ATELIERS VOOR WERKNEMERSVORMING VZW NODIGT UIT Driedaagse reflectie over vorming binnen vakbeweging Op 12, 13 en 14 februari 2018 komen we samen met een groep van een rtigtal geïnteresseern om na te nken over toekomstige rol van sociaal-culturele vorming binnen christelijke vakbeweging. De concrete aanleiding voor dit initiatief is goedkeuring van het nieuwe creet van Vlaamse Gemeenschap over sociaal-cultureel volwassenenwerk. Dit creet, dat van kracht is vanaf 1 januari 2018, zegt het volgen: Een sociaal-culturele organisatie is een missie- en waargedreven organisatie die bijdraagt tot een mocratische, duurzame, inclusieve en solidaire samenleving door verbinn, kritische en laboratoriumrol actief op te nemen. Ze ontwikkelt, al dan niet in samenwerking met anre organisaties, sociaal-culturele praktijken voor en met volwassenen die relevant zijn voor samenleving en die vertaling vormen van een eigen weloverwogen integratie van twee of meer functies, namelijk cultuurfunctie, leerfunctie, maatschappelijke bewegingsfunctie en gemeenschapsvormen functie. Deze sociaal-culturele praktijken spelen zich grotenels af binnen vrije tijd van volwassenen.
Dit creet zal een grote invloed hebben op hoe sociaal-cultureel vormingswerk met volwassenen er in toekomst zal uitzien. Nieuwe erkennings- en subsidiëringscriteria zullen in belangrijke mate bepalen hoe ze sector, en afzonrlijke organisaties daarbinnen, in toekomst zullen functioneren. Deze ontwikkeling stelt vzw Ateliers voor Werknemersvorming, erken vormingsinstelling van het ACV voor grote uitdagingen. Deze uitdagingen zijn een opportuniteit om grondig na te nken over toekomst van vorming binnen vakbeweging. We stellen ons vraag: Wat is rol van sociaal-culturele vorming binnen vakbeweging van toekomst? De samenleving is in zeer snel tempo aan het veranren. De globalisering, herstructurering van arbeid, migratie-dynamiek, milieuproblemen, superdiversiteit, vergrijzing, individualisering, armoe en uitsluiting, etc.. roepen om dringen oplossingen en antwoorn. Veel van vertrouw nkkars en instellingen die we in negentien en twintigste eeuw hebben ontwikkeld stoten op grenzen. Nieuwe, vindingrijke inzichten en concrete oplossingen zijn nodig, willen we welvaart en welzijn in stand houn en uitbrein naar bevolkingsgroepen en regio s die tot nog toe weinig hebben kunnen genieten van voorzieningen die in welvaren lann wern uitgebouwd. Ook rijst vraag hoe we ons daarbij zullen verhoun tot het milieu en natuur.
De arbeirsbeweging heeft in voorbije cennia een belangrijke rol gespeeld bij ontwikkeling en consolidatie van welvaart en welzijn. De georganiseer vakbeweging was in westerse lann een belangrijke machtsfactor in batten en beleidsmaatregelen die ze samenleving hebben vorm gegeven. Ze is daarbij intrinsiek el gaan uitmaken van sociale, culturele en politieke instituties die sociale solidariteit op grotere schaal hebben vormgegeven. Vandaag dag staat die solidariteit onr druk, als gevolg van bovenvermel maatschappelijke veranringen. Ook verschuiven machtsverhoudingen tussen spelers die in het verlen het beleid hebben (mee-)bepaald. De vakbeweging staat voor grote vraag hoe ze een belangrijke rol kan blijven spelen in samenleving van toekomst. De veranringen in wereld van arbeid maakt van ze rol geen vanzelfspreken evintie.
In aansluiting bij ze uitdagingen rijst vraag wat rol van vorming binnen vakbeweging in toekomst kan zijn, in het bijzonr rol van sociaal-culturele vorming. Vorming en opleiding binnen vakbond heeft traditiegetrouw een dubbel spoor: een kwalificeren opleiding gericht op het versterken van posities van vakbondsmilitanten bij onrhanlingen in en rond onrnemingen én een kritisch-emanciperen vorming met als doel militanten inzicht te laten verwerven in maatschappelijke uitsluitings- en herverlingsdynamieken. Bei sporen staan soms op gespannen voet met elkaar. Ook rijst vraag in hoeverre een vormingsinitiatief binnen vakbond een soort van vrijplaats kan zijn, waar kritische vragen kunnen worn gesteld over relatie tussen vakbond en wereld daarbuiten. In het licht van wijze waarop volwassenenvorming in het nieuwe creet wordt gefinieerd, zal het van belang zijn om rgelijke kwesties te verkennen en ook nieuwe inzichten en praktijken te ontwikkelen. Bij reflectie hierover wil vzw Ateliers voor Werknemersvorming een inspireren rol spelen.
Daarom nodigen we verschillen mensen van binnen eigen vakbeweging, maar ook enkele kritische sympathisanten van buiten vakbeweging (onrwijs, onrzoek, sociaal-cultureel veld) uit om mee na te nken over bovenvermel uitgangsvraag. De inzet van ze reflectie is groot. Daarom durven we ook een engagement vragen om geduren drie dagen intensief, en in internaatsverband, met ons na te nken. Dergelijk engagement is niet vanzelfsprekend, gezien volle agenda s van veel genodign. Maar we zijn ervan overtuigd dat jullie aanwezigheid bijzonr vruchtbaar zal zijn, zowel voor organisatie als voor individuele elnemers. We zullen op driedaagse tewerk gaan volgens het procedé van een Open Space. Ervaringen in het verlen hebben laten zien dat dit een goe manier van werken is om organisaties, bewegingen en groepen ten gron te laten nanken over grote uitdagingen en te zoeken naar concrete oplossingen. Open Space Technology is een bottom-up participatiemethodiek die vooral bedoeld is om grote groepen gewone burgers/mewerkers op laagdrempelige wijze te betrekken bij beleidsontwikkelingen. Belangrijk is dat er geen vooraf vastgestel agenda is, maar enkel een centrale vraagstelling die door een morator voorgelegd wordt. Aan elnemers wordt gevraagd om op basis van ze vraagstelling enkele belangwekken thema s op agenda te plaatsen. Rond ze thema s worn discussiegroepen opgezet, waarmee ontwikkelingen worn geanalyseerd en naar oplossingen wordt gezocht. (vrij naar vzw Kwadraet)
Het Open Space proces zal worn aangevuld met inbreng van een drietal skundigen die rond uitdagingen van vorming in vakbond en het zoeken naar nieuwe vormen van solidariteit een interessante bijdrage kunnen leveren. De skundigen zijn: Guy Van Gyes, KU Leuven HIVA Stijn Oosterlynck, UAntwerpen OASES Gie Van n Eeckhaut, Thomas More Hogeschool SOCIUS Het hele proces van driedaagse reflectie zal worn begeleid door Danny Wilmeersch (emeritus hoogleraar sociale en culturele pedagogiek, KU Leuven).