Jaarverslag RMC Noord Groningen 2016-2017 Regio Noord Groningen: Korte lijnen en samenwerken Het aantal voortijdig schoolverlaters in Nederland daalt al jaren. Vijf jaar geleden verlieten nog meer dan 35.000 leerlingen het onderwijs zonder startkwalificatie. Inmiddels ligt dat aantal ruim onder de 25.000. Vorig jaar lijkt aan die daling een einde te zijn gekomen. Het aantal schoolverlaters in het schooljaar 2016-2017 bevindt zich namelijk zo goed als op het zelfde niveau als het jaar ervoor. Ook de RMC regio Noord Groningen maakt een vergelijkbare ontwikkeling door. Na jaren van behoorlijke dalingen ligt het percentage uitvallers nu voor het tweede jaar rond de 1,5%. Daarmee blijft de regio beter scoren dan het landelijk gemiddelde. Dit kwam vorig jaar uit op 1,75%. Maar alertheid blijft geboden. Een van de redenen waarom een verdere daling uitblijft is dat de ernst van de problematiek onder jongeren toeneemt. In steeds meer gevallen hebben jongeren te maken met meerdere complexe problemen. Dat varieert van problemen thuis tot schulden. Ook is er regelmatig sprake van psychische klachten. De aard van de diverse problemen vraagt sinds de decentralisaties in 2015 om korte lijnen en goede samenwerking met Wmo en Jeugdhulp. In de praktijk is merkbaar dat na de transitie de transformatie steeds meer vorm begint te krijgen. RMC, hulpverlening, onderwijs en betrokken afdelingen van de gemeente weten elkaar steeds beter te vinden. Daardoor is het mogelijk hulp en ondersteuning sneller en in samenhang in te zetten. RMC De cijfers met korte uitleg Uitval voorkomen Signs of wellbeing Jongeren in een kwetsbare positie Trots op diploma én baan Colofon We kijken altijd goed naar de omgeving van de jongere Jan Veenstra, RMC trajectbegeleider
RMC De RMC Regio Noord Groningen bestaat uit de gemeenten Delfzijl, Eemsmond, Appingedam, Loppersum, Bedum, Winsum en De Marne. RMC staat voor Regionaal Meld- en Coördinatiepunt voortijdig schoolverlaten. Centraal in de aanpak staat het Waddenmodel. Daarmee zet de regio maximaal in op het behalen van een startkwalificatie. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het onderwijs en leerplichtambtenaren. Voor wie een startkwalificatie niet haalbaar is, komt werken als goede tweede optie in beeld. Hierover zijn goede afspraken gemaakt met de werkpleinen in onze arbeidsmarktregio. De cijfers met korte uitleg Bij meer dan 16 uur verzuim per vier weken melden scholen de leerling bij de gemeente via de verzuimsite van DUO. Het aantal meldingen neemt toe. Vorig jaar waren het er 108 en nu 123. Met alle 123 leerlingen is contact opgenomen door de RMC trajectbegeleider. Die bekijkt samen met de leerling wat er aan de hand is en wat er gedaan moet worden om van de opleiding een succes te maken. Soms is één telefoongesprek voldoende, maar veel vaker blijkt dat meerdere gesprekken, thuis en op school, nodig zijn om het contact met school te herstellen en de opleiding te vervolgen. DE MARNE 15 BEDUM 8 WINSUM 21 EEMSMOND 11 LOPPERSUM 6 APPINGE- DAM 19 DELFZIJL 43 In totaal zijn 123 preventieve verzuimmeldingen in behandeling genomen. Definitie: VSV ers zijn jongeren van 12 tot 23 jaar die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten. Een startkwalificatie is een havo of vwo diploma of minimaal een mbo-2 diploma. Het VSV-percentage staat voor het aantal VSV ers als percentage van het aantal onderwijsdeelnemers die aan het begin van het schooljaar ingeschreven staan. Onderwijsdeelnemers Noord-Groningen (Voorlopige cijfers volgens Ministerie van OCW) VSV 126 OP SCHOOL 8.306 Alle MBO locaties in Groningen hebben een RMC preventiemedewerker bij wie leerlingen worden gemeld die beginnend verzuim hebben. Dus voordat er via DUO bij de woongemeente gemeld moet worden kunnen leerlingen op school al in contact worden gebracht met de RMC preventiemedewerker. Alles om zo vroeg mogelijk leerlingen te laten weten dat ze gemist worden als ze niet op school verschijnen en hulp mogen verwachten als dat nodig blijkt. Vanuit Regio Noord Groningen zijn onze trajectbegeleiders actief op de MBO locaties van Noorderpoort in Delfzijl, Appingedam en twee locaties in Groningen. Ondanks alle preventieve acties kan het toch gebeuren dat een leerling voortijdig het onderwijs verlaat. Meldingen daarover ontvangt het RMC wekelijks van DUO. In schooljaar 2016-2017 gebeurde dat 162 keer. Volgens onze eigen RMC administratie zijn van deze 162 jongeren op dit moment 111 nog steeds VSV er. Gemeente Intraject genomen Terug naar School Startkwalificatie 23 jaar of Diploma DUO meldingen gehaald Niveau 1 en 12 uur werk Appingedam 21 6 Bedum 8 2 De Marne 24 4 Delfzijl 58 16 1 Eemsmond 24 10 1 Loppersum 14 4 Winsum 13 3 Totaal 162 45 2 4 Deze cijfers wijken iets af van de voorlopige telling van jet Ministerie van OCSW. Definitieve cijfers zijn niet eerder dan in maart 2019 bekend
Uitval voorkomen In de transformatie ligt de nadruk op preventie en het snel kunnen inschakelen van effectieve ondersteuning. Een van de uitgangspunten daarbij is: licht als het kan, intensief als het moet. Ook het afgelopen jaar is geïnvesteerd in het versterken van samenwerkingsrelaties om de transformatie te kunnen realiseren. Meer samenwerking met onder andere gemeente en onderwijs moet voorkomen dat leerlingen voortijdig uitvallen of problemen verergeren. Alle MBO scholen in de provincie Groningen inclusief onze RMC regio werken inmiddels volgens het principe van De School als wijk. Dit betekent dat medewerkers vanuit gemeentelijke wijkteams, CJG, of welzijnsinstellingen vaker in de school te vinden zijn. Leerlingen die tegen problemen aanlopen kunnen snel bij deze coaches terecht. Als er sprake is van dreigende uitval is het RMC door de RMC+ functie in de buurt. Door deze korte lijnen lukt het beter om schooluitval te voorkomen. Ook de samenwerking tussen leerplicht en RMC is belangrijk. Als een zorgleerling bij leerplicht bekend is, vindt een goede overdracht plaats naar het RMC. Dit gebeurt als de jongere 17,5 jaar wordt en de verwachting is dat deze ook na zijn 18e begeleiding nodig heeft. Bij zorgleerlingen gaat het bijvoorbeeld om jongeren die niet goed terecht zijn gekomen op het MBO of veel hebben verzuimd. In de overgangsfase neemt het RMC zo nodig de begeleiding van de jongere over. Dit voorkomt dat jongeren tijdelijk buiten beeld raken en problemen verergeren. In Delfzijl nemen de RMC trajectbegeleiders deel aan het casusoverleg. Verschillende disciplines bespreken dan jongeren met problemen. Het gaat dan onder andere om werkcoaches, jongerenwerkers en CJG medewerkers. Vaak blijkt dat meerdere hulpverleners bij dezelfde jongeren betrokken zijn. Door elkaar te informeren en gezamenlijk goede afspraken te maken kunnen hulp en ondersteuning effectiever worden ingezet. We bieden ondersteuning; licht als het kan, intensief als het moet. We helpen de leerlingen met het zoeken naar werk en solliciteren. Dit zijn nu eenmaal jongeren die niet zo maar een brief schrijven of een CV maken. Nanja Beekhuis, Werk050
Vorig jaar vertelde Min Jae dat hij na het halen van zijn entree diploma zijn best ging doen om een zo hoog mogelijk opleidingsniveau te bereiken. Het liefst via werken en leren. Hij haalde zijn diploma maar vond geen baan. Daarom ging hij verder als BOL leerling met zijn Niveau 2 opleiding in de installatietechniek. Na enkele maanden bleek dat fulltime naar school gaan geen succes zou worden. Het Alfa College gaf hem vrijaf, met de opdracht om zo snel mogelijk een BBL baan te vinden. Het RMC werd ingelicht en gevraagd om Min Jae te helpen bij het vinden van een baan. Dat is gelukt en nu werkt hij bij De Groot installatiegroep uit Groningen. Elke ochtend vroeg op en hard werken past gewoon beter bij hem dan elke dag in de schoolbanken. Hij werkt nu verder aan zijn toekomst. En als ik genoeg ervaring heb, wie weet, begin ik dan een eigen bedrijf. En als ik genoeg ervaring heb, wie weet, begin ik dan een eigen bedrijf. Min Jae
Signs of wellbeing Voor een succesvolle aanpak van voortijdig schoolverlaten is het belangrijk om uit te gaan van de mogelijkheden van jongeren. Ook kan hun directe omgeving een rol spelen bij het oplossen van problemen. Drie RMC trajectbegeleiders zijn daarom geschoold in het toepassen van Signs of Wellbeing. Deze methode is ontwikkeld in Australië en stelt de jongere en zijn mogelijkheden centraal en niet het probleem of de problemen. Ook een actieve betrokkenheid van het netwerk van de jongere is een cruciaal onderdeel van deze methode. We kijken altijd goed naar de omgeving van de jongere, legt RMC trajectbegeleider Jan Veenstra uit. Hebben familie en vrienden een positieve of negatieve invloed? Zeker als er sprake is van een positieve invloed, kijken we gezamenlijk hoe zij de jongere zo goed mogelijk kan ondersteunen. Zo zat Ian ook in een lastig parket. Hij stopte met school en zocht tijdelijk een baantje. Thuis waren de nodige problemen waaronder financiële. Dat gaf de nodige stress bij zijn moeder. Al deze aspecten werden in kaart gebracht toen Ian bij het RMC aanklopte. Na een paar gesprekken was duidelijk welke opleiding Ian wilde doen. Alleen het geld voor boeken en een opleiding ontbrak. Dat vroeg om een praktische oplossing. Nanno van het RMC heeft me super geholpen waardoor ik zorgeloos aan mijn nieuwe opleiding ben begonnen, vertelt Ian. Hij heeft geregeld dat ik mijn boeken kon kopen en een laptop kan lenen. Ik ben nu een paar weken bezig met mijn opleiding maatschappelijke zorg 4 en het bevalt me goed. Nanno van het RMC heeft geregeld dat ik mijn boeken kon kopen en een laptop kan lenen. Ian Jongeren in een kwetsbare positie Sinds 1 januari geeft het RMC extra aandacht aan het voorkomen van schooluitval bij jongeren in een kwetsbare positie. Het gaat vooral om jongeren die van het praktijkonderwijs of het speciaal onderwijs komen en er niet in slagen de overstap naar werk of vervolgopleiding te maken, zegt RMC trajectbegeleider Lieset van Dijk. Zij is vorig jaar het RMC komen versterken om met name deze nieuwe taak uit te voeren. Aan de hand van informatie van het ministerie gaan we na of een jongere in beeld is. Uit een eerste analyse blijkt dat gelukkig veel jongeren wel weer op school zitten of aan het werk zijn. Als dat niet het geval is, gaan we er pro-actief op af. Belangrijk is dat er een sluitend netwerk komt. Daar werken we nu aan. Ook oud VSV ers kunnen op een telefoontje of bezoekje van Lieset rekenen. Twee keer per jaar kijken we hoe het met iedereen is die zonder startkwalificatie het onderwijs heeft verlaten, zegt ze. Wie onder de 23 is en niet op school zit of aan het werk is, benaderen we. Het gebeurt regelmatig dat iemand na een poos thuiszitten toch weer wat wil. Dan kijken we samen welke stappen daarvoor nodig zijn.
Trots op diploma én baan Ze stralen bij de diploma-uitreiking. Want ze sluiten hun MBO 1 met succes af en hebben de zekerheid dat ze aan het werk kunnen. Nanja Beekhuis van Werk050 begeleidt jaarlijks vanuit RMC/VSV middelen zo n 40 tot 50 leerlingen van het Noorderpoort en Alfa College. Omdat voor hen verder leren en daarmee een startkwalificatie behalen geen optie is, komt route Arbeid in beeld. Jongeren met een Entree diploma die 12 uur aan het werk zijn, worden niet als voortijdig schoolverlater beschouwd. Zodra bekend is, voor wie niveau 1 het hoogst haalbare is, gaan we aan de slag om werk te vinden, aldus Nanja. Dat doen we op verschillende manieren. We helpen de leerlingen met het zoeken naar werk en solliciteren. Dit zijn nu eenmaal jongeren die niet zo maar een brief schrijven of een CV maken. Ook brengen we samen met de jongere zijn netwerk in kaart en kijken we waar zich mogelijkheden voordoen. Het is belangrijk om de zoektocht naar werk al op school te beginnen. Want dan zitten ze nog in een dagelijks ritme. En niet onbelangrijk: ze zijn dan goed te bereiken. Ik ben veel op school te vinden zodat de lijntjes met de leerlingen kort zijn. En ook leerkrachten weten me zo makkelijk te vinden. Goed om te zien wat het hebben van een baan doet voor het zelfvertrouwen van deze jongeren. Nanja Beekhuis, Werk050 Het gaat om jongeren die praktisch aan de slag willen, gaat Nanja verder. Bijvoorbeeld op assistent niveau. Het zijn trouwe en loyale werknemers die wat ze doen, ook goed doen. Door hun achtergrond komen ze vaak in aanmerking voor een afspraakbaan. Dat maakt het voor werkgevers ook nog eens extra aantrekkelijk. Maar de meeste werkgevers nemen deze jongeren aan omdat ze hun een kans willen geven. Zeker nu de economie weer aantrekt, merkt Nanja dat er meer kansen zijn voor deze jongeren. Dat varieert van horeca tot bouw en van UMCG tot constructiebedrijf. Het is goed om te zien wat het hebben van een baan doet voor het zelfvertrouwen van deze jongeren. En hoe ze zich kunnen ontwikkelen. Wat dat betreft heb ik de mooiste baan van de wereld. Een aantal leerlingen werkt bij de Albert Heijn in Loppersum. Eigenaar Jan Willem Scheffers vindt het belangrijk deze jongeren een kans te geven. Ze doen hun werk goed en je ziet hoe ze zich ontwikkelen. Er gebeuren hier echt mooie dingen. Het kost misschien wat extra tijd en geld. Maar ik heb het er graag voor over.
Onze contactgegevens Team trajectbegeleiders RMC Coördinator Wethouders van Onderwijs in de regio Noord Groningen De volgende wethouders zijn verantwoordelijk voor onderwijs en/of RMC: Nanno Bijlholt n.bijlholt@delfzijl.nl 06 10155934 Lieset van Dijk l.vandijk@delfzijl.nl 06 15455173 Joost Giesen j.giesen@delfzijl.nl 06 25751525 Erika Kleiker e.kleiker@delfzijl.nl 06 13821788 Jan Veenstra j.veenstra@delfzijl.nl 06 53682956 Jan Oolders jk.oolders@delfzijl.nl 0596 639189 Menne van Dijk www.bedum.nl Mariette de Visser www.demarne.nl Harmannus Blok www.winsum.nl Hans Ronde www.delfzijl.nl Martien van Bostelen www.appingedam.nl Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van de gemeenten: Bedum, De Marne, Winsum, Delfzijl, Eemsmond, Appingedam en Loppersum. Teksten: Maarten Ton Fotografie: Ronny Benjamins Ontwerp: Nynke Visser, Designdays Redactie: Gemeente Delfzijl Oplage: 300 Drukwerk: Van der Eems Maart 2018 Harald Bouman www.eemsmond.nl Be Schollema www.loppersum.nl