106226 - Beroepen tegen vermindering betrekkingsomvang; SAMENVATTING Werknemers zijn bij de werkgever in vaste dienst met een betrekkingsomvang boven de normbetrekking van 1 wtf. Omdat de werkgever vele werknemers in dienst heeft die, om verschillende redenen, een betrekkingsomvang meer dan 1,0 wtf hebben, is besloten de betrekkingsomvang terug te brengen naar 1,0 wtf, hetgeen extra werkgelegenheid zal opleveren en meer in overeenstemming zal zijn met de cao po. Uit het bepaalde in artikel 2.3 lid 4 juncto artikel 3.6a cao po volgt dat de uren boven de normbetrekking van rechtswege eindigen indien de werkzaamheden niet meer aan de werknemer worden opgedragen. Uit voormelde bepalingen volgt in ieder geval dat de werknemer niet de ontslagbescherming geniet die behoort bij een dienstverband voor onbepaalde tijd waarbij het naar het oordeel van de Commissie niet uitmaakt of de uren boven de normbetrekking vast of tijdelijk zijn. Nu de werkzaamheden niet langer aan werknemer zullen worden opgedragen, is sprake van het van rechtswege eindigen van de uren boven de normbetrekking per 1 augustus 2014. Hiertegen staat geen beroep open bij de Commissie. Beroep niet-ontvankelijk. Gezien het feit dat deze procedure op verzoek van de werkgever aanhangig is gemaakt als 'eerste in een reeks' en daarbij door de werkgever is aangegeven dat er behoefte bestaat aan een oordeel van de Commissie dat als leidraad kan gaan dienen in de andere gevallen, merkt de Commissie voorts nog op dat de wijze waarop de werkgever in deze in het verleden heeft geopereerd bij de werknemers het beeld heeft doen ontstaan dat er sprake is van één aanstelling boven de normbetrekking. Pas recent is het inzicht bij de werkgever ontstaan dat het benoemen in vaste dienst voor de uren boven de normbetrekking wellicht strijdig is met de bepalingen in de cao po en is een ander standpunt betrokken. Gelet op deze gang van zaken als ook op de gevolgen daarvan voor de werknemer, is de Commissie van oordeel dat van de werkgever handelend als een goed werkgever verwacht mag worden dat er onder deze omstandigheden een financiële afbouwregeling met de desbetreffende werknemer getroffen zou zijn, hetzij na overleg met de vakbonden hetzij op basis van individueel overleg met de werknemer. UITSPRAAK in het geding tussen: de heer A, wonende te X, appellant, hierna te noemen A gemachtigde: de heer mr. J.J. Pinkster en het College van Bestuur van B, gevestigd te Z, verweerder, hierna te noemen de werkgever gemachtigde: mevrouw mr. E. van Zadelhoff 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij beroepschrift met bijlagen van 10 maart 2014 heeft A bij de Commissie van Beroep Vereniging voor Bijzonder Scholen (VBS) beroep ingesteld tegen de beslissing van de werkgever van 3 februari 2014 om zijn betrekkingsomvang te verminderen naar 1,0 wtf. Die commissie heeft het beroep in behandeling genomen en de werkgever heeft op 26 maart 2014 een verweerschrift ingediend. 106226/ uitspraak d.d. 9 juli 2014 pagina 1 van 5
Nadat de werkgever op 22 april 2014 bemerkte dat hij niet meer aangesloten was bij de VBS maar bij de Stichting Onderwijsgeschillen, is het beroepschrift ter verdere behandeling aan deze Commissie doorgezonden. De Commissie heeft het beroepschrift op 24 april 2014 ontvangen. De mondelinge behandeling van het beroep vond plaats op 17 juni 2014 te Utrecht. Het beroep is gevoegd behandeld met het beroep van de heer C, collega van A (zaaknummer 106227). A verscheen in persoon en werd bijgestaan door zijn gemachtigde. De werkgever werd vertegenwoordigd door mevrouw mr. D, lid College van Bestuur, en mevrouw E, senior HR-adviseur, daartoe bijgestaan door de gemachtigde. A heeft een pleitnotitie met bijlage overgelegd. De werkgever heeft een pleitnotitie met bijlagen overlegd. 2. DE FEITEN A, geboren 27 juli 1958, is sinds 1 augustus 2004 als leraar werkzaam bij B. Sinds 1 augustus 2005 is A werkzaam in een vast dienstverband met een betrekkingsomvang van 1,0852 wtf. Sinds 1 augustus 2010 geniet A ook bapo-verlof. Inmiddels staat A niet meer voor één groep, maar geeft hij lessen Bouwtechniek aan meerdere groepen. Op de arbeidsverhouding is van toepassing de cao po. B is een orthopedagogisch centrum voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. Er zijn bij B 196 werknemers met een arbeidsovereenkomst van meer dan 1,0 wtf. Deze benoemingen waren destijds vooral ingegeven door de wens om gedurende de hele week dezelfde leerkracht voor een groep te laten staan. Op deze wijze vingen de leerkrachten zelf hun arbeidsduurverkorting op. Vanwege bezuinigingen en om werkgelegenheid te bevorderen, is door het bevoegd gezag besloten deze zogenoemde opplussing ongedaan te maken. Dit is vastgelegd in het bestuursformatieplan, aan welk plan de GMR instemming heeft verleend. De werknemers met een benoeming van meer dan 1,0 wtf zijn door de werkgever in drie categorieën ingedeeld: - werknemers met wie bij hun indiensttreding een hogere arbeidsduur dan 1,0 wtf is overeengekomen om het verschil tussen het B-salaris en het salaris van hun vorige functie te overbruggen. De feitelijke werktijd van deze werknemers is 36,86 uur per week; - werknemers die voltijds in dienst kwamen en een benoeming voor 1,0852 wtf kregen. De feitelijke werktijd van deze werknemers bedraagt 40 uur; - werknemers die al in dienst waren van B en bij de invoering van de arbeidsduurverkorting een uitbreiding van hun betrekkingsomvang hebben gekregen van 0,0852 wtf. De feitelijke werktijd van deze werknemers bedraagt 40 uur. Het terugbrengen van de werktijdfactor naar 1,0 wtf houdt voor de laatste twee categorieën in dat zij meer verlof krijgen. Zij gaan terug van 40 uur naar 36,86 uur en krijgen daarmee tijd voor geld. Dit geldt niet voor de eerste categorie; deze werknemers werken reeds feitelijk 36,86 uur. Deze werknemers worden voor de teruggang in betrekkingsomvang financieel gecompenseerd met een vaste financiële toelage. Met ingang van het schooljaar 2014-2015 worden alleen nog overuren opgedragen op tijdelijke basis met een maximumduur van een jaar. Door de werkgever is besloten een aantal proefprocedures te voeren tegen de maximering van de werktijdfactor. Uit elke categorie heeft de werkgever een werknemer bereid gevonden een procedure hierover aan te gaan met de werkgever (de zogenoemde eerste uit een reeks, de overige werknemers behouden hun rechten om te zijner tijd beroep in te stellen). In categorie 2 is A bereid gevonden tot het voeren van een beroepsprocedure. Bij besluit van 3 februari 2014 heeft de werkgever A meegedeeld dat zijn betrekkingsomvang per 1 augustus 2014 zal worden verminderd naar 1,0 wtf. 106226/ uitspraak d.d. 9 juli 2014 pagina 2 van 5
Tegen deze beslissing is het beroep gericht. 3. STANDPUNTEN VAN PARTIJEN A stelt dat het besluit van de werkgever om zijn betrekkingsomvang terug te brengen naar 1,0 wtf gekwalificeerd dient te worden als een ontslagbesluit uit zijn betrekking van 1,0852 wtf, onder gelijktijdige herbenoeming voor een betrekkingsomvang van 1,0 wtf, met als resultaat deeltijdontslag. De stelling van de werkgever dat sprake is van het van rechtswege eindigen van overuren is derhalve onjuist. De omvang van een dienstverband kan niet tegen de wil van de werknemer verminderd worden. Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd kan slechts door opzegging beëindigd worden en het bestreden besluit vermeldt geen grond voor opzegging. De enige daarvoor in aanmerking komende grond zou gewichtige omstandigheden zijn en dan had het ontslagbesluit voorafgegaan moeten worden door een voornemenbesluit. A voert voorts aan dat de cao po het begrip overuren niet kent, zodat sprake is van een rechtsgeldige vaste benoeming met een omvang van 1,0852 wtf. Dat dit mogelijk in strijd is met de cao po maakt niet dat de arbeidsovereenkomst of de bepaling over de omvang van het dienstverband daarin zonder meer nietig is. Artikel 3.6a cao po heeft gezien de plaats in hoofdstuk 3 van de cao, handelend over het einde van de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, betrekking op tijdelijk overeengekomen (extra) werkzaamheden, waar in het geval van A geen sprake van is. De eerdere uitspraken van de Commissie waarnaar de werkgever verwijst, betreffen andere feiten en een andere cao. A heeft destijds in zijn sollicitatiegesprek gevraagd of de uren boven de normbetrekking tijdelijk zijn waarop de werkgever expliciet heeft aangegeven dat dit niet het geval was. Ten slotte stelt A dat hij het bedrag van 300 per maand niet kan missen. Het oorspronkelijk onjuist handelen van de werkgever wordt zo geheel op de werknemer afgewenteld. De werkgever voert daartegen aan dat geen sprake is van ontslag met gelijktijdige herbenoeming. Het betreft slechts het niet meer opdragen van overuren. De cao po kent geen definitie van overuren, maar aangenomen mag worden dat alle uren boven de 36,86 uren overuren dan wel uren boven de normbetrekking zijn. Op grond van artikel 3.6a cao po vervallen de uren boven de normbetrekking van rechtswege, zodat het beroep van A nietontvankelijk dient te worden verklaard. Dat artikel 3.6a cao po alleen ziet op tijdelijk overeengekomen werkzaamheden kan de werkgever niet volgen; de titel is nu juist verval van een gedeelte van de betrekkingsomvang. Gelet daarop is geen sprake van een ontslagbesluit en behoefde er geen voornemenprocedure plaats te vinden. Mocht de Commissie van oordeel zijn dat de voornemenprocedure in acht had moeten worden genomen, dan is van belang dat er voorafgaand aan deze procedure afstemming tussen partijen heeft plaatsgevonden hetgeen kan worden gezien als hoor en wederhoor. De werkgever geeft voorts aan dat de vergelijking met eerdere uitspraken van de Commissie wel relevant is: ook al betreft het een andere cao, de uren boven de normbetrekking kunnen slechts voor bepaalde tijd worden overeengekomen. De werkgever heeft zich pas in een veel later stadium gerealiseerd dat er mogelijk strijd is met de cao po. De werkgever geeft desgevraagd aan dat het vanwege administratieve redenen niet mogelijk is om in de salarisspecificatie één contract van 1,0852 wtf te vermelden, daarom is de benoeming opgeknipt in een contract van 1,0000 wtf en een contract van 0,0852 wtf. De werkgever stelt ten slotte dat werkgelegenheid een erkend belang van de werkgever is dat voor gaat boven het recht van de werknemer om extra te worden ingezet boven de normbetrekking. 106226/ uitspraak d.d. 9 juli 2014 pagina 3 van 5
4. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE De bevoegdheid De instelling is aangesloten bij deze Commissie zodat de Commissie bevoegd is van het beroep kennis te nemen. De ontvankelijkheid De Commissie constateert dat het beroep binnen de daartoe geldende termijn is ingesteld bij de in de bestreden beslissing vermelde commissie van beroep. Deze commissie heeft het beroep doorgezonden toen duidelijk was geworden dat deze commissie niet bevoegd was. Gezien deze gang van zaken merkt de Commissie het tijdstip van indienen van het beroep bij de andere commissie van beroep aan als het tijdstip waarop het beroep moet worden geacht te zijn ingediend bij de Commissie. Derhalve wordt het beroep geacht tijdig te zijn ingesteld en in zoverre is het beroep ontvankelijk. Teneinde te kunnen beoordelen of het beroep ook voor het overige ontvankelijk is, dient de Commissie allereerst te beoordelen of de uren boven de normbetrekking van A van rechtswege eindigen of dat sprake is van een ontslagbeslissing. Slechts in het laatste geval is sprake van een voor beroep vatbare beslissing. Dienaangaande overweegt de Commissie als volgt. Vaststaat dat A is benoemd in een vast dienstverband met een betrekkingsomvang van 1,0852 wtf. De relevante bepalingen uit de cao po zijn: Artikel 2.3 Algemene arbeidsduur en betrekkingsomvang 4. De omvang van de betrekking van de werknemer die een dienstverband voor onbepaalde tijd heeft, wordt niet tegen diens wil verminderd, tenzij sprake is van verval van rechtswege zoals bedoeld in artikel 3.6a en 4.6a. Artikel 3.6a Verval van een gedeelte van de betrekkingsomvang Indien en voor zover de werkzaamheden niet langer aan de werknemer worden opgedragen, vervalt van rechtswege het gedeelte van de betrekkingsomvang dat bestaat uit: a. Uren boven de normbetrekking Uit het bepaalde in artikel 2.3 lid 4 juncto artikel 3.6a cao po volgt dat de uren boven de normbetrekking van rechtswege eindigen indien de werkzaamheden niet meer aan de werknemer worden opgedragen. Uit voormelde bepalingen volgt in ieder geval dat de werknemer niet de ontslagbescherming geniet die behoort bij een dienstverband voor onbepaalde tijd waarbij het naar het oordeel van de Commissie niet uitmaakt of de uren boven de normbetrekking vast of tijdelijk zijn. Nu de werkzaamheden niet langer aan A zullen worden opgedragen, is sprake van het van rechtswege eindigen van de uren boven de normbetrekking per 1 augustus 2014. Hiertegen staat geen beroep open bij de Commissie. De Commissie zal het beroep daarom niet-ontvankelijk verklaren. Gezien het feit dat deze procedure op verzoek van de werkgever aanhangig is gemaakt als eerste in een reeks en daarbij door de werkgever is aangegeven dat er behoefte bestaat aan 106226/ uitspraak d.d. 9 juli 2014 pagina 4 van 5
een oordeel van de Commissie dat als leidraad kan gaan dienen in de andere gevallen, merkt de Commissie voorts nog op dat de wijze waarop de werkgever in deze in het verleden heeft geopereerd bij de werknemers het beeld heeft doen ontstaan dat er sprake is van één aanstelling boven de normbetrekking. Pas recent is het inzicht bij de werkgever ontstaan dat het benoemen in vaste dienst voor de uren boven de normbetrekking wellicht strijdig is met de bepalingen in de cao po en is een ander standpunt betrokken. Gelet op deze gang van zaken als ook op de gevolgen daarvan voor de werknemer, is de Commissie van oordeel dat van de werkgever handelend als een goed werkgever verwacht mag worden dat er onder deze omstandigheden een financiële afbouwregeling met de desbetreffende werknemer getroffen zou zijn, hetzij na overleg met de vakbonden hetzij op basis van individueel overleg met de werknemer. 5. OORDEEL Op grond van bovenstaande overwegingen verklaart de Commissie het beroep nietontvankelijk. Aldus gedaan te Utrecht op 9 juli 2014 door mr. L.C.J. Sprengers, voorzitter, mr. C.H. Kemp-Randewijk, drs. A.M.M. Kooij-Blok, mr. K.P. Piena en mr. D.A.M. Schilperoord, leden, in aanwezigheid van mr. R.M. de Bekker, secretaris. mr. L.C.J. Sprengers voorzitter mr. R.M. de Bekker secretaris 106226/ uitspraak d.d. 9 juli 2014 pagina 5 van 5