Beeldvorming Rapportage

Beeldvorming 2017-2020 Rapportage In opdracht van: Ruurd Hielkema Ester van de Ven 27-2-2019 B2055

Inhoudsopgave Over het onderzoek 3 Achtergronden 4 Doelstelling 5 Methode en veldwerkperiode 6 Vragenlijst, steekproef, weging en expats 7 Conclusies 8 Resultaten in detail 18 Eindhoven Airport algemeen 18 Geluidsoverlast en luchtkwaliteit 25 Scenario s voor 2020 en daarna 28 Belang van thema s rond de ontwikkeling van Eindhoven Airport 36 Betrokkenheid bij de ontwikkelingen rond Eindhoven Airport 57 Bijlagen 61 2

OVER HET ONDERZOEK Achtergronden Doelstelling Methode en veldwerkperiode Vragenlijst, steekproef, weging en expats 3

Achtergronden In juli 2018 hebben in een bestuurlijk overleg de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Defensie met de provincie Noord- Brabant, de gemeente Eindhoven, de omliggende gemeenten en Eindhoven Airport afgesproken te starten met de Proefcasus Eindhoven Airport. De Proefcasus is een vervolg op de in juni 2018 afgeronde analysefase in het kader van het traject Ontwikkeling Eindhoven Airport na 2019. De missie van de Proefcasus is om op innovatieve wijze als regio via participatie en overleg met de omgeving (omwonenden en maatschappelijke organisaties, experts, bedrijven en overheden), met het oog op een passende weging van de verschillende belangen, tot het best haalbare advies te komen over de ontwikkeling van Eindhoven Airport tot een toekomstbestendige en duurzame luchthaven in een gezonde leefomgeving. Kernvragen daarbij zijn: Onderhavig onderzoek heeft plaats gevonden in het brede kader van de Proefcasus en tegen de achtergrond van de doorgaande dialoog rond de luchthaven, ook in de periode ná 2019. De primaire doelstelling is om een up-to-date inzicht te verkrijgen in de gevoelens die rond Eindhoven Airport leven. De doelgroep van het onderzoek wordt gevormd door verschillende groepen stakeholders: o Inwoners van de brede Brainport-regio (*) o Inwoners van de 20Ke-zone (*) binnen de Brainport-regio o Leidinggevenden (algemeen management, finance, marketing, sales of HR) in het MKB in de Brainport-regio o Hightech expats woonachtig in de Brainport-regio o Niet hightech expats woonachtig in de Brainport-regio (*): in de bijlage worden de definities van de regio s verantwoord. o Wat is de gewenste ontwikkelrichting voor Eindhoven Airport? o Hoe kan een goede balans worden gevonden tussen economische groei en de belasting van de leefomgeving? 4

Doelstelling De doelstelling van het onderzoek is als volgt: Het verwerven van up-to-date en onderbouwde inzichten in de ideeën, gevoelens en verwachtingen die leven rond Eindhoven Airport bij een breed palet aan stakeholders. Dit onderzoek dient inzichten te leveren in: o De wijze waarop doelgroepen tegen Eindhoven Airport en het belang van de luchthaven aankijken; o De mate waarin geluidsoverlast wordt ervaren; o De mate van acceptatie van verschillende hypothetische scenario s voor de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020; o De mate waarin bepaalde thema s die samenhangen met de ontwikkeling van Eindhoven Airport relevant gevonden worden; o De mate waarin men als inwoner betrokken wil zijn bij de ontwikkelingen rondom Eindhoven Airport; o De wijze waarop men als inwoner bij die ontwikkelingen betrokken wil zijn. De volgende onderzoeksvragen worden daartoe beantwoord: o Welke positieve, en welke negatieve gedachten heb je bij Eindhoven Airport? (spontaan, open vraag) o Wat is je basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport? o Hoe belangrijk vind je de luchthaven voor de stad en regio? o Hoe belangrijk is de luchthaven voor jezelf? o Hoe ervaar je wonen/werken in de nabijheid van de luchthaven? o Hoe ervaar je de geluidsoverlast van Eindhoven Airport op verschillende tijdstippen/delen van de week? o Hoe acceptabel vind je een viertal hypothetische scenario s voor de toekomst van Eindhoven Airport vanaf 2020? o Hoe belangrijk vind je een 14-tal thema s die samenhangen met de ontwikkeling van de luchthaven? o In hoeverre wil je betrokken zijn bij de ontwikkelingen van de luchthaven? o In hoeverre zou je gebruik willen maken van een 12-tal mogelijkheden om betrokken te zijn bij deze ontwikkelingen? 5

Methode en veldwerkperiode Methode Om de doelgroepen in voldoende mate te kunnen bereiken, is gekozen voor een hybride onderzoeksopzet waarbij verschillende methoden van dataverzameling werden ingezet. o Inwoners van de brede Brainport-regio werden online benaderd, onder gebruikmaking van het StemPunt-panel van Motivaction. o Inwoners van de 20Ke-zone binnen de Brainport-regio werden deels aangetroffen in de brede online steekproef van de Brainportregio; aanvullend veldwerk om tot de gewenste steekproef te komen werd face-to-face uitgevoerd in de 20Ke-zone. o Leidinggevenden werkzaam in het MKB in de Brainport-regio werden online benaderd onder gebruikmaking van het StemPuntpanel van Motivaction; aanvullend werd gebruik gemaakt van een externe leverancier van online panels om de gewenste steekproefomvang te kunnen realiseren. o Hightech expats woonachtig in de Brainport-regio werden face-toface ondervraagd, hoofdzakelijk op de High Tech Campus in Eindhoven. o Niet hightech expats woonachtig in de Brainport-regio werden eveneens face-to-face ondervraagd, maar dan op drukke punten in deze regio zoals winkelcentra. Self completion In de face-to-face delen van het onderzoek werden respondenten gevraagd om de vragenlijst, aangeboden op tablets, zelf in te vullen ( self completion ). Deze aanpak genereert data die goed vergelijkbaar is met die van regulier online onderzoek, waarbij respondenten ook zelfstandig en zonder mogelijke beïnvloeding door een enquêteur een vragenlijst invullen. Veldwerkperiode Het veldwerk werd uitgevoerd in de periode van donderdag 20 december 2018 tot en met zaterdag 9 februari 2019. 6

Vragenlijst, steekproef, weging en expats Vragenlijst De vragenlijst telde circa 25 vragen, waaronder een vijftal open vragen. De gemiddelde invulduur in het online deel van het veldwerk was 8 à 9 minuten, in het face-to-face deel 12-13 minuten. Voor de expats was, behalve een Nederlandstalige, ook een Engelstalige versie van de vragenlijst beschikbaar. Steekproef Navolgende netto steekproeven werden gerealiseerd: Brede Brainport-regio: n=647 20Ke-zone (deels overlappend met de brede Brainport-regio): n=303 MKB: n=105 Hightech expats: n=63 Niet hightech expats: n=61 Weging De steekproef van de brede Brainport-regio werd gewogen op basis van geslacht, leeftijd en de verhouding wel-geen 20Ke-zone. De steekproef van de 20Ke-zone werd gewogen op basis van geslacht en leeftijd. In beide gevallen diende de Gouden Standaard van het CBS als steekproefkader. De andere drie steekproeven werden niet gewogen. Expats De omvang van de steekproeven van de expats beide iets boven de zestig impliceert dat de uitkomsten daar vooral als globale indicaties moeten worden gezien van de in deze groepen levende meningen en opvattingen. In totaal werden n=1.108 vragenlijsten volledig ingevuld. In alle gevallen werd als leeftijdsbegrenzing 18-75 jaar aangehouden. 7

CONCLUSIES 8

Basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport (1/2) Basishouding De basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport is in alle onderzochte doelgroepen overwegend positief tot op zijn minst neutraal. Hightech expats zijn het meest positief (81%), inwoners van de 20Ke-zone het minst (56%). Van deze laatste groep is 16% negatief tot zeer negatief over de luchthaven, waar dat in de andere groepen beperkt blijft tot 2%-5%. Spontane associaties - positief In lijn met het overwegend positieve tot op zijn minst neutrale beeld dat de verschillende doelgroepen van Eindhoven Airport hebben, zijn ook de spontane associaties met de luchthaven vaker positief dan negatief. Dichtbij is vooral een pre voor inwoners van de brede Brainport-regio (50%) en het MKB (45%). Hightech expats noemen de goede bereikbaarheid (25%) als belangrijk voordeel, terwijl inwoners van de 20Ke-zone meer dan andere groepen menen dat de luchthaven goed is voor de economie (28%). Gemiddeld, dus over alle groepen heen, heeft circa één op de vijf ondervraagden géén positieve associatie met Eindhoven Airport. Spontane associaties - negatief Omgekeerd hebben, wederom over alle groepen heen, gemiddeld ruim twee op de vijf respondenten géén negatieve gedachten of gevoelens bij de luchthaven. Van de negatieve associaties die er wel zijn, is geluidsoverlast de meest voorkomende. Dit leeft met name bij inwoners van de 20Ke-zone (22%), in mindere mate bij bewoners van de brede Brainport-regio (13%) en weer vaker bij non-hightech expats (20%). Specifieke klachten over met name milieuvervuiling, luchtvervuiling, CO2-uitstoot en kerosinedampen worden in alle groepen door minder dan één op de tien respondenten spontaan genoemd. 9

Basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport (2/2) Wonen in de nabijheid van Eindhoven Airport Gemiddeld over alle groepen ondervraagden heen ervaart circa de helft wonen of werken (MKB) in de nabijheid van de luchthaven als positief tot zeer positief. Ruim veertig procent is hierover neutraal. Alleen in de 20Ke-zone ervaart een substantiële groep van 17% het wonen in deze omgeving als negatief of zeer negatief; in de overige groepen is dit negatieve woongevoel zeer beperkt. Kortom Eindhoven Airport heeft in brede zin een overwegend positief tot neutraal imago in de verschillende doelgroepen. Dit laat onverlet dat één op de zes inwoners van de 20Ke-zone negatief oordeelt, zowel in algemene zin als over de eigen woon- en leefomgeving. De perceptie van geluidsoverlast lijkt hiervoor de belangrijkste reden. 10

Het belang van Eindhoven Airport Belang Eindhoven Airport voor stad en regio In alle groepen wordt het belang van de luchthaven voor de stad en de agglomeratie met scores tussen de 81% belangrijk tot zeer belangrijk (20Ke-zone) en 95% (non-hightech expats) breed erkend. Er zijn nagenoeg geen ondervraagden die twijfelen aan de lokale en regionale relevantie van Eindhoven Airport. Belang Eindhoven Airport voor jou zelf Veel meer gedifferentieerd is het beeld bij de vraag over het belang van de luchthaven voor jou zelf. Waar exact driekwart van de hightech expats dan kiest voor belangrijk of zeer belangrijk, is dat onder inwoners van de 20Ke-zone niet meer dan 31%. Van deze laatste groep kiest dan ook precies eenderde voor onbelangrijk tot zeer onbelangrijk. Zij ervaren kennelijk persoonlijk noch zakelijk een belang bij de luchthaven. In de andere groepen varieert het percentage (zeer) onbelangrijk van 11% (hightech expats) tot 23% (non-hightech expats). Kortom De verschillende stakeholdergroepen geven in grote meerderheid aan dat Eindhoven Airport van belang is voor de stad en de regio. Het belang voor de mensen zelf die in deze regio wonen en werken is veel minder groot, vooral naar de mening van degenen die het meest in de nabijheid van de luchthaven wonen. Algemeen belang wordt dus niet automatisch doorvertaald naar eigen belang. 11

Geluidsoverlast en luchtkwaliteit Geluidsoverlast door vliegtuigen die landen, opstijgen of overvliegen Als het gaat om de perceptie van geluidsoverlast is het beeld bij de verschillende groepen wisselend. De fysieke nabijheid tot de luchthaven speelt hierbij een belangrijke rol. o Van de hightech expats en de inwoners van de brede Brainport-regio ervaart een relatief kleine groep van zo n 3% tot 6% het geluid in de verschillende delen van de week (weekend vs. rest van de week) of op de verschillende delen van de dag (tussen 07.00 en 23.00 vs. tussen 23.00 en 07.00) permanent als hinderlijk of zeer hinderlijk. Binnen de Brainport-regio ervaart nog eens 14% dat geluid soms als hinderlijk. o Bij MKB ers en non-hightech expats is de groep die er permanent last van zegt te hebben zo n 8% tot 12% groot. Circa één op de vijf personen binnen deze doelgroepen heeft hier soms last van. o Inwoners van de 20Ke-zone ervaren van alle groepen de meeste overlast. Ongeacht het momentum stelt zo n 20% van hen de vliegtuiggeluiden permanent als (zeer) hinderlijk te ervaren. Nog eens zo n 25% tot 30% ervaart dat geluid soms als hinderlijk. Invloed vliegverkeer op de luchtkwaliteit Van de inwoners van de 20Ke-zone stelt ruim de helft (57%) dat het vliegverkeer een sterke of beperkte negatieve invloed heeft op de luchtkwaliteit in hun omgeving. Non-hightech expats zijn met 52% bijna even bezorgd, waar hightech expats die negatieve invloed relatief laag (19%) inschatten. Ongeveer eenderde van de MKB ers en van de inwoners van de brede Brainport-regio gaat uit van een sterke of beperkte negatieve invloed. Evenals bij de geluidsperceptie zijn ook bij dit aspect de verschillen tussen de groepen dus groot. Kortom Geluidsoverlast is zeker een belangrijk issue voor de verschillende stakeholdersgroepen, en met name voor de inwoners van de 20Ke-zone van wie één op de vijf permanent geluidshinder ervaart. Veel breder gedragen is echter de perceptie van de negatieve invloed van vliegverkeer op de luchtkwaliteit. 12

Scenario s (1/2) Eindhoven Airport moet krimpen Een krimp van de luchthaven is voor alle stakeholdersgroepen, behalve voor de inwoners van de 20Ke-zone, het minst acceptabele scenario. Ook bij de meest kritische doelgroepen gaan de handen niet op elkaar: van de inwoners van de 20Ke-zone vindt 29% krimp wel, maar 38% krimp niet acceptabel. Bij non-hightech expats is de verhouding 23% wel vs. 39% niet acceptabel. Eindhoven Airport moet blijven zoals het is In alle groepen beoordeelt slechts één op de tien ondervraagden dit scenario als onacceptabel. Een ruime meerderheid van de inwoners van de brede Brainport-regio (60%), van de inwoners van de 20Ke-zone (66%) en van de MKB ers (62%) kan dan ook goed met dit idee leven. Onder hightech expats is die meerderheid minimaal (51%), denkelijk omdat zij eerder voorstander zijn van groei (zie volgende alinea). Non-hightech expats zweven tussen acceptabel (43%) en neutraal/geen mening (46%) in. Eindhoven Airport kan met jaarlijks 3%-5% gematigd groeien Een gematigde groei van 3% tot 5% meer vliegbewegingen per jaar wordt door drie van de vijf stakeholdergroepen in meerderheid als acceptabel gezien. Dit geldt dan specifiek voor inwoners van de brede Brainport-regio (61%), voor MKB ers (63%) en vooral voor de hightech expats (84%). Van de inwoners van de 20Ke-zone vindt 41% deze gematigde groei acceptabel; eenderde (34%) beoordeelt het als niet acceptabel. Van de non-hightech expats is eveneens zo n 40% hierover wel positief, terwijl 16% dit scenario niet wenselijk acht. 13

Scenario s (2/2) Eindhoven Airport kan jaarlijks met meer dan 5% groeien Driekwart van de hightech expats en de helft van de MKB ers beoordeelt een groei met meer dan 5% extra vliegbewegingen per jaar als acceptabel. Bij non-hightech expats (25% acceptabel vs. 23% niet acceptabel) is de stemming zeer verdeeld. Onder inwoners van de brede Brainport-regio zijn er meer voor (43%) dan tegen (22%) dit scenario. Bij inwoners van de 20Ke-zone is het beeld omgekeerd: 25% vindt het scenario acceptabel, maar voor 45% is dit een brug te ver. Kortom Zoals vaak liggen de twee uiterste scenario s (krimp en meer dan 5% groei) gemiddeld genomen het meest gevoelig. Handhaving van de status quo kent de minste tegenstanders. Gematigde groei heeft in de brede Brainport-regio, onder MKB ers, bij hightech en bij non-hightech expats ruimschoots meer voor- dan tegenstanders. Van de inwoners van de 20Ke-zone oordeelt 41% positief over dit scenario, terwijl 34% het niet acceptabel vindt. 14

Groei onder voorwaarden Groei onder voorwaarden acceptabel? Nagenoeg alle hightech expats vinden groei van Eindhoven onder bepaalde voorwaarden acceptabel. Van de non-hightech expats, de MKB ers en de inwoners van de brede Brainport-regio vindt zo n 80% een toename van het aantal vliegbewegingen acceptabel als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Ook van de inwoners van de 20Ke-zone wil een meerderheid van 62% zo ver gaan; voor vier op de tien is groei echter in alle gevallen onacceptabel. De voorwaarden De voorwaarden waaraan voldaan moet worden om groei te accepteren zijn divers. Milieu-gerelateerde aspecten zoals het beperken van geluidsoverlast en het verbeteren van de luchtkwaliteit komen geregeld aan bod. Dat geldt ook voor infrastructurele zaken zoals parkeergelegenheid en verbetering van de OV-mogelijkheden. Mogelijke groei wordt daarnaast ook als ruilmiddel ingezet. Er moet dan gecompenseerd worden, de stad en de regio moeten er iets voor terugzien en mee profiteren. In deze opvatting kan groei alleen in samenhang met andere zaken gerealiseerd worden. Eindhoven Airport kan met jaarlijks 3%-5% gematigd groeien Meer dan 60% van degenen die groei onder bepaalde voorwaarden acceptabel vinden, is voorstander van het gematigde groeiscenario. Voor hightech expats gaat dat echter niet ver genoeg. Zij kiezen in ruime meerderheid voor verdere groei, geregeld in combinatie met meer intercontinentale vluchten en de aanwezigheid van meer luchtvaartmaatschappijen. Kortom Binnen de 20Ke-zone is er forse en serieuze oppositie tegen verdere groei van Eindhoven Airport: vier op de tien zijn sowieso tegen. In de andere stakeholdersgroepen is de acceptatie aanmerkelijk groter, waarbij inachtneming van de menselijke maat randvoorwaardelijk is. Zonder wederkerigheid, zonder compensatie in welke vorm(en) en in welke mate dan ook, is alleen denken aan groei waarschijnlijk al een brug te ver. 15

Thema s rond de ontwikkeling van Eindhoven Airport Leefbaarheid en bereikbaarheid De top drie van thema s die men in samenhang met de ontwikkeling van Eindhoven Airport als zeer belangrijk ervaart, is in elk van de doelgroepen verschillend. Daarbinnen lopen ook de percentages zeer belangrijk sterk uiteen. Maar dat betekent niet dat er geen rode draden aanwezig zijn. De belangrijkste is leefbaarheid in de regio, een thema dat in elk van de lijstjes voorkomt. Het wordt door inwoners van de 20Ke-zone, inwoners van de brede Brainport-regio en door non-hightech expats ook nog eens verbijzonderd naar luchtkwaliteit. Inwoners van de 20Kezone voegen daar de CO2-uitstoot aan toe. Na leefbaarheid is de bereikbaarheid van de regio de tweede rode daad. Het thema staat bij vier van de vijf groepen de 20Ke-zone is de uitzondering in de top drie, bij hightech expats zelfs duidelijk op plaats één. MKB ers en hightech expats leggen vanuit hun achtergrond daarnaast veel nadruk op economische aspecten. Bij MKB ers is dat de werkgelegenheid in de regio, bij de hightech expats gaat het om economische ontwikkelingen in de regio. Onder de veertien aangeboden thema s zijn er verder géén die onbelangrijk zijn. Alles is dus van belang en hangt met elkaar samen. Duidelijk is ook dat onderwerpen die rechtstreeks gerelateerd zijn aan de luchthaven zoals innovatie van de luchthaven, de openingstijden en het grondgeluid het minst vaak als (zeer) belangrijk worden beschouwd. Kortom Gemiddeld genomen zijn de belangrijkste thema's rondom de ontwikkeling van Eindhoven Airport zonder twijfel de leefbaarheid in de regio en de bereikbaarheid van de regio. Al naar gelang het type stakeholder zal in het verlengde van deze thema s inhoudelijke verdieping gezocht moeten worden. 16

Betrokkenheid bij de ontwikkelingen rond Eindhoven Airport De doelgroepen Hightech expats geven het meest (50%) van alle doelgroepen aan, zeker of waarschijnlijk wel betrokken te willen zijn bij de ontwikkelingen rondom de luchthaven. Veel geringer is het animo bij de non-hightech expats (11%) en bij MKB ers (18%). Zowel van de inwoners van de brede Brainport-regio als van de inwoners van de 20Ke-zone is bijna een kwart (23%) hierin geïnteresseerd; vier à vijf op de tien hebben echter géén interesse. De invulling (*) Bij het geven van invulling aan hun betrokkenheid kiezen inwoners van de brede Brainport-regio primair voor het lezen van artikelen over de luchthaven in regionale bladen (54%), voor meedoen aan publieksonderzoek (49%), voor het lezen van huis-aanhuisbrochures en huis-aan-huiskranten (beide 48%). De voorkeur van inwoners van de 20Ke-zone gaat op dit punt nog sterker uit naar het lezen van huis-aan-huisbrochures/ nieuwsbrieven (69%) en van artikelen over Eindhoven Airport in regionale (71%) en huis-aan-huisbladen (69%). (*): Let wel: de percentages in deze alinea zijn gebaseerd op de groepen die neutraal tot positief zijn over mogelijke betrokkenheid bij de ontwikkelingen. Hightech expats zijn vooral geïnteresseerd in het volgen van berichten over de luchthaven op social media (52%) en via een app over de luchthaven op hun mobiele telefoon (46%). Ook MKB ers hebben een meer dan gemiddelde interesse in online toepassingen, maar zij wijzen lokale en regionale offline bronnen zeker niet af. Kortom De wens om betrokken te zijn bij ontwikkelingen rondom Eindhoven Airport is bij alle doelgroepen, behalve bij de hightech expats, niet heel sterk. De manier waarop men betrokken wil zijn, verschilt bovendien per doelgroep. Een lokale offline benadering past meer bij de bewoners van de brede Brainport-regio en bij die van de 20Ke-zone. Het creëren van online contact past meer bij hightech expats en MKB ers. Ongeacht doelgroep of mediumkeuze gaat de interesse meer uit naar een vorm van passieve betrokkenheid ( lezen ) dan om actieve interactie. Zo hebben slechts twee à drie op de tien personen die bij de ontwikkelingen rond de luchthaven betrokken willen zijn ook interesse om een informatiebijeenkomst te bezoeken, of om mee te doen aan een online community. 17

RESULTATEN IN DETAIL Eindhoven Airport algemeen Geluidsoverlast en luchtkwaliteit Scenario s voor 2020 en daarna Belang van thema s rond de ontwikkeling van Eindhoven Airport Betrokkenheid bij de ontwikkelingen rond Eindhoven Airport

Positieve gedachten en ideeën bij Eindhoven Airport De helft van de inwoners van de brede Brainport-regio noemt als eerste gedachte bij Eindhoven Airport dat het dichtbij is. Ook voor de 20Ke-zone en MKB ers in de regio is dit de eerste positieve gedachte (resp. 33% en 45%). Beide groepen expats hebben vaker een andere eerste positieve associatie. Zo denken hightech expats als eerste aan de goede bereikbaarheid (25%), terwijl door non-hightech expats vooral gemak (21%) spontaan wordt genoemd. Opvallend is daarnaast ook de hoge score op goed voor de economie in de 20Ke-zone (28%), en het hoge weet niet percentage (30%) bij non-hightech expats. Voorbeelden van overige antwoorden Leuk restaurant Leuk om met kleinkind te gaan kijken Spotten Gezellige plaats om koffie te drinken Als je aan deze luchthaven denkt, wat zijn dan je eerste gedachten en ideeën daarbij: positieve gedachten en ideeën (Basis - allen) Dichtbij Kleinschalig Goed bereikbaar Gemak Goed voor de economie Snelle service Goed/Fijn (algemeen) Veel bestemmingen Vakantie Overzichtelijk Goedkope vluchten Overige antwoorden Weet niet/geen antwoord 33% 19% 11% 14% 4% 13% 8% 8% 4% 7% 25% 10% 8% 10% 10% 17% 21% 7% 28% 15% 20% 6% 2% 5% 8% 8% 5% 6% 10% 14% 5% 5% 2% 5% 13% 10% 3% 6% 4% 3% 3% 2% 4% 3% 1% 2% 5% 6% 16% 10% 13% 8% 13% 14% 23% 25% 30% Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 45% 50% 19

Negatieve gedachten en ideeën bij Eindhoven Airport Ten negatieve zijn er minder associaties bij Eindhoven Airport dan ten positieve: bij vier à vijf op de tien ondervraagden komt er desgevraagd geen negatieve gedachte op. Wanneer de stakeholdergroepen wel een negatieve gedachte noemen, heeft dat voor de meeste ondervraagden te maken met geluidsoverlast. De inwoners van de 20Ke-zone noemen dit het vaakst (22%), gevolgd door de non-hightech expats (20%), inwoners van de brede Brainport-regio (10%) en MKB ers (10%). De hightech expats noemen het vaakst dat er (te) weinig verre bestemmingen te bereiken zijn vanuit Eindhoven Airport (21%). Zij geven voornamelijk aan de intercontinentale vluchten te missen. Voorbeelden van overige antwoorden Slechte communicatie bij storingen e.d. Geen bewaakte fietsenstalling Teveel toeristen Als je aan deze luchthaven denkt, wat zijn dan je eerste gedachten en ideeën daarbij: negatieve gedachten en ideeën (Basis - allen) Geluidsoverlast Problemen met parkeren Overlast Druk Milieuvervuiling algemeen/slecht voor het milieu/milieubelastend Weinig verre bestemmingen Instorten van parkeergarage Hoge parkeertarieven Slechte bereikbaarheid Luchtvervuiling/luchtkwaliteit Ryanair Ver lopen naar het vliegtuig CO2 uitstoot 13% 22% 5% 10% 20% 2% 9% 2% 9% 7% 7% 12% 8% 5% 6% 9% 2% 5% 4% 6% 6% 7% 1% 3% 5% 2% 21% 1% 3% 1% 2% 3% 1% 2% 6% 2% 13% 2% 1% 9% 2% 7% 1% 2% 0% 1% 1% 2% 1% 4% 4% 1% Kerosine dampen 1% 4% 3% 12% Overige antwoorden 12% 14% 15% 27% 40% 47% Weet niet/geen antwoord 38% 40% 48% Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 20

Basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport Onder alle stakeholdergroepen is de basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport overwegend positief. De hightech expats geven hierbij het vaakst aan positief of zeer positief te zijn (80%). De inwoners van de 20Ke-zone zijn het minst vaak (zeer) positief. Alsnog heeft echter ook binnen deze groep een meerderheid van 55% een (zeer) positieve basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport, en vormt de groep die negatief oordeelt (16%) een minderheid. Binnen de brede Brainport-regio zijn jongeren tot 35 jaar positiever over Eindhoven Airport (78%) dan de groepen 35-54 jaar (66%) of 55+ (70%). Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) En wat is, alles bij elkaar genomen, je basishouding ten opzichte van Eindhoven Airport? (Basis - allen) 4% 14% 17% 25% 24% 34% 28% 52% 55% 67% 44% 56% 19% 18% Zeer negatief Negatief Niet positief, niet negatief Positief Zeer positief 12% 14% 7% 21

Belang Eindhoven Airport voor de stad en regio Alle stakeholdergroepen stellen dat Eindhoven Airport belangrijk is voor de stad en regio. De hightech expats geven het vaakst aan dat zij Eindhoven Airport (zeer) belangrijk vinden voor de stad en regio (92%). De inwoners van de 20Ke-zone doen dat het minst, maar alsnog vinden acht op de tien inwoners daar dat de luchthaven (zeer) belangrijk is voor de stad en de regio. Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) In hoeverre vind je Eindhoven Airport belangrijk voor de stad en de regio? (Basis - allen) 7% 12% 15% 46% 57% 52% 39% 35% 29% Hightech expats (n=63) 6% 22% 70% Non-hightech expats (n=61) 5% 67% 28% Zeer onbelangrijk Onbelangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Belangrijk Zeer belangrijk 22

Belang Eindhoven Airport op individueel niveau Eindhoven Airport wordt voornamelijk voor de stad en de regio belangrijk gevonden, maar minder op individueel niveau ( voor jou zelf ). Hightech expats geven het vaakst aan dat Eindhoven Airport (zeer) belangrijk voor hen is (75%). Voor de overige stakeholdergroepen geldt dat minder dan de helft aangeeft dat de luchthaven belangrijk voor hen is; dit geldt in versterkte mate voor de inwoners van de 20Ke-zone. Binnen de brede Brainport-regio vinden jongeren tot 35 jaar Eindhoven Airport veel belangrijker voor zichzelf (60%) dan de groepen 35-54 jaar (37%) of 55+ (36%). Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) In hoeverre is Eindhoven Airport belangrijk voor jou zelf? (Basis - allen) 7% 4% 12% 5% 6% 5% 11% 13% 18% 21% 36% 42% 33% 37% 36% 31% 30% 34% 24% 38% 12% 7% 12% Zeer onbelangrijk Onbelangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Belangrijk Zeer belangrijk 10% 23

Ervaring wonen/werken in nabijheid van Eindhoven Airport Aan de inwoners in de regio van Eindhoven Airport is gevraagd hoe zij wonen in de nabijheid van de luchthaven over het algemeen ervaren; aan MKB ers hoe zij het werken daar beleven. Het wonen en werken in de nabijheid van Eindhoven Airport wordt over het algemeen als positief tot neutraal ervaren. Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) Hoe ervaar je het in het algemeen om in de nabijheid van Eindhoven Airport te werken / wonen? (Basis - allen) 5% 5% 12% 39% 45% 42% 32% 13% 7% Voor de inwoners van de Brainport-regio, de hightech expats en de non-hightech expats geldt dat een meerderheid het (zeer) positief vindt om in de nabijheid van de luchthaven te wonen (resp. 54%, 54% en 57%). De inwoners van de 20Ke-zone geven minder dan de andere groepen aan dat zij (zeer) positief zijn (38%). Van hen oordeelt zelfs 17% negatief tot zeer negatief over het wonen in de nabijheid van Eindhoven Airport. MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 3% 50% 44% 39% 33% 40% 56% 21% Zeer negatief Negatief Niet positief, niet negatief Positief Zeer positief 9% Binnen de brede Brainport-regio beoordelen jongeren tot 35 jaar het wonen in de nabijheid van Eindhoven Airport positiever (62%) dan de groepen 35-54 jaar (55%) of 55+ (47%). 24

Ervaringen met vliegtuiggeluiden Binnen de verschillende stakeholdergroepen bestaat géén eenduidige perceptie over de hinder die zij ondervinden door vliegtuiggeluiden. De groepen die nauwelijks tot geen hinder ervaren, zijn in alle situaties groter dan de groepen die wél te kampen hebben met geluidsoverlast. Dit laat onverlet dat substantiële groepen wel degelijk permanent hinder ondervinden. In de 20Ke-zone gaat het om circa één op de vijf inwoners, bij MKB ers en non-hightech expats om circa één op de tien en in de brede Brainport-regio om circa één op de twintig. De perceptie van permanente hinderlijke overlast is niet of nauwelijks gebonden aan dagen van de week of delen van de dag. Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) In het weekend 6% 14% 5% 12% 11% 10% 3% 3% 8% 20% 17% Tussen 07.00 uur 's ochtends en 23.00 uur 's avonds 6% 12% 11% 3% 3% 11% 17% Tussen23.00 uur 's avonds en 07.00 uur 's ochtends Brainport-regio (n=647) 6% 7% 46% 6% 12% 11% 6% 2% 20% 17% 22% 23% 23% Gedurende de rest van de week Brainport-regio (n=647) 6% 13% 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) In hoeverre ervaar je op de volgende momenten het geluid van vliegtuigen die landen, stijgen en/of overvliegen als hinderlijk? (Basis - allen) 21% 20% 15% 20% 33% 26% 30% 27% 25% 51% 57% 56% 55% 54% 53% 41% 50% 50% 47% 56% 59% 59% 57% 41% 41% 44% 40% 59% 38% 37% 38% 40% 25% 27% 29% 31% 20% 18% 21% 12% 10% 12% 10% 11% 14% 10% 11% Hinderlijk Soms wel, soms niet hinderlijk Nauwelijks hinderlijk Ik hoor dat geluid (helemaal) niet 26

Mate van invloed van vliegverkeer op luchtkwaliteit De meerderheid van de inwoners in de 20Ke-zone (57%) en de overige expats in de regio (61%) geeft aan het idee te hebben dat het vliegverkeer een sterke of beperkte negatieve invloed heeft op de luchtkwaliteit in de regio. De hightech expats hebben het minst vaak het gevoel dat het vliegverkeer een negatieve invloed heeft op de luchtkwaliteit (19%). In de Brainport-regio heeft ongeveer één op de drie inwoners het idee dat de luchtkwaliteit in negatieve zin wordt beïnvloed door het vliegverkeer. Inwoners in de leeftijdsgroep 55 t/m 75 jaar hebben nog vaker het gevoel dat de luchtkwaliteit hierdoor negatief wordt beïnvloed (sterke/beperkte negatieve invloed: 41%). Ook hoogopgeleiden score hier hoger dan gemiddeld (sterke/beperkte negatieve invloed: 40%). Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) In hoeverre heeft het vliegverkeer naar jouw idee invloed op de luchtkwaliteit in je omgeving? (Basis - allen) 19% 32% 35% 6% 57% 52% Sterk/beperkte negatieve invloed Nauwelijks/geen negatieve invloed 11% 17% 37% 22% 16% 14% 22% 9% 18% 35% 38% 26% 20% Soms wel, soms geen negatieve invloed Ik merk niets van de luchtkwaliteit 13% 27

Hypothetische scenario s voor Eindhoven Airport Als we kijken naar verschillende toekomstscenario s voor Eindhoven Airport, keurt geen enkele stakeholdergroep handhaving van de status quo op Eindhoven Airport af. De mogelijkheid van krimp stuit op veel meer weerstand, ook bij inwoners van de 20Kezone en zeker bij jongeren tussen de 18-35 jaar in de Brede Brainport-regio (58% onacceptabel ). Een gematigde groei van 3% tot 5% meer vliegbewegingen per jaar wordt door de meeste stakeholdergroepen in meerderheid als acceptabel gezien. Voor de inwoners van de 20Ke-zone geldt dat minder dan de helft van hen deze gematigde groei acceptabel vindt; eenderde vindt het niet acceptabel. Jongeren in de brede Brainport-regio vinden gematigde groei meer (70%) dan gemiddeld (61%) acceptabel. Een groei met meer dan 5% extra vliegbewegingen per jaar wordt door de alle stakeholdergroepen minder gewaardeerd dan matig groei. Voor bijna de helft van de inwoners van de 20Ke-zone is dit een brug te ver. Jongeren in de brede Brainport-regio vinden dit weer meer (49%) dan gemiddeld (43%) acceptabel. Eindhoven Airport moet krimpen Brainport-regio (n=647) 50% 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 38% 39% 51% 65% Eindhoven Airport moet blijven zoals het is 10% 22% 5% 10% 10% 10% 11% 8% 5% 16% 22% 26% 8% 23% 34% 20% 24% 29% 45% 36% Eindhoven Airport kan een gematigde groei van 3% tot 5% meer vliegbewegingen per jaar doormaken Brainport-regio (n=647) 15% 14% 61% 10% 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 14% 28% Eindhoven Airport kan een groei van meer dan 5% extra vliegbewegingen per jaar doormaken Brainport-regio (n=647) 22% 22% 43% 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) In hoeverre vind je de volgende scenario's in principe acceptabel? (Basis - allen) 21% 25% Onacceptabel Onacceptabel noch acceptabel Acceptabel Weet niet/geen mening 18% 25% 26% 84% 20% 75% 22% 25% 60% 27% 66% 62% 51% 39% 43% 63% 13% 41% 50% 29% 23% 25% 15% 11% 18% 28% 16% 12% 9% 11% 11% 8% 11% 10% 12% 4% 4% 7% 4% 6% 10% 10% 1% 3% 29

Voorwaarden van inwoners van de brede Brainport-regio voor groei van Eindhoven Airport 78% 22%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 onder bepaalde voorwaarden acceptabel.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 in alle gevallen onacceptabel Brainport-regio Groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 zou voor mij (pas) acceptabel zijn, als... mensen, die in de nabijheid hiervan wonen, nauwelijks tot niet meer hinder gaan ervaren de vliegtuigen minder herrie maken faciliteiten erbuiten goed geregeld zijn, zoals parkeergelegenheid, openbaar vervoer etc. er wordt gewerkt aan compensatie voor de luchtvervuiling en klimaatoverlast de luchtkwaliteit gegarandeerd wordt daarmee ook de werkgelegenheid toeneemt er ook intercontinentale vluchten vertrekken de negatieve effecten lager zijn dan de positieve, dus dat wordt aangetoond dat geluidsoverlast en luchtvervuiling in mindere mate toenemen dan dat economische vooruitgang toeneemt de parkeermogelijkheden daarop aangepast worden 30

Voorwaarden van inwoners van de 20Ke-zone voor groei van Eindhoven Airport 62% 38%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 onder bepaalde voorwaarden acceptabel.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 in alle gevallen onacceptabel 20Ke-zone Groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 zou voor mij (pas) acceptabel zijn, als... het binnen de geluidsnormen blijft zodat de hele regio erop vooruit gaat en de vliegroutes beter verdeeld worden over de dorpen de luchtkwaliteit gegarandeerd wordt er niet meer overlast komt de regio daarvan profiteert en er geen ernstige verkeershinder ontstaat er niet s nachts gevlogen wordt het beduidend meer werk oplevert voor Eindhoven 31

Voorwaarden van MKB ers voor groei van Eindhoven Airport 80%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 onder bepaalde voorwaarden acceptabel MKB Groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 zou voor mij (pas) acceptabel zijn, als... er rekening gehouden wordt met alle belanggroepen milieunormen gewaarborgd zijn er geen overlast is voor de omgeving ik heb geen moeite met groei het milieuvriendelijk is, geen luchtvervuiling en de kwaliteit van leven niet verminderd 20%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 in alle gevallen onacceptabel 32

Voorwaarden van hightech expats voor groei van Eindhoven Airport 97%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 onder bepaalde voorwaarden acceptabel Hightech expats Groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 zou voor mij (pas) acceptabel zijn, als... does not degrade environment, air quality and sound pollution the infrastructure around the airport is improved it provides more destinations and more often fligths busy intercontinental flight routes are covered number of airlines operating from Eindhoven increases 3%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 in alle gevallen onacceptabel 33

Voorwaarden van non-hightech expats voor groei van Eindhoven Airport 82%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 onder bepaalde voorwaarden acceptabel Non-hightech expats Groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 zou voor mij (pas) acceptabel zijn, als... don t know er andere vliegroutes worden gebruikt en de regering zich meer gaat bemoeien met de situatie in Eindhoven. Er moeten beslissingen genomen worden en niet alles zo lang laten duren as long as it stays within law limits they manage to keep all the involved parties satisfied 18%.. vindt een groei van Eindhoven Airport in 2020-2030 in alle gevallen onacceptabel 34

Meest acceptabele groeiscenario Aan de verschillende stakeholders die aangeven dat groei op een enigerlei wijze acceptabel is, is gevraagd welke groeiscenario s acceptabel zijn. Als aan jouw voorwaarden voldaan wordt, welke van de volgende scenario's is voor jou dan acceptabel? (Basis - Vind groei op enige manier acceptabel) In het verlengde van eerdere uitkomsten wordt gematigde groei van 3% tot 5% meer vliegbewegingen per jaar het vaakst als acceptabel gezien door de verschillende stakeholdergroepen. Alleen de hightech expats geven vaker aan dat ze liever een groei van meer dan 5% extra vliegbewegingen per jaar zouden zien (67%). Een gematigde groei van 3% tot 5% meer vliegbewegingen per jaar 42% 48% 63% 62% 64% 84% Eén op de vijf inwoners van de 20Ke-zone geeft aan dat zowel de gematigde groei van 3% tot 5% als de groei van meer dan 5% extra vliegbewegingen per jaar voor hen niet acceptabel is. Een groei van meer dan 5% extra vliegbewegingen per jaar 26% 28% 39% 67% 7% 20% Geen van deze 8% 5% 14% Brainport-regio (n=506) 20Ke-zone (n=188) MKB (n=84) Hightech expats (n=61) 35

Belang van thema s door verschillende stakeholdergroepen Brainport-regio Thema Bereikbaarheid van de regio 65% Leefbaarheid in de regio 64% Luchtkwaliteit in de regio (stikstof en (ultra) fijnstof) Zeer belangrijk (%) 60% MKB Thema Werkgelegenheid in de regio 71% Leefbaarheid in de regio 70% Bereikbaarheid van de regio 66% Zeer belangrijk (%) Non-hightech expats Thema Luchtkwaliteit in de regio (stikstof en (ultra) fijnstof) Zeer belangrijk (%) 46% Leefbaarheid in de regio 43% Bereikbaarheid van de regio 41% 20Ke-zone Thema Luchtkwaliteit in de regio (stikstof en (ultra) fijnstof) Zeer belangrijk (%) 67% Uitstoot van CO2/ het klimaat 64% Leefbaarheid in de regio 58% Hightech expats Thema Bereikbaarheid van de regio 89% Economische ontwikkelingen in de regio Zeer belangrijk (%) 79% Leefbaarheid in de regio 78% 37

Belang van thema s gericht op leefklimaat De verschillende thema s die zijn uitgevraagd, kunnen worden ingedeeld in vier categorieën, namelijk gerelateerd aan leefklimaat, werkklimaat, milieu of met een directe link naar de luchthaven/vliegtuigen. De thema s op deze pagina hebben een direct verband met de leefomgeving en het leven van de stakeholdergroepen. De belangrijkste thema s voor inwoners van de Brainport-regio rondom het leefklimaat zijn de bereikbaarheid (zeer belangrijk: 65%) en de leefbaarheid in de regio (64%). MKB ers vinden leefbaarheid (70%) het meest belangrijk. Voor de inwoners in de 20Ke-zone is de luchtkwaliteit in de regio het belangrijkste thema (zeer belangrijk: 67%), en dat geldt ook voor de overige expats (zeer belangrijk: 46%). Hightech expats vinden in dit kader de bereikbaarheid van de regio het belangrijkste thema (zeer belangrijk: 89%). Hoe belangrijk is elk van deze thema's voor jou? (Basis - allen) Leefbaarheid in de regio Brainport-regio (n=647) 3% 34% 64% 20Ke-zone (n=303) 6% MKB (n=105) 2% Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 3% 15% 16% 18% Luchtkwaliteit in de regio (stikstof en (ultra) fijnstof) Brainport-regio (n=647) 5% 35% 7% 5% 5% 15% De aanwezigheid van voorzieningen voor burgers Brainport-regio (n=647) 8% 41% 3% 3% 8% 15% 22% 26% 26% Vliegtuiggeluid Brainport-regio (n=647) 13% 6% 8% 14% 16% 22% 25% 28% 33% 31% 22% 26% 30% 36% 37% Bereikbaarheid van de regio Brainport-regio (n=647) 4% 31% 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) Geurbeleving in de regio Brainport-regio (n=647) 12% 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 38% 38% 46% 35% 43% 39% 41% 49% 44% 49% 51% 43% 40% 39% 44% 42% 49% 89% 78% 75% 70% 65% 66% 67% 65% 58% 60% 57% 61% 51% 54% 51% 43% 46% 49% 41% 35% 39% 37% 41% 41% 36% 36% 26% 30% 25% Niet belangrijk Enigszins belangrijk Zeer belangrijk 38

Belang van thema s gericht op werkklimaat Naast leefklimaat zijn thema s rondom werkklimaat uitgevraagd. Voor de inwoners van de Brainport-regio en de 20Ke-zone zijn de thema s gerelateerd aan werkklimaat minder van belang dan thema s rondom leefklimaat. Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Hoe belangrijk is elk van deze thema's voor jou? (Basis - allen) Werkgelegenheid in de regio 6% 37% 13% 34% 29% 71% 5% 24% 71% 57% 53% Voor wordt in dit kader door vier van de vijf stakeholdergroepen de werkgelegenheid in de regio het meest belangrijk gevonden. Alleen de hightech expats noemen vaker de economische ontwikkelingen in de regio als zeer belangrijk (79%). Non-hightech expats (n=61) 15% Economische ontwikkelingen in de regio Brainport-regio (n=647) 5% 41% 20Ke-zone (n=303) 18% MKB (n=105) 2% 36% Hightech expats (n=63) 3% 17% 48% 39% 79% 38% 54% 43% 62% Non-hightech expats (n=61) 31% 36% 33% Brainport-regio (n=647) Vestigingsklimaat voor bedrijven 11% 46% 43% 20Ke-zone (n=303) 26% 37% 37% MKB (n=105) 7% 42% 51% Hightech expats (n=63) 6% 40% 54% Non-hightech expats (n=61) 28% 43% 30% Niet belangrijk Enigszins belangrijk Zeer belangrijk 39

Belang van thema s gericht op duurzaamheid Twee thema s rondom het milieu zijn uitgevraagd. Voor vier van de vijf stakeholdergroepen wordt de uitstoot van CO2 / het klimaat vaker genoemd als zeer belangrijk. De hightech expats noemen vaker duurzaamheid als zeer belangrijk (75%). Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hoe belangrijk is elk van deze thema's voor jou? (Basis - allen) Uitstoot van CO2 / het klimaat 6% 38% 11% 26% 3% 38% 56% 64% 59% Hightech expats (n=63) 6% 30% 63% Non-hightech expats (n=61) 23% 49% 28% Duurzaamheid Brainport-regio (n=647) 4% 43% 53% 20Ke-zone (n=303) 16% 42% 42% MKB (n=105) 4% 40% 56% Hightech expats (n=63) 3% 22% 75% Non-hightech expats (n=61) 28% 48% 25% Niet belangrijk Enigszins belangrijk Zeer belangrijk 40

Belang van thema s gericht op de luchthaven De thema s met een directe link naar de luchthaven worden het minst vaak zeer belangrijk gevonden. Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) Hoe belangrijk is elk van deze thema's voor jou? (Basis - allen) Innovatie van de luchthaven 12% 50% 32% 48% 38% 20% MKB (n=105) 10% 42% 49% De inwoners van de Brainport-regio vinden de innovatie van de luchthaven het vaakst zeer belangrijk (38%). Dit thema wordt ook het vaakst zeer belangrijk gevonden door de overige expats (34%). Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) Brainport-regio (n=647) 13% 37% 31% Openingstijden van de luchthaven 17% 48% 34% 51% 34% 34% De inwoners van de 20Ke-zone noemen het vaakst de geluidactiviteiten op de luchthaven zelf (zeer belangrijk: 26%). 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 28% 18% 10% 34% 37% 32% 47% 38% 54% 50% 25% 28% De hightech expats en de MKB ers vinden de openingstijden van de luchthaven het vaakst zeer belangrijk (resp. 54% en 50%). Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Geluid van activiteiten op de luchthaven zelf (grond gebonden geluid) 29% 48% 39% 35% 18% 44% 38% 23% 26% Hightech expats (n=63) 17% 44% 38% Non-hightech expats (n=61) 34% 33% 33% Niet belangrijk Enigszins belangrijk Zeer belangrijk 41

Aandachtspunten gericht op leefbaarheid in de regio Je vindt leefbaarheid in de regio dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Rekening houden met de burgers in de nabijheid van airport Het moet leefbaar blijven in de regio. Vliegverkeer mag niet hinderen en dat doet het nu ook niet Verbod op oude vliegtuigen Het beheersen van geluiden luchtvervuiling Geen geluidsoverlast, geen gezondheidsoverlast In de winter gaat het nog wel, dan zit je meer binnen en heb je minder vluchten dan in de zomermaanden. In de zomer is het echt verschrikkelijk om hier te wonen, veel geluidsoverlast, kerosinelucht en veel te veel vliegtuigen die per uur overvliegen Geluid zoveel mogelijk beperken Balans leefbaarheid en groei beperken Beperkte uitbreiding Meer werkgelegenheid, waardoor leefbaarheid beter wordt in de regio Improvement of public transport Improved accessibility and routes Fine in general Less air polution Niet vlakbij een vliegveld huizen bouwen of laten staan. Wanneer ze het groter willen maken moeten ze de bewoners maar uitkopen zodat er ruimte is Schone lucht en minder overlast door de vliegtuigen zelf Find a way to lower the sound and keep the people satisfied Het moet aantrekkelijk blijven om hier te willen wonen 42

Aandachtspunten gericht op bereikbaarheid in de regio Je vindt bereikbaarheid van de regio dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Dat Eindhoven Airport met de trein bereikbaar is Parkeerproblemen aanpakken Goede infrastructuur naar en rondom de airport. Goed aangeven op borden Goede aansluitingen met de snelwegen. Verder goedkopere parkeermogelijkheden voor bezoekers De snelwegen zitten altijd vast, de treinen zijn overvol, parkeren is een ramp en een druk bezet vliegveld in onze regio maakt het alleen nog erger Als het dan toch tot uitbreiding komt laat dan de hele regio mee profiteren door de wegen en openbaar vervoer te verbeteren Goed verbinden en openbaar vervoer veel beter toepassen op bereikbaarheid luchthaven Is sowieso zeer belangrijk voor de aantrekkingskracht van bedrijven, economische ontwikkeling en werkgelegenheid Dat is super belangrijk en dan moet er ook meer vliegtuigverkeer voor luchthaven Eindhoven mogelijk worden gemaakt Eindhoven Airport maakt de regio veel bereikbaarder. Mooi zou zijn als er op nog meer landen gevlogen wordt Accessibility to the airport should be available 24/7. Traffic must be improved Number of destinations should grow Very important for work development More connections public transport There can be heavy traffic around the city, so if the airport grows they need to make sure the road can handle it Genoeg openbaar vervoer naar het vliegveld gaat, er wordt wel eens geklaagd dat de bussen niet vaak genoeg gaan Is al goed zo, je kan met de bus en de trein en met de auto en ook met het vliegtuig 43

Aandachtspunten gericht op luchtkwaliteit in de regio Je vindt luchtkwaliteit in de regio (stikstof en (ultra) fijnstof) dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Alleen nieuwste vliegtuigen met minimale belasting voor het milieu laten vliegen Heel goed in de gaten houden en signalen van verslechtering serieus nemen, onafhankelijk onderzoek Vermindering van uitstoot van deze stoffen door minder vluchten of geavanceerde toestellen Zo min mogelijk vervuilen. Alleen volle vliegtuigen laten vertrekken, geen zakenvluchten met maar een paar passagiers Minder proefdraaien en beter filteren Zo beperkt mogelijk houden, slecht voor de mens en zijn leefomgeving Andere brandstof die niet vervuilt Geen stuntprijs reizen, dus minder overlast Controle op kwaliteit van lucht in de wijde omgeving Binnen gezonde normen blijven More development in cleaner technologies It must stay healthy Invest in projects that support the environment Betere filters in vliegtuigen aanbrengen Heel goed in de gaten houden 44

Aandachtspunten gericht op aanwezigheid van voorzieningen Je vindt de aanwezigheid van voorzieningen voor burgers dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Voorzieningen op zowel de luchthaven als in de stad op peil houden en uitbreiden Betere verbindingen met bus en auto Meer mogelijkheden tot overnachten op en/of in de buurt van de luchthaven Ook ruimtes waar burgers gebruik van kunnen maken, zonder dat ze van het vliegveld vliegen. Ontmoetingscentrum, ontspanningscentrum.. Luchtkwaliteit, parkeermogelijkheden, bus/treinverbinding Overdekte toegang vliegtuig Bij iedere openbare gelegenheid is het vanzelfsprekend dat er in ieder geval basisvoorzieningen zijn getroffen. Hoeft verder niet te veel poespas aanwezig te zijn. Wanneer het te aantrekkelijk wordt gemaakt neemt de drukte nog meer toe Meer alternatieven via spoor Treinstation net als Schiphol Als je moet wachten op je vlucht dat je wel iets anders in die tijd kan doen op de luchthaven Genoeg voorzieningen Parkeerplaats Better life conditions, higher standards Safety Not that much Eindhoven needs more places for activities Betere bereikbaarheid van en naar het vliegveld Diverse universities and jobs. More ways to bond with locals 45

Aandachtspunten gericht op geurbeleving in de regio Je vindt geurbeleving in de regio dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Minder uitlaatgassen van de vliegtuigen Meer groen, bomen planten in de stad Over geur valt niet zo veel te zeggen, de infrastructuur van de omgeving is hier ook een boosdoener in Zorgen dat er geen overlast ontstaat Aan geluidsoverlast kun je een beetje gewend raken, maar ik zou het erg vinden wanneer je ook aan ongezonde lucht gewend raakt Uitstootfilters Kerosinelucht niet uitstoten, maar proberen zelf af te zuigen in een tank die in het vliegtuig zit Luchtkwaliteit handhaven Zorgen voor minder schadelijke brandstoffen Regelmatig meting doen Geen idee More trees around the airport Well managed Decrease pollution, installing filtering solution Take into account the direction of wind More measuring Stay within limits Stick to the rules and measure it well 46

Aandachtspunten gericht op vliegtuiggeluid Je vindt vliegtuiggeluid dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Stille vliegtuigen en beperkte vliegtijden Minder herrie Het moet binnen acceptabele normen blijven Dat je probeert vooral s nachts vluchten te beperken. En eventueel hoger vliegen voor minder geluid, mits dit mogelijk is Stillere motoren ontwikkelen of andere route laten vliegen Vooral na 23.00 uur geen laagvliegende toestellen over ons huis Afwisselende vliegroutes Proberen te reduceren tot een acceptabel niveau Ik ervaar zelf geen problemen, kan geen advies geven Vooral overdag vliegen, nachtrust in stand houden Niet te veel overlast voor mensen die dichtbij het vliegtuig wonen Verplicht stillere vliegtuigen Barriers and sustainability projects More noise blockers around the airport Restrict flight times, regulate flight path Nothing Het materiaal van de landingsbanen optimaliseren. Dat kan met snelwegen ook, zodat het geluid minder hinderlijk wordt voor de mensen vlakbij Meer meten en aan regels houden Merk dat dit een grote overlastfactor in de regio is Sometimes you can hear everything 47

Aandachtspunten gericht op werkgelegenheid in de regio Je vindt werkgelegenheid in de regio dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Het voor bedrijven aantrekkelijk maken om zich in de nabijheid van de luchthaven te kunnen vestigen Groei van de luchthaven betekent ook groei in werkgelegenheid Werkgelegenheid is niet per se afhankelijk van de aanwezigheid van een luchthaven Extra banen voor inwoners van Brabant Meer groeien aandachtspunten zodat de hele regio ervan kan mee profiteren Grote bedrijven zoals ASML aantrekken Economisch nog aantrekkelijk maken, zet de regio op de kaart. Maak er een belangrijke vestigingsregio van Werken met mensen uit de regio. Goede voorzieningen voor personeel Het zou mooi zijn als er meer werkgelegenheid komt bij uitbreiding Betere huisvesting Voldoende aantrekkelijkheid vestigingsklimaat Dit moet uiteraard meer worden en het liefst dat vacatures worden uitgezet binnen de regio en niet (veel) voor mensen van buitenaf Accessability via plane from Europe Better job opportunities for residents Must be increased No opinion More houses Research what the transport needs are More diversity of companies If the growth of the airport can create new job opportunities, it is positive for more people 48

Aandachtspunten gericht op regionale economische ontwikkelingen Je vindt economische ontwikkelingen in de regio dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Dat er meer internationale bedrijven naar omgeving Eindhoven trekken. Zodat Eindhoven zich kan meten aan de steden in de randstad Is wel nodig. Als het hier niet gebeurt, dan gaat het ergens anders heen Daarvoor is bereikbaarheid heel belangrijk. Of dat nu door de lucht of over de weg of over het spoor is Anders gaan ze er ergens anders op vooruit, dus toch maar toelaten Niet ten koste van de luchtkwaliteit uitbreiden Achteruitgaan is slecht, maar op een gegeven moment is het maximum wel bereikt wat een woongebied aan kan Meer mensen aan het werk uit de regio Denk dat dit al goed gaat en voldoende aandacht krijgt Betere infrastructuur Meer werkgelegenheid Laten groeien More jobs for engineers Better connectivity and accessiblity The public transport to the airport should be improved. Like more busses and better busconnections A steady place of economic growth We want more jobs and growing opportunities More diverse companies Voor iedere stad is het belangrijk dat de economie blijft groeien, anders gaan bedrijven ergens anders naartoe en komen er meer werklozen bij 49

Aandachtspunten gericht op vestigingsklimaat voor bedrijven Je vindt vestigingsklimaat voor bedrijven dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Gemakkelijk te vestigen voor high tech bedrijven en hun leveranciers. Meer wegen, zodat de file druk flink wordt verlaagd Goede scheiding tussen industrie en woonwijken, maar wel met goede verbinden (fiets en ov) Milieubelangen voorop laten gaan Moet minimaal op huidig niveau blijven Niet te dicht bij woonwijken, er is hier al best veel industrie in de buurt Het is altijd belangrijk dat bedrijven zich blijven vestigen en wanneer de aanwezigheid van een Airport hiertoe bijdraagt is dat mooi meegenomen De bereikbaarheid voor bedrijven verbeteren. Denk ook aan OV, nu belabberd. Maak rechtstreekse busverbindingen Doorstroming en bereikbaarheid van het terrein Goed bereikbaar voor forenzen Meer ruimte voor bedrijven op de luchthaven Bedrijven centraliseren, zodat de lijntjes korter worden en dus makkelijker samengewerkt kan worden Blijven groeien Easy access (traveling becomes convenient Improve international collaboration at business level Use local companies in servicing More people can visit the companies in and around Eindhoven with ease Altijd goed als er nieuwe bedrijven zich vestigen in deze regio, er is nog steeds veel werkloosheid en het helpt wanneer er meer bedrijven zijn Eindhoven is een populaire plaats voor verschillende industrieën. Je hebt hier Philips en DAF die op alle niveaus banen aanbieden. Daarom is het heel goed dat het vliegveld dichtbij is Attract more companies 50

Aandachtspunten gericht op uitstoot van CO2/het klimaat Je vindt uitstoot van C02/het klimaat dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Beperkte uitstoot, wellicht door innovatie in vliegtuigbouw of extra belasting op reizen CO2 uitstoot is het enige wat ik negatief vind aan een vliegveld. Maar Eindhoven Airport probeert op andere manieren weer duurzaam te zijn door het plaatsen van bijv. zonnepanelen Belasting heffen op kerosine, vergelijkbaar met wat rond auto s normaal wordt geacht Leefbaarheid en lucht kwaliteit blijven meten en direct ingrijpen bij problemen Het klimaat beschermen ligt niet alleen aan deze plek, daar moet over de hele wereld aan meegeholpen worden Zet meetpalen, zodat de luchtkwaliteit de norm niet overschrijd. Dus goed bewaken Ontwikkelingen van vliegverkeer met minder uitstoot Is ook belangrijker, ik weet niet direct wat je daaraan precies moet doen. Vliegtuigen worden denk ik in de toekomst schoner Zo veel mogelijk verminderen De vliegtuigen moeten zuiniger zijn Eventueel bomen planten die dit compenseren CO2 emission should be controlled Should be regulated Get cleaner Less CO2 emission Er worden steeds meer eisen gesteld aan de milieunormen, dus het is niet meer dan normaal dat er ook in de vliegrecord enorm op gelet wordt Dat het minder moet worden The climate is always important 51

Aandachtspunten gericht op duurzaamheid Je vindt duurzaamheid dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Minder vervuilende vliegtuigen Iets doen aan de luchtkwaliteit, CO2 compenseren Dat er wel milieubewust gegroeid wordt Minder prijsvechters met afbraakaanbiedingen die zowel het milieu als hun personeel schofferen. Betere manieren om uitstoot te minimaliseren Minder vliegbewegingen en veel bomen planten Alles op lange termijn bekijken Klimaateisen volgen Betere bereikbaarheid met openbaar vervoer/trein Dat de luchthaven zelfvoorzienend is en dat de luchtkwaliteit verbeterd moet worden Scheiden van afval. Zoveel mogelijk proberen duurzame oplossingen te bedenken Laten we kijken naar andere brandstof, plant meer bomen, laten we het compenseren voor het milieu Re-usage as often as possible Airport innovation Nature friendly Nightflights Research the effects High speed EU train Moderne technieken toepassen bij veranderingen Better airplans maybe 52

Aandachtspunten gericht op innovatie van de luchthaven Je vindt innovatie van de luchthaven dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats De wegen om de luchthaven zijn ondermaats, zorgen voor constante files in spits en ook daarbuiten. Daardoor is het bereik erg moeilijk en irritant Innovatie in afhandeling vluchten, soepeler en sneller. Minimale tijd vliegtuig op de grond Gebruik maken van de meest moderne techniek, zowel qua vliegtuig als bereikbaarheid van het vliegveld Zorgen dat ze met de tijd mee gaan, zonder te overdrijven Blijven innoveren en verduurzamen Wel belangrijk dat de voorzieningen modern blijven. De techniek moet de ruimte krijgen maar in hun geval niet te letterlijk Stillere aan- en vertrek routes Meer betaalbare eetmogelijkheden Vooral op het gebied van parkeren is er veel efficiëntie te behalen Zeer belangrijk, goed voor de werkgelegenheid in Eindhoven Meer verre vluchten, buiten Europa dus Tja niet zo een idee, in ieder geval betere horeca en wat meer activiteit/winkels. Want als hier mensen stranden is het oersaai.. Self checking in Transport Smart check in service. Lounge services Alles zo aanpassen dat ze er een tijdje mee vooruit kunnen. Niet bezuinigen op innovatie Groter maken, zodat er meer reizigers geholpen kunnen worden Better parking for cars 53

Aandachtspunten gericht op openingstijden van de luchthaven Je vindt openingstijden van de luchthaven dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Wij wonen redelijk dichtbij het vliegveld, hebben geen last van het vliegveld. Openingstijden zouden wat ons betreft uitgebreid kunnen worden Niet onnodig open, maar wel op het moment dat de vluchten gaan natuurlijk. Ik zou liever een periode van de dag meer vluchten willen zien, zodat het de rest van de tijd rustiger is Liever geen nachtvluchten tussen 02:00 en 06:00 Niet verder uitbreiden Mag van mij 24 uur open zijn Geen nachtvluchten. Maar ook de legervoertuigen beperkt laten vliegen tot 10 uur s avonds Prima zo In principe 24 uur open, echter wel met een goed beleid op allerlei gebieden! Openingstijden beperken Niet s nachts vliegen Geen probleem als dat langer is More early flights Al long als possible 24/7 As they are Easier connection to airport after midnight Not during night hours please More opening hours I need my sleep 54

Aandachtspunten gericht op grond gebonden geluiden Je vindt geluid van activiteiten op de luchthaven zelf (grond gebonden geluiden) dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Weet ik niet Elektrisch aangedreven (stille) vervoermiddelen voor koffers en bevoorrading vliegtuigen Warmdraaien vliegtuigen met minder lawaai Eerlijke metingen en daar naar handelen Betere afscherming Veel minder lang vliegtuigen hinderlijk warm laten draaien (stationair) en dus verminderen van overtollig gebrom wat in een hele wijde regio te horen is.. Less noise would better Innovative reduction of noises Use noise free battery operated machinery Het brullen van de vliegtuigmotor dempen Minder verkeer Measurements Dat de omgeving er niet te veel last van heeft Geen idee Vliegtijden beter reguleren Lastig in te vullen No idea about the current state Niet groter worden 55

Aandachtspunten gericht op gegeven open antwoorden Je vindt het gegeven open antwoord dus belangrijk als het gaat om de ontwikkeling van Eindhoven Airport vanaf 2020. Wat zou je graag zien gebeuren rond dit thema, wat zou er gedaan of geregeld moeten worden? Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats Aantal vliegmaatschappijen - Meer vaste maatschappijen om regelmaat te krijgen in vliegbewegingen OV en parkeerbeleid Goede bereikbaarheid, betaalbaar Internationale oriëntatie Gesprekken in Brussel Moderne uitstraling Strak, open en licht Vliegroutes over de regio beter verdelen Vooral de avond en s nachts routes zodat het wat rustiger wordt. Ook als je in de zomer buiten zit Geen nachtvluchten Zodat we kunnen doorslapen Mijn huis daalt erg in waarde door het vliegveld - Compensatie Grootte en zwaarte van de vliegtuigen daarvoor zullen wellicht al richtlijnen bestaan, maar kan me indenken dat hier volop ook naar de toekomst rekening mee wordt gehouden The connection between Eindhoven aiport en the other locations Should be better Good tourist or expat guide center in Airport for expats and please help with vegan food.. Very important, please arrange I am more troubled by other traffic - A lot of noise nuisance caused by speeding trucks and cyclists drivers just in front of your feet 56

Betrokkenheid bij ontwikkelingen rond Eindhoven Airport De hightech expats geven het vaakst aan (waarschijnlijk of zeker) betrokken te willen zijn bij de ontwikkelingen rond Eindhoven Airport in de komende jaren (51%). De non-hightech expats geven het minst vaak aan daarbij betrokken te willen zijn (11%). Bijna een kwart van de inwoners in de Brainport-regio wil op (waarschijnlijk) betrokken zijn (23%), en datzelfde geldt voor inwoners van de 20Ke-zone. Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) In hoeverre zou jij als werkende / inwoner betrokken willen zijn bij de ontwikkelingen rond Eindhoven Airport in de komende jaren? (Basis - allen) 13% 14% 25% 26% 28% 23% 39% 30% 40% 16% 13% 14% 7% 10% 4% Voor de Brainport-regio en de 20Ke-zone geldt dat hoogopgeleiden vaker aangeven (waarschijnlijk) betrokken te willen zijn bij de ontwikkelingen (resp. 26% en 30%). Hightech expats (n=63) non-hightech expats (n=61) 5% 10% 16% 35% 46% 37% 26% 14% 8% 3% Zeker niet Waarschijnlijk niet Misschien wel, misschien niet Waarschijnlijk wel Zeker wel 58

Communicatiekanalen voor info over Eindhoven Airport (1/2) De inwoners van de Brainport-regio zouden het liefst artikelen lezen over de luchthaven in de regionale bladen (54%), in huis-aan-huisbladen of in huis-aan-huis bezorgde brochures of nieuwsbrieven (beide 48%). Deze voorkeur geldt in versterkte mate, met scores tussen 69% en 71%, voor de inwoners van de 20Ke-zone. Ook MKB ers zijn niet wars van het lezen van artikelen in deze klassieke printmedia, maar staan ook meer open voor online informatie. Hightech expats hebben in deze opsomming geen duidelijke voorkeur voor bepaalde media. Non-hightech expats geven het vaakst aan (waarschijnlijk) geen gebruik te maken van de verschillende communicatiemogelijkheden om te worden betrokken bij de ontwikkelingen rondom Eindhoven Airport. * Let op: lage n, resultaten indicatief In hoeverre zou jij daar zelf gebruik van gaan maken? (Basis wil betrokken zijn bij ontwikkelingen rond Eindhoven Airport) Artikelen lezen over de luchthaven in de regionale bladen Brainport-regio (n=397) 19% 27% 54% 20Ke-zone (n=159) 9% 20% 71% MKB (n=61) 18% 25% 57% Hightech expats (n=54) 20% 35% 44% Non-hightech expats (n=23)* 17% 52% 30% Huis-aan-huisbrochures/nieuwsbrieven van de luchthaven lezen Brainport-regio (n=397) 19% 33% 48% 20Ke-zone (n=159) 14% 17% 69% MKB (n=61) 20% 21% 59% Hightech expats (n=54) 22% 37% 41% Non-hightech expats (n=23)* 26% 39% 35% Artikelen lezen over de luchthaven in huis-aan-huisbladen Brainport-regio (n=397) 20% 32% 48% 20Ke-zone (n=159) 10% 20% 69% MKB (n=61) 16% 21% 62% Hightech expats (n=54) 19% 37% 44% Non-hightech expats (n=23)* 22% 61% 17% Samen met andere mensen in mijn buurt mijn mening geven via dit soort publieksonderzoek Brainport-regio (n=397) 20Ke-zone (n=159) 21% 25% 29% 28% 49% 47% MKB (n=61) 21% 39% 39% Hightech expats (n=54) 15% 37% 48% Non-hightech expats (n=23)* 52% 30% 17% E-mailnieuwsbrieven van de luchthaven lezen Brainport-regio (n=397) 23% 38% 39% 20Ke-zone (n=159) 48% 23% 29% MKB (n=61) 16% 39% 44% Hightech expats (n=54) 48% 22% 30% Non-hightech expats (n=23)* 65% 22% 13% Een website van de luchthaven volgen Brainport-regio (n=397) 31% 29% 40% 20Ke-zone (n=159) 39% 35% 26% MKB (n=61) 13% 38% 49% Hightech expats (n=54) 28% 31% 41% Non-hightech expats (n=23)* 52% 30% 17% Waarschijnlijk niet Misschien wel, misschien niet Waarschijnlijk wel 59

Communicatiekanalen voor info over Eindhoven Airport (2/2) Samen met MKB ers (54%) geven hightech expats (52%) het vaakst aan dat ze berichten van de luchthaven op social media zouden willen volgen om ontwikkelingen rondom Eindhoven Airport te volgen. Hightech expats zijn daarnaast het meest gecharmeerd van een informatieve app (46%). Voor de meeste stakeholdergroepen gaat de voorkeur uit naar de communicatie mogelijkheden waarbij ze zelf het moment in de hand hebben; gemak lijkt leidinggevend. De mogelijkheden gericht op directe communicatie, face-to-face informatiebijeenkomsten en online gespreksgroepen, worden minder vaak genoemd als mogelijkheid waar men gebruik van verwacht te maken. Informatieve programma's over de luchthaven volgen op de lokale radio/tv zender Brainport-regio (n=397) 20Ke-zone (n=159) 28% 27% 37% 39% MKB (n=61) 23% 33% Hightech expats (n=54) 43% 26% Non-hightech expats (n=23)* 39% 43% Brainport-regio (n=397) 20Ke-zone (n=159) MKB (n=61) Hightech expats (n=54) Non-hightech expats (n=23)* Berichten van de luchthaven op social media volgen 33% 13% 17% 26% 31% De website Samen Op De Hoogte over het vliegverkeer in de regio volgen Brainport-regio (n=397) 20Ke-zone (n=159) 30% 31% 43% 36% MKB (n=61) 20% 33% Hightech expats (n=54) 31% 39% Non-hightech expats (n=23)* 43% Brainport-regio (n=397) 20Ke-zone (n=159) MKB (n=61) Hightech expats (n=54) Non-hightech expats (n=23)* In hoeverre zou jij daar zelf gebruik van gaan maken? (Basis - wil betrokken zijn bij ontwikkelingen rond Eindhoven Airport) Informatiebijeenkomsten en gespreksavonden van de luchthaven bezoeken 44% Een app van de luchthaven op mijn mobiele telefoon volgen Brainport-regio (n=397) 20Ke-zone (n=159) 51% 56% MKB (n=61) Hightech expats (n=54) 26% 28% 34% 26% Non-hightech expats (n=23)* 57% 28% 43% 44% 33% 61% 31% Samen met andere mensen in mijn buurt meedoen aan een online gespreksgroep (community) over de luchthaven Brainport-regio (n=397) 46% 37% 20Ke-zone (n=159) 60% 25% MKB (n=61) 54% 25% Hightech expats (n=54) 37% 31% 31% Non-hightech expats (n=23)* 61% 26% Waarschijnlijk niet Misschien wel, misschien niet Waarschijnlijk wel 31% 43% 33% 41% 32% 39% 38% 37% 31% 22% 26% 54% 52% 44% 48% 46% 39% 35% 38% 39% 34% 31% 34% 30% 33% 27% 30% 31% 25% 60 17% 17% 18% 19% 21% 21% 17% 15% 18% 17% 13%

BIJLAGEN 61

Betrokkenheid Eindhoven Airport Zijn er mensen in jouw omgeving die voor hun werk mede afhankelijk zijn van Eindhoven Airport? (Basis - allen) 1% 2% Ja, ik zelf 4% 8% 5% 5% 9% Ja, familie van me 8% 10% 5% 4% 8% Ja, vrienden van me 16% 17% 25% 11% 19% Ja, kennissen van me 16% 17% 11% 73% 49% Nee, niemand 56% 37% 54% 9% 21% Weet ik niet 8% 32% 8% Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) Hoe vaak vlieg je zelf vanaf Eindhoven Airport? (Basis - allen) 1% 3% 5x per jaar of vaker 3% 19% 8% 19% 19% 2 tot 4x per jaar 22% 44% 30% 22% 24% 1x per jaar 29% 8% 10% 31% 34% Minder vaak 30% 13% 31% 27% 20% Nooit 17% 16% 21% Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 62

Interesse in deelname community en publieksonderzoek Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) In de toekomst gaat Eindhoven Airport mogelijk vaker online publieksonderzoek doen over de ontwikkelingen rond de luchthaven. Heb je er bezwaar tegen als we je daarvoor benaderen? (Basis - allen) 15% 72% 85% 28% Brainport-regio (n=647) 20Ke-zone (n=303) Stel, Eindhoven Airport gaat in de toekomst een online gespreksgroep (community) opstarten met als doel de dialoog aan te gaan met mensen die wonen of werken in Eindhoven en omgeving. Zou je het dan leuk om van tijd tot tijd aan die community mee te doen? 68% 85% 32% 15% MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 10% 38% 98% 90% 62% MKB (n=105) Hightech expats (n=63) Non-hightech expats (n=61) 68% 67% 97% 32% 33% 3% Nee, dat lijkt mij niet leuk Ja, dat lijkt mij wel leuk Nee, dat lijkt mij niet leuk Ja, dat lijkt mij wel leuk 63

Stakeholdergroepen Brainport-regio 20Ke-zone MKB Hightech expats Non-hightech expats O.b.v. postcode O.b.v. postcode Gelijke postcodes aan Brainportregio (werkzaamheid) 5090 t/m 5096, 5420 t/m 5425, 5500 t/m 5764, 6020 t/m 6029, 5499 en 5765 5491 t/m 5492, 5506 t/m 5508, 5511 t/m 5513, 5521, 5525, 5527 t/m 5528, 5626 t/m 5627, 5651, 5657, 5681, 5683 t/m 5684, 5688, 5691 t/m 5692 Gelijke postcodes aan Brainport-regio (wonen) 0 200 werknemers Werkzaam in de hightech industrie Eind of medeverantwoordelijk voor algemeen management, marketing, sales, finance en/of HR Niet oorspronkelijk afkomstig uit: Marokko, Nederland, Nederlandse Antillen en Aruba, Suriname en Turkije (want dan behoren ze tot de NL populatie) Gelijke postcodes aan Brainport-regio (wonen) Werkzaam in andere branches dan de hightech industrie Niet oorspronkelijk afkomstig uit: Marokko, Nederland, Nederlandse Antillen en Aruba, Suriname en Turkije (want dan behoren ze tot de NL populatie) 64

Onderzoekstechnische informatie kwantitatief Methode respondentenselectie Divers: het StemPunt-panel van Motivaction, externe adressenbestanden en op locatie. Incentives Respondenten uit het StemPunt-panel ontvangen als dank voor deelname punten voor het StemPunt spaarprogramma. Vragenlijst kwantitatief (alle doelgroepen) De lijst telde circa 25 vragen inclusief vijf open vragen; de antwoorden op twee daarvan werden gecodeerd. De participatieduur was online 8-9 minuten, en face-to-face 12-13 minuten. Waar sprake was van stellingen, tellen vijf stellingen als een vraag. Weging De onderzoeksdata van de steekproeven van de Brainport-regio en van de 20Ke-zone zijn gewogen op basis van de leeftijd en geslacht. Als ijkbestand fungeerde hierbij de Gouden Standaard van het CBS. De data van de Brainport-regio werd daarnaast gewogen naar de verhouding wel-geen 20Ke gebied binnen dit gebied. Externe leveranciers Voor het realiseren van de steekproef van MKB ers werd aanvullend gebruik gemaakt van het access panel van PanelClix. Bewaartermijn primaire onderzoeksbestanden Digitaal beschikbare primaire onderzoeksbestanden worden tenminste 12 maanden na afronden van het onderzoek bewaard. Beeld- en geluidsopnames en niet digitaal beschikbare schriftelijke primaire bestanden zoals ingevulde vragenlijsten, worden tot 12 maanden na afronden van het onderzoek bewaard. Overige onderzoekstechnische informatie Alle onderzoekstechnische informatie is op aanvraag beschikbaar voor de opdrachtgever. 65

Enkele locaties waar face-to-face interviews werden afgenomen 66

Wij verminderen onze footprint Motivaction is ISO 14001- gecertificeerd Motivaction gebruikt energiezuinige auto s Motivaction gebruikt groene stroom Motivaction gebruikt uitsluitend papier met een FSC-label 67

Auteursrecht De gegevens in dit voorstel tot onderzoek zijn strikt vertrouwelijk. Het auteursrecht ligt bij Motivaction International B.V. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van dit voorstel is slechts toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de directie van Motivaction. Beeldmateriaal Motivaction heeft datgene gedaan wat redelijkerwijs van ons verwacht kan worden om de rechthebbenden op beeldmateriaal te achterhalen. Mocht u desondanks menen recht te kunnen doen gelden op gebruikt beeldmateriaal, neem dan contact op met Motivaction. Pers- en publicatiebeleid Het vermelden van de naam van Motivaction in persberichten en/of andere publicaties over door Motivaction uitgevoerd onderzoek is gebonden aan een aantal voorwaarden, zoals vastgelegd in ons Pers- en publicatiebeleid. 68

Algemene voorwaarden Artikel 1 - Algemeen Deze Algemene Voorwaarden zijn van toepassing op alle overeenkomsten tussen Motivaction International B.V. (hierna: de Opdrachtnemer ) en een (potentiële) opdrachtgever (hierna: de Opdrachtgever ) met betrekking tot door Opdrachtnemer te verrichten marktonderzoek (hierna: de Opdracht ). Afwijkingen van deze Algemene Voorwaarden kunnen uitsluitend schriftelijk worden overeengekomen en gelden alleen voor de Opdracht waarop zij van toepassing zijn verklaard. De wijze waarop Opdrachtnemer onderzoek uitvoert is gecertificeerd conform de ISO-20252-norm voor markt-, opinie-, en sociaalwetenschappelijk onderzoek en de ISO-26362-norm voor accespanels. Het kwaliteitsmanagement systeem van Opdrachtnemer is gecertificeerd conform NEN-EN-ISO 9001 en NEN-ISO-20252. Artikel 2 - MOA-voorwaarden Voor zover in de onderhavige Algemene Voorwaarden daar niet expliciet van wordt afgeweken, zijn op alle Opdrachten de Algemene Voorwaarden van de MarktOnderzoekAssociatie Nederland (hierna te noemen: de MOA-voorwaarden ) van toepassing. De MOA-voorwaarden zijn te downloaden op www.moaweb.nl onder 'Over de MOA. Op verzoek worden de voorwaarden toegezonden. Artikel 3 - Offertes Met inachtneming van het bepaalde in Artikel 3 van de MOA-voorwaarden gelden door Opdrachtnemer aan Opdrachtgever verstrekte offertes voor een termijn van 30 dagen na dagtekening van de offerte, terwijl Opdrachtnemer zich het recht voorbehoud om na het verstrijken van deze termijn de planning en/of de kosten, in overleg met Opdrachtgever, aan te passen. Artikel 4 - Intellectuele Eigendomsrechten Indien bij de uitvoering van de Opdracht door Opdrachtnemer gebruik wordt gemaakt van de door Opdrachtnemer ontwikkelde segmentatiemodellen Mentality' en/of 'BusinessLocus', dan wel van daarop gebaseerde nieuw ontwikkelde segmentatiemodellen, geldt dat alle (intellectuele eigendoms)rechten, zowel met betrekking tot die modellen als met betrekking tot de daarmee verzamelde data, aan Opdrachtnemer zullen (blijven) toebehoren. Het voorgaande betekent, onder meer, dat ingeval Opdrachtgever de met de genoemde segmentatiemodellen verzamelde data van Opdrachtnemer ter beschikking heeft gekregen, Opdrachtgever deze niet zonder schriftelijke toestemming van Opdrachtnemer als basis voor ander onderzoek of doel (dan dat waarop de Opdracht betrekking had) mag gebruiken, of om welke reden dan ook aan derden ter beschikking mag stellen of door derden mag doen gebruiken, bij gebreke waarvan Opdrachtgever schadeplichtig jegens Opdrachtnemer Artikel 5 - Facturering Met inachtneming van het bepaalde in Artikel 8 van de MOA-voorwaarden geschiedt de facturering in twee termijnen: tweederde bij de opdrachtbevestiging en éénderde na afronding van de Opdracht. Opdrachtnemer behoudt zich echter het recht voor van deze bepaling af te wijken en in één termijn te factureren bij opdrachtbevestiging; bedragen tot 10.000,- zullen altijd in één keer gefactureerd worden. Deze Algemene Voorwaarden van Motivaction International B.V. zijn gedeponeerd bij de Griffie van de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nummer 58/2012, versie juni 2012 Indien in deze offerte sprake is van het aanbieden van door Motivaction International B.V. ontwikkelde of te ontwikkelen software producten, dan zijn naast de Algemene voorwaarden Motivaction International B.V. de Algemene voorwaarden IT-Development Motivaction International B.V. van toepassing. Deze voorwaarden zijn te vinden op de website www.motivaction.nl onder de kop Over Motivaction. 69

Motivaction International B.V. Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam Postbus 15262 1001 MG Amsterdam T +31 (0)20 589 83 83 M info@motivaction.nl www.motivaction.nl