De politieke vertegenwoordiging van groepen Karen Celis GDP 21-02-19 pag. 1
Inhoud POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING Wat Waar Wie GROEPEN Welke groepen Belang Debatten 21-02-19 pag. 2
Wat is politiekevertegenwoordiging? Vertegenwoordiging is het aanwezig stellen van het afwezige the practice of delegating or entrusting the advocacy of citizen interests to a smaller number of individuals who gather in assemblies and make decisions PITKIN 1967 Vertegenwoordiger = delegate of trustee Formele vertegenwoordiging Descriptieve vertegenwoordiging Substantiële vertegenwoordiging Symbolische vertegenwoordiging 21-02-19 pag. 3
Wat is politiekevertegenwoordiging? 21-02-19 pag. 4
Wat is politiekevertegenwoordiging? Representation is het maken van vertegenwoordigende claims at the heart of the act of representing is the depicting of a constituency as this or that, as requiring this or that, as having this or that set of interests SAWARD 2006 21-02-19 pag. 5
Waar en wie? Institutionele visie - 589 gemeenteraden - 10 provincieraden - Vlaams Parlement* - Parlement van de Franse Gemeenschap, - Parlement van de Duitstalige Gemeenschap - Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest - Parlement van het Waalse Gewest - Kamer van Volksvertegenwoordigers - Senaat (geen rechtstreekse verkiezing sinds 2014) - Europees Parlement 21-02-19 pag. 6
Waar en wie? Creatieve visie 21-02-19 pag. 7
GROEPEN Groepen bepalen politieke vertegenwoordiging Taal Ideologie Groepen zijn politiek bepaald Leeftijd Geslacht Nationaliteit tbc 21-02-19 pag. 8
GROEPEN ZIJNPOLITIEK BEPAALD ALGEMEEN 1830-1893 - cijnskiesrecht voor mannelijke Belgische burgers 1893-1918 - algemeen meervoudige stemplicht voor mannelijke Belgische burgers 1918-1948 - algemeen enkelvoudige stemplicht voor mannelijke Belgische burgers 1948 tot heden - algemeen enkelvoudige stemplicht voor alle Belgische burgers 1981: verlaging leeftijd van 21 naar 18 jaar. 1999: niet-belgen - EU-burgers: stemrecht voor gemeenteraad en Europees Parlement 2004: niet-belgen niet EU-burgers stemrecht voor gemeenteraad 21-02-19 pag. 9
BELANG VAN GROEPEN VERTEGENWOORDIGING VAN GROEPEN is graadmeter voor POLITIEKE GELIJKHEID is graadmeter voor DEMOCRATIE 21-02-19 pag. 10
VROUWEN VROUWEN IN DE BELGISCHE POLITIEK 1920 stemrecht voor de gemeenteraadsverkiezingen 1921 recht om zich politiek kandidaat stellen 1921 eerste vrouw in Belgisch parlement 1965 eerste vrouw in de Nationale Regering 1994 Wet Tobback-Smet: 1/3 quotum de verkiezingslijsten en dit voor alle verkiezingsniveaus. 2002 De quotawetten Op elk van de verkiezingslijsten mag het verschil tussen het aantal kandidaten van elk geslacht niet groter zijn dan één. De eerste twee kandidaten moeten van een verschillend geslacht zijn. 21-02-19 pag. 11
Federaal Parlement 1995 1999 2003 2007 2010 2014 Kamer 18/150 (12%) 35/150 (23,3%) 53/150 (35,3%) 55/150 (36,7%) 57/150 (38%) 59/150 (39,3%) Senaat 17/71 (23,9%) 20/71 (28,2%) 22/71 (31%) 29/71 (40,8%) 29/71 (40,8%) 30/60 (50%) TOTAAL 35/221 (15,8%) 55/221 (24,9%) 75/221 (33,9%) 84/221 (38%) 86/221 (38,9%) 89/210 (42,4%) 21-02-19 pag. 12
regionale parlementen 1995 1999 2004 2009 2014 Vlaams Parlement 21/124 (16,9%) 25/124 (20,2%) 37/124 (29,8%) 49/124 (39,5%) 55/124 (44,4%) Waals Parlement 9/75 (12%) 8/75 (10,7%) 16/75 (21,3%) 27/75 (36%) 32/75 (42,7%) Brussels parlement 22/75 (29,3%) 27/75 (36%) 37/89 (41,6%) 43/89 (48,3%) 36/89 (40,4%) Parlement van de Franstalige Gemeenschap 13/94 (13,8%) 15/94 (16%) 24/93 (25,8%) 35/94 (37,2%) 41/94 (43,6%) Parlement van de Duitstalige Gemeenschap 5/25 (20%) 8/25 (32%) 7/25 (28%) 8/25 (32%) 7/25 (28%) TOTAAL 70/393 (17,8%) 83/393 (21,1%) 121/406 (29,8%) 162/407 (39,8%) 171/407 (42%) Europees Parlement (1994) 8/25 (32%) 7/25 (32%) 8/24 (33,3%) 8/22 (36,4%) 5/21 (23,8%) 21-02-19 pag. 13
ETNISCHE MINDERHEDEN Aantal etnische minderheden slide Soumia? 21-02-19 pag. 14
DEBATTEN Belang van aantallen (en quota)? Van onder- naar oververtegenwoordiging? Gender Sensitive Parliaments & Geweld op vrouwen in de politiek 21-02-19 pag. 15
BELANG VAN AANTALLEN 1. KRITISCHE MASSA Kanter 1977 tipping point: 15 à 13 % groepsleden 0% : Uniforme group <15% : skewed group token <40% : tilted group 40% - 60% evenwichtige groep Dahlerup 1988 Critical mass of 30% = changes in: Reactie op Effectiviteit van Politieke cultuur, taal en discours Macht van politicians: critical acts 21-02-19 pag. 16
BELANG VAN AANWEZIGHEID 2. Politics of Presence Anne Phillips 1995 Changing the gender composition of elected assemblies is largely an enabling condition (a crucially important one, considering what is disabled at present) but it cannot present itself as a guarantee. It is, in some sense, a shot in The dark: far more likely to reach its target Than when those shooting are predominantly male, but still open to all kinds of accident. 21-02-19 pag. 17
BELANG VAN HANDELINGEN 3. Kritische actoren Mona Krook & Sarah Childs 2009 we define critical actors as legislators who initiate policy proposals on their own and/or embolden others to take steps to promote policies for women, regardless of the numbers of female representatives. Importantly, they do not need to be women: in some situations, men may play a crucial role in advancing women s policy concerns. The common feature of critical actors, ( ), is their relatively low threshold for political action: they may hold attitudes similar to those of other representatives, but they are much more motivated than others to initiate women-friendly policy reforms. 21-02-19 pag. 18
Van onder- naar oververtegenwoordiging 21-02-19 pag. 19
Gender sensitive parliaments & Geweld op vrouwen in de politiek 21-02-19 pag. 20
Geweld op vrouwen in de politiek #HerNetHerRights - digital violence against women in politics 21-02-19 pag. 21