Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Vergelijkbare documenten
Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Samenwerking in de waterketen Het landelijk kernteam samenwaw. Ruud van Esch

De economische betekenis van waterschappen. mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2019 In het Bestuursakkoord Water (BA

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen

LEVEN MET WATER STRATEGIE WATERVEILIGHEID EN KLIMAATBESTENDIGHEID IN DE IJSSEL-VECHTDELTA

Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie

Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af. Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014

Klimaatverandering & fysieke opgaven

agendapunt 04.B.07 Aan Commissie Gezond, schoon en gezuiverd water VISIE EN STRATEGIE ROTTERDAMSE SAMENWERKING AFVALWATERKETEN

Het Deltaprogramma. Nederland op orde: vandaag en morgen. Wim Kuijken / Bart Parmet. 7 december 2012 KNAG-Onderwijsdag

Presentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

Waterschappen en Energieakkoord

Voortgangsrapportage doel 1.1 Duurzaam beschermd tegen overstromingen en wateroverlast

Hitte, Droogte, Wateroverlast en Overstroming. Koersdocument Aa en Maas: Hoge Zandgronden Beekdalen Dorpen en Steden Restrisico.

Informatiebijeenkomst 4 november 2014 waterschapsverkiezingen

Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering en Veiligheid. Waterveiligheid buitendijks

Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg

Project ZON. Hoofdvraag. Uitvoering. Regionale afstemming op en inbreng Deltaprogramma. Samenwerking met regio Zuid

Stand van zaken samenwerking omgevingsvisie

Regionale Adaptatie Strategie vanwege klimaatverandering. MT 22 maart 2012 Arno Lammers

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie

I-QUA binnen Gemeentelijke Waterbeheer. Harold Soffner, beleidsmedewerker en projectleider I-QUA Gemeente Bernheze 19 oktober 2017

Profiel. Waterschap Hollandse Delta. Dijkgraaf. *overal waar het woord hij staat kan ook zij gelezen worden 1

Drinkwater voor nu en later

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Waterbeheerprogramma

Coalitieakkoord bestuur Samen werken aan water

Ruimtelijke Adaptatie en andere ontwikkelingen. Nan Zevenhek Algemeen Bestuur waterschap De Dommel 24 november 2017

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard

Klimaatbestendige stad

Klimaatverandering. Een brede maatschappelijke opgave. Kasper Spaan

Samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeenten Meppel, Hoogeveen, De Wolden, Steenwijkerland, Midden Drenthe, Westerveld en het waterschap Reest en

Presentatie waterschap Brabantse Delta. Conferentie Water en Veiligheid

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

Statenvoorstel. Weerkrachtig Zuid-Holland, Adaptatiestrategie voor een klimaatbestendig Zuid-Holland

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

Klimaatadaptatiestrategie Hellendoorn

Programma Water en klimaatveranderingen

toekomst veenweide Inspiratieboek

Voorstel voor de Raad

Klimaatadaptatie. Programmaplan duurzame en gezonde stad

Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum. Natte natuur voor droge voeten

Stand van zaken baggeren. Agrarische avonden 2018

Werksessie. Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie. Indicatoren en Ambities

Deltaprogramma Bijlage A. Samenhang in het watersysteem

Op weg naar klimaatbewuste regio. Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland

E u r o p e e s w a t e r b e l e i d N a t i o n a a l W a t e r b e l e i d

Verkiezingsprogramma van de VVD voor de verkiezing van het Algemeen Bestuur van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

- Notitie van de Stuurgroep Zuidwestelijke Delta, t.b.v. regionale consultatieronde feb-mrt 2013

Nieuwe ontwikkelingen:

COMMISSIE 0 Water (7 januari 2013)

Klimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!

TU Delft Nijhuis & Pouderoijen

Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s

Analyse uitvoering Besluit beheer Haringvlietsluizen

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.

OP PEIL BRENGEN. Aan de slag!

agendapunt 3.b.12 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden STRATEGISCH KETENPLAN NETWERK AFVALWATERKETEN DELFLAND Datum 10 november 2015

Metropoolregio Amsterdam Klimaatbestendig Plan van Aanpak

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring

Klimaatopgave landelijk gebied

Klimaatverandering / Water in de Stad

Deltaprogramma Het nationale programma voor waterveiligheid en zoetwatervoorziening

PROVINCIAAL BLAD. Gelet op artikel 2.4 van de Waterwet en artikel 4.1 van de Wet ruimtelijke ordening;

Klimaat kwetsbaarhedenkaart Haaglanden. Kans op hittestress. Kans op overstroming. Kans op wateroverlast. Kans op blauwalg

WONEN EN WERKEN IN DE POLDER

Uitvoeringsprogramma samenwerking in de waterketen

CDA Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer

Dit heeft in april 2011 geleid tot het ondertekenen door de genoemde koepelorganisaties en het Rijk van het BAW.

Veilig, Verantwoordelijll, VVD!

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces

Waterbeschikbaarheid op de Hoge Zandgronden. Naar een klimaatbestendige balans in vraag en aanbod van zoetwater

Hoe overstromingsgevoelig is uw collectie? Durk Riedstra Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving

Verkiezingsprogramma CDA Delfland

Pilots zoetwatervoorziening: van concept naar uitvoering

Project Ruimtelijke Opgaven

Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3)

Overzicht en karakteristieken klimaatrisico s Nederland. Willem Ligtvoet

Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen

BESTUURS AKKOORD KLIMAAT. ADAPTATIE 20 november Bestuursakkoord klimaatadaptatie 3

Datum: 27 maart 2014 Agendapunt nr: 11.

Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden. Van mogelijke naar kansrijke strategieën. Uitwerking in gebiedsproces Hollandsche IJssel.

Afstemming waterbeheer op functies en gebieden

Samenvatting SAMEN WERKEN MET WATER 9

Waterplan Pijnacker-Nootdorp

Welkom Presentatie investeringsagenda 2016/2017 zeven waterschappen Midden en Oost Nederland

VERKIEZINGS PROGRAMMA

Waterkeringen. Aanleg regionale keringen

Inleiding KNAG 7 december Dijkgraaf Herman Dijk

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem

Transcriptie:

Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2]

Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven voor de toekomst [3]

[4] Water besturen

Het waterbeheer in Nederland Art 21 van de Grondwet: de zorg van de overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu. Rijk Ministerie van I&M - nationaal beleid RWS - beheer hoofdwatersysteem Provincie Regionaal waterbeleid Beheer diepe grondwater Gemeenten Beheer riolering [5] Waterschappen Beheer regionaal watersysteem

Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang Verenigde Vergadering College van Dijkgraaf & Heemraden [6] Internationaal voorbeeld

[7] Beheergebied

Kengetallen Inwoners: Gemeenten: Waterkeringen: Gemalen: Watergangen: RWZI s: Wegen/fietspaden: Begroting 2017: 855.000 17 787 km 280 7.200 km 20 1.500 km 165 M /jr [8]

Taken: water keren Veilige dijken [9]

Water keren Voorkomen overstromingen door primaire en regionale waterkeringen Toetsen aan nieuwe normen Doelmatig versterken Vergunningverlening en handhaving Dijkbewaking [10]

Taken: water beheren Altijd voldoende water [11]

Water beheren Peilen handhaven Watergangen onderhouden (maaien en baggeren) Waterkwaliteit Zwemwater Grondwater (kwantitatief) [12]

Taken: water zuiveren Schoon water [13]

Water zuiveren Transport van afvalwater Zuiveren afvalwater Slibbehandeling Innovatie Energie en grondstoffen [14]

Taken wegen beheren Veilige wegen en fietspaden [15]

Wegen beheren Lokale wegen buiten bebouwde kom Gericht op veiligheid & bereikbaarheid Beheer en onderhoud Bermen en bomen [16] Gladheidsbestrijding

Dynamiek in de tijd Land met water [17]

[18] De delta rond 1500

De delta rond 1900 [19]

Watersnood 1953 [20]

[21] De Delta nu

en in de toekomst? [22]

Een dynamische ruimte Wonen, werken en recreëren [23]

Wonen in de Delta Steeds meer mensen wonen in (delta)steden Kwetsbaarheid neemt toe: Hogere rivierafvoeren en zeespiegelstijging meerlaagse aanpak Piekbuien waterberging Droogte en hittestress groen-blauwe voorzieningen Ruimte voor water, betekent samenwerken met veel partijen (publiek en privaat) [24]

Werken in de Delta Veel haven-gerelateerde activiteiten Groei infrastructuur Kwetsbaarheid voor de industrie neemt toe Overstromingsrisico (m.n. buitendijkse gebieden) Zoetwatervoorziening Waterkwaliteit en zuivering afvalwater Vereist innovatieve en duurzame aanpak [25]

[26] Landbouw in de Delta Hoofdfunctie in 60% van het beheersgebied Belang bij een goed watersysteem Kwetsbaarheid van de landbouw neemt toe: Droogte Piekbuien Verzilting Samenwerken in het Deltaprogramma Agrarisch Waterbeheer

Natuur en landschap in de Delta Toenemend maatschappelijk belang Kwetsbaarheid wordt beïnvloed door Temperatuur en ecosysteem Wet- en regelgeving (natuurbelang vs. andere belangen) Voorbeelden: Goeree-Overflakkee Hoeksche Waard (Nationaal Landschap) Deltawateren [27]

Recreëren in de Delta Veel recreatie is water-gerelateerd Bovenregionaal, maatschappelijk belang Grote gebruiksdiversiteit Effect klimaatverandering Temperatuur Toename incidenten door extreem weer [28]

Opgaven voor de toekomst Bedreigingen en kansen [29]

Bedreigingen voor de toekomst Het klimaat verandert: zeespiegelstijging hogere rivierafvoeren piekbuien en zware stormen hogere temperaturen langere droge perioden verzilting Via gezamenlijk Deltaprogramma Deltabeslissingen: 1. nieuwe waterveiligheidsnormen 2. zoetwatervoorziening 3. ruimtelijke adaptatie 4. Rijn-Maas monding 5. IJsselmeer [30]

Toename overstromingsdreiging m tov NAP 6 4 1 e delta cie adaptief Deltamanagement 2 dijkhoogte opzet door zware stormen 0-2 [31] -4 1800 1900 2000 2100 2200 Jaar

Nieuwe waterveiligheidsnormen overstromingskans 1:100.000 per jaar 1:30.000 per jaar 1:10.000 per jaar 1:3.000 per jaar 1:1.000 per jaar 1:300 per jaar [32]

33 Bestuursakkoord Water Doelmatige waterketen: 3 K s Kwaliteit verbetering Kwetsbaarheid verlagen Kostenbesparing (minder meer uitgeven t.o.v. verwachte koststijging in 2020 t.o.v. 2010) 100 miljoen (waterschappen) 140 miljoen (gemeenten) 140 miljoen (gemeenten/waterschappen) 70 miljoen (drinkwaterbedrijven)

34 Aanpak binnen BAR-regio In de samenwerkingsovereenkomst nadruk op volgende punten: Gezamenlijk visie Meet en Monitoring Afvalwaterketen Vastleggen in afvalwaterakkoorden Kennisdeling Gezamenlijk oppakken klimaatadaptie 2 keer per jaar bestuurlijk overleg

Klimaatadaptatie AANKNOPINGSPUNTEN Gezamenlijke investeringsprogramma Naar een duurzaam Nederland van VNG, IPO en UVW Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie Eigen opgaven WBP waterveiligheid en watersysteem

Klimaatadaptatie: Ambitie WSHD Uitvoeren 7 ambities uit Deltaprogramma Gezamenlijk met gemeenten klimaatadaptief handelen in 2020

Compenserende Maatregelen Kierbesluit Haringvlietsluizen worden op een kier gezet Consequentie voor de zoetwatervoorziening vanuit het Haringvliet: Goeree-Overflakkee Voorne Putten Zoetwatertracé Voorne Putten Zoetwatertracé Goeree-Overflakkee Drinkwatervoorziening Evides Monitoring en bediening RWS zie: http://www.kierharingvliet.nl [37]

Verzilting [38] Toename door: Natuurlijke oorzaken zeespiegelstijging en bodemdaling langere, drogere perioden met lage rivierafvoeren Politieke besluitvorming beheer Haringvlietsluizen verdieping Nieuwe Waterweg beheer Volkerak Zoommeer Oplossing: doelmatig gebruik (mitigeren natuurlijke oorzaken) compenserende maatregelen (bij concrete besluiten)

Buitendijkse gebieden Probleem: zeespiegelstijging hogere rivierafvoeren Nieuwe gebieden: anticiperen Bestaande gebieden: accepteren of maatwerk via individuele maatregelen of eenmalig, grootschalig aanpassen [39]

Conclusie De ramp voorblijven Betekent: samenwerken met veel partijen (publiek en privaat) met een zelfstandige (publieke) rol voor het functionele belang van water en een groter waterbewustzijn bij de burger [40]

Dynamiek in de delta Samen aan de slag [41]