Meerjarig proefopzet bodembeheer

Transcriptie

1 Meerjarig proefopzet bodembeheer Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Alex De Vliegher, Greet Ruysschaert, Bert Van Gils, Bert Reubens, Johan Van Waes Eenheid Plant, Teelt en Omgeving Studiedag Bioforum Bio, bodem en bemesting 29/02/2012 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant Beleidsdomein Landbouw en Visserij

2 Wat is de invloed van het type organische bemesting en de toepassingswijze (bodembewerking) op: Gewasopbrengst en -kwaliteit Potentiële stikstofverliezen Bodemkwaliteit? Kan boerderijcompost op basis van plantaardige restproducten een alternatief zijn voor dierlijke mest? 2

3 Factor bodembeheer, met name bodembewerking en bemesting 5 behandelingen, specifieke combinaties bewerking x bemesting: Niet-kerende bodembewerking in combinatie met toepassing van boerderijcompost, enkele dosis (BC) of dubbele dosis (2xBC). Ploegen in combinatie met 3 types bemesting: stalmest (SM), drijfmest (DM) en drijfmest plus groencompost (DM+GC) Organische stofinput via de bemesting werd gelijkgesteld voor de behandelingen BC, SM en DM+GC. Proef lag aan op 2 percelen en werd er met één jaar verschil opgestart. 3

4 4

5 Niet-kerende bodembewerking met Actisol, ondiep (10 cm) en diep (30 cm) Boerderijcompost op basis van gras, hooi, stro, schors en snippers Ploegen (30 cm) 5

6 Maïs volgde op twee jaar gras/klaver, die in zijn geheel werd geploegd. Na de maïs volgde rogge als groenbemester, na de aardappelen gele mosterd. Rode klaver werd ingezaaid na de oogst van de zomergerst. Voor of op rode klaver werd er niet meer bemest. 3 op 4 werd er bemest en 3 op 4 was er het onderscheid tussen kerende en niet-kerende bodembewerking. 6

7 2006 Herinzaai en vogelschade 7

8 20 Juni 2006, perceel G10 50 t BC per ha 30 t SM per ha Gemiddelde nitraatconcentraties in het plantsap juni midden augustus 2006 BC 807 ppm NO 3 - SM 2473 ppm NO 3-8

9 14 juni 2007, perceel G9 65 t BC per ha 30 t SM per ha 9

10 Compost versus dierlijke mest voor de aardappelteelt (2006 en 2007) BEHANDELINGSEFFECT BC & 2XBC SM, DM & DM+GC Betere start gewas op de compostobjecten_betere beginontwikkeling, vroeger gewas (juni), lichtere bladkleur en lagere gemiddelde nitraatstikstofconcentraties in het plantsap; BC & 2xBC gebalanceerde plantenvoeding SM, DM & DM+GC bodemgerelateerde stressfactor die de wortelontwikkeling hindert 10

11 Compost versus dierlijke mest voor de aardappelteelt (2006 en 2007) JAAREFFECTEN Plaagdruk (Phytophtora infestans) 2006 late infectie, hogere opbrengsten en verschil in beginontwikkeling resulteert in opbrengstverschil 2007 vroege, hoge en constante plaagdruk, lagere opbrengsten, lagere N-opname hoger N-residu Minerale stikstofrest 2006 compostobjecten in significant lager stikstofresidu in samenhang met hogere opbrengst (hogere stikstofopname) 2007 geen significante verschillen in stikstofresidu s 11

12 Aardappelopbrengst t/ha 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 b b A A a A a A a A 5,0 0,0 BC 2xBC SM DM DM+C 12

13 N-RESIDU - kg NO 3 - N per ha, 0-90cm BC 47 a 79 A 2xBC 49 a 79 A SM 77 b 101 A DM 67 b 90 A DM+GC 75 b 87 A 13

14 G10 (2007) 2xBC G10 (2007) SM G9 (2008) SM 2xBC 14

15 15

16 16

17 17

18 0-10cm bodemlaag, G10 + G9, na 4 jaar, 4 stalen per perceel per object Parameter eenheid BC 2xBC SM DM DM+GC TOC % 1,1 1,2 0,9 1,0 1,1 Ntotaal % 0,10 0,11 0,09 0,09 0,09 P AmLact mg/100 g 23,3 24,1 17,3 17,3 17,6 ph-kcl 5,4 5,6 4,9 5,2 5,3 Ca AmLact mg/100 g 74,5 82,7 57,7 73,6 71,8 K AmLact mg/100 g TOC Ntotaal P AmLact ph-kcl Ca AmLact K AmLact % Significante verschillen t.o.v. SM, ANOVA, Dunnet, 5% significantieniveau 18

19 10-30cm bodemlaag, G10 + G9, na 4 jaar, 4 stalen per perceel per object Parameter eenheid BC 2xBC SM DM DM+GC TOC % 0,9 0,9 0,8 0,9 1,0 Ntotaal % P AmLact mg/100 g ph-kcl Ca AmLact mg/100 g 71,6 77,5 62,3 85,8 75,6 K AmLact mg/100 g 12,4 17,2 13,5 11,0 12,0 TOC Ntotaal P AmLact ph-kcl % Ca AmLact K AmLact Significante verschillen t.o.v. SM, ANOVA, Dunnet, 5% significantieniveau 19

20 Onderzoek NKG en groenbemesting Vlaams project Niet-kerende grondbewerking in Vlaamse biologische landbouw (CCBT) Europees project Europese CORE Organic II, financiering ADLO Reduced tillage and green manures for sustainable organic cropping systems Gereduceerde bodembewerking en groenbemesting voor duurzame biologische teeltsystemen 20

21 Onderzoek NKG en groenbemesting Proefopzet ILVO proefplan Split-Split-Plot Design met 4 herhalingen ploegen gereduceerde bewerking m 3 m 30 m 96 m Groenbemesting, niveau s van input 1, 2, 3 21

22 Onderzoek NKG en groenbemesting A. BEWERKING Niet-kerende bodembewerking met Actisol, ondiep (10 cm) en diep (30 cm) Ploegen (30 cm) B. GROENBEMESTING 2012 grasklaver 1. Vroege vernietiging (februari-maart) 2. Late vernietiging (april-mei) met afvoeren van de snede 3. Late vernietiging (april-mei) en in tussentijd mulchen 2013 winterrogge 1. Geen groenbemester 2. Vroege vernietiging 3. Late vernietiging (eventueel mulchen) 22

23 Onderzoek NKG en groenbemesting Gewas: opbrengst en stikstofgehalte Bodem: TOC, TON, nutriënten, ph Beschikbare stikstof (NDICEA) en fosfor CO 2 23

24 Bedankt! Vragen? Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant Beleidsdomein Landbouw en Visserij