RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ G.B.S. DE DRIESPRONG Plaats: Assen BRIN-nummer: 29XN Onderzoeksnummer: Onderzoek uitgevoerd op: 2 juni 2009 Conceptrapport verzonden op: 11 september 2009 Rapport vastgesteld te Groningen op: 14 oktober 2009 Reproductie het rapport zonder toestemming de inspectie of de school vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm. HB2742984/5
A Q het ONDERWIJS 1. INLEIDING De Inspectie het Onderwijs heeft op 2 juni 2009 een onderzoek uitgevoerd op De Driesprong om na te gaan of er sprake is tekortkomingen in de kwaliteit het onderwijs. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op De Tamboerijn, de school waar De Driesprong destijds een nevenlocatie was, op 25 en 26 juni 2007 zijn tekortkomingen vastgesteld in het onderwijsleerproces. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 5 oktober 2007. De kwaliteit het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. Mede in het kader hier voert de inspectie nu een onderzoek uit om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Toezichthistorie De Driesprong was tot 1 augustus 2008 een nevenlocatie De Tamboerijn die twee jaar geleden het oordeel "zwak" kreeg. Vanaf deze datum is de nevenlocatie een zelfstandige school. Zowel het lerarenteam als de leerlingenpopulatie de school zijn door een herverdeling leerlingen over de drie gereformeerd vrijgemaakte scholen in Assen samenstelling gewijzigd. Het nu uitgevoerde kwaliteitsonderzoek is feitelijk de eerste toezichtactiviteit de Inspectie het Onderwijs op De Driesprong. Onderzoeksopzet Uit het waarderingskader zijn, naast de opbrengsten, de kernindicatoren uit het waarderingskader onderzocht. Deze rapportage is gebaseerd op: Onderzoek en analyse documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Onderzoek op locatie, waarbij: o schooldocumenten zijn bestudeerd; o de onderwijspraktijk is geobserveerd in vrijwel alle groepen; o gesprekken met de directie, de intern begeleider en met leraren zijn gevoerd. Na het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies het schoolbezoek besproken met de directie en een vertegenwoordiger het bevoegd gezag. Pagina 2 9
het ONDERWAS Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader primair onderwijs 2005. Daarnaast is gebruik gemaakt aanvullende normeringen die opgenomen zijn in de notitie "Analyse en waarderingen opbrengsten primair onderwijs" (maart 2009). In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek op het gebied de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 3 9
hetonderwus 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. 2. 3. 4. 5. slecht onvoldoende voldoende goed niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) 12.1 De resultaten de leerlingen aan het eind de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond de kenmerken de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Ontwikkeling leerlingen 13.1 De lësuitdtëfi uë iëüninytfii vuüi NttdënctfiuSü iüül ëiï vüüi rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond de kenmerken de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode 8 jaar. Kwcilileilszoig 1.1 ue schooi heett inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Pagina 4 9
Leerstof aanbod m Q het ONDERWIJS 3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde zijn dekkend voor de kerndoelen. 3.4 De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau leerjaar 8. 3.5 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 3.6 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde zijn afgestemd op de onderwijsbehoeften individuele leerlingen. 3.8 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlingengewicht biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften leerlingen met een taalachterstand. Tijd 4.4 De leraren maken efficiënt gebruik de geplande onderwijstijd. 4.5 De school stemt de hoeveelheid tijd voor leren en onderwijzen bij Nederlandse taal en rekenen en wiskunde af op de onderwijsbehoeften leerlingen. 2 3 Pedagogisch handelen 5.3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan. Didactisch handelen 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6.3 De leraren leggen duidelijk uit. 6.5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor denken en leren. 2 3 7.1 De leraren volgen de vorderingen hun leerlingen systematisch. 7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Actieve en zelfstandige rol leerlingen 8. i De leerlingen zijn actiet betrokken bij de onderwijsactiviteiten. 8.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau 2 3 9.3 De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 9.5 De leerlingen en het personeel voelen zich aantoonbaar veilig op school. Begeleidinn IU. i ue scnooi gecruikt een samenhangend systeem instrumenten en procedures voor het volgen de prestaties en de ontwikkeling de leerlingen. 3 Pagina 5 9
0 o het ONDERWIJS Zorq 11 2 Op basis een analyse de verzamelde gegevens, bepaalt de _ schooi de aard de zorg voor de zorgleerhngen 11 3 De school voert de zorg planmatig uit 11 4 De school gaat de effecten de zorg na WPI i re ^ I ievi iq... _.. H De school heeft de vastgestelde schoolgids aan de inspectie toegestuurd (WPO, artikel 16). De school heeft het vastgestelde schoolplan aan de inspectie toegestuurd (WPO, artikel 16). Het bestuur heeft het vastgestelde zorgplan aan de inspectie toegestuurd (WPO, artikel 19). De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke voorschriften (WPO, artikel 8). Pagina 6 9
het ONDERWIJS 2.2 Beschouwing Algemeen beeld Het onderwijs op De Driesprong voldoet aan de eisen voor basiskwaliteit. De inspectie baseert dit oordeel op de voldoende tussenopbrengsten, het leerstofaanbod, de onderwijstijd en cruciale onderdelen het onderwijsleerproces, de sfeer op school en de zorg. De inspectie vraagt aandacht voor de taakgerichte werksfeer en enkele andere indicatoren. Vergeleken met de situatie in 2007 op De Tamboerijn, is de kwaliteit het onderwijs sterk verbeterd. De schoolleiding en het team hebben in de afgelopen periode, ondanks de wijzigingen in de schoolorganisatie en huisvesting die veel aandacht vroegen, aantoonbaar planmatig gewerkt aan het bereiken dit resultaat. Toelichting Resultaten het onderwijs De eindopbrengsten de leerlingen in de nieuw samengestelde groep 8 zijn slechts voor één schooljaar beschikbaar. Daarom waardeert de inspectie de resultaten aan het eind de schoolperiode nog niet. De gemiddelde score op de eindtoets ligt in dit jaar net boven de ondergrens die de inspectie daarvoor hanteert. De tussenopbrengsten zijn voldoende. De resultaten op alle vijf de toetsen die de inspectie hiervoor heeft onderzocht, voldoen aan de normen. De school telt enkele leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften die het leerstofaanbod niet tot en met het niveau voor groep 8 aangeboden zullen krijgen. Voor deze leerlingen is de school gestart met het bepalen een ontwikkelingsperspectief. Op dit moment kan ze echter nog niet aantonen dat deze leerlingen zich ontwikkelen naar hun mogelijkheden. Kwaliteitszorg De Driesprong werkt samen met twee andere gereformeerde scholen in Assen planmatig aan onderwijsverbeteringen. Met het team worden afspraken gemaakt over de werkwijze op de school. In de praktijk blijkt echter dat het uitvoeren de afspraken nog onvoldoende geborgd is. Aanbod en tijd Tijdens het onderzoek twee jaar geleden constateerde de inspectie dat de school geen beredeneerd aanbod hanteerde voor de groepen 1 en 2. Inmiddels is deze tekortkoming opgeheven: de school maakt systematisch gebruik een methode voor beginnende geletterd- en gecijferdheid. De inspectie vraagt aandacht voor de wijze waarop de school de doorgaande lijn in het aanbod voor begrijpend lezen realiseert. In groep 8 wordt de methode losgelaten en bestaat het aanbod uit herhaling en oefentoetsen. De school heeft zichtbaar geïnvesteerd in het aanbrengen structuur in het didactisch handelen. Alle groepen werken met dagindelingen op het bord en ook de fruitpauze wordt nu nuttig besteed. Wel is de geplande tijd voor de basisvaardigheden onevenwichtig verdeeld over de groepen: in de ene groep wordt veel meer tijd aan taal en rekenen besteed dan in de andere. De redenen daarvoor zijn niet helder. Onderwijsleerproces en afstemming Een belangrijke verbetering ten opzichte twee jaar geleden is de kwaliteit de instructie. De leraren leggen de leerstof duidelijk uit en markeren de onderdelen de uitleg Pagina 7 9
0 O hetonderwus expliciet. Ook komen strategieën voor denken en leren aan bod. De actieve betrokkenheid leerlingen is verbeterd. Ook het klassenmanagement is verbeterd, maar leidt nog niet in genoeg gevallen tot een taakgerichte werksfeer. Met name tijdens het zelfstandig werken zijn er in een aantal groepen, met name in de bovenbouw, teveel leerlingen niet betrokken bij hun taak. De meeste leraren stemmen de verwerking de leerstof af op de behoeften leerlingen, met name op het gebied rekenen. De school houdt rekening met hoogbegaafde leerlingen door ze een programma voor compacten en verrijken aan te bieden; zwakke leerlingen krijgen ook aangepast werk. De instructies die de leraren verzorgen zijn in de meeste gevallen klassikaal; afstemming instructie en verwerking op verschillen tussen leerlingen vindt in die gevallen niet plaats. Alleen in de onderbouw is verlengde instructie gezien. Daarom is indicator 7.3 als onvoldoende beoordeeld. Sfeer op school Tijdens het onderzoek op de Tamboerijn in 2007 bleken niet alle leraren en teamleden zich veilig te voelen op de school. Uit enquêtes die gehouden zijn onder leraren, leerlingen en ouders, en uit gesprekken met leraren blijkt dat de schoolleiding zich actief heeft ingezet voor het verbeteren de veiligheidsbeleving en het bevorderen de betrokkenheid ouders. De tevredenheidsmetingen laten hogere scores zien en de sfeer op school is nu als voldoende beoordeeld. Zorg De organisatie de leerlingenzorg is verbeterd. De intern begeleider houdt strikt toezicht op het nakomen afspraken en de kwaliteit de handelingsplannen, die voldoende is. De uitvoering de zorg gebeurt grotendeels door leerkrachtondersteuners; de verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de groepsleraren. De evaluatie de zorg is als onvoldoende gewaardeerd. De inspectie heeft geconstateerd dat de gestelde doelen voor leerlingen in veel gevallen niet gehaald worden, terwijl niet gereflecteerd wordt op mogelijke oorzaken daar. Pagina 8 9
hetonderwus 3. TOEZICHTARRANGEMENT De Inspectie het Onderwijs kent aan De Driesprong het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Het basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en, eventueel, een onderzoek in het kader het Onderwijsverslag of themaonderzoeken of een vierjaarlijks bezoek. Pagina 9 9