1. nleiding Di documen beschrijf de mehode voor de waarneming van de Diensenprijzen; commerciële diensverlening (Diensenprijzenindex, DP). 2. Doel De DP heef als doel om de gemiddelde prijsonwikkeling weer e geven van diensen 1 geproduceerd door Nederlandse bedrijven, die zijn afgeze op de binnenlandse en buienlandse mark. De prijsonwikkeling kom o uidrukking in de vorm van indexcijfers waarbij een bepaalde periode als basis geld en op 100 is geseld (he basisjaar). 3. Definiie en classificaie De DP is een oupu prijsindex van diensen verleend door Nederlandse ondernemingen. Geïmporeerde diensen vallen hier nie onder. Een oupuprijsindex beeken da prijzen worden waargenomen bij de diensverlener. De prijsindex word zo veel mogelijk gebaseerd op prijzen zoals deze zijn gerealiseerd door de diensverlener. Di beeken da prijzen worden waargenomen exclusief subsidies en belasingen, maar inclusief koringen. De index dek de verlening van diensen voor zowel inermediair verbruik als finaal verbruik (waaronder expor en consumpieve besedingen). De DP is een Business-o-All index, da wil zeggen da de DP diensen aan zakelijke en pariculiere klanen omva. De DP is e inerpreeren als een macro-economische indicaor, bijvoorbeeld als één van de indicaoren voor inflaoire druk. De prijsindexcijfers van de DP zijn onderverdeeld naar soor aciviei. Deze onderverdeling is gebaseerd op de CPA2008-indeling (Classificaie van Producen naar Aciviei), een door de Europese Unie opgeselde classificaie. De DP omva secie H /m N van de CPA 2008. Di zijn diensen bereffende vervoer en opslag (secie H), Logies-, maalijd- en drankversrekking (Secie ) informaie en communicaie (Secie J), Financiële insellingen (Secie K), verhuur van en handel in onroerend goed (secie L), advisering, onderzoek en overige specialisische zakelijke diensverlening (secie M) en verhuur van roerende goederen en overige zakelijke diensverlening (Secie N). 1 Naas de DP publiceer he CBS een Producenenprijsindex (PP), waarin de afzeprijsonwikkeling van goederen weergegeven word.
4. Dekking De zakelijke diensverlening omva alle branches (marksegmenen) in de secies H o en me N van de CPA2008-indeling. De DP dek nie alle caegorieën van deze indeling volledig. Een deel van de caegorieën word (nog) nie waargenomen bijvoorbeeld omda hiervoor geen Europese verplichingen gelden en/of geen budge voor is, en een deel van de caegorieën word nie gepubliceerd, bijvoorbeeld om redenen van verrouwelijkheid. 5. Werkwijze De diensenprijsindices worden per kwaraal berekend. De daa worden verzameld door middel van enquêering, waarbij een vas bedrijvenpanel ieder kwaraal naar de prijzen van represenaieve diensen word gevraagd. Deze waarneming word aangevuld me overige inerne en exerne bronnen. Er worden wee waarnemingsmehoden bij de enquêering gebruik. De eerse mehode beref Modelprijzen, waarbij de prijs van een specifiek omschreven diens word uigevraagd. De weede beref Uni Values, waarbij voor specifiek omschreven eenheden (ype diensverlening) bijvoorbeeld de aanallen gewerke uren en bijhorende opbrengsen worden uigevraagd. De CPA-indeling ken een onderverdeling naar hoofdreeksen (de in paragraaf 3 genoemde leers) o seeds gedeailleerdere caegorieën. De waargenomen prijzen zijn gekoppeld aan een caegorie op he mees gedeailleerde niveau (de deelmark) waarvoor waarneming plaasvind. Een bedrijf kan voor één of meerdere diensen per deelmark prijzen aanleveren (prijsposen). Op basis van deze prijsposen word per deelmark de prijsonwikkeling en opziche van he voorgaande kwaraal bepaald. Hiervoor worden per deelmark een gewogen gemiddelde prijsonwikkeling berekend van de geënquêeerde bedrijven die in die deelmark acief zijn. De weging is afhankelijk van de relaieve omze van een bedrijf in de deelmark. De prijsonwikkeling word omgeze naar een index. Vervolgens worden de indices per deelmark op basis van omze gewogen geaggregeerd naar de hoger gelegen niveaus o en me de oaalindex van de diensenprijzen. De bron hiervoor zijn omzecijfers ui de Naionale Rekeningen, waar nodig aangevuld me overige informaie. Diensen waarvoor in een periode geen prijzen beschikbaar zijn, krijgen bij de verwerking de gemiddelde onwikkeling mee van de overige prijsposen van he bedrijf in die deelmark. ndien er geen overige prijsposen van hezelfde bedrijf zijn, krijg de diens de gemiddelde onwikkeling van de deelmark als geheel. ndien er geen waarneming is in een deelmark krijg de deelmark de waarde van he eers hoger gelegen aggregaa waar een prijsindex voor berekend kan worden.
6. ndexberekening Hieronder volg een overzich van de indexberekening 2. Sap 1: gemiddelde prijsonwikkelingen per bedrijf Op he laagse niveau van de DP worden prijzen van diensen per bedrijf ongewogen meekundig gemiddeld. Op di niveau word alleen he prijsverloop en opziche van de vorige periode gemeen: p p 1 1 n Me: he gemiddelde prijsverloop bij een bedrijf in een deelmark van kwaraal en opziche van kwaraal -1. p de waarde van de prijspos in kwaraal. 1 p de waarde van de prijspos in kwaraal -1. n he aanal prijsposen van een berichgever in de deelmark. Sap 2: indexcijfers per deelmark Me de gemiddelde prijsonwikkelingen ui sap 1 worden de indexcijfers per deelmark berekend door prijsonwikkelingen per bedrijf e wegen. Daaroe worden eers de prijsonwikkelingen per bedrijf en opziche van he laase kwaraal in he voorgaande jaar berekend: / j 1 k 1 / j 1 * k 2 Me: / j 1 he gemiddelde prijsverloop bij een bedrijf in een deelmark van kwaraal en opziche van he laase kwaraal van he voorgaande jaar. k he gemiddelde prijsverloop bij een bedrijf in een deelmark van kwaraal en opziche van kwaraal -1. 1 / j 1 he gemiddelde prijsverloop bij een bedrijf in een deelmark van kwaraal 1 en opziche van he laase kwaraal van he voorgaande jaar. 2 Vaak zijn aanvullende berekeningen nodig, bijvoorbeeld bij onbrekende waarden of aanpassingen van de gewichen. Deze paragraaf geef alleen de algemene berekening weer.
Vervolgens word de index en opziche van he laase kwaraal in he voorgaande jaar berekend: wˆ * / j 1 *100 wˆ Me: de index van de deelmark van kwaraal en opziche van he laase kwaraal in he voorgaande jaar. / j 1 he gemiddelde prijsverloop bij een bedrijf in een deelmark van kwaraal en opziche van he laase kwaraal van he voorgaande jaar. ŵ he gewich van een bedrijf in de deelmark. ŵ de som van de wegingen van alle bedrijven in de deelmark. To slo word de index en opziche van he basisjaar berekend: / 0 Me: * 100 j 1 / 0 / 0 de index van de deelmark en opziche van he basisjaar. de index van de deelmark en opziche van he laase kwaraal in he voorgaande jaar. j 1 / 0 de index van de deelmark van he laase kwaraal in he voorgaande jaar en opziche van he basisjaar. Sap 3: indexcijfers voor hogere aggregaen De indices per deelmark worden geaggregeerd naar hogere niveaus. Voor ieder hoger niveau geld da de index he gewogen gemiddelde is van de indices van he daaronder gelegen niveau: A / 0 D / 0 w * w Me: A / 0 de index van he aggregaa en opziche van de basisperiode. D / 0 de aggregaa- of deelmarkindex op he onderliggende niveau.
w he gewich van de aggregaa- of deelmarkindex op he onderliggende niveau. w de som van de gewichen van de aggregaa- of deelmarkindices op he onderliggende niveau. 7. Frequenie waarneming en publicaie De DP is een kwaraalsaisiek die word gepubliceerd op Saline (de daabank van he CBS). He publicaiemomen hang af van de waarneemmehode. ndices die bepaald worden door de waarneemmehode Modelprijzen (zie paragraaf 5) worden 45 dagen na afloop van he kwaraal gepubliceerd. ndices die bepaald worden door de waarneemmehode Uni values worden 75 dagen na afloop van he kwaraal gepubliceerd. Di zijn voorlopige cijfers. De definiieve cijfers worden voor alle indices 135 dagen na afloop van he kwaraal gepubliceerd. Bij de publicaie worden de indices, kwaraal-op-kwaraalonwikkelingen en jaar-opjaaronwikkelingen weergegeven. De publicaieabel geef ook informaie over welke caegorieën van diensen nie worden gepubliceerd omda ze verrouwelijk zijn of omda ze nie worden waargenomen.