Voortgang invoering Omgevingswet Marcel Hoogwout Bijeenkomst invoeringstrekkers veiligheidsregio s, Veenendaal, 4 juni
Monitoring Invoering Omgevingswet Doel is beantwoording drie hoofdvragen: - Doet programma Aan de slag met de Ow de goede dingen en doen ze die goed? - Maken de overheden voldoende vorderingen met de invoering van de wet? - Is de wet een succes? Ca 20 verschillende periodieke onderzoeken en gegevensleveranties die samen rijk beeld geven van huidige situatie, uitdagingen en voortgang invoering. Inventarisatie-onderzoek invoering Omgevingswet:- - 2x per jaar - onder projectleiders en programmamanagers invoering Omgevingswet - Sinds doen ook omgevingsdiensten, veiligheidsregio s en GGD s mee
Ondervraagde doelgroepen: respons Gemeenten: 1 uitgenodigd, respons n=205 (54%) Provincies: 12 uitgenodigd, respons n=9 (75%) Waterschappen: 20 uitgenodigd, respons n=12 (60%) Rijksinstanties: 11 uitgenodigd, respons n=8 (73%) GGD: 25 uitgenodigd, respons n=11 (44%) Omgevingsdiensten: 27 uitgenodigd, respons n=21 (78%) Veiligheidregio s: 25 uitgenodigd, respons n=13 (52%) Totaal: 501 uitgenodigd, respons n=280 (56%)
Ambitieniveau: Hoeveel organisaties hebben vastgesteld over wat zij met de komst van de Omgevingswet willen bereiken? wel in gevraagd niet in gevraagd Gemeenten Provincies Waterschappen Rijksinstanties Omgeving Veiligheid GGD 4 5 6 66 63 63 56 72 58 25 13 67 9 100 82 62 63 30 32 37 33 22 42 33 9 ja nee onbekend Vraag: Heeft uw bestuur al een ambitieniveau vastgesteld over wat uw organisatie met de komst van de Omgevingswet wenst te bereiken? 4
Organisatie van de invoering: veiligheidsregio s Het vaststellen van een veranderstrategie Een organisatiebreed invoeringsprogramma/project opstellen 8 Het reserveren van een budget voor implementatie 8 Het opstellen van een planning/roadmap die moet leiden tot een tijdige implementatie 54 8 Het uitvoeren van een organisatiebrede impactanalyse Het benoemen van pilots voor het werken met de nieuwe instrumenten 46 8 Het doorvoeren van veranderingen in de organisatie en/of werkwijze vooruitlopend op de invoering 54 8 Het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten/workshops waarin medewerkers geïnformeerd worden over de 54 8 Het opleiden van de medewerkers voor de gewenste competenties onder de Omgevingswet 8 54 Het aanpassen van de functieprofielen aan de nieuwe, voor de Omgevingswet benodigde, competenties 8 al gedaan mee bezig willen we gaan doen niet van plan onbekend 5
Organisatie van de invoering: Hebben organisaties al budget gereserveerd? wel in gevraagd niet in gevraagd Gemeenten Provincies Waterschappen 11 13 9 13 11 13 27 27 17 21 17 43 88 89 88 63 66 73 73 67 43 GGD Veiligheid Rijksinstanties Omgeving 13 7 25 43 13 8 13 43 55 43 29 9 18 25 21 9 14 9 al gedaan mee bezig willen het gaan doen niet van plan onbekend Vraag: In welke mate heeft men budget gereserveerd voor de implementatie van de Omgevingswet? 6
Organisatie van de invoering: Hebben organisaties al een organisatiebrede impactanalyse uitgevoerd? wel in gevraagd niet in gevraagd GGD Gemeenten Provincies Waterschappen Rijksinstanties Veiligheid Omgeving 10 11 14 14 14 20 26 26 20 35 30 17 30 19 9 6 18 17 50 44 28 36 50 56 50 36 6 8 11 8 6 25 39 17 39 42 14 13 57 50 29 13 50 7 21 36 36 36 36 9 18 al gedaan mee bezig willen het gaan doen niet van plan onbekend Vraag: heeft uw organisatie al een organisatie brede impactanalyse uitgevoerd? 7
Organisatie van de invoering: Hebben organisaties al veranderingen in de organisatie of werkwijze doorgevoerd? wel in gevraagd niet in gevraagd GGD Veiligheid Gemeenten Provincies Waterschappen Rijksinstanties Omgeving 22 18 19 3 40 5 5 30 28 9 11 64 11 67 22 22 11 8 28 42 71 25 25 13 13 25 13 14 50 8 36 9 18 43 42 4 5 6 27 63 11 56 56 50 29 50 6 7 9 29 54 27 al gedaan mee bezig willen het gaan doen niet van plan onbekend Vraag: Heeft uw organisatie al veranderingen doorgevoerd in de organisatie en/of werkwijze vooruitlopend op de invoering? 8
Samenwerking: veiligheidsregio s Wij voeren met één of meer andere overheden in de regio pilots/proefprojecten uit in het kader van de invoering van de Omgevingswet. 92% Wij wisselen met overheden in de regio kennis en ervaringen uit over de invoering van de Omgevingswet. 77% Wij zijn door één of meer andere overheden in de regio uitgenodigd om mee te werken aan de ontwikkeling van hun omgevingsvisie, omgevingsplan, omgevingsverordening, waterschapsverordening. 69% Waar werkt men aan mee? Omgevingsvisie: 85% Omgevingsplan: 62% Omgevinsgprogramma: 8% Wij werken nog niet samen met andere overheden in het kader van de invoering van de Omgevingswet 0% Wij werken nog veel te weinig samen met andere overheden in onze regio in het kader van de invoering van de Omgevingswet. 0% 0 50 100 % 9
Samenwerking: In welke mate worden organisaties uitgenodigd door andere organisaties? wel in gevraagd niet in gevraagd Waterschappen Omgeving Veiligheid GGD Provincies Gemeenten 78 75 Rijksinstanties 71 69 91 19 27 50 44 Vraag: Wij zijn door één of meer andere overheden in de regio uitgenodigd om mee te werken aan de ontwikkeling van hun omgevingsvisie, watervisie, omgevingsplan, omgevingsverordening en/of waterschapsverordening. 10
Samenwerking: In welke mate hebben organisaties andere organisaties uitgenodigd? Provincies Gemeenten 63 Waterschappen Rijksinstanties 29 24 44 22 33 25 13 Vraag: Wij hebben één of meer andere overheden uit de regio uitgenodigd om ons te helpen bij onze omgevingsvisie, watervisie, omgevingsplan, omgevingsverordening en/of waterschapsverordening. Deze vraag is niet gesteld aan de GGD s, Omgevingsdiensten en Veiligheidsregio s. 11
Samenwerking: In welke mate worden met andere overheden pilots of proefprojecten uitgevoerd? wel in gevraagd niet in gevraagd Provincies Waterschappen Rijksinstanties Omgeving Veiligheid GGD Gemeenten 100 78 83 92 63 78 71 83 69 21 24 Vraag: Wij voeren met een of meer andere overheden in de regio pilots/proefprojecten uit in het kader van de invoering van de Omgevingswet. 12
Invoering DSO bij veiligheidsregio s Het opstellen van een plan voor de digitaliseringsopgave van de organisatie in relatie tot de komst van het DSO Het reserveren van een budget voor implementatie van het DSO in begroting 8 Digitaliseren van vergunningdossiers Via digitale kaart ontsluiten van toepasselijke regels 8 54 Zaakgericht werken (in VTH-keten) 46 8 Digitaal uitwisselen van omgevingsdossiers met ketenpartners 8 Invoering nieuwe standaarden (o.a. STOP-TPOD en StUF- LVO) 8 62 Updaten applicaties 46 Koppelen van systemen aan DSO 46 Organiseren beheer nieuwe systemen/functionaliteiten Op orde brengen basisgegevens 8 46 Meedraaien met/bijdragen aan praktijkproeven of pilots programma Aan de slag al gedaan mee bezig willen we gaan doen niet van plan onbekend 13
Invoering DSO: In welke mate hebben organisaties al een plan opgesteld voor de digitaliseringsopgave? wel in gevraagd niet in gevraagd GGD Veiligheid Gemeenten Provincies Waterschappen Rijksinstanties Omgeving 54 21 25 2 43 36 36 25 25 11 33 6 33 28 33 57 25 24 13 13 24 73 28 27 55 2 6 8 9 50 22 33 56 5 56 50 16 17 43 63 50 43 10 18 9 al gedaan mee bezig willen het gaan doen niet van plan onbekend Vraag: In hoeverre is uw organisatie al bezig met de voorbereidingen op de invoering van het digitaal stelsel Omgevingswet? Het opstellen van een plan voor de digitaliseringsopgave van de organisatie?. 14
Invoering DSO: in welke mate hebben organisaties een budget gereserveerd voor de implementatie van het DSO? wel in gevraagd niet in gevraagd GGD Veiligheid Gemeenten Provincies Waterschappen Rijksinstanties Omgeving 26 25 14 30 19 13 21 27 13 11 17 17 13 13 11 11 17 17 13 52 63 13 5 25 10 63 67 67 67 24 8 25 25 10 73 27 al gedaan mee bezig willen het gaan doen niet van plan onbekend Vraag: In hoeverre is uw organisatie al bezig met de voorbereidingen op de invoering van het digitaal stelsel Omgevingswet? Het reserveren van een budget voor de implementatie van het DSO in de begroting van.
Vertrouwen in goede afloop bij veiligheidsregio s Ik heb er vertrouwen in dat wij met onze huidige aanpak en inspanningen op tijd klaar zullen zijn. 62% Ik vind dat (sommige van) onze opdrachtgevers onvoldoende gebruik maken van onze kennis en ons te weinig betrekken % Ik vrees dat we meer zullen moeten doen dan we nu al gepland hebben om op tijd klaar te zijn. % Ik denk niet dat het ons - ongeacht onze aandacht en inspanningen - gaat lukken om onze organisatie op tijd voorbereid te hebben op de invoering van de wet. 8% weet niet 0% 0 50 100 % 16
Vertrouwen: Hebben organisaties vetrouwen dat men op tijd klaar is met de huidige inspanningen? wel in gevraagd niet in gevraagd Gemeenten Provincies Waterschappen Rijksinstanties Veiligheid GGD Omgeving 67 75 75 100 88 100 72 89 92 75 50 57 62 55 Vraag: heeft u er vertrouwen in dat u met de huidige aanpak en inspanningen op tijd klaar bent? (Percentages ja)
Grootste knelpunten en uitdagingen veiligheidsregio s Knelpunten Interbestuurlijke samenwerking 54 Urgentie en draagvlak Cultuurverandering/ andere manier van werken DSO Onduidelijkheid over regelgeving en impact Capaciteit, kosten, financiering Te abstract: Behoefte aan concrete voorbeelden Prioriteiten stellen en overzicht bewaren 8 Bestuurlijke ambitie 8
Ondersteuningsbehoeften veiligheidsregio s Ondersteuningsbehoefte (Regionale) samenwerking en afstemming Prioriteitstelling \ beleidsbepaling Voorbeelden/ Best practices Financiële/capacitaire ondersteuning Veranderkundige ondersteuning 8 Gerichte kennisoverdracht/ opleidingen 8 Duidelijkheid 8 Duidelijkheid over DSO 8 Informatie \ kennis \ voorlichting \ tips 8 Noemt hulpbron (VNG \ ministerie) 8 Visie 8 19
Meer weten? Monitor invoering Omgevingswet: onderzoek@aandeslagmetdeomgevingswet.nl Marcel Hoogwout 06-082221 Jeroen Pastoor 06-48585178
Knelpunten en ondersteuningsbehoefte: gemeenten (n=179) Knelpunten Onduidelijkheid over regelgeving en impact 26% 37% DSO 26% 22% Draagvlak en betrokkenheid behouden bij uitstel wet 25% 11% Capaciteit, kosten, financiering 25% % Cultuurverandering/ andere manier van werken % 13% Prioriteiten stellen en overzicht bewaren 12% 14% Interbestuurlijke samenwerking 8% % Urgentie en draagvlak 6% 19% Fusie / herindeling / verkiezingen 5% 7% Bestuurlijke ambitie 4% 7% Te abstract: Behoefte aan concrete voorbeelden 3% 10% Overig 5% 6% Ondersteuningsbehoefte Algemeen: informatie / kennis / tips / voorlichting 0% 30% Duidelijkheid: Overzicht veranderingen en to do's 29% 20% Voorbeelden/ Best practices 25% 16% Urgentie en bewustwording communiceren 11% 7% Financiële/capacitaire ondersteuning 6% 7% Omgevingswet events/ bijeenkomsten 3% 6% Overig 4% 6% (Nog) geen behoefte aan ondersteuning 7% 6% Duidelijkheid over DSO 6% 6% Informatie/kennis/tips over DSO 0% 6% Concretisering 0% 6% (Regionale) samenwerking en afstemming 4% 4% Gerichte kennisoverdracht/ opleidingen 16% 3% Concrete en actuele planning 5% 2% Veranderkundige ondersteuning % 1% Impactanalyse 5% 1% Betrekken van de politiek 6% 0% 21
Knelpunten en ondersteuningsbehoefte: Provincies (n=8) Knelpunten DSO 57% 33% Draagvlak en betrokkenheid behouden bij uitstel wet 29% 22% Cultuurverandering/ andere manier van werken 14% 11% Urgentie en draagvlak 14% 11% Onduidelijkheid over regelgeving impact 0% 33% Capaciteit / kosten / financiering 0% 33% Prioriteiten stellen en overzicht bewaren 0% 11% Interbestuurlijke samenwerking 0% 11% Ondersteuningsbehoefte Veranderkundige ondersteuning 57% 0% Gerichte kennisoverdracht/ opleidingen 29% 0% Omgevingswet events/ bijeenkomsten 29% 0% Urgentie en bewustwording communiceren 29% 0% Voorbeelden/ Best practices 14% 13% Duidelijkheid: Overzicht veranderingen en to do's 14% 0% (Regionale) samenwerking en afstemming 14% 13% Duidelijkheid over DSO 0% 13% Algemeen: informatie / kennis / tips / voorlichting 0% % Informatie/kennis/tips over DSO 0% 13% Pilots organiseren 0% 25% Integraal werken 0% 13% Begeleiding 0% 13% Geen behoefte aan ondersteuning 0% 25% 22
Knelpunten en ondersteuningsbehoefte: Waterschappen (n=10) Knelpunten Capaciteit, kosten, financiering % 45% DSO 46% 36% Onduidelijkheid over regelgeving en impact 8% 36% Cultuurverandering/ andere manier van werken % 27% Urgentie en draagvlak 8% 27% Interbestuurlijke samenwerking 8% 27% Bestuurlijke ambitie 0% 27% Draagvlak en betrokkenheid behouden bij uitstel wet 8% 18% Prioriteiten stellen en overzicht bewaren % 9% Te abstract / weinig contreet 0% 9% Overig 8% 0% Ondersteuningsbehoefte Voorbeelden/ Best practices 20% 30% Regionale samenwerking en afstemming 30% Duidelijkheid: Overzicht veranderingen en to do's 40% 10% Concrete en actuele planning 20% 10% Urgentie en bewustwording communiceren 10% Duidelijkheid over DSO 10% Algemeen: informatie / kennis / tips / voorlichting 10% Prioriteitsbepaling 10% Leidraden 10% Pilots organiseren 10% Tools / hulpmiddelen 10% Gerichte kennisoverdracht/ opleidingen 10% 2% Veranderkundige ondersteuning 30% 0% (Nog) geen behoefte aan ondersteuning 20% 0%
Knelpunten en ondersteuningsbehoefte: (Rijksinstanties n=8) Knelpunten Capaciteit, kosten, financiering 0% 50% DSO 29% % Onduidelijkheid over regelgeving en impact 29% 25% Cultuurverandering/ andere manier van werken 0% 25% Prioriteiten stellen en overzicht bewaren 0% 25% Draagvlak en betrokkenheid behouden bij uitstel wet 29% 13% Interbestuurlijke samenwerking 0% 13% Ondersteuningsbehoefte Algemeen: informatie / kennis / tips / voorlichting 0% 25% Gerichte kennisoverdracht/ opleidingen 43% 25% Algemeen: duidelijkheid 0% 25% Regionale samenwerking en afstemming 0% 13% Urgentie en bewustwording communiceren 14% 13% (Nog) geen behoefte aan ondersteuning 0% 13% Informatie/kennis/tips over DSO 0% 13% Voorbeelden/ Best practices 14% 0% Duidelijkheid: Overzicht veranderingen en to do's 29% 0% Concrete en actuele planning 0% 0% Duidelijkheid over DSO 0% 0% Prioriteitsbepaling 0% 0% Leidraden 0% 0% Pilots organiseren 0% 0% Tools / hulpmiddelen 0% 0% Veranderkundige ondersteuning 14% 0% 24
Knelpunten en ondersteuningsbehoefte: (Rijksinstanties n=8) Knelpunten Capaciteit, kosten, financiering 0% 50% DSO 29% % Onduidelijkheid over regelgeving en impact 29% 25% Cultuurverandering/ andere manier van werken 0% 25% Prioriteiten stellen en overzicht bewaren 0% 25% Draagvlak en betrokkenheid behouden bij uitstel wet 29% 13% Interbestuurlijke samenwerking 0% 13% Ondersteuningsbehoefte Algemeen: informatie / kennis / tips / voorlichting 0% 25% Gerichte kennisoverdracht/ opleidingen 43% 25% Algemeen: duidelijkheid 0% 25% Regionale samenwerking en afstemming 0% 13% Urgentie en bewustwording communiceren 14% 13% (Nog) geen behoefte aan ondersteuning 0% 13% Informatie/kennis/tips over DSO 0% 13% Voorbeelden/ Best practices 14% 0% Duidelijkheid: Overzicht veranderingen en to do's 29% 0% Concrete en actuele planning 0% 0% Duidelijkheid over DSO 0% 0% Prioriteitsbepaling 0% 0% Leidraden 0% 0% Pilots organiseren 0% 0% Tools / hulpmiddelen 0% 0% Veranderkundige ondersteuning 14% 0% 25
Knelpunten en ondersteuningsbehoefte: (Omgevingsdiensten n=21) Knelpunten Capaciteit, kosten, financiering 29% DSO 5% Onduidelijkheid over regelgeving en impact 19% Cultuurverandering/ andere manier van werken 24% Prioriteiten stellen en overzicht bewaren 10% Draagvlak en betrokkenheid behouden bij uitstel wet 5% Interbestuurlijke samenwerking 43% Urgentie en aanpak 19% Bestuurlijke ambitie 10% Ondersteuningsbehoefte Regionale samenwerking en afstemming 35% Voorbeelden/ Best practices 35% Financiële ondersteuning 25% Algemeen: informatie / kennis / tips / voorlichting 20% Concrete en actuele planning % Gerichte kennisoverdracht/ opleidingen 10% Algemeen: duidelijkheid 10% Duidelijkheid: Overzicht veranderingen en to do's 10% Pilots organiseren 10% Informatie/kennis/tips over DSO 5% Prioriteitsbepaling 5% Veranderkundige ondersteuning 5% Noemt hulpbron (ministerie/vng) 5% Begeleiding 5% 26
Knelpunten en ondersteuningsbehoefte: (GGD s n=9) Knelpunten Interbestuurlijke samenwerking 60% Capaciteit, kosten, financiering 50% DSO 20% Cultuurverandering/ andere manier van werken 20% Prioriteiten stellen en overzicht bewaren 20% Draagvlak en betrokkenheid behouden bij uitstel wet 20% Urgentie en aanpak 20% Onduidelijkheid over regelgeving en impact 10% Bestuurlijke ambitie 10% Behoefte aan concrete voorbeelden 10% Ondersteuningsbehoefte Financiële en capacitaire ondersteuning 44% Regionale samenwerking en afstemming 33% Voorbeelden/ Best practices 33% Algemeen: informatie / kennis / tips / voorlichting 22% Tools / hulpmiddelen 22% Algemeen: duidelijkheid 11% Prioriteitsbepaling 11% Noemt hulpbron (ministerie/vng) 11% Urgentie en bewustwording communiceren 11% Events en bijeenkomsten 11% 27
25.000 Meest aangevraagde werkzaamheden OLO 2016-22.410 22.45622.355 21.329 20.000 18.559 18.0.000.775.881 14.647 14.051 11.29611.208 12.001 10.000 9.650 9.6 9.304 9.3 5.000 0 2016 Informatieproduct 1. Monitor Invoering Omgevingswet 22/6/18
Meest voorkomende combinaties van in één aanvraag voorkomende werkzaamheden OLO Bouwen,Slopen op grond van ruimtelijke regels 204 Bouwen,Brandveilig gebruik 225 Bouwen,Handelen in strijd met regels ruimtelijke ordening,uitrit aanleggen of veranderen 427 Bouwen,Kappen 492 Bouwen,Slopen in beschermd stads- of dorpsgezicht 518 Bouwen,Milieuneutraal veranderen (voormalige 8.19 Melding Wm) 567 Bouwen,Werk of werkzaamheden uitvoeren 786 Bouwen,Reclame 2.079 Bouwen,Handelingen met gevolgen voor beschermde monumenten 2.695 Bouwen,Uitrit aanleggen of veranderen 4.001 Bouwen,Handelen in strijd met regels ruimtelijke ordening 4.518 0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000 22/6/18
Groot deel aanvragen verloopt via gemachtigden Soorten aanvragers omgevingsvergunningen OLO Gemachtigde bedrijf 47% Particulier % Bedrijf % Gemachtigde particulier 5% Overheid 2% 22/6/18
Huidige gebruik toepasbare regels (I) altijd vergunningsplicht altijd vergunningsvrij Geheel conform modelregels Lokale regels: nader gespecificeerde vrijstellingregel(s) Alarminstallatie nvt 45,2% 51,4% 3,0% Kappen nvt 1,7% nvt 99,0% Monumenten 99,8% 0,0% nvt 0,2% Reclame 7,7% 21,3% 36,2% 35,0% Roerende zaken opslaan nvt,6% 67,5% 13,6% Slopen in beschermd stads- of 99,3% 0,2% nvt 0,5% dorpsgezicht Uitweg,8% 8,4% 29,8% 30,0% Weg aanleggen of veranderen 11,4% 1,0% 73,7% 12,7% realiseren van een gesloten bodemsysteem buiten de inrichting nvt nvt 99,8% 0,2% 22/6/18
Huidig gebruik toepasbare regels (II) Geen instelling, Default instelling andere standaard instelling dus default zelf gekozen instelling Alarminstallatie Modelregels 43% 8% 49% Kappen Gemeentelijke 22% 77% 1% vrijstellingsregels Monumenten Altijd vergunningsverplicht 95% 4% 0% Reclame Modelregels 22% % 64% Roerende zaken opslaan Modelregels 51% 17% 33% Slopen in beschermd stads- of dorpsgezicht Altijd vergunningsverplicht 95% 4% 1% Uitweg Modelregels 18% 12% 70% Weg aanleggen of veranderen Modelregels 54% 20% 26% realiseren van een gesloten bodemsysteem buiten de inrichting Modelregels 99% 1% 0% 22/6/18
Enige parameter mogelijkheid in OLO2 Grenswaarde voor het aantal personen nachtverblijf voor de omgevingsvergunning brandveilig gebruik Meer dan 10 6% Aantal personen Minder dan 10 20% Standaardwaarde (10) 74% 22/6/18
Vergroten inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak: Afname van uitval (aanvragen die niet tot vergunning leiden) 22/6/18
Betere waardering dienstverlening? 22-6-
Betere waardering dienstverlening? 22/6/18
Makkelijker voor de dienstverleners? 22/6/18