Samenwerking in taal heeft impact voor de zorg. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

Vergelijkbare documenten
Wanneer taal een probleem is voor je gezondheid. TWITTER MEE: #taalengezondnn

Kennismakelaar en Expertisecentrum rondom Armoede & Sociale uitsluiting

Educatie biedt kansen voor gezondheid. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

Werken aan taal is werken aan geluk!

Drenthe Telt mee met Taal Bondgenootschap en taalakkoord betekent ketensamenwerking Een workshop over het provinciale Bondgenootschap voor een

Geletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten

Laaggeletterdheid & Armoede:

Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen te weinig regie over eigen leven

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen te weinig regie over eigen leven

academie voor Zelfstandigheid: Nieuwe kansen voor leren Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

Verbind uw project met de bedrijfsstrategie Een pleidooi voor Managing Succesfull Programs (MSP)

Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen

De Bibliotheek; óók partner in het sociale domein

Nederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35%

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Verbetering gezonde leefstijl stagneert

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar

Notitie Taal en Toekomst

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen. voor bibliotheken

Ouderenmonitor Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen. Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen

Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

PIAAC: Kernvaardigheden voor Werk en Leven Resultaten van de Nederlandse survey Willem Houtkoop

Samenvatting Losser. 2 van 5 Twentse Gezondheids Verkenning Losser. Versie 1, oktober 2013

Wie zorgt er voor de oudere migrant?

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april Hester van Bommel en Marjan Mensinga

VIME NT1 Werkveld NT1: begrippen en verantwoording

Informatiebrochure voor patiënten Samen naar een gezond gewicht

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Leefstijl Nederlander niet verbeterd. Weer meer mensen met overgewicht

Hoe bereik je de niet-digitaal vaardigen? Lennard Horstink Jasper Muskiet

Call Gebiedsgerichte gezondheidsaanpakken fase 1 voor Programma Gezonde Toekomst Dichterbij

Aanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie

Nederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35%

Aanleiding:Problematiek

Samenvatting resultaten NGE 2013

48% jr jr jr jr 65+ Hoe gezond is Barendrecht? 20% 94% 93% Gezondheid en ziekte % % %

52% jr jr jr jr 65+ Hoe gezond is Albrandswaard? 92% 91% Gezondheid en ziekte % % %

De kracht van een infrastructuur volwasseneneducatie Door Prof. Dr. Maurice de Greef (UNESCO Chair on Adult Education Vrije Universiteit Brussel)

Naar een duurzame regionale infrastructuur voor scholing van laaggeletterden en laagopgeleiden. Festival van het Leren 2015

25/04/19 OOG VOOR GEZONDHEIDSVAARDIGHEDEN. LOGO ZENNELAND Leen Haesaert GELETTERDHEID = BASISVAARDIGHEID DEFINITIE GEZONDHEIDSVAARDIGHEDEN

Kernboodschappen Gezondheid Losser

Lokaal gezondheidsbeleid Workshop 18 februari 2016

Meer inzicht in uw gezondheid?

Inschatting van het risico op laaggeletterdheid per wijk Laaggeletterdheid in Gouda

Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming

Armoede en gezondheid Dike van de Mheen

Twenterand. Colofon. Maakt deel uit van de Twentse Gezondheidsverkenning. Samenstelling. Uitgave. Copyright. Pagina Pagina 1

OOG VOOR GEZONDHEIDSVAARDIGHEDEN IN DE ZORG

Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen

Europese vergelijking systemen van volwasseneneducatie en aanpak laaggeletterdheid

Amsterdammers en gezond gedrag: een ware uitdaging!

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar?

1. Welkom bij EVA! Inleiding bijeenkomst In je kracht! Tijdspad 12

Samenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos

Dorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017

Conclusies: leefstijlscore

Aandacht voor kwaliteit in de volwasseneneducatie. Maarten van Aernsbergen & Maurice de Greef

Kernboodschappen Gezondheid Rijssen-Holten

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer : Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009

RESPONS Er zijn panelleden benaderd. Van hen hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit resulteert in een respons van 64%.

Hoe is het Nederlandse preventiebeleid gestoeld op wetenschappelijke evidentie? VGE-NVTAG Congres/ Frederiek Mantingh Ministerie van VWS

Gezondheid Statushouders - Gezonde leefstijl

29 november dr. Jennifer van den Broeke (programma Ouderen en Gezondheid - Pharos)

Genootschap. Verantwoord werken aan. Vitaliteit en inzetbaarheid

Participeren en Gezondheid Drenthe - Gemeente Emmen

Combinaties van risicofactoren

SOA AIDS congres Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen

Participeren en Gezondheid Drenthe - Gemeente De Wolden

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezonde leefstijl wint langzaam terrein. Licht dalende trend van zware drinkers

Maagoperaties bij ernstig overgewicht

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant:

Sarcoïdose is geen astma of COPD

Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen

Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Wijkscan Enschede Zuid-West. November 2013

Op de fiets naar school

Citation for published version (APA): Verbakel, N. J. (2007). Het Chronische Vermoeidheidssyndroom, Fibromyalgie & Reuma.

ORGANISEREN VAN ONDERWIJS AAN VOLWASSENEN. Nieuwe doelgroepen, nieuwe methodieken. maart 2014

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden

Cardiale preventie en revalidatie UZ Leuven

VOEDING, BEWEGEN EN GEWICHT

Kernboodschappen Gezondheid Almelo

Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 1)

Bezoek onze website

FACTSHEET. Gezondheid en natuur

Van Klacht Naar Kracht deelnemersresultaten april

Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten

Een gezonder Nederland VTV De Volksgezondheid Toekomst Verkenning Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?

Gezondheidsmonitor gemeente Neder-Betuwe

oinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd

Bondgenootschap voor Geletterdheid Kennemerwaard. Convenant

OVER EENZAAMHEID VAN THEORIE TOT PRAKTIJK. Leen Heylen

Lekker gezond leven. Gezonde resultaten boeken met de ConditieCoach

Aanpak van laaggeletterdheid. Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven

Liposuctie. Eerste consult

Transcriptie:

Samenwerking in taal heeft impact voor de zorg Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

Werken aan laaggeletterdheid: lange adem!! www.volwassenenleren.nl

Waarom is dat nu zo lastig? 1. Stigmatisering helpt niet: geeft urgentie aan, maar schrikt groep af! 1. Veiligheid is noodzakelijk: De eerste stap duurt laaaaaaaang! Een bibliotheek is niet altijd de eerste stap! 1. Diversiteit voorop: Regionaal = setting the scene Lokaal bepaalt 2. Vindplaatsen zijn er voor eigen doel: Ik kom om te sporten, niet om naar een leertraject te worden toegeleid Ik kom voor mijn kind, niet voor mezelf 3. Vindplaatsen krijgen al heel wat op hun bord: Befaamde 10 minuten bij huisarts Intake bij UWV / Sociale Dienst

Barack Obama: Change will not come if we wait for some other person or some other time. We are the ones we ve been waiting for. We are the change that we seek.

Versterken van vaardigheden PIAAC onderzoek toont koppositie van o.a. Finland (taal, rekenen en probleemoplossend vermogen) (Buisman et al., 2013) 55.7% beroepsbevolking neemt deel aan trajecten volwasseneneducatie (Grotluschen et al., 2016)

Blijvende gezondheidsproblemen lage SES Laagopgeleiden leven gemiddeld 6 jaar korter en 19 jaar minder in goed ervaren gezondheid (RIVM, 2014) Mensen met een lage SES zijn vaker depressief (Groffen et al., 2013) Relative Index of Inequality geeft aan, dat mensen met een lage SES (RIVM, 2014): 5.32 meer kans hebben op combinatie van roken, overgewicht en overmatig alcoholgebruik 4.18 meer kans op slecht ervaren gezondheid Lage SES heeft relatie met gezondheidsproblematiek

Investeren in taal: impact op gezondheid 1. Rokers: Ouders en jongens die een lagere mate van geletterdheid hebben roken naar alle waarschijnlijkheid meer (Conwell et al, 2003; Frederickson et al., 1995) 2. Overgewicht: Hoe betere gezondheidsvaardigheden men heeft, hoe beter het BMI (Body Mass Index) is (Cunha et al., 2014) 3. Lichamelijk inactief: Hoe hoger het niveau van geletterdheid hoe positiever men de eigen fysieke gezondheid inschat (Houtkoop et al., 2012) 4. Diabetes: Diabetespatiënten met inadequate gezondheidsvaardigheden kregen meer oogklachten en ziekten met bloedvaten dan diabetespatienten met betere gezondheidsvaardigheden (Schillinger et al., 2012) 5. Depressie: Mensen met een lagere mate van geletterdheid hebben eerder kans hebben op een depressie dan mensen met een hogere mate van geletterdheid (Gazmararian et al., 2000; Zaslow, 2001)

Doorverwijzing vanuit zorg is noodzakelijk 1. Veel laagopgeleiden en laaggeletterden komen regelmatig bij de huisarts voor kwaaltjes, waar huisarts eigenlijk geen raad mee weet 2. Als de zorg er nu voor zorgt, dat informatie beter toegankelijk is (picto s) dan komt men minder snel bij huisarts 3. Daarnaast helpt doorverwijzen naar een leertraject: Na volgen van een leertraject krijgt circa 50% betere psychische gezondheid 4. Hoe dan? Laten invullen, samenvatten, omschrijven, doorvragen

Wanneer wordt het een succes? www.volwassenenleren.nl

1: Outcome Als we niet trots zijn op sec ons aanbod!!

2: Doel Als we niet maatschappelijk mensen gaan activeren om sociaal te participeren en vervolgens een kansrijke participatiecommunity kunnen maken, waar iedereen iets doet!!

3: Deelnemer Als je denkt aan de deelnemer i.p.v. aan de groep!!

4: Voortplanting Als we stoppen met startsubsidies zonder compost!!

5: Multisectoraal Als we streven naar Gaudi i.p.v. een huisschilder!!

6: Boodschap Als we McDonald s met een boek combineren i.p.v. een krantverkoper voor de boekwinkel zetten!!

7: Communicatiekanalen Als we LinkedIn vervangen door Pinterest!!

8: Multisectorale betrokkenheid Inderdaad samen en elkaar iets gunnen!!

9: Vallen & opstaan Als we gaan geloven in de tekst van Herman van Veen: We moeten rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan!!

Circa 60% tot 70% beter toepassen van taal Circa 40% tot 60% betere plek in de samenleving Circa 20% tot 30% betere arbeidsmarktpositi e Circa 40% tot 50% beter ervaren gezondheid (pilot Amsterdam) Impact? Onderzoek onder circa 7000 deelnemers Trajecten basisvaardigheden (m.n. taal)

Koersen op Kansen Geletterdheid