Werkstuk door een scholier 2593 woorden 10 mei 2005 5.8 467 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord Wij hebben voor het onderwerp ridders gekozen omdat we voor geschiedenis een werkstuk moesten schrijven over de middeleeuwen, we kozen toen voor het onderwerp ridders omdat het ons beiden erg aansprak. We hadden de volgende onderwerpen: Kastelen, Karel de Grote of veldslagen. We hebben een planning gemaakt, om zo ons werkstuk op tijd te kunnen inleveren. Ook hebben we de taken verdeeld. Zodat iedereen altijd in de les wat te doen had maar ook dat iedereen evenveel moest doen. We hadden eerst een groepje van 5 maar dat werd niets dus mochten we van de meneer Hendriks de groep splitsen in 2 en in 3 personen. Wij Sjoerd en Daan zijn toen samen gaan werken. We hopen dat onze zoektocht naar Bronnen en informatie goed zal verlopen en dat we een mooi werkstuk kunnen inleveren. Inhoudsopgave Voorwoord Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1. Wat zijn ridders? Hoofdstuk 2. De Uitrusting Hoofdstuk 3. Wapens Hoofdstuk 4. De vrije tijd van ridders Hoofdstuk 5. Veldslagen Hoofdstuk 6. Karel de Grote Bronnen Conclusie Inleiding We willen met dit werkstuk over ridders de volgende hoofdvraag zien te beantwoorden wat zijn ridders?. Hiervoor hebben we 6 hoofdstukjes. In hoofdstuk 1 gaan we het hebben over wat zijn ridders, hoe wordt je een ridder en over de verschillende soorten ridders. In hoofdstuk 2 gaan we het hebben over de uitrusting die ridders dragen. In hoofdstuk 3 gaan we het thema wapens bespreken in hoofdstuk 4 de vrije tijd en in hoofdstuk 5 veldslagen en als laatste hoofdstuk 6 een wereldberoemde ridder Karel de Grote. Hoofdstuk 1. Wat zijn ridders? In de Romeinse tijd heerste er orde en tucht in Europa. Toen het Romeinse rijk uiteen viel, was het hier in Europa een grote puinzooi. Mensen moordde elkaar gewoon uit alleen rijke mensen konden zich hiertegen beschermen omdat ze geld hadden voor harnassen, wapens en paarden. Daarom is eigenlijk de definitie voor ridder ruiter. Er waren verschillende soorten ridders zoals: Speerwerpers, boogschutters en https://www.scholieren.com/verslag/21514 Pagina 1 van 5
zwaardvechters. Ridders waren altijd trouw aan hun heer/koning. Hier volgt de definitie van de 3 soorten ridders. Speerwerpers zijn ridders die vechten met behulp van speren. Ze gebruiken ze door ze te gooien of te steken. Dat konden ze doen vanaf een paard of lopend. Boogschutters zijn ridders die vechten met pijl en boog door vanaf een paard of lopend te schieten op de vijand. Bij een aanval op een kasteel/burcht schoten ze meestal met pijl en bogen met een soort van buskruit er omheen zodat ze die aan konden steken en dan schieten. Als laatste de zwaardvechters zij waren meestal lopend en bewapend met een zwaard, dolk en schild meer hierover in het hoofdstuk: wapens. Als je ridder wilde worden moest je de volgende stappen ondernemen. Als hij zeven jaar was dan werd hij een page, dit betekende dat de ridderzoon bij een bevriend ridder of vorst ging wonen. Hij leerde daar om te gaan met een zwaard, lans en schild, heel goed paardrijden en hij oefende zwemmen, boogschieten en schermen. Van de kasteelvrouwen leerde hij hoe hij gasten moest ontvangen op het kasteel en hoe hij die gasten lekker eten kon geven. Na zijn periode als page ging de ridderzoon als schildknaap werken. Dat kon alleen als hij heel ijverig was geweest als page. Hij was een soort "assistent" van de ridder en diende de heer persoonlijk. Als taken had hij onder andere het dragen van het schild en de lans van de heer. Niet alleen op het slagveld, maar ook thuis op de burcht stond de schildknaap steeds voor zijn heer klaar. Hij bediende hem zelfs aan tafel en speelde met zijn heer het ingewikkelde schaakspel gedurende de lange winteravonden. Als de schildknaap 21 werd, was hij eindelijk toe aan de ridderslag. De hofgeestelijke zegende het zwaard van de nieuwe ridder. Daarna werd hij door zijn heer met de platte kant van het zwaard op zijn schouder of rug geslagen. In het begin van de riddertijd was dit een eenvoudige plechtigheid. Later groeide dit uit tot een grote godsdienstige plechtigheid. Als je precies wilt weten hoe dit ging, kan je dat lezen in het boek 'De brief voor de koning' van Tonke Dragt. Voor het verdere leven van de ridder gaat naar: hoe leefden ridders? Hoofdstuk 2. De uitrusting van een Ridder De eerste ridders die er waren vochten in maliënkolder. Dit pak werd gemaakt uit kleine ijzeren ringetjes. Dit pak kon wel goed meebewegen en scharnieren, maar was voor veldslagen niet stevig en goed genoeg voor de bescherming van de ridder. Want een pijl of een ander wapen ging er zo doorheen. Daarna kwam het harnas, deze kwam rond de 13de eeuw. Dit harnas was in het begin eigenlijk gewoon een grote stalen plaat. In de eeuwen erna kwamen er steeds meer platen bij voor bescherming van hun lichaam, bij hun benen, armen, rug en borst. In een veldslag was een harnas wel beter voor bescherming dan het maliënkolder. Een harnas kon in het begin alleen nog niet zo goed scharnieren, en daarom hebben ze bijv. bij de knieën steeds meer kleine plaatjes bij gedaan die over elkaar heen konden schuiven. Het enige minpunt van een harnas was wel dat het heel duur was. Overal in Europa werden er uitrusting gemaakt. Bij ieder dorp of stad deed hun eigen smid dat. Maar in Italië (Milaan en Brescia) en in Zuid-Duitsland (Augsburg en Neurenberg) werden toch wel de beste gemaakt. Dat kwam omdat er heel gemakkelijk aan ijzererts en houtskool te komen was. Maar hoe maakten ze nou een harnas? Men hamerden stukken ijzerplaten op elkaar totdat ze mooi op elkaar pasten, en deze werden in de goede maat geknipt. Deze op maat gemaakte harnassen werden daarna nog eens in de goede vorm geslagen. Er was wel een probleem, want de ridder kon het harnas niet zelf aantrekken en hij kon ook niet zelf op het paard komen. Met behulp van een middeleeuwse schommel werd hij op het paard gehesen, en door knechten werd her harnas aan https://www.scholieren.com/verslag/21514 Pagina 2 van 5
getrokken. Het paard waar de ridder op zat kreeg ook een bescherming om. In het begin was dat ook nog gewoon een soort van maliënkolder, omdat er in een veldslag wel eens gewond kon raken. Later werd dit ook zoals bij de ridders een harnas een paardeharnas. En als laatste had de ridder ook een schild om zware slagen van een zwaard of een knots tegen te houden. Eerst was dit gewoon nog maar een driehoekig stuk hout met aan de zijkanten bedekt met leer. Later werd dit verstevigd met ijzeren platen aan de zijkant van het schild, en in het het midden van het schild een ijzeren knop om een slag van bijv. een speer er op uit te laten glijden. Aan het schild en/of de wapens kon je ook zien of je met een vriend of een vijand te maken had. Het teken dat er op stond had namelijk iedereen die van hetzelfde dorp of stad kwam. Ook kon je er meestal op zien welk wapen de ridder had om mee te vechten. Ook had de koning een familiewapen, de grootste zoon van de koning erfde dit teken, de anderen moesten zelf een teken bedenken en laten maken. Hoofdstuk 3. De wapens van een ridder De ridders hadden een heleboel verschillende soorten wapens. Iedere ridder had zo zijn eigen wapen waar hij goed mee om kon gaan en goed mee kon vechten. De ridder begon een gevecht meestal met een lans die tot soms wel 3 meter kon komen. De schacht (het deel waar je de lans aan vast houd tot het einde waar de speerpunt zit) werd gemaakt van hout. De pijlvormige punt werd van staal gemaakt, aan die punt zaten weerhaken. Deze punt kon je er ook van af halen. Deze ridders stonden meestal vooraan bij een veldslag en waren altijd te paard. Ze gebruikten de lans om hun vijanden van het paard af te stoten. Ze vochten ook alleen maar tegen tegenstanders op het paard. De ridders die achteraan stonden in een veldslag hadden meestal een pijl en boog, soms werden er ook pijlen met vuur afgeschoten dat was dan om de strijd te verklaren tegen de vijand om de veldslag te laten beginnen. Een pijl en boog werden gemaakt van hout, de boog had heel erg buigbaar hout en het touw was gemaakt van strak gespannen dierhuid. Aan het eind van de pijl zat een ijzeren punt om de vijand mee te doden. Het meest persoonlijke wapen was het zwaard (het wapen dat iedere ridder had). Dit wapen werd gebruikt in een veldslag, maar dat niet alleen de ridder droeg het zwaard ook in de vredestijd. Het zwaard was aan beide kanten scherp geslepen. De huls dat is het deel waar je het zwaard aan vast houd, werd gemaakt van hout met leer er omheen. Het scherpe slag deel van het zwaard werd gemaakt van stevig ijzer, het had aan het einde ook een heel scherpe punt om de vijand mee te doden. Een zwaard van toen lijkt een beetje op een grote dolk van nu. De ridders die in het midden stonden tussen de ruiters en de boogschutters in, hadden dus meestal een zwaard, knots, speer of een bijl als slag of als steek wapen. De meeste wapens werden dus uit hout, ijzer, leer of soms ook wel uit koper gemaakt. Koper was allen wel heel duur om een wapen van te maken. Hoofdstuk 4. De vrije tijd van ridders Ridders hadden geen vrije tijd zoals wij die nauw hebben. Ze waren wel altijd bezig met trainen, jagen, toernooien, feesten, sporten en met de familie omgaan. In de vrije tijd droegen ridders geen harnas maar normale kleding. Geen jeans of zo maar gewoon een rok en een wollen trui. De meeste ridders in het West- Europese rijk hadden als geloof het christendom. Bij dierenjacht vingen ridders zowel herten, reeën, zwijnen, eenden, vossen, wilde vogels, otters, dassen, hazen en soms ook beren en wolven. Ook deden ridders mee aan toernooien, ze gingen daar per paard en soms per koets naar toe. Dat lag eraan hoe rijk een ridder was. Voor het toernooi begon was er meestal een groot feest. De dag daarna begon het toernooi verschillende ridder vochten tegen elkaar ze waren aan hun wapenschild te herkennen en aan hun kleuren. Een wapenschild is een schild waar het familie wapen op stond. Bij een toernooi werd meestal https://www.scholieren.com/verslag/21514 Pagina 3 van 5
gevochten met lans, zwaard en eventueel een strijdknuppel. Bij het vechten met een lans ging het erom om elkaar van een paard af te stoten. Bij het zwaard om elkaar zovaak mogelijk op het harnas te raken. Dan werden er punten berekend en aan het einde van het toernooi werd de gene met de meeste punten uit geroepen tot winnaar, Hij kreeg goud of een harnas. Vaak keek de kasteelheer vanaf een podium toe. Met alle anderen belangrijke mensen uit het kasteel. Hoofdstuk 5. De veldslagen In de riddertijd waren er veel oorlogen van verschillende volkeren, naburige of soms zelfs landen. In een oorlog werd er veel gevochten tussen de twee kastelen vijanden. Zo`n gevecht werd een veldslag genoemd. In de meeste veldslagen werd er gevochten met zo`n tweehonderd tot soms wel duizenden ridders tegen elkaar. Alle ridders werden in groepen verdeeldom te vechten, zo had je de ridders te paard met een lans, de ridders te voet met zwaarden, speren, knotsen en bijlen en de boogschutters met de pijl en boog. De ridders te voet waren meestal de grootste groep ridders. Voor zo`n oorlog had je natuurlijk goede generale nodig die alles konden regelen, en goede plannen konden bedenken. Zo probeerden ze de vijand altijd te verrassen, want de beste aanval was natuurlijk een verrassingsaanval. Zo`n veldslag kon dan soms ook wel dagen lang duren. Meestal werden de ridders eerst goed opgesteld. Aan het begin van een veldslag gingen als eerste de twee onderhandelaren van de partijen naar elkaar toe. Zo probeerden ze dan toch nog tot een vredesbesluit te komen, maar meestal tot nooit lukte dit niet. Soms gingen de generale ook mee naar voren, maar dit kon natuurlijk niet altijd want je wist nooit wat er ging gebeuren. Meestal aan het begin van een veldslag reden er ridders te paard naar voren om te kijken waar de vijand was, of zich verstopte. Dan omsingelde alle ridders het land waar de vijand zich verstopte. Alle boeren die ze daar tegen kwamen moorden ze uit, alle huizen, schuren en oogst die ze tegen kwamen en dat de vijand nog kon gebruiken staken in brand. Als er gewonden in een veldslag vielen was het niet zo als nu dat ze meteen naar het ziekenhuis gereden werden, als je ernstig gewond was werd je meestal uit je lijden verlost door toch nog gedood te worden. Maar sommigen ridders kwamen dan soms toch nog weg en werden dan meestal geholpen door vrienden, of ze werden opgevangen door monniken en nonnen. In een veldslag werd ook heel wat geplunderd, een heleboel spullen werd meegenomen door de ridders na een veldslag. Maar de meeste dingen waren al kapot gegaan in de veldslag of afgebrand. Hoofdstuk 6. Een wereldberoemde ridder Karel de grote Karel de Grote leefde van 742 tot 814. Hij was koning van het Frankische rijk van 768 tot 814. Hij was de zoon van Pepijn III de Korte. Later werd Karel zijn opvolger. Karel beschouwde zich als een opvolger van de Romeinse Keizers. Hij liet zich daarom in Rome kronen tot Keizer door de paus. Karel de Grote heeft veel Germanen bekeerd tot het christendom. Hij had grote zorg voor het bestuur van zijn rijk. Hij had hofambtenaren en Paltsgraven voor zijn administratie. Koningsboden trokken door het rijk en hielden toezicht op het bestuur. Voor het eerst na de val van het Romeinse rijk was er weer een groot, machtig en sterk georganiseerd rijk in Europa. Na de dood van Karel de Grote in 814 stortte dat rijk vrijwel meteen in elkaar. Karel had overal in zijn rijk kastelen waar hij voor enkele bepaalde perioden ook woonde, Onder anderen Nijmegen en Keulen. In Nijmegen stond een kasteel waar nu het Hunnepark is gevestigd. Daarom word Nijmegen ook wel de keizer Karel stad genoemd. Er gaan verschillende verhalen rond over Karel de Grote. Bijvoorbeeld het wereldberoemde Karel ende Elegast. Bronnen Bronnen uit boeken: https://www.scholieren.com/verslag/21514 Pagina 4 van 5
Titel: Auteur Uitgever Plaats en jaar van uitgave ISBN Histo-Kort Liek Mulder Walvaboek Laren (Gelderland) 1999 9066756306 Encyclopedie Drs. Drop-Schuddeboom Het Spectrum Utrecht 2002 9071206017 Leven in een kasteel Anemieke Kylstra-Wielinga Wolters-Noordhoff Houten (Groningen) 2000 9001145566 Leven in de 14e eeuw Doreen Gaublome Productie huis impresant Gent (België) 9044800221 Sprekend Verleden Leo Dalhuisen, Roen van de Geest, Martin de Jong, Frans Steegh, Cees de Waal Nijgh Versluys Baarn 1998 9042506385 Bronnen van Internet www.google.nl op deze site hebben we veel links gevonden we geven hieronder de links die we hebben gebruikt. http://www.iselinge.nl/scholenplein/pabolessen/99002eridders/ http://www.iselinge.nl/scholenplein/pabolessen/00012emiddeleeuwen/ http://www.taptoe.nl/datacon/spreekbeurt_old.asp?itemid=93 http://home.wanadoo.nl/watervrienden/ridders.htm http://www.graafschap-middeleeuwen.nl/adel/ridder.html Bronnen uit het geschiedenis boek: Karel de Grote, Geëerd als Europeaan. Bronnen van plaatsjes www.google.nl en dan bij afbeeldingen ridders Conclusie We vinden dat onze zoektocht naar informatie goed is verlopen. We hebben het werkstuk op tijd afgekregen. Iedereen heeft gedaan wat zijn taak was. We hebben veel geleerd in onze zoektocht over wat ridder zijn. Onze hoofdvraag wat zijn ridders is ook beantwoord namelijk ridder is de benaming voor ruiter en ze konden zich na de val van het Romeinse rijk goed verdedigen omdat ze zo rijk waren, konden ze harnassen, zwaarden en paarden veroorloven. Wij hopen dat u er wat van bent opgeschoten. https://www.scholieren.com/verslag/21514 Pagina 5 van 5