1 Born en kleine kernen Stadsdeelprogramma 2010
Industrie- en havengebied Holtum Papenhoven Buchten Grevenbicht Hondsbroek Gebied Limbrichterbos Wolfr ath Obbicht Born Industriepark Noord Guttecoven Limbricht Graetheide Limbrichterveld Hoogveld Over hoven Recreatiegebied Schwienswei Baandert Stadbroek Einighausen Handelscentrum Bergerweg Sittard-Centrum Vrangendael Broeksittard Kemperkoul Lindenheuvel Sander bout Ophoven Kollenberg-Park Leijenbroek Omgeving Watersley Geleen- Noord Industriepark DSM Munstergeleen Windraak Oud-Geleen Haesselderveld Kluis Geleen-Centrum Geleen- Zuid
Stadsdeelprogramma 2010 Stadsdeel 1 Born en kleine kernen Colofon: Dit is een uitgave van de gemeente Sittard-Geleen Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling, team Stadsdeelmanagement tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de externe maatschappelijke partners, buurt- en dorpsplatforms en met medewerking van de interne afdelingen. Auteur: Stadsdeelmanager: Ger Theelen (a.i) Wijkcoördinator: Jean Hoedemakers
Inhoudsopgave 1 Voorwoord 7 2 Inleiding 9 2.1. Vouchers 9 2.2. Woningbouw programma 2010 9 2.3. Economie Koersvast 9 2.4. Veiligheid en handhaving (Veiligheid in de wijken) 10 2.5. Beheer en inrichting Openbare Ruimte 10 2.6. Volkstuinen 12 2.7. Jeugd 12 2.8. Senioren onze zorg 13 2.9. Leeswijzer 14 3 Samenwerking in stadsdeel 1 17 3.1. Buurt- of dorpsvertegenwoordiging 17 3.2. Partnerorganisaties in het wijkgericht werken 18 3.3. Overlegstructuren 19 4 Stadsdeelprogramma Born en kleine kernen (gehele stadsdeel 1) 21 4.1. Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 21 4.2. Belangrijke projecten en activiteiten 2010 in het stadsdeel 21 4.3. Projecten en activiteiten 2010 22 5 Born, Buchten en Holtum 35 5.1. Korte typering van het gebied 37 5.2. Stadsdeelprogramma Born West en Graetheide 5.2.1 Korte typering van Born West en Graetheide 37 5.2.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 37 5.2.3 Belangrijke thema s op de agenda van de Wijkraad in 2010 37 5.2.4 Projecten en activiteiten 2010 38 5.3. Stadsdeelprogramma Hondsbroek Aldenhof 5.3.1 Korte typering van Hondsbroek Aldenhof 45 5.3.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 45 5.3.3 Belangrijke thema s op de agenda van het Buurtplatform in 2010 45 5.3.4 Projecten en activiteiten 2010 46 5.4. Stadsdeelprogramma Buchten 5.4.1 Korte typering van Buchten 49 5.4.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 49 5.4.3 Belangrijke thema s op de agenda van het Buurtplatform in 2010 49 5.4.4 Projecten en activiteiten 2010 50 5.5. Stadsdeelprogramma Holtum 5.5.1 Korte typering van Holtum 55 5.5.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 55 5.5.3 Belangrijke thema s op de agenda van het Dorpsplatform in 2010 55 5.5.4 Projecten en activiteiten 2010 56
6 Obbicht, Grevenbicht - Papenhoven - Schipperskerk 6.1. Korte typering van het gebied 61 6.2. Stadsdeelprogramma Grevenbicht Papenhoven - Schipperskerk 61 6.2.1 Korte typering van Grevenbicht Papenhoven Schipperskerk 63 6.2.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 63 6.2.3 Belangrijke thema s op de agenda van de Dorpsraad in 2010 63 6.2.4 Projecten en activiteiten 2010 64 6.3. Stadsdeelprogramma Obbicht 6.3.1 Korte typering van Obbicht 67 6.3.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 67 6.3.3 Belangrijke thema s op de agenda van het Dorpsplatform in 2010 67 6.3.4 Projecten en activiteiten 2010 68 7 Limbricht, Guttecoven, Einighausen 7.1. Korte typering van het gebied 73 7.2. Stadsdeelprogramma Limbricht 75 7.2.1 Korte typering van Limbricht 75 7.2.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 75 7.2.3 Belangrijke thema s op de agenda van het Dorpsplatform in 2010 75 7.2.4 Projecten en activiteiten 2010 76 7.3. Stadsdeelprogramma Guttecoven 7.3.1 Korte typering van Guttecoven 81 7.3.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 81 7.3.3 Belangrijke thema s op de agenda van het Dorpsplatform in 2010 81 7.3.4 Projecten en activiteiten 2010 82 7.4. Stadsdeelprogramma Einighausen 7.4.1 Korte typering van Einighausen 85 7.4.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 85 7.4.3 Belangrijke thema s op de agenda van het Dorpsplatform in 2010 85 7.4.4 Projecten en activiteiten 2010 86
1 Voorwoord Wijkgericht werken is en blijft een belangrijk punt waar het beleid van de gemeente Sittard-Geleen op gestoeld is. De stadsdeelprogramma s krijgen steeds meer voet aan de grond en de input van de wijk-, buurt- en dorpsplatforms speelt een steeds grotere rol bij de totstandkoming hiervan. De afstemming tussen stadsdeelplan stadsdeelprogramma en begrotingscyclus gaat steeds beter. Door de wijk-, buurt- dorpsplatforms én de inwoners nog meer te betrekken bij het beleid en de uitvoering ervan is het mogelijk om wijkgericht werken een extra impuls te geven. Met name op de speerpunten zoals zijn goede resultaten geboekt. Nog niet alles is naar wens en er is zeker op vele terreinen behoefte aan verbetering maar in grote lijnen is er op de belangrijkste speerpunten vooruitgang en goed resultaat geboekt. Er is immers heel veel gebeurd. Maar de financiële crisis heeft zijn sporen achter gelaten. De werkloosheid is gestegen en de woningbouwontwikkeling alsmede de investeringen in de zorg vragen extra aandacht. Schuldhulpverlening neemt hand over hand toe en het Rijk heeft forse ombuigingen aangekondigd. Voorwaar een grote uitdaging om vanaf 2010 de problemen op te pakken en weer tot normale proporties terug te brengen. Daarbij is het van het allergrootste belang dat wijkgerichte communicatie en interactieve beleidsvorming worden geïntensiveerd. Het college van B&W heeft besloten daarvoor een aantal pilots te starten, zoals het Bomenbeheersplan en jongerenbeleid. In die zin wens ik dan ook alle partners in het wijkgericht werken een succesvolle samenwerking toe. Immers, uitsluitend samen zullen we de leefbaarheid in de wijken en dorpen kunnen verbeteren. Pieter Meekels wethouder wijkgericht werken 7
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen 2 Inleiding Als inleiding van dit stadsdeelprogramma 2010 informeren wij u kort over een aantal thema s die stadsbreed worden opgepakt of van toepassing zijn. 2.1 Vouchers Burgerparticipatie is een essentieel onderdeel van het wijkgericht werken. De Overheid onderstreept dit belang en stelt vanaf 2008 tot en met 2011 een jaarlijks bedrag beschikbaar om bewonersparticipatie te bevorderen en te versterken. In 2009 zijn er veel initiatieven en verzoeken bij de gemeente binnen gekomen. De wijkplatforms hebben een adviserende functie en toetsen de verzoeken met name op het aandachtspunt woon- en leefomgeving. Verder hechten zij veel waarde aan het herstel en/of verbetering van de sociale cohesie in de wijken. De ervaring over het eerste jaar leert ons dat de aanvragen een breed scala van onderwerpen bevat waarbij de verbinding in de wijk en de rol van de burger centraal staan. Na 2010 zal de regeling worden afgebouwd. 2.2 Woningbouw programma 2010 Een belangrijk onderdeel van de stadsdeelprogramma s 2010 is het woningbouwprogramma 2010. De realisatie van woningbouwprojecten in buurten en dorpen neemt veelal meerdere jaren in beslag. Uit eerdere stadsdeelprogramma s is gebleken dat woningbouwprojecten niet altijd volgens planning worden gerealiseerd. Onderhandelingen tussen partijen, grondaankopen, ruimtelijke ordeningsprocedures, bezwaarprocedures, mogelijke sloop en de afzetbaarheid van de woningen zijn allemaal redenen waardoor planningen regelmatig bijgesteld moeten worden. Dat was al zo, maar is als gevolg van de huidige kredietcrisis nog nadrukkelijker het geval. Dit is geen reden om het woningbouwprogramma 2010 niet op te nemen in de stadsdeelprogramma s 2010, maar betekent wel dat met enige voorzichtigheid naar de planning van woningbouw voor de komende jaren gekeken moet worden. Daarnaast is het van belang te vermelden dat in 2010 een nieuwe meerjarige woningbouwprogrammering wordt vastgesteld die nauw aansluit bij de uitkomsten van het in 2009 uitgevoerde woningmarktbehoefteonderzoek en waarbij sloop en nieuwbouw met elkaar in evenwicht worden gebracht. 2.3 Economie Koersvast In het door de raad geaccordeerde actieprogramma Koersvast is aangegeven dat instellingen en verenigingen in de gemeente geconfronteerd kunnen worden met de gevolgen van de crisis door bijvoorbeeld teruglopende sponsorbijdragen. In dat kader kunnen wijkevenementen ondersteund worden door de inzet van middelen uit de stadsdeelbudgetten c.q. vouchersysteem. Gebleken is echter dat dit voor veel zaken geen oplossing biedt bijvoorbeeld als het gaat om stedelijke evenementen of verenigingen die geconfronteerd worden met het wegvallen van steun van een vaste sponsor. Aanvullend op de huidige maatregelen is een fonds opgericht, waarop verenigingen en instellingen een beroep kunnen doen op een eenmalige bijdrage op voorwaarde dat: en omvang niet aan te passen is. Dit alles met het doel om de vrijwilligersorganisaties en instellingen in de gemeente Sittard-Geleen die worden geconfronteerd met deze gevolgen van de economische teruggang te ondersteunen. 9
2.4 Veiligheid en handhaving (Veiligheid in de wijken) Prettig wonen in een wijk wordt mede bepaald door het gevoel van veiligheid. Veiligheid bestaat grofweg uit: fysieke veiligheid en sociale veiligheid. Fysieke veiligheid is de veiligheid die de fysieke omgeving zoals gebouwen en infrastructuur biedt. Sociale veiligheid is de veiligheid die wordt gecreëerd door de sociale omgeving, de medeburgers dus. Het omvat het voorkomen en beheersen van geweld, criminaliteit en overlast. Er zijn veel factoren die het veiligheidsgevoel van burgers beïnvloeden. Op een aantal van deze factoren heeft de gemeente en haar partners directe invloed. De gemeente voert de regie over de veiligheid en vanuit die rol maakt zij afspraken met handhavers en toezichthouders zoals de politie, Stichting Stadstoezicht W.M., de Groene Brigade en inspecteurs van de afdeling Handhaving van de gemeente. Veelal mensen in uniform die je in de wijk kunt tegenkomen. Daarnaast worden afspraken gemaakt met welzijnsinstellingen (zoals Partners in Welzijn) om preventief aan de slag te gaan met bijvoorbeeld overlastgevende groepen in wijken conform de uitvoeringsnotitie Jeugd en jongerenvoorzieningen. De gemeente heeft een faciliterende en ondersteunende taak als het gaat om maatregelen die noodzakelijk zijn om de partners in het veld in staat te stellen met gezag de veiligheidssituaties in de wijken aan te pakken. Met maatregelen wordt bijvoorbeeld bedoeld een alcoholverbod in een bepaald gebied of het bevorderen van een integrale aanpak van jeugd en jongerenoverlast zoals in de kern Born en Lindenheuvel gebeurt. De gemeente initieert projecten zoals: Alleen samen met de partners in de buurten en wijken is de gemeente in staat om de problemen op een goede manier aan te pakken. 2.5 Beheer en inrichting Openbare Ruimte De inzet van de gemeente blijft erop gericht om het komende jaar het basisniveau beheer openbare ruimte te Ruimte. Hierbij worden onderhoud, vervanging en herinrichting zoveel mogelijk in samenhang opgepakt onder Integraal Beheer Openbare Ruimte(IBOR). Bij het IBOR-principe wordt echter niet alleen gekeken naar de onderhoudsbehoefte op basis van (jaarlijkse) inspecties. Het voorziet er ook in dat klachten, wensen, behoeften en suggesties van bewoners (organisaties) worden meegewogen bij het opstellen van en het prioriteren binnen de jaarlijkse onderhoudsprogramma s en -projecten. Flexibel IBOR-budget Daarnaast is er aandacht voor de kleinschalige verzoeken van bewoners. De betrokkenheid van bewoners bij de openbare ruimte wordt groter naarmate de gemeente sneller kan reageren. Daarvoor is in de stadsdeelplannen 2009-2012 jaarlijks een bedrag gereserveerd van 120.000,- per stadsdeel. In goed overleg met de buurt- en dorpsplatforms verzorgen de wijkcoördinatoren de besteding van deze flexibele budgetten. IBOR-planning en stadsdeelprogramma s De IBOR-projecten vormen een belangrijk onderdeel van de stadsdeelprogramma s. Daarbij is in de afgelopen jaren gebleken dat deze projecten niet altijd volgens planning worden gerealiseerd. De voorbereidingstijd van de grotere projecten kan namelijk variëren van enkele maanden tot enkele jaren afhankelijk van de (wettelijke) procedures die doorlopen moeten worden. Bezwaarschriften op inspraakprocedures kunnen de voortgang van 10
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen projecten langdurig vertragen. Zo zijn er meer factoren die van invloed kunnen zijn op de planning, maar die vooraf moeilijk zijn in te schatten. De vertraging van een gepland project kan ook weer betekenen dat een ander project, dat oorspronkelijk pas later gepland is, naar voren wordt gehaald. Deze dynamiek in de planning is moeilijk te vangen in een jaarprogramma waarbij het credo luidt: We zeggen wat we doen en doen wat we zeggen. Om ontwikkelingen door het jaar heen sneller zichtbaar te maken, zal op basis van de IBOR-planning 2010 zoals die is opgenomen in de stadsdeelprogramma s 2010 een aantal keren een informatiebulletin verschijnen. In dit bulletin wordt verslag gedaan van de voortgang van projecten en eventuele verschuivingen in de planning. Diegene die de stadsdeelprogramma s ontvangen krijgen automatisch de informatiebulletins toegestuurd. De bulletins kunnen net als de stadsdeelprogramma s ook digitaal worden gedownload via de gemeentesite www.sittardgeleen.nl. Hondenbeleid Om de overlast van honden in de openbare ruimte krachtiger aan te pakken, worden vanaf 1 januari 2010 de regels aangescherpt en wordt meer en gerichter gehandhaafd op naleving van die regels. Daarnaast is in 2009 samen met de wijkplatforms een eerste verkenning gedaan naar mogelijke locaties van hondenspeelweiden. Dit zijn door de gemeente aangewezen plekken in en buiten de wijken waar honden veilig kunnen loslopen en hun behoefte kunnen doen, zonder overlast te veroorzaken voor de directe omgeving. Voordat we in 2010 met de wijken gaan praten over draagvlak voor en realisatie van deze voorzieningen, gaan we eerst de behoefte peilen bij de hondenbezitters. Dit onderzoek start begin 2010. Medio mei hopen we de resultaten beschikbaar te hebben. Op basis van de uitkomsten van het behoefteonderzoek wordt bepaald hoe we verder gaan. In de tussentijd wordt wel al gestart met het plaatsen van extra afvalbakken langs routes die veel gebruikt worden door hondenbezitters. Evaluatie Duurzaam Veilig In 2009 is de evaluatie duurzaam veilig 30 km-gebieden afgerond. De algemene conclusie van het evaluatierapport luidt dat, gekeken naar een optimaal rendement voor zo laag mogelijke kosten, het niet wenselijk is om alle woonen verblijfsgebieden conform Duurzaam Veilig in te richten. Dit zou grote investeringen vergen, die niet meteen leiden tot een afname van het aantal ongevallen. Effecten van aanvullende maatregelen zijn wel te verwachten op zogenaamde grijze wegen. Dit zijn wegen die in het verleden ontworpen zijn als ontsluitingswegen maar nu deel uitmaken van de 30 km-gebieden. Deze wegen worden van oudsher intensiever gebruikt en de gemiddelde snelheid ligt hoger doordat deze wegen ruim vormgegeven zijn. De gekozen sobere aanpak resulteert met name op dit soort wegen niet in het vereiste duurzaam-veilig-effect. Veel van de geïnventariseerde klachten en ongevallen hebben betrekking op dit soort wegen. Het rapport is afgestemd met de wijkplatforms. Op basis van de reacties van de platforms is nog eens kritisch gekeken naar een aantal wegen die volgens het rapport niet zijn aangewezen als grijze weg. Dit heeft geresulteerd in een aanvulling (memo) op het rapport en de lijst van grijze wegen die in aanmerking komen voor aanvullende maatregelen. Het uitvoeringsprogramma 2010 is onderdeel van het stadsdeelprogramma s 2010. De uitvoering van de maatregelen zal tijdig en zorgvuldig worden gecommuniceerd met de bewoners en de wijkplatforms. Daarmee gaat de gemeente niet voorbij aan de knelpunten in de wijken die volgens het rapport niet direct in aanmerking komen voor aanvullende maatregelen. Uitgangspunt is dat bij groot onderhoud altijd gekeken wordt naar knelpunten in relatie tot duurzaam veilig. In samenspraak met de wijkplatforms en bewoners wordt dan naar oplossingen gezocht die bij de (her)inrichting worden meegenomen. Daarnaast wordt begin 2010 ook onderzocht hoe bij het realiseren van duurzaam veilig verkeer de handhaving verbeterd kan worden. Er is onderzoek gedaan naar de wegen buiten de bebouwde kom in het kader van de verkeersveiligheid. De 60-km wegen die uit dit onderzoek naar voren komen, worden gefaseerd aangepast. Dit gebeurt parallel aan en in combinatie met maatregelen uit het onderhoudsprogramma (IBOR 2010-2012). Bij het opstellen van de stadsdeelprogramma s 2010 was die planning nog niet bekend. 11
Bomenbeheerplan In 2010 starten we met de uitvoering van het zogeheten Bomenbeheerplan. Hiervoor gaan we eerst de kwaliteit van de bomen in onze gemeente meten door aan alle bomen een label toe te kennen. Bij het labelen onderscheiden we de kwaliteit van laag naar hoog in brons, zilver, goud en monumentaal. Begin 2010 start hierover een algemene voorlichtingscampagne. Daarnaast gaan we in 2010 een aantal projecten in het kader van het Bomenbeheerplan voorbereiden waarvan de realisatie in 2011 gepland is. Bij deze projecten is er bijzondere aandacht voor wijkgerichte communicatie en de dialoog met bewoners. Parkeren Op het gebied van mobiliteit en bereikbaarheid is het hoofduitgangspunt: Vergroten van de bereikbaarheid economische centra en terugdringen interne automobiliteit met 5%. Naast andere ondersteunende maatregelen (bv. het recent vastgestelde fietsbeleidsplan) is ook parkeerbeleid een mogelijkheid om invulling te geven aan een vermindering van de interne automobiliteit. De belangrijkste uitgangspunten van Mobiliteit en Parkeren zijn: Het uitwijkgedrag van het betaald parkeren in de beide centra dient te worden bestreden. Dit door bescherming van bewoners in de schil en aandacht voor bijzondere doelgroepen. De bewoner staat als eerste in de prioriteitsvolgorde. Er wordt één echte beleidswijziging voorgesteld namelijk om de leefbaarheid van de bewoners centraal te stellen. Ten aanzien van bezoekers van de stad geldt dat beide centra aantrekkelijk moeten zijn. Aan de stad is hiervoor wel de opgave gerelateerd om hier blijvend in te investeren, zodat de centra meer bezoekers trekken. Bezoekers die graag willen komen, zullen ook voor parkeren willen betalen. Nu is echter de afstand tot het gratis parkeren zo kort dat de stad de parkeerkosten niet kan terugverdienen. Bijkomend nadeel is dat de bewoners steeds vaker en langer auto s van bezoekers voor hun deur treffen, omdat deze niet staan geparkeerd op een betaalparkeerplaats. Hier willen we verandering in aanbrengen. We willen een kwaliteitsslag bereiken ten aanzien van het product parkeren. We hebben als stad reeds grote investeringen gedaan in het realiseren van voldoende en hoogwaardige parkeercapaciteit: zowel bovengronds als ondergronds. We kunnen bezoekers dus een zeer goed alternatief bieden voor het parkeren van hun auto s. 2.6 Volkstuinen In 2009 is gestart met de upgrading van de volkstuincomplexen binnen de gemeente Sittard-Geleen. Er is extra subsidie ter beschikking gekomen vanuit het Ministerie voor de opwaardering van 3.4 hectare volkstuin verdeeld over een tiental volkstuincomplexen. Het upgraden bestaat voornamelijk uit het vervangen van afrastering aan de straatzijde, verwijderen van tussenrasters, herstellen toegangspoortjes, maken nieuwe toegangen, nummeraanduidingen en aanleg verharding. Tevens wordt ieder complex bekeken als het gaat om snoeien en rooien van bomen. 2.7 Jeugd Volgens de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) reageert Nederland eenzijdig op hangjongeren. Als we willen voorkomen dat jongeren zich afkeren van de samenleving moeten we niet alleen straffen, maar ook perspectief bieden. Goed opvoeden is immers meer dan straffen stelt de RMO in haar advies: Tussen flaneren en Jongeren op straat kunnen voor veel overlast zorgen: lawaai, vuil, vernieling en verbaal en fysiek geweld kunnen omwonenden, jeugdwerkers en politie tot wanhoop drijven. Bestuurders staan onder druk om daadkrachtig op te treden tegen hangjongeren. Ervaring leert dat negeren niet werkt, omdat jongeren behoefte hebben aan grenzen. De oorlogstaal over hangjongeren en een steeds repressiever beleid werken averechts. Het voedt angst en intolerantie van omwonenden -niet alleen voor overlastgevende maar voor alle jeugd- en het vervreemdt jongeren 12
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen van de samenleving. Repressieve maatregelen zelf zijn bovendien erg duur. Bij een constructieve aanpak worden de flanerende jongeren niet over één kam geschoren met schofferende jongeren. Waardering voor flaneren is het begin van een positief onderscheid tussen gewenst en ongewenst gedrag. Schofferend en crimineel gedrag moeten te allen tijde krachtig worden aangepakt. De straat is er ook voor de jeugd. Omwonenden kunnen een levendig straatbeeld met bankjes en spelende families zeker waarderen. Daarbij is het nodig dat we investeren in beleefdheid en respect voor elkaar: van jongeren, van omwonenden en van professionals. Dit is nodig opdat betrokkenen makkelijker op elkaar af kunnen stappen, indien nodig een stevig gesprek met elkaar voeren en gesprekken niet onbedoeld escaleren. Om de jongeren toekomstperspectief te geven, kunnen verenigingen, onderwijs en werkgevers meer verantwoordelijkheid nemen om jongeren een plek in de samenleving te geven en ze bij de les te houden. De aanpak tot op heden is vooral gericht op de jongeren zelf en te weinig op de stimulerende en positieve rol die de omgeving hierin kan spelen. Dus samengevat: 1. Voor een constructieve aanpak waarin jongeren en omwonenden elkaar beide respecteren en bij het gesprek met elkaar normale omgangsvormen hanteren. 2. Voor meer aandacht voor de omgeving en de context waarin jongeren functioneren gericht op het bieden van toekomstperspectief en voor minder repressie (tenzij noodzakelijk). Op basis van de probleemanalyse van de groep jongeren, gesprekken met sleutelfiguren, informatie uit bewonersbijeenkomsten én aanwezige notities, beleidsplannen en actiepunten met betrekking tot jongeren is gekozen voor een integrale aanpak op basis van de volgende onderdelen: Uit gesprekken met diverse sleutelfiguren komt naar voren dat de samenwerking tussen overheidspartners als gemeente, politie en justitie voor een integrale aanpak onontbeerlijk is. Kenmerkend voor de integrale aanpak is dat verschillende partners met elkaar samenwerken vanuit een eigen verantwoordelijkheid en zo een deel van de aanpak voor hun rekening nemen en dit systematisch en periodiek gezamenlijk afstemmen. In de uitvoeringsnotitie Jeugd en jongeren voorzieningen waarvan de pilot in stadsdeel 1 gestalte krijgt, wordt ieder actiepunt beschreven, geëvalueerd en worden ook de verantwoordelijke organisaties en/of personen voor de uitvoering benoemd. Dit laatste maakt het mogelijk om de voortgang van de aanpak periodiek te monitoren. Daarbij is het van belang dat ook de buurt betrokken en geïnformeerd wordt. In 2010 wordt het uitvoeringsprogramma Jeugd en jongeren in alle stadsdelen geoperationaliseerd. 2.8 Senioren onze zorg De vergrijzing is de komende jaren één van de grootste uitdagingen van deze regio. Door de toename van het aantal ouderen is extra aandacht voor deze doelgroep noodzakelijk, met name voor de kwetsbare senioren. In 2009 is hiervoor het programma Senioren onze zorg vastgesteld. In 2010 zal het uitvoeringsprogramma ter hand worden genomen. De belangrijkste uitdagingen in dit kader zijn: In januari wordt een onderzoek gestart om het zorg- c.q. informatieloket op meerder plaatsen te Projecten zoals back to basics in Born en het centrum voor gezond leven in Limbricht, Limbrichterveld en Hoogveld worden voortgezet. Voor het nieuwe project Zorg uit voorzorg zijn inmiddels een groot aantal huisartsen aangemeld en begonnen. In 2010 zal de 2e tranche huisartsen aanhaken. De belangrijkste doelstelling van dit proefproject is: Hoe kun je ervoor zorgen dat deze kwetsbare groep (75+) daadwerkelijk gebruik gaat maken van voor hen bestemde voorzieningen zodat ze 13
in staat zijn het leven te leiden dat ze willen en kunnen? Het project Netwerk Wonen zal in 2010 samen met de partners aangeboden worden in Munstergeleen. De ambitie is de realisatie van aanbod van zorg en welzijn in elke buurt of dorp (of samenstel van buurten en kernen) van de gemeente Sittard-Geleen. Dit buurtgericht aanbod dient te voldoen aan het vastgestelde programma van eisen wijksteunpunten plus en wijksteunpunten smal. Heroriëntatie op beschikbare accommodaties en mogelijk blinde vlekken vindt plaats. In 2010 zal dit tot een concreet plan leiden en wordt deze visie uitgezet bij de partners en belanghebbenden. Effectuering zal in 2010-2013 geschieden. Het actief werven van vrijwilligers die zich willen inzetten voor ouderen heeft prioriteit. Het stimuleren van projecten zoals vriendschapscursus en het maatjesproject is noodzakelijk. Aanvullend hierop zal met andere partners zoals KBO, ANBO, Zonnebloem afspraken gemaakt worden over het bezoeken van 65/ 70-plussers. 2.9 Leeswijzer Het Stadsdeelprogramma 2010 begint met een overzicht van de samenwerkingspartners en overlegstructuren in dit stadsdeel. Daarna wordt het stadsdeelprogramma gebiedsgewijs ingevuld: beginnend met de stadsdeelbrede projecten en activiteiten, gevolgd door de buurten. Daarbij wordt een samenvatting gegeven van belangrijke resultaten over 2009 en de belangrijke thema s op de agenda van de betreffende platforms in 2010. Deze worden vervolgens uitgewerkt in activiteitenkaarten. Bovendien wordt steeds een korte typering van de buurt gegeven. Het stadsdeelprogramma 2010 is een vertaling van het stadsdeelplan 2009-2012 in concrete sociale en fysieke projecten en activiteiten voor dit jaar. De meest actuele informatie staat op de gemeentelijke website www.sittard-geleen.nl of op de gemeentepagina van het weekblad De Trompetter. Veel nuttige en actuele informatie staat ook in de Stadskrant, die zes keer per jaar verschijnt. De grotere projecten hebben een eigen informatiesite. Zo kunt u voor meer informatie over de binnenstedelijke ontwikkelingen en projecten terecht op www.zitterdrevisited.nl en www.stadshartgeleen.nl. Voor informatie van zaken waar verenigingen en/of vrijwilligersorganisaties mee te maken krijgen, kunt u terecht bij het verenigingsloket www.sittard-geleen.nl. 046-477 77 77 of www.sittard-geleen.nl of via callcenter@sittard-geleen.nl. Voor meer informatie over de gemeentelijke activiteiten in dit stadsdeel kunt u ook terecht bij de stadsdeelmanager en de wijkcoördinator. Het stadsdeelprogramma 2010 is ook digitaal te downloaden via de gemeentelijke website www.sittard-geleen.nl. 14
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen 15
16
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen 3 Samenwerking in stadsdeel 1 3.1 Buurt- of dorpsvertegenwoordiging Schipperskerk 17
3.2 =Partnerorganisaties in het wijkgericht werken Basiseenheid Sittard Postbus 1230 6201 BE Maastricht Westelijke Mijnstreek Milaanstraat 200, 6135 LH Sittard Hondsbroek / Aldenhof / Graetheide / Industrie- en havengebied Bottleneck Papenhoven / Schipperskerk Limbricht en gebied Limbrichterbos Wolfrath Sittard-Born Postbus 5 6130 AA Sittard 18
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen 3.3 Overlegstructuren werken In het operationeel Woonzorgoverleg worden de meer complexe en meervoudige problemen met de ketenpartners besproken en toegewezen aan een casemanager met partners wijkgericht werken, aan de hand van overlastmeldingen jeugd. leefomge-ving en op de specifieke thema s die in een buurt spelen (openbare ruimte, verkeer of veiligheid etc. Bij een buurtschouw gaat een delegatie van bewoners, wethouder(s), ambtenaren en vertegenwoordigers van partnerorganisaties de buurt in. Tijdens de schouw worden de vooraf met het bewonersplatform afgestemde schouwpunten op locatie bekeken. afgestemd over de uitvoering van het wijkgericht werken in de praktijk. Stadsdeelmanager en/of Wijkcoördinator in overleg. het stadsdeel Wijkcoördinator in overleg. met alle partners: - Stadsdeelmanager (voorzitter) - Partners in Welzijn - Woningcorporaties - Politie - Orbis Medisch en Zorgconcern zaken, met alle partners: - Stadsdeelmanager (voorzitter) - Wijkcoördinator - Wijkagenten - Woningbeheer Born - Grevenbicht - Partners in Welzijn - Thuiszorg Westelijke Mijnstreek - Partners in Welzijn - jongerenwerk (ambulant / outreachend) maatschappelijk werk - Wijkagenten, Jeugdagent Onderdeel van en gekoppeld aan operationeel overleg met partners - leden van het wijkplatform - sleutelfiguren in de wijk - ondernemers en verenigingen - professionele partners in het wijkgerichte werken - de stadsdeelbestuurder - de coördinerende wethouder wijkgericht werken - ambtenaren vanuit de gemeente Het buurtschouw team bestaat uit: ruimte, stadsdeelmanager, wijkcoördinator 19
Industrie- en havengebied Grevenbicht Holtum Papenhoven Buchten Hondsbroek Gebied Limbrichterbos/Wolfrath Obbicht Born Guttecoven Limbricht Graetheide Einighausen
4 Stadsdeelprogramma Born en kleine kernen 4.1 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 (in uitvoering) en brugverhoging moeten de Maasroute geschikt maken voor scheepvaart klasse Vb (4 laags containervaart). Scheepvaart zal hierdoor sterk toenemen. vastgelegd in het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (herziening). Beelaertstraat Obbicht (locatiestudie/beheergroep Born). instellingen. Hier hebben de platforms informatie uitgewisseld over gedrag, houding en aanpak van burenproblemen. 4.2 Belangrijke projecten en activiteiten 2010 in het stadsdeel platformoverleg en de wijkschouw (eens per 2 jaar). als het gaat om met name trends op dit gebied. Men stimuleert burgers om enkelvoudige meldingen te doen via het call center van de gemeente, politie en de woningcorporaties. schone sport- en speelplekken. van aanvullende verlichting. Ook de verkeersveiligheid is een hot item waar het platform zich voor wil inzetten. aan de leefbaarheid en cohesie in de wijk en de buurten. Samen met de gemeente maakt het wijkplatform de verbinding met de flexibele gelden wijkgericht werken. Punten die al langer op de agenda staan en meerdere jaren doorlopen zijn: (uitvoering 2010). JOP-locaties gerealiseerd: o.a. Born, Limbricht. 21
4.3 Projecten en activiteiten 2010 (gehele stadsdeel) Waar / wat Basiskwaliteit Programma Programma Toelichting leefbaarheid lijn Gehele stadsdeel Born en kleine kernen Evenementenkalender 2010 voorzieningen (activiteiten en evenementen) Omgeving Buurten en dorpen Diverse (cultuur)activiteiten geven een impuls aan de leefbaarheid van het centrum en de buurten van het stadsdeel. Bijzonderheden - Activiteit is een impuls voor de stad. - Omwonenden kunnen overlast ervaren. - Een adequate vergunningverlening die rekening houdt met alle partijen is een punt van aandacht. 22
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen Wie Geplande activiteiten 2010 Resultaten 2009 Diverse geslaagde activiteiten en evenementen in de verschillende etc. 11 februari Sleuteloverdracht voorm. Born in Buchten 13 februari Openlucht muziekfeest Limbricht, Platz 2 t/m 5 april Feestweekend met 2e Paasdag - Paasmarkt Born 3 april Kennedymars Sittard e.o. 3 t/m 6 april Kermis Limbricht 18 april Voorjaarsmarkt Grevenbicht 30 april Koninginnedag Sittard-Geleen-Born 5 mei Bevrijdingsdag Sittard-Geleen-Born 13 mei Hemelvaartsdag Sittard-Geleen-Born 22 t/m 25 mei Pinksterkermis Grevenbicht 21 t/m 23 mei Olympia s Tour Buchten 5 t/m 8 juni Kermis Obbicht 9 juni Landelijke straatspeeldag Hondsbroek/Aldenhof 13 juni VBO - Braderie Grevenbicht 19/20 juni Kermis met Waeske Pop Guttecoven 1 augustus Oude Ambachten Einighausen 14 t/m 17 augustus Zomerkermis Einighausen 22 augustus Bondsschuttersfeest Buchten 4 t/m 7 september Zomerkermis Born 17 t/m 19 september Limburgs Blaasmuziek festival Sittard-Geleen-Born 25 t/m 28 september Najaarskermis Limbricht 2 t/m 5 oktober Najaarskermis Holtum 6 t/m 9 november Najaarskermis Obbicht 23
4.3 Projecten en activiteiten 2010 (gehele stadsdeel) Waar / wat Basiskwaliteit Programma Programma Toelichting leefbaarheid lijn Diverse dorpen Born en kleine kernen Regiovisie, A2 spoor maaszone (incl. Grensmaas en Maaswerken). Thema: Ruimtelijke Ontwikkeling Thema: Ruimtelijke Ontwikkeling Omgeving Buurten en dorpen Gehele stadsdeel Born en kleine kernen Industriegebieden IPS en Holtum-Noord Openbare Ruimte (verkeer) Werk en economie Werk en economie Gronduitgifte en bouwplannen Industriepark Holtum-Noord en Industriepark Swentibold zijn gerelateerd aan economische ontwikkelingen. Diverse dorpen Born en kleine kernen Inzet Partners in Welzijn voorzieningen Omgeving Buurten en dorpen In samenwerking met andere partners in het wijkgerichte werken geeft Partners in Welzijn vorm en inhoud aan de uitvoering van het contract dat de gemeente met hen heeft. Men doet dit in samenspraak met alle partners in het wijkgerichte werken. Afstemming heeft plaats met de stadsdeelmanager en binnen het woonzorgoverleg. 24
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen Wie Resultaten 2009 Geplande activiteiten 2010 Industriepark Holtum (beheergroep) Industriepark Swentibold (LIOF) ProRail en vervoerders Waalhavenbeheer BV Rotterdam Afdeling Vastgoed & Projecten Afdeling Vergunningen en Handhaving generaties is gebaseerd op de gebiedsvisie A2-spoor-Maaszone en is vastgelegd in het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (herziening). aan alternatieven voor uitvoeringsplan (continueren in 2010). Sluisweg. voor het emplacement aangevraagd. overlegt met partijen over de mimimaal noodzakelijke omvang van de vergunningaanvraag, mogelijk leidt dit tot een aangepaste aanvraag. ontwikkelingen spoorweg Sittard-Born op de voet. Julianakanaal: kanaalverbreding, kolkverlenging met afstandsbediening (in uitvoering) en brugverhoging moeten de Maasroute geschikt maken voor scheepvaart klasse Vb (4 laags containervaart). Scheepvaart zal hierdoor sterk toenemen. projectwijziging Trierveld en verplaatsing boerderij Fuchs. Haveneiland en Binnenhavens). (met name camera-beveiliging) op alle bedrijventerreinen. Born-Buchten is in procedure. WBG, WBO en WSL Ontwikkeling (Stadsdeelmanager en Beleidsmedwerkers) In 2009 is conform de afspraak vorm en inhoud gegeven aan het contract van de gemeente en Partners in Welzijn. Nadrukkelijk werd ingezet op problematiek rondom jongeren. Problemen waren er met name rondom jongeren. (schoolverzuim, thuisproblemen, perspectief, hanggedrag, graffiti, onrust na evenementen etc.) Rondom ouderen was er aandacht voor activiteiten, voorkomen van sociaal isolement etc. Bijzondere aandacht was er ook voor multi-probleem gezinnen, opvoedingsproblemen en burenproblemen. In 2010 zal PIW contractueel onderstaande diensten uitvoeren: Opbouwwerk - ondersteuning wijkplatforms - ondersteuning van het organiseren van wijkactiviteiten gericht op cohesie in de wijken - participatie JOP Projecten met name organisatie ven beheergroepen Jeugd en Jongerenwerk - ambulant jongeren werk in het hele stadsdeel, met name ontmoetingsplekken - Individueel randgroepjongerenwerk in het hele stadsdeel Ouderenwerk - Ondersteuning wijkontmoetingscentra voor ouderen Verwijzen naar en promoten overige stedelijke diensten - Algemeen Maatschappelijk Werk - Bureau Sociale Raadslieden, Raad en Daad - Vrijwilligerscentrale Stedelijk- Kinderopvang 25
4.3 Projecten en activiteiten 2010 (gehele stadsdeel) Waar / wat Basiskwaliteit Programma Programma Toelichting leefbaarheid lijn Gehele stadsdeel Born en kleine kernen Omgeving Buurten en dorpen Veiligheid 26
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen Wie Resultaten 2009 Geplande activiteiten 2010 Politie Stadstoezicht WM Platforms Afdeling Veiligheid Het cameratoezicht op de markt is geëvalueerd en de uitvoeringsnotitie jeugd en jongerenvoorzieningen in stadsdeel 1 vastgesteld. Deze notitie beschrijft de integrale aanpak van het jeugd- en jongerenbeleid in stadsdeel 1 (voorzieningen, activiteiten, preventie en repressie) en is het resultaat van overleg met jongerengroepen, jongerenwerk (Partners In Welzijn), politie, stadsdeelmanagement gemeente Sittard- Geleen en bewoners. Op basis van de APV is een alcoholverbod ingesteld voor diverse straten in het centrum van Born, Buchten en Grevenbicht, met name in de omgeving waar veel jongeren bijeenkomen. Inwoners die overlast ervaren worden gevraagd dat direct te melden, zo mogelijk met kenteken, waardoor gerichte vervolging van de daders mogelijk is. Meldingen kunnen worden gedaan bij de politie of bij de gemeente (call-center). De voortgang van de notities wordt bewaakt in het maandelijks jeugdplekkenoverleg. Repressief optreden ter bestrijding van overlast is onderdeel van Zero-tolerance beleid dat blijft voorlopig gehandhaafd. Doel van deze inzet is het observeren en aanspreken van groepen en het vastleggen (muteren) van afwijkend gedrag. De politie-inzet nu en in de toekomst wordt gestoeld op bewuste keuzes, waarbij de prioriteiten worden bepaald (na overleg met partners). Waar nodig zal de politie vanuit haar repressieve verantwoordelijkheid een gesprek niet uit de weg gaan. 2010 Inzet Stadstoezicht Westelijke Mijnstreek Algemeen Buitengebied waaronder: Limbrichterbos, Wolfrath en kleine kernen Stadsdeel 1 Industriegebied Holtum Noord Deelname aan jeugdplekkenoverleg. Aandacht dumping en aanwezigheid zwerfafval op doorgaande wegen, handhaving i.s.m. groene brigade en afdeling bijzondere wetten. Integrale aanpak jongerenoverlast. Toezicht verkeersgedrag zwaar vervoer. 27
4.3 Projecten en activiteiten 2010 (gehele stadsdeel) Waar / wat Basiskwaliteit Programma Programma Toelichting leefbaarheid lijn Diverse dorpen Born en kleine kernen Jeugd en jongerenbeleid Maatschappelijke Voorzieningen: doelgroep Jeugd en Jongeren Omgeving Buurten en dorpen Meer ruimte en activiteiten voor jeugd en jongeren In de kelder van gemeenschapshuis Born (Prins Bisdomstraat) is een jeugdhome ingericht met diverse voorzieningen, waar onder leiding van Partners in Welzijn jeugdactiviteiten worden gehouden. Alle partners onderschrijven het rookbeleid van de rijksoverheid, maar zijn niet gelukkig met de gevolgen, waardoor de jongeren tijdens en buiten de openingstijden rondhangen bij het gemeenschapshuis, hetgeen voor de omwonenden leidt tot overlast. Naar verwachting zal dit afnemen als elders in Born een ontmoetingsplek wordt gerealiseerd, waarnaar de jongerenwerker en/of politie kunnen verwijzen. De typologie van de dorpsjongere wijkt af van de stadsjongere, in de vorm van probleemontkenning en afwijzing van hulp. Binnen hun reguliere contacten brengen de jongerenwerkers de overlast ter sprake en appelleren ze aan het gezond verstand van de jongeren, om hen inzicht te verschaffen in de gevolgen van hun gedrag en om daar samen met de jongeren verandering in aan te brengen. Ze trachten de jongeren te bewegen richting school, werk en andere reguliere voorzieningen en instellingen. 28
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen Wie Resultaten 2009 Geplande activiteiten 2010 Platforms (Stadsdeelmanager) (Wijkcoördinator) vastgesteld, hierin wordt sterk ingezet op het leggen van verbindingen tussen de partners in de samenleving: de buurtbewoners, de jongeren en het buurtplatform. Hiermee wordt een volgende stap gezet in de richting van meer verdraagzaamheid en tolerantie door betere communicatie tussen de inwoners, ouders en jongeren, om zodoende te bevorderen dat mensen meer rekening (gaan) houden met elkaar. op dinsdag en donderdagavond open voor jongeren van 16 t/m 23 jaar en op maandag-, dinsdag- en donderdagmiddag voor de jeugd van 12 t/m 16 jaar. zijn geconcentreerd aangeboden rond sportcentrum t Anker, in combinatie met sportactiviteiten op diverse locaties in stadsdeel 1. Welzijn, platforms en politie (wijkagent) is gezocht naar geschikte locaties om een eenvoudige JOP te realiseren. jongerenvoorzieningen in Stadsdeel 1 wordt ingezet op het doorbreken van een groeiend generatieconflict tussen buurtbewoners en jongerengroepen. Hiertoe worden: ontmoetingsplekken (JOP s) gerealiseerd met bijbehorende voorzieningen: bankje, verlichting, afvalbak, met ruimte voor activiteiten, etc. realiseren van voorzieningen en het uitvoeren van activiteiten. Inspraak, betrokkenheid en verantwoordelijkheid zijn sleutelwoorden voor het draagvlak de jongerenwerker neemt hierin het voortouw. een aantal sessies georganiseerd tussen bewoners uit de wijk (niet alleen diegene die overlast melden) en de jongeren, onder (neutrale) deskundige leiding. georganiseerd alsmede huiskamerbijeenkomsten tussen ouders en jongeren. 29
4.3 Projecten en activiteiten 2010 (gehele stadsdeel) Waar / wat Basiskwaliteit Programma Programma Toelichting leefbaarheid lijn Gehele stadsdeel Born en kleine kernen Uitvoeringsprogramma kleine kernen Maatschappelijke Voorzieningen en doelgroepen: ouderen Omgeving Buurten en dorpen 30
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen Wie Resultaten 2009 Geplande activiteiten 2010 Op basis van de notitie Minder inwoners, meer ruimte en nieuwe kansen is onderzocht hoe de leefbaarheid in krimpende kernen op termijn kan worden geborgd. Op dit moment is het zorgloket gesitueerd in de stadswinkels van Sittard en Geleen. Vanaf januari 2010 wordt een onderzoek gestart naar de mogelijkheden om het zorg- c.q. informatieloket buiten het gemeentehuis te huisvesten, bijvoorbeeld in een zorginstelling. Inrichting van een breed wijksteunpunt in het gebied Obbicht, Grevenbicht, Papenhoven (Born eo). Voortzetting van het project Back to Basics door Orbis Thuiszorg. Thuiszorg neemt de rol van de Groene Kruiszuster over. Dit project bouwt op een goede relatie tussen alle instellingen, die werkzaam zijn in de wijk zoals politie, Partners in Welzijn, Stadstoezicht, woningcorporaties, Orbis Thuis en de gemeente. Meervoudige problematiek wordt besproken in het woonzorgoverleg met de partners. Hier worden afspraken gemaakt over bezoek, inzet, aanpak en oplossingen. In het project Zorg uit Voorzorg worden kwetsbare ouderen (70+) opgespoord in de huisartsenpraktijk met als doel eventuele problemen tijdig te signaleren en deze gericht aan te pakken. Voortzetting van het Orbisproject: Limbrichterveld en Hoogveld), gericht op het voorkomen van zorgafhankelijkheid. Actieve benadering van 50+, op basis van schriftelijke screening en vervolggesprekken worden aan personen met een verhoogd risico interventies aangeboden. Samenwerking ouderenadviseurs PIW met de ouderenadviseurs van bijvoorbeeld de KBO. Bezoek van een adviseur kan op verzoek of als men 65 en 70 jaar wordt (hierbij wordt het bezoek altijd schriftelijk gelegen aan de Prins Bisdomstraat worden door de samenwerkende ouderenorganisaties (incl. KBO, Zonnebloem en PIW) inloopmiddagen voor 55+ gehouden met als doel recreatie en ontmoeting. PIW biedt hierbij adviserende ondersteuning aan deze ouderenorganisaties. 31
4.3 Projecten en activiteiten 2010 (gehele stadsdeel) Waar / wat Basiskwaliteit Programma Programma Toelichting leefbaarheid lijn Diverse dorpen Born en kleine kernen Actualiseren bestemmingsplannen Ontwikkeling Omgeving Buurten en dorpen Het voorontwerp bestemmingsplan Kernen Graetheide, Obbicht, Grevenbicht beoogt een conserverende bestemming (geen nieuwe zaken, maar vastleggen wat er is). In dat kader heeft een nadere inventarisatie/afstemming plaatsgevonden. Geheel stadsdeel Born en kleine kernen Duurzaam veilig Inrichting Openbare Ruimte (verkeer) Omgeving Buurten en dorpen 32
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen Wie Resultaten 2009 Geplande activiteiten 2010 Het ontwerp bestemmingsplan Kernen Graetheide, Obbicht, Grevenbicht wordt ter visie gelegd en het bestemmingsplan wordt vastgesteld. (Wijkcoördinator) Het rapport Verdieping evaluatie 30-km gebieden is afgestemd en besproken met de wijkplatforms. Op basis van de reacties is nog een aanvullende Memo opgesteld. Dit alles heeft geresulteerd in een uitvoeringsprogramma voor de zogenaamde grijze wegen waarvan de inrichting onvoldoende aansluit op de toegestane snelheid en waar aanvullende maatregelen gewenst zijn. De realisatie van de aanvullende maatregelen is gepland in 2010. Born: Prins Bisdomstraat-Kerkstraat Buchten: Havenweg Holtum: Ruys de Beerenbroucklaan Papenhoven-Grevenbicht-Obbicht: Julianalaan-Oude Kerkstraat- Raadhuisstraat-Houtstraat-Kempenweg- Obbichter Markt Guttecoven-Einighausen: Beukenboomsweg-Einighauserweg- Brandstraat-Heistraat-Mauritsweg 33
5 Born, Buchten en Holtum 5.1 Korte typering van het gebied Winkels en wonen In het voormalige gemeentehuis is de stadswinkel voor gemeentelijke aangelegenheden in het Stadsdeel. Aan de Aldi/ Blokker / Kruidvat / Zeeman/ Hema). Aangevuld met mode, schoenen, beautyshop, boekhandel en een breed scala aan horecavoorzieningen - van brasserie tot wokrestaurant - is hier een compleet aanbod van dagelijkse producten verkrijgbaar.aan de Parkweg is de woningbouwvereniging WBG gevestigd. Deze woningbouwvereniging Hondsbroek-Aldenhof. Onderwijs Born heeft een RK-basisschool Swentibold en een openbare basisschool De Wissel en een kinderdagverblijf Het Boemeltje, in Hondsbroek-Aldenhof. Tussen Buchten en Holtum ligt een nieuwe brede basisschool Het Avontuur. Hier worden diverse kindgerichte functies aangeboden zoals peuterspeelzaal en kinderopvang.in Born Sittard en Maaseik. Dit leidt tot massale verplaatsing van leerlingen.in Holtum is een dagverblijf voor verstandelijk gehandicapten gevestigd in de leeftijd vanaf 18 jaar en ouder. Recreatie veel bezoekers tot ver buiten de woonkern Born. Tussen Buchten en Holtum is sportcomplex t Anker gesitueerd, bestaande uit: zwembad, sporthal, voetbalvelden, tennisvelden, rugbyveld en gecompleteerd door een caférestaurant.het Julianakanaal combineert viswater met natuurschoon en is een bezienswaardigheid vanwege zijn imposante sluizencomplex. Industrie Born is door zijn uitstekende ligging, met name voor het vrachtvervoer goed bereikbaar via de autosnelweg, spoor en water. Aan de oostzijde van het Julianakanaal bij het kerkdorp Buchten, ligt het Industrieterrein Sluisweg. Hier zit een scala aan verwerkende industrie en distributiebedrijven. Op het verder noordwaarts gelegen industrieterrein Holtum Noord zijn veel grote bedrijven gevestigd. Aan het kanaal in Buchten zijn drie havens gelegen: Overlaadhaven, Franciscushaven en de Gelre-Gulick containerhaven in Holtum Noord. De Overlaadhaven wordt voornamelijk gebruikt door Enerco voor aanvoer van steenkool, die per spoor en weg verder wordt getransporteerd. Aan de Franciscushaven ligt een groot metaalverwerkend bedrijf Arcelor-Lommaert. In de containerhaven waar dagelijks een groot aantal containers worden verscheept door Barge Terminal Born De concentratie van industrieterreinen Sluisweg, Holtum Noord I, II en distributiebedrijven leidt tot een fors verkeersaanbod en is tevens een punt van zorg. De infrastructuur van en naar Holtum Noord is fors aangepakt met o.a. een eigen ontsluiting op de A2 en verkeersremmende maatregelen rond Holtum (Aldenhofweg, Verloren van Themaatweg, Buchterweg). Het agrarische gebied Graetheide ligt ingeklemd tussen A2 en Julianakanaal en is onderdeel van de Regiovisie. 35
Obbicht Born Guttecoven Graetheide 36
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen 5.2 Stadsdeelprogramma Born West en Graetheide 5.2.1 Korte typering van Born West en Graetheide Born is gebouwd rondom het voormalige kasteel, waarvan de ruïne gedeeltelijk is geconserveerd. Het kasteelpark en de kasteelboerderij met hun grachten geven het centrum van Born een geheel eigen karakteristiek. De eerste vermelding van de plaatsnaam Born dateert uit het jaar 1125. In de 12e eeuw wordt de heerlijkheid gedeeld door de bisschoppen van Keulen en Luik. In 1213 komt het aan het graafschap Loon en in 1234 aan het hertogdom Gelre. In 1400 wordt Born tezamen met Sittard en Susteren verkocht aan de hertog van Gulik en wordt het de zetel van een ambtman. In 1709 verschuift deze zetel naar Sittard.Gedurende de Franse tijd, tussen 1794 en 1800 behoorde Born tot het Kanton Sittard. In 1800 werd de bestuurlijke taak van de kantons overgeheveld naar de gemeenten (incl. Born). Tussen 1830 en 1839 maakte het hertogdom Limburg deel uit van het Koninkrijk België. 5.2.2 Belangrijke resultaten stadsdeelprogramma 2009 klokkenspel) is afgerond. Het beeld van Nepomucenus is herplaatst bij de kasteelbrug. markt structureel aangepakt samen met onze partners (Jeugdplekkenoverleg, zero-tolerantie, JOP-locaties). door zware vrachtwagens (mestopslag) te beperken. Toegekende vouchers: 5.2.3 Belangrijke thema s op de agenda van de Wijkplatform in 2010 37
5.2.4 Projecten en activiteiten 2010 Born West en Graetheide Waar / wat Basiskwaliteit Programma Programma Toelichting leefbaarheid lijn Diverse locaties Born Woningbouw Omgeving Buurten en dorpen Bijzonderheden Voortgang is gerelateerd aan markteconomische omstandigheden. Kern Born Born Jeugdoverlast Veiligheid Maatschappelijke Voorzieningen: doelgroep jeugd en jongeren Zorg Jeugd In het Jeugdplekkenoverleg wordt projectmatig en structureel aandacht besteed aan de overlastgevende jongeren. Dit heeft geleid tot verdieping van het onderzoek naar mogelijke locaties voor jeugdontmoetingsplekken. Bijzonderheden Zie par. 4.10 gehele stadsdeel. 38
Stadsdeelprogramma 2010 Born en kleine kernen Wie Resultaten 2009 Geplande activiteiten 2010 Hoek Kerkstraat/Parkweg Born: 7 koopappartementen gerealiseerd. Kasteel en omgeving + Putstraat + Bronstraat. Kempstraat Born: 15 grondgebonden woningen. Oude Baan/Jacobusstraat: 4 patiowoningen en woonvorm Pepijn en Paulus. Partners in Welzijn Afdeling Veiligheid Afdeling Maatschappelijke Afdeling Beheer Openbare Ruimte (Wijkcoördinator) Stadsdeelmanager Ook in 2009 was de aanpak van probleemjongeren gericht op de markt en het jongerencentrum. Het streven naar meer activiteiten is ingevuld door: op dinsdag en donderdagavond open voor jongeren van 16 t/m 23 jaar en op maandag-, dinsdag- en donderdagmiddag voor de jeugd van 12 t/m 16 jaar. zijn geconcentreerd aangeboden rond sportcentrum t Anker, in combinatie met sportactiviteiten op diverse locaties in stadsdeel 1. zero-tolerantiebeleid is gecontinueerd. Welzijn, platforms en politie (wijkagent) is gezocht naar geschikte locaties om een eenvoudige JOP voor de groep jongeren tussen 12 en 16 jaar te realiseren. omgeving Aldenhof zijn afgewezen. Bisdomstraat/Sluisweg.een beheergroep opgestart door PIW i.s.m. het platform. aan de Sluisweg bij de rotonde wordt een trapveldje, met een bankje, een afvalbak en een lichtpunt gerealiseerd. 39