Aan Het College van Bestuur van alle ROC's, AOC's en vakscholen Alle leden van de kenniskringen MBO toelichting op de aanvullende verslaglegging SMW in het MBO Projectnummer 117804 09/0634/sr 27 10 09 B. Brinkman Telefoon 06-22905479 b.brinkman@nji.nl Geachte heer/mevrouw In de regeling Schoolmaatschappelijk werk in het MBO zijn door het ministerie van OCW middelen beschikbaar gesteld om binnen het MBO een impuls te geven aan de structurele ontwikkeling van schoolmaatschappelijk werk (SMW). De toelichting bij de regeling geeft nadere informatie per artikel waarbij in artikel acht (verantwoording en controle) sub. twee gesproken wordt over een aanvulling op het jaarverslag. Deze aanvulling is bedoeld om beleidsinformatie te verzamelen over de inhoud en omvang van persoonlijke en maatschappelijke problematiek onder deelnemers in het MBO en het beroep dat gedaan wordt op het SMW. De relevante thema s hiervoor zijn in een bijlage bij de regeling genoemd waarbij voor de uitwerking verwezen is naar de jaarlijkse monitor van het Nederlands Jeugdinstituut (NJI). In deze brief geven wij informatie over deze uitwerking. De afdeling Onderwijs en Jeugdzorg van het NJI doet in opdracht van de overheid jaarlijks onderzoek naar de stand van zaken in de ontwikkeling van de leerlingzorg in het onderwijs en de samenwerking met externe partijen. Het betreft hier zowel het primair-, het voortgezet- en het middelbaar beroepsonderwijs. De resultaten worden beschreven in de z.g. ZAT-monitor. Hierin komen vragen aan de orde die de instellingbrede situatie in kaart brengen met betrekking tot de zorg voor deelnemers en samenwerking met partijen buiten het onderwijs. Deze monitor is inmiddels bij alle MBO-instellingen bekend. Voor de toezending van de vragenlijsten is een vast bestand aan contactpersonen opgebouwd. Op verzoek van OCW zijn de vragen met betrekking tot het SMW in het MBO toegevoegd aan deze monitor met het doel de administratieve last voor het MBO zoveel mogelijk te beperken. Om de vragen over SMW adequaat te kunnen beantwoorden, is het van belang om een cliëntenregistratie te voeren die de voor dit doel noodzakelijke data oplevert. In de bijlage is een registratiemodel opgenomen waarin de specifieke vragen over SMW zijn verwerkt. Het model is een versoberde vorm van de ZAT-registratie. Dit heeft het voordeel dat ingeval duidelijk wordt dat er sprake is van complexe problematiek waarvoor het ZAT ingeschakeld moet worden, de SMWregistratie naadloos opgenomen kan worden in de ZAT-registratie.
De ontwikkelingen op het gebied van de registratie worden uitgewisseld in de Kenniskringen zorg in en om het MBO in de diverse provincies. De huidige voorstellen worden volgend jaar geschikt gemaakt om ingepast te worden in verschillende deelnemervolgsystemen die gebruikt worden in het MBO. Mocht u n.a.v. deze brief nog vragen hebben, dan kunnen de leden van de kenniskring zich wenden tot één van de onderstaande contactpersonen. Alle anderen kunnen contact opnemen met ondergetekende. Met vriendelijke groet, Nederlands Jeugdinstituut B. Brinkman Onderwijs & Jeugdzorg Projectleider MBO Contactpersonen: Ben Brinkman Hans Kruijssen Lies Talsma Trudy Boonman 2/9
Nadere toelichting vragen betreffende SMW in het MBO Vraag 1: Hoeveel keer is er een beroep gedaan op het SMW in kalenderjaar x. Toelichting :Het gaat hierbij om het totaal van de persoonlijke contacten tussen SMW-er en deelnemer. Het betreft hier alle contacten (dus ook de telefonische) tussen deelnemer en SMW-er. Vraag 2: Hoe is de verdeling van hulpvragen over de onderstaande categorieën Toelichting: Het gaat om de volgende categorieën. Hierbij zijn meerdere scores mogelijk. O Gedragsproblematiek van de deelnemer: O Internaliserend (naar binnen gericht, stil, teruggetrokken) O Externaliserend (naar buiten gericht, expressief, agressief) O Binnen de school O Buiten de school O Lichamelijke Gezondheidsproblematiek: O Ziekten/handicap O Verslaving O Zwangerschap O Psychosomatische klachten O anders n.l. O Geestelijke Gezondheidsproblematiek: O Depressie/Suïcidale klachten/angsten/fobieën /eetstoornissen O Anders n.l. O Leef- en gezinsomstandigheden: O Financiën jongere O Financiën gezin O Huisvesting O Problemen tussen ouders O Opvoedingsproblemen O Verwaarlozing O Mishandeling/sexueel misbruik O anders nl. O Functioneren op school: O Problematisch verzuim O Motivatieproblemen O Achterblijvende prestaties O Schoolfactoren (kwaliteit begeleiding, wisseling docenten) O anders nl. O Sociaal netwerk en vrije tijd: O Negatieve vrienden O Overlast gevend O Geïsoleerd/teruggetrokken O Relatieproblemen met leeftijdsgenoten/medeleerlingen O Ingrijpende gebeurtenis
Vraag 3: Wat is de aard van de geboden hulp. Toelichting: Het gaat om de volgende categorieën. Meerdere antwoorden zijn mogelijk. O Schoolondersteuning (adviseren van mentoren/docenten) O Advies en/of licht ambulante hulpverlening O Toeleiding naar vervolghulp O Anders nl Vraag 4 hoe is de geboden hulp door docenten en hulpvragers gewaardeerd. Toelichting: Het betreft hier de interventies langer dan een éénmalig contact. Deelnemer: waardering in een rapportcijfer Aanmelder: waardering in een rapportcijfer 4/9
Bijlage: Introductie Registratieformulieren SMW-MBO Bij de registratieformulieren gaat het zowel om aanmelding als volgregistratie. We onderscheiden respectievelijk formulieren ten behoeve van: 1. Aanmelding en intake 2. Voortgang 3. Tijdsregistratie 4. Evaluatie sub 1: In het aanmeldingsformulier gaat het om het ordenen en systematisch verzamelen van informatie die van belang is bij de start van de begeleiding door het SMW. Er is gekozen voor een sobere opzet waarbij de minimale items aan de orde worden gesteld die bekend moeten zijn bij de start van het SMW. Sub 2: In het voortgangsformulier worden vastgelegd waar de inzet van het SMW zich op richt en wordt de afstemming met andere relevante partijen gevolgd Sub 3: Bij de tijdsregistratie is het aan te bevelen deze te beperken tot de contacten die meer omvatten dan een éénmalige contact en daarnaast het totaal vast te stellen van alle éénmalige contacten. Sub 4: In de evaluatieformulieren gaat het om de inventarisatie van de soort begeleiding die is geboden door het SMW en de mening van de meest betrokkenen hierover. 5/9
Aanmeldingsformulier SMW-MBO 1. Basisgegevens aanmelding Datum aanmelding: volgnummer: 1.a Gegevens van de aanmelder Naam aanmelder/contactpersoon: Tel. nr. en e-mail adres van de aanmelder: Functie: Locatie/opleiding: 1.b Gegevens van de deelnemer en gezin/leefsituatie Naam + voorletters deelnemer + roepnaam: Geslacht: M/V Geboortedatum: dd/mm/jjjj Leeftijd op datum aanmelding: jaar Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: Woonsituatie: O Inwonend bij twee (biologische) ouders O Inwonend bij één ouder O Pleeggezin O Wonend in zorgvoorziening O Zelfstandig wonend (al of niet met partner en/of kinderen) O Andere woonsituatie nl... O Onbekend 1.c Gegevens van ouders(s)/verzorger(s) invullen voor deelnemers van 16 en 17 jaar. Voor de oudere deelnemers alleen indien nodig. Naam + voorletters: Adres: Telefoon: E-mail adres: 1.d Huidige situatie De deelnemer is ingeschreven sinds: maand/jaar De deelnemer volgt de opleiding: De deelnemer zit in groep/klas: Niveau: 1 2 3 4 Naam begeleider/mentor: Voor de onderwijszorg is een speciaal handelingsplan opgesteld voor de deelnemer O ja O nee O onbekend Is er in de afgelopen drie maanden sprake van ongeoorloofd schoolverzuim / spijbelen: O nee O af en toe O vaak 2. Verkenning van de problematiek 2.a Korte omschrijving probleemsituatie: Wat is de aanleiding voor de aanmelding bij SMW? 6/9
Wat is bekend over achtergronden van de deelnemer die mogelijk een rol spelen zoals het gezin en de vriendenkring? Sinds wanneer worden de aangegeven problemen gesignaleerd: O 1-2 weken of korter O 3-4 weken O 1-3 maanden O 4-6 maanden O 7-12 maanden O langer dan een jaar O onbekend 2B. Problematiek hangt samen met: Meer antwoorden mogelijk O Gedragsproblematiek: O Internaliserend (naar binnen gericht, stil, teruggetrokken) O Externaliserend (naar buiten gericht, expressief, agressief) O Binnen de school O Buiten de school O Lichamelijke Gezondheidsproblematiek: O Ziekten/handicap O Verslaving O Zwangerschap O Psychosomatische klachten O anders n.l. O Geestelijke Gezondheidsproblematiek: O Depressie/Suïcidale klachten/angsten/fobieën /eetstoornissen O Anders n.l. O Leef- en gezinsomstandigheden: O Financiën jongere O Financiën gezin O Huisvesting O Problemen tussen ouders O Opvoedingsproblemen O Verwaarlozing O Mishandeling/sexueel misbruik O anders nl. O Functioneren op school: O Problematisch verzuim O Motivatieproblemen O Achterblijvende prestaties O Schoolfactoren (kwaliteit begeleiding, wisseling docenten) O anders nl. Sociaal netwerk en vrije tijd O Negatieve vrienden O Overlast gevend O Geïsoleerd/teruggetrokken O Relatieproblemen met leeftijdsgenoten/medeleerlingen O Ingrijpende gebeurtenis 7/9
2C. Eerdere of lopende aandacht, onderzoek, hulp of begeleiding Welke begeleiding is binnen het MBO nu of eerder ondernomen? Ja/nee/weet niet Zo ja, door wie, hoe, wanneer en met welk resultaat? Is bekend of de deelnemer/het gezin momenteel of eerder contact heeft (gehad) met hulpverlening of begeleiding buiten de school? Ja/nee/weet niet Zo ja, met wie, hoe en wanneer? Heeft de deelnemer momenteel voor zover bekend- politie- of justitiecontacten? O ja O Nee Is de deelnemer aangemeld bij de verwijsindex? O ja O Nee Indien er sprake is van een gediagnosticeerde stoornis, geef aan welke: O ADHD O ASS (autisme spectrum stoornis ) O anders nl. Voortgangsformulier SMW-MBO Samenvattende conclusies t.a.v. van probleem/situatie en oplossingen Doelstelling begeleiding: Actie(s): Terugkoppeling naar: Naam: Tijdstip Is de deelnemer gedurende de SMW begeleiding besproken in het intern zorgoverleg. O ja O nee Is de deelnemer gedurende de SMW begeleiding besproken in het ZAT O ja O nee 8/9
In Exel-bestand bijhouden per deelnemer : Datum begin contact Tijdsinvestering Datum afsluiting contact Tijdsregistratieformulier Evaluatieformulier SMW interventie Resultaat SMW interventie: Aard van de SMW interventie: (meerdere keuzes mogelijk) O Schoolondersteuning (adviseren mentoren/docenten) O Advies en/of licht ambulante hulpverlening O Toeleiding naar vervolghulp O Anders nl Waardering van de geboden hulp door: Omcirkelen wat van toepassing is Deelnemer: waardering in een rapportcijfer Aanmelder: waardering in een rapportcijfer 9/9