Energiepark Olburgen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Energiepark Olburgen"

Transcriptie

1 Energiepark Olburgen Een samenwerking van Waterstromen, Waterschap Rijn & IJssel & Aviko Door Richard Haarhuis Waterstromen B.V. 8 april 2010

2 Onderwerpen Over Waterstromen Locatie Olburgen Stap voor Stap aanpak Conclusies Vragen en discussie

3 Waterstromen B.V. 100 % dochter van Waterschap Rijn & IJssel Investeert in industriële waterzuivering- en vergistinginstallaties Exploiteert deze langjarig Waar mogelijk wordt: duurzame en innovatieve techniek/technologie toegepast energie en renewables uit afvalwater herwonnen 14 medewerkers met hoofdkantoor in Lochem

4 Huidige activiteiten Olburgen (Gelderland) Aviko afvalwater : m3/jr. Lomm (Limburg) Aviko afvalwater en zand-/zetmeelscheiding : m3/jr. Lichtenvoorde (Gelderland) Royal Dutch Tanneries (Hulshof) m3 afvalwater/jr. 50 % partner met GMB slibverwerking in BIR bv : Industriële vergister voor ton slib/jr. Dongen (Brabant) in voorbereiding Ecco afvalwater m3 jr.

5 Toegepaste technologieën Anaerobe CZV verwijdering (UASB en IC reactoren) Fosfaatterugwinning d.m.v. struviet Stikstofverwijdering door resp. 2 en 1 traps anammox Sulfaatverwijdering door biologische oxidatie naar S Traditionele N verwijdering (nitrificatie/denitrificatie) Biologische ontzwaveling biogas Slib/zand ontwateringen door centrifuges en zeefbandpers

6

7 Biogasproductie nu en in de toekomst Lichtenvoorde : 2,75 mio m3, benutting 100 % Lomm : 1,25 mio m3, benutting 90 % Olburgen : 3 mio m3, benutting 50 % Totaal : 7 mio m3, benutting 77 % Doelstelling 2011 : Productie 10 mio m3, benutting >95 % Doelstelling 2014: Productie 18 mio m3

8 Locatie Olburgen

9 Partners Waterschap Rijn en IJssel (rwzi Olburgen) Aviko Steenderen B.V Doelstelling Energie optimalisatie door samen te werken, waarbij duurzaamheid, energie, synergie en economie centraal staan

10 Huidige afvalwaterketen

11 Kentallen locatie Olburgen RWZI (WRIJ) m3/dag VE_150 TZV N en P verwijdering > 95 % > 80 % AWZI (Waterstromen) Biogasproductie (m3/jr.) Oppervlakte 6 hectare 1,5 hectare

12 Helikopterview Enkele voorbeelden van wat je ziet: Aviko koelt het afvalwater en Waterstromen warmt het weer op 2 biogas WKK s op nog geen 100 meter afstand van elkaar De warmte van WKK s wordt niet geheel gebruikt Groot gedeelte van het biogas wordt afgefakkeld Grote stoompluimen boven de Aviko-fabriek Ontwikkeling recreatiepark op 1 km Waterschap wil rwzi Olburgen tot een energiefabriek maken

13 Huidige situatie

14 Belangrijkste Kansen Opzetten warmte- en biogasnetwerk Communaal en industrieel biogas samen optimaal inzetten WKK warmte gestuurd Biogaslevering naar Aviko Vergisting organische reststromen Aviko en zuiveringsslib Invulling aan meer jaren afspraken (MJA)

15 Stap voor Stap (1) verliezen beperken! Overschot biogas Waterstromen naar Aviko (gereed eind 2009 levering 1,5 miljoen m3/jr) Biogas WRIJ naar Aviko, waarbij : Warmte van Waterstromen WKK voor hele locatie WKK Waterschap kan elders worden ingezet CV-systeem WRIJ wordt back-up voor hele locatie (gereed medio 2010; totaal biogas naar Aviko 2,25 miljoen m3/jaar)

16 Stap voor Stap (2) Onderzoeken Koeling afvalwater Aviko afstemmen op warmte behoefte zuiveringsprocessen Effecten uit gebruikname voorbezinker Aviko op UASB s Inzet algen voor vastleggen van CO2_WKK, N, P en warmte >> pilotonderzoek Innowator samen met Ingrepro & W+B Studie grootschalige biogasproductie uit reststromen van Aviko Studie energielevering recreatiepark

17 Stap voor Stap (3) Grootschalige aanpak Vergisting ton Aviko bijproducten > 7 miljoen m3 biogas/jaar Verhogen communale biogasproductie Totale productie > 1 miljoen m3 biogas /jaar Algenfarming met huidige Waterstromen effluent (influent?) Energielevering recreatiepark (150 units)

18 Toekomst? (2014)

19 Euro s Fase-1 verliezen beperken ,- met relatief korte terugverdientijden Fase-2 studie en onderzoek : ,- samen met partners en subsidies Fase-3 grootschalige aanpak > ,- (nader in te vullen)

20 Uitvoering fase-1

21 Uitvoering Fase-2

22 Uitvoering Fase-3?

23 Conclusies Samenwerken loont Waterschap en bedrijfsleven kan goed samen Energieoverschotten en tekorten efficiënt in de keten inzetbaar Help elkaar de MJA doelstellingen te realiseren

24 Vragen? Dank voor uw aandacht!

Energiepark Olburgen. Een samenwerking van Waterstromen B.V., Waterschap Rijn & IJssel & Aviko BV. Door Arnold Veldhuis

Energiepark Olburgen. Een samenwerking van Waterstromen B.V., Waterschap Rijn & IJssel & Aviko BV. Door Arnold Veldhuis Energiepark Olburgen Een samenwerking van Waterstromen B.V., Waterschap Rijn & IJssel & Aviko BV Door Arnold Veldhuis Waterstromen B.V. 18 maart 2015 Onderwerpen Over Waterstromen Locatie Olburgen Huidige

Nadere informatie

Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen

Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen Arjan Jansen of Lorkeers 22 juni 2011, expertmeeting fosfaat in balans, Doesburg Waterstromen BV 12 jaar oude dochter van Waterschap Rijn & IJssel 20 medewerkers,

Nadere informatie

De afvalwaterzuivering als energiefabriek

De afvalwaterzuivering als energiefabriek De afvalwaterzuivering als energiefabriek Joop Colsen Energiebesparing op RWZI s anno 2010 www.colsen.nl info@colsen.nl Introductie (1) Afvalwaterzuivering levert energie op: Door vergisting van biomassa

Nadere informatie

Local Energy Solutions

Local Energy Solutions 24 mei 2011 Warmtelevering vanuit energiefabriek Apeldoorn Ontwikkeling van energie voor eigen gebruik naar externe levering aanleiding samenwerking warmteleiding Zuidbroek extra energie uit slachtafval

Nadere informatie

SAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN. De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen

SAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN. De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen SAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen Duopresentatie Hennie Roorda en Tanja Klip 1. Ambities en resultaten waterschappen

Nadere informatie

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath Openbaar Eindrapport Projectnummer: Projecttitel: DEI1400022 Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath 1 SAMENVATTING Dit project is een demonstratie van energiewinning uit hernieuwbare

Nadere informatie

Thermische Druk Hydrolyse

Thermische Druk Hydrolyse Thermische Druk Hydrolyse Techniek om de conversie van moeilijke biomassa te verhogen Door: Ir. Frederik Oegema 1 4e Europese leverancier van biogas installaties Micro vergisting 50-130 kwe Co-vergisting

Nadere informatie

Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel

Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel BIJLAGE 1 Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel Missie We verwerken het zuiveringsslib tegen de laagste maatschappelijke kosten, waarbij we ons inzetten de in het slib aanwezige

Nadere informatie

Financiële prikkels voor energie- en milieutechnologie wat heeft de overheid voor u in petto?

Financiële prikkels voor energie- en milieutechnologie wat heeft de overheid voor u in petto? Financiële prikkels voor energie- en milieutechnologie wat heeft de overheid voor u in petto? Agenda 1. Rol van subsidies in het milieu- en energiebeleid 2. Subsidie-instrumenten en de innovatieketen 3.

Nadere informatie

Page 1

Page 1 www.colsen.nl Page 1 Inhoudsopgave Deel I: Hydrobusiness en Colsen I.1. Over Hydrobusiness I.2. Over Colsen Deel II: AWZI Vion II.1. Oorspronkelijke AWZI II.2. Nieuwe AWZI II.3. Wat kost het? www.colsen.nl

Nadere informatie

Ketenanalyse Energiestromen

Ketenanalyse Energiestromen Ketenanalyse Energiestromen Biologische Industriële Reststoffenverwerking BV Voor akkoord, opsteller Voor collegiale toets Naam M. Bennenbroek P.T.M. Wouters Functie Projectleider KAM-manager Datum 10-04-2017

Nadere informatie

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Innovatieve mestverwerking op de boerderij Innovatieve mestverwerking op de boerderij Groen gas productie en nutriëntenterugwinning René Cornelissen (CCS) 7 juni 2017 Inhoudsopgave CCS Mest Kleinschalige mono-mestvergisting Bio-Up, Groen Gas op

Nadere informatie

Omzet.Amersfoort. Van onderzoek naar realisatie. Henry van Veldhuizen 28 juni 2011

Omzet.Amersfoort. Van onderzoek naar realisatie. Henry van Veldhuizen 28 juni 2011 Omzet.Amersfoort Van onderzoek naar realisatie Henry van Veldhuizen 28 juni 2011 Doelen 1. Terugkoppeling onderzoek Omzet.Amersfoort 2. Voorbereiden voorstel AB 30 juni 2011 Historie van het project: plannen

Nadere informatie

Energie uit afvalwater

Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie

Nadere informatie

RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek

RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek Waterschap De Dommel Het idee + Afvalwater zuiveringsslib = Waarom RWZI Tilburg? RWZI Tilburg (cap. 350.000 i.e.; 8.000 ton d.s.) alleen aanpassingen in de

Nadere informatie

Notitie. Inleiding. Belangrijke kostenposten. Groene weide

Notitie. Inleiding. Belangrijke kostenposten. Groene weide Notitie Aan : Dhr. Jan Lourens (Waterschap Rijn en IJssel) Van : Dr. ir. Wim Wiegant Datum : 23 augustus 2011 Kopie : Onze referentie : 9W3729.01/N00005/423160/Nijm Betreft : Nieuwe anti-afhaakregeling

Nadere informatie

1. De relativiteit van de effluentkwaliteit

1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. Water zuiveren = normen nastreven Basis uitdaging voor meeste sectoren (Nieuwe wetgeving: micropolluenten, ZM, ) 2. Filosofie van Pantarein, water zuiveren

Nadere informatie

Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016

Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016 Denktank Circulaire Economie Consolidatie 3 maart 2016 1. In de startblokken Wat doen we al rond dit onderwerp We produceren elektriciteit en warmte door middel van gisting van al ons slib en verbranding

Nadere informatie

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen Energie verduurzamen maar: Nationaal landschap leent zich minder voor zonne- en windenergie; Ondergrond minder geschikt voor WKO en geothermie; Inzet hout: beperkt

Nadere informatie

onderzoeken Peka Kroef 2011/2012

onderzoeken Peka Kroef 2011/2012 onderzoeken Peka Kroef 2011/2012 1 Verwerking van > 200.000 ton aardappelen per jaar Productie van gekookte aardappel producten Verbruikt hierbij ca. 600.000 m 3 water. Produceert hierbij ca. 500.000 m

Nadere informatie

Grontmij. A fascinating company

Grontmij. A fascinating company Grontmij A fascinating company 1 Wie we zijn Grontmij Group Derde grootste multidisciplinair advies- en ingenieursbureau in Europa Voor duurzame infrastructuur & mobiliteit; industrie, water & energie

Nadere informatie

PHA s uit afvalwater en reststromen, een update;

PHA s uit afvalwater en reststromen, een update; PHA s uit afvalwater en reststromen, een update; Erwin Bluemink (W+B) Hardy Temmink (WUR-ETE) 2 december 2013 1 Inhoud Erwin Bluemink PHA uit slib? Afbakening Resultaten Kansen Hardy Temmink PHA uit reststromen?

Nadere informatie

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015 Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen A. Visser Maart 2015 André Visser Sinds 1999 bij Royal HaskoningDHV Actief op het vlak duurzaamheid en circulaire economie - energiefabriek - grondstoffenfabriek

Nadere informatie

Bedrijfsvergelijking (2009)

Bedrijfsvergelijking (2009) Artikel Afvalwaterzuivering Energie onder één noemer Mirabella Mulder (Mirabella Mulder Waste Water Management) Jos Frijns (KWR Watercycle Research Institute) Ad de Man (Waterschapsbedrijf Limburg) Henri

Nadere informatie

Circulaire economie en duurzaamheid bij Waterschappen. Douwe Jan Tilkema directeur. Innovatie en Ondernemerschap bij Waterschappen

Circulaire economie en duurzaamheid bij Waterschappen. Douwe Jan Tilkema directeur. Innovatie en Ondernemerschap bij Waterschappen Circulaire economie en duurzaamheid bij Waterschappen Douwe Jan Tilkema directeur Innovatie en Ondernemerschap bij Waterschappen Definitie van de competentie ondernemerschap Signaleren van kansen in de

Nadere informatie

THERMISCHE ENERGIE OP DE RWZI

THERMISCHE ENERGIE OP DE RWZI VRAAG EN AANBOD Final l rereport THERMISCHE ENERGIE OP DE RWZI RAPPORT 2013 03 vraag en aanbod Thermische energie op de rwzi rapport 2013 03 ISBN 978.90.5773.606.3 stowa@stowa.nl www.stowa.nl TEL 033 460

Nadere informatie

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering Heleen Pinkse Aanleiding Energiefabriek: Door toepassen van chemicaliën kan energiegebruik van de zuivering verminderen, maar..

Nadere informatie

1 Inleiding Leerdoelen... 19

1 Inleiding Leerdoelen... 19 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 Leerdoelen... 1 1.1 Watersysteem en waterketen... 1 1.2 Actoren en belanghebbenden... 3 1.3 Natuurlijke processen O 2, N en P... 6 1.4 Verstoringen en effecten... 6 1.5 Waterzuivering...

Nadere informatie

55e Vakantiecursus in Drinkwatervoorziening & 22e Vakantiecursus in Riolering en Afvalwaterbehandeling URINE APART INZAMELEN? Introductie Afvalwaterzuivering vindt zijn oorsprong in de behoefte om de stedelijke

Nadere informatie

Algen in de praktijk Presentation NAP 11/02/2009. Rikus Oortwijn

Algen in de praktijk Presentation NAP 11/02/2009. Rikus Oortwijn Algen in de praktijk Presentation NAP 11/02/2009 Rikus Oortwijn Concept oplossing algentechnologie Concept Solution Residual water stream Bio-Reactor Carbon (CH4) Energy Water pre-treatment Nitrogen (N)

Nadere informatie

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research Inhoud presentatie Wetenschapswinkel

Nadere informatie

Influent fijnzeven in rwzi s. Chris Ruiken Enna Klaversma

Influent fijnzeven in rwzi s. Chris Ruiken Enna Klaversma Influent fijnzeven in rwzi s Chris Ruiken Enna Klaversma Inhoud Kosten en opbrengsten Energiebalans 19-05-2010 2 Grofvuilrooster 6 mm Zandvanger Voorbezinktank aeratietank nabezinktank effluent Primair

Nadere informatie

Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA

Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA Bio-based Economy Den Haag, 17 april 2013 VAVI VAVI is een belangenvereniging die de belangen behartigt van 7 Nederlandse ondernemingen binnen de aardappelverwerkende

Nadere informatie

Potentieel van nieuwe vergistingstechnologie

Potentieel van nieuwe vergistingstechnologie Bioenergie in Overijssel Potentieel van nieuwe vergistingstechnologie Jan de Wit, Ralph Lindeboom en Willem Brus Bioenergiedag oost nederland 31-oktober-2013 Partners Saxion werkt aan een duurzame toekomst

Nadere informatie

HR WKK met CO 2 winning

HR WKK met CO 2 winning HR WKK met CO 2 winning Door: Herman Klein Teeselink HoSt Sheet 1 of 22 Inhoud HoSt HoSt ImtechVonkV.O.F. - Reinigen van rookgassen - Rookgascondensor / Scrubber - Nat elektrostatisch filter - Waterbehandeling

Nadere informatie

VERKLARING Green Deal tussen Unie van waterschappen en Rijksoverheid

VERKLARING Green Deal tussen Unie van waterschappen en Rijksoverheid VERKLARING Green Deal tussen Unie van waterschappen en Rijksoverheid Ondergetekenden: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, ieder

Nadere informatie

AGENDAPUNT 4a/b. Onderwerp: Bijstelling realisatie 1e fase Energiefabriek Nieuwegein Nummer: 626444. Voorstel. Het college stelt u voor om

AGENDAPUNT 4a/b. Onderwerp: Bijstelling realisatie 1e fase Energiefabriek Nieuwegein Nummer: 626444. Voorstel. Het college stelt u voor om VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 4a/b Onderwerp: Bijstelling realisatie 1e fase Energiefabriek Nieuwegein Nummer: 626444 In D&H: 02-04-2013 Steller: Tonny Oosterhoff In Cie: BMZ 23-04-2013

Nadere informatie

1.7 Innovatie Afsluitend... 16

1.7 Innovatie Afsluitend... 16 Inhoudsopgave 1 Inleiding en kader... 1 1.1 Waterzuivering: verleden, heden en toekomst... 1 1.2 Wie is verantwoordelijk voor de afvalwaterzuivering?... 3 1.3 Financiën en functioneren... 5 1.4 Belanghebbenden...

Nadere informatie

Synergie RWZI en mestverwerking

Synergie RWZI en mestverwerking Synergie RWZI en mestverwerking Opdrachtgevers Uitvoering LeAF Synchroniciteit Varkensmest Rioolwater Aanscherping mestbeleid Beleid op duurzaamheid druk op mestafvoer Rioolwater als bron Meer mestverwerking

Nadere informatie

Onderwerp: Kaders voor windenergie

Onderwerp: Kaders voor windenergie Aan het Algemeen Bestuur Datum: 02-10-2013 Onderwerp: Kaders voor windenergie Voorstel 1. Vaststellen van beleidskaders voor windenergie-initiatieven; 2. Kennis te nemen van het initiatief voor een windmolenpark

Nadere informatie

De klimaatneutrale waterketen

De klimaatneutrale waterketen De klimaatneutrale waterketen Jos Frijns Lelystad, 13 februari 2009 Klimaatverandering: adaptatie ja, maar ook mitigatie Belang van mitigatie voor watersector Gevolgen worden vooral zichtbaar in de waterketen,

Nadere informatie

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Afvalwater zuiveren 1970-2030 Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Even voorstellen: Mathijs Oosterhuis (T32, 1993) Specialisatie: milieutechnologie 1999-2003 TNO-MEP 2003-heden Waterschap

Nadere informatie

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU 25-11-2010 Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Agenda Introductie HoSt B.V. Waarom Microferm? Het Microferm concept Beschrijving installatie Voordelen Economie Vragen

Nadere informatie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Doelstelling thema bijeenkomst: Inzicht in ontwikkelingen bij overheid, industrie en agrarische sector Inzicht in kansen voor synergie

Nadere informatie

Duurzame groei mogelijk door waterhergebruik

Duurzame groei mogelijk door waterhergebruik Duurzame groei mogelijk door waterhergebruik Waterhergebruik bij FrieslandCampina Aalter Door: Gert Snijders Datum: 19 maart 2015 Inhoud Informatie over site FrieslandCampina Aalter Projecten Condensaat

Nadere informatie

Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde. E. Meers & J. De Mey

Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde. E. Meers & J. De Mey Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde E. Meers & J. De Mey Biogas-E vzw Prof. Dr. Ir. Erik Meers Coördinator Biogas-E U Gent, Fac. Milieuchemie Ir. Jonathan

Nadere informatie

VOORHOEK energie-slimme maakproducten-voedsel-recreatie Randstad en Ruhrgebied

VOORHOEK energie-slimme maakproducten-voedsel-recreatie Randstad en Ruhrgebied Welkom VOORHOEK energie-slimme maakproducten-voedsel-recreatie Randstad en Ruhrgebied Programma 18:00 Welkom WRIJ 18:05 Opening en inleiding Otto Willemsen VZ Tafel van Groenlo 18:20 Stand van zaken Achterhoek

Nadere informatie

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Organische vracht continue on-line bewaken Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Waardeketen Organische stoffen TOC/CZV correlatie Inhoud Afvalwater karakteristiek zuivel-industrie Redenen om

Nadere informatie

AGENDAPUNT 7 ONTWERP. Onderwerp: Bijstelling realisatie 1e fase Energiefabriek Nieuwegein Nummer: 626444. Voorstel. Het college stelt u voor om

AGENDAPUNT 7 ONTWERP. Onderwerp: Bijstelling realisatie 1e fase Energiefabriek Nieuwegein Nummer: 626444. Voorstel. Het college stelt u voor om VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 7 Onderwerp: Bijstelling realisatie 1e fase Energiefabriek Nieuwegein Nummer: 626444 In D&H: 02-04-2013 Steller: Tonny Oosterhoff In Cie: BMZ 23-04-2013 Telefoonnummer:

Nadere informatie

Watertechniek en mestverwerking

Watertechniek en mestverwerking Watertechniek en mestverwerking Workshop Wetsus & Innovatienetwerk 27 juni 2012 Leon Korving combining scientific excellence with commercial relevance 1 Rioolwater vs mest Overeenkomsten: Herkomst (vnl.

Nadere informatie

Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 (BVZ 2012) Delfland

Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 (BVZ 2012) Delfland Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer (BVZ ) versie 24 september 2013 Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 1 Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2 Inhoudsopgave Inleiding 4 Typering waterschap 4 Rioolwaterzuiveringsinstallaties

Nadere informatie

Bijlage 5: Terugwinnen grondstoffen: toepassingsmogelijkheden voor de rwzi Utrecht (DM 842468)

Bijlage 5: Terugwinnen grondstoffen: toepassingsmogelijkheden voor de rwzi Utrecht (DM 842468) Bijlage 5: Terugwinnen grondstoffen: toepassingsmogelijkheden voor de rwzi Utrecht (DM 842468) Datum: 10 juli 2014 Ons kenmerk: 842468 Aan: Algemeen Bestuur Van: Willem de Jager, Marlies Verhoeven Betreft

Nadere informatie

Standpunt Nieuwe Sanitatie

Standpunt Nieuwe Sanitatie Standpunt Nieuwe Sanitatie Vastgesteld door het college van dijkgraaf en hoogheemraden op 12 juni 2012. Inleiding Over de manier van inzameling- en zuivering van huishoudelijk afvalwater ontstaan nieuwe

Nadere informatie

Hergebruik mestwater uit de veehouderij

Hergebruik mestwater uit de veehouderij Hergebruik mestwater uit de veehouderij Oscar Schoumans Alterra, Wageningen UR Bijeenkomst Watermanagement in de Agroketen d.d. 25 september 2013, Venlo Inhoud 1. Achtergronden 2. Sluiten van de kringlopen

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen in Renkum

Duurzaam ondernemen in Renkum Duurzaam ondernemen in Renkum Ontwikkeling Biorefinery Campus Renkum 15 september 2011 Cinemec, Ede De wereld van Norske Skog Follum Skogn Saugbrugs Corporate centre, Oslo Parenco Golbey Walsum Bruck Sing

Nadere informatie

Waterschappen en Energieakkoord

Waterschappen en Energieakkoord Waterschappen en Energieakkoord Energiekansen in het Waterbeheer Hennie Roorda/Rafaël Lazaroms Unie van Waterschappen mei 5, 2014 1 Waar staan de waterschappen voor? Waterveiligheid (veilig wonen en werken

Nadere informatie

Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid

Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid The cycle 2010 29/04/2010 Brouwerij Duvel Breendonk Hans van Soest Zaakvoerder vansoest@enprotech.be Globale aanpak

Nadere informatie

Bijlage 1. Noorderzijlvest Gemiddeld Nederland NZV t.o.v. gem. 2006 78,2 83,7-5,5 2009 81,6 86,6-5,0 2012 84,6 86,6-2,0

Bijlage 1. Noorderzijlvest Gemiddeld Nederland NZV t.o.v. gem. 2006 78,2 83,7-5,5 2009 81,6 86,6-5,0 2012 84,6 86,6-2,0 Bijlage 1 Inleiding Door ons waterschap is voor het jaar 2012 weer deelgenomen aan de Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer (BVZ). Met de uitkomsten van deze vergelijking kan de positie c.q. score van

Nadere informatie

Vergister met nitrificatie

Vergister met nitrificatie Het geproduceerde biogas wordt via een gasmotor omgezet naar elektriciteit en warmte via warmtekrachtkoppeling (WKK ➓). De motor heeft een elektrisch vermogen van 1,5 MW en produceert een hoeveelheid energie

Nadere informatie

Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins

Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Agenda Introductie HoSt B.V. Waarom Microferm? Het Microferm concept Beschrijving installatie Voordelen Economie Vragen

Nadere informatie

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Aquarama Trade Fair TNAV Workshop 23 oktober 2014 Coos Wessels Toiletpapier in afvalwater 10 tot 14 kg per persoon per jaar

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO2 reductie periode 1-2014

Voortgangsrapportage CO2 reductie periode 1-2014 Voortgangsrapportage CO2 reductie periode 1-2014 Revisie Auteur Datum Toelichting Voor akkoord, opsteller Naam R.B. van Dijk Functie KAM-manager Datum 13-2-2015 Handtekening 1 Voortgang doelstellingen

Nadere informatie

Urban Farming Long Term future with Algae?

Urban Farming Long Term future with Algae? Urban Farming Long Term future with Algae? Wie zijn wij? Leidende positie in Europa. Sinds 2000 succesvol actief op het gebied van het kweken k en verwerking van algen. Structuur Ingrepro Ingrepro B.V.

Nadere informatie

Datum 9 juni 2011 Thema Gezuiverd afvalwater Opgemaakt door Bouw en Kwaliteit Docbasenummer Onderwerp Fosfaat terugwinning en

Datum 9 juni 2011 Thema Gezuiverd afvalwater Opgemaakt door Bouw en Kwaliteit Docbasenummer Onderwerp Fosfaat terugwinning en Voorstel Aan algemeen bestuur 22 juni 2011 Portefeuillehouder J. Verhoef Thema Gezuiverd afvalwater Opgemaakt door Bouw en Kwaliteit Docbasenummer 223954 Onderwerp Fosfaat terugwinning en Projectnummer

Nadere informatie

FOSFAATFABRIEK. Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat

FOSFAATFABRIEK. Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat FOSFAATFABRIEK Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) (Rafaël Lazaroms, coördinator klimaat en energie Unie van Waterschappen) 1 mei 2012 1 Inhoud presentatie Green

Nadere informatie

KRW symposium 9 mei Epe. Anammox in de hoofdstroom: een quantum leap in stikstofverwijdering!

KRW symposium 9 mei Epe. Anammox in de hoofdstroom: een quantum leap in stikstofverwijdering! 1 KRW symposium 9 mei Epe Anammox in de hoofdstroom: een quantum leap in stikstofverwijdering! rwzi Dokhaven locatie pilotinstallatie 2 3 RWZI Dokhaven Grootste RWZI WSHD 560.000 v.e. 150 Capaciteit ca.

Nadere informatie

Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess

Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess Drs. Ing. F. Pierie Drs. L.J.M. Heijne Prof. Dr. A.J.M. Schoot Uiterkamp 6/14/2017 1 6/14/2017 2 Inleiding vergisting Onderdelen in de keten 6/14/2017

Nadere informatie

Kansen voor duurzame opwekking van energie bij Waterschap De Dommel

Kansen voor duurzame opwekking van energie bij Waterschap De Dommel Page 1 of 5 Kansen voor duurzame opwekking van energie bij Waterschap De Dommel Auteur: Anne Bosma, Tony Flameling, Toine van Dartel, Ruud Holtzer Bedrijfsnaam: Tauw, Waterschap De Dommel Rioolwaterzuiveringen

Nadere informatie

Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee

Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee kanten Economie & Duurzaam Waarom? Knelpunten Toekomst COSUN Coöperatie met 10.000000 leden Optimaal tot waarde brengen van Agrarische grondstoffen Aviko :

Nadere informatie

Inleiding KNAG 7 december 2012. Dijkgraaf Herman Dijk

Inleiding KNAG 7 december 2012. Dijkgraaf Herman Dijk Inleiding KNAG 7 december 2012 Dijkgraaf Herman Dijk WATERSCHAPPEN IN NEDERLAND 25 GEBIED GROOT SALLAND oppervlakte: 120.000 ha, inwoners: 360.000 26% onder zeeniveau Wanneer geen dijken/duinen: 66% regelmatig

Nadere informatie

Onderwerp: Kaders voor windenergie

Onderwerp: Kaders voor windenergie Aan het Algemeen Bestuur Datum: 02-10-2013 Onderwerp: Kaders voor windenergie Voorstel 1. Kennis te nemen van het initiatief voor een windmolenpark bij de Spinder te Tilburg; 2. Kaders vast te stellen

Nadere informatie

Slimmere slibgistingstechniek: nog meer energie uit afvalwater

Slimmere slibgistingstechniek: nog meer energie uit afvalwater Slimmere slibgistingstechniek: nog meer energie uit afvalwater Dennis Heijkoop (Royal HaskoningDHV) André Visser (Royal HaskoningDHV) Leo van Efferen (Waterschap Zuiderzeeland) Een energiefabriek: dat

Nadere informatie

Vierde STOWA afvalwaterketensymposium in Amersfoort: Van beter en schoner, naar duurzamer en doelmatiger

Vierde STOWA afvalwaterketensymposium in Amersfoort: Van beter en schoner, naar duurzamer en doelmatiger Vierde STOWA afvalwaterketensymposium in Amersfoort: Van beter en schoner, naar duurzamer en doelmatiger Lang ging het in de afvalwaterketen vooral om beter en schoner. Maar sinds enige tijd wordt ook

Nadere informatie

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Energietransitie Papierketen De ambities binnen Energietransitie Papierketen: Halvering van het energieverbruik per eindproduct in de keten per

Nadere informatie

Werkrapport De Energiefabriek

Werkrapport De Energiefabriek Werkrapport De Energiefabriek Voorlopig definitief 17 juli 2009 Inhoud 1. Inleiding 2. Grondstoffen en energie als product 2.1 Grondstoffenmarkt 2.2 Selectie grondstoffen 2.3 Afzetmarkt voor energie 3.4

Nadere informatie

Gelet op het besluit van het Algemeen Bestuur van 5 juni voor verder onderzoek naar de mogelijkheden voor het overschot van biogas op rwzi Nieuwegein.

Gelet op het besluit van het Algemeen Bestuur van 5 juni voor verder onderzoek naar de mogelijkheden voor het overschot van biogas op rwzi Nieuwegein. VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 10 Onderwerp: Overtollig biogas rwzi Nieuwegein Nummer: 648242 In D&H: 30-07-2013 Steller: JCP de Wit In Cie: BMZ 03-09-2013 Telefoonnummer: +31 6 15 06 84

Nadere informatie

1 Inleiding Leerdoelen... 21

1 Inleiding Leerdoelen... 21 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 Leerdoelen... 1 1.1 De waterkringloop... 1 1.1.1 Eigenschappen van water... 1 1.1.2 Kringloop... 2 1.1.3 Waterbalans... 3 1.2 Het watersysteem... 4 1.3 Het waterbeheer...

Nadere informatie

Folkert Linnemans NPZ Managersmeeting 2009

Folkert Linnemans NPZ Managersmeeting 2009 Het gebruik van nieuwe energie Duurzame energie & Zwembaden Folkert Linnemans NPZ Managersmeeting 2009 Energie vraagt anders denken! Zwembad DOEL h t i d d i b ik DOEL: het verminderen en verduurzamen

Nadere informatie

Chris Ruiken. 21 juni 2011

Chris Ruiken. 21 juni 2011 Influent zeven Chris Ruiken 21 juni 2011 Inhoud 1. Introductie 2. Demo installatie Blaricum 3. Massabalansen cellulose 4. Conclusie Afvalwater bevat van alles en nog wat. Toiletpapier is ongeveer 30% van

Nadere informatie

Riothermie en WKO voor duurzame warmte en koude

Riothermie en WKO voor duurzame warmte en koude Riothermie en WKO voor duurzame warmte en koude Door Arné Boswinkel, Bert Palsma en Rada Sukkar Een aanzienlijk deel van de warmte uit huishoudens en industrie wordt via het afvalwater geloosd. Het potentieel

Nadere informatie

Groene Fabriek Lochem

Groene Fabriek Lochem Groene Fabriek Lochem CCS Energie, innovatief en integraal 12 adviseurs Onderwerpen Biomassa Mono-mestvergisting op de boerderij Biogasopwerking tot Groen gas Mestraffinage Houtstook / torrefactie Kennisoverdracht

Nadere informatie

Pilotonderzoek thermofiele slibgis3ng op rwzi Bath: veelbelovende resultaten

Pilotonderzoek thermofiele slibgis3ng op rwzi Bath: veelbelovende resultaten Pilotonderzoek thermofiele slibgis3ng op rwzi Bath: veelbelovende resultaten E"eke Wypkema, Roger Vingerhoeds (Waterschap Brabantse Delta) Joop Colsen, Davey Smet (Colsen) Thermofiele slibgis3ng biedt

Nadere informatie

SPARK - riothermie. 29 september 2014. Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727

SPARK - riothermie. 29 september 2014. Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 SPARK - riothermie 29 september 2014 Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 Tauw introductie TAUW BV In Top 10 van Nederlandse ingenieursbureau sinds 1928 750 medewerkers Integer Professioneel Maatschappelijk

Nadere informatie

FAST Fermentation Eddie Broeders e.broeders@nijhuis-water.com Wilbert Menkveld w.menkveld@nijhuis-water.com

FAST Fermentation Eddie Broeders e.broeders@nijhuis-water.com Wilbert Menkveld w.menkveld@nijhuis-water.com FAST Fermentation Eddie Broeders e.broeders@nijhuis-water.com Wilbert Menkveld w.menkveld@nijhuis-water.com w.menkveld@nijhuis-water.com Inhoud Over Nijhuis Water Technology BV Waarom ammonium verwijderen/terugwinnen?

Nadere informatie

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Kleinschalige mestvergisting met Microferm Staatssecretaris Joop Atsma en gedeputeerde Theo Rietkerk

Nadere informatie

Een smart grid op een RWZI: de business cases ontrafeld!

Een smart grid op een RWZI: de business cases ontrafeld! Een smart grid op een RWZI: de business cases ontrafeld! Gijs van der Meer (Waternet Adviseur water en energie) Elke Klaassen (ICT Group Data scientist) Introductie Wie zijn wij? Elke Klaassen o Data scientist

Nadere informatie

Openbare eindrapportage

Openbare eindrapportage Rapport datum: 28 juli 2017 Openbare eindrapportage UNAS Innovatieve kostprijsverlagende technologie voor extra GroenGas uit afvalwater TEHE115053 Colsen, Adviesburo voor Milieutechniek b.v. Kreekzoom

Nadere informatie

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Vergadering : 8 november 2016 Agendapunt : 8. Onderwerp : NEO-alginaatwinning Zutphen (Nereda voorbehandeling en NEOalginaatextractie) Bijlage Programma : afvalwaterketen

Nadere informatie

Full scale de-ammonificatie in de waterlijn

Full scale de-ammonificatie in de waterlijn Full scale de-ammonificatie in de waterlijn 1 Met DEMON en EssDe Harm Baten Hoogheemraadschap van Rijnland Annette Buunen - Grontmij Nederland B.V. (part of Sweco) Full scale de-ammonificiatie in de waterlijn

Nadere informatie

voor duurzame energie

voor duurzame energie voor duurzame energie Water zuiveren hoeft geen energie te kosten, maar kan zelfs energie opleveren. Dat bewijst de Energiefabriek van waterschap Vechtstromen in Hengelo. Als die in de loop van 2019 op

Nadere informatie

Water in Klavertje 4

Water in Klavertje 4 Niels van Geenhuizen Coördinator milieu & duurzaamheid DCGV Projectleider Water en Energie Water in Klavertje 4 Maximaal zelfvoorzienend 24 september 2013 Agenda Wie zijn Greenport Venlo/ Klavertje 4 Ambities

Nadere informatie

Project Waterschoon. Onderzoeksfacet: Effectiviteit Verwerkingssysteem. Nieuwsbrief Zwartwaterverwerking

Project Waterschoon. Onderzoeksfacet: Effectiviteit Verwerkingssysteem. Nieuwsbrief Zwartwaterverwerking Project Waterschoon Onderzoeksfacet: Effectiviteit Verwerkingssysteem Nieuwsbrief Zwartwaterverwerking Liesbeth Wiersma November 2012 Inleiding De belangstelling voor nieuwe innovatieve sanitatieconcepten,

Nadere informatie

AGEM gelanceerd tijdens symposium De Achterhoek met eigen energie op 27 november 2013 in Groenlo

AGEM gelanceerd tijdens symposium De Achterhoek met eigen energie op 27 november 2013 in Groenlo AGEM gelanceerd tijdens symposium De Achterhoek met eigen energie op 27 november 2013 in Groenlo Presentatie voor GroenLinks gemeente Bronckhorst AGEM waarom, wie en wat Wat is groen gas Energietransitie

Nadere informatie

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,

Nadere informatie

Een vacuümtoilet bij het NIOO in Wageningen. Door onderdruk wordt de inhoud weggezogen, vervolgens wordt het toilet nagespoeld met 1 liter water.

Een vacuümtoilet bij het NIOO in Wageningen. Door onderdruk wordt de inhoud weggezogen, vervolgens wordt het toilet nagespoeld met 1 liter water. Een vacuümtoilet bij het NIOO in Wageningen. Door onderdruk wordt de inhoud weggezogen, vervolgens wordt het toilet nagespoeld met 1 liter water. Een vacuümtoilet bij het NIOO in Wageningen. Door onderdruk

Nadere informatie

Ketenanalyse RWZI s. Revisie Auteur Datum Toelichting 01. Reinoud Goudswaard

Ketenanalyse RWZI s. Revisie Auteur Datum Toelichting 01. Reinoud Goudswaard Ketenanalyse RWZI s Revisie Auteur Datum Toelichting 01. Reinoud Goudswaard 18-01-2013 Bij deze revisie is de CO 2 reductie door het toepassen van groene energie gekwantificeerd en is de techniek Nereda

Nadere informatie

Waterschap De Dommel Attero GMB ZLTO. De rwzi als logistiek centrum. haalbaarheidsstudie. eindrapport fase I

Waterschap De Dommel Attero GMB ZLTO. De rwzi als logistiek centrum. haalbaarheidsstudie. eindrapport fase I Waterschap De Dommel Attero GMB ZLTO De rwzi als logistiek centrum haalbaarheidsstudie eindrapport fase I Waterschap De Dommel Attero GMB ZLTO De rwzi als logistiek centrum haalbaarheidsstudie eindrapport

Nadere informatie