Voorstelling resultaten

Transcriptie

1 Voorstelling resultaten Interregproject BodemBreed en ILVO-proefpercelen Greet Ruysschaert Studiedag erosie: niet-kerende bodembewerking 27 augustus 2013 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant Beleidsdomein Landbouw en Visserij

2 Interregproject BodemBreed Interregproject Erosiebestrijding => Interregproject BodemBreed 2

3 Interregproject BodemBreed 3

4 ILVO-proefpercelen BOPACT (2010- ) Merelbeke ImPACT van Bewerking en Composttoepassing op BOdemkwaliteit en ziektedruk (2010-) voor 2 gangbare bemestingssystemen 3 factoren 4 herhalingen NKB / ploegen Compost / geen compost Rundveedrijfmest / varkensdrijfmest 4-jarige rotatie: maïs, aardappel, zomergerst, prei 4

5 ILVO-proefpercelen VEGTILCO (2008- ) Meulebeke - Doctoraatsonderzoek Koen Willekens koen.willekens@ilvo.vlaanderen.be 3 Factoren 4 herhalingen NKB / ploegen Compost: 0, 15, 45 ton/ha.jaar N-dosis bijbemesting in 2011 Rotatie: broccoli, wortel, prei, maïs, aardappel 5

6 ILVO-proefpercelen ILVO - Bioperceel Tilman-Org (2012- ) Merelbeke - koen.willekens@ilvo.vlaanderen.be Inpassen van groenbemesters in een systeem van niet-kerende grondbewerking in biologische landbouw Factoren NKB/ploegen (groen)bemesting Rotatie: grasklaver, prei, knolselder,.. 6

7 prei Opbrengst 7 zomergerst wortel kuilmaïs wintertarwe wintergerst aardappel suikerbiet cichorei zaaiui broccoli korrelmaïs BodemBreed Erosiebestrijding ILVO-proefpercelen Relatieve opbrengst (100 = ploegen)

8 Opbrengst Relatieve gewasopbrengst Leem en klei-leem bodems Directzaai Ondiepe NKB (<15 cm) Diepe NKB (>15 cm) Meta-data analyse Van den Putte et al. (2010) 8

9 Opbrengst R elatieve opbrengs t korrelm aïs (100 = ploegen) Relatieve gewasopbrengst 110 Korrelmaïs Maximale bewerkingsdiepte (cm) winter/voorjaar Maximale bewerkingsdiepte gedurende winter en voorjaar (cm) 140 Suikerbiet Maximale bewerkingsdiepte gedurende (cm) winter winter/voorjaar en (cm) => Ondiep bewerken vermijden 9

10 Onkruiddruk Aantal Kamilleplanten/plot Aantal aardappelplanten/plot BOPACT-proef maïs NKB Ploegen NKB Ploegen Ploegen Niet-kerend 10 BOPACT-proef - ILVO

11 Onkruiddruk BodemBreed Langetermijn percelen Nederlands perceel Aantal onkruiden per m² - niet-kerend NKB Hangar Kortrijkdorp Lange weide Nieuwe stal Schnackers Ploegen Aantal onkruiden per m² - geploegd 11

12 Onkruiddruk BodemBreed Opslag wintergerst en cichorei ondanks preventieve maatregelen Systeem gras/maïs - Hooibeekhoeve Aantal grassen per m² Voor bestrijding mei/juni P Pg Og Dg DZg DZr Heppen grasgroenbedekker - glyfosaat Aantal grassen per m² Aantal grassen per m² juni 2010 oogst 2010 juni 2011 oogst 2011 P P+ S S+ ND NOD Kasterlee snede gras geen glyfosaat Ploegen Spitten NKG (ondiep) Kasterlee juni - HBH 12

13 Onkruiddruk BodemBreed Systeem gras/maïs - Hooibeekhoeve dicotyle onkruiden Heppen: Voor onkruidbestrijding (mei/juni): ploegen en diepe NKB Oogst: directzaai en (ondiepe) NKB Kasterlee Voor onkruidbestrijding (mei/juni): ploegen en spitten Oogst: NKB => Afstemming onkruidbestrijding op bewerking nodig Aantal dicolylen per m² Voor bestrijding Heppen P Pg Og Dg DZg DZr Voo Oogst P Pg Og Dg DZg DZr Aantal dicotyle onkruiden per m² Aantal dicolylen per m² Kasterlee juni 2010 oogst 2010 juni 2011 oogst 2011 P P+ S S+ ND NOD 13

14 Vochtgehalte Onder NKG zou vochtgehalte stijgen Opname planten Irrigatie Neerslag Verdamping bodem Waterbergend vermogen Capillaire opstijging Percolatie FAO 14

15 Vochtgehalte BodemBreed - Vochtgehalte bij zaai/pootbedbereiding Wintervoorploegen op (zand)leemgrond: 0-10 cm: droger => gemakkelijker te verkruimelen cm: vochtiger => hoger risico op verdichting bij betreding NKB: 0-10 cm: vochtiger => voordeel in droog voorjaar droger indien er in de winter en relatief diep wordt bewerkt (omstandigheden goed?) NKB Bodemvochtgehalte (%) 0-10 cm - NKG Ploegen Bodemvochtgehalte (%) 0-10 cm - ploegen % bodemvocht 0-10 cm Ploegen cm Bodemvochtgehalte (%) cm - ploegen Najaar diep Najaar ondiep Voorjaar - reeds bewerkt diep Voorjaar - reeds bewerkt ondiep Voorjaar nog onbewerkt Winter diep Winter diep - voorjaar reeds bewerkt ondiep Winter ondiep Winter ondiep - voorjaar reeds bewerkt diep Winter ondiep - voorjaar reeds bewerkt ondiep 15

16 Vochtgehalte BodemBreed / BOPACT - Vochtgehalte tijdens groeiseizoen cm NKB cm cm cm 0-10 cm - BOPACT cm - BOPACT Betho-2 Hangar Kortrijkdorp Lange weide Nieuwe stal BOPACT Ploegen Ploegen 16

17 BodemBreed Verdichting Verdichting neemt toe naarmate bewerkingsdiepte afneemt Diepe NKB-werktuigen laten in de meeste gevallen een vergelijkbaar goede structuur achter als ploegen Tijdstip bewerking minstens even belangrijk als type bewerking => evaluatie bodemtoestand! Verdichte zones losmaken (optillen en breken intensieve menging vermijden) Niet dieper bewerken dan noodzakelijk PR op 15 cm PR op 25 cm Metingen K.U.Leuven 17

18 ILVO-proefpercelen N-beschikbaarheid en nitraatresidu Vaak geen verschillen in N beschikbaarheid Trend tot andere verdeling in profiel bij NKB meer bovenaan Nitraatresidu wisselende resultaten => geen systematisch effect Geen aanwijzingen om andere hoeveelheden te bemesten 100 najaar voorjaar Nitraat-N kg/ha (0-90 cm) - NKB ILVO BOPACT-proef Nitraat-N kg/ha (0-90 cm) - ploegen 18

19 BodemBreed NKB en biolandbouw Nederland snede gras / maïs => Bij NKB: zode intensief verkleinen en inwerken, vroeg in voorjaar => Meer brandstof, arbeidsuren, risico op verdichting en verslemping ILVO Tilman-org Vernietiging 1,5 jaar oude grasklaver zode Meer opslag van gras bij NKB - vernietiging mei. Onkruidbeheersing intensief, maar niet onmogelijk => geen opbrengstverschillen ILVO-Tilman-org Vernietiging maart Vernietiging mei 19

20 Besluit Opbrengsten nagenoeg gelijk mits voldoende diep bewerken Risico op hogere onkruiddruk, maar beheersbaar Hoger vochtgehalte in bovenste lagen Voldoende diep bewerken (in goede omstandigheden) om verdichting te vermijden Geen aanwijzingen om bemestingshoeveelheden aan te passen in eerste jaren NKB mogelijk in biolandbouw intensieve vernietiging gras nodig Bodembewerking - Systeembenadering Evaluatie toestand perceel => keuze bewerking Gewaskeuze (hoofdgewas en groenbedekker) Tijdstip onkruidbestrijding Organische stof beheer 20

21 Meer weten? 21

22 Werkten mee Bert Reubens Koen Willekens Tommy D Hose Karoline D Haene BodemBreed-partners Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant Beleidsdomein Landbouw en Visserij