Osteoporose Voorkom Beenderbreuken Prof. Dr. S. Goemaere Reumatoloog, UZ Gent Belgian Bone Club (BBC) International Osteoporosis Foundation (IOF) EU-Osteoporosis Consultation Panel IOF Working Parties on Quality of Life and the Fracture Working Group Email : stefan.goemaere@ugent.be
Verminderen van de breukkans Is er iets aan te doen?? Fractuur Trauma / Val Bot sterkte Zachte weefsel Schokbrekers Houdings Reflexen
Ook Niet Medicamenteuze maatregelen!!
Val Preventie Een taak voor vele Gezondheidwerkers Dokter Kinesist Sociale werkers Familie
Hoe vaak vallen ouderen? 65+ : 30% thuislevende bejaarden valt 1 keer per jaar 80+ : 50% thuislevende bejaarden valt 1 keer per jaar
GEVOLGEN meestal banale letsels 5% : breuk van pols, ribben, wervels, 1% : breuk van de heup verminderd zelfvertrouwen - angst gedaalde dagelijkse activiteiten verminderde zelfstandigheid opname bij familie of in een home
RISICO S OP VALLEN en BREUKEN Persoonsgebonden Gezondheid evenwichtsstoornissen verminderd gezichtsvermogen Geneesmiddelen slaapmiddelen bloeddrukverlagers sommige medicatie tegen depressie
Evenwichttraining Spierkrachttraining
Omgevingsfactoren Trappen Badkamer Verlichting Keuken
Heup Beschermer
Een gezond skelet vereist dat botresorptie en botvorming in evenwicht zijn ± 30 dagen ± 3 maanden 11
Osteoporose treedt op wanneer botverlies hoger is dan botvorming 1 Overdreven botresorptie leidt tot verzwakte beenderen die gevoelig zijn voor fracturen, d.w.z. osteoporose 1 Osteoporotisch bot David W. Dempster, PhD, 2000. 12
Osteoporose - Medicaties Calcium en vitamine D Hormonen: oestrogenen SERM s Bisfosfonaten Teriparatide Strontiumranelaat Denosumab
Medicatie : vermindert de breukkans 1.2 De toekomst? 1.1 1.0 0.9 Antiresorptie R/ Placebo -1 0 1 2 3 4 Jaar Botvorming R/
Calcium-inname: 1000 à 1500 mg/d Zuivel producten : 300 mg/portie
Het belang van Vitamine D Vitamine D is : Essentieel voor een efficiënte calcium opname in de darm In tegenstelling tot calcium : onvoldoende aanwezig in de voeding
Selective Estrogen Receptor Modulator SERM Agonist Antagonist Bot CVS Borst Baarmoeder
% of Randomized Patients Effect van Raloxifene op borstkanker 2.0 RR = 0.38 (95% CI = 0.24-0.58)* Placebo 5.3 per 1000 woman-years 1.0 0.0 0 1 2 3 4 5 Years Cauley J, et al. Breast Cancer Res Treatment. 2001;65:125-134 Raloxifene 1.9 per 1000 woman-years Total Cases = 77 *P<.001
Bisfosfonaten BP BP BP BP BP BP Lining Cell (Osteoblast-Derived) Active Osteoclast Inactive Osteoclast Apoptotic Osteoclast
Teriparatide - Dagelijkse injectie - 18 maanden
Strontium ranelaat
Een doeltreffende behandeling combineert: werkzaamheid, veiligheid/tolerantie, therapietrouw en gebruiksgemak 1,2 22
Therapie - trouw Lage therapie trouw leidt tot : Mindere stijging van de botsterkte Grotere breukkans 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Optimalisatie van therapietrouw Vroegtijdige detectie en interventie Effectieve communicatie Patient motivatie Waarneembaar voordeel van therapie Eenvoudig therapie schema Levenskwaliteit Belang van intermediaire parameters Strikte opvolging
Jaarlijkse Infusie
Een daling van de oestrogeenspiegels verhoogt de expressie van RANK ligand, wat leidt tot overdreven botresorptie Na de menopauze dalen de oestrogeenspiegels en dit leidt tot een toename van RANK ligand. 1,2 De verhoogde expressie van RANK ligand leidt tot overdreven botresorptie 1,3,4 1. Raisz LG. J Clin Invest 2005;115:3318 3325. 2. Eghbali-Fatourechi G et al. J Clin Invest 2003;111: 1221 1230.3. Hofbauer LC et al. JAMA 2004;292:490 495. 4. Boyle WJ et al. Nature 2003;423:337 342. 26
Prolia bindt zich aan RANK ligand en remt de vorming, de werking en de overleving van de osteoclasten 27
Osteoporose Wat kan je er zelf tegen doen? Veel Dank voor uw aandacht