Botontkalking Osteoporose. Osteoporose poli
|
|
- Heidi Boender
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 00 Botontkalking Osteoporose Osteoporose poli
2 Osteoporose, wat is dat? Osteoporose is het medische woord voor botontkalking. Het betekent poreus bot. Onze botten bestaan uit kalk (calcium), fosfor, merg en andere stoffen. Deze stoffen vormen samen een stevige massa waar kleine openingen tussen zitten. Dit noemen we de botmassa. Gezond bot is stevig en kan tegen een stootje. Worden de openingen in de botmassa groter en groter, dan wordt het bot steeds minder stevig en broos. Osteoporose komt vaak voor bij vrouwen na de overgang. Maar ook oudere mannen kunnen osteoporose krijgen. Voor de aanmaak van nieuw, stevig bot zijn goede voeding met voldoende kalk (calcium), vitamine D (zonlicht) en lichaamsbeweging heel belangrijk. 1
3 Wat merkt u van osteoporose? Osteoporose op zich geeft geen klachten. Als u een botbreuk heeft kunnen er wel pijnklachten ontstaan. Mensen met osteoporose hebben een verhoogd risico om botten te breken. Dit kan al bij een klein ongeval zoals een misstap of een val. Vaak duurt het lang voordat het bot weer genezen is, zeker bij ouderen met osteoporose. Botbreuken van de pols en de heup komen veel voor. Als een wervel breekt, zakt het bot in elkaar. Dit hoeft geen pijnklachten te geven. Een wervelbreuk kan voor acute rugpijn zorgen die lang kan aanhouden. Bij ernstige osteoporose kunnen meerdere wervels inzakken waardoor mensen kleiner en krommer worden. Deze houdingsverandering kan rugklachten en bovenbuikklachten geven. Bot is levend weefsel Ons bot bestaat niet alleen uit kalk, maar ook uit levende cellen. Die cellen maken nieuw bot aan maar er zijn ook cellen die bot afbreken. Dit gaat ongeveer gelijk op. Op ongeveer uw 30 e jarige leeftijd heeft u de grootste hoeveelheid botmassa. Na uw 35 e jaar wordt er meer bot afgebroken dan aangemaakt. Uw botmassa neemt dus bij het ouder worden af. Osteoporose ontstaat als bot te snel afgebroken wordt of als de vorming van vervangend bot onvoldoende is. Dit kan verschillende oorzaken hebben: Als u voor uw 30 e levensjaar niet voldoende botmassa heeft opgebouwd. Bij vrouwen die een verlaagd oestrogeengehalte (geslachtshormoon) hebben, vooral na de overgang, neemt de botmassa verder af. Bij mannen die een verlaagd gehalte hebben aan het geslachtshormoon testosteron. Bij een stoornis van de hormonen zoals een schildklier- of bijschildklierziekte. Als de nierfunctie nier goed is. Te weinig lichaamsbeweging zoals bij langdurige bedrust. 2
4 Bepaalde medicijnen, zoals corticosteroïden (behalve inhalatie corticosteroïden) of medicijnen tegen epilepsie. Risicofactoren voor osteoporose Osteoporose kan op elke leeftijd optreden. Er zijn echter factoren die de kans op osteoporose vergroten, zowel voor mannen als voor vrouwen: Vrouwen hebben een grotere kans op osteoporose dan mannen. Vrouwen hebben minder botmassa en door een verlaagd oestrogeengehalte (geslachtshormoon) tijdens en na de overgang, neemt de botmassa verder af. Vervroegde overgang (bijvoorbeeld na een operatie waarbij de eierstokken verwijderd zijn of door chemo- en/of anti-hormoon therapie). Onvoldoende lichaamsbeweging zoals bij langdurige bedrust. Chronische darmziekten, bijvoorbeeld ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Voeding: te lage inname van calcium en vitamine D. Daardoor is er geen optimale opbouw van de botmassa. Roken en meeroken. Uit onderzoek blijkt dat roken bijdraagt aan het ontstaan van zwakkere botten. Alcoholgebruik: overmatig alcohol drinken (meer dan 2 glazen per dag) remt de vorming van nieuw bot en verstoort de calcium opname. Een laag lichaamsgewicht in verhouding tot de lichaamslengte. Als er in uw familie osteoporose voorkomt, hebben andere familieleden ook een iets grotere kans op osteoporose dan normaal. Hoe kan de arts testen op osteoporose? De meest gebruikte manier om osteoporose vast te stellen is het meten van uw botmineraaldichtheid (BMD). Dit gebeurt met het maken van een DEXA botdichtheidsmeting. Meestal van uw heup en wervelkolom. Dit geeft de internist informatie geeft over de gezondheid van uw botten. Uw uitslag wordt vergeleken met een BMD-meting bij gezonde jonge volwassenen. Dit bepaalt uw T-score. Met deze score weet de internist of u normaal bot hebt, osteoporose of osteopenie. Bij osteopenie is de botmassa al wat laag en dat kan osteoporose worden. 3
5 Status BMD Normaal T-score van -1 of hoger Osteopenie (lage botmassa) T-score tussen -1 en -2,5 Osteoporose T-score van -2,5 of lager Een lage BMD betekent niet automatisch dat u een botbreuk krijgt. Wat kunt u doen om uw botten gezond te houden? U kunt de kans op osteoporose en/of botbreuken verkleinen door met enkele eenvoudige dingen rekening te houden. Gezond eten Gezond eten kan de kans op botverlies helpen verminderen. Zorg dat u voldoende eiwitten, calcium en vitamine D binnenkrijgt. Vooral calcium en vitamine D zijn heel belangrijk voor het behoud van sterke, gezonde botten. Voor vrouwen na de overgang die osteoporose hebben. Hieronder leest u hoeveel calcium en vitamine D u dagelijks wordt aangeraden, om de kans op botbreuken zo klein mogelijk te maken. Voedingsmiddel Calcium Vitamine D Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid Minstens 1000 mg per dag, beter is 1300 mg per dag 800 IE per dag Calcium Calcium is een belangrijke bouwsteen van uw botweefsel. 99% van de voorraad calcium in uw lichaam zit in uw botten. Bij het ouder worden kan uw lichaam minder goed de calcium opnemen. Daarom is het belangrijk dat u meer calciumrijk voedsel eet. Calcium zit in: melk, kaas, yoghurt, groene groenten en noten. 4
6 Gezonde voeding voor de botten bevat calciumrijk voedsel uit deze lijst. (De dagelijkse behoefte is 1300 mg.) Voeding Portie Calcium Halfvolle melk Glas, 200 ml 240 mg Sojadrank, verrijkt met calcium Glas, 200 ml 178 mg Vetarm (fruit) of yoghurt Bakje 150 gr 210 mg Karnemelk Glas, 200 ml 170 mg Vla Schaaltje 160 mg Danish blue kaas Portie á 40 gr 195 mg Edammer kaas Portie á 40 gr 318 mg Camembert Portie á 40 g 94 mg Gekookte broccoli Portie á 85 gr 34 mg Boerenkool Portie á 95 gr 143 mg Amandelen 12 hele 62 mg Walnoten 12 halve 38 mg Tahinpasta Volle theelepel 129 mg Sardines in olie Portie á 100 gr 500 mg Pasta zonder saus Portie á 230 gr 85 mg Vijgen 4 stuks 506 mg Tofoe, sojabonen, (gestoomd) 100 gr 510 mg Natuurlijk kunt u door iedere dag verschillende soorten voedsel te eten, aan uw dagelijkse behoefte voldoen. Bijvoorbeeld: Voeding Calcium Portie Melk Glas, 200 ml 480 mg 2 porties Edammer kaas Plak 318 mg 1 portie Boerenkool 95 gr 286 mg 2 porties Yoghurt Bakje 210 mg 1 portie Walnoten 38 mg 6 stuks Totaal 1332 mg 5
7 Vitamine D Ook vitamine D is belangrijk voor de gezondheid van uw botten. Vitamine D helpt ons lichaam om de calcium op te nemen uit het voedsel dat we eten. Ook is vitamine D goed voor uw afweer (het immuunsysteem) en gezonde spieren. Door te weinig vitamine D is er meer kans op osteoporose. Ook hebben ouderen meer kans op vallen als de spieren zijn verzwakt door een te kort aan vitamine D. Een goede manier om zelf vitamine D aan te maken is iedere dag een half uurtje in de zon te zijn. Wie geregeld fietst, wandelt of in de tuin werkt, krijgt minder snel vitamine-d-tekort. Als u niet veel in de zon komt of gedurende de wintermaanden, kan het extra belangrijk zijn dat u een voedingssupplement neemt. Regelmatige lichaamsbeweging Net als spieren kunnen botten sterker worden door lichaamsbeweging. Om uw botten te helpen moet u regelmatig bewegen, zoals: Hardlopen Wandelen Dansen Traplopen Gewicht dragende lichaamsbeweging (zoals hierboven genoemd) heeft een groter effect op de botmassa dan gewicht ondersteunende lichaamsbeweging (fietsen en zwemmen). Het standaardadvies is om een half uur per dag matig intensief te bewegen: de hond uitlaten, lopend of op de fiets naar de winkel, de trap nemen in plaats van de lift. 6
8 Vallen proberen te voorkomen Als uw botten zwak zijn kan zelfs een eenvoudige val van stahoogte of lager een fractuur veroorzaken van de pols, heup of wervelkolom. U kunt bijvoorbeeld met onderstaande dingen rekening houden om het risico op vallen te verkleinen. Denk hierbij aan: losliggende kleedjes; gladde vloeren; gebruik van slaapmiddelen; s nachts uit bed moeten om te plassen; onzeker te been zijn; slecht kunnen zien; onvoldoende verlichting. Hoe beschermt u uw rug het beste? Til geen zware dingen (boodschappen, kleinkinderen). Bij tuinwerkzaamheden: vermijd schoffelen en spitten. Til met rechte rug en houd het voorwerp dat u tilt, dichtbij uw lichaam. Buk met een rechte rug en gebogen knieën. Zorg voor een hoog werkblad, zodat u niet gebukt hoeft te staan. Kies voor hoge stoelen waarin u niet wegzakt. Zit rechtop, sta rechtop en loop zo rechtop mogelijk. Behandeling De behandeling van osteoporose bestaat in de eerste plaats uit het voorkomen van verdere botafbraak door de juiste voeding en voldoende lichaamsbeweging. Het is nooit te laat om iets aan osteoporose te doen; begin nu! Wat kunt u zelf doen? Let erop dat u voldoende calcium (kalk) binnen krijgt. Vitamine D zorgt voor een verbeterde calcium opname uit de darmen, zodat er meer calcium voor de botten beschikbaar komt. Stop met roken. Wees matig met alcohol. Bewegingsprogramma s voor ouderen verlagen het risico op vallen. De verbeterde balans speelt hierbij een rol. 7
9 Behandeling met medicijnen Is vastgesteld dat u osteoporose heeft? Dan kunt u daarnaast starten met medicijnen. Deze medicijnen: stoppen of vertragen het botverlies; vergroten de botmassa; verkleinen het risico op botbreuken. Om uw botten te beschermen is het heel belangrijk dat u de medicijnen volgens voorschrift in blijft nemen! Wanneer u namelijk stopt, gaat uw botsterkte weer achteruit. Controle De meeste mensen met osteoporose krijgen medicijnen (bisfosfonaten) tegen botontkalking voorgeschreven Nadat u ongeveer 5 jaar deze medicijnen gebruik heeft wordt opnieuw uw botmassa gecontroleerd. Wij adviseren u om na 5 jaar medicijngebruik weer een verwijzing bij de huisarts te vragen voor de osteoporosepoli. Door opnieuw een DEXA botdichtheidsmeting te doen wordt gecontroleerd of de medicijnen (de bisfosfonaten) geholpen hebben. Ook wordt bekeken of het nodig is om nog langer medicijnen te gebruiken. Heeft u andere medicijnen dan bisfosfonaten voorgeschreven gekregen volg dan het advies voor controle op wat u op de Osteoporosepoli heeft gekregen. 8
10 Meer informatie Voor meer informatie kunt u terecht bij de patiëntenvereniging: Osteoporose Stichting Postbus AE Breukelen info@osteoporosestichting.nl Website: Stichting September Nieuwpoortkade 2a 1055 RX Amsterdam Telefoon: Fax: info@stichtingseptember.nl Heeft u nog vragen? Als u na het lezen van deze informatie vragen heeft, kunt u contact opnemen met de poli Interne Geneeskunde. Bereikbaar maandag - vrijdag: van 08:30-17:00 uur. Telefoon: De osteoporose verpleegkundige is te bereiken via dit nummer. Ze is aanwezig op maandagmiddag en woensdagochtend. R
Een tekort aan botmassa Osteopenie. Osteoporose poli
00 Een tekort aan botmassa Osteopenie Osteoporose poli Wat is osteopenie? Osteopenie is het voorstadium van osteoporose (botontkalking). Letterlijk betekent het: minder bot. Dat wil niet zeggen dat u te
Nadere informatieBotontkalking. Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2014 pavo 0298
Botontkalking Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2014 pavo 0298 Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking is osteoporose. In
Nadere informatieBotontkalking. Osteoporose
Botontkalking Osteoporose 2 In Nederland hebben ongeveer 850.000 mensen osteoporose. Osteoporose komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Veel mensen weten niet dat zij osteoporose hebben, omdat dit niet
Nadere informatieBOT polikliniek. Informatie voor patiënten met Osteoporose. De BOT polikliniek is een samenwerkingsverband tussen:
BOT polikliniek Informatie voor patiënten met Osteoporose U bent verwezen naar de BOT (Bot Ontkalkings Team) polikliniek. Op deze polikliniek wordt onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van osteoporose,
Nadere informatieInleiding. Wat is osteoporose?
Botontkalking Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking is osteoporose. In deze folder leest u meer over osteoporose. Wat is osteoporose?
Nadere informatieBotontkalking. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Botontkalking Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking is osteoporose.
Nadere informatieBotontkalking. Chirurgie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Botontkalking Chirurgie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking
Nadere informatieOsteoporose. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Osteoporose Uw behandelend arts heeft bij u osteoporose (botontkalking) vastgesteld of wil laten onderzoeken of u osteoporose hebt. In deze folder leest u wat osteoporose is, hoe het ontstaat en wat de
Nadere informatieOsteopenie Uitleg en leefstijladviezen.
Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen www.nwz.nl Inhoud Wat is osteopenie? 3 Wie krijgen osteopenie? 3 Hoe ontstaat osteopenie? 4 Hoe weet u of u osteopenie heeft? 6 Uw vragen 7 2 Bij het ouder worden,
Nadere informatieOsteopenie. Uitleg en leefstijladviezen. mca.nl
Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen mca.nl Inhoudsopgave Wat is osteopenie? 3 Wie krijgen osteopenie? 3 Hoe ontstaat osteopenie? 3 Hoe weet u of u osteopenie heeft? 5 Uw vragen 6 Notities 7 Colofon
Nadere informatieBotontkalking. Osteoporose
Botontkalking Osteoporose 2 Informatie voor vrouwen van 50 jaar of ouder en mannen van 65 jaar of ouder die een botbreuk hebben en behandeld worden op afdeling orthopedie Op dit moment wordt u in het CWZ
Nadere informatieOsteopenie. Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is osteopenie? Wat zijn de gevolgen van osteopenie? Oorzaak van osteopenie
Osteopenie Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Inhoudsopgave 1 Wat is osteopenie? 1 Wat zijn de gevolgen van osteopenie? 1 Oorzaak van osteopenie 1 Wie krijgen er last van osteopenie?
Nadere informatieOsteoporose en een chronische longziekte (COPD)
COPD en Osteoporose Wat is osteoporose? Osteoporose is ook bekend onder de naam botontkalking. Het is een aandoening waarbij de botafbraak sneller gaat dan de botaanmaak. Hierbij verdwijnt er kalk uit
Nadere informatieH.366781.0614. Osteoporose (bij behandeling voor borstkanker)
H.366781.0614 Osteoporose (bij behandeling voor borstkanker) 2 Inleiding U wordt behandeld voor borstkanker, dit heeft invloed op uw botverlies. U krijgt praktische tips om uw botten gezond te houden.
Nadere informatieInleiding. Wat is osteopenie? Hoe ontstaat osteopenie?
Osteopenie Inleiding U heeft de uitslag van de botdichtheidsmeting (= botdensitometrie) ontvangen van de osteoporoseverpleegkundige. Uit de botdichtheidsmeting is gebleken dat u osteopenie heeft. De uitslag
Nadere informatieBOT polikliniek - reumatologie
BOT polikliniek - reumatologie Informatie voor patiënten U bent verwezen naar de BOT (Bot Ontkalkings Team) polikliniek. Op deze polikliniek wordt onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van osteoporose,
Nadere informatieOsteoporose voorkomen
Osteoporose voorkomen Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Inhoudsopgave 1 Wat is osteoporose? 1 Oorzaken van osteoporose 1 Risicogroepen 2 Heb ik osteoporose? 2 Voorkomen van osteoporose
Nadere informatieOsteopenie. VFA VFA is een moderne DEXA methode. Deze methode geeft naast de botdichtheid ook informatie over de wervelstructuur.
Osteopenie U bent in ons ziekenhuis onder behandeling geweest voor een breuk in een van uw botten. Omdat gebleken is dat mensen van uw leeftijd met een botbreuk vaak osteopenie (tekort aan botmassa) of
Nadere informatieOsteopenie. Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen.
Osteopenie Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is osteopenie? 1 Wat zijn de oorzaken en gevolgen van osteopenie? 1 Heb ik osteopenie? 2 Betekenis hoogte T- score 2 Osteoporose voorkomen
Nadere informatieOsteopenie. Chirurgie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Osteopenie Chirurgie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft de uitslag van de botdichtheidsmeting (botdensitometrie) ontvangen van de physician assistant traumachirurgie.
Nadere informatieOsteopenie. Uitleg en leefstijladviezen. Afdeling Interne geneeskunde
Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen Afdeling Interne geneeskunde Wat is osteopenie? Osteopenie betekent dat de botdichtheid verminderd is. Botten bestaan onder andere uit calcium (kalk), fosfor, merg
Nadere informatieOsteoporose voorkomen
Osteoporose voorkomen Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is osteoporose? 1 Oorzaken van osteoporose 1 Heb ik osteoporose? 2 Osteoporose voorkomen 2 Leefstijladviezen 2 Voeding
Nadere informatieGezond tot op het bot, over botontkalking en botbreuken
Gezond tot op het bot, over botontkalking en botbreuken Uw voordelen? Leefstijladviezen voor stevige botten Vitamine D-advies Hulp bij stoppen met roken Begeleiding bij medicijngebruik Een persoonlijk
Nadere informatieBehandeling van osteoporose (botontkalking) Afdeling Interne geneeskunde
Behandeling van osteoporose (botontkalking) Afdeling Interne geneeskunde Wat is osteoporose? Osteoporose betekent letterlijk poreus of broos bot. De botten zijn broos doordat er te weinig mineralen, voornamelijk
Nadere informatieH Botontkalking (osteoporose)
H.40058.0318 Botontkalking (osteoporose) Inleiding Een botbreuk, met name na het vijftigste levensjaar kan wijzen op botontkalking (osteoporose). Door een snelle behandeling kan het risico op een nieuwe
Nadere informatieBehandeling van osteoporose Botontkalking.
Behandeling van osteoporose Botontkalking www.nwz.nl Inhoud Wat is osteoporose? 3 Wie krijgen osteoporose? 3 Behandeling van osteoporose 4 Wat kunt u doen om uw botten te beschermen? 4 Het is belangrijk
Nadere informatieOsteoporose. Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is osteoporose? Oorzaken van osteoporose
Osteoporose Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Inhoudsopgave 1 Wat is osteoporose? 1 Oorzaken van osteoporose 1 Risicogroepen 2 Heb ik osteoporose? 2 Betekenis hoogte T- score 2 Voorkomen
Nadere informatieDe osteoporosespolikliniek
De osteoporosespolikliniek De Osteoporosepolikliniek Patiënten van 50 jaar en ouder die met een botbreuk op de spoedeisende hulp (SEH) van het St. Anna Ziekenhuis komen, krijgen binnen 3 maanden een uitnodiging
Nadere informatieMeer informatie Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de specialist die uw osteoporose behandelt.
Osteoporose Inleiding Osteoporose is een veel voorkomende aandoening die beter bekend staat als 'botontkalking'. 'Os' betekent bot en 'porose' betekent poreus, bros. Door allerlei oorzaken kan de hoeveelheid
Nadere informatieOsteoporose Inleiding Wat is osteoporose? Botopbouw en botafbraak, hoe zit dat?
Osteoporose Inleiding Osteoporose is een chronische botziekte die bij vrouwen en mannen voorkomt. Osteoporose wordt ook wel botontkalking genoemd. Naar schatting hebben wereldwijd 200 miljoen mensen osteoporose
Nadere informatieBotbreuk en botontkalking (osteoporose)
Botbreuk en botontkalking (osteoporose) Op dit moment wordt u vanwege een botbreuk behandeld in het Radboudumc. Uit onderzoek blijkt dat bij vrouwen ouder dan 50 jaar en mannen ouder dan 65 jaar die een
Nadere informatieVoeding en osteoporose
Voeding en osteoporose 2 Voeding bij osteoporose Bij osteoporose (botontkalking) is de afbraak van de botten vergroot, waardoor de botten erg verzwakt zijn. De kans op botbreuken is verhoogd. Belangrijke
Nadere informatieOsteoporose. Osteoporose, wat is dat?
Osteoporose Osteoporose betekent letterlijk poreus bot of bot met gaten en wordt ook wel botontkalking genoemd. Het is de meest voorkomende stofwisselingsziekte van de botten, waarbij steeds meer botmassa
Nadere informatieReumatologie/Chirurgie/Orthopedie/Interne Osteopenie en/of osteoporose
Reumatologie/Chirurgie/Orthopedie/Interne Osteopenie en/of osteoporose Inleiding Botopbouw Bot is levend materiaal; het wordt voordurend afgebroken en opgebouwd. Cellen met de naam osteoclasten breken
Nadere informatiePolikliniek voor Fractuurpreventie en Osteoporose
U heeft een afspraak op de polikliniek voor Fractuurpreventie en Osteoporose van het Erasmus MC omdat u een botbreuk (fractuur) heeft opgelopen. Het kan zijn dat er sprake is van botontkalking (osteoporose).
Nadere informatieBehandeling van osteoporose
Behandeling van osteoporose Botontkalking mca.nl Inhoudsopgave Wat is osteoporose? 3 Wie krijgen osteoporose? 3 Behandeling van osteoporose 4 Wat kunt u doen om uw botten te beschermen? 4 Het is belangrijk
Nadere informatieInfobrochure. Wat is osteoporose? Geriatrisch dagziekenhuis T mensen zorgen voor mensen
Infobrochure Wat is osteoporose? Geriatrisch dagziekenhuis T. 011 826 394 mensen zorgen voor mensen Titel Wat is osteoporose? Osteoporose, soms ook botontkalking genoemd, is een aandoening van het skelet
Nadere informatiePATIËNTENFOLDER Wervelkolomcentrum Behandeling osteoporose
PATIËNTENFOLDER Wervelkolomcentrum Behandeling osteoporose Inleiding In verband met een botbreuk, bent u onder behandeling op de polikliniek orthopedie van ACIBADEM International Medical Center. Aanvullend
Nadere informatieBotdichtheidsmeting. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Botdichtheidsmeting Dexametrie Informatie voor patiënten F0656-3415 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieBotbreuken Een voorspoedig herstel
Botbreuken Een voorspoedig herstel Afdeling Orthopedie Wat is een botbreuk? Een botbreuk heet in het medisch jargon: fractuur. Dit betekent letterlijk 'breuk'. Een botbreuk kan uiteenlopen van een scheurtje
Nadere informatiep a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2
Osteoporose Inleiding U bent behandeld voor een botbreuk en middels onderzoek is bij u osteoporose vastgesteld. Deze brochure is bedoeld om u te informeren over wat osteoporose nu precies is en welke gevolgen
Nadere informatieCalcium + Vitamine D3:
INCLUSIEF RICHTLIJNEN Calcium + Vitamine D3: O S T E O P O R O S E Inleiding Osteoporose is de medische aanduiding voor mensen bij wie de botafbraak (botontkalking) al een geruime tijd sneller gaat dan
Nadere informatieOsteopenie. (te kort aan botmassa) Osteoporose (Poli Geriatrie) Locatie Hoorn/Enkhuizen
Osteopenie (te kort aan botmassa) Osteoporose (Poli Geriatrie) Locatie Hoorn/Enkhuizen Inleiding 3 Wat is osteopenie 3 Botopbouw en botafbraak 3 Wie heeft een verhoogd risico? 4 Hoe weet u of u osteopenie
Nadere informatiep a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2
Osteoporose Inhoud Inleiding... 3 Wat is osteoporose?... 3 Botopbouw en botafbraak... 3 Wanneer verhoogd risico... 4 Leven met osteoporose... 5 Wat kunt u zelf doen... 5 Behandeling... 7 Effecten behandeling...
Nadere informatieFractuur- en osteoporosespreekuur
Fractuur- en osteoporosespreekuur HET FRACTUUR- EN OSTEOPOROSESPREEKUUR Het Kennemer Gasthuis(KG) heeft een spreekuur waar patiënten ouder dan 50 jaar met een botbreuk gecontroleerd kunnen worden op osteoporose.
Nadere informatieVoeding en Osteoporose
Voeding en Osteoporose Uit onderzoek blijkt dat u botontkalking heeft. Het is ook mogelijk dat u bepaalde medicijnen gebruikt of een ziekte heeft die botontkalking zouden kunnen veroorzaken. Op den duur
Nadere informatieFractuur- en Osteoporose Polikliniek
Fractuur- en Osteoporose Polikliniek 1 Patiënten van 50 jaar en ouder die in ons ziekenhuis behandeld worden voor een botbreuk kunnen zich laten onderzoeken op osteoporose (botontkalking). Opsporing en
Nadere informatieVoeding en osteoporose
Voeding en osteoporose Voeding bij osteoporose Bij osteoporose (botontkalking) is de afbraak van de botten vergroot, waardoor de botten erg verzwakt zijn. De kans op botbreuken is verhoogd. Belangrijke
Nadere informatieVAN HARTE WELKOM. Niet vallen maar opstaan. Zo lang mogelijk zelfredzaam zijn Anne Wipkink
VAN HARTE WELKOM Niet vallen maar opstaan Zo lang mogelijk zelfredzaam zijn Anne Wipkink INHOUD PRESENTATIE Definitie Osteoporose en Artrose Osteoporose - oorzaak - gevolg - wat kun je zelf doen? - suppletieadvies
Nadere informatieOsteoporose. Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen.
Osteoporose Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is osteoporose? 1 Oorzaken van osteoporose 1 Heb ik osteoporose? 2 Betekenis hoogte T- score 2 Osteoporose voorkomen 2 Behandeling
Nadere informatieBeschrijving van osteoporose... 1. Verschijnselen van osteoporose... 1. Risicofactoren voor osteoporose... 2. Diagnose stellen bij osteoporose...
Osteoporose Inhoudsopgave Beschrijving van osteoporose... 1 Verschijnselen van osteoporose... 1 Risicofactoren voor osteoporose... 2 Diagnose stellen bij osteoporose... 3 Preventie van / leefregels bij
Nadere informatieOsteoporose VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER
Osteoporose WAT IS OSTEOPOROSE WAT VERGROOT DE KANS OP OSTEOPOROSE GEVOLGEN VAN OSTEOPOROSE MEDICIJNEN BIJ OSTEOPOROSE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK
Nadere informatiesterke botten bij borstkanker Hoe houd ik mijn botten gezond?
sterke botten bij borstkanker Hoe houd ik mijn botten gezond? 2 3 U wordt behandeld voor borstkanker. In deze uitgave krijgt u informatie over de invloed van de behandeling op de gezondheid van uw botten,
Nadere informatieBotontkalking en voeding
Diëtetiek Botontkalking en voeding www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is calcium?... 3 Aanbevolen hoeveelheid calcium... 4 Hoe krijgt u voldoende calcium per dag binnen?... 4 Waarom vitamine D?... 7
Nadere informatieU heeft osteoporose? Wat nu?
U heeft osteoporose? Wat nu? Wat is osteoporose? Tijdens ons leven maakt ons lichaam van nature nieuw bot aan en elimineert het ouder bot. Na de leeftijd van 30-45 jaar worden de cellen die nieuw bot opbouwen
Nadere informatieOsteoporose en botdichtheidsmeting (Dexa)
Osteoporose en botdichtheidsmeting (Dexa) Osteoporose en botdichtheidsmeting (DExa) Osteoporose of botontkalking is een aandoening waarbij botten dunner en zwakker worden, waardoor botbreuken gemakkelijk
Nadere informatieOsteoporose. Osteoporose (poli geriatrie) alle aandacht. Informatiebrochure botontkalking
Osteoporose Informatiebrochure botontkalking Osteoporose (poli geriatrie) alle aandacht Inhoud Inleiding 3 Botopbouw en botafbraak 3 Wie krijgen osteoporose? 4 Hoe weet ik of ik osteoporose heb? 5 Wat
Nadere informatieWat weet u van osteoporose? (botontkalking)
Wat weet u van osteoporose? (botontkalking) 3 Gevolgen van osteoporose Botontkalking (osteoporose) klinkt niet als een ernstige aandoening maar kan ernstige gevolgen hebben. Het belangrijkste gevolg van
Nadere informatieSarcoïdose. & botontkalking
Sarcoïdose & botontkalking Botproblemen bij sarcoïdose kunnen ontstaan door de ziekte zelf en door langdurig medicijngebruik. Beide kunnen leiden tot botontkalking. www.sarcoidose.nl Wat zijn botten? Het
Nadere informatieVoorkomen en behandelen van botontkalking
Voorkomen en behandelen van botontkalking bij een behandeling van kanker Uw specialist heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor behandeling om botontkalking (osteoporose) te voorkomen of te
Nadere informatieOsteoporose Botontkalking Hou je je broze botten heel? Vakgroep Reumatologie P. van Oijen, reumatoloog J. van der Donk, osteoporoseverpleegkundige
Osteoporose Botontkalking Hou je je broze botten heel? Vakgroep Reumatologie P. van Oijen, reumatoloog J. van der Donk, osteoporoseverpleegkundige Wat is botontkalking? Definitie osteoporose Een systemische
Nadere informatieBotdichtheidsmeting Dexametrie
Botdichtheidsmeting Dexametrie U heeft een afspraak voor een botdichtheidsmeting. Dit onderzoek wordt ook wel dexametrie genoemd. Een botdichtheidsmeting is een onderzoek om vast te stellen of u osteoporose
Nadere informatieWat weet u van osteoporose?
Wat weet u van osteoporose? Evalueer uw risico op osteoporose Osteoporose kan vroegtijdig opgespoord en doeltreffend behandeld worden. Inhoudstafel Inleiding I. Ziektebeeld II. Risicofactoren III. Preventie
Nadere informatieOver het afremmen van osteoporose en tips voor een aangepast bewegingspatroon
Over het afremmen van osteoporose en tips voor een aangepast bewegingspatroon Het belang van bewegen Deze folder geeft uitleg over osteoporose en geeft aan wat u eraan kunt doen. Osteoporose is in feite
Nadere informatieReumatologie Chirurgie Orthopedie Interne Urologie OSTEOPENIE EN/OF OSTEOPOROSE
Reumatologie Chirurgie Orthopedie Interne Urologie OSTEOPENIE EN/OF OSTEOPOROSE BOTOPBOUW Bot is levend materiaal; het wordt voordurend afgebroken en opge bouwd. Cellen met de naam osteoclasten breken
Nadere informatieOsteoporose Nog vragen? Patiëntenorganisaties Osteoporose Vereniging Is preventief onderzoek nuttig? Wat zijn de klachten?
Osteoporose Osteoporose Osteoporose is ook bekend onder de naam botontkalking. Het is een aandoening waarbij de botafbraak sneller gaat dan de botaanmaak. Hierbij verdwijnt er kalk uit de botten en de
Nadere informatieWat is osteoporose en wat zijn de gevolgen?
Osteoporose Wat is osteoporose en wat zijn de gevolgen? Osteoporose, of botontkalking, is een chronische aandoening van het skelet waarbij botten steeds brozer worden. Dit is een natuurlijk proces dat
Nadere informatieBotbreuken en osteoporose. Nucleaire geneeskunde
Botbreuken en osteoporose Nucleaire geneeskunde imelda omringt u met zorg 2 Nota s Inhoud Welkom. 4 Wat is osteoporose? 5 Wat zijn de gevolgen van osteoporose? 7 Hoe wordt de diagnose gesteld? 8 Wat is
Nadere informatieOsteoporose en botdichtheidsmeting
Osteoporose en botdichtheidsmeting en de behandeling van osteoporose Wat is osteoporose? Osteoporose of botontkalking is terugloop van de sterkte van het botweefsel. Het ontstaat doordat er minder kalkhoudend
Nadere informatieOsteoporose. Forte. Om je te ondersteunen in de dagelijkse inname van calcium/vitamine D3. Je vraag & antwoord -gids
Osteoporose Je vraag & antwoord -gids Forte citroen 1000 mg/800 I.E. Om je te ondersteunen in de dagelijkse inname van calcium/vitamine D3 Waarom calcium/vitamine D 3? Osteoporose ontstaat wanneer meer
Nadere informatieOsteoporose en Botdichtheidsmeting
Osteoporose en Botdichtheidsmeting Botontkalking en onderzoek hiernaar Wat is osteoporose? Osteoporose wordt ook wel botontkalking genoemd. Het is een aandoening waarbij de botten dunner en zwakker worden
Nadere informatieUw onderzoek op de osteoporosepolikliniek
Chirurgie/Orthopedie/Endocrinologie Patiënteninformatie Uw onderzoek op de osteoporosepolikliniek U ontvangt deze informatie, omdat u een onderzoek naar botontkalking krijgt op onze osteoporosekliniek.
Nadere informatie16Botbreuken en botontkalking
DC 16Botbreuken en botontkalking 1 Inleiding Botbreuken komen bij alle generaties voor. Botontkalking is een ouderdomskwaal. De kans dat iemand botontkalking krijgt, neemt toe naarmate hij ouder wordt.
Nadere informatieElke dag bouwen aan sterke botten
Elke dag bouwen aan sterke botten Waarom aandacht voor sterke botten? Hoe krijg je sterke botten? Of je sterke botten hebt of niet wordt voor een groot deel bepaald door erfelijke factoren. Een beetje
Nadere informatieDoelstellingen. De leerlingen kennen de gevolgen van een tekort aan calcium.
Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen zijn vertrouwd met het begrip calcium en weten welk rol calcium speelt in het lichaam. De leerlingen zien in dat melk en melkproducten onze voornaamste bron zijn
Nadere informatieOsteoporose = Botontkalking
Osteoporose = Botontkalking Wat u moet weten over botontkalking ernstige aandoening. Gelukig kan Osteoporose vroegtijdig worden Inhoudstafel Inleiding I. Ziektebeeld II. Risicofactoren III. Preventie IV.
Nadere informatieZoledronaat-infuus (Aclasta ) bij osteoporose
geriatrisch dagziekenhuis informatiebrochure Zoledronaat-infuus (Aclasta ) bij osteoporose Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is osteoporose? 4 3. Hoe wordt de diagnose gesteld? 4 4. De werking van zoledronaat
Nadere informatieOnderzoek en behandeling van botontkalking. Osteoporose poli
00 Onderzoek en behandeling van botontkalking Osteoporose poli Waarom heb ik een afspraak voor onderzoek naar botontkalking? U heeft een verwijzing gekregen via de huisarts of behandelend specialist voor
Nadere informatieWat is vitamine D? 3. Vitamine D tekort 3. Vitamine D, waar zit het in? 3. Naar buiten 3. Vitamine D-supplementen 3. Hoeveel vitamine D?
Vitamine D Inhoud Wat is vitamine D? 3 Vitamine D tekort 3 Vitamine D, waar zit het in? 3 Naar buiten 3 Vitamine D-supplementen 3 Hoeveel vitamine D? 4 Vitamine D en calcium gaan hand in hand 5 Meer informatie
Nadere informatieOsteoporose (botontkalking)
Osteoporose (botontkalking) Deze informatie gaat over osteoporose (botontkalking). Het is veel informatie die belangrijk voor u is. U leest informatie over: Wat is osteoporose Wie krijgen osteoporose Welke
Nadere informatieBotbreuk na uw 50e jaar? Onderzoek en behandeling van botontkalking. Osteoporose poli
00 Botbreuk na uw 50e jaar? Onderzoek en behandeling van botontkalking Osteoporose poli 1 Waarom een afspraak voor onderzoek naar botontkalking? Patiënten ouder dan 50 jaar die met een botbreuk in het
Nadere informatieVoeding bij borstkanker. Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012
Voeding bij borstkanker Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012 Voeding en borstkanker Antioxidanten, het wondermiddel tegen kanker? Anti-oxidanten helpen kanker
Nadere informatieBewegingsapparaat bij het ouder worden
Meer leren over lichaam en gezondheid Bewegingsapparaat bij het ouder worden Sandrine Bours Reumatoloog MUMC+ Agenda Inleiding Osteoporose Artrose Artritis Reumatoïde artritis Jicht Inleiding Skelet nodig
Nadere informatieSheet 3 Als jullie het advies lezen, komen waarschijnlijk deze vragen bij jullie op. In deze presentatie worden deze vragen beantwoord.
Memo Aan: Van: Datum: Dit document hoort bij de presentatie Vitamine D. De presentatie is bedoeld om te geven tijdens een voorlichtingsbijeenkomst voor (laag opgeleide) consumenten met een getinte of donkere
Nadere informatieEen leven lang vitaal. Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen?
Een leven lang vitaal Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen? Oudste vrouw van de wereld Japanse Misao Okawa, 115 jaar Gemiddelde levensverwachting Mannen en vrouwen in de 20 ste
Nadere informatieOsteoporose (botontkalking)
Osteoporose (botontkalking) Ziekenhuis Gelderse Vallei Osteoporose (botontkalking) is een aandoening die zowel bij mannen als bij vrouwen voorkomt. Osteoporose geeft zelf geen klachten, maar de botten
Nadere informatieHet APD-infuus. Een behandeling voor osteoporose
Het APD-infuus Een behandeling voor osteoporose Inleiding Uw specialist heeft met u besproken dat u een behandeling krijgt met het medicijn APD. U krijgt dit medicijn via een infuus toegediend. Er kunnen
Nadere informatieInhoud workshop. BONE workshop. calcium. Voeding-Leefstijl. calcium. calcium. Calcium Vitamine D Oefenen met FRAX Casus 1 Casus 2 Casus 3
Inhoud workshop BONE workshop Voeding Leefstijladvies FRAX DEXAscan Calcium Vitamine D Oefenen met FRAX Casus 1 Casus 2 Casus 3 Voeding-Leefstijl Calcium 1000-1200 mg/dag (=4-5 EH/dag) Voeding of suppletie
Nadere informatieOsteoporose. informatiebrochure voor patiënten en familie. Imeldaziekenhuis
Osteoporose informatiebrochure voor patiënten en familie Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg Inhoud Wat is osteoporose? 3 De symptomen 3 Wat zijn de risicofactoren? 4 Preventie 5 Behandeling 8 Therapietrouw
Nadere informatieOsteoporose. informatiebrochure voor patiënten en familie. Imeldaziekenhuis
Osteoporose informatiebrochure voor patiënten en familie Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg Inhoud Wat is osteoporose? 3 De symptomen 3 Wat zijn de risicofactoren? 4 Preventie 5 Behandeling 8 Therapietrouw
Nadere informatieOsteoporose verpleegkundigen
Osteoporose verpleegkundigen Belinda Wardenaar Annemie de Vroe - Roothaert 1 ETZ zorgpad osteoporose Huidige zorgpad in ETZ: Oproep screening na fractuur vanaf 50-jarige leeftijd: brief - dexa folder -
Nadere informatieSportief bewegen met osteoporose. Osteoporose
Sportief bewegen met osteoporose Osteoporose Sportief bewegen met osteoporose...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de
Nadere informatieDSD Nederland 2013. Inhoud. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel. Botweefsel en lengtegroei. Botmineraaldichtheid bij DSD patienten Reden tot zorg?
DSD Nederland 2013 Botmineraaldichtheid bij DSD patienten Reden tot zorg? A. Hoek, gynaecoloog Sectie Voortplantingsgeneeskunde UMCG, Groningen Inhoud Calcium en Vitamine D, leefstijl Botmineraaldichtheid
Nadere informatieBehandeling met zoledroninezuur
REUMATOLOGIE Behandeling met zoledroninezuur BEHANDELING Behandeling met zoledroninezuur In overleg met uw reumatoloog wordt u binnenkort in het St. Antonius Ziekenhuis behandeld voor osteoporose met het
Nadere informatieOsteoporose (botontkalking)
Osteoporose (botontkalking) Informatie van de afdeling Geriatrie Deze informatie gaat over osteoporose (botontkalking). Het is veel informatie die belangrijk voor u is. U leest informatie over: Wat is
Nadere informatieOCT04 INFORMATIE VOOR DE PATIËNT OVER FOSAMAX 5 en 10 mg
OCT04 INFORMATIE VOOR DE PATIËNT OVER FOSAMAX 5 en 10 mg Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals
Nadere informatiePrednison of Prednisolon
Prednison of Prednisolon Prednison of Prednisolon Uw maag, darm- en leverarts heeft in overleg met u besloten u te gaan behandelen met Prednison. Dit geneesmiddel dient ter behandeling van de ziekte van
Nadere informatieOsteoporose. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk
Osteoporose T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat
Nadere informatieWat is osteoporose? Loopt u risico op osteoporose? Doe de test!
Wat is osteoporose? Loopt u risico op osteoporose? Doe de test! ASZ Info De Eén-minuut Osteoporose Risicotest Wat u niet kunt wijzigen: uw familiale geschiedenis 1. Is er osteoporose vastgesteld bij een
Nadere informatieINFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven
GEWICHT, VOEDING, BEWEGEN EN ALCOHOL INFOBLAD Ongeveer 30% van kanker zou voorkomen kunnen worden. Een garantie om kanker te voorkomen is er niet. Je kan wel het risico op kanker verkleinen door een gezonde
Nadere informatie