Jury Excellente Scholen

Jury Excellente Scholen Schoolrapport 2014 OBS De Venen BO Reeuwijk

Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 18JF Obs De Venen Aanvrager dhr. Ron de Bruijn Adres Hooiweide 2 Reeuwijk Leerlingenaantal 361 (door de school zelf opgegeven, april 2014) Percentage gewogen 3% leerlingen (2013) Bestuur: Stichting Klasse De Venen is een basisschool die het predicaat Excellente School 2012 en 2013 uitgereikt heeft gekregen. Obs De Venen is gehuisvest is een modern gebouw samen met twee andere scholen en met diverse andere voor- en naschoolse voorzieningen. De school oogt ruim, open en fris met veel glas. De lokalen zijn modern en kleurrijk ingericht met smartboards en computers voor de leerlingen. De school maakt samen met andere openbare scholen uit Gouda, Bodegraven, Waddinxveen en Woerden deel uit van de Stichting Klasse. Een stichting met twintig onderwijslocaties waaronder een school voor speciaal onderwijs en een school voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. 2. Motivatie van de school De onderbouwing die obs De Venen bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. Ook in schooljaar 2013-2014 zijn onze resultaten op een goed niveau gebleven en zijn er veel relevante innovaties geweest. Het afgelopen jaar hebben wij getracht een goede ambassadeur voor het project Scholen leren van elkaar te zijn. Veel scholen en directieberaden hebben onze school in dit kader bezocht. 3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: taal en rekenen-wiskunde; 2. resultaten op de andere leergebieden: oriëntatie op jezelf en de wereld, kunstzinnige oriëntatie, bewegingsonderwijs en sport, en Engels; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, redzaamheid, wetenschap en techniek, ondernemen, filosofie, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder presenteren we de eindresultaten die de school in de periode 2011-2014 heeft behaald. De gegevens zijn afkomstig van de Inspectie van het Onderwijs. Het gaat om ongecorrigeerde gegevens. 1

Eindresultaten Jaar Score Aantal deelnemers Aantal niet-deelnemers 2011 cito: 535,2 46 1 2012 cito: 538,7 46 0 2013 cito: 542,7 49 0 2014* cito: 538,4 44 1 * In 2014 hebben Aan de Cito-toets hebben twee leerlingen deelgenomen die korter dan twee jaar op De Venen zaten. Ook de leerling die niet-deelgenomen heeft betrof zo n zij-instromer (met PrO-advies). Als hiervoor wordt gecorrigeerd komt de Cito-score op 538,8. Op grond van de resultaten die obs De Venen in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Als recente ontwikkeling binnen deze indicator noemt de school in het aanmeldingsformulier het volgende. Aanschaf nieuwe taalmethode en het daarbij behorende implementatietraject; ambitie voor streefkwaliteit vastleggen. De delegatie van de jury heeft de ogenschijnlijke terugval van 2014 in de resultaten op de cito-eindtoets onderzocht. Het is voldoende aangetoond dat het opzienbarend resultaat van vorig jaar (542,7) echt een uitschieter naar boven was. In 2013 waren er twaalf pluskinderen, waarvan er velen een cito van rond de 550 behaalden, die het gemiddelde enorm naar boven hebben getild. Met de entreetoets van deze groep in groep 7 was dit al te voorzien. De school noemt het een leuk jaar, maar niet reëel. Uit de entreetoets van groep 8 van dit jaar is de verwachting dat in 2015 deze groep rond het gemiddelde van 538 gaat scoren. Met de trendanalyses in de hand is de delegatie van de jury voldoende overtuigd dat 2013 een vertekend beeld heeft opgeleverd en dat de resultaten van 2014 als goed beoordeeld kunnen worden. 3.2 Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Als recente ontwikkeling noemt de school in de aanmelding het volgende. Oprichten Vrienden van de Venen; steunfonds voor talentontwikkeling gebaseerd op meervoudige intelligenties; subsidieaanvraag Engels bij het Europees Platform. Met het budget van Vrienden van de Venen (op vrijwillige basis 30 per gezin) heeft de school op enkele gebieden ook dit jaar weer goed ingezet. In groep 4-5- 6 heeft nu ieder kind een tablet en daar komt elk jaar een klas bij. De subsidieaanvraag voor Engels heeft geleid tot de start van een teamtraining voor Engels voor alle leraren van groep 1 t/m 8. Het team is enthousiast begonnen. Frans in de bovenbouw was al ingevoerd, omdat er iemand beschikbaar was en omdat dit voor de brugklassers vaak een moeilijk vak bleek. 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) Als recente ontwikkeling binnen deze indicator noemt de school in de aanmelding het volgende. Verdiepingsslag met betrekking tot debatteren; nieuw pestprotocol; 2

uitbreiding techniekochtenden; aanpassing meer- en hoogbegaafdenprotocol. In het gesprek met de leerlingen blijkt dat de verdiepingsslag debatteren in groep 7 enthousiast is ontvangen. Ze krijgen ook extra lessen om hun talenten te ontdekken in drama, kunst en muziek. Daarnaast zijn er projecten met betrekking tot ontwikkelingslanden, KiKa en Wandelen met water. 4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) Bij haar aanmelding beschrijft obs De Venen geen recente ontwikkeling binnen deze indicator. In groep 3 waren de leesopbrengsten te laag. Met de kenmerken van de leerlingenpopulatie in beeld heeft de school geprobeerd dit onder controle te krijgen. Daarom is geprobeerd de oudste kleuters in groep 2 al twee kernen te laten beheersen. Dit ging te snel. Eén kern was wel goed te doen. Alle oudste kleuters beheersen nu alle letters voordat ze naar groep 3 gaan. Daarom wordt in groep 3 nu succesvol gestart met kern 2. Dit is een goed voorbeeld van je populatie kennen en daarop inspelen. Met de invoering van de nieuwe taalmethode Taal actief zoemt de school nog meer in op de talenten van de individuele leerling. De leerling kan nu beter op eigen niveau werken. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) De jury hanteert bij de beoordeling van (semi-)eindtoetsresultaten in het basisonderwijs meerdere referentiematen, te weten voor alle scholen die uitkomen boven het landelijk gemiddelde, voor scholen in de vier grote steden die uitkomen boven het G4-gemiddelde en scholen daarbuiten die uitkomen boven het gemiddelde van niet G4-gemeenten, en ten slotte de bovenkant van de bandbreedte die de jury hanteert op basis van het aandeel leerlingen met laagopgeleide ouders. Voor 2014 betreft het dan de volgende referentiematen: gemiddelde eindtoetsscore (cito-) landelijk 534,8; voor scholen binnen de G4 is de gemiddelde score 533,6, voor scholen buiten de G4 535,0 1 ; voor scholen met 3% laagopgeleide ouders hanteert de jury een grens van 540,2. Vergeleken met deze drie referentiematen voor 2014 constateert de jury voor obs De Venen het volgende. a. De resultaten lagen boven het landelijk gemiddelde van 534,8. b. De school haalt als school buiten de G4 een resultaat dat boven het 1 Schatting op basis van gegevens van Cito. 3

gemiddelde ligt voor scholen buiten de G4. c. De school heeft in 2013 een aandeel laagopgeleide ouders van 3%; de jury hanteert daarbij een grens van 540,2. Deze grens wordt door de school in 2013 bereikt. Een toelichting en de tabel met de bandbreedte die de jury hanteert, zijn te vinden in het eindverslag van de jury, Maatgevende scholen III. Verhouding van de eindresultaten tot de excellentiegrens Jaar Eindresultaten ruim boven de verwachting* 2011 Nee 2012 Nee 2013 Ja 2014 Nee * Hierbij hanteert de jury een andere norm dan de norm die de scholen kennen van de Inspectie. Deze norm ligt boven de bovengrens die voor scholen met een vergelijkbaar percentage gewichtenleerlingen wordt getrokken. In het aanmeldingsformulier geeft de school als recente ontwikkeling het volgende aan. In de huidige groep 8 zit een significant hoger aandeel ouders met een lboopleiding (25,42% versus 14,69% schoolbreed). Desondanks is er een gemiddelde citoscore behaald van 538,4 (inclusief zij-instromers). De school probeert met trendanalyses en interventies de opbrengsten te verhogen. Op de leerlingenpopulatie heeft ze niet altijd invloed. De groep ouders en hun kinderen verschillen per leerjaar. De school wil toch laagdrempelig blijven. Ook passend onderwijs zal de scores soms beïnvloeden maar De Venen wil toch een dorpsschool blijven die voor alle kinderen een plekje heeft. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding noemt de school geen recente ontwikkeling binnen deze indicator. De Venen voert regelmatig trendanalyses uit. De school verzamelt veel data. Zo zijn de verschillen in opbrengsten bij de twee groepen 5 aangepakt. De directie was namelijk geneigd de goede en zelfstandige leerlingen eerder in een combinatiegroep te zetten. Daardoor scoorden deze leerlingen hoger dan hun groepsgenootjes in de enkelvoudige groep. De school is daarvan teruggekomen. De opbrengsten zijn nu meer in evenwicht en in totaliteit beter. Kinderen leren namelijk ook van elkaar en van de betere leerling. 5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In haar aanmeldingsformulier geeft obs De Venen als recente ontwikkeling binnen deze indicator het volgende aan. De inrichting van het onderwijsproces bij de kleuters hebben we veranderd. We 4

werken met vier groepen 1/2, echter worden de groepen 2 gedurende twee ochtenden in de week geclusterd. Op deze ochtenden wordt een start gemaakt met de methode Veilig leren lezen om zo meer tijdswinst te behalen in groep 3 (voorinvesteren). De eerste twee kernen van de methode zijn op deze manier naar voren gehaald. Met groepsplannen voor drie vakken (technisch lezen, rekenen en spelling) en de uitbreiding binnenkort voor begrijpend lezen en de invoering van de nieuwe citonormering I t/m V, kijkt de school goed naar wat haalbaar is en wat te ambitieus is voor de leerlingen. Als voorbereiding op het voortgezet onderwijs krijgen de kinderen na de kerstvakantie viermaal per week huiswerk en drie werkbladen extra per week voor de plusgroep. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In de aanmelding noemt de school als recente ontwikkeling het volgende. Door deze aanpak kan er in groep 3 eerder begonnen worden met de technisch leesmethode Estafette. We sluiten hierdoor meer aan bij de onderwijsbehoefte van onze leerlingenpopulatie. De ouders zijn erg te spreken over de manier waarop de school met hen communiceert en zijn tevreden over de met ingang van dit jaar gestarte kennismakingsgesprekken. Ouders spreken dan met de groepsleraar over de startsituatie van hun kind in het nieuwe schooljaar en de leerdoelen in het komende schooljaar. Ook de ouder-kindgesprekken waarderen ze bijzonder. 6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) De school noemt in haar aanmeldingsformulier de volgende recente ontwikkeling binnen deze indicator. Bij de trendanalyse van schooljaar 2011-2012 constateerden wij zorg op het gebied van technisch lezen (DMT). Vervolgens hebben wij een aantal interventies uitgewerkt (zie hiervoor taalbeleidsplan). De trendanalyse van 2013-2014 laat zien dat dit zorgsignaal verdwenen is, zelfs met de nieuwe citonormering. Tevens hebben we geconstateerd dat de spellingresultaten een andere aanpak vereisen. Dit schooljaar hebben wij ons verdiept in een nieuwe taal/spellingmethode. Vanaf schooljaar 2014-2015 zullen we gaan werken met Taal actief 4. De school munt uit in zorgvuldige monitoring, signalering en evaluatie, aldus de jury vorig jaar. Dat is dit jaar niet anders. De implementatie van de nieuwe taalmethode, die beter is toegerust op de 5

leerlingkenmerken van deze school, is inmiddels in volle gang. De school hoopt hiermee haar resultaten verder te verbeteren en de leerlingen beter te kunnen bedienen op de verschillende niveaus. De school wil zich niet alleen richten op de leerlingen die (meer)begaafd zijn, maar wil ook nadrukkelijk leerlingen met zorgbehoeften in de school onderwijs op maat geven. Zo is er inmiddels een meisje met een visuele beperking en zijn twee leerlingen met een sbo-verwijzing ingestroomd. De ouders omschrijven de school als een daadkrachtige school. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding meldt de school als ontwikkeling het volgende. Hiervoor verwijzen wij naar onze volgende documenten: trendanalyses; afspraken abc; taalbeleidsplan. De school weet haar kwaliteit vast te houden en verder uit te bouwen. Dit komt door haar professionele schoolorganisatie en de bijbehorende kwaliteitsbewaking. Het onderwijsleerproces kenmerkt zich bijvoorbeeld door een doorgaande lijn in het werken met groepsplannen en een instructiemodel. Er is sprake van een veilig pedagogisch klimaat voor de leerlingen en een prettig werkklimaat voor de leraren. De directie bewaakt de gerealiseerde kwaliteit, en staat open voor kritiek. Er is ruimte voor de teamleden om zich te ontwikkelen, en de directie stelt de inbreng van teamleden op prijs. 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding geeft de school als ontwikkeling het volgende aan. Het lerend vermogen van onze school is zichtbaar in: vernieuwde werkwijze groep 2; implementatietraject Engels; implementatietraject nieuwe taalmethode; vernieuwd pestprotocol; implementatietraject collegiale consultatie en het geven van feedback (HGW) schoolbreed oppakken van de leesstrategieën en modellen begrijpend lezen. De ontwikkelingen die de school hier noemt, heeft de delegatie van de jury met de diverse delegaties besproken. De school is volop in beweging en bovenstaande voorbeelden geven niet eens het volledige beeld. Er wordt Franse les gegeven in de bovenbouw, er is nu zwemles in groep 2 en de talentontwikkeling vindt voor het onderdeel techniek plaats in de aula van de school tijdens het bezoek van de delegatie van de jury. Grootouders van leerlingen staan de school met hun technische deskundigheid bij. De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2013. 6

Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken Gemiddelde score school Landelijke score Medewerkertevredenheid 8,4 8,3 Oudertevredenheid - - Leerlingtevredenheid 8,2 - In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. De resultaten zijn in een teamvergadering besproken en gaven geen aanleiding tot interventies. De resultaten van het onderzoek naar de oudertevredenheid stonden in het rapport van vorig schooljaar. De tevredenheidonderzoeken worden door het bestuur uitgezet en vinden eens in de twee jaar plaats. De school laat prima resultaten op deze onderzoeken zien. 7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) In haar aanmeldingsformulier noemt obs De Venen als recente ontwikkeling het volgende. Het excellentiebeleid van dit jaar was Vrienden van de Venen. Dit is een talentenfonds ter stimulering van de bij onze kinderen aanwezige talenten. Dit is gebaseerd op de meervoudige intelligenties. Verder consolideren we de reeds aanwezige excellentiepunten (debatteren, plusgroep en handelingsgericht werken). Opnieuw slaagt De Venen erin haar excellentiebeleid een boost te geven. Nu op basis van haar uitgangspunt dat talenten in ieder mens aanwezig zijn en het waard zijn om ontwikkeld te worden. Dit geldt voor leerlingen, maar ook voor leraren. De school heeft inmiddels een programma samengesteld waarin schoolkoren, muziekinstrumenten bespelen, dramalessen, schilderlessen, debatteren, techniek en Frans voorkomen. De leraren krijgen als specialist op een bepaald vakgebied, zoals Frans of rekenen en wiskunde, de gelegenheid hun expertise om te zetten in voor de school waardevolle vernieuwingen. De reeds aanwezige excellentiepunten ontwikkelt de school waar mogelijk verder, ook naar aanleiding van bezoek van andere scholen. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding beschrijft de school de volgende recente ontwikkeling. Het afgelopen schooljaar is onze school bezocht door diverse andere scholen respectievelijk directieberaden. We hebben hiervoor een studiedag ontwikkeld. 7

Deze wordt door de bezoekende scholen als zeer positief ervaren. Tevens hebben de directeur en intern begeleiders van onze school een aantal scholen binnen Stichting Klasse ondersteund. Ook dit jaar heeft de school weer veel belangstellenden ontvangen en de verworvenheden van haar onderwijs mogen toelichten. Opvallend is de opvatting van de teamleden dat zij niet alleen zelf iets te bieden hebben aan andere scholen, maar tegelijk ook weer veel van de andere scholen opsteken. De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van obs De Venen onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van vier referenten kreeg de jury een reactie. Uit deze referenties komt onder meer naar voren dat het leiderschap van de school sterk is, de school veel bezig is met talentontwikkeling en de zorgstructuur goed is met name door de sterke IB ers. Alle referenten vinden obs De Venen een excellente school. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) In de aanmelding noemt de school als recente ontwikkeling het volgende. In het kader van passend onderwijs heeft onze school plannen met betrekking tot het verbreden van de zorg met een pluszorggroep (parelgroep). Invoeren Engels vanaf groep 1. Het team van De Venen is dit schooljaar gestart met een teamtraining Engels, zodat de school vanaf januari 2015 kan beginnen met het aanbieden van Engels vanaf groep 1. Het Zorgplan is inmiddels in concept gereed. De school beschouwt dit als een eerste aanzet. Ook het document Schoolontwikkeling, waarin zij de talentstimuleringsactiviteiten van leerlingen benoemt, geeft een fraai overzicht van het excellentiebeleid. 8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen. 9. Conclusie van de jury De openbare basisschool Venen in Reeuwijk heeft in zowel in 2012 als 2013 het predicaat Excellente School verworven. In 2014 blijkt dat er wederom sprake is van continuering van het hoge kwaliteitsniveau. De ontwikkelingen binnen de school getuigen van een uitstekende, lerende organisatie. De resultaten zijn van een goed tot bovengemiddeld niveau over de laatste drie jaren, hoewel zij dit jaar iets gedaald zijn ten opzichte van de uitschieter naar boven in 2013. De entreetoets van de huidige groep 8 geeft een indicatie voor de te verwachten resultaten op de eindtoets. Daarvan uitgaand handhaaft de school haar resultaten van dit jaar. Dat komt overeen met de verwachtingen die de school heeft op basis van de leerlingkenmerken en de bereikte resultaten met 8

deze groep tot nu toe. De ontwikkelingen die er dit jaar uitspringen, zijn de talentontwikkeling, zwemles vanaf groep 2, Engels in groep 1 t/m 8 vanaf januari 2015 en Franse les in de bovenbouw. Ook de vernieuwde opzet van kennismakingsgesprekken bij de start van het schooljaar met alle ouders getuigen van verdere ontwikkeling in de toch al goede communicatie van de school met de ouders. Het voornaamste kwaliteitskenmerk van de Venen als lerende organisatie is de voortdurende kritische monitoring van alle ontwikkelingen die zij inzet. Op basis van analyses van resultaten en door middel van observaties en gesprekken zoekt de school iedere keer weer naar de optimale kwaliteit. De jury beoordeelt de school als een systematische, professionele en prettige schoolorganisatie, waar de directeur trots is op de kracht van zijn team en de teamleden blij zijn met hun directeur. De leerlingen gaan er met plezier naar school en de ouders zijn bijzonder tevreden. Alles overziende is de jury van oordeel dat de school op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (po) 2014 opnieuw toekomt. De school is op een hoog niveau gebleven en er is sprake van ontwikkeling op relevante terreinen. 9