Productdossier BOB Vijl 1 Inleiding 1.1 Aanvragers informatie 1.1.1 Naam voor de beschermde oorsprongsbaming: Naam: BOB Vijl Vijl ligt in Zuid-Limburg, behord tot de Drielandgemete Vaals. Vijl ligt op ongeveer 200 meter hoogte bov NAP is daarmee het hoogst geleg dorp van Nederland. Vijl ligt zelf op e heuvelrug die zich uitstrekt vanaf de Vijlerboss, via de Rugweg tot aan Mechel. T noord van het dorp ligt in het beekdal, de Selzerbeek, die onder andere gevoed wordt door de oostelijk van het dorp geleg Harleserbeek. Aan de andere kant van de heuvelrug stroomt in het dal t zuidwest van het dorp de Lombergbeek. 1.1.2 Historie wijnbouw in het oorsprongsgebied De aanplant van de eerste druivstokk gaat terug naar 1988, waar Wijndomein St. Martinus begon met op kleine schaal op experimtele basis meer dan 70 druivrass aan te plant om de meest geschikte rass voor duurzame wijnbouw te selecter. Het doel van Hans Beursks (de vader van Stan Beursks) was het ontwikkel van e ecologische wijngaard, waarmee e kwalitatieve rode wijn geproduceerd kon word. Na e eerste uitbreiding in 1990 moest Hans Beursks om gezondheidsred stopp met zijn werk als wijngaardier. Stan Beursks nam het bedrijf op 18 e jarige leeftijd over in 1996, door uitbreiding ontwikkelde de wijngaard zich tot de huidige omvang van meer dan 10 hectare. Daarnaast is Domein Holset in 2009 begonn met de eerste aanplant van druivstokk. 1.1.3 Aanvragde wijngaard In het geografisch gebied hebb twee bedrijv wijngaard ligg, namelijk Wijngaard St. Martinus Wijndomein Holset welke beide de BOB Vijl aanvrag. Wijngaard St. Martinus Rott 21 6294 NL Vijl Wijndomein Holset Holset 34 6295 NC Lemiers Contactpersoon aanspreekpunt voor de BOB Vijl: Stan Beursks Tel: 0031 6-13101431 E-mail: info@wijnbouwadvies.nl
1.1.4 Controle autoriteit Voor de jaarlijkse verificatie van het productdossier is aangewez: Nederlandse Voedsel war autoriteit (NVWA ) Postbus 43006 3540 AA Utrecht 1.2 Uitgangsposities BOB Vijl De wijn die binn het Beschermde oorsprongsgebied vall zijn kwalitatief beter dan de BGA wijn. Deze wijn di door de jar e constante kwaliteit te hebb, die voor de consumt herkbaar is. Het constante profiel is belangrijk omdat dit aan de consumt de vertrouwde constante kwaliteitswaarde van de BOB Vijl toont, met andere woord de consumt weet wat m koopt. Daarbij spel omgevingsomstandighed, zoals grondsoort, klimaat, teelt, rass oologische aspect e grote rol op de specificiteit zorg voor e uniek kwaliteitsproduct. Kortom de wijn BOB Vijl is uniek heeft e eig specificiteit 2 Productdossier 2.1 Geografisch gebied 2.1.1.1 Afbaking grz geografisch gebied Het oorsprongsgebied van de BOB Vijl in zijn geheel geleg in de Drielandgemete Vaals, in de deelgemete Vijl. De exacte locatie van het oorsprongsgebied (aangegev in het zwart), met daarin de ingetekde wijngaard (aangegev in het rood) is weergegev in onderstaand figuur. De Beschermde Oorsprongsbaming Vijl is alle van toepassing op het grondgebied in Vijl met e bodem van löss in de bovste laag, met daarin veel st, zoals vuurste, kiezel, kalkste vuurste/kalksteachtige st. In de laag daaronder wordt het materiaal veel stiger: vuursteeluvium bestaande uit vuurste kalkste. Deze bodem is het belangrijke (terroir) verschil met de BOB Mergelland, die gekmerkt wordt door mergel in de bodem.
Figuur 1: Bovaanzicht grz BOB 2.1.1.2 NUTS Gebied Het NUTS Gebied is: NL423 Zuid-Limburg
2.1.2 Beschrijving van het Gebied 2.1.2.1 Bodemstructuur De bodemtextuur in Zuid-Limburg is vrij complex, waarbij verschillde grondsoort zich afwissel in elkaar overlop. Om e duidelijk beeld te krijg over de bodemtextuur in het geografisch gebied is de bodemkaart hiervan in figuur 2 weergegev. Figuur 2: Bodemkaart rondom Vijl, waarbij Ld6 = siltige leem in situ (Limburgse loss), FG = Grof grind, KK = kleefaarde S = vuursteeluvium beginnd tuss 40 120 cm betekd Het geografisch gebied voor de BOB Vijl kmerkt zich in de bovste laag door löss met daarin veel st, zoals vuurste, kiezel, kalkste vuurste/kalksteachtige st. In de laag daaronder wordt het materiaal veel stiger: vuursteeluvium bestaande uit vuurste kalkste. In Zuid-Limburg (rondom Vaals, Ep Vijl) zijn grote vuursteconctraties te vind. Het zogaamde vuurste-eluvium ontstond to in lag met hoge conctraties vuurste (amorf kwartsgestete) het omringde kalkste werd opgelost. In het Limburgse krijtlandschap zijn regelmatig aardlag te vind, die rijk zijn aan vuursteknoll. Waarom die vuurste altijd in lag wordt aangetroff is niet helemaal duidelijk. De silica waaruit de vuurste is opgebouwd, is waarschijnlijk afkomstig van organism. Zo hebb sommige sponz naald die rijk zijn aan silica. Dat er in Limburg vuurste is te vind, wet is al lang bekd. In de Belvédère groeve zijn vuurst werktuig gevond van 250.000 jaar oud. Het zijn de oudste bewijz van mselijke bewoning in Nederland. Bij Vaals Ep zijn echter orme conctraties vuursteknoll in leem te vind. Van e gelaagdheid in bank is hier ge sprake meer. Dat komt doordat de kalkste waarin oorspronkelijk de vuurstebank zat door de werking van water geheel of gedeeltelijk is opgelost. Alle de onoplosbare del, in dit geval de vuurste, is achtergeblev. Dit proces is igszins te vergelijk met de vorming van keivloer in
woestijn. Hier wordt het zand tuss de kei niet opgelost maar weggeblaz. Wat overblijft is, net als bij Vaals Ep, e veld met grote brokk ste. De leem tuss de vuursteknoll is verrassd rijk aan microfossiel. Als de leem in water wordt opgelost vervolgs gezeefd blijv er grote aantall fossieltjes over.. Voorbeeld hiervan zijn de sponsnaald, die als grondstof voor de vorming van het vuurste hebb gedid. In de percel van het beschermde oorsprongsgebied zijn veel vuurst, waaraan nog steeds e laagje kalkste of bovgoemde fossiel zitt. Ook de kleefaarde of klêverd", zoals deze materie in Zuid-Limburg wordt goemd,, is het verweringsresidu van afzetting uit het Krijt bevat ook veel mineral. De Limburgse lössgrond heeft e hoog gehalte (>85%) aan leemdeeltjes kleiner dan 50 um), daarbij zijn de lutumdeeltjes kleiner dan 2 um belangrijk voor de verwering uitwisseling van mineral. In het geografisch gebied is naast vuurste/kalkste löss ook e grote hoeveelheid kleefaarde geconstateerd. In deze kleefaarde bestaat vaak meer dan 40% van de grond uit deze lutumdeeltjes kleiner dan 2 um waardoor dit zorgt voor veel uitwisseling van minerale bestanddel. Door de löss lag wordt bij overvloedige reg het water goed geabsorbeerd in het geval van droge period is er nog voldode water om de druif niet in e stresssituatie te lat gerak 2.1.2.2 Klimaat omgeving: Volgs de kaart van het KNMI valt minder reg in Zuid-Limburg dan bijvoorbeeld in de kustgebied. Het klimaat in Zuid-Limburg wordt getypeerd als e landklimaat. Doordat de omgeving van het geografisch gebied nabij Vijl e van de hoogste del van Nederland is voornamelijk door heuvels omslot wordt draagt dit bij aan e klein microklimaat. In bijlage 1 is e hoogtekaart weergegev waarop het geografisch gebied staat aangegev. De hoogte waarop de wijngaard in het geografisch gebied ligg variër tuss de 170 220 meter bov NAP. De wijngaard zijn geleg op de zuidelijk geleg helling op het plateau zelf. Doordat de wijngaard op e van de hoogste gedeeltes in de omgeving ligg omgev zijn door dal is de nachttemperatuur vaak hoger. Dit komt doordat bij heldere vooral windstille nacht, de kou naar de lager geleg del zakt, waardoor de temperatuur in de wijngaard s`nachts vaak 2 0 C soms wel 10 0 C hoger ligt dan in de lager geleg del. Bij bewolkte nacht is het in het dal iets warmer (0,2 0 tot 0,5 0 C), echter de grote verschill gedurde heldere nacht zorg ervoor dat gemiddeld gom de nachttemperatuur in het BOB gebied hoger ligt dan in de andere lager geleg del. Deze hogere nachttemperatuur zorgt ervoor dat de zur beter afgebouwd kunn word door de glucogeogese (appelzuur wordt gedurde de nacht omgezet). Daarbij heeft de hoogte ook bij grondinversie e positieve invloed op de temperatuur overdag, hoe hoger geleg hoe warmer de temperatuur zal zijn. De hoogte heeft ook invloed op de vorming van mist: in het geografisch gebied komt nauwelijks mist voor in de maand september oktober, waardoor de druiv minder last krijg van botrytis. Mist kan zich vorm door afkoeling van zeer vochtige lucht (tot onder het dauwpunt) of door mging van koude met warme vochtige lucht. Doordat de temperatuur in het dal vaak lager ligt is het dauwpunt ook lager, dit in combinatie met het feit dat in dal vaak water ligt, zorgt ervoor dat in lager geleg del vaker mist ontstaat de hoger
geleg del vrij van de mist blijv. De wijngaard zijn vaak pas e van de laatste percel in Zuid-Limburg die onder de mist kom te ligg. E ander groot voordeel van de ligging van het geografisch gebied, net achter de Eifel de Ardn is de invloed op de reg. Als de wind uit het zuidwest komt gaan de meeste grote onweersbui met veel reg hagel vaak langs het BOB gebied. Sinds de start van wijnbouw in het geografisch gebied in 1988 heeft hagel nog nooit invloed gehad op de oogst. Ook wind uit het zuidoost zorgt ervoor dat er minder reg valt, de red is dat het gebied aan de lijzijde van de Ardn de Eifel ligt.. De lijzijde is de droge zijde van e heuvelrug, aangezi aan de loefzijde de wolk opgestuwd word daardoor aan die kant alle reg valt. Doordat het geografisch gebied net achter de Ardn, de Eifel de Vijlerboss ligt, is het effect van de lijzijde groter, namelijk minder reg hogere temperatur gedurde de dag nacht. E ander effect dat ook invloed heeft op de hogere temperatur is het ontstaan van e föhn (e warme stroom van lucht); vooral in Vijl (net achter de heuvelrug) zorgt dit voor opmerkelijke temperatuurstijging zonnig weer. Dit komt ook tot uitdrukking in de weergegevs rondom Vijl. Als laatste de aanteking dat door de ligging van het geografisch gebied in september oktober aantoonbaar minder reg valt dan in de omliggde gebied. Omdat neerslaggegevs tuss de stations Ep Vaals (KNMI) het eig station in het geografisch gebied pas sinds 2007 met elkaar vergelek kunn word, wordt het wel vermeld maar geldt het niet als specifieke unieke eigschap. 2.2 Druivrass: De druivrass die voor de BOB Vijl word gebruikt zijn geclassificeerd als Vitis Vinifera in de VIVC database met formele classificatie informatie. De druivrass word ook vernoemd in de huidige OIV lijst zijn in onderstaande tabel weergegev. Tabel 1: Druivrass Wit Pinot Gris Chardonnay Johanniter Solaris Souvignier Gris Muscaris Rood Monarch Cabernet Cortis Pinot Noir Baron 2.3 Beschrijving van de Wijn Per wijntype is aangegev: De gebruikte rass voor de wijn De maximale opbrgst per HA De analytische kmerk van de wijn De organoleptische kmerk van de wijn
De specifieke oologische procedés gebruikt voor deze wijn 2.3.1 Wijncategorieën De te mak wijncategorieën zijn Wijn, Mousserde Wijn Mousserde Kwaliteitswijn. 2.3.2 De Wijn Wijntype Druivrass Max opbrgst per ha. Rood, fruitig, vol Cabernet Cortis, Monarch, Pinot Noir (de verhouding is jaarafhankelijk) Analytische kmerk 55 hl/ha Minimaal tuss de 4,8 6,2 g/l) ranges) 0,5 g/l de 8 g/l Organoleptische kmerk geur roodzwart fruit, licht kruidig fruitig karakter met e volle. Bepaald door oologisch procedé minimaal 4 dag pulpgisting rood, droog, volfruitig, gedeelte barrique Cuvée Villare rood, droog, vol, barrique Cabernet Cortis, Monarch (de verhouding is jaarafhankelijk) Cabernet Cortis, Monarch, Pinot Noir (de verhouding is jaarafhankelijk) 50 hl/ha Minimaal tuss de 4,8 6,2 g/l) ranges) 0,5 g/l de 8 g/l 45 hl/ha Minimaal alcohol 11,0 % tuss de 4,8 6,2 g/l) ranges) 0,5 g/l de 8 g/l kleur donkerrood geur lichte houtton gecombinee rd met roodzwart fruit volle tanninestruc tuur met e fruitige achterkant volle structuur kleur donkerrood geur lichte houtton gecombinee rd met roodzwart fruit volle minimaal 4 dag pulpgisting minimaal 30% van de wijn dit op hout te word opgevoed. minimaal 6 dag pulpgisting De wijn dit word opgevoed op hout, waarbij de wijn minimaal 9
Wit droog, fruitig Wit droog, barrique Wit halfdroog, fruitig Johanniter, Souvignier Gris, Solaris, Pinot Gris, Chardonnay, Riesling (afhankelijk van jaar) Souvignier Gris, Pinot Gris Chardonnay Johanniter, Souvignier Gris, Solaris, Pinot Gris (afhankelijk van jaar) 65 hl/ha Minimaal tuss de 5,8 8,0 g/l) ranges) 1 g/l de 8 g/l 55 hl/ha Minimaal tuss de 5,8 7,0 g/l) ranges) 1 g/l de 8 g/l 65 hl/ha Minimaal tuss de 5,8 8,0 g/l) ranges) 8 g/l de 20 g/l tanninestruc tuur die door hout wordt versterkt geur gro, rijp fruit volfruitig met frisse volle structuur geur rijp fruit, bloemig met lichte houtton volfruitig, waarbij de volle structuur door het hout wordt aangevuld. afdronk volle afdronk geur gro, rijp fruit volfruitig, licht zoetje afdronk frisse fruitige wijn met e mooie zoete afdronk Mousserd Johanniter, 65 hl/ha Minimaal geur gro, koude maand gelagerd blijft op barrique (minimaal 50% nieuw hout) koude fermtatie de gisting wijn die gist) koude fermtatie de gisting wijn die gist) houtlagering van minimaal 6 maand op barrique, 50% nieuw hout koude fermtatie de gisting wijn die gist)
Wit volfruitig Mousserd rosé volfruitig rosé, volfruitig Souvignier Gris, Solaris, Pinot Gris (afhankelijk van jaar) Cabernet Cortis, Monarch Pinot Noir, Pinot Gris (afhankelijk van jaar) Cabernet Cortis, Monarch, Pinot Noir (de verhouding is jaarafhankelijk) tuss de 6,0 9,0 g/l) ranges) 2 g/l de 22 g/l 65 hl/ha Minimaal tuss de 6,0 9,0 g/l) ranges) 2 g/l de 22 g/l 65 hl/ha Minimaal alcohol 10,0 % tuss de 4,8 6,2 g/l) ranges) 1 g/l de 8 g/l rijp fruit kleine belletjes, frisfruitig met e vollere structuur geur rijp rood fruit kleine belletjes, frisfruitig met e vollere structuur kleur licht rosékleur geur licht kruidig, rood fruit fruitig karakter met toch e volle. fermtatie de gisting wijn die gist) Traditionele champagne methode. koude fermtatie de gisting wijn die gist) traditionele champagne methode. koude fermtatie de gisting wijn die gist). E verhoging van het TAV mag plaatsvind met het hiervoor geldde maximale % vol., dat tot de geldde maxima in de Nederlandse regeling voor BOB wijn, door verrijking (chaptallisatie ) 2.4.1 Verband legg tuss terroir, omgeving de organoleptische kmerk
De hoge ligging, de lagere neerslag het eig microklimaat zorg voor hogere suikergehalt, lagere zuurgehalte e betere afrijping van de druif, waardoor de wijn voller expressiever van zijn. De druiv groei optimaal dankzij de goed verzorgde waterhuishouding van de lössstructuur. De combinatie van vuurstekalkste, kleefaarde loss geeft de wijn e betere structuur. De aan overvloed aanwezige mineral de specifieke bodem gev e bepaalde profiel aan de wijn, wat vaak wordt omgeschrev als mineraliteit. De invloed van de mineral wordt wel door vakms bevestigd, echter dit is wetschappelijk nog niet bewez. De combinatie van de ligging, bodem het gebruik van de bepaalde rass, zowel als cepage als cuvee wijn, zorg voor herkbare wijn. De wijn word gevinificeerd in het dorp Vijl op 500 meter afstand van het geografisch gebied BOB Vijl. 3. Controle autoriteit Voor de jaarlijkse verificatie van het productdossier is aangewez: Voedsel war autoriteit NWA Postbus 43006 3540 AA Utrecht 3.1. Verificatie Details De verificatie zal het volgde kader volg Minimaal 1 controle (1 bedrijf) per jaar op BOB Vijl, zoveel mogelijk te combiner met reguliere controlebezoek voor wijn (of andere reguliere NVWAcontroles). Administratieve controle op naleving bepaling uit het productdossier ( andere wettelijke vereist) Voor BOB Vijl is e analyse verplicht, bedrijv lat zelf monsters analyser bij gecertificeerd lab (in of buit Nederland, lijst met beperkt aantal labs aan te lever bij goed te keur door de NVWA) van elke wijn, NVWA ziet hierop toe (via de administratieve controle) neemt steekproefsgewijs contra monsters om te lat analyser bij het NVWA-lab. Organoleptische controle is vereist voor elke BOB-wijn. Bij e BOB betrokk bedrijv organiser zelf organoleptische keuring op verschillde door h te bepal tijdstipp, mak daarbij gebruik van door de NVWA goed te keur lijst van gekwalificeerde person (20-30 person, aan te lever door bedrijv) werkwijze. Bedrijv mak de data van de organoleptische keuring bekd aan NVWA, NVWA zal steekproefsgewijs daarbij aanwezig zijn toezi op het verloop.