Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016
1. In de startblokken Wat doen we al rond dit onderwerp We produceren elektriciteit en warmte door middel van gisting van al ons slib en verbranding van biogas in wkk motoren We winnen fosfaat uit slib in de vorm van struviet We doen experimenten met opwaarderen van maaisel We zijn bezig met de voorbereiding om alginaat te extraheren uit NEREDA slib In het verleden heeft het waterschap in Nijkerk een awzi voor Arla Foods bedreven. Momenteel wordt onderzocht: - of we mest kunnen verwerken op rwzi Harderwijk - of we afval(water) uit de Food sector in Nijkerk direct kunnen verwerken op onze rwzi s - of we synergie kansen met Parenco kunnen benutten Project Waterfabriek Wilp Wat zegt de LTV/WBP erover en wat is de gedachte daarachter? - LTV: We zetten actief in op de terugwinning van grondstoffen die aanwezig zijn in het binnenkomende afvalwater en van biomassastromen vanuit het watersysteem. Daarnaast streven we met de winning van grondstoffen en duurzame energie naar een significante kostenverlaging voor de uitvoering van onze primaire taken. - WBP (2015): We halen de hoogst mogelijke waarde uit water (volgens de waardepiramide). We benutten kansen en mogelijkheden voor verwaarding. We realiseren kostenbesparingen (middels duurzaamheidsprojecten) om de kosten van de toekomstige opgaven (klimaat, nieuwe stoffen) zoveel mogelijk te beperken. - Beleidsnota Duurzame Energie en Innovatie (2014) Een volledig energieneutraal waterschap in 2025. Wat gebeurt er om ons heen? Waar hebben we nog een opgave om onze ambities te realiseren? Landelijk en provinciaal div. akkoorden voor energie en klimaat. - Er is heel veel restwarmte beschikbaar. Er is samenwerking nodig om dit te benutten., bv met het bedrijfsleven. Hoe gaan Innovatie in governance: Dit vraagt een AB dat zich er we dat doen? van bewust is dat prille initiatieven nog stevig van - AB vroegtijdig meenemen in het denkproces, zodat keuzes die richting kunnen veranderen. Dat vraagt om een veilige gemaakt worden goed te volgen zijn. bestuurscultuur waarin nieuwe richtingen verkend - Gaan we effluent gebruiken voor het oppervlaktewater? kunnen worden. - Wat zijn de piketpalen of kaders van waaruit we nu werken? - Snelle besluitvorming: bedrijven besluiten veel sneller Innovatie in governance: De huidige normen staan dit niet - Denkrichtingen in plaats van kaders, wereld is dynamisch. toe, toch is kwaliteit van effluent beter dan die van - Pilot projecten om van te leren oppervlakte water. Beter, maar niet goed genoeg volgens - Waar liggen de grenzen van het terugwinnen? Kunnen we alle de normen. Durven we onze eigen normen bespreekbaar grondstoffen terugwinnen en moeten we dat willen? te maken, vertrekkend vanuit de bedoeling? - Gaan we ook stikstof en cellulose terugwinnen? - Hoe gaan we om met medicijnresten? Innovatie in governance: Durven we en kunnen we het - Gaan we industrieel afvalwater ongezuiverd innemen? al te strak denken in onze kerntaken loslaten in deze - Gaan we maaisel grootschalig benutten? innovatieve ontwikkelingen? - Mest verwerken is extra stoffen binnenhalen, past dat bij ons? - Hoe ver gaan we in ons ondernemerschap?
2. Rolinvulling van het AB Actieve rol Passieve of re-actieve rol * Doelen en kaders voor circulaire economie meegeven en prioriteiten * Meegenomen worden in denkproces stellen. * Ideeën inbrengen en partners aandragen die deze ideeën zouden * Elke AB-vergadering geïnformeerd worden over de voortgang kunnen verwezenlijken. * Kennis ophalen en (verder) ontwikkelen * In vroeg stadium innovatieve keuzes voorgelegd krijgen * Fungeren als experts op dit onderwerp in AB: ontsluiten en borgen * Projecten aan de 5 principes toetsen van kennis over circulaire economie 3. Hoe wil je het verschil maken? - We willen een lerende organisatie zijn: Niet bang om fouten te maken. We gebruiken pilot projecten om te leren en ons beleid te kunnen ontwikkelen. Ruimte geven en durven loslaten - Wel focus aanbrengen en niet overal (ambtelijk) energie in steken en verwachtingen wekken. - Bij kansen voor dit thema moeten we niet teveel vanuit de kerntaak denken, dat zet ons klem. - Begin bij het belang van de inwoner. - Bijdrage leveren aan breder maatschappelijk belang (ook doelen van andere overheden meekoppelen) 4. Wat verwachten we op de agenda? Zijdelings aan de orde geweest: - Besluitvorming over BECH (Bio Energie Centrale Harderwijk, mestvergisting)
5. Welke kennis hebben we nodig? 5.1 Welke basiskennis nodig om ons reguliere werk te doen voor CIRCULAIRE ECONOMIE? Landelijke afspraken: Routekaart afvalwaterketen 2030: veel kansen Energie- en Grondstoffenfabriek: veel projecten en veel ontwikkelingen STOWA, Nutriëntenplatform: veel onderzoek en beleid Landelijke en internationale ontwikkelingen Kansen en Mogelijkheden Huidige beleidskaders 5.2 Wat doet WSVV met de Circulaire Economie anno begin 2016: o Lange termijn visie, toekomstbeeld: we winnen grondstoffen en energie o Waterketen: Elektriciteit 80% eigen opwekking, Warmte, Struviet Veel verwaardingsprojecten: BECH, Nijkerk, Groene Hoven o Watersysteem: Waterkracht, Biomassa: alliantie, composteren, o Vraagstukken: Het waterschap als onderneming Grondstoffen versus energie Lokaal of centraal o Ideeën voor de toekomst: lokale oplossingen: stedelijke waterbronnen, actief kool voor verwijdering micro-verontreinigingen uit cellulose 6. Wat zijn de volgende stappen? 1. Denken vanuit het einddoel (eigen visie) naar huidige maatregelen - Projecten aan de vijf principes toetsen (Re-design, Re-use, Re-define, Re-cycle, Re-new) 2. Start bij de mindset, hoe passen we die aan? 3. Creëer en benut maatschappelijke kracht 4. Duurzaamheid vooropstellen, door duurzaamheid te waarderen (niet dmv euro s maar door maatschappelijke meerwaarde) 5. Stimuleer het voorkómen van de lineaire economie aan de voorkant (bronaanpak), bijv. dmv heffingen of maaisel in lokale contracten. 6. Kennis ontsluiten en borgen in AB
7. De stappen uitgezet in de tijd tot eind 2016
Gesprek van vandaag delen met AB leden; wij zijn ambassadeurs Kennis van buiten halen informeren over wat er mogelijk is overzicht wat er in de landen om ons heen gebeurt kennis halen bij andere waterschappen, stowa of andere sectoren Denkrichtingen vaststellen om richting te geven (liever dan al te strakke beleidskaders): Ondernemen Water grondstoffen Informatieve bijeenkomst, bedoeld om: Basisinfo te delen die nodig is om de beleidskaders te formuleren te voorkomen dat we het wiel uitvinden, huidige bestaande beleidskaders (landelijk, provinciaal, waterschap) te delen informeren over wat er mogelijk is Beslissingen in circulaire economie blijven maatwerk!