Naar een klimaatbestendige bodem Jeroen Willemse Delphy BV Water op het land 1
Sporen van mest uitrijden Sporen van grond klaarmaken 2
Sporen van het poten Banen in het land 3
Extreme regenval in het voorjaar Extreme regenval in het najaar 4
Droogte 2018 Ander klimaat, meer extremen Verwachting: 5
Ander klimaat, meer extremen Nodig: Sterkere planten Krachtige bodem Klimaatverandering: Meer last' van te nat dan te droog Te nat komt vaker voor dan te droog, vooral de extreme neerslag (mm/dag) nemen fors toe. De neerslagverschillen per plek worden steeds groter. De kans op plaatselijke extremen neemt toe. NB de financiële schade van slechte opbrengst in droog jaar (hoog prijsnivo) is vaak (veel) groter dan in een nat jaar (lager prijsnivo) 6
Klimaatbestendige maatregelen Vlakligging & drainage Bovengronds waterafvoer Water aanvoer Beregening Regelbare waterpeil Druppelirrigatie Verdichtingen voorkomen Mechanisatie Teelttechnieken Bodemleven stimuleren Organische stof en kalk Uitgangspunt De zwakste schakel in het totale proces bepaald het eindresultaat. 7
De klimaatbestendige bodem ligt vlak (bol) Eigenlijk: geen ingesloten laagten Met verstand kilveren, met software Onder droge omstandigheden! Iedere boer heeft een kilverbak De klimaatbestendige grond is nauwer gedraineerd Eerder 6 dan 8 meter! Onder droge omstandigheden uitgevoerd Maximale leeftijd 15-20 jaar Jaarkosten 170 8
De klimaatbestendige teler doet aan minimale grondbewerking De klimaatbestendige teler doet bijv. aan NKG en/of ondiepploegen Toename bodemleven Meer draagkracht aan de bodem, Minder verdichting. Meer organische stof bovenin, Minder gevoelig voor slemp. Meer denken vanuit bodem, dan vanuit gewas 9
De klimaatbestendige teler kan beregenen Opkomst Groei/kwaliteit Oogst Noodzaak steeds groter De klimaatbestendige teler kan beregenen Of heeft een ander systeem/plan om meer water aan te voeren: Druppelirrigatie Regelbaar waterpeilbeheer 10
De klimaatbestendige bodem heeft (preventief) geulen Greppel frezen Sleuf frezen Pompen Afwatering? Toename bodemverdichting Nederlandse akkerbouw! Intensiever bouwplan, minder graan/graszaad Steeds zwaardere machines Vaker werken onder minder natte omstandigheden Vaker natte 2 e deel zomer Foto bietenrooier 11
Klimaatbestendige succes-cyclus Tijdig oogsten vóór 15 nov! uit het land Vlaklegging en drainage Goede kalktoestand Voldoende organische stof groenbemesting Goede bodemstructuur Vroeg opdrogen Vroeg zaaien Optimale plantenvoeding Diep wortelgestel Gezonde planten De klimaatbestendige teler heeft geen bodemverdichting Bewerkt grond zoveel mogelijk onder droge omstandigheden. Bewerkt grond niet vlak voor een bui!! Interne slemp! Bewerkt niet dieper dan noodzakelijk!! Graaft regelmatig een kuiltje. 12
De klimaatbestendige teler heeft geen bodemverdichting Investeert in andere technieken om verdichting te voorkomen/beperken o.a.: drukwisselsysteem De klimaatbestendige teler heeft geen bodemverdichting Investeert in andere technieken om verdichting te voorkomen/beperken o.a.: Drukwisselsysteem 13
De klimaatbestendige teler heeft geen bodemverdichting Investeert in andere technieken om verdichting te voorkomen/beperken o.a.: Rupsen of betere banden De klimaatbestendige teler heeft geen verdichting Investeert in andere technieken om verdichting te voorkomen/beperken o.a.: Lichtere oogstmachines 14
De klimaatbestendige teler heeft geen verdichting Investeert in andere technieken om verdichting te voorkomen/beperken o.a.: Ladewagens De klimaatbestendige teler heeft geen verdichting Investeert in andere technieken om verdichting te voorkomen/beperken o.a.: Bovenover-ploegen 15
De klimaatbestendige teler heeft geen verdichting Investeert in andere technieken om verdichting te voorkomen/beperken o.a.: Vaste rijpaden-systeem De klimaatbestendige bodem heeft een actiever bodemleven Voldoende organische stof Grond bedekt houden in winter Ongestoorde grond nodig Minder bewerkingen Minder bewerkingen is ook minder afbraak organische stof! 16
De klimaatbestendige bodem heeft een hoger organische stof gehalte Compost Champost Vaste mest Stro hakselen Organische stof balans! Denken vanuit bodem Puzzelen met klimaatbestendige NKG en/of ondiep ploegen Meer slagvaardigheid Mechanische koeling Vlak en Drainage maatregelen Ruimer bouwplan Brede Weers verzekering Groenbemesting Beregening Meer Bodemleven M a a t r e g e l e n 17
Eind conclusie: Klimaatbestendig investeren is een noodzaak! NU AL. Welke maatregelen moet u nog afvinken? Wilt u praten over het klimaatbestendiger maken van uw bedrijf? Wij staan voor u klaar! 18