot niveau 1 behoren, op voorwaarde dat ze opdrachten van dagelijks beheer vervullen

Voorbeeld CEO Algemeen Directeur Algemeen Directeur Algemeen Directeur Financieel Directeur Personeelsdirecteur Logistiek Directeur Marketing Directeur Commercieel Directeur

D. Aandachtspunten 1. de taal van de procedure 2. nieuwe structuur, roet in het eten?

D. Aandachtspunt: de taal van de procedure Taal van de exploitatiezetel Nederlands indien exploitatiezetel in Vlaanderen Frans indien exploitatiezetel in Wallonië Frans/Nederlands indien exploitatiezetel in B.H.Gw. Taal van het taalgebied indien exploitatiezetel in faciliteitengemeenten

D. Aandachtspunt: nieuwe structuur, roet in het eten? Berekening personeelssterkte: >>> Wat als overgang van onderneming tijdens referentieperiode? Afbakening TBE: >>> Wat als structuurwijziging na definitieve afbakening? >>> Rekening houden met toekomstige evoluties? Eubelius

De verkiezingskalender in vogelvlucht

Enkele hoogtepunten X-60 X-30 X Y 1 2 3 4 WG stelt TBE vast LG functies worden vastgelegd KL functies worden vastgelegd Occulte periode: Ontslag door WG Ontslag owv dringende redenen Ontslag owv eco en fin redenen Officiële procedure begint: vastlegging dag Y personeel wat vandaag in dienst is zullen mogen kiezen stembureau s e-voting LG en KL functies (namen van personen die de functies uitoefenen) Dag van de verkiezingen zelf

X-60, X-35, X-28 X-60 1 WG stelt TBE vast LG functies worden vastgelegd KL functies worden vastgelegd X-60 hangt werkgever bericht uit in onderneming waarop hij TBE vaststelt Tussen X-60 en X-35 mogen hierop reacties komen van WN ers en vakbonden X-35 wordt de TBE opnieuw uitgehangen door werkgever (eventueel gewijzigd) Tussen X-35 en X-28 kunnen vakbonden en WN ers beroep aantekenen voor Arbeidsrb. Uitspraak Arb Rb. Uiterlijk op X-5

X-35, X+35: occulte periode X-30 2 Occulte periode: Ontslag door WG Ontslag owv dringende redenen Ontslag owv eco en fin redenen Heeft niets met duiveluitdrijving te maken hier Wél met ontslagbescherming van alle werknemers binnen de TBE waarvoor verkiezingen georganiseerd worden Tussen X-30 en X+ 35 weten we niet wie zich kandidaat zal stellen en is dus iedereen beschermd tegen ontslag Men kan ontslaan bij dringende reden of economische problemen mits navolging van zéér strikte procedures

X: aanplakking X 3 Officiële procedure vastlegging dag Y personeel dat vandaag in dienst is zal mogen kiezen (3 maanden) stembureaus e-voting LG en KL functies + namen

Y: verkiezingsdag Y 4 Verkiezingsdag Per stembureau: 1 VZ, 1 secretaris + 4 bijzitters + eventueel getuigen Dag van de verkiezingen zelf

Kiezers Wie wel Arbeidsovereenkomst 3 maanden anc. Vervangingsovereenkomst Wie niet Arbeidsovereenkomst < 3 maanden anc. SWT er Zieke werknemer Consultant Kandidaat Uitzendkracht: bij gebruiker Gelegenheidsarbeider met aovk. (maar: anc. voorwaarde) Leidinggevend personeel voorbehoud: Wet sociale verkiezingen 2020 Eubelius

Sociale verkiezingen in cijfers

Bescherming van kandidaten en verkozenen Sancties bij onrechtmatig ontslag (vervolg) Automatische vergoeding: i.f.v. anciënniteit <10 jaar dienst: 2 jaar loon 10 tot <20 jaar dienst: 3 jaar loon 20 of meer jaren dienst: 4 jaar loon Variabele vergoeding: vergoeding tot einde mandaat Kan tot extra 4 jaar loon betekenen!! => 2019 is de minst slechte periode om beschermden te ontslaan

Aantal mandaten Mandaten 4 gewone leden voor een onderneming met minder dan 101 werknemers 6 gewone leden voor een onderneming met 101 tot 500 werknemers 8 gewone leden voor een onderneming met 501 tot 1.000 werknemers 10 gewone leden voor een onderneming met 1.001 tot 2.000 werknemers 12 gewone leden voor een onderneming met 2.001 tot 3.000 werknemers 14 gewone leden voor een onderneming met 3.001 tot 4.000 werknemers 22 gewone leden voor een onderneming met meer dan 8.000 werknemers Op datum dat het bericht van de verkiezingen aankondigt. Realiteit: bedrijf met 50 WN moeten verkiezingen voor CPBW organiseren als de drie vakbonden telkens 4 effectieve mandaten en 4 plaatsvervangers kunnen voordragen zijn er 12x2= 24 personen beschermd tegen ontslag binnen het bedrijf, dit is bijna de helft!!

Wat als men niet zou opstarten? Vraag om alsnog de procedure op te starten (buiten normale procedure om) In de wet worden geldboetes vastgelegd indien men moet opstarten en dit niet gebeurde: Administratief: 400 tot 4.000 per WN met een max. van 400.000 per orgaan waarvoor de verkiezingen niet werd opgestart Strafrechtelijk: 800 tot 8.000 per WN met een max. van 800.000 per orgaan waarvoor de verkiezingen niet werd opgestart

Tips and tricks

Praktische regelingen voor bedrijven Waarom wensen bedrijven beroep te doen op een ondersteunende partner? Veel extra werk Niet altijd the right man for the right job Grote sociale druk (in sommige sectoren zijn de vakbonden actiever dan in andere sectoren) Zeer strikte en zware procedure met grote gevolgen als het misloopt Wij hebben een exclusief partnership met het gerenommeerde advocatenkantoor Eubelius, indien het tot een discussie voor de Arbeidsrechtbank zou komen kan u beroep doen op één van hun gespecialiseerde advocaten.

Praktische regeling: Tools E-Box: codes en login Webapplicatie FOD Verkiezingssoftware van Kluwer waar Acerta mee werkt: Stap voor stap Berekening mandaten Elektronische oproepingsbrieven Toewijzing mandaten Ingevuld PV Compatibel met elektronisch stemmen Elegio how to filmpje techniciteiten software Ondersteunt ook syndicale afvaardiging

Drempelberekening: aandachtspunten Nu reeds beïnvloeding mogelijk! Beperking uitzendkrachten Oplossingen: Geen uitzendkrachten Contract bepaalde duur ipv uitzendkracht Afhankelijk van welk soort contract de uitzendkrachten hebben Verschil tussen week contracten en contracten maandagvrijdag

Tips and Tricks: Het belang van dag X Het bericht op dag X bevat o.a.: Datum en uurregeling (!) van de verkiezingen Data die uit verkiezingsprocedure voortvloeien Persoon / dienst belast met versturen van oproepingsbrieven Eventuele beslissing om elektronisch te stemmen Datering en vermelding van tekst inzake stemmingsplicht: «Om de afvaardiging die zal worden verkozen, een werkelijk vertegenwoordigend karakter te geven, hebben alle werknemers tot plicht aan de stemming deel te nemen.»

Digitaal tijdperk: elektronisch stemmen Stemmen vanop werkplek? Stemmen op computer in stemlokaal? Technische vereisten Unanieme beslissing op dag X door OR en CPBW Administratieve vereisten Opleiding Eubelius voorbehoud: Wet sociale verkiezingen 2020

Tips and Tricks: Hoe omgaan met kandidatenlijsten? Kandidatenlijst: X+40: Door WG exact over te nemen Afzonderlijke kandidatenlijsten per categorie Rangschikking van lijsten in volgorde van lijstnummers Inhoud kandidatenlijst Namen en voornamen in volgorde van voordracht M / V Geen verbetering aanbrengen!!

Tips and Tricks: Brieven en sociale verkiezingen Oproepingsbrieven verspreiden Kan nu ook per mail, maar opvolging vereist Of laten aftekenen voor ontvangst Of Indien WN afwezig is op Y-10:Voorzitter stembureau stuurt aangetekende brief met: Oproepingsbrie(f)(ven) Uitnodiging van de getuigen door de voorzitter

Tips and Tricks: Praktische regelingen Stemming per brief Overhandiging van oproepingsbrief + gestempelde stembiljetten (in omslagen cfr onder) tegen afgifte ontvangstbewijs Of aangetekend versturen Opgelet met de stembrieven: op dezelfde manier plooien als andere brieven Gelakte nagels (geen gellak) laten sporen achter op de brieven: kan leiden tot nietig verklaring van de verkiezingen!

Oproeping van de kiezers Piet Peeters Jan Andries Wim Schepens Enzo Voort Lijst nr 99 O Jan Peters Dorp 5 2950 Zoersel Hierin omsl met stb + oproepbrief B/Arb/K/J Afzender: naam kiezer Handtekening : Aan de voorzitter van het stembureau OR van Naam + adres TBE

Tips and Tricks: Ad valvas of virtueel? Te klein aanplakbord? Optie om lijsten van X achter te laten op het bureau van de personeelsverantwoordelijke bvb Documenten achter elkaar plakken, maar opgelet hiermee Intranet als iedereen toegang heeft

Tips and Tricks: Dag Y Hoe lang een bureau op dag Y openhouden? Hoe omgaan met getuigen? Iemand heeft gestemd per brief en komt fysiek stemmen, what to do? Elektronisch stemmen Iemand heeft gestemd met een mannetje Foto s trekken van in het stemhokje en op WhattsApp groep van bedrijf zetten

Thank you Marlies Santermans 016 24 63 40 0495 69 27 52 sociale.verkiezingen@acerta.be