Kwaliteitsvol. jeugdwerk. In vogelvlucht. Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad Brussel, 27 september 2016

Transcriptie

1 Kwaliteitsvol jeugdwerk Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad Brussel, 27 september 2016 In vogelvlucht

2 Kwaliteitsvol jeugdwerk Toelichting bij de politieke discussie in de EU en het traject van de expertengroep Toelichting bij het kwaliteitskader Kunnen we elementen meenemen in de verdere uitbouw van een kwaliteitsvol jeugdwerk in onze Vlaamse steden (welke en op welke manier)?

3 Wat? Kwaliteit betekent "hoedanigheid" of, meer toegespitst, "eigenschap": het woord is in die betekenissen ontleend aan het Latijnse qualitas. Een definitie van kwaliteit is: het geheel van eigenschappen van een object, waarbij een object een ding, activiteit, persoon of concept kan zijn. Het begrip wordt daarnaast in engere, positieve zin gebruikt in de betekenis: "goede hoedanigheid of eigenschap", "deugdelijkheid". Zo spreekt men van kwaliteitsvol jeugdwerk. (Europees geïnitieerd door Finland met het begrip kwaliteitsvol onderwijs).

4 EU context I. Resolutie van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, over jeugdwerk (Publicatieblad van de Europese Unie 2010/C 327/01) II. Conclusies van de Raad over de bijdrage van kwalitatief goed jeugdwerk tot de ontwikkeling, het welzijn en de sociale insluiting van jongeren (Publicatieblad van de Europese Unie 2013/C 168/03)

5 EU resolutie jeugdwerk (2010) Volgens het nieuwe kader voor Europese samenwerking in jeugdzaken ( ) zijn de doelstellingen op dat gebied als volgt: - het creëren van meer gelijke kansen in onderwijs en werkgelegenheid, en - actief burgerschap en sociale inclusie van en solidariteit onder alle jongeren bevorderen.

6 Resolutie Het nieuwe kader omvat acht actiegebieden waarop sectoroverschrijdende initiatieven inzake jeugdbeleid genomen moeten worden, waaraan het jeugdwerk een bijdrage kan leveren. Andere belangrijke actiegebieden zijn mensenrechten en democratie, culturele diversiteit en mobiliteit. De Raad was van oordeel dat binnen dit nieuwe kader jeugdwerk een brede term is, waaronder een breed scala van activiteiten van sociale, culturele, educatieve of politieke aard valt, zowel van en voor als met jongeren. Dergelijke activiteiten omvatten ook steeds vaker sport en diensten voor jongeren.

7 Resolutie Jeugdwerk heeft betrekking op buitenschoolse activiteiten en op specifieke vrijetijdsactiviteiten, en is gebaseerd op nietformele en informele leerprocessen en op vrijwillige deelname. Deze activiteiten en processen worden uitgevoerd in zelfbeheer of in gezamenlijk beheer, of worden beheerd onder educatieve of pedagogische begeleiding van professionele of vrijwillige jeugdwerkers en jeugdleiders, en kunnen onder invloed van verschillende factoren ontwikkeld en gewijzigd worden.

8 Resolutie Jeugdwerk wordt op verschillende manieren georganiseerd en uitgevoerd (door organisaties die door jongeren zelf worden geleid, organisaties voor de jeugd en informele groepen, of door jeugddiensten en overheden) en wordt vormgegeven op lokaal, regionaal, nationaal en Europees niveau, op grond van bijvoorbeeld de volgende elementen: - de gemeenschap en de historische, sociale en politieke context waarin het jeugdwerk plaatsvindt, - het streven om alle kinderen en jongeren, vooral de kansarme, in te sluiten en hun de kans te geven om te groeien, - de betrokkenheid van jeugdwerkers en jeugdleiders, - de organisaties, diensten of aanbieders, al dan niet van de overheid of geleid door jongeren, - de gebruikte benadering of methode om rekening te houden met de behoeften van jongeren.

9 EU-conclusies omtrent kwalitatief goed jeugdwerk Kwalitatief goed jeugdwerk is een universeel thema dat jongeren ten goede komt, de praktijk van het jeugdwerk verbetert en een bijdrage levert aan bredere beleidsdoelen. a) Jeugdwerk geeft jongeren een bezigheid gedurende een belangrijke ontwikkelingsperiode in hun leven en is daarom ideaal voor het stimuleren van de ontwikkeling (als persoon, sociaal, in het (beroeps)onderwijs en beroepsmatig), het welzijn en de sociale insluiting van jongeren. b) Jeugdwerk biedt alle jongeren ervaringen en kansen, is een open activiteit en geeft tevens gerichte steun die de vaardigheden van jongeren kan vergroten en daarbij de belemmeringen wegnemen waarmee zij worden geconfronteerd, en kan een speciale rol vervullen voor kansarme jongeren en jongeren die geen onderwijs of opleiding volgen en geen werk hebben (NEET).

10 EU-conclusies c) De organisatie van jeugdwerk is divers. Deze rijkdom en verscheidenheid (in sectoraal, organisatorisch en thematisch opzicht) moeten worden onderkend. d) Jeugdwerk moet een duidelijke plaats hebben in het geheel van onderwijs en een leven lang leren en moet ook het niet-formeel en informeel leren omspannen. Die positie moet meer dan nu het geval is rekening houden met de potentie die jeugdwerk heeft om aan de behoeften van jongeren te voldoen, en de rol van jeugdwerk bij het opbouwen van een inclusieve samenleving benadrukken.

11 EU-conclusies e) Een op feiten gebaseerde kwalitatieve aanpak kan een belangrijk instrument zijn om de toegankelijkheid, zichtbaarheid, impact en efficiëntie van jeugdwerkbeleid en jeugdwerk te verbeteren. f) Kwalitatief goed jeugdwerk kan passende beoordelingsmechanismen behelzen, op basis van zelfbeoordeling of onderlinge beoordeling en, waar mogelijk, gefiatteerd door een externe beoordeling. Die mechanismen zijn een hulpmiddel voor organisaties, programma's en activiteiten van jeugdwerk, en kunnen het organisatievermogen en de efficiëntie verbeteren en het publiek helderheid verschaffen omtrent aanbod en impact van jeugdwerk.

12 EU-conclusies g) Kwaliteitsregelingen zorgen ervoor dat de stem van jongeren centraal staat bij de opzet en uitvoering van jeugdwerk en dat organisaties, programma's en activiteiten inspelen en aansluiten op de behoeften en aspiraties van jongeren. h) Kwaliteitsregelingen helpen jeugdwerkers hun praktijk- en vaardighedenontwikkeling te verbeteren door structuur en ruimte te creëren voor bezinning, dialoog en actie.

13 EU-conclusies i) Jeugdwerk draagt, door de nadruk op persoonlijke en sociale ontwikkeling, bij aan een keur aan beleidsresultaten voor jongeren, met name op het gebied van onderwijs, opleiding, gezondheid, werkgelegenheid en deelname aan cultuur en sport. Gelet op de verscheidenheid aan functies van jeugdwerk kan meer de nadruk worden gelegd op de vraag welke bijdrage jeugdwerk kan leveren op deze andere beleidsterreinen.

14 3. Rapport Europese expertengroep Het belang van het jeugdwerk binnen de nationale en Europese beleid groeit voortdurend en in nieuwe beleidsnota's, op Europees als op nationaal niveau wordt voortdurend gewezen op nieuwe rollen en taken van het jeugdwerk: - het verbeteren van sociale integratie; - het bouwen aan de civiele samenleving; - het verbeteren van de inzetbaarheid; - het voorkomen van gezondheidsrisico's, etc.

15 Expertengroep Normen en indicatoren, alsook werkwijzen en handboeken worden ontwikkeld met het oog op de verbetering van de kwaliteit, waardoor het mogelijk is het jeugdwerk te ondersteunen, te verbeteren en het bewijzen van de impact en de waarde in het leven van jongeren en voor maatschappij.

16 Expertengroep Begrip kwaliteit (randvoorwaarden, werkprocessen en resultaten) Kwalitatieve effecten (wat gebeurt er eigenlijk met de jongeren, hoe ontwikkelen ze zich als gevolg van hun deelname aan jeugdwerk?) Indicatoren Kwaliteitsgereedschap Kwaliteitssystemen (provoceren debat en kritische reflectie zijn kernfuncties van een goed kwaliteitssysteem)

17 4. Elementen verdere uitbouw van kwaliteitsvol jeugdwerk Welke Raison d'être van het jeugdwerk i. In kaart brengen en beter kenbaar maken van het aanbod ii. Beter inzicht verwerven in de leefwereld van de bereikte en nog niet bereikte jongeren (cf. Rondetafel diversiteit) iii. Toetsen van eigen regelgeving aan Europese kaders (VJKB; focus stedelijkheid; opdracht landelijk georganiseerde jeugdverenigingen; kadervorming (2014);

18 Elementen verdere uitbouw Op welke manier i. Peer-learning onder Vlaamse steden/actieonderzoek in 10 Vlaamse steden ii. Deelnemen aan internationale jeugdwerkuitwisselingen (Erasmus+/Jeugd in actie). Strategisch partnerschap in kwaliteitsvol jeugdwerk op lokaal niveau; Inter City Youth; iii. Opzetten van een kwaliteitsoefening: Kwaliteit moet worden in verband gebracht met de functionaliteit van randvoorwaarden en werkprocessen / werkwijzen

19 Interessante bronnen en achtergrond