Handleiding Docenten/Begeleiders In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor klassikaal begeleidt. 1. Algemene informatie p.2 2. Inloggen p.2 a. Inloggen met je BSN p.3 b. Inloggen als buitenlandse student p.3 c. Anonimiteit p.3 d. Hoe werkt het anoniem inloggen? p.4 e. Checklist voor als het inloggen niet lukt p.5 3. Afsluiten van de vragenlijst p.5 4. Toelichting bij vragen p.6 1. I tje p.6 2. Onderwijs(inhoud) en gemiddelden p.6 3. Toetsing p.6 4. Studiebegeleiding p.7 5. Onderwijstijd p.7 6. (Studie)loopbaanbegeleiding p.7 7. Studeren met een beperking p.7 8. Sfeer en Veiligheid p.7 1
1. Algemene informatie: JOB-monitor wordt georganiseerd en gecoördineerd door de landelijke vakbond voor mbostudenten: de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs (JOB). JOB helpt mbo-studenten bij klachten en geeft advies. Het is belangrijk om studenten te wijzen op het belang van het serieus invullen van de JOB-monitor. Waarom is dit belangrijk? Door de JOB-monitor in te vullen kunnen studenten anoniem aangeven hoe tevreden zij zijn over het onderwijs dat ze krijgen op school. De resultaten worden gebruikt door school om de school te verbeteren. Maar studenten kunnen ook zelf actief de onderwijskwaliteit op hun instelling verbeteren! Als de resultaten bekend zijn kunnen zij die online bekijken en kunnen ze zien wat er goed gaat op school en wat beter kan. Door gesprekken met docenten of met hulp van de studentenraad kunnen er zaken verbeterd worden op school. Daarnaast kijkt de onderwijsinspectie naar de resultaten. Tot slot gebruik JOB de resultaten om landelijk aandacht te vragen voor het mbo onderwijs. Kortom: de mening van studenten telt! Vanuit JOB hebben we een filmpje gemaakt om het belang van het invullen van de monitor te benadrukken. U kunt dit filmpje laten zien voordat u de monitor afneemt in uw klas. Het filmpje is te vinden op www.jobmbo.nl/monitor Daarnaast helpt het om de enquête aan het begin van de les in te laten vullen en niet aan het einde wanneer studenten daarna naar huis gaan of pauze hebben en liever weg willen. Het invullen van de enquête duurt gemiddeld 15 minuten. 2. Inloggen: Onder het kopje JOB-monitor vragenlijst op www.jobmbo.nl/monitor kunnen de studenten de vragenlijst invullen. 2
a. Inloggen met je BSN: Studenten loggen in met hun BSN, tenzij het een buitenlandse student betreft (zie daarvoor kopje 2.b). Het BSN is te vinden op het paspoort, ID-kaart of op de achterkant van het rijbewijs. Meestal hebben studenten wel één van deze documenten op zak. b. Inloggen als buitenlandse student: In het geval van buitenlandse studenten kan er worden ingelogd met het onderwijsnummer. Vaak hebben studenten hun onderwijsnummer niet paraat. Het is daarom raadzaam om vooraf een lijst te hebben met de namen van buitenlandse studenten en hun onderwijsnummer. Deze lijst is op te vragen bij de administratie van de instelling. c. Anonimiteit: Vaak komen er vragen van studenten hoe het kan dat zij met hun BSN moeten inloggen, hoewel de vragenlijst wel anoniem is. Als u hier vragen over krijgt, kunt u de student wijzen op een instructievideo die wij hebben gemaakt om deze manier van inloggen uit te leggen. De instructievideo vindt u eveneens op www.jobmbo.nl/monitor. 3
Bekijk dit filmpje en de onderstaande informatie eerst zelf, zodat u ongeruste studenten kunt uitleggen hoe het inloggen in zijn werk gaat en hoe de anonimiteit van de JOB-monitor is gegarandeerd. Het is erg belangrijk studenten hier op te wijzen, omdat zij anders wellicht niet eerlijk antwoord durven te geven! d. Hoe werkt het anoniem inloggen? JOB vraagt naar het BSN om zo BRON-gegevens op te halen van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Door het ophalen van die gegevens uit BRON hoeft JOB geen extra vragen te stellen (bijvoorbeeld: Welke studie doe je? Welk niveau? Etc.) Dit maakt de vragenlijst een stuk korter! DUO zet het BSN vervolgens om naar een anoniem onderzoeksnummer. Dat anonieme onderzoeksnummer sturen zij door naar het onderzoeksbureau. Het onderzoeksbureau ziet dus alleen de gegeven antwoorden en wat extra gegevens over bijvoorbeeld de studie, maar nooit wie de enquête heeft ingevuld. Eigenlijk wordt de enquête dus ingevuld met een anoniem nummer, ook al lijkt het niet zo. DUO kan nooit zien wat er wordt ingevuld, en JOB en het onderzoeksbureau kunnen nooit zien wie de antwoorden invult. In het filmpje over de werking van de inlog wordt dit ook uitgelegd voor studenten. 4
e. Checklist voor als het inloggen niet lukt: Als een student niet kan inloggen is het eerst belangrijk om te kijken waar dit aan ligt. Controleer eerst of: 1. Het ingevoerde onderwijsnummer (BSN-nummer) bestaat uit 9 cijfers. 2. De student de enquête al heeft ingevuld. Het is namelijk mogelijk dat de student de vragenlijst thuis al heeft ingevuld. Hier wordt een melding van gemaakt als de student opnieuw inlogt. 3. De student de browser tussentijds heeft gesloten. In dat geval moet hij/zijn 10 minuten wachten om weer in te kunnen loggen. 4. De opleiding buiten het onderzoek valt. Mocht het probleem nog steeds niet verholpen zijn, dan kunt u bellen met de helpdesk van DUO: 050-5999000. De helpdesk is dagelijks te bereiken tussen 09.00 u. en 17.00 u. Kan een student nog steeds niet inloggen met BSN of het onderwijsnummer? Dan is er iets mis met de inschrijving of is de student niet ingeschreven vóór 1 december 2015. In dat geval kan de student de monitor niet invullen. Let op! Zorg dat studenten bij het inloggen met hun BSN maar één keer op de groene verder knop drukken! Het kan even duren voordat er wordt doorgeschakeld naar de vragenlijst. Dit kan aan de internetverbinding van de school liggen. Zorg dat de studenten rustig wachten. Als ze vaker op de verder knop drukken worden ze uit het systeem gegooid en moeten ze 10 minuten wachten om weer in te kunnen loggen. Dat is niet bevorderlijk voor de motivatie om de vragenlijst in te vullen en dus ook niet voor de uiteindelijk repsons. 3. Afsluiten van de vragenlijst: Na de vragenlijst vragen we of studenten interesse hebben om JOB te volgen via facebook en twitter. Als zij op het facebook en twitter-icoontje drukken komen zij op deze social media pagina s terecht. Het is goed om te weten dat wij de studenten nadrukkelijk vragen om ons te volgen via facebook en twitter. Deze media worden steeds belangrijker om direct met onze achterban, de mbo-student, te kunnen communiceren. Wij kunnen studenten zo ook direct op de hoogte stellen van belangrijke resultaten van de JOB-monitor. Zo blijven studenten betrokken bij de voortgang van de monitor en bij onze organisatie als geheel. Langer dan een paar minuten hoeft het bezoek aan facebook en twitter, na afloop van de monitor, niet te duren. U kunt na een eventueel bezoek aan deze social-media sites het reguliere lesprogramma vervolgen. 5
4. Toelichting bij vragen: Er staan een aantal zaken in de vragenlijst waarvan wij uit ervaring weten dat die bij studenten vragen kunnen oproepen. Ondanks dat wij de vragen uitgebreid en op alle niveau s getest hebben, kan het dus voorkomen dat studenten niet direct begrijpen wat we met een vraag bedoelen. Wij hebben de meest voorkomende problemen en vragen op een rij gezet: 1. Om te voorkomen dat studenten niet weten wat wij bedoelen met een vraag, staat bij veel vragen een [i]. Zoals hier: Als de student met de muis over de [i] beweegt, komt er extra informatie te staan over wat we precies bedoelen met deze vraag. Communiceer dit met studenten als ze een vraag niet goed begrijpen. 2. Vaak wordt er aan studenten gevraagd of ze gemiddeld kunnen aangeven wat ze van iets vinden, bijvoorbeeld bij het thema Onderwijs(inhoud). Het is vaak lastig voor studenten om dit goed aan te kunnen geven. We leggen dit ook uit in een [i] (zie voorbeeld bij 4.1) maar het kan zijn dat studenten het alsnog lastig vinden om een antwoord te geven op algemene vragen over bijvoorbeeld docenten of lesmateriaal. Leg uit dat we hier vragen naar een algemeen beeld. Dus als studenten, in het voorbeeld van docenten, denken aan alle docenten, zijn ze dan over het algemeen positief of negatief? Vinden ze dat ze vooral goede of vooral slechte docenten hebben? Op die manier kunnen ze nadenken over alle vragen waar om een gemiddelde wordt gevraagd. 3. Bij het thema Toetsing zit de vraag of de toetsen aansluiten op wat je hebt geleerd. Als studenten niet weten wat er bedoeld wordt met aansluiten dan kan er als extra toelichting bij gezegd worden dat we hier bedoelen of de toetsen overeen komen met wat je hebt moeten leren. Of zoals een student het tijdens het testen verwoordde: Hiermee bedoelen jullie of het dezelfde stof is als dat de docent heeft gezegd dat je moest leren. En dat bedoelen we er inderdaad mee. 6
4. Bij het thema Studiebegeleiding wordt de vraag gesteld of er voldoende mogelijkheid is om in je eigen tempo te leren. Mochten studenten hier vragen over stellen dan betekent dat niet alleen of ze alles kunnen doen wat ze in de les moeten doen, maar ook of ze gedurende hun hele studie genoeg tijd hebben om alles te leren. We vragen hier dus om een gemiddelde. 5. Het thema Onderwijstijd kan lastig zijn voor studenten. Hier moeten ze namelijk gaan rekenen hoeveel tijd ze op school zijn. Dit verschilt vaak per week en we vragen hier dan ook om een gemiddelde. Als studenten aangeven 24 uur op school te zitten en niet weten wat ze moeten invullen, dan kan je vragen of ze soms vaker dan 24 uur op school zitten (blijven ze na de les vaak nog even op school? Of doen ze hun huiswerk in het OLC zodat ze thuis niets meer hoeven te doen etc.). Is het antwoord ja, dan kunnen ze 24-32 uur aangeven. Is het antwoord nee dan kunnen ze 16-24 uur aangeven. We bedoelen met het aantal uur op school ook de pauzes en de zelfstudie uren etc. De laatste vraag in dit blok is vaak lastig voor studenten die nog geen stage hebben gelopen. Toch hebben ze vaak een beeld van hun hele studie en weten ze wel wanneer ze stage moeten lopen. Misschien gaan ze pas in het derde jaar stage lopen en zouden ze dat nu al willen doen, of misschien moeten ze meteen stage lopen en vonden ze dat veel te snel. Het gaat hier om de tevredenheid van de student over de verhouding tussen stage en studie, en daar kunnen studenten die (nog) geen stage hebben gelopen ook wat over zeggen. 6. Het thema (Studie)loopbaanbegeleiding kan ook vragen oproepen omdat we hier vragen naar de tevredenheid van de begeleiding in keuzes. Er wordt eerst gevraagd naar de keuzes tijdens de opleiding. Daarmee bedoelen we of je door de studieloopbaanbegeleider of mentor goed begeleid wordt in de keuzes die je moet maken tijdens je studie (bijvoorbeeld voor een stage of eventuele keuzevakken). Verderop in dit blok vragen we of je goed begeleid wordt in de keuzes die je tijdens je studie moet maken voor na je studie. Dit staat ook extra uitgelegd bij de [i] s. 7. Het thema Beperking levert ook vaak vragen op. Hier wordt gevraagd of de student last heeft van één of meerdere beperkingen. De vraag is zo opgesteld dat de meest voorkomende beperkingen er in voorkomen. Het komt dus zelden voor dat een student zijn of haar beperking niet bij de antwoorden ziet staan. Geeft de student zelf al aan wat zijn of haar beperking is, en zegt hij/zij dat zijn of haar beperking er niet bij staat, kijk dan met de student mee of dit echt niet het geval is. LET OP! Wil de student niet aangeven wat de beperking is (ook al is de enquête anoniem) dan kan de student helemaal onderaan de lijst anders aanklikken. 8. Het thema Sfeer en veiligheid behandelt het gevoel van veiligheid en sfeer binnen de school. Als hier vragen over komen, leg dan uit dat met veiligheid niet alleen aspecten van veiligheid bedoeld worden die te maken hebben met bijvoorbeeld brandveiligheid of detectiepoortjes en dergelijke maar ook een gevoel van veiligheid. Als studenten vragen naar de betekenis van sfeer, leg dan uit dat hier de aankleding etc. van de school wordt bedoeld. Heeft de school een prettige en gezellige uitstraling? Vinden ze het op school fijn om rond te lopen, in de aula te zitten etc.? 7