Je hebt bestanden ontvangen



Vergelijkbare documenten
JAARREKENING HET TWISKE

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL WATERLAND

PROGRAMMA BEGROTING PARK VAN LUNA

PROGRAMMA BEGROTING PARK VAN LUNA

UITGANGSPUNTEN PROGRAMMA De Uitgangpunten Programma geven de richting aan de op te stellen conceptbegrotingen.

BEGROTINGSWIJZIGING PARK VAN LUNA

BEGROTINGSWIJZIGING SPAARNWOUDE SMG 2013

BEGROTINGSWIJZIGING GROENGEBIED DE BUITENLANDEN 2013

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE

PROGRAMMA BEGROTING PARK VAN LUNA

PROGRAMMA BEGROTING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Spaarnwoude in de openbare vergadering van 26 juni Voorzitter, J.H.M.

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL TWISKE

PROGRAMMA BEGROTING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

Adviescommissie 26 maart 2015 agendapunt 4 Dagelijks bestuur 9 april 2015 Algemeen bestuur 18 juni 2015

RECREATIESCHAP HET TWISKE Adviescommissie 5 november 2012 agendapunt 9 Dagelijks bestuur 15 november 2012 Algemeen bestuur 5 december 2012

Voorstel aan het bestuur: Het algemeen bestuur besluit de Najaarsnotitie 2013 Recreatieschap Twiske-Waterland vast te stellen.

VOORSTEL. Adviescommissie -- agendapunt 2 Dagelijks bestuur -- Algemeen bestuur 19 juni 2014

Aantal bijlagen 2. Meerjarenperspectief en Nota van Uitgangspunten programma 2013 en Onderwerp

Het algemeen bestuur besluit de najaarsnotitie 2014 voor Twiske en Waterland vast te stellen

Jaarrekening Stichting Vrienden van Dôme

BEGROTINGSWIJZIGING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

Najaarsrapportage Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer. januari - augustus De Buitenlanden

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND

Financieel verslag Stichting Tuin Laag Oorsprong. Oosterbeek

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL TWISKE

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen

Financiele gegevens Stichting Hospice Hoeksche Waard

Stichting Stéphanos. Jaarrapport 2017

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE

Stichting Stéphanos. Jaarrekening 2018

Jaarrekening Stichting voor Kulturele Samenwerking Multiplex

2. CONCEPTVERSLAG VERGADERING ALGEMEEN BESTUUR D.D. 1 DECEMBER 2011

Ih' 1 h MEI 20:0 GESCAND OP H MEI Gemeente Wormerland. Landschap Waterland

1. Balans per 31 december 2015 (na voorgestelde resultaatbestemming)

STICHTING FOODWATCH NEDERLAND TE AMSTERDAM

Rapportage Stichting Vrienden van Convivio

Jaarrekening Stichting voor Kulturele Samenwerking Multiplex

BEGROTINGSWIJZIGING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

St. Fundament. Boekjaar 2015 Blad 1 RAPPORT BETREFFENDE DE JAARREKENING van Stichting Wooninitiatief Fundament

Stichting Stéphanos. Jaarrapport 2014

Financieel verslag Stichting Tuin Laag Oorsprong. Oosterbeek

UITGANGSPUNTEN PROGRAMMA De uitgangspunten geven richting aan de op te stellen conceptbegrotingen.

RAPPORT 2013 Stichting ter Bevordering van de Antroposofische Geneeskunst

Stichting Stéphanos. Jaarrapport 2015

Stichting ProSea Marine Education Drieharingstraat BH Utrecht. Rapport inzake de jaarrekening 2012

1. Algemeen 1 2. Bestuur 1 3. Resultaat 1 4. Fiscale positie 2

STICHTING SING gevestigd te DEN HAAG. Jaarrekening 2013

Stichting CHAVAH. Jaarrekening. Stichting CHAVAH

FINANCIEEL VERSLAG 2014 STG. TUIN LAAG OORSPRONG OOSTERBEEK

Financiele gegevens Stichting Hospice Hoeksche Waard

Balans per 31 maart 2016 (na resultaatbestemming)

[V Heerhugowaard Stad van kansen. Financiële stukken 2012, 2013 en 2014 Recreatieschap Geestmerambacht

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

JAARREKENING Stichting Marianne Center

Stichting Sociaal/Medische Hulpverlening aan Oost-Europa. Jaarrekening 2012

Verslag Financiële administratie

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Westland

Aan het bestuur van Stichting Cleansing Stream Ministries Nederland te Puttershoek. Rapport inzake jaarstukken juni 2017

STICHTING ROTTERDAM FESTIVALS VERKORT FINANCIEEL VERSLAG 2016

JAARREKENING Stichting Marianne Center

Jaarrekening Stichting Bibliotheek De Groene Venen

De bestuursleden van Stichting Goed Bezig Midscheeps A Groningen. Financieel verslag Dossiernummer:

Stichting Cultuurfonds Ede gevestigd te Ede. Rapport inzake de jaarrekening 16 mei 2017 tot en met 31 december 2017

1. WELKOM 2. MEDEDELINGEN. Er zijn geen mededelingen.

Activa Materiële vaste activa Vorderingen Omzetbelasting Overige vorderingen en Overlopende activa

JAARSTUKKEN 2017 BATEN EN LASTEN

Aantal bijlagen: - Agendapunt: 8

Jaarrekening Steun Stichting Vrienden van Winterdijk

Stichting Hospice en Vrijwillige Terminale Thuiszorg Midden Holland. Gouda. Jaarrekening 2014

JAARREKENING STICHTING FESTIVAL 5D 2014

BALANS PER 31 DECEMBER ACTIVA VASTE ACTIVA materiële vaste activa inventaris winkel

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad

Sien gevestigd te Houten. Financiële verantwoording 2017

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard

Stichting Urgente Noden Friesland te Leeuwarden. Rapport inzake jaarrekening 2016

Stichting de Kracht van Zuilen t.a.v. het bestuur Arnoldus Rotterdamstraat TE UTRECHT. Jaarverslag 2015

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland

Stichting Leergeld Tilburg Postbus AD TILBURG. Betreft: Financieel verslag 2013

FINANCIEEL VERSLAG 2015 STG. TUIN LAAG OORSPRONG OOSTERBEEK

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland

Financieel verslag Stichting Kleurrijke Stad Klokgebouw AC Eindhoven

Inhoudsopgave. Balans per 31 december Winst- en verliesrekening over Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 5

Stichting Steun Sonshine

Stichting Voedselbank Nijmegen INHOUDSOPGAVE. blz REKENING EN VERANTWOORDING

Stichting "De Kopermolen" Vaals. gevestigd te Vaals. Jaarrekening 2014

1. Algemeen 1 2. Bestuur 1 3. Resultaat 1 4. Fiscale positie 2

Stichting Stad & Natuur Almere gevestigd te Almere. Jaarrekening 2013

Hierbij brengen ik u verslag uit omtrent de samenstelling van de jaarrekening 2014 van de de Stichting House of Hope Deventer.

Stichting Zorgboerderij BuitenGewoon 3. Jaarrekening 2017

Stichting ter Bevordering van het Christelijk Onderwijs in Salland RAPPORT INZAKE DE JAARREKENING 2015

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo

Rapport. 31 augustus 2015

JAARREKENING Stichting CGN Usselo. Enschede, juni 2017

FINANCIEEL VERSLAG OVER HET BOEKJAAR Stichting Theater op Katendrecht Sumatraweg ZP ROTTERDAM

Transcriptie:

Van: noreply@wetransfer.com namens WeTransfer [noreply@wetransfer.com] Verzonden: donderdag, 22 augustus 2013 14:03 Aan: Griffie Onderwerp: Bestuurssecretariaat@recreatienoordholland.nl heeft je een bestand gestuurd via WeTransfer Je hebt bestanden ontvangen Bestuurssecretariaat@recreatienoordholland.nl heeft je een aantal bestanden via het rnh WeTransfer-kanaal gestuurd RECREATIESCHAP TWISKE-WATERLAND - VASTGESTELDE FINANCIELE JAARSTUKKEN TER KENNISNAME, ONS KENMERK 20131072 Aan de griffiers van de participanten van Recreatieschap Twiske-Waterland; Provincie Noord-Holland - Statengriffier mr. J.J.M. Vrijburg Stadsdeel Amsterdam-Noord - Raadsgriffier mevrouw M. Veeger Gemeente Beemster - Raadsgriffier C.J. Jonges Gemeente Edam-Volendam - Raadsgriffier Gemeente Graft-De Rijp - Raadsgriffier B.A.F.M. Meijland Gemeente Landsmeer - Raadsgriffier mevrouw C. Heusingveld Gemeente Oostzaan - Raadsgriffier mevrouw L. Ouwehand Gemeente Purmerend - Raadsgriffier mevrouw J. Kamminga Gemeente Waterland - Raadsgriffier drs. E.G.H. Dijk Gemeente Wormerland - Raadsgriffier mevrouw I.P. Vrolijk Gemeente Zaanstad - Raadsgriffier mevrouw drs. A.E.M. Randsdorp Gemeente Zeevang - Raadsgriffier mr. T.G. Heikens Kopie aan de leden van het algemeen bestuur; Provincie Noord Holland - De heer J.H.M. Bond Stadsdeel Amsterdam-Noord - Stadsdeelwethouder mr. drs. K. Diepeveen Gemeente Beemster - Wethouder J.R.P.L. Dings Gemeente Edam-Volendam - Wethouder mevrouw G.H.M. Kroon-Sombroek Gemeente Graft De Rijp - Burgemeester mevrouw H.R. Oosterop-van Leussen Gemeente Landsmeer - Burgemeester mevrouw mr. A.C. Nienhuis Gemeente Oostzaan - Raadslid E. Taams Gemeente Purmerend - Wethouder G. Nijenhuis Gemeente Waterland - Wethouder P. Kools Gemeente Wormerland - Raadslid mevrouw A. Smit-de Ridder Gemeente Zaanstad - Wethouder J. Olthof Gemeente Zeevang - Raadslid mevrouw T.M.C. van den Heuvel Kopie aan de adviescommissie; Provincie Noord Holland - Mr. A.P. de Ron Stadsdeel Amsterdam-Noord - De heer D. Coumou en mevrouw M.C. van Nieuwkoop Gemeente Beemster / gemeente Purmerend - De heer M. Hijstee Gemeente Edam-Volendam - De heer K. Bant Gemeente Graft De Rijp - Mevrouw E. Bokhove Gemeente Landsmeer - Mevrouw D. van den Berg Gemeente Oostzaan / gemeente Wormerland - De heer A. Warmenhoven file:///l /...tariaat@recreatienoordholland.nl%20heeft%20je%20een%20bestand%20gestuurd%20via%20wetransfer.htm[22-08-2013 15:09:10]

Gemeente Waterland - Mevrouw M. van Loenhout en F. Schreutelkamp (financieel adviseur) Gemeente Zaanstad - De heer P. Peletier en de heer R. Stam (financieel adviseur) Gemeente Zeevang - Mevrouw S. van Zuilen-Ursem I.S.W. - De heer A.T.M. Verheijden Natuurvereniging Water, Land en Dijken - Mevrouw A. Koelemeijer Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier - Mevrouw L. Oomes Geachte griffiers, Bijgevoegd brief 20131072 met als bijlagen de vastgestelde financiële jaarstukken van Recreatieschap Twiske-Waterland. Wij verzoeken u deze te verspreiden onder de leden van de gemeente(deel)raad/ps en het college van B&W/GS. Met vriendelijke groet, Henk Wijkhuisen Programmamanager Recreatieschap Twiske-Waterland Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer Recreatie Noord-Holland NV Genieweg 46, 1981 LN Velsen-Zuid Postbus 2571, 2002 RB Haarlem 023-520 28 57 / 06 209 624 22 bestuurssecretariaat@recreatienoordholland.nl www.recreatienoordholland.nl Beschikbaar tot 19 september 2013 Bestanden (9,21 MB totaal) 00 brief bij vastgestelde financiele jaarstukken Recreatieschap Twiske-Waterl... 01 jaarrekening 2012 onderdeel Twiske.pdf 02 jaarrekening 2012 onderdeel Waterland.pdf 03 begrotingswijziging 2013 onderdeel Twiske met nieuwe inhoudsopgave.pdf 04 begrotingswijziging 2013 onderdeel Waterland.pdf 05 programmabegroting 2014 onderdeel Twiske.pdf 06 programmabegroting 2014 onderdeel Waterland.pdf Zie je de download-knop niet? Je kunt je bestand nog steeds downloaden. Haal meer uit WeTransfer. Zie hier wat Plus nog meer te bieden heeft. Over ons Vragen Juridisch Powered by Amazon Web Services file:///l /...tariaat@recreatienoordholland.nl%20heeft%20je%20een%20bestand%20gestuurd%20via%20wetransfer.htm[22-08-2013 15:09:10]

file:///l /...tariaat@recreatienoordholland.nl%20heeft%20je%20een%20bestand%20gestuurd%20via%20wetransfer.htm[22-08-2013 15:09:10]

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE 2012 Velsen-Zuid 4-7- 2013

Inhoudsopgave Blz. Programmaverantwoording 3 Achtergrond 3 Resultaat 2012 4 Reserves 4 Overzicht participantenbijdrage 5 Weerstandsvermogen 5 Verkorte balans 6 Jaarrekening 2012 8 Balans per 31 december 2012 9 Programmarekening over 2012 11 Waarderingsgrondslagen 13 Toelichting op de balans per 31 december 2012 14 Toelichting op de programmarekening 18 Wet FIDO modelstaten A en B 32 Overige gegevens 34 Samenstelling van het Algemeen Bestuur 35 Controleverklaring 36 Vaststelling door het Algemeen Bestuur 38 Bijlagen 39 Bijlage I: Exploitatie per kostensoort 40 Bijlage II: Investerings- en financieringsstaat 2012 41 Bijlage III: Staat van afschrijvingen 42 Bijlage IV: Nota weerstandsvermogen 43

Programmaverantwoording 2012 Achtergrond Recreatieschap Het Twiske is in 2012 verder gegaan met het uitvoeren van een aantal bezuinigingsmaatregelen. Daarom zijn enkele voorzieningen afgeschaald. Beleidsmatig is veel energie gestopt in het samengaan van Het Twiske en Landschap Waterland. Begin 2012 is de nieuwe gemeenschappelijke regeling nog eens aangepast en opnieuw ter instemming aangeboden aan de raden en staten van betrokken gemeenten. De opgenomen garantiebepaling werd door sommige participanten ter discussie gesteld, omdat deze niet voor iedereen zou gelden. Eind 2012 is besloten om deze ongelijkheid uit de regeling te halen middels een aanvullend besluit van het algemeen bestuur. In de eerste helft van 2013 zullen de laatste participanten (gemeenten Oostzaan en Zaanstad) instemmen met het samengaan van beide recreatieschappen. In april is een nieuwe ondernemer gestart in de voormalige Haven De Roemer. Het pand is verbouwd, waarbij onder meer een klein restaurant is toegevoegd. De nieuwe onderneming heeft veel positieve aandacht gekregen in de media, waar Het Twiske natuurlijk op meelift. Mogelijke nieuwe ondernemers voor het Kure Jan strand en de omgeving van kiosk De Does zijn in contact geweest met de gemeenten Oostzaan en Landsmeer om voortgang te boeken met hun voorgenomen exploitaties. Helaas is de realisatie van een wellnesscentrum niet van de grond gekomen. Eind 2012 is belangstelling getoond om het Lentekabinet, een nieuw, kleinschalig evenement, in Het Twiske te houden. Conform de visie op Het Twiske zijn drie evenementen mogelijk. De afgelopen jaren heeft alleen Welcome to the Future plaatsgevonden in het gebied. In 2012 verliep dit evenement goed. De organisatoren hebben met een groot aantal jongeren activiteiten verricht in het gebied, waaronder het planten van bomen. Vooruitlopend op de ontwikkeling van zorgboerderij De Balder (voorheen De Marsen) heeft het algemeen bestuur besloten om alle werkzaamheden te centreren rond het huidige bezoekerscentrum. Er komt een kapschuur voor het machinepark en het bezoekerscentrum wordt gesloten en ingericht als werkruimte. Dit wordt bekostigd met de toekomstige opbrengst uit de werkschuur die onderdeel uitmaakt van De Balder. Medio 2013 wordt duidelijk of en wanneer de sloop van de huidige opstallen van De Balder en de bouw van een nieuw complex start. Externe ontwikkelingen De Agenda Groen van het provinciaal bestuur van Noord-Holland kondigt aan dat de structuur van de recreatieschappen in 2013 nader bekeken wordt. Er worden voorstellen ontwikkeld om tot een andere werkwijze van de gemeenschappelijke regelingen te komen. Evaluatie Recreatie Noord-Holland NV als uitvoeringsorganisatie van het recreatieschap in verband met een mogelijke contractverlening vanaf 1 januari 2014; Beheer Vervangingen van twee bruggen. Een derde brug wordt omgevormd naar een duiker in het kader van de bezuinigingen; Installatie watervrije urinoirs bij groot onderhoud toiletgebouw. Deze bevallen goed en besparen veel water; Nieuwe bebording bij het zwemwater, gefinancierd door de provincie. inbreng in Natura 2000 Beheerplan Ilperveld, Oostzanerveld, Varkensland en Twiske; Uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingsinvesteringen; 3

Financiën De financiële stukken zijn in overleg met een aantal gemeenten vereenvoudigd en qua leesbaarheid verbeterd; Er zijn geen verdere bezuinigingen doorgevoerd in 2012. Communicatie Rapportage recreatiemonitor 2011 gepresenteerd aan bestuur; Informatie in de infokasten verbeterd; Nieuwe algemene folder met geüpdatete informatie. Resultaat 2012 Jaarrekening 2012 Begroting 2012 Verschil Lasten 2.202.087 2.661.899 459.812 Baten 2.007.351 2.096.849 89.498 Saldo 194.736 565.050 370.314 Het resultaat is in 2012 ca. 400.000 positiever dan begroot. Dit komt voornamelijk doordat een aantal van de geplande werkzaamheden voor het groot onderhoud en de vervangingen doorschuiven naar 2013. Als gevolg hiervan wordt er ca. 300.000 minder onttrokken aan de bestemmingsreserve investeringen dan begroot Toelichting belangrijkste afwijkingen LASTEN Jaarrekening Begroting Negatief Positief Bestuursadvisering 104.343 127.465 23.122 lagere inzet dan begroot omdat het Twiske in het afgelopen jaar weinig nieuwe ontwikkelingen kende Bestuurssecretariaat 57.197 68.654 11.457 lagere inzet personeel en kantoorkosten door samenvoegen bestuursvergadering twiske en Landschap Waterland Terreinbeheer uitvoering 1.341.790 1.680.035 338.245 lagere kosten voor groot onderhoud, de werkzaamheden zijn deels gestart in 2012 maar worden voor het grootste deel in 2013 uitgevoerd. Terreinvoorlichting 54.221 78.112 23.891 lagere kosten door ziekte van werknemer. de afwezigheid is deels opgevangen door vrijwilligers. Voorlichting en marketing 52.774 77.573 24.799 lagere kosten voor promotiemateriaal en niet uitvoeren enquêteonderzoek recreatiemonitor in 2012 Totaal overige producten 591.763 630.062 38.299 Totaal Lasten 2.202.087 2.661.899 459.812 BATEN Jaarrekening Begroting Negatief Positief Terreinbeheer uitvoering 415.252 503.103 87.851 lagere opbrengsten betaald parkeren dan begroot en lagere expolitatie inkomsten Totaal overige producten 83.764 85.411 1.647 Bijdrage participanten 1.508.335 1.508.335 0 Totaal Baten 2.007.351 2.096.849 89.498 4

Reserves Stand van de reserves per 31-12-2012 Algemene reserve 2.902.879 Bestemmingsreserve betaald parkeren 449.827 Bestemmingsreserve investeringen 149.280 Totaal 3.501.986 Onttrekkingen en toevoegingen reserves: Resultaat voor bestemming: Jaarrekening -194.736 Begroot -565.050 onttrekking van 164.015 in plaats van een onttrekking van 565.050 370.314 Verdeling van het resultaat: Algemene reserve: Jaarrekening 104.032 Begroot 21.325 82.706 toevoeging van 134.753 in plaats van een toevoeging van 21.325 Bestemmingsreserve betaald parkeren: Jaarrekening -149.942 Begroot -149.945 3 onttrekking conform begroting (afschrijving systemen betaald parkeren) Bestemmingsreserve investeringen: Jaarrekening -148.826 Begroot -436.430 287.604 onttrekking van 148.826 in plaats van een onttrekking van 436.430 370.314 5

Overzicht participantenbijdrage 2010 + index -bezuiniging 2011 Indexatie 0,97% 80.000 Provincie Noord-Holland 938.003 9.099 46.160-900.942 Gemeente Amsterdam 382.030 3.706 18.800-366.936 Gemeente Landsmeer 27.635 268 1.358-26.545 Gemeente Oostzaan 13.005 126 641-12.490 Gemeente Purmerend 74.780 725 3.681-71.824 Gemeente Zaanstad 190.201 1.845 9.360-182.686 Totaal participantenbijdrage 1.625.654 15.769 80.000-1.561.423 2011 + index -bezuiniging 2012 Indexatie 1,60% Provincie Noord-Holland 900.942 14.415 45.047-870.310 Gemeente Amsterdam 366.936 5.871 18.347-354.460 Gemeente Landsmeer 26.545 425 1.326-25.644 Gemeente Oostzaan 12.490 200 624-12.066 Gemeente Purmerend 71.824 1.149 3.592-69.381 Gemeente Zaanstad 182.686 2.923 9.135-176.474 Totaal participantenbijdrage 1.561.423 24.983 78.071-1.508.335 6

Weerstandsvermogen De weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover Recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken, bedraagt 2,9 miljoen en wordt gevormd uit het fonds dat is ontstaan door de afkoopsom van het rijk. Een groot gedeelte van het exploitatietekort wordt uit dit fonds gedekt. De rentebaten zijn niet voldoende om het exploitatietekort te dekken, waardoor het fonds op termijn uitgeput zal raken. Om dit tegen te gaan zijn in de strategische visie ideeën uitgewerkt om de inkomsten te verhogen. De risico's die zich kunnen voordoen bij het Twiske zijn in 2012 geïnventariseerd en gekwantificeerd. De kwantificering van de risico's heeft geleid tot een gewenst weerstandsvermogen van 440.000. De huidige omvang van het fonds voldoet dus ruimschoots om de berekende risico's af te dekken. De uitwerking van bovenstaande is als bijlage opgenomen. Onderhoud kapitaalgoederen a. Wegen en fietspaden De wegen en fietspaden, in beheer bij het recreatieschap, worden elk jaar geïnspecteerd om vast te stellen in hoeverre onderhoud gepleegd moet worden. Aan de hand van de uitkomst van de inspecties wordt groot onderhoud uitgevoerd. b. Riolering In het recreatiegebied ligt een rioleringssysteem waarop toiletgebouwen en overige accommodaties zijn aangesloten. Voor het regulier onderhoud zijn servicecontracten afgesloten. c. Water Wateroppervlakten zijn bepalend voor het landschap en de natuur en hebben een recreatieve functie. Peilbeheer en kwaliteitszorg zijn belangrijke uitgangspunten voor het beheer en onderhoud. Daarbij moet gedacht worden aan schouwwerkzaamheden en waterbemonstering. d. Groen Het gebiedsonderhoud wordt hoofdzakelijk in opdracht van het recreatieschap door aannemers uitgevoerd. De aannemers zorgen voor tijdig maaien van het dagkampeerterrein, beplantingsvormen worden onderhouden door middel van snoeien, kappen, dunnen en verjongen, het opruimen van afval, het schoonmaken van sloten, enz. De beheerders zien er op toe dat de aannemers tijdig aan hun verplichtingen voldoen en coördineren de werkzaamheden c.q. stemmen die af op het gebruik van het terrein. Tevens wordt een beperkt deel van de onderhoudswerkzaamheden in eigen beheer uitgevoerd. e. Gebouwen Jaarlijks wordt regulier onderhoud gepleegd aan gebouwen van het recreatieschap. Naast regulier onderhoud wordt indien nodig, aan een aantal gebouwen groot onderhoud gepleegd. Financiering Risicobeheer; de Kasgeldlimiet en Rente-risiconorm De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maximaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de Wet Fido is te voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente, grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico's. Het niveau van de korte leningen, de kasgeldlimiet is gelimiteerd tot 8,2 % van het bedrag van de begroting. De rente-risiconorm houdt in dat maximaal 20 % van de lange leningen per jaar afgelost kan worden. De norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. Recreatieschap Het Twiske zal volgens het huidige liquiditeits- en financieringsbeleid binnen de kasgeldlimiet en de rente-risiconorm blijven, zie modelstaat A en B op bladzijde 32 en 33. - 7 -

Bedrijfsvoering Recreatie Noord-Holland NV (RNH) is de verzelfstandigde afdeling Groenbeheer van de provincie Noord-Holland, met de provincie als enige aandeelhouder. RNH is een uitvoeringsorganisatie, die als opdrachtnemer voor de besturen van de recreatieschappen werkt. De samenwerkingsrelatie is beschreven in een raamcontract dat 5 jaar is vastgelegd. Er wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte uren. In 2013 wordt het raamcontract geëvalueerd De verkorte balans De balans per 31 december 2012 kan verkort als volgt worden weergegeven: (bedragen x 1.000,-) ACTIVA 2012 2011 PASSIVA 2012 2011 Vaste activa Vaste financieringsmiddelen Materiële vaste activa 449,8 601,1 Reserves 3.502,0 3.696,7 Financiële vaste activa 300,0 600,0 Schulden op lange termijn - - Subtotaal 749,8 1.201,1 Subtotaal 3.502,0 3.696,7 Vlottende activa Vorderingen en Vlottende passiva overlopende activa 28,7 95,3 Schulden op Liquide middelen 2.919,4 2.455,6 korte termijn 196,0 55,3 Subtotaal 2.948,1 2.550,9 Subtotaal 196,0 55,3 TOTAAL 3.697,9 3.752,0 TOTAAL 3.697,9 3.752,0 Vervangingsinvesteringen Onderstaand overzicht geeft de uitgaven van het schap aan vervangingsinvesteringen in 2012. Aangezien deze uitgaven betrekking hebben op investeringen met maatschappelijk nut worden deze conform richtlijn BBV rechtstreeks tlv de exploitatie gebracht. Bruto Subsidies Netto Speeltoestellen 8.700-8.700 Verhardingen 27.069-27.069 Kunstwerken 225.071-225.071 Baggerwerk 12.986-12.986 273.826-273.826-8 -

Jaarrekening 2012-9 -

BALANS PER 31 DECEMBER ACTIVA Omschrijving 31-12-2012 31-12-2011 VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen 449.827 601.120 subtotaal materiële vaste activa 449.827 601.120 Financiële vaste activa Effecten 300.000 600.000 Overige verstrekte langlopende leningen - - subtotaal financiële vaste activa 300.000 600.000 TOTAAL VASTE ACTIVA 749.827 1.201.120 VLOTTENDE ACTIVA Vlottende activa Investeringssubsidies - - Te verrekenen participanten - - Debiteuren algemeen 7.608 28.441 Vooruitbetaalde bedragen 2.109 9.731 Nog te ontvangen bedragen 19.029 57.125 subtotaal vlottende activa 28.746 95.297 Liquide Middelen ING Spaarrekeningen 2.600.000 2.000.000 ING bank 319.281 454.836 Kas 88 769 subtotaal liquide middelen 2.919.369 2.455.604 TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 2.948.115 2.550.901 TOTAAL-GENERAAL ACTIVA 3.697.942 3.752.021-10 -

PASSIVA Omschrijving 31-12-2012 31-12-2011 VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN Reserves en fondsen Algemene reserve 2.902.879 2.798.848 Bestemmingsres. Betaald parkeren 449.827 599.769 Bestemmingsreserve Investeringen 149.280 298.106 subtotaal reserves en fondsen 3.501.986 3.696.722 TOTAAL VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN 3.501.986 3.696.722 VLOTTENDE PASSIVA Schulden op korte termijn Crediteuren 124.516 33.257 Nog te betalen bedragen 71.440 22.042 Aangegane verplichtingen - - Vooruitontvangen bedragen - - Schulden aan kredietinstellingen - - subtotaal schulden korte termijn 195.956 55.299 TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA 195.956 55.299 TOTAAL-GENERAAL PASSIVA 3.697.942 3.752.021-11 -

PROGRAMMAREKENING 2012 Rekening 2012 Functie Omschrijving lasten baten saldo 010 Bestuursadvisering 104.343-104.343 020 Secretariaat 57.197-57.197 030 Terreinbeheer voorbereiding 191.504-191.504 040 Terreinbeheer uitvoering 1.341.790 415.252 926.538 050 Onroerend goed beheer 19.822-19.822 060 Terrein voorlichting 54.221-54.221 070 Voorlichting en marketing 52.774 3.500 49.273 080 Havens - - - 090 Educatie - - - 100 Route voorzieningen 10.158-10.158 110 Toezicht terreinen 180.942-180.942 120 Agrarisch beheer - - - 150 Financieel beheer 189.337 80.263 109.074 Bijdrage participanten 1.508.335 1.508.335- Totaal lasten en baten functie 010 t/m 150 2.202.087 2.007.351 194.736 Resultaat voor bestemming 194.736- Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 104.032 104.032 Onttrekking algemene reserve - - Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren - - Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren 149.942 149.942- Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen 125.000 125.000 Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen 273.826 273.826- Totaal lasten en baten 2.431.119 2.431.119 - Resultaat na bestemming - Totalen-generaal 2.431.119 2.431.119 - Voor een nadere toelichting op de toevoegingen dan wel onttrekkingen aan de reserves verwijzen wij u naar de toelichting op de balans blz. 16-12 -

Begroting 2012 Rekening 2011 lasten baten saldo lasten baten saldo 127.465-127.465 99.603-99.603 68.654-68.654 42.691-42.691 202.582-202.582 194.905-194.905 1.680.035 503.103 1.176.931 1.314.521 393.182 921.339 25.082-25.082 9.466-9.466 78.112-78.112 77.664-77.664 77.573 7.191 70.381 50.628 4.555 46.072 - - - 23.117-23.117 - - - - - - 15.736-15.736 437-437 189.414-189.414 179.551-179.551 - - - 73 6.900 6.827-197.246 78.220 119.026 196.084 80.682 115.402 1.508.335 1.508.335-1.561.422 1.561.422-2.661.899 2.096.849 565.050 2.188.741 2.046.741 141.999 565.050-141.999-159.251 137.926 21.325 78.843 78.843 - - - - - - - - - 149.945 149.945-149.942 149.942-125.000-125.000 157.813 157.813-561.430 561.430-228.713 228.713-2.946.150 2.946.150-2.425.396 2.425.396 - - - 2.946.150 2.946.150-2.425.396 2.425.396 - - 13 -

WAARDERINGSGRONDSLAGEN Waarderingsgrondslagen voor de balans en de resultaatbepaling Materiële vaste activa Op basis van het BBV wordt er onderscheid gemaakt tussen investeringen met een maatschappelijk nut en investeringen met een economisch nut. - Investeringen in het recreatiegebied (openbare ruimte), zoals het groot onderhoud en vervangingen worden aangemerkt als investeringen met een maatschappelijk nut. Deze investeringen worden op basis van het BBV in beginsel ineens ten laste van de exploitatie gebracht en dus niet geactiveerd; - Investeringen met een economisch nut worden geactiveerd en afgeschreven volgens algemeen aanvaardbare en bedrijfseconomische grondslagen. Financiële vaste activa Financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of de nominale waarde. Vlottende activa De vlottende activa worden gewaardeerd tegen de nominale waarde en, waar nodig, verminderd met een voorziening voor oninbaarheid. Reserves Er zijn een drietal reserves, t.w. de Afkoopsom van het Rijk, de Bestemmingsreserve (vervangings)investeringen en de Bestemmingsreserve betaald parkeren. - Afkoopsom van het Rijk (Algemene Reserve) Aan de Afkoopsom van het Rijk wordt jaarlijks het exploitatieoverschot of -tekort toegevoegd respectievelijk onttrokken.tevens worden de rente opbrengsten van deposito's, spaarrekeningen en de obligaties aan de reserve toegevoegd. - Bestemmingsreserve betaald parkeren Jaarlijks worden aan de bestemmingsreserve bedragen onttrokken zijnde de afschrijving van de investering van het project uit het Betaald Parkeren. - Bestemmingsreserve (vervangings)investeringen Jaarlijks wordt aan de bestemmingsreserve (vervangings)investeringen een bedrag toegevoegd, zoals opgenomen in het bedrijfsplan Het Twiske. De netto uitgaven van de nieuwe investeringen worden onttrokken aan de bestemmingsreserve. Overige balansposten Alle overige balansposten zijn, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen nominale waarde. De bepaling van het resultaat Het resultaat is bepaald op basis van de historische kostprijs. Baten en lasten worden toegerekend naar het jaar waarop zij betrekking hebben. Subsidies en bijdragen van derden Ontvangsten inzake subsidies en bijdragen van derden ten behoeve van de realisatie van specifieke projecten, alsmede de daarmee samenhangende uitgaven worden met ingang van het boekjaar 2004 in de programmarekening verantwoord. Jaarlijks wordt het saldo toegevoegd of onttrokken aan de reserves. - 14 -

TOELICHTING OP DE BALANS 31-12-2012 31-12-2011 ACTIVA Materiële vaste activa 449.827 601.120 Investeringen met economisch nut Het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa kan als volgt worden gespecificeerd: Netto investeringen tot boekjaar 1.509.347 1.509.347 Geheel afgeschreven - Netto investeringen boekjaar - - Desinvesteringen boekjaar - - Totaal geïnvesteerde bedragen 1.509.347 1.509.347 Afschrijvingen tot boekjaar 908.227 750.177 Geheel afgeschreven - - Afschrijvingen desinvesteringen - - Afschrijvingen boekjaar 151.294-158.050 Totaal afschrijvingen 1.059.520 908.227 Boekwaarde per 31 december 449.827 601.120 De investering betreft met name het project Betaald Parkeren, de afschrijvingstermijn bedraagt 10 jaar. Op basis van het BBV dienen investeringen met een economisch nut geactiveerd te worden en dient hierover te worden afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kunnen worden geactiveerd, maar volgens het BBV verdient het de voorkeur dergelijke activa niet te activeren. Deze aanbeveling is overgenomen door het schap. Financiële vaste activa einddatum 300.000 600.000 Effecten Obligatie 3 50% ING Verz. Ned. TW 1-5-2012-300.000 Obligatie 3,75% Nederland 1-4-2014 300.000 300.000 In het Algemeen Bestuur van 20 april 2005 besloten een deel van de vrijgekomen gelden van de Afkoopsom van het Rijk te beleggen, de belegging voldoet aan de randvoorwaarden van de regels van het BBV 2004, de Wet Fido en het Financieringsstatuut van het schap. Op 28 november 2012 is het ING Verzekeringen FUND vrijgevallen en op de zakelijke spaarrekening gestort. De uitgezette gelden hebben een looptijd van langer dan een jaar. -15 -

31-12-2012 31-12-2011 Vlottende activa 28.746 95.297 Debiteuren algemeen 7.608 28.441 Vooruitbetaalde bedragen 2.109 9.731 De vooruitbetaalde lasten per 31 december 2012 bestaan uit: Telefoonkosten 315 Onderhoudscontracten 558 kosten betaald parkeren 1.236 2.109 Nog te ontvangen bedragen 19.029 57.125 Specificatie: Chipknip 31-12 2012 243 10.500 Rente Zakelijke spaarrrek. 68.36.18.377 7.519 13.417 Rente private spaarrek. 65.52.84.982 3.309 15.335 Rente rekening courant 67.09.64.379 147 838 Landschap Waterland 1.875 17.035 Afdracht b.t.w. 4e kw 2012 4.679 PWN 4e kw 2012 1.257 19.029 57.125 Liquide middelen ING Zakelijke Spaarrekening 67.09.64.379 1.000.000 - ING Private Spaarrekening 67.09.64.379 1.600.000 - ING Spaarrekening 65.52.84.982-1.000.000 ING Spaarrekening 68.36.18.377-1.000.000 ING Bank 67.09.64.379 318.371 451.543 ING Bank 69.03.89.132 910 3.293 Kas 88 769 2.919.369 2.455.604-16 -

PASSIVA 31-12-2012 31-12-2011 Reserves en fondsen 3.501.986 3.696.722 Afkoopsom van het Rijk 2.902.879 2.798.848 Saldo per 1 januari 2.798.848 2.720.005 Bij: Rentetoevoeging afkoopsom 70.057 71.071 Af: Renteverrekening Toevoeging saldo exploitatie 33.975 7.772 Onttrekking saldo exploitatie - - Saldo per 31 december 2.902.879 2.798.848 Bestemmingsreserve betaald parkeren 449.827 599.769 Saldo per 1 januari 599.769 749.711 Bij: Toevoeging uit afkoopsom Onttrekking ivm afschrijving 149.942-149.942- Saldo per 31 december 449.827 599.769 Het onttrokken bedrag van 149.942,- betreft de jaarlijkse afschrijving van de investering van het project Betaald Parkeren en is conform de begroting 2012. Bestemmingsreserve Investeringen Saldo per 1 januari 298.106 369.005 Bij: rente - - Bij: toevoeging 125.000 157.813 Af: vervangingsinvesteringen 273.826-228.713- Saldo per 31 december 149.280 298.106 Zie bladzijde 22 van de programmarekening voor een specificatie van de vervangingsinvesteringen. Het toegevoegde bedrag van 125.000,- is conform de begroting 2012. -17 -

Schulden op korte termijn 31-12-2012 31-12-2011 Crediteuren 124.516 33.257 Specificatie: Recreatie Noord-Holland n.v. 70.529 WPS betaald parkeren 1.355 Bbeyond betaald parkeren 1.496 Milieu Service 748 Loonbedrijf K. Lust 3.630 Nuon 1.571 F. van Vuure 26.597 BCA B.V. 3.751 Ebbelaar Engineering 7.650 B.T.W. 4e kw 2012 1.910 SNWA 3.025 Diversen 2.253 124.516 Nog te betalen bedragen 71.440 22.042 Specificatie: Accountantskosten 2012 6.818 ING betaald parkeren 427 Waterschapslasten 2011 11.168 Waterschapslasten 2012 12.451 KWS verharding bruggen 40.053 Recreatie Noord-Holland 502 ING bankkosten 4e kw 21 71.440 Niet in de Balans opgenomen activa en verplichtingen: Met de oprichting van Recreatie Noord-Holland, per 1 juli 2004, hebben de besturen van de Recreatieschappen ingestemd met het besluit van het provinciaal bestuur dat Recreatie Noord Holland N.V. is aangewezen als uitvoeringsorganisatie voor de recreatieschappen. Vanaf 1 januari 2009 is een overeenkomst tussen de Recreatieschappen en Recreatie Noord-Holland N.V. afgesloten. Deze overeenkomst heeft een looptijd van 5 jaar en loopt van 2009 t/m 2013. -18 -

TOELICHTING PROGRAMMAREKENING 010 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 95.686 111.160 82.752 Bestuurskosten 1.402 2.667 2.154 Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten 7.255 13.637 14.697 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Totaal lasten 104.343 127.465 99.603 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Totaal baten - - - Saldo Bestuursadvisering 104.343 127.465 99.603 Financiën Resultaat 2012 lagere kosten inhuur personeel lagere inzet dan begroot omdat het Twiske in het afgelopen jaar weinig nieuwe ontwikkelingen kende. Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Faciliteren van besluitvorming door het bestuur van het recreatieschap Coördineren van uitvoering besluiten Behartigen van belangen van het recreatieschap in relatie tot andere overheden en derden twee DB- en AB vergaderingen georganiseerd voorstellen opgesteld in standaard format besluitvorming over 15 onderwerpen zoals o.a. omvormen bezoekerscentrum naar beheersgebouw, het samengaan met Landschap Waterland en vaststelling nieuwe AV besluiten en beleid van bestuur goed volgbaar voortgang over uitvoering besluiten eerdere jaren terug gemeld aan het bestuur inbreng in Natura 2000 Beheerplan Ilperveld, Oostzanerveld, Varkensland en Twiske betrokken bij opstellen Deltavisie van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) reactie op Ontwerp-natuurbeheerplan 2013 van de provincie Noord- Holland schriftelijke reactie op plannen en vergunningen die het werkingsgebied van de gemeenschappelijke regeling betreffen en invloed hebben op de doelstellingen van de gemeenschappelijke regeling - 19 -

Acties/speerpunten Resultaat 2012 Afstemmen ontwikkelingsvisie met beheerplan in het kader van Natura 2000 Coördineren van uitvoering Ontwikkelingsvisie Het Twiske Begeleiden mogelijke fusie recreatieschappen Landschap Waterland en Twiske de ontwikkelingsvisie is niet integraal herijkt. Het bestuur heeft wel een koers uitgezet waarmee door het realiseren van nieuwe voorzieningen (De Marsen, Kure Jan Strand, Twiske Poort) er op termijn begrotingsevenwicht wordt bereikt. nieuwe exploitatie van haven De Roemer is succesvol geopend. Beoogde ondernemer voor het Kure Jan Strand is in overleg met de gemeente. nieuwe gemeenschappelijke regeling behandeld in colleges, raden en staten, twee participanten moeten in 2013 nog instemmen - 20 -

020 Secretariaat Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 41.242 48.835 25.642 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 15.955 19.819 17.050 Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 57.197 68.654 42.691 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Secretariaat 57.197 68.654 42.691 Financiën Resultaat 2012 geen over- of onderschrijdingen boven het rapportagecriterium in 2011 was er een onderschrijding op de decentrale inzet voor het secretariaat Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Faciliteren van besluitvorming door het bestuur van het recreatieschap (secr) 2 bestuursrondes, met vergaderingen van adviescommissie, dagelijks bestuur en algemeen bestuur norm voor tijdig verzenden van de stukken is vrijwel altijd gehaald Administratief ondersteunen van het recreatieschap relevante documenten zijn systematisch en toegankelijk opgeslagen, conform wettelijke vereisten inkoop heeft plaats gevonden volgens vaste procedures en aanbestedingsbeleid overzicht van ingekomen en verzonden stukken is meegezonden in iedere bestuursvergadering post is verwerkt en gearchiveerd telefonische bereikbaarheid van het schap verzorgd vergunningen, brieven en bestuursstukken uitgewerkt, verzonden en gearchiveerd - 21 -

030 Terreinbeheer voorbereiding Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 191.176 195.082 188.244 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 328 7.500 6.662 Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 191.504 202.582 194.905 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Terreinbeheer voorbereiding 191.504 202.582 194.905 Financiën Resultaat 2012 geen over- of onderschrijdingen boven het rapportagecriterium Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Planmatige voorbereiding beheerwerkzaamheden één bestek steigers en vlonders één aangepast maaibestek één bestek voor beheer betaald parkeren één asfalt bestek diverse werkomschrijvingen voorjaarswerk, snoeiwerk e.d. geautomatiseerd beheerssysteem nog niet up-to-date, er wordt gewerkt aan een inhaalslag bij alle schappen meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen up to date gehouden Acties/speerpunten Resultaat 2012 Opening nieuwe horeca Kure Jan Strand Begeleiden realisatie nieuwe exploitatie Boerderij de Marsen Realisatie veldschuur en werkplaats wervingstraject succesvol afgerond. De ondernemer is nu in overleg met gemeente en provincie. Door tijdelijke afwezigheid van de burgemeester heeft dit traject vertraging opgelopen Raphaëlstichting beheert de boerderij en bijbehorende landen. Omdat de toekomstige regelgeving en financiering van zorgboerderijen onzeker is heeft de realisatie vertraging opgelopen. het realiseren van de veldschuur kan pas plaatsvinden als de Raphaelstischting start met de bouw werkzaamheden en de koopsom voor de Marsen is ontvangen. - 22 -

Begeleiden realisatie nieuwe exploitatie Boerderij de Marsen Realisatie veldschuur en werkplaats 040 Terreinbeheer uitvoering burgemeester heeft dit traject vertraging opgelopen Raphaëlstichting beheert de boerderij en bijbehorende landen. Omdat de toekomstige regelgeving en financiering van zorgboerderijen onzeker is heeft de realisatie vertraging opgelopen. het realiseren van de veldschuur kan pas plaatsvinden als de Raphaelstischting start met de bouw werkzaamheden en de koopsom voor de Marsen is ontvangen. Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 228.356 223.575 218.407 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 5.026 9.000 8.733 Vervoerskosten 24.282 25.056 22.695 PR & Marketing 13.293 20.901 35.153 Bedrijfskosten 679.512 707.894 678.265 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen 273.826 561.430 228.713 Beheerkosten betaald parkeren 117.495 132.179 122.557 Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 1.341.790 1.680.035 1.314.521 Baten: Exploitatieopbrengsten 156.724 198.304 135.134 Parkeergelden 258.528 304.800 258.048 Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten 415.252 503.103 393.182 Saldo Terreinbeheer uitvoering 926.538 1.176.931 921.339 Financiën Resultaat 2012 onderschrijding bedrijfskosten onderschrijding kosten groot onderhoud onderschrijding beheerkosten betaald parkeren onderschrijding exploitatieopbrengsten onderschrijding parkeergelden lagere kosten op verschillende posten, zoals hygiënische maatregelen en materieel en verzekeringen lagere kosten voor groot onderhoud verhardingen, kunstwerken, parkeerinstallatie, gebouwen en rioolpompen. Deze werkzaamheden zijn voorbereid en deels gestart in 2012 maar worden voor het grootste deel in 2013 uitgevoerd. Het budget schuift door naar 2013. minder onderhoud noodzakelijk aan systemen betaald parkeren dan begroot hogere opbrengst uit erfpacht, maar lagere inkomsten uit huren en overige exploitatie inkomsten (verkoop folders etc bij informatiecentrum) opbrengsten betaald parkeren lager dan begroot, wel gelijkwaardig aan de opbrengsten uit 2011 Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Uitvoeren reguliere beheer en onderhoud Uitvoeren vervangingen en herinrichting het regulier beheer en onderhoud is volgens programma en binnen de begroting uitgevoerd directie voeren over de werkzaamheden onderhoud gebouwen in gebruik bij het Schap dagelijks inspecteren, controleren en rapporteren m.b.t. het zwemwater in de periode van april tot en met oktober afstemmen werkzaamheden met exploitanten Uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingen - 23 -

Uitvoeren vervangingen en herinrichting onderhoud gebouwen in gebruik bij het Schap dagelijks inspecteren, controleren en rapporteren m.b.t. het zwemwater in de periode van april tot en met oktober afstemmen werkzaamheden met exploitanten Uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingen Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Afgeven en controleren van de naleving van gebruiksovereenkomsten en vergunningen Coördineren en begeleiden kleinschalige evenementen Er is dit jaar één grootschalig muziekevenement geweest (Welcome to the Future) en ca. 60 kleinschalige evenementen in de vorm van schoolactiviteiten en bedrijven uitjes. er zijn 3 tijdelijke gebruiksovereenkomsten en circa 180 ontheffingen afgegeven Acties/speerpunten Resultaat 2012 Begeleiden WTTF 2012 Vergunningverlening digitaliseren of onderbrengen bij gemeentes Uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingen Evenement succesvol en naar tevredenheid van alle partijen verlopen gemeente boven 200; tussen 50-150 schap <50 geen vergunning (aldus nieuwe AV) benodigde investeringen voor 2012 voorbereid en deels uitgevoerd. Uitvoering overige werkzaamheden in 2013 Toelichting op de cijfers Vervangingsinvesteringen Onderstaand overzicht geeft de uitgaven van het schap aan vervangingsinvesteringen in 2012. Aangezien deze uitgaven betrekking hebben op investeringen in maatschappelijk nut worden deze conform richtlijn BBV rechtstreeks tlv de exploitatie gebracht. Bruto Begroting Verschil Speeltoestellen 8.700 9.600 900 Gebouwen 0 30.000 30.000 Verhardingen 27.069 191.570 164.501 Kunstwerken 225.071 275.000 49.929 Rioolpompen 0 12.000 12.000 Parkeerinstallatie 0 28.260 28.260 Baggerwerk 12.986 15.000 2.014 Totaal 273.826 561.430 287.604-24 -

050 Onroerend goed beheer Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 19.822 19.837 9.466 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - 5.245 - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 19.822 25.082 9.466 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Onroerend goed beheer 19.822 25.082 9.466 Financiën Resultaat 2012 geen over- of onderschrijdingen boven het rapportagecriterium Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Het genereren van marktconforme opbrengst uit het onroerend goed Beheren van huur- en pachtcontracten Uitvoeren onderhoud aan gebouwen in gebruik bij derden marktconforme exploitatie standaardisatie van (verhuur)contracten juridische advisering/toetsing en procedure begeleiding geen inzet in 2012-25 -

060 Terrein voorlichting Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 52.586 72.866 76.605 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten 1.635 5.245 1.060 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 54.221 78.112 77.664 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Terrein voorlichting 54.221 78.112 77.664 Financiën Resultaat 2012 lagere inzet personeel lagere kosten door ziekte van werknemer. de afwezigheid is deels opgevangen door vrijwilligers. Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Optimaliseren gebruik door middel van gerichte terreininformatie Vergroten aantrekkingskracht door het geven van terreininformatie over wetenswaardigheden Organiseren wisselexposities en kinderactiviteiten informatieborden, informatiepanelen en publicatiekasten leesbaar en up-to-date bewegwijzering compleet en leesbaar Nieuwe strand informatie borden geplaatst beantwoorden algemene vragen vanuit het publiek en de gebruikers 3 speurtochten aangeboden: voorjaar, zomer en herfst openstelling van het bezoekerscentrum en het informeren van het publiek door o.a. het houden van 6 wisselexposities en 4 kinderactiviteiten - 26 -

070 Voorlichting en marketing Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 34.941 36.982 30.061 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing 17.832 40.590 20.567 Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 52.774 77.573 50.628 Baten: Exploitatieopbrengsten 3.500 7.191 4.555 Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten 3.500 7.191 4.555 Saldo Voorlichting en marketing 49.273 70.381 46.072 Financiën Resultaat 2012 lagere kosten PR & Marketing lagere kosten voor promotiemateriaal en niet uitvoeren enquêteonderzoek recreatiemonitor in 2012. Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Verzorgen van communicatie van het recreatieschap naar het publiek Monitoren gebruik van het gebied Communicatie advies de website is regelmatig voorzien van nieuwe informatie er zijn 6 persberichten uitgegaan en 25 nieuwsberichten geplaatst op de website bezoekers zijn geteld, rapportage wordt in eerste vergadering aangeboden bij politiek-bestuurlijke aangelegenheden en projecten adequate afhandeling van onvoorziene vragen m.b.t. communicatie Acties/speerpunten Resultaat 2012 Werven evenementen er is overeenstemming bereikt met een nieuwe organisator die in het Twiske in 2013 twee nieuwe evenementen zal organiseren. - 27 -

080 Havens Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel - - - Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - 11- Vervoerskosten - - 1.493 PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - 21.635 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten - - 23.117 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Havens - - 23.117 Financiën Resultaat 2012 Dit product is sinds 2011 niet meer in gebruik Haven De Roemer wordt geëxploiteerd door A La Carte Cruises. - 28 -

100 Route voorziening Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 10.158 13.817 437 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - 1.919 - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 10.158 15.736 437 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Route voorziening 10.158 15.736 437 Financiën Resultaat 2012 lagere kosten inhuur personeel iets minder inzet op dit product dan begroot Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Beheer fietsknooppuntennetwerk Laag Holland uitvoeren regulier onderhoud volgens programma - 29 -

110 Toezicht terreinen Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 174.219 173.679 171.836 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten 6.723 15.736 7.715 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 180.942 189.414 179.551 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Toezicht terreinen 180.942 189.414 179.551 Financiën Resultaat 2012 geen onder- of overschrijdingen boven het rapportagecriterium Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Handhaven algemene verordening Vervullen rol als gastheer in het gebied Controleren veiligheids- en onderhoudssituatie dagelijkse toezichtronde in koppels op basis van verspringend rooster regelmatige afstemming met politie/brandweer enz. dagelijkse beschikbaarheid voor informatieverstrekking recreanten dagelijkse controle gebied rapportage onveilige situaties in het BOA-registratiesysteem informeren en adviseren beheerders over situaties en gebeurtenissen onveilige en onvoorziene situaties worden zo snel mogelijk opgelost - 30 -

120 Agrarisch beheer Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel - - 73 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten - - 73 Baten: Exploitatieopbrengsten - - 6.900 Parkeergelden - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - 6.900 Saldo Agrarisch beheer - - 6.827- Financiën Resultaat 2012 Dit product is sinds 2011 niet meer in gebruik Boerderij De Marsen wordt geëxploiteerd door de Raphaëlstichting. - 31 -

150 Financieel beheer Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 30.954 31.833 31.258 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 6.818 6.818 6.715 Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Beheerkosten betaald parkeren - - - Afschrijvingen 151.294 158.095 158.050 Rentekosten 271 500 62 Totaal lasten 189.337 197.246 196.084 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Parkeergelden - - - Financiële baten 71.804 78.220 73.512 Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Bijzondere baten en lasten 8.460-7.170 Totaal baten 80.263 78.220 80.682 Saldo Financieel beheer 109.074 119.026 115.402 Financiën Resultaat 2012 Bijzonder baten en lasten er is een creditnota ontvangen van RNH, een korting doordat meer declarabele uren per fte gerealiseerd zijn dan oorspronkelijk gecalculeerd Kerntaken/prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Voeren van financiële administratie van het recreatieschap goedkeurende controleverklaring inzake getrouwheid en rechtmatigheid over Jaarrekening 2011 Opstellen begroting en jaarrekening en tussentijdse rapportages Beheren van de financiële middelen van het recreatieschap Uitvoeren verordening Financieel beheer en de Controle Verordening tijdig ter besluitvorming voorgelegd aan bestuur en participanten tijdig toegezonden aan BZK tevredenheid bij bestuur over geleverde kwaliteit minder financiële baten dan geraamd binnengekregen door economische situatie verantwoording conform bepalingen en contractafspraken - 32 -

Totaal producten Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 879.139 927.666 834.779 Bestuurskosten 1.402 2.667 2.154 Kantoorkosten 28.127 43.137 39.148 Vervoerskosten 24.282 25.056 24.187 PR & Marketing 31.126 61.492 55.719 Bedrijfskosten 695.125 749.677 723.372 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen 273.826 561.430 228.713 Beheerkosten betaald parkeren 117.495 132.179 122.557 Afschrijvingen 151.294 158.095 158.050 Rentekosten 271 500 62 Totaal lasten 2.202.087 2.661.899 2.188.741 Baten: Exploitatieopbrengsten 160.224 205.495 146.590 Parkeergelden 258.528 304.800 258.048 Financiële baten 71.804 78.220 73.512 Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Bijzondere baten en lasten 8.460-7.170 Totaal baten 499.016 588.515 485.319 Saldo totaal 1.703.071 2.073.384 1.703.421-33 -

Wet FIDO MODELSTATEN A EN B Modelstaat A (x 1.000) Kwartaal 1e 2e Maand 1 jan 1 feb 1 mrt 1 apr 1 mei 1 jun Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Kwartaal 3e 4e Maand 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Toelichting op modelstaat A Er zijn bij het recreatieschap Het Twiske geen activa en passiva die vallen onder de vlottende schulden en vlottende middelen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar, alsmede heeft het schap geen langlopende leningen uitstaan. De Kasgeldlimiet voor recreatieschap Het Twiske wordt derhalve niet overschreden. - 34 -

Modelstaat B Modelstaat B 1a Renteherziening op vaste schuld O/G 0 1b Renteherziening op vaste schuld U/G 0 2 Renteherziening op vaste schuld (1a-1b) 0 3a nieuw aangetrokken vaste schuld 3b nieuw uitgezette lange leningen 4 netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 0 5 Betaalde aflossingen 6 herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7 Renterisico op de vaste schuld (2+6) 0 8 Renterisiconorm 0 9a ruimte onder 0 9b Overschrijding 0 Renterisiconorm 10 Stand van de vaste schuld 0 11 Vastgestelde percentage 12 Renterisiconorm (10x11) 0 Toelichting op modelstaat B Er hebben bij het recreatieschap Het Twiske geen renteherzieningen op vaste schulden plaatsgevonden en er zijn geen nieuwe leningen uitgezet of aangetrokken. De renterisiconorm is derhalve nihil. 35

Overige gegevens -36 -

SAMENSTELLING ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP 'T TWISKE PER 31 DECEMBER 2012 PROVINCIE NOORD-HOLLAND De heer J.H.M. Bond, voorzitter GEMEENTE AMSTERDAM De heer R.E. Floss De heer F.M. Molenaar GEMEENTE LANDSMEER Mevrouw A.C. Nienhuis, vice voorzitter De heer W.H. Smedeman GEMEENTE OOSTZAAN De heer A. Buskens Mevrouw M.H.J. van der Pol-Gase GEMEENTE PURMEREND De heer G. Nijenhuis De heer B. Meulenberg GEMEENTE ZAANSTAD De heer J. Olthof De heer R. Linnekamp 37

BIJLAGEN JAARREKENING 2012-39 -

BIJLAGE I EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT rekening begroting rekening Omschrijving 2012 2012 2011 Lasten Inhuur personeel 879.139 927.666 834.779 Bestuurskosten 1.402 2.667 2.154 Kantoorkosten 28.127 43.137 39.148 Vervoerskosten 24.282 25.056 24.187 PR & marketing 31.126 61.492 55.719 Bedrijfskosten 695.125 749.677 723.372 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen 273.826 561.430 228.713 Beheerkosten betaald parkeren 117.495 132.179 122.557 Afschrijvingen 151.294 158.095 158.050 Rentekosten 271 500 62 Dotaties voorzieningen en reserves - - - Totaal lasten 2.202.087 2.661.899 2.188.741 Baten Exploitatieopbrengsten 146.661 205.495 146.590 Financiële baten 71.804 78.220 73.512 Parkeergelden 258.528 304.800 258.048 Overige inkomsten 13.563 - - Bijdrage projecten - - - Bijzondere baten en lasten 8.460-7.170 Bijdrage participanten 1.508.335 1.508.335 1.561.422 Totaal baten 2.007.351 2.096.849 2.046.741 Resultaat voor bestemming 194.736 565.050 141.999 Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 104.032 21.325 78.843 Onttrekking algemene reserve - - - Toevoeging bestemmingsres. Parkeren - - - Onttrekking bestemmingsres. Parkeren 149.942-149.945-149.942- Toevoeging bestemmingsreserve Inv. 125.000 125.000 157.813 Onttrekking bestemmingsreserve Inv. 273.826-561.430-228.713- Resultaat na bestemming - - - - 40 -

BIJLAGE II RECREATIESCHAP HET TWISKE Investerings- en financieringsstaat 2012 nr. Omschrijving Stand per Vermeerde- Verminde- Afschrij- Stand per 1-1-2012 ringen ringen vingen 31-12-2012 2012 2012 2012 ACTIVA 1 Onroerende en roerende bezittingen 1.351 1.351 0-2 Investeringsuitgaven, welke gedekt worden uit reserves 599.769 149.942 449.827 3 Verstrekte langlopende leningen - - - Totaal 601.120-151.294-449.827 PASSIVA 1 Algemene reserve 2.798.848 104.032-2.902.879 2 Bestemmingsres. Betaald parkeren 599.769-149.942 449.827 3 Bestemmingsreserve investeringen 298.106 125.000 273.826 149.280 4 Voorzieningen - - 5 Aangegane langlopende leningen - - Totaal 3.696.722 229.032 423.768-3.501.986 Werkkapitaal 3.095.602 229.032 272.474-3.052.159-41 -

BIJLAGE III RECREATIESCHAP HET TWISKE Staat van geactiveerde kapitaaluitgaven, behorende bij de rekening 2012 Kosten- Omschrijving Jaar Geactiv. Geactiv. Geactiv. Ter- Boekwaarde Afschr. Afschr. Boekwaarde plaats inv. t/m 2011 inv. 2012 t/m 2012 mijn 1-1-2012 t/m 2011 2012 31-12-2012 01 Algemeen Betaald Parkeren 2006 1.468.809-1.468.809 10 599.769 869.041 149.942 449.827 03 Vervoermiddelen Suzuki Vitara 80-TV-SH 2007 40.537-40.537 5 1.351 39.186 1.351 - Totaal geactiveerd 1.509.347-1.509.347 601.120 908.227 151.294 449.827 TOTAAL GENERAAL 1.509.347-1.509.347 601.120 908.227 151.294 449.827-42 -

Bijlage IV Nota Weerstandsvermogen Het Twiske Op 1 januari 2004 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) in werking getreden. Het BBV verplicht het Twiske aandacht te besteden aan de risico's. Met de voorliggende 'Nota weerstandsvermogen' wordt het noodzakelijke inzicht in zowel het weerstandsvermogen als de weerstandscapaciteit van het Twiske gegeven. Deze nota is in vier fasen tot stand gekomen. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's 2. Bepalen minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen 3. Berekenen aanwezige weerstandscapaciteit 4. Matchen benodigd weerstandsvermogen en aanwezige weerstandscapaciteit In deze nota worden de uitkomsten van deze fasen beschreven. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's In de eerste fase zijn de risico's van het Twiske geïnventariseerd. Met de budgethouders zijn deze risico's in beeld gebracht. De geïnventariseerde risico's zijn beschreven en onderverdeeld naar: Hoog / Midden / Laag (kans) Risico's zijn als 'Hoog' aangemerkt indien de kans van voordoen hoog wordt geacht, enzovoort. Bij een hoog risico is de financiële impact voor 80 procent meegenomen, bij een midden risico voor 50 procent en bij een laag risico voor 20 procent. Structureel / Incidenteel Risico's zijn als incidenteel of structureel aangemerkt. Een structureel risico heeft een financiële impact in meerdere begrotingsjaren. Een incidenteel risico heeft een financiële impact in één begrotingsjaar. De structurele risico's zijn voor twee jaar meegenomen in de risicokwantificering. Voor het kunnen bepalen van het benodigde weerstandsvermogen is de financiële impact per risico berekend. Risico's zijn per definitie niet goed meetbaar. Dit komt doordat voor voorzienbare en redelijk kwantificeerbare risico's een voorziening moet worden gevormd. Om toch tot een kwantificering te kunnen komen, zijn de bepalende factoren voor een schatting van de kans van optreden (Hoog / Midden / Laag) en de impact van het risico (in euro's) geïdentificeerd. Zoveel mogelijk is de (gemiddelde) omvang van de bij het risico betrokken exploitatielasten en/of investeringsbedragen meegenomen bij de (subjectieve) bepaling van de kans en het effect. Dit betekent dat niet de gehele omvang van de mogelijke financiële impact wordt opgenomen als risicobuffer. Door vermenigvuldiging van de impact met een kans van optreden wordt een onnodig hoge risicobuffer vermeden. Tegelijkertijd wordt door de combinatie van verschillende risico's in de bepaling van de weerstandscapaciteit redelijkerwijs wel gezorgd voor voldoende vermogen voor tegenvallers. Op basis van de risico-inventarisatie zijn de volgende risico's onderkend. De geïnventariseerde risico's zijn gekwantificeerd voor een bedrag van in totaal 400.000,-. Een nadere specificatie van dit bedrag is: Risico Kans Incidenteel / Structureel 1. Stormschade/ziekte aan ouder wordende bomen. 2. subsidies (risico van terugbetalen) 3. Inkoop en aanbestedingsrisico 4. Kunstwerken m.n. bruggen en steigers (ouderdom) Financiële impact Uitgaande van twee jaar Hoog risico Structureel 25.000 50.000 Laag risico Structureel 40.000 80.000 Midden risico Structureel 10.000 20.000 Hoog risico Structureel 60.000 120.000-43 -

5. Verandering regelgeving (bijv Midden risico Structureel 50.000 100.000 wijziging zwemwater kwaliteit) 6. Verminderde inkomsten via Hoog risico Structureel 15.000 30.000 betaald parkeren door bijv. blikseminslag/vandalisme aan betalingssysteem etc 7. Verminderde inkomsten door Laag risico Incidenteel 20.000 20.000 failissement horeca exploitanten Totaal 400.000 Bij de bepaling van de totale financiële impact voor alle risico's worden de incidentele risico's eenmalig meegenomen. Bij structurele risico's wordt de verwachte financiële impact per jaar met twee vermenigvuldigd. 2. De gewenste / benodigde omvang van het weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is in artikel 11 van het BBV gedefinieerd als De relatie tussen de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente (of de gemeenschappelijke regeling) beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken, en alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin het schap in staat is middelen vrij te maken om de risico's, die zich in de praktijk voordoen, op te vangen zonder dat dit betekent dat het beleid verandert dan wel ingekrimpt moet worden. Het vermogen om het beleid door te zetten, is afhankelijk van de omvang van de weerstandscapaciteit. Er zijn (nog) geen wetenschappelijke of algemeen geldende normen voor de gewenste omvang van een weerstandsvermogen. Iedere gemeente en gemeenschappelijke regeling moet zelf invulling geven aan de gewenste omvang, gelet op haar eigen situatie en context. De omvang van het weerstandsvermogen moet in verhouding staan tot de risico's die de organisatie loopt. De risico's moeten niet kunnen worden opgevangen door stuur- en beheersmaatregelen en / of financieel kunnen worden afgedekt door voorzieningen. De uitgevoerde risico-inventarisatie inclusief kwantificering is een logische basis voor het bepalen van het gewenste weerstandsvermogen. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat niet alle risico's kunnen worden gekwantificeerd (p.m.-posten). 1. Voor de geïdentificeerde en gekwantificeerde risico's worden de uitkomsten van de risicoinventarisatie als norm genomen voor het bepalen van het gewenste minimale weerstandsvermogen. Bij de risico-inventarisatie zijn risico's gekwantificeerd voor een bedrag van 400.000. 2. Voor de niet-gekwantificeerde risico's wordt uitgegaan van 2% van de structurele inkomsten. Het rijk stelt voor de gemeenten die vallen onder het artikel 12-regime, de minimale buffer van de algemene reserve ook op 2% van de som van de structurele inkomsten te stellen. Voor het Twiske komt 2% van de structurele inkomsten overeen met een bedrag van 40.000. Dit bedrag is daarmee het minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor niet gekwantificeerde risico's. Het totale benodigd weerstandsvermogen komt daarmee op een bedrag van 440.000. In het volgende hoofdstuk wordt de omvang van het weerstandsvermogen gerelateerd aan de aanwezige weerstandscapaciteit. 3. Berekende weerstandscapaciteit per begin 2013 Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan: het geheel aan beschikbare en vrij aanwendbare financiële middelen om mogelijke resterende risico's met financieel gevolg op te kunnen vangen. Met resterende risico's worden bedoeld: de risico's die onvoldoende in control zijn of kunnen worden gehouden door stuur- en beheersmaatregelen en/of waarvoor (nog) geen specifieke voorzieningen zijn of kunnen worden getroffen. - 44 -

De bepaling van de weerstandscapaciteit is een momentopname. De gekozen peildatum is 1 januari 2013. Bij het berekenen van de aanwezige weerstandscapaciteit wordt gekeken naar het vrije deel in reserves en voorzieningen De eventuele stille reserves zijn niet bij de weerstandscapaciteit betrokken. Ad 1. Vrije deel reserves en voorzieningen Bij het bepalen van het vrije deel van de reserves en voorzieningen is voorzichtigheid betracht. Criterium is of het algemeen bestuur de betreffende reserve in geval van een calamiteit kan vrijmaken zonder dat hierdoor een exploitatietekort ontstaat. Daarbij komt dat bij gebruik van een reserve, de rente die dit financieringsmiddel genereert tevens structureel gedekt moet worden. Reserve / voorziening Stand 1 januari 2013 Deel direct beschikbaar voor weerstandscapaciteit Afkoopsom van het rijk 2.933.600 2.933.600 Bestemmingsreserve Betaald Parkeren 449.280 Bestemmingsreserve Investeringen 149.280 Totaal 3.532.707 2.933.600 *Voor de bovengenoemde reserves is de stand van de reserves per 1 januari 2013 als basis genomen waarbij alle goedgekeurde bestuursvoorstellen waarin beslag wordt gelegd op deze reserves zijn meegenomen (tot en met het AB van 15 november 2012). Kortom, alle reeds toegekende bijdragen vanuit de reserves maken geen deel uit van de ruimte hierboven gepresenteerd als weerstandscapaciteit Van de reserves (het eigen vermogen) is 2,9 mln aangemerkt als direct beschikbare incidentele weerstandscapaciteit. Deze capaciteit is afkomstig uit de afkoopsom van het rijk. Het vrije deel uit de overige reserves is niet direct beschikbaar. Het algemeen bestuur moet hiervoor eerst de bestemming van de reserve wijzigen, hetgeen tot de mogelijkheden behoort. Voorzieningen worden niet meegenomen in de weerstandscapaciteit. In de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt elk jaar de (specificatie van de) weerstandscapaciteit vermeld, overeenkomstig artikel 11, lid 2a van het BBV. In het jaarverslag wordt op grond van artikel 26 BBV verantwoording afgelegd over de ontwikkelingen in de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit wordt elk jaar berekend bij de jaarrekening met als peildatum de balansdatum. De berekeningswijze en de uitgangspunten blijven hierbij ongewijzigd, tenzij het algemeen bestuur anders besluit. Peildatum van de weerstandscapaciteit, zoals die in de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt vermeld, is de laatste balansdatum. Dit is 31 december van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de begroting wordt samengesteld. 4. Matching Gewenst weerstandsvermogen Berekende weerstandscapaciteit De conclusie in deze nota is dat Het Twiske over een weerstandscapaciteit beschikt van 2,9 mln om de risico's te dekken. Het gewenste weerstandsvermogen is berekend op 440.000 Voorgesteld wordt de minimale omvang van de algemene reserve voor het benodigd weerstandsvermogen vast te stellen op 440.000 Met ingang van de begroting 2013 en de jaarrekening 2012 wordt het gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor de geïdentificeerde en de gekwantificeerde risico's jaarlijks herzien. Risico's en de omvang van de risico's kunnen jaarlijks wijzigen. Natuurlijk blijft het signaleren en het beheersen van de risico's een dagelijks proces. Gedurende het jaar wordt het bestuur geïnformeerd over belangrijke nieuwe risico's gedurende het jaar. De risico's met een hoge kans van voordoen worden als vast onderdeel in de planning & control instrumenten (begroting, bestuursrapportages, jaarrekening) behandeld. - 45 -

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL WATERLAND 2012 Velsen-Zuid, 4-7-2013

Inhoudsopgave Blz. Programmaverantwoording 3 Achtergrond 3 Resultaat 2012 4 Reserves 6 Overzicht participantenbijdrage 7 Weerstandsvermogen 8 Verkorte balans 9 Jaarrekening 2012 10 Balans per 31 december 2012 11 Programmarekening over 2012 13 Waarderingsgrondslagen 15 Toelichting op de balans per 31 december 2012 16 Toelichting op de programmarekening 20 Wet FIDO modelstaten A en B 32 Overige gegevens 34 Samenstelling van het Algemeen Bestuur 35 Controleverklaring 36 Vaststelling door het Algemeen Bestuur 38 Bijlagen 39 Bijlage I Exploitatie per kostensoort 40 Bijlage II Investerings- en financieringsstaat 2012 41 Bijlage III Staat van investeringen en subsidies tot en met 2012 42 Bijlage IV Staat van geactiveerde investeringen 2012 43 Bijlage V Nota weerstandsvermogen 44

Programmaverantwoording Achtergrond Recreatieschap Landschap Waterland heeft in 2012 het Recreatieplan Waterland geactualiseerd en vastgesteld. Dit plan vormt de basis voor de verdere recreatieve ontwikkeling en inrichting van het gebied. Veel werk is gestoken in het samengaan van Landschap Waterland met recreatieschap Het Twiske. Begin 2012 zijn aanpassingen doorgevoerd in de gemeenschappelijke regeling en is deze opnieuw ter instemming aangeboden aan de raden en staten. Er bleken bezwaren tegen een opgenomen garantiebepaling, die niet voor alle participanten gold. Om de ongelijkheid eruit te halen is eind 2012 een aanvullend bestuursbesluit genomen. Er wordt verwacht dat de laatste participanten, de gemeenten Zaanstad en Oostzaan alsnog positief besluiten in de loop van de eerste helft van 2013. De Markermeerdijk tussen Hoorn en Amsterdam wordt de komende jaren versterkt. Daarom heeft Landschap Waterland in beeld gebracht welke recreatieve voorzieningen kunnen worden meegekoppeld, zoals fiets- en wandelpaden, steigers, strandjes, zwemplekken en parkeervoorzieningen. Hiervoor heeft Bureau Vista een ontwikkelingsplan gerealiseerd. Het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier (HHNK) is bereid om te onderzoeken of en hoe een en ander mogelijk is. Dit mag echter niet tot extra kosten voor HHNK leiden en ook geen vertraging opleveren in het besluitvormingsproces. Om dit project te realiseren wordt gezocht naar financiering. In het voorjaar van 2012 heeft het wellnesscentrum in Fort aan de Nekkerweg het Fort-resort Beemster haar deuren geopend. Het fort uit de Stelling van Amsterdam is in haar oude luister hersteld, maar tegelijkertijd getransformeerd tot hotel, spa en restaurant, Een aantal haalbaarheidsprojecten uit het Uitvoeringsprogramma Landschap Waterland is afgerond. Dit heeft geleid tot een discussie over de toedeling van de schaars beschikbare middelen om projecten tot uitvoering te brengen. Voor een bijdrage aan het fietspad Purmerbos-Edam is geld uit de reserve Landschap Waterland vrijgemaakt, omdat de gemeente Purmerend het grootste deel van de financiering voor haar rekening neemt. Ook vanuit Laag Holland wordt een deel van de kosten gefinancierd. Externe ontwikkelingen De Agenda Groen van het provinciaal bestuur van Noord-Holland kondigt aan dat de structuur van de recreatieschappen in 2013 nader bekeken wordt. Er worden voorstellen ontwikkeld om tot een andere werkwijze van de gemeenschappelijke regelingen te komen. Evaluatie Recreatie Noord-Holland NV als uitvoeringsorganisatie van het recreatieschap in verband met een mogelijke contractverlening vanaf 1 januari 2014; Financiën Er is besloten om een bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen in te stellen; De financiële stukken zijn in overleg met een aantal gemeenten vereenvoudigd en qua leesbaarheid verbeterd; Er zijn aanvullende bezuinigingen gerealiseerd van 3,4 %. Communicatie Onderzoek naar jongeren in het recreatiegebied afgerond. Inrichting en ontwikkeling Voor het realiseren van een sloepennetwerk wordt financiering gezocht; Haalbaarheidsonderzoeken uitgevoerd naar wandelroutenetwerk en fietspad Broek in Waterland-Ilpendam; Bestuurscommissie Groengebied Purmerland opgeheven; Gestart met project elektrisch varen; Nazorgfase Groengebied Purmerland: opnemen van totale gebied in beheerssysteem van Landschap Waterland en administratieve afronding; nader onderzoek naar ruiterpad in deelgebied 4 dat niet voldoet aan de gebruikseisen; Start realisatiefase recreatieve verbinding Groengebied Purmerland het Twiske 3

Resultaat 2012 Jaarrekening 2012 Begroting 2012 Verschil Lasten 746.665 1.318.576 571.911 Baten 807.941 1.215.559 407.618 Saldo -61.276 103.017 164.293 In 2012 is het saldo van de jaarrekening circa 164.000 lager dan begroot, dit heeft verschillende oorzaken. Ten eerste zijn er lagere kosten voor het project elektrisch varen, omdat het project voor een deel doorgeschoven is naar 2013. Ten tweede zijn er hogere rentebaten vanwege de Hemmelandgelden en is een creditnota ontvangen van RNH, een korting doordat meer declarabele uren per fte gerealiseerd zijn dan oorspronkelijk gecalculeerd. Ook zijn er lagere PR en marketing kosten, omdat er in 2012 geen aanvullend onderzoek recreatiemonitor is uitgevoerd. Tenslotte zijn de kosten inhuur personeel lager in 2012 door stilvallen van het project TOP s in 2012 en onderbezetting op terreinvoorlichting. Toelichting belangrijkste afwijkingen LASTEN Jaarrekening Begroting Negatief Positief Bestuursadvisering 146.515 119.301 27.214 Hogere kosten inhuur personeel door inzet samengaan met het Twiske en hogere advieskosten voor haalbaarheidsondezoek meekoppelprojecten dijkversterking Terreinbeheer voorbereiding 24.972 41.751 16.779 Lagere kosten inhuur personeel door stilvallen project TOP s en lagere kosten voor automatisering Terreinvoorlichting 12.977 23.169 10.192 Lagere kosten inhuur personeel door onderbezetting. RNH heeft zoveel mogelijk werk extern uitgezet Voorlichting en marketing 45.866 90.205 44.339 Voornamelijk door lagere uitgaven aan recreatiemonitor omdat er in 2012 geen aanvullend onderzoek is uitgevoerd. In 2013 wordt het aanvullende onderzoek weer uitgevoerd. Daarnaast lagere kosten inhuur personeel doordat uitvoeren van het project Integrale aanpak marketing en promotie voor een groot deel is doorgeschoven naar 2013. Routevoorziening 399.774 809.176 409.402 Voornamelijk door lagere kosten voor project electrobootroute en recreatieplan Wormer- en Jisperveld, omdat de aanleg voor het grootste deel is doorgeschoven naar 2013. Aanleg nieuwe gebieden 39.444 150.000 110.556 Dit product wordt voor het schap kostenneutraal uitgevoerd. Werkelijke lasten lager dan begroot omdat de aanleg van de fiets- en ruiterroute Purmerland naar het Twiske voor een groot deel is doorgeschoven naar 2013 Financieel beheer 43.835 50.767 6.932 Lagere bedrijfskosten dan begroot omdat de kosten die waren begroot voor afronding overdracht Hemmeland niet nodig zijn geweest in 2012 Totaal overige producten 33.281 34.207 926 Totaal Lasten 746.665 1.318.576 571.911 4

BATEN Jaarrekening Begroting Negatief Positief Routevoorziening 70.155 410.910 340.755 Lagere bijdrage derden i.v.m. nog niet ontvangen subsidies. Projecten electrobootroute en recreatieplan Wormer- en Jisperveld worden voor het grootste deel doorgeschoven naar 2013, de subsidies ook. Aanleg nieuwe gebieden 39.444 150.000 110.556 Dit product wordt voor het schap kostenneutraal uitgevoerd. De daadwerkelijk gemaakte kosten liggen lager en daarmee ook de bijdrage derden. Financieel beheer 48.693 5.000 43.693 Hogere rentebaten vanwege Hemmelandgelden, daarnaast is een korting gegeven door RNH op het uurtarief Bijdrage participanten 649.649 649.649 Totaal Baten 807.941 1.215.559 407.618 5

Reserves Stand van de reserves per 31-12-2012 Algemene reserve 739.133 Bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen - Bestemmingsreserve investeringen 138.374 Bestemmingsreserve ruiterpaden 54.589 Bestemmingsreserve verkoop Hemmeland 1.264.474 Totaal 2.196.570 Onttrekkingen en toevoegingen reserves: Resultaat voor bestemming: Jaarrekening 61.276 Begroot -103.017 164.293 voordelig resultaat van 61.276 in plaats van nadelig resultaat van 103.017 Verdeling van het resultaat: Algemene reserve: Jaarrekening 152.935 Begroot -6.109 159.045 toevoeging van 152.935 in plaats van een onttrekking van 6.109 Bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen: Jaarrekening -102.954 Begroot -96.908-6.046 onttrekking van 102.954 in plaats van een onttrekking van 96.908 Bestemmingsreserve Ruiterpaden Jaarrekening -8.276 Begroot 0-8.276 onttrekking van 8.276 in plaats van een onttrekking van 0 Bestemmingsreserve verkoop Hemmeland Jaarrekening 19.571 Begroot 0 19.571 toevoeging van 19.571 in plaats van een onttrekking van 0 164.293 6

Overzicht participantenbijdrage 2010 + index - bezuiniging 2011 Indexatie 0,97% Bezuiniging 46.829 Provincie Noord-Holland 361.215 3.504 24.071-340.648 Gemeente Amsterdam 165.849 1.609 11.052-156.406 Gemeente Beemster 15.460 150 1.030-14.580 Gemeente Edam-Volendam 27.759 269 1.850-26.178 Gemeente Graft de Rijp 3.514 34 234-3.314 Gemeente Landsmeer 9.909 96 660-9.345 Gemeente Oostzaan 2.108 20 140-1.988 Gemeente Purmerend 76.741 744 5.114-72.371 Gemeente Waterland 16.515 160 1.101-15.574 Gemeente Wormerland 15.460 150 1.030-14.580 Gemeente Zaanstad 2.108 20 140-1.988 Gemeente Zeevang 6.114 59 407-5.766 Totaal participantenbijdrage 702.752 6.815 46.829-662.738 2011 + index - bezuiniging 2012 Indexatie 1,60% Bezuiniging 23.692 Provincie Noord-Holland 340.648 5.450 12.178-333.920 Gemeente Amsterdam 156.406 2.502 5.591-153.317 Gemeente Beemster 14.580 233 521-14.292 Gemeente Edam-Volendam 26.178 419 936-25.661 Gemeente Graft de Rijp 3.314 53 119-3.248 Gemeente Landsmeer 9.345 150 335-9.160 Gemeente Oostzaan 1.988 32 71-1.949 Gemeente Purmerend 72.371 1.158 2.587-70.942 Gemeente Waterland 15.574 249 556-15.267 Gemeente Wormerland 14.580 233 521-14.292 Gemeente Zaanstad 1.988 32 71-1.949 Gemeente Zeevang 5.766 92 206-5.652 Totaal participantenbijdrage 662.738 10.603 23.692-649.649 1: 46.829,- ten opzichte van de begroting 2010 2: 23.692,- t.o.v. programmabegroting 2012 en t.o.v. begrotingswijziging 2012 Bezuiniging conform besluit AB in totaal ca. 10% bezuinigd t.o.v. begroting 2010 7

Weerstandsvermogen De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover het Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Landschap Waterland zijn in 2012 geïnventariseerd en gekwantificeerd. Het berekende gewenste weerstandsvermogen bedraagt 100.000,-. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen. De huidige reserves (weerstandscapaciteit) liggen boven het gewenste berekende niveau. Financiering Risicobeheer; de Kasgeldlimiet en Rente-risiconorm De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maximaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de Wet Fido is te voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente, grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico's. Het niveau van de korte leningen, de kasgeldlimiet is gelimiteerd tot 8,2 % van het bedrag van de begroting. De rente-risiconorm houdt in dat maximaal 20 % van de lange leningen per jaar afgelost kan worden. De norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. Landschap Waterland heeft geen leningen en blijft binnen de kasgeldlimiet en de rente-risiconorm, zie modelstaat A en B op bladzijde 32 en 33. Bedrijfsvoering Recreatie Noord-Holland NV (RNH) is de verzelfstandigde afdeling Groenbeheer van de provincie Noord- Holland, met de provincie als enige aandeelhouder. RNH is een uitvoeringsorganisatie, die als opdrachtnemer voor de besturen van de recreatieschappen werkt. De samenwerkingsrelatie is beschreven in een raamcontract dat 5 jaar is vastgelegd. Er wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte uren. In 2013 wordt het raamcontract geëvalueerd - 8 -

De verkorte balans De balans per 31 december 2012 kan verkort als volgt worden weergegeven: (bedragen x 1.000,-) ACTIVA 2012 2011 PASSIVA 2012 2011 Vaste activa Vaste financieringsmiddelen Materiële vaste activa 24,7 36,0 Reserves 2.196,6 2.135,3 Financiële vaste activa - - Reserves - Schulden op lange termijn - - Subtotaal 24,7 36,0 Subtotaal 2.196,6 2.135,3 Vlottende passiva Vlottende activa Vorderingen en Schulden op overlopende activa 7,7 47,2 korte termijn 197,7 286,4 Liquide middelen 2.361,8 2.338,5 Schulden aan kredietinstel. - - Subtotaal 2.369,5 2.385,7 Subtotaal 197,7 286,4 TOTAAL 2.394,3 2.421,7 TOTAAL 2.394,3 2.421,7-9 -

Jaarrekening 2012-10 -

BALANS LANDSCHAP WATERLAND PER 31 DECEMBER ACTIVA Omschrijving 31-12-2012 31-12-2011 VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut 24.747 36.000 subtotaal materiële vaste activa 24.747 36.000 Financiële vaste activa TOTAAL VASTE ACTIVA 24.747 36.000 VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen en overlopende activa Debiteuren algemeen 212 5.020 Vooruitbetaalde bedragen - 558 Nog te ontvangen bedragen 7.486 41.656 subtotaal vorderingen en overlopende activa 7.698 47.234 Liquide Middelen Deposito/ zakelijke spaarrekening 2.222.815 2.222.862 Banken 138.984 115.402 Kas 35 207 subtotaal liquide middelen 2.361.835 2.338.472 TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 2.369.533 2.385.706 TOTAAL-GENERAAL ACTIVA 2.394.280 2.421.706-11 -

PASSIVA Omschrijving 31-12-2012 31-12-2011 VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN Reserves en fondsen Algemene reserve 739.133 586.197 Bestemmingsreserve investeringen 138.374 241.328 Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos 54.589 62.866 Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland 1.264.474 1.244.903 Subtotaal reserves en fondsen 2.196.570 2.135.293 TOTAAL VASTE FINANCIERINGSMIDDELEN 2.196.570 2.135.293 VLOTTENDE PASSIVA Schulden op korte termijn Crediteuren 35.440 33.833 Nog te betalen bedragen 17.530 27.848 Vooruitontvangen bedragen 144.740 224.732 subtotaal schulden korte termijn 197.710 286.413 TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA 197.710 286.413 TOTAAL-GENERAAL PASSIVA 2.394.280 2.421.706-12 -

PROGRAMMAREKENING 2012 Rekening 2012 Functie Omschrijving lasten/baten lasten baten saldo 010 Bestuursadvisering 146.515-146.515 020 Secretariaat 30.493-30.493 030 Terreinbeheer voorbereiding 24.972-24.972 040 Terreinbeheer uitvoering - - - 050 Onroerend goed beheer 2.788-2.788 060 Terrein voorlichting 12.977-12.977 070 Voorlichting en marketing 45.866-45.866 100 Route voorzieningen 399.774 70.155 329.619 140 Aanleg nieuwe gebieden 39.444 39.444-150 Financieel beheer 43.835 48.693 4.858- Bijdrage participanten 649.649 649.649- Totaal lasten en baten functie 010 t/m 150 746.665 807.941 61.276- Resultaat voor bestemming 61.276 Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 172.743 172.743 Onttrekking Algemene reserve 19.807 19.807- Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos 8.276 8.276- Toevoeging bestemmingsreserve investeringen - - Onttrekking bestemmingsreserve investeringen - 102.954 102.954- Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland 19.571 19.571 Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - Toevoeg. Bestem.res. Sanering en overige kosten - - Onttr. Bestem.reserve Sanering en overige kosten - - Totaal lasten en baten 938.979 938.979 - Resultaat na bestemming - Totalen-generaal 938.979 938.979 - - 13 -

Begroting 2012 Rekening 2011 lasten baten saldo lasten baten saldo 119.301-119.301 130.618-130.618 31.598-31.598 24.911-24.911 41.751-41.751 41.365-41.365 - - - - - - 2.609-2.609 2.713-2.713 23.169-23.169 8.183-8.183 90.205-90.205 48.724-48.724 809.176 410.910 398.266 368.216 70.348 297.868 150.000 150.000-419.358 419.358-50.767 5.000 45.767 89.578 40.148 49.430 649.649 649.649-662.738 662.738-1.318.576 1.215.559 103.017 1.133.665 1.192.593 58.928-103.017-58.928 88.791 88.791 182.540 182.540 94.900 94.900- - - - - - - - 395.460 395.460 24.000 24.000 492.368 492.368-67.012 67.012- - 16.182 16.182-64.432 64.432- - - - - 32.351 32.351-1.802.827 1.802.827-1.356.387 1.356.387 - - - 1.802.827 1.802.827-1.356.387 1.356.387 - - 14 -

WAARDERINGSGRONDSLAGEN Waarderingsgrondslagen voor de balans en de resultaatbepaling Materiële vaste activa Op basis van het BBV wordt er onderscheid gemaakt tussen investeringen met een maatschappelijk nut en investeringen met een economisch nut. - Investeringen in het recreatiegebied (openbare ruimte), zoals het groot onderhoud en vervangingen worden aangemerkt als investeringen met een maatschappelijk nut. Deze investeringen worden op basis van het BBV in beginsel ineens ten laste van de exploitatie gebracht en dus niet geactiveerd; - Investeringen met een economisch nut worden geactiveerd en afgeschreven volgens algemeen aanvaardbare en bedrijfseconomische grondslagen. Financiële vaste activa Financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen hun verkrijgingsprijs of de nominale waarde. Vlottende activa De vlottende activa worden gewaardeerd tegen de nominale waarde en, waar nodig, verminderd met een voorziening voor oninbaarheid. Reserves - Algemene reserve Aan de algemene reserve wordt jaarlijks het resultaat na bestemming toegevoegd respectievelijk onttrokken. - Bestemmingsreserve investeringen De bestemmingsreserve investeringen is gevormd ter dekking van de netto uitgaven(aandeel Landschap Waterland) ten behoeve van investeringen in het werkgebied en de realisatie van specifieke projecten. - Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos Deze bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de uitgaven in verband met het beheer en onderhoud van de aanleg van ruiterpaden in het Purmerbos. - Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland Het bestemmingsfonds is gevormd uit de netto-verkoopopbrengst van de jachthaven Hemmeland en zal worden aangewend voor investeringen op het grondgebied van de gemeenten Purmerend en Amsterdam-Noord. De beslissingsbevoegdheid ten aanzien van de besteding van deze gelden ligt bij de gemeenten Purmerend, Amsterdam en de Provincie Noord-Holland. Renteopbrengsten voortvloeiend uit de uitgezette gelden op de spaarrekening worden toegevoegd aan het bestemmingsfonds. - Bestemmingsreserve bodemsanering en overige kosten Deze bestemmingsreserve is gevormd uit de verkoopopbrengst van de jachthaven Hemmeland en zal worden aangewend voor de uitvoering van de bodemsanering en de overige kosten. Voorzieningen Op de balans van landschap Waterland is momenteel geen voorziening opgenomen. Overige balansposten Alle overige balansposten zijn, tenzij anders vermeld, gewaardeerd tegen nominale waarde. De bepaling van het resultaat Het resultaat is bepaald op basis van de historische kostprijs. Baten en lasten worden toegerekend naar het jaar waarop zij betrekking hebben. Subsidies en bijdragen van derden Ontvangsten inzake subsidies en bijdragen van derden ten behoeve van de realisatie van specifieke projecten, alsmede de daarmee samenhangende uitgaven worden in de programmarekening verantwoord. Jaarlijks wordt het verschil tussen de baten en lasten voor de specifieke projecten toegevoegd of onttrokken aan de betreffende bestemmingsreserves. - 15 -

TOELICHTING OP DE BALANS LANDSCHAP WATERLAND ACTIVA 31-12-2012 31-12-2011 Materiële vaste activa 24.747 36.000 Investeringen met economisch nut Het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa kan als volgt worden gespecificeerd: Investeringen tot boekjaar 86.783 86.783 Investeringen boekjaar - - Totaal geïnvesteerde bedragen 86.783 86.783 Afschrijvingen tot boekjaar 50.783 39.529 Afschrijvingen boekjaar 11.253 11.253 Totaal afschrijvingen 62.036 50.783 Boekwaarde per 31 december 24.747 36.000 Vorderingen en overlopende activa Debiteuren algemeen 212 5.020 Specificatie: Verbij- de Wit 92 Hoogheemraadschap 120 212 Vooruitbetaalde lasten - 558 Dit betreft abonnementen 2012 Nog te ontvangen bedragen 7.486 41.656 Rente spaarrekening en RC 2012 7.486 10.880 7.486 10.880 Liquide middelen Kas 35 207 ING Bank 67.07.63.101 138.984 115.402 ING deposito/ zakelijke spaarrekening 2.222.815 2.222.862 2.361.835 2.338.472-16 -

31-12-2012 31-12-2011 PASSIVA Reserves en fondsen 739.133 586.197 Algemene reserve Saldo per 1 januari 586.197 403.657 Bij: Saldo exploitatie 172.743 182.540 Af: Uitwerking Dijkversterking H/A 19.807- - Saldo per 31 december 739.133 586.197 De toevoeging van 172.743,- is het voordelig exploitatiesaldo 2012. Bestemmingsreserve investeringen 138.374 241.328 Saldo per 1 januari 241.328 284.340 Bij: Saldo investeringen - 24.000 Af: Netto investeringen 102.954-67.012- Saldo per 31 december 138.374 241.328 Investeringen Investeringen 2012 Bruto invest. Subsidies Netto invest. Aanleg electrobootroute 88.325 39.905 48.420 Aanlegplaatsen recr.toervaart Waterland west 62.055 14.060 47.995 Vervanging infopanelen 6.539-6.539 Totaal investeringen 156.919 53.965 102.954 De onttrekking van 102.954,- betreft de eigen bijdrage (netto investering) van Landschap Waterland voor de in 2012 gedane investeringen.in bovenstaand overzicht zijn deze investeringen gespecificeerd. Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos 54.589 62.866 Saldo per 1 januari 62.866 62.866 Bij: Storting - Af: Onderhoudskosten 8.276- - Saldo per 31 december 54.589 62.866-17 -

31-12-2012 31-12-2011 Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland 1.264.474 1.244.903 Saldo per 1 januari 1.244.903 1.293.152 Af: Correctie Storting - 32.351- Bij: Rentevergoedingen 19.571 16.181 Af: Meerwerk sanering Haven 12.080- Af: Project Recreatie/Toerisme - 20.000- Saldo per 31 december 1.264.474 1.244.903 Het Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland zal worden aangewend voor investeringen op het grondgebied van de gemeenten Purmerend en Amsterdam-Noord. De beslissingsbevoegdheid ten aanzien van de besteding van deze gelden ligt bij de gemeenten Purmerend, Amsterdam en de Provincie Noord-Holland. Schulden op korte termijn Crediteuren 35.440 33.833 Specificatie: Recreatie Noord Holland N.V. 2.413 Liander N.V. 19.730 Adviesbureau Vista 8.970 Buro Kloeg 3.303 Diversen 1.024 35.440 Nog te betalen bedragen 17.530 27.848 Specificatie: Accountantskosten 2012 4.104 Pont gem. Wormerland 2012 4.538 Quickscan Natuurtoets 1.876 Het Twiske platbodem 1.876 Grontmij Ruiterverbinding 4.175 Gem. Waterland vergunning 800 Diversen 163 17.530-18 -

31-12-2012 31-12-2011 Vooruitontvangen bedragen 144.740 224.732 Subsidie provincie Noord-Holland 144.740 224.702 Verloop project groengebied Purmerland Ontvangen subsidies t/m 2012 8.027.418 Gemaakte kosten t/m 2012 7.782.034- Vooruitontvangen subsidies project 245.385 Overige te ontvangen bedragen Subdies div. projecten Provincie N.H. 100.644 144.740 224.702 Voor een nadere specificatie van de vooruitontvangen subsidies verwijzen wij u naar de staat van investeringen en subsidies op bladzijde 42. Niet in de Balans opgenomen activa en verplichtingen: Met de oprichting van Recreatie Noord-Holland, per 1 juli 2004, hebben de besturen van de Recreatieschappen ingestemd met het besluit van het provinciaal bestuur dat Recreatie Noord Holland N.V. is aangewezen als uitvoeringsorganisatie voor de recreatieschappen. Vanaf 1 januari 2009 is een overeenkomst tussen de Recreatieschappen en Recreatie Noord-Holland N.V. afgesloten. Deze overeenkomst heeft een looptijd van 5 jaar en loopt van 2009 t/m 2013. - 19 -

TOELICHTING PROGRAMMAREKENING 010 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 104.444 83.197 94.503 Bestuurskosten 1.262 2.623 1.266 Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten 40.810 33.481 34.849 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Totaal lasten 146.515 119.301 130.618 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Bestuursadvisering 146.515 119.301 130.618 Financiën Resultaat 2012 Overschrijding van 27.000 Hogere kosten inhuur personeel door inzet samengaan met het Twiske Daarnaast hogere advieskosten door aanvullend bestuursbesluit over financiering van het haalbaarheidsonderzoek naar meekoppelprojecten dijkversterking Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Faciliteren van besluitvorming door het bestuur van het recreatieschap Coördineren van uitvoering besluiten Behartigen van belangen van het recreatieschap in relatie tot andere overheden en derden voorstellen opgesteld in standaard format besluitvorming over 17 onderwerpen, zoals o.a. de financiële stukken, meekoppelprojecten dijkversterking Hoorn-Edam- Amsterdam, samengaan met Het Twiske, opheffen bestuurscommissie Purmerland en actualisatie recreatieplan besluiten en beleid van bestuur zijn vastgesteld voortgang over uitvoering besluiten eerdere jaren zijn terug gemeld aan het bestuur alleen schriftelijke reactie gegeven op plannen en vergunningen wanneer er een directe relatie is met de doelstelling van het schap. Reactie op: - reikwijdte en detailniveau PlanMER voor het buitengebied Waterland en Marken - windvisie Amsterdam - ontwerp-natuurbeheerplan 2013 van de provincie Noord- Holland - beleidsvisie en toetskader Stadsrandpolder Waterland Deelname aan: - projectgroep Natura 2000 - (schriftelijke) gebiedsproces Waterland-Oost - proces van dijkversterking Hoorn-Edam en Edam- Amsterdam - 20 -

Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Juridische advisering Coördinatie uitvoeringsprogramma voor de periode 2011 2015 juridisch advies, toetsing en procedure begeleiding heeft plaatsgevonden er is extern juridisch advies gevraagd in verband met een externe toetsing van het advies van de provincie m.b.t. de nieuwe gemeenschappelijke regeling Twiske-Waterland projecten uitvoeringsprogramma gecoördineerd Acties/ speerpunten Resultaat 2012 Up-to-date houden uitvoeringsprogramma Project 8 meekoppelprojecten dijkversterking Actualiseren beleidskader Voorbereiden samengaan met het Twiske uitvoeringsprogramma is up-to-date, er waren in 2012 geen aanpassingen noodzakelijk rapportage opgeleverd en gepresenteerd, financiële haalbaarheid wordt in 2013 onderzocht en ook de definitieve opname in de plannen van HHNK actueel recreatieplan definitief vastgesteld nieuwe gemeenschappelijke regeling behandeld in colleges, raden en staten, twee participanten moeten in 2013 nog instemmen - 21 -

020 Secretariaat Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 27.312 25.747 22.191 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 3.180 5.851 2.719 Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 30.493 31.598 24.911 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Secretariaat 30.493 31.598 24.911 Financiën Resultaat 2012 Geen onder- of overschrijdingen groter dan het rapportage criterium Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Faciliteren van besluitvorming door het bestuur van het recreatieschap (secr) Administratief ondersteunen van Landschap Waterland 2 bestuursrondes, en één extra AB-verzending gefaciliteerd stukken zijn steeds tijdig verzonden relevante documenten zijn systematisch en toegankelijk opgeslagen, conform wettelijke vereisten inkoop heeft plaats gevonden volgens vaste procedures en aanbestedingsbeleid overzicht van ingekomen en verzonden stukken is meegezonden in iedere bestuursvergadering openbare bestuursstukken geplaatst op de website conform wettelijke vereisten gezorgd voor telefonische bereikbaarheid uitwerken, verzenden en archiveren van vergunningen, brieven en bestuursstukken heeft plaatsgevonden - 22 -

030 Terreinbeheer voorbereiding Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 23.240 36.505 39.729 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 1.732 5.246 1.635 Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 24.972 41.751 41.365 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Terreinbeheer voorbereiding 24.972 41.751 41.365 Financiën Resultaat 2012 Onderschrijding van 17.000 Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Planmatige voorbereiding beheerwerkzaamheden Advisering over diverse beheer- en inrichtingszaken Bijhouden meerjarenraming vervangingen Lagere kosten inhuur personeel door stilvallen project Toeristisch recreatieve overstapplaatsen en lagere kosten voor automatisering. Het project gaat weer verder in 2013 werkomschrijvingen voor uitbesteed onderhoudswerk (baanstede e.d.) maandelijks is geautomatiseerd beheerssysteem (HFE) up- todate gehouden er waren geen aanbestedingen die volgens aanbestedingsbeleid moesten worden aanbesteed onvoorziene vragen m.b.t. beheer en inrichting zijn afgehandeld andere afdelingen zijn ondersteund m.b.t. beheerinhoudelijke zaken investeringsplannen, incl. financiering bijgehouden Acties/ speerpunten Resultaat 2012 Project 24 uitvoeringsprogramma: toeristisch recreatieve overstapplaatsen (TOP s) Meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen opstellen Realisatie oplaadpunten voor elektrische fietsen project heeft stilgelegen in afwachting van besluitvorming Laag- Holland Laag Holland heeft 1 oktober jongsleden ingestemd met een herijkt projectplan, mogelijk start uitvoering in 2013 dekkingsvoorstel beheer vanaf 2017 wordt voorbereid in 2013 meerjarenraming uitgevoerd, er is voor ca. 25 jaar inzicht in de te verwachten jaarlijkse kosten en de dekking geen nieuwe aanmeldingen van ondernemers binnengekomen - 23 -

050 Onroerend goed beheer Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 2.788 2.609 2.713 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 2.788 2.609 2.713 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Onroerend goed beheer 2.788 2.609 2.713 Financiën Resultaat 2012 Geen onder- of overschrijdingen groter dan het rapportagecriterium - Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Het genereren van marktconforme opbrengst uit het onroerend goed Beheren van huur- en pachtcontracten Uitvoeren onderhoud aan gebouwen in gebruik bij derden marktconforme exploitatie archief huur- en pachtcontracten worden gedigitaliseerd geen onderhoud uitgevoerd aan gebouwen in gebruik bij derden - 24 -

060 Terrein voorlichting Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 12.977 19.520 8.183 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - 3.649 - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 12.977 23.169 8.183 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Terrein voorlichting 12.977 23.169 8.183 Financiën Resultaat 2012 Onderschrijding van 10.000 Voornamelijk lagere kosten inhuur personeel door onderbezetting. Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Optimaliseren gebruik door middel van gerichte terreininformatie Vergroten aantrekkingskracht door het geven van terreininformatie over wetenswaardigheden Acties/ speerpunten Resultaat 2012 Project 28 uitvoeringsprogramma: fietsroute Des Beemsters bewegwijzering compleet en leesbaar digitale zuil beschikbaar bij bezoekerscentrum Het Twiske, met wetenswaardigheden over Landschap Waterland informatiepanelen ontwikkeld en geplaatst op strategische plekken in het gebied (startpunten van routes e.d.) terreininformatie gegeven over wetenswaardigheden via internet de mogelijkheid geboden om vragen te stellen verkenning naar mogelijkheden doorgeschoven naar 2013-25 -

070 Voorlichting en marketing Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 27.626 38.935 23.808 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing 18.240 51.270 20.632 Bedrijfskosten - - 4.284 Totaal lasten 45.866 90.205 48.724 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Totaal baten - - - Saldo Voorlichting en marketing 45.866 90.205 48.724 Financiën Resultaat 2012 Onderschrijding van 44.500 Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Verzorgen van communicatie van het recreatieschap naar het publiek Monitoren gebruik van het gebied Communicatie advies lagere kosten inhuur personeel doordat uitvoeren van het project Integrale aanpak marketing en promotie voor een groot deel is doorgeschoven naar 2013 lagere uitgaven (ca. 13.500) aan recreatiemonitor omdat er in 2012 geen aanvullend onderzoek is uitgevoerd. In 2013 wordt het aanvullende onderzoek weer uitgevoerd. Daarnaast is er een structurele onderschrijding op de PR en marketingkosten o.a. door lagere kosten digitaliseren van routekaarten. In 2013 wordt hier daarom 10.000 op bezuinigd Website up-to-date, 16 nieuwsberichten geplaatst op website er zijn 4 persberichten uitgegaan, over 3 nieuwe aanlegsteigers in Landsmeer, informatiebijeenkomst project elektrisch varen, nieuwe fietsroute Purmerland en oplaadpunt elektrisch fietsen geen actieve deelname aan de fiets- en wandelbeurs, maar folderparticipatie de bezoekersaantallen zijn geteld en worden teruggekoppeld aan het bestuur onvoorziene vragen m.b.t. communicatie adequaat afgehandeld Acties/ speerpunten Resultaat 2012 Aanvullende module Jongeren in recreatie Project 12 uitvoeringprogramma: Integrale aanpak marketing en promotie Project 13: visie op toegangspoorten aanbevelingen uit jongerenonderzoek zijn aan bestuur voorgelegd start gemaakt met verkenning voor integraal promoten recreatief aanbod plan van aanpak opgesteld voor herijking communicatieplan website vernieuwen is doorgeschoven naar 2013 verkenning samenwerking bezoekerscentra (koppeling met project 16 UP) is gekoppeld aan dit project herijking visie is voorgelegd aan het bestuur - 26 -

Integrale aanpak marketing en promotie Project 13: visie op toegangspoorten aanbod plan van aanpak opgesteld voor herijking communicatieplan website vernieuwen is doorgeschoven naar 2013 verkenning samenwerking bezoekerscentra (koppeling met project 16 UP) is gekoppeld aan dit project herijking visie is voorgelegd aan het bestuur 100 Route voorziening Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 86.618 115.922 100.316 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 490 784 664 Vervoerskosten 3.146 5.244 4.286 PR & Marketing - - - Bedrijfskosten 124.518 114.858 121.621 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen 185.003 572.368 141.328 Afschrijvingen - - - Rentekosten - - - Totaal lasten 399.774 809.176 368.216 Baten: Exploitatieopbrengsten 16.190 15.450 16.031 Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten 53.965 395.460 54.317 Totaal baten 70.155 410.910 70.348 Saldo Route voorziening 329.619 398.266 297.868 Financiën Resultaat 2012 Onderschrijding van 68.500 lagere kosten inhuur personeel omdat het haalbaarheidsonderzoek wandelroutenetwerk is uitbesteedt en door herverdeling van taken lagere kosten voor de projecten electrobootroute en recreatieplan Wormer en Jisperveld, omdat de aanleg voor het grootste deel doorgeschoven is naar 2013 daartegenover staan hogere bedrijfskosten vanwege uitbesteding van het haalbaarheidsonderzoek wandelroutenetwerk ook is er een lagere bijdrage projecten doordat de aanleg van de electrobootroute voor een deel is doorgeschoven naar 2013 Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Instandhouding routes en voorzieningen Controleren veiligheids- en onderhoudssituatie regulier onderhoud aan fietsknoopuntensysteem uitgevoerd tweejaarlijks heeft inspectie van alle gemarkeerde routes en paden plaatsgevonden direct herstel onveilige situaties; of terugkoppeling naar eigenaar voorziening hierover klachten zijn nagetrokken alle markeringen zijn gecontroleerd, aangepast en/of vervangen alle ruim 150 borden zijn gecontroleerd en schoongehouden Bijdragen aan exploitatie pontveren jaarlijkse financiële bijdrage van ca. 4.500 (per pontveer) aan 3 pontveren afgedragen Beheer fietsknooppuntennetwerk regulier onderhoud volgens programma uitgevoerd Laag Holland - 27 -

Acties/ speerpunten Resultaat 2012 Uitvoeren projecten uitvoeringsprogramma periode 2011-2015 1: uitvoeringprogramma: voorbereiding uitbreiding boerenlandpaden 11: fietspad Broek in Waterland Ilpendam toegezien op kansen bestuursvoorstel voorbereid, besloten besluitvorming uit te stellen, omdat te weinig co-financiering beschikbaar is 14: wandelknooppuntennetwerk aanbevelingen rapportage voorlegd aan bestuur besluitvorming uitgesteld tot een duidelijk financieringsplan beschikbaar is 15: aanlegsteiger raadhuis Graft gerealiseerd en feestelijk geopend 17: recreatieve verbinding haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd, wordt in 2013 voorgelegd Purmerland - Purmerbos aan het bestuur met een voorstel voor realisatie en beheer 18: inkorten doorgeschoven naar 2013 langzaamverkeerverbindingen Jagersplas Oostzanerveld 19: fietsroute Purmerbos Edam afronden haalbaarheidsonderzoek voorstel realisatie en beheerafspraken Wandelroutes Wormer- en Jisperveld uitgevoerd, in 2013 wordt realisatie en financiering afgerond Aanleg recreatietoervaartnet gerealiseerd en afrekening met PNH heeft plaatsgevonden Aanleg Electrobootroute start gemaakt met realisatie informatiebijeenkomst georganiseerd Recreatieknooppunt Poort van project begeleid vanuit Landschap Waterland Waterland Groot onderhoud bruggen herstelwerk uitgevoerd, zodat geen onveilige situaties zijn ontstaan, groot onderhoud doorgeschoven naar 2013 Het totale projectenoverzicht voor 2012 is hieronder weergegeven. Jaarrekening 2012 Investeringen 2012 Bruto Subsidies Eigen bijdrage Aanleg electrobootroute 88.325 39.905 48.420 Aanlegplaatsen recr.toervaart Waterland west 62.055 14.060 47.995 Uitwerking Dijkversterking H/A 19.807-19.807 Onderhoud Ruiterpaden Purmerbos 8.276-8.276 Vervanging infopanelen 6.539-6.539 Totaal investeringen 185.003 53.965 131.038 Begroting 2012 Investeringen 2012 Bruto Subsidies Eigen bijdrage Aanleg electrobootroute 482.720 405.790 76.930 Aanlegplaatsen recr.toervaart Waterland west 67.370 37.679 29.691 Recreatieplan Wormer en Jisperveld 24.000-24.000 Vervanging infopanelen 30.000-30.000 Totaal investeringen 604.090 443.469 160.621-28 -

140 Aanleg van nieuwe gebieden Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel - - - Bestuurskosten - - - Kantoorkosten - - - Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - - - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen 39.444 150.000 419.358 Totaal lasten 39.444 150.000 419.358 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten - - - Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten 39.444 150.000 419.358 Totaal baten 39.444 150.000 419.358 Saldo Aanleg nieuw gebied - - - Financiën Resultaat 2012 project wordt kostenneutraal voor het schap uitgevoerd Acties/ speerpunten Resultaat 2012 Project Groengebied Purmerland bestuurscommissie is opgehven start gemaakt met realisatie fiets- en ruiterroute Purmerland naar het Twiske Verloop project groengebied Purmerland Ontvangen subsidies t/m 2012 8.027.418 Gemaakte kosten t/m 2012 7.782.033- Vooruitontvangen subsidies project 245.385 De totale stand van zaken met betrekking tot het project is als volgt: Subsidie Kosten t/m 2012 ontvangen 8.027.418 gerealiseerd 7.742.589 2012 - gerealiseerd 39.444 8.027.418 7.782.033 2011-2012 nog te ontvangen - nog te realiseren 245.385 Totaal 8.027.418 8.027.418 Voor een nadere toelichting over het verloop in 2012 zie ook de bestuurssamenvatting. In 2013 wordt de fiets- en ruiterroute afgerond. - 29 -

150 Financieel beheer Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 28.360 24.963 29.771 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 4.104 4.104 4.039 Vervoerskosten - - - PR & Marketing - - - Bedrijfskosten - 6.155 - Groot onderhoud/(vervangings)investeringen - - - Afschrijvingen 11.253 13.170 11.253 Rentekosten 119 2.375 85 Overige lasten - - 44.431 Totaal lasten 43.835 50.767 89.578 Baten: Exploitatieopbrengsten - - - Financiële baten 40.515 5.000 30.143 Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten - - - Bijzondere baten en lasten 8.178-10.006 Totaal baten 48.693 5.000 40.148 Saldo Financieel beheer 4.858-45.767 49.430 Financiën Resultaat 2012 Onderschrijding van 50.500 lagere bedrijfskosten omdat de kosten die begroot waren voor afronding overdracht Hemmeland niet nodig zijn geweest in 2012 hogere rentebaten vanwege Hemmelandgelden, daarnaast is een creditnota ontvangen van RNH, een korting doordat meer declarabele uren per fte gerealiseerd zijn dan oorspronkelijk gecalculeerd Kerntaken/ prestaties Gerealiseerde kwaliteit 2012 Voeren van financiële administratie van het recreatieschap Opstellen begroting, jaarrekening en tussentijdse rapportages Beheren van de financiële middelen van het recreatieschap Uitvoeren verordening Financieel beheer en de Controle Verordening financiële administratie is uitgevoerd conform beschreven A/O procedures van de accountant er is een goedkeurende controleverklaring begroting en jaarrekening zijn tijdig voorgelegd aan bestuur en participanten en is tijdig toegezonden aan het Ministerie van BZK het budgettair risico is laag financiële administratie is uitgevoerd conform beschreven A/O procedures van de accountant - 30 -

Totaal producten Financieel overzicht: Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012 2012 2011 Lasten: Inhuur personeel 313.365 347.398 321.214 Bestuurskosten 1.262 2.623 1.266 Kantoorkosten 9.506 15.985 9.058 Vervoerskosten 3.146 5.244 4.286 PR & Marketing 18.240 51.270 20.632 Bedrijfskosten 165.327 158.143 160.754 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen 224.447 722.368 560.687 Afschrijvingen 11.253 13.170 11.253 Rentekosten 119 2.375 85 Overige lasten - - 44.431 Totaal lasten 746.665 1.318.576 1.133.665 Baten: Exploitatieopbrengsten 16.190 15.450 16.031 Financiële baten 40.515 5.000 30.143 Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten 93.410 545.460 473.675 Bijzondere baten en lasten 8.178-10.006 Totaal baten 158.292 565.910 529.855 Saldo totaal 588.373 752.666 603.810-31 -

Wet FIDO MODELSTATEN A EN B Modelstaat A Kwartaal 1e 2e Maand 1 jan 1 feb 1 mrt 1 apr 1 mei 1 jun Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Kwartaal 3e 4e Maand 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec Registratie nr. Datum ontvangst Vlottende schuld 0 0 0 0 0 0 Vlottende middelen 0 0 0 0 0 0 Netto vl. schuld 0 0 0 0 0 0 Netto vl. overschot 0 0 0 0 0 0 Gem. schuld 0 0 Gem. overschot 0 0 Kasgeldlimiet 0 0 0 0 0 0 Ruimte onder limiet 0 0 Overschrijding 0 0 Toelichting op modelstaat A Er zijn bij het landschap Waterland geen activa en passiva die vallen onder de vlottende schulden en vlottende middelen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar. De Kasgeldlimiet is derhalve niet overschreden. - 32 -

Modelstaat B Modelstaat B 1a Renteherziening op vaste schuld O/G 0 1b Renteherziening op vaste schuld U/G 0 2 Renteherziening op vaste schuld (1a-1b) 0 3a nieuw aangetrokken vaste schuld 3b nieuw uitgezette lange leningen 4 netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 0 5 Betaalde aflossingen 6 herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7 Renterisico op de vaste schuld (2+6) 0 8 Renterisiconorm 0 9a ruimte onder 0 9b Overschrijding 0 Renterisiconorm 10 Stand van de vaste schuld 0 11 Vastgestelde percentage 12 Renterisiconorm (10x11) 0 Toelichting op modelstaat B Er hebben bij het landschap Waterland geen rente herzieningen op vaste schulden plaatsgevonden en er zijn geen nieuwe leningen uitgezet of aangetrokken. De renterisiconorm is derhalve niet overschreden. - 33 -

Overige gegevens - 34 -

SAMENSTELLING ALGEMEEN BESTUUR PER 31 DECEMBER 2012 Participant Provincie Noord-Holland Stadsdeel Amsterdam-Noord Gemeente Beemster Gemeente Edam/Volendam Gemeente Graft- De Rijp Gemeente Landsmeer Gemeente Oostzaan Gemeente Purmerend Gemeente Waterland Gemeente Wormerland Gemeente Zaanstad Gemeente Zeevang I.S.W. Bestuurslid De heer J.H.M. Bond, voorzitter De heer K. Diepeveen De heer P.C. Eenhoorn De heer J.R.P.L. Dings De heer T.G.C. Luyckx Mevrouw H.R. Oosterop-van Leussen Mevrouw A.C. Nienhuis De heer T. Flens De heer G. Nijenhuis De heer P. Kools De heer J. Mandjes De heer R.J. Linnekamp De heer H. Schütt De heer T. Hoekstra, adviseur - 35 -

BIJLAGEN JAARREKENING 2012-39 -

BIJLAGE I EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT werkelijk begroting werkelijk Omschrijving 2012 2012 2011 Lasten Inhuur personeel 313.365 347.398 321.214 Bestuurskosten 1.262 2.623 1.266 Kantoorkosten 9.506 15.985 9.058 Vervoerskosten 3.146 5.244 4.286 PR & marketing 18.240 51.270 20.632 Bedrijfskosten 165.327 158.143 160.754 Groot onderhoud/(vervangings)investeringen 224.447 722.368 560.687 Afschrijvingen 11.253 13.170 11.253 Rentekosten 119 2.375 85 Overige lasten - - 44.431 Totaal lasten 746.665 1.318.576 1.133.665 Baten Exploitatieopbrengsten 16.190 15.450 16.031 Financiële baten 40.515 5.000 30.143 Overige inkomsten - - - Bijdrage projecten 93.410 545.460 473.675 Onttrekking voorzieningen - - - Bijdrage participanten 649.649 649.649 662.738 Bijzondere baten en lasten 8.178-10.006 Totaal baten 807.941 1.215.559 1.192.593 Resultaat voor bestemming 61.276-103.017 58.928- Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 172.743 88.791 182.540 Onttrekking algemene reserve 19.807-94.900- - Toevoeging bestemmingsres. Purmerland - - - Onttrekking bestemmingsres.purmerland 8.276- - - Toevoeging bestemmingsres.investeringen - 395.460 24.000 Onttrekking bestemmingsres.investeringen 102.954-492.368-67.012- Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland 19.571-16.182 Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - 64.432- Toevoeg. Bestem.res. Sanering en overige kosten - - - Onttr. Bestem.reserve Sanering en overige kosten - - 32.351- Resultaat na bestemming - - - - 40 -

BIJLAGE II LANDSCHAP WATERLAND Investerings- en financieringsstaat 2012 nr. Omschrijving Stand per Vermeerde- Verminde- Afschrijvingen Stand per 1-1-2012 ringen ringen 31-12-2012 2012 2012 2012 ACTIVA 1 Onroerende en roerende bezittingen 36.000-11.253 24.747 2 Investeringsuitgaven, welke gedekt worden uit reserves - 3 Verstrekte langlopende leningen - - - Totaal 36.000 - - 11.253 24.747 PASSIVA 1 Reserves 2.135.293 192.314 131.038 2.196.570 2 Voorzieningen - - 3 Aangegane langlopende leningen - - - Totaal 2.135.293 192.314 131.038-2.196.570 Werkkapitaal 2.099.293 192.314 131.038 11.253-2.171.823-41 -

BIJLAGE III LANDSCHAP WATERLAND STAAT VAN INVESTERINGEN EN SUBSIDIES TOT EN MET 2012 Aandeel Aandeel Aandeel Geactiv. Eigen Bijdrage Ontvangen subsidie van: Nog te ontvangen subs.van: Omschrijving TOTAAL Prov. gem., Min.van bedragen Bijdrage reserve/ Prov. gemeen- Min.van Prov. gem. Min.van NH en derden LNV t.l.v. expl. voorz. NH ten LNV NH en derden LNV Groengebied Purmerland 7.782.034 2.162.747 1.801.271 3.818.016-2.408.131 1.801.271 3.818.016 245.384- - - Electrisch varen 2e fase 153.943 69.552 - - 14.581 - - - 69.552 - - Toervaartnet Waterland-West 103.459 31.092 7.309 31.092 Poort van Waterland 123.979 123.979 123.979 0 - - 8.163.415 2.387.371 1.801.271 3.818.016-21.890-2.532.110 1.801.271 3.818.016 144.740- - - - 42 -

BIJLAGE IV LANDSCHAP WATERLAND Staat van geactiveerde investeringen 2012 Volg- Omschrijving Jaar Geactiv. Netto Geactiv. Afschr. Boek- afschr. Afschr. Boeknr. van t/m inv. t/m term. waarde t/m 2012 waarde inv. 2011 2012 2012 31-12-2011 2011 31-12-2012 Fort aan de Neckerweg 2006 61.032 61.032 10 24.412 36.620 6.103 18.309 Suzuki 46-JBF-3 2009 25.751-25.751 5 11.588 9.013 5.150 6.438 Totaal 86.783-86.783 36.000 45.632 11.253 24.747 Totaal generaal 86.783-86.783-36.000 45.632 11.253 24.747-43 -

Bijlage V: Nota Weerstandsvermogen Landschap Waterland Op 1 januari 2004 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) in werking getreden. Het BBV verplicht Landschap Waterland aandacht te besteden aan de risico's. Met de voorliggende 'Nota weerstandsvermogen' wordt het noodzakelijke inzicht in zowel het weerstandsvermogen als de weerstandscapaciteit van Landschap Waterland gegeven. Deze nota is in vier fasen tot stand gekomen. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's 2. Bepalen minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen 3. Berekenen aanwezige weerstandscapaciteit 4. Matchen benodigd weerstandsvermogen en aanwezige weerstandscapaciteit In deze nota worden de uitkomsten van deze fasen beschreven. 1. Inventariseren en kwantificeren risico's In de eerste fase zijn de risico's van Landschap Waterland geïnventariseerd. Met de budgethouders zijn deze risico's in beeld gebracht. De geïnventariseerde risico's zijn beschreven en onderverdeeld naar: Hoog / Midden / Laag (kans) Risico's zijn als 'Hoog' aangemerkt indien de kans van voordoen hoog wordt geacht, enzovoort. Bij een hoog risico is de financiële impact voor 80 procent meegenomen, bij een midden risico voor 50 procent en bij een laag risico voor 20 procent. Structureel / Incidenteel Risico's zijn als incidenteel of structureel aangemerkt. Een structureel risico heeft een financiële impact in meerdere begrotingsjaren. Een incidenteel risico heeft een financiële impact in één begrotingsjaar. De structurele risico's zijn voor twee jaar meegenomen in de risicokwantificering. Voor het kunnen bepalen van het benodigde weerstandsvermogen is de financiële impact per risico berekend. Risico's zijn per definitie niet goed meetbaar. Dit komt doordat voor voorzienbare en redelijk kwantificeerbare risico's een voorziening moet worden gevormd. Om toch tot een kwantificering te kunnen komen, zijn de bepalende factoren voor een schatting van de kans van optreden (Hoog / Midden / Laag) en de impact van het risico (in euro's) geïdentificeerd. Zoveel mogelijk is de (gemiddelde) omvang van de bij het risico betrokken exploitatielasten en/of investeringsbedragen meegenomen bij de (subjectieve) bepaling van de kans en het effect. Dit betekent dat niet de gehele omvang van de mogelijke financiële impact wordt opgenomen als risicobuffer. Door vermenigvuldiging van de impact met een kans van optreden wordt een onnodig hoge risicobuffer vermeden. Tegelijkertijd wordt door de combinatie van verschillende risico's in de bepaling van de weerstandscapaciteit redelijkerwijs wel gezorgd voor voldoende vermogen voor tegenvallers. Op basis van de risico-inventarisatie zijn de volgende risico's onderkend. De geïnventariseerde risico's zijn gekwantificeerd voor een bedrag van in totaal 80.000,-. Een nadere specificatie van dit bedrag is: Risico Kans Incidenteel / Structureel 1. Inkoop en aanbestedingsrisico/ Subsidies (risico van terugbetalen) Financiële impact Uitgaande van vier jaar Midden risico Structureel 40.000 80.000 Totaal 80.000 Bij de bepaling van de totale financiële impact voor alle risico's worden de incidentele risico's eenmalig meegenomen. Bij structurele risico's wordt de verwachte financiële impact per jaar met twee vermenigvuldigd. -44-

2. De gewenste / benodigde omvang van het weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is in artikel 11 van het BBV gedefinieerd als De relatie tussen de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente (of de gemeenschappelijke regeling) beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken, en alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin het schap in staat is middelen vrij te maken om de risico's, die zich in de praktijk voordoen, op te vangen zonder dat dit betekent dat het beleid verandert dan wel ingekrimpt moet worden. Het vermogen om het beleid door te zetten, is afhankelijk van de omvang van de weerstandscapaciteit. Er zijn (nog) geen wetenschappelijke of algemeen geldende normen voor de gewenste omvang van een weerstandsvermogen. Iedere gemeente en gemeenschappelijke regeling moet zelf invulling geven aan de gewenste omvang, gelet op haar eigen situatie en context. De omvang van het weerstandsvermogen moet in verhouding staan tot de risico's die de organisatie loopt. De risico's moeten niet kunnen worden opgevangen door stuur- en beheersmaatregelen en / of financieel kunnen worden afgedekt door voorzieningen. De uitgevoerde risico-inventarisatie inclusief kwantificering is een logische basis voor het bepalen van het gewenste weerstandsvermogen. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat niet alle risico's kunnen worden gekwantificeerd (p.m.-posten). 1. Voor de geïdentificeerde en gekwantificeerde risico's worden de uitkomsten van de risicoinventarisatie als norm genomen voor het bepalen van het gewenste minimale weerstandsvermogen. Bij de risico-inventarisatie zijn risico's gekwantificeerd voor een bedrag van 80.000. 2. Voor de niet-gekwantificeerde risico's wordt uitgegaan van 2% van de structurele inkomsten. Het rijk stelt voor de gemeenten die vallen onder het artikel 12-regime, de minimale buffer van de algemene reserve ook op 2% van de som van de structurele inkomsten te stellen. Voor Landschap Waterland komt 2% van de structurele inkomsten overeen met een bedrag van 100.000. Dit bedrag is daarmee het minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor niet gekwantificeerde risico's. Het totale benodigd weerstandsvermogen komt daarmee op een bedrag van 100.000. In het volgende hoofdstuk wordt de omvang van het weerstandsvermogen gerelateerd aan de aanwezige weerstandscapaciteit. 3. Berekende weerstandscapaciteit per begin 2013 Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan: het geheel aan beschikbare en vrij aanwendbare financiële middelen om mogelijke resterende risico's met financieel gevolg op te kunnen vangen. Met resterende risico's worden bedoeld: de risico's die onvoldoende in control zijn of kunnen worden gehouden door stuur- en beheersmaatregelen en/of waarvoor (nog) geen specifieke voorzieningen zijn of kunnen worden getroffen. De bepaling van de weerstandscapaciteit is een momentopname. De gekozen peildatum is 1 januari 2013. Bij het berekenen van de aanwezige weerstandscapaciteit wordt gekeken naar het vrije deel in reserves en voorzieningen De eventuele stille reserves zijn niet bij de weerstandscapaciteit betrokken. Ad 1. Vrije deel reserves en voorzieningen Bij het bepalen van het vrije deel van de reserves en voorzieningen is voorzichtigheid betracht. Criterium is of het algemeen bestuur de betreffende reserve in geval van een calamiteit kan vrijmaken zonder dat hierdoor een exploitatietekort ontstaat. Daarbij komt dat bij gebruik van een reserve, de rente die dit financieringsmiddel genereert tevens structureel gedekt moet worden. -45-

Reserve / voorziening Stand 1 januari 2013 Deel direct beschikbaar voor weerstandscapaciteit Algemene Reserve LW 739.133 739.374 Bestemmingsreserve Investeringen LW 138.374 Bestemmingsreserve Ruiterpaden Purmerbos 54.589 Bestemmingsfonds verkoop gelden Hemmeland 1.264.474 Bestemmingsreserve Sanering e.a. Hemmeland Totaal 2.196.570 739.374 *Voor de bovengenoemde reserves is de stand van de reserves per 1 januari 2013 als basis genomen waarbij alle goedgekeurde bestuursvoorstellen waarin beslag wordt gelegd op deze reserves zijn meegenomen Kortom, alle reeds toegekende bijdragen vanuit de reserves maken geen deel uit van de ruimte hierboven gepresenteerd als weerstandscapaciteit. Van de reserves (het eigen vermogen) is 739.374,- aangemerkt als direct beschikbare incidentele weerstandscapaciteit. Het vrije deel uit de overige reserves is niet direct beschikbaar. Het algemeen bestuur moet hiervoor eerst de bestemming van de reserve wijzigen, hetgeen tot de mogelijkheden behoort. Voorzieningen worden niet meegenomen in de weerstandscapaciteit. In de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt elk jaar de (specificatie van de) weerstandscapaciteit vermeld, overeenkomstig artikel 11, lid 2a van het BBV. In het jaarverslag wordt op grond van artikel 26 BBV verantwoording afgelegd over de ontwikkelingen in de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit wordt elk jaar berekend bij de jaarrekening met als peildatum de balansdatum. De berekeningswijze en de uitgangspunten blijven hierbij ongewijzigd, tenzij het algemeen bestuur anders besluit. Peildatum van de weerstandscapaciteit, zoals die in de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting wordt vermeld, is de laatste balansdatum. Dit is 31 december van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de begroting wordt samengesteld. 4. Matching Gewenst weerstandsvermogen Berekende weerstandscapaciteit De conclusie in deze nota is dat Landschap Waterland over een weerstandscapaciteit beschikt van 739.374,- om de risico's te dekken. Het gewenste weerstandsvermogen is berekend op 100.000,- Voorgesteld wordt de minimale omvang van de algemene reserve voor het benodigd weerstandsvermogen vast te stellen op 100.000. Met ingang van de jaarrekening 2007 wordt het gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor de geïdentificeerde en de gekwantificeerde risico's jaarlijks herzien. Risico's en de omvang van de risico's kunnen jaarlijks wijzigen. Natuurlijk blijft het signaleren en het beheersen van de risico's een dagelijks proces. Gedurende het jaar wordt het bestuur geïnformeerd over belangrijke nieuwe risico's gedurende het jaar. De risico's met een hoge kans van voordoen worden als vast onderdeel in de planning & control instrumenten (begroting, bestuursrapportages, jaarrekening) behandeld. -46-

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL TWISKE 2013 Velsen-Zuid, 4-7-2013

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Belangrijkste wijzigingen 3 1.3 Financiële uitgangspunten 3 1.4 Overzicht bijdrage participanten 2012-2014 4 1.5 Doelenboom 5 1.6 Meerjarenperspectief 6 1.7 Programma accenten 2013 6 1.8 Leeswijzer 6 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting 2013 7 3. BEGROTING PER PRODUCT 3.1 Gebiedsbeheer 9 3.2 Toezicht 11 3.3 Financiën 12 3.4 Bestuursadvisering 13 3.5 Secretariaat 15 3.6 Communicatie 16 3.7 Inrichting & ontwikkeling 18 3.8 Totaal 20 4. OVERIGE GEGEVENS 4.1 Vaststelling van het algemene bestuur 21

1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond Het recreatiegebied het Twiske ligt ten noorden van Amsterdam, tussen Zaanstad en Purmerend. Het recreatiegebied is 650 hectare groot. De provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend en Zaanstad dragen gezamenlijk zorg voor het beheer en ontwikkeling van dit gebied, door middel van een gemeenschappelijke regeling. In verband met de economische crisis hebben de participanten voor 2011 een bezuinigingsopgave opgelegd aan het recreatieschap van 5% op de participantenbijdrage. Voorbeelden van bezuinigingen zijn het verminderen van het aantal bestuursvergaderingen, het vervangen van bruggen door duikers en het uit beheer halen van een strand en mogelijk het verminderen van toezicht. Eind 2011 heeft het bestuur daarnaast opdracht gegeven een deel van de reserves in te zetten voor een inhaalslag groot onderhoud en vervangingen. Deze inhaalslag, de bezuinigingen en de verwachte en reeds gerealiseerde nieuwe exploitaties zorgen voor een sluitende exploitatie van het Twiske op de lange termijn, met voldoende ruimte om te reserveren voor vervangingsinvesteringen. 1.2 Belangrijkste wijzigingen De belangrijkste wijziging ten opzichte van de prgrammabegroting 2013 betreft het doorschuiven van een aantal projecten uit de inhaalslag groot onderhoud en vervangingen ut 2012. Deze projecten zijn in 2012 voorbereid maar worden in 2013 uitgevoerd. het budget schuift daarom mee naar 2013 waardoor de lasten incidenteel op de begrotingswijziging 2013 ongeveer 300.000 hogere uitkomen ten opzicht van de programmabegroting 2013. 1.3 Financiële uitgangspunten 2013 1. Verwachte ontwikkeling kosten inhuur personeel: De door RNH aangeboden personeelskorting van 2% ten opzichte van 2010 blijft voor 2013 gehandhaafd. 2. Groot onderhoud en vervangingen: Voortzetten inhaalslag groot onderhoud en vervangingen conform besluit van het algemeen bestuur van 24 november 2011 3. De indexering is gebaseerd in 2013 op het inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2011) zijnde 2,6% 4. Het weerstandsvermogen is opnieuw beoordeeld met extra aandacht voor de risico s in contractuele relaties van het schap. Het is op dit moment niet nodig om het weerstandvermogen aan te passen 5. BTW verhoging: De participantenbijdrage wordt verhoogd met de verwachte meerkosten voor de hogere btw afdracht (21% i.p.v. 19%) Recreatieschap Het Twiske - 3 - Begrotingswijziging 2013

1.4 Overzicht participantenbijdrage 2012 + index +btw 2013 Indexatie 2,60% Btw-verhoging Provincie Noord-Holland 915.356 23.799 21.037 960.192 Gemeente Amsterdam 372.806 9.693 8.567 391.066 Gemeente Landsmeer 26.968 701 621 28.290 Gemeente Oostzaan 12.691 330 293 13.314 Gemeente Purmerend 72.974 1.897 1.676 76.547 Gemeente Zaanstad 185.610 4.826 4.266 194.702 Totaal participantenbijdrage 1.586.405 41.246 36.460 1.664.111 2013 -btw + index 2014 Indexatie 2,80% Btw-verlaging Provincie Noord-Holland 960.192 21.037-26.296 965.451 Gemeente Amsterdam 391.066 8.567-10.710 393.209 Gemeente Landsmeer 28.290 621-775 28.444 Gemeente Oostzaan 13.314 293-365 13.386 Gemeente Purmerend 76.547 1.676-2.096 76.967 Gemeente Zaanstad 194.702 4.266-5.332 195.768 Totaal participantenbijdrage 1.664.111 36.460-45.574 1.673.225 1.5 Doelenboom recreatieschap Het Twiske De gemeenschappelijke regeling Het Twiske heeft binnen haar werkgebied als algemene doelen: a. het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie; b. het tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu; c. het tot stand brengen en onderhouden van een landschap, dat is afgestemd op het onder a en b geformuleerde. Het kader voor de ontwikkelingen en realisaties van het Het Twiske is de Visie uit 2006. Het afgelopen jaar is gewerkt aan het opstellen van een doelenboom op basis van de doelstelling van de GR, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het Recreatieschap. De doelenboom is een hulpmiddel bij het helder uiteenzetten van de verschillende doelen en subdoelen die het schap nastreeft bij het uitoefenen van haar taak. Een goede doelenboom is het vertrekpunt voor het opstellen van een duidelijk programmaplan als onderdeel van de schapsbegroting. Op basis van de doelenboom zijn voor de komende jaren programma accenten geformuleerd. Deze staan op de volgende pagina Recreatieschap Het Twiske - 4 - Begrotingswijziging 2013

1.6 Meerjarenperspectief Uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingsinvesteringen Recreatieschap Het Twiske - 5 - Begrotingswijziging 2013 Werven van 2 nieuwe grote evenementen Realiseren exploitatie voor Kure Jan Strand Waar mogelijk en passend nieuwe exploitaties realiseren

1.6 Meerjarenperspectief Uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingsinvesteringen Werven van 2 nieuwe grote evenementen Realiseren exploitatie voor Kure Jan Strand Waar mogelijk en passend nieuwe exploitaties realiseren 1.7 Programma accenten 2013 1.8 Leeswijzer Werving nog 1 nieuw evenement Begeleiden mogelijke exploitatie Kure Jan Strand Begeleiden bouw nieuwe opstallen Zorgboerderij De Balder Omvormen bezoekerscentrum tot werkplaats Per deelprogramma is een tabel opgenomen met reguliere en incidentele inspanningen. Deze worden apart benoemd. De reguliere budgetten zijn elk jaar nagenoeg hetzelfde. De uitgaven aan incidentele inspanningen of projecten fluctueren jaarlijks. Hier worden ook grote onder- en overschrijdingen zichtbaar als gevolg van vertraging of versnelling in de uitvoering van een project. Incidentele inspanningen zijn daarmee aanvullende opdrachten die een aparte financieringsstroom hebben, bijvoorbeeld door een subsidie, een inkomstenbron of uit een reserve. Voorheen werden incidentele projecten geboekt als bedrijfskosten, de kosten inhuur personeel waren daarin opgenomen. Met ingang van deze begroting worden deze apart zichtbaar gemaakt onder de incidentele lasten. Per inspanning is met kruisjes aangegeven aan welke hoofddoelen uit de doelenboom de inspanning bijdraagt. Recreatieschap Het Twiske - 6 - Begrotingswijziging 2013

2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2013 Deelprogramma lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 1.771.198 503.460 1.267.738 2 Toezicht 190.287-190.287 3 Financiën 198.252 78.220 120.032 4 Bestuursadvisering 139.393-139.393 5 Secretariaat 35.893-35.893 6 Communicatie 134.485 7.378 127.107 7 Inrichting & ontwikkeling 82.414-82.414 Bijdrage participanten 1.627.651 1.627.651- Totaal lasten en baten functie 1 t/m 7 2.551.922 2.216.709 335.213 Resultaat voor bestemming 335.213- Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 215.697 215.697 Onttrekking algemene reserve 400.965 400.965- Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren - Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren 149.945 149.945- Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen - - Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen - - Totaal lasten en baten 2.767.619 2.767.619 - Resultaat na bestemming - Totalen-generaal 2.767.619 2.767.619 - Recreatieschap Het Twiske -7 - Begrotingswijziging 2013

Wijziging 2013 Begroting na wijziging 2013 lasten baten saldo lasten baten saldo 336.564 40.000-376.564 2.107.762 463.460 1.644.302 3.198-3.198 193.485-193.485 667-667 198.919 78.220 120.699 2.342-2.342 141.735-141.735 603-603 36.496-36.496 2.260-2.260 136.745 7.378 129.367 24.213- - 24.213-58.201-58.201 36.460 36.460-1.664.111 1.664.111-321.421 3.540-324.961 2.873.343 2.213.169 660.174 324.961-660.174- - 33.562 33.562-215.697 33.562 182.135 291.399 291.399-692.364 692.364- - - - - - - - 149.945 149.945- - - - - - - - - - - 321.421 321.421-3.089.040 3.089.040 - - - 321.421 321.421-3.089.040 3.089.040 - Recreatieschap Het Twiske -8 - Begrotingswijziging 2013

Duurzame exploitatie ontwikkeling gebruik Investeren basis voorzieningen maatschappelijk draagvlak 3. BEGROTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 926.850 12.116 938.966 Inzet RNH regulier 421.938 7.091 429.029 Totaal lasten regulier 1.348.788 19.207 1.367.995 Baten: Opbrengsten regulier 503.460 40.000-463.460 Totaal baten regulier 503.460 40.000-463.460 Saldo regulier 845.328 59.207 904.535 Lasten: Lasten incidenteel 422.410 291.759 714.169 Inzet RNH incidenteel - 25.598 25.598 Totaal lasten incidenteel 422.410 317.357 739.767 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 422.410 317.357 739.767 Saldo gebiedsbeheer 1.267.738 376.564 1.644.302 Financieel hogere lasten regulier Lagere baten regulier hogere lasten incidenteel Toelichting hogere bedrijfskosten en kosten inhuur RNH door verrekenen BTW verhoging in de begroting begroting inkomsten uit betaald parkeren naar beneden bijgesteld in overeenstemming met de werkelijk behaalde inkomsten in 2010, 2011 en 2012 (ca. 260.000). hogere lasten ivm doorschuiven deel werkzaamheden inhaalslag groot onderhoud van 2012 naar 2013. Het budget schuift mee naar 2013 en komt bij de geplande werkzaamheden voor 2013. De inzet RNH incidenteel betreft de personele inzet voor het uitvoeren van de verschillende projecten. Deze inzet verschuift in de nieuwe indeling van product 7 naar product 1. REGULIER Inspanning/project Resultaat x dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap binnen budget en conform beheerplan x dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen binnen budget en conform beheerplan Recreatieschap Het Twiske -9 - Begrotingswijziging 2013

Duurzam exploitati Duurzame exploitatie ontwikke gebruik ontwikkeling gebruik Investere voorzieni Investeren basis voorzieningen maatscha draagvlak maatschappelijk draagvlak Inspanning/project Resultaat x dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap binnen budget en conform beheerplan x dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen binnen budget en conform beheerplan REGULIER Inspanning/project Resultaat x x controleren veiligheids- en onderhoudssituatie onveilige situaties voorkomen x x bijhouden en uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen raming up to date en uitgevoerd volgens planning en binnen budget x bijhouden beheersysteem HFE HFE systeem up to date x controleren zwemwaterkwaliteit vervuiling tijdig opgemerkt x uitgeven en verlengen termijn behandeling aanvragen 4 wkn vergunningen/gebruiksovereenkomsten en controle op naleving x monitoren natuurwaarden belangrijkste natuurwaarden in beeld, beheer erop aangepast x begeleiden van kleine en middelgrote evenementen organisator tevreden over dienstverlening schap x x x onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatieschap goede relaties ander partijen x x behandeling klachten termijn behandeling klachten 4 wkn x x x zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiëntie beheer x beheren betaald parkeren inkomsten uit betaald parkeren gegenereerd x vossenbeheer Twiske weidevogels beschermd x implementeren nieuwe algemene verordening noodzakelijk maatregelen getroffen INCIDENTEEL x uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingen achterstallig onderhoud volledig weggewerkt x begeleiden WTTF evenement succesvol gehouden x begeleiden nieuw evenementen (Lente Kabinet en mogelijk Dekmantel) evenementen succesvol gehouden Vervangingsinvesteringen Onderstaand overzicht geeft de uitgaven van het schap aan vervangingsinvesteringen in 2013. Aangezien deze uitgaven betrekking hebben op investeringen in maatschappelijk nut worden deze conform richtlijn BBV rechtstreeks tlv de exploitatie gebracht. Lasten incidenteel 2013 wijziging 2013 saldo 2013 Speeltoestellen 12.900 217 13.117 Gebouwen 8.000 30.134 38.134 Verhardingen 178.605 184.572 363.177 Kunstwerken 175.000 61.369 236.369 Rioolpompen 16.000 12.269 28.269 Parkeerinstallatie 10.460 28.436 38.896 Baggerwerk 0-0 Acquisitiekosten 21.445 360 21.805 Totaal lasten incidenteel 422.410 317.357 739.767 Recreatieschap Het Twiske -10 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 2 Toezicht Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 16.145 271 16.416 Inzet RNH regulier 174.142 2.927 177.069 Totaal lasten regulier 190.287 3.198 193.485 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 190.287 3.198 193.485 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Toezicht 190.287 3.198 193.485 Financieel hogere lasten regulier Toelichting hogere bedrijfskosten en kosten inhuur RNH door verrekenen BTW verhoging in de begroting REGULIER Inspanning/project Resultaat x x toezicht houden en handhaven volgens Algemene Verordening Recreanten voelen zich veilig; toezicht conform handhavingsplan x x vervullen rol gastheer in het gebied hoge tevredenheid recreanten over gastheerschap x jaarlijks opstellen handhavingsplan plan binnen budget en wensen van het bestuur Recreatieschap Het Twiske -11 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 165.591 118 165.709 Inzet RNH regulier 32.661 549 33.210 Totaal lasten regulier 198.252 667 198.919 Baten: Opbrengsten regulier 78.220-78.220 Totaal baten regulier 78.220-78.220 Saldo regulier 120.032 667 120.699 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Financiën 120.032 667 120.699 Financieel hogere lasten regulier Toelichting hogere bedrijfskosten en kosten inhuur RNH door verrekenen BTW verhoging in de begroting REGULIER Inspanning/project Resultaat x x opstellen van het programma, de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende accountantsverklaring x x voeren financiële administratie correcte en betrouwbare administratie x x beheren financiële middelen marktconforme renteopbrengsten x x jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date Recreatieschap Het Twiske -12 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied behoud gebied vergroten gebruik vergroten gebruik versterken duurzaamheid versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak maatschappelijk draagvlak x x x x monitoren van de beleidsdoelen evaluatie inzet aan de hand van de 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 2.737 46 2.783 Inzet RNH regulier 108.556 1.824 110.380 Totaal lasten regulier 111.293 1.870 113.163 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 111.293 1.870 113.163 Lasten: Lasten incidenteel 23.303 391 23.694 Inzet RNH incidenteel 4.797 81 4.878 Totaal lasten incidenteel 28.100 472 28.572 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 28.100 472 28.572 Saldo Bestuursadvisering 139.393 2.342 141.735 Financieel hogere lasten regulier en incidenteel Toelichting hogere bedrijfskosten en kosten inhuur RNH door verrekenen BTW verhoging in de begroting REGULIER Inspanning/project Resultaat x adviseren bestuur goed volgbaar vastgelegde besluiten, mededelingen en beleid van bestuur; advisering over lopende zaken x relatie met participanten onderhouden ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordigers participanten & raden en staten tevreden over de dienstverlening x x belangenbehartiging & advisering naar derden belangen schap behartigd; alleen reactie gegeven op plannen en vergunningen met directe relatie doelstelling schap x behandeling van ontvangen vragen en reageren op actualiteiten vragen binnen 2 weken beantwoord x bewaking uitvoering van het programma en de jaaropdracht programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders REGULIER Recreatieschap Het Twiske -13 - Begrotingswijziging 2013 Inspanning/project Resultaat

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak REGULIER Inspanning/project Resultaat x x x x monitoren van de beleidsdoelen evaluatie inzet aan de hand van de doelen van het programma x aantal bezoeken monitoren en rapporteren (recreatiemonitor) aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur x x begeleiden nieuwe exploitatie De Marsen bouw werkzaamheden zorgboerderij van start x x beëindigen samenwerking Twiske Poort Twiske Poort beschikbaar voor nieuwe exploitatie x organiseren bijeenkomsten vrienden van Het Twiske Vrienden van het Twiske betrokken bij uitvoering programma voor het Twiske INCIDENTEEL Inspanning/project Resultaat x x recreatiemonitor: onderzoek naar wensen/behoeften recreanten uitvoeren resultaten onderzoek die bijdragen aan evalueren beleid en beheer en formuleren nieuwe bestuur stukken Totaal lasten incidenteel saldo 2012 wijziging 2013 saldo 2013 Recreatimonitor 14.108 237 14.345 Advieskosten derden 13.992 235 14.227 28.100 472 28.572 Recreatieschap Het Twiske -14 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 35.893 603 36.496 Totaal lasten regulier 35.893 603 36.496 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 35.893 603 36.496 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat 35.893 603 36.496 Financieel hogere lasten regulier Toelichting hogere bedrijfskosten en kosten inhuur RNH door verrekenen BTW verhoging in de begroting REGULIER Inspanning/project Resultaat x x breed bekendmaken van de bestuursbesluiten publiek en actoren op de hoogte van besluitvorming x organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg 2 bestuursrondes per jaar, met vergaderingen van adviescommissie, dagelijks bestuur en algemeen bestuur x afhandeling post en telefoon, archivering & secretariële ondersteuning systematische en toegankelijke opslag van relevante documenten; zorgdragen voor telefonische bereikbaarheid van het recreatieschap Recreatieschap Het Twiske -15 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 32.920 553 33.473 Inzet RNH regulier 101.565 1.707 103.272 Totaal lasten regulier 134.485 2.260 136.745 Baten: Opbrengsten regulier 7.378-7.378 Totaal baten regulier 7.378-7.378 Saldo regulier 127.107 2.260 129.367 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie 127.107 2.260 129.367 Financieel hogere lasten regulier Toelichting hogere bedrijfskosten en kosten inhuur RNH door verrekenen BTW verhoging in de begroting REGULIER Inspanning/project Resultaat x x x voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar x x x benaderen pers en verwerven publiciteit positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten van en in het schap verspreid x x x verzorgen digitale media en beheren website website up to date, aantrekkelijk en relevant x x deelnemen aan beurzen en themamaanden nieuwe bezoekers aangetrokken x x gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied ondernemers en omwonenden op tijd en volledig geïnformeerd x ontwikkelen huisstijl/drukwerk uniforme huisstijl ingevoerd Recreatieschap Het Twiske -16 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak REGULIER Inspanning/project Resultaat x x website vernieuwen volgens verbeterplan aantrekkelijkere website gerealiseerd x x richten op sociale media promotie schap en trekken nieuwe bezoekers Recreatieschap Het Twiske -17 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 7 Inrichting en Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 5.382 90 5.472 Inzet RNH regulier 77.032 35.854-41.178 Totaal lasten regulier 82.414 35.764-46.650 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 82.414 35.764-46.650 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - 11.551 11.551 Totaal lasten incidenteel - 11.551 11.551 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - 11.551 11.551 Saldo Inrichting en Ontwikkeling 82.414 24.213-58.201 Financieel lagere lasten regulier hogere lasten incidenteel Toelichting hogere bedrijfskosten ivm BTW stijging; lagere inzet RNH regulier omdat deze uren in de nieuwe indeling worden verantwoord onder inzet RNH incidenteel. Van de ca 35.000 die in mindering is gebracht bij inzet RNH regulier is 11.000 verantwoord op dit deelprogramma onder inzet RNH incidenteel en ca 24.000 onder inzet RNH incidenteel onder deelprogramma 1. hogere inzet RNH in verband met de inzet voor het begeleiden van de verschillende (mogelijke) nieuwe exploitaties die nu als incidentele inspanning wordt begroot. REGULIER Inspanning/project Resultaat x organiseren ondernemersoverleg ondernemers betrokken bij schap x coördineren en begeleiden maatschappelijke stages scholen tevreden over verloop x x potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden succesvolle exploitaties x actief verwerven inkomsten hogere baten voor het schap Recreatieschap Het Twiske -18 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak REGULIER Inspanning/project Resultaat x x x x juridische advisering juridisch advies en toetsing x beheren vastgoedcontracten marktconforme opbrengsten x coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden tevreden recreanten en belanghebbenden x updaten meerjarenraming beheer actuele en haalbare meerjarenraming x updaten HFE beheerssysteem beheersysteem up to date x x begeleiden mogelijke ontwikkelingen rond Vennegat / Doesstrand mogelijk ontwikkeling ter besluitvorming bij bestuur INCIDENTEEL Inspanning/project Resultaat x x begeleiden realisatie Potstal De Marsen potstal gerealiseerd x x x Begeleiden realisatie zorgboerderij De Balder zorgboerderij gerealiseerd x x begeleiden mogelijke exploitatie Kure Jan Strand begeleiden beoogde ondernemer Recreatieschap Het Twiske -19 - Begrotingswijziging 2013

Totaal Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 1.149.625 13.194 1.162.819 Inzet RNH regulier 951.787 21.153-930.634 Totaal lasten regulier 2.101.412 7.959-2.093.453 Baten: Opbrengsten regulier 589.058 40.000-549.058 Totaal baten regulier 589.058 40.000-549.058 Saldo regulier 1.512.354 32.041 1.544.395 Lasten: Lasten incidenteel 445.713 292.150 737.863 Inzet RNH incidenteel 4.797 37.230 42.027 Totaal lasten incidenteel 450.510 329.380 779.890 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 450.510 329.380 779.890 Saldo Totaal 1.962.864 361.421 2.324.285 Recreatieschap Het Twiske -20 - Begrotingswijziging 2013

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL WATERLAND 2013 Velsen-Zuid, 4-7-2013

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Belangrijkste wijzigingen 3 1.3 Financiële uitgangspunten 3 1.4 Overzicht bijdrage participantenbijdrage 2012-2014 3 1.5 Doelenboom 4 1.6 Meerjarenperspectief 6 1.7 Programma accenten 2013 6 1.8 Leeswijzer 6 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting 2013 7 3. BEGROTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer 9 3.3 Financiën 11 3.4 Bestuursadvisering 12 3.5 Secretariaat 14 3.6 Communicatie 15 3.7 Inrichting & ontwikkeling 17 3.8 Totaal 19 4. OVERIGE GEGEVENS 4.1 Vaststelling van het algemene bestuur 20

1. PROGRAMMA LANDSCHAP WATERLAND 2013 1.1 Achtergrond De streek Waterland is een gebied van ongeveer 30.000 ha. tussen Amsterdam-Noord, Zaanstad, Hoorn en het Markermeer. Elf gemeenten en de provincie Noord-Holland dragen in de Gemeenschappelijke Regeling Landschap Waterland gezamenlijk zorg voor ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen in dit gebied. Met voorzieningen als fiets- en wandelpaden, kanoroutes, pontjes en recreatieknooppunten kan de recreant het gebied, met haar rijke natuur- en landschapswaarden, beleven. 1.2 Belangrijkste wijzigingen De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de programmabegroting 2013 zijn: Er is een bezuiniging van 30.900 op de exploitatie doorgevoerd om de begroting sluitend te krijgen en vervangingsinvesteringen af te dekken, conform besluit AB 5-12-12; Er is een nieuwe reserve ingesteld: de bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen. Hieraan is eenmalig 50.000 gedoteerd ten laste van de Algemene Reserve. Jaarlijks wordt 47.000 gedoteerd en het bedrag van groot onderhoud/vervangingsinvesteringen van het betreffende jaar onttrokken, conform besluit AB 5-12-12; Doorvoeren van de btw-verhoging van 19 naar 21%. De participantenbijdrage is in 2013 verhoogd met de verwachte meerkosten voor de hogere btw afdracht (21% i.p.v. 19%), volgens de geldende verdeelsleutel. Deze verhoging van de participantenbijdrage kan door de participanten worden terug gevorderd via het btw compensatiefonds. Aanpassing op basis van een actuele planning voor 2013 (op basis van de bestuursbesluiten 2012) en opname van de doorgeschoven projecten uit 2012. 1.3 Financiële uitgangspunten 1. Index: Index voor 2013 gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2011), 2,6%. 2. Verwachte ontwikkeling kosten inhuur personeel: Recreatie Noord-Holland (RNH) handhaaft korting van 2% op kosten inhuur personeel in 2013; 3. Weerstandsvermogen: Voor de begrotingswijziging 2013 is een benodigd weerstandsvermogen van 100.000 gecalculeerd. 1.4 Overzicht opbouw participantenbijdrage 2012-2014 2012 + index +btw 2013 Indexatie 2,60% Btw-verhoging 17.084 Provincie Noord-Holland 333.920 8.682 8.781 351.383 Gemeente Amsterdam 153.317 3.986 4.032 161.335 Gemeente Beemster 14.292 372 376 15.040 Gemeente Edam-Volendam 25.661 667 675 27.003 Gemeente Graft de Rijp 3.248 84 86 3.418 Gemeente Landsmeer 9.160 238 241 9.639 Gemeente Oostzaan 1.949 51 51 2.051 Gemeente Purmerend 70.942 1.844 1.866 74.652 Gemeente Waterland 15.267 397 401 16.065 Gemeente Wormerland 14.292 372 376 15.040 Gemeente Zaanstad 1.949 51 51 2.051 Gemeente Zeevang 5.652 147 148 5.947 Totaal participantenbijdrage 649.649 16.891 17.084 683.624 Landschap Waterland -3 - Begrotingswijziging 2013

2013 -btw + index 2014 Indexatie 2,80% Btw-verhoging 17.084 Provincie Noord-Holland 351.383 8.781-9.593 352.195 Gemeente Amsterdam 161.335 4.032-4.404 161.707 Gemeente Beemster 15.040 376-411 15.075 Gemeente Edam-Volendam 27.003 675-737 27.065 Gemeente Graft de Rijp 3.418 86-93 3.425 Gemeente Landsmeer 9.639 241-263 9.661 Gemeente Oostzaan 2.051 51-56 2.056 Gemeente Purmerend 74.652 1.866-2.038 74.824 Gemeente Waterland 16.065 401-439 16.103 Gemeente Wormerland 15.040 376-411 15.075 Gemeente Zaanstad 2.051 51-56 2.056 Gemeente Zeevang 5.947 148-162 5.961 Totaal participantenbijdrage 683.624 17.084-18.663 685.203 1.5 Doelenboom De doelstelling zoals geformuleerd in de gemeenschappelijke regeling Landschap Waterland (GR) is het juridisch kader voor het programma van Landschap Waterland. Deze doelstelling luidt als volgt: a. Het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie; b. Het duurzaam instandhouden van het specifieke en gedifferentieerde karakter van het landschap door bescherming, ontwikkeling en consolidatie van de waarden die het in zich draagt. Het afgelopen jaar is gewerkt aan het opstellen van een doelenboom op basis van de doelstelling van de GR, de kaders van het recreatieplan en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is een hulpmiddel bij het helder uiteenzetten van de verschillende doelen en subdoelen die het schap nastreeft bij het uitoefenen van haar taak. Een duidelijke doelenboom is het vertrekpunt voor het opstellen van een duidelijk programmaplan als onderdeel van de schapsbegroting. Landschap Waterland -4 - Begrotingswijziging 2013

Het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie onder meer door middel van het treffen van maatregelen en voorzieningen t.b.v. de openluchtrecreatie 1: Behoud recreatielandschap 2. Vergroten gebruik 3. ontwikkelen maatschappelijk draagvlak 4: Versterken duurzaamheid (Belevings) waarde landschap bewaken (ommetjesmake r & rust- en ruimtezoeker) Aansluiten bij historische lappendeken aan identiteiten In stand houden van nieuwe routestructuren en voorzieningen Tekorten recreatieve voorzieningen oplossen Verbindende structuur creëren met hoofdknooppunten Versterken fysieke verbinding met buitengebied Verbeteren toegankelijkhei d vanuit stedelijk gebied Versterken watertoerisme/ recreatie Evenwichtig spreiden schapactiviteite n over hele werkgebied Meer samenwerking met belangrijke stakeholders in het gebied Stimuleren plattelands verbreding Optimale informatievoorziening raden & staten Utbreiden rol belangenbehartiger & kennisorganisati e Versterken financiele duurzaamheid Zoeken naar nieuwe financieringsmogelijkheden Stimuleren beheer door derden Recreatie koppelen aan (commerciële) ontwikkelingen Inzet op MVObeleid Streven naar duurzaamheid met aandacht voor biodiversiteit Duurzamer beheer Bevorderen & faciliteren ontwikkeling van groene energie voor eigen gebruik Meer lokale ommetjes die aansluiten op woonkernen Aansluiting bij wensen lokale besturen Gebruik recreatieve voorzieningen verhogen Inspelen op wensen/behoef ten recreanten Meer communicatie & promotie Route en infoborden voor recreant Landschap Waterland -5 - Begrotingswijziging 2013

1.6 Meerjarenperspectief Samengaan met Recreatieschap het Twiske ; Uitvoeren projecten Uitvoeringsprogramma; Beheer en onderhoud van recreatieve infrastructuur. 1.7 Programma accenten 2013 Doorvoeren gewijzigde systematiek voor begroten op basis van 7 deelprogramma s; Uitvoering geven aan uitvoeringsprogramma; Inzet op projecten: o Meekoppelen recreatief medegebruik Markermeerdijk; o Realisatie elektrobootroute; o Integrale aanpak marketing en promotie LW + samenwerking bezoekerscentra; o Uitbreiding, beheer en onderhoud boerenlandpaden; o Realisatie fietspad Purmerbos-Edam; o Realisatie TOP s; o Vormgeven samengaan Twiske-Landschap Waterland; o Realisatie wandelrouteknooppuntennetwerk; o Ontwikkelen sloepennetwerk. 1.8 Leeswijzer Per deelprogramma is een tabel opgenomen met reguliere en incidentele inspanningen. Deze worden apart benoemd. De reguliere budgetten zijn elk jaar nagenoeg hetzelfde. De uitgaven aan incidentele inspanningen of projecten fluctueren jaarlijks. Hier worden ook grote onder- en overschrijdingen zichtbaar als gevolg van vertraging of versnelling in de uitvoering van een project. Incidentele inspanningen zijn daarmee aanvullende opdrachten die een aparte financieringsstroom hebben, bijvoorbeeld door een subsidie, een inkomstenbron of uit een reserve. Voorheen werden incidentele projecten geboekt als bedrijfskosten, de kosten inhuur personeel waren daarin opgenomen. Met ingang van deze begroting worden deze apart zichtbaar gemaakt onder de incidentele lasten. Per inspanning is met kruisjes aangegeven aan welke hoofddoelen uit de doelenboom de inspanning bijdraagt. Landschap Waterland -6 - Begrotingswijziging 2013

2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2013 Deelprogramma lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 270.157 15.852 254.305 2 Toezicht - - - 3 Financiën 51.703 5.000 46.703 4 Bestuursadvisering 133.929-133.929 5 Secretariaat 26.416-26.416 6 Communicatie 79.270-79.270 7 Inrichting & ontwikkeling 471.639 405.790 65.849 Bijdrage participanten 666.540 666.540- Totaal lasten en baten functie 1 t/m 7 1.033.114 1.093.182 60.068- Resultaat voor bestemming 60.068 Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 90.068 90.068 Onttrekking algemene reserve - - Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos - - Toevoeging bestemmingsreserve investeringen 405.790 405.790 Onttrekking bestemmingsreserve investeringen 435.790 435.790- Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - Toevoeging bestemmingsreserve verv. invest. - Onttrekking bestemmingsreserve verv. invest. - Totaal lasten en baten 1.528.972 1.528.972 - Resultaat na bestemming - Totalen-generaal 1.528.972 1.528.972 - Landschap Waterland -7 - Begrotingswijziging 2013

Wijziging 2013 Begroting na wijziging 2013 lasten baten saldo lasten baten saldo 18.123-18.123 288.587 15.852 272.735 - - - - - - 6.993-25.176 32.169-44.289 30.176 14.113 2.750- - 2.750-131.600-131.600 3.556- - 3.556-22.860-22.860 12.167- - 12.167-66.796-66.796 379.927 200.000 179.927 851.566 605.790 245.776 17.084 17.084-683.624 683.624-372.584 242.260 130.324 1.405.698 1.335.442 70.256 130.324-70.256- - - 90.068-90.068 173.000 173.000-173.000 173.000- - - - - - - - - - - 405.790-405.790-25.820 25.820- - 461.610 461.610-19.000 19.000 19.000-19.000 - - - - - 96.000 96.000 96.000-96.000 46.504 46.504- - 46.504 46.504-487.584 487.584-2.016.556 2.016.556 - - - 487.584 487.584-2.016.556 2.016.556 - Landschap Waterland -8 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 3. BEGROTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 135.414 141-135.580 Inzet RNH regulier 104.743 1.760 106.503 Totaal lasten regulier 240.157 1.619 242.083 Baten: Opbrengsten regulier 15.852-15.852 Totaal baten regulier 15.852-15.852 Saldo regulier 224.305 1.619 226.231 Lasten: Lasten incidenteel 30.000 16.504 46.504 Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel 30.000 16.504 46.504 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 30.000 16.504 46.504 Saldo Beheer 254.305 18.123 272.735 Financieel beperkt lagere bedrijfskosten regulier beperkt hogere kosten inzet RNH regulier Toelichting bezuiniging door lagere kosten automatisering ( 3.500) opgehoogd met de btw verhoging naar 21% btw verhoging naar 21% hogere lasten incidenteel ( 16.500) REGULIER er zijn hogere gemiddelde jaarlijkse lasten berekend in de meerjarenraming groot onderhoud/(vervangings)investeringen voor de komende 25 jaar. Om deze post op te hogen is bezuinigd op andere onderdelen in de begroting, conform het bestuursbesluit uitgangspunten programma 2013 en 2014 van 5 december 2012 Inspanning/project Resultaat x dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen binnen budget en conform beheerplan x x controleren veiligheids- en onderhoudssituatie onveilige situaties voorkomen x x bijhouden en uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen raming up to date en uitgevoerd volgens planning en binnen budget REGULIER Landschap Waterland Inspanning/project -9 - Resultaat Begrotingswijziging 2013 x bijhouden beheersysteem HFE HFE systeem up to date

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak REGULIER Inspanning/project Resultaat x bijhouden beheersysteem HFE HFE systeem up to date x x x onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders goede relaties andere partijen binnen recreatieschap x x behandeling klachten termijn behandeling klachten 4 wkn x x begeleiden werkzaamheden vrijwilligers tevreden vrijwilligers; reële bijdrage beheer x decentrale afhandeling post en telefoon, archivering & zakelijke en efficiënte bedrijfsvoering secretariële ondersteuning x x x zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiency beheer INCIDENTEEL x x groot onderhoud bruggen bruggen veilig x x vervanging informatiepanelen kapotte informatiepanelen vervangen Landschap Waterland -10 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 26.091 7.423-18.247 Inzet RNH regulier 25.612 430 26.042 Totaal lasten regulier 51.703 6.993-44.289 Baten: Opbrengsten regulier 5.000 25.176 30.176 Totaal baten regulier 5.000 25.176 30.176 Saldo regulier 46.703 32.169-14.113 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Financiën 46.703 32.169-14.113 Financieel lagere bedrijfskosten regulier ( 7.500) beperkt hogere kosten inzet RNH regulier hogere opbrengsten regulier ( 25.000) Toelichting bezuinigd doordat de geraamde onverwachte kosten bij overdracht van Hemmeland nu niet meer relevant zijn ( 6.000) opgehoogd met de btw verhoging naar 21% btw verhoging naar 21% o.a. verwachte rente opbrengsten over Hemmelandgelden in 2013 op basis van jaarrekening 2012 REGULIER Inspanning/project Resultaat x x opstellen van het programma, de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende accountantsverklaring x x voeren financiële administratie correcte en betrouwbare administratie x x beheren financiële middelen marktconforme renteopbrengsten x x jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date Landschap Waterland -11 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak x x opstellen van het programma, de begroting, correcte en leesbare financiële stukken voortgangsrapportage en jaarrekening met goedkeurende accountantsverklaring x x voeren financiële administratie correcte en betrouwbare administratie x x beheren financiële middelen marktconforme renteopbrengsten x x jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 37.043 622 38.086 Inzet RNH regulier 82.064 3.621-78.443 Totaal lasten regulier 119.107 2.999-116.529 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 119.107 2.999-116.529 Lasten: Lasten incidenteel 9.783 164 9.947 Inzet RNH incidenteel 5.039 85 5.124 Totaal lasten incidenteel 14.822 249 15.071 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 14.822 249 15.071 Saldo Bestuursadvisering 133.929 2.750-131.600 Financieel beperkte hogere bedrijfskosten regulier lagere kosten inzet RNH regulier ( 3.500) beperkte hogere totale lasten incidenteel Toelichting btw verhoging naar 21% bezuinigd door samengaan met het Twiske ( 5.000), opgehoogd met btw verhoging naar 21% btw verhoging naar 21% REGULIER Inspanning/project Resultaat x adviseren bestuur goed volgbaar vastgelegde besluiten, mededelingen en beleid van bestuur; advisering over lopende zaken x relatie met participanten onderhouden ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordigers participanten & raden en staten tevreden over de dienstverlening Landschap Waterland -12 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak mededelingen en beleid van bestuur; advisering over lopende zaken x relatie met participanten onderhouden ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordigers participanten & raden en staten tevreden over de dienstverlening REGULIER Inspanning/project Resultaat x x belangenbehartiging & advisering naar derden belangen schap behartigd; alleen reactie gegeven op plannen en vergunningen met directe relatie doelstelling schap x behandeling van ontvangen vragen en reageren op vragen binnen 2 weken beantwoord actualiteiten x bewaking uitvoering van het programma en de jaaropdracht programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders x x x x monitoren van de beleidsdoelen evaluatie inzet aan de hand van de doelen van het programma x actualiseren uitvoeringprogramma en voorbereiden besluitvorming indien noodzakelijk uitvoeringsprogramma aangepast x x uitvoeren haalbaarheidsonderzoek Recreatieve meekoppelprojecten Markermeerdijk tracé financiering rond en recreatieplan ingepast in plan voor dijkversterking HHNK x x begeleiden recreatieplan fase 2 Wormer en Jisperveld bijdrage LW overgemaakt indien aan voorwaarden is voldaan x x begeleiden samengaan met Recreatieschap Het Twiske recreatieschappen zijn samengegaan INCIDENTEEL x recreatiemonitor: aantal bezoeken monitoren en rapporteren aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur x x recreatiemonitor: onderzoek naar wensen/behoeften recreanten uitvoeren resultaten onderzoek die bijdragen aan evalueren beleid en beheer en formuleren nieuwe bestuursstukken Landschap Waterland -13 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 26.416 3.556-22.860 Totaal lasten regulier 26.416 3.556-22.860 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 26.416 3.556-22.860 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat 26.416 3.556-22.860 Financieel lagere kosten inzet RNH regulier ( 3.500) Toelichting bezuinigd door samengaan met het Twiske ( 4.000), opgehoogd met btw verhoging naar 21% REGULIER Inspanning/project Resultaat x x breed bekendmaken van de bestuursbesluiten participanten op de hoogte van besluitvorming x organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg 2 bestuursrondes per jaar, met vergaderingen van AC, DB en AB x afhandeling post en telefoon, archivering & secretariële ondersteuning systematische en toegankelijke opslag van relevante documenten; zorgdragen voor telefonische bereikbaarheid van het recreatieschap Landschap Waterland -14 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 27.524 13.037-14.180 Inzet RNH regulier 51.746 870 52.616 Totaal lasten regulier 79.270 12.167-66.796 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 79.270 12.167-66.796 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie 79.270 12.167-66.796 Financieel lagere lasten regulier ( 13.000) beperkt hogere kosten inzet RNH regulier Toelichting bezuinigd door lagere kosten automatisering, digitalisering routekaarten en structurele onderschrijding, opgehoogd met btw verhoging naar 21% btw verhoging naar 21% REGULIER Inspanning/project Resultaat x x x voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar x x x benaderen pers en verwerven publiciteit positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten van en in het schap verspreid x x x verzorgen digitale media en beheren website website up to date, aantrekkelijk en relevant x x deelnemen aan beurzen en themamaanden nieuwe bezoekers aangetrokken x x gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied ondernemers en omwonenden op tijd en volledig geïnformeerd x ontwikkelen huisstijl/drukwerk uniforme huisstijl ingevoerd Landschap Waterland -15 - Begrotingswijziging 2013

x x x verzorgen digitale media en beheren website website up to date, aantrekkelijk en relevant x x deelnemen aan beurzen en themamaanden nieuwe bezoekers aangetrokken x x gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied ondernemers en omwonenden op tijd en volledig geïnformeerd x ontwikkelen huisstijl/drukwerk uniforme huisstijl ingevoerd behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak REGULIER Inspanning/project Resultaat x x website vernieuwen volgens verbeterplan aantrekkelijkere website gerealiseerd x x richten op sociale media promotie schap en trekken nieuwe bezoekers x heroverweging Fiets- en Wandelkaart en overig drukwerk promotie schap en trekken nieuwe bezoekers x x x perslijsten up-to-date snelle benadering pers x ontwikkelen concept burgerparticipatie omwonenden tevreden met mogelijkheden inspraak x x verkennen integrale aanpak marketing en promotie van recreatieve aanbod LW helder kader voor rolverdeling en inzet communicatiemiddelen x x verkennen samenwerking en synergie tussen aanbod verschillende bezoekerscentra als onderdeel van bovenstaande uitgevoerd x x verkenning fietsroute met verhaal: Des Beemsters verkenning uitgevoerd Landschap Waterland -16 - Begrotingswijziging 2013

7 Inrichting en Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 65.849 1.107 66.956 Totaal lasten regulier 65.849 1.107 66.956 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 65.849 1.107 66.956 Lasten: Lasten incidenteel 405.790 329.407 735.197 Inzet RNH incidenteel - 49.413 49.413 Totaal lasten incidenteel 405.790 378.820 784.610 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies 405.790 200.000 605.790 Totaal baten incidenteel 405.790 200.000 605.790 Saldo incidenteel - 178.820 178.820 Saldo Inrichting en Ontwikkeling 65.849 179.927 245.776 Lasten/ Baten incidenteel Bruto Subsidie Saldo Electrisch varen 2e fase 469.790 405.790 64.000 Wormer-Jisperveld 25.820 25.820 TOP's 30.000 30.000 Fietspad Purmerbos 109.000 50.000 59.000 Purmerland 150.000 150.000 0 784.610 605.790 178.820 Financieel beperkt hogere lasten regulier hogere lasten incidenteel ( 330.000) Toelichting btw verhoging naar 21% investeringen conform bestuurbesluiten 2012 en doorgeschoven investeringen uit 2012 opgenomen zie specificatie hogere kosten inzet RNH incidenteel ( 49.500) hogere projectsubsidies de begeleidingsuren voor het project elektrisch varen en aanleg fietsverbinding Purmerbos- Edam waren nog niet in de begroting opgenomen (zijn wel opgenomen in de totale budgetten van deze projecten) subsidie opgenomen voor aanleg fietsverbinding Purmerbos-Edam en de doorgeschoven bijdrage aan afronding Purmerland en recreatieve verbindingen Purmerland-het Twiske (project wordt kostenneutraal voor het schap uitgevoerd) Landschap Waterland -17 - Begrotingswijziging 2013

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak REGULIER Inspanning/project Resultaat x organiseren ondernemersoverleg ondernemers betrokken bij schap x coördineren en begeleiden maatschappelijke stages scholen tevreden over verloop x x potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden succesvolle exploitaties x actief verwerven inkomsten hogere baten voor het schap x x x x juridische advisering juridisch advies en toetsing uitgevoerd indien nodig x beheren vastgoedcontracten marktconforme opbrengsten x coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden tevreden recreanten en belanghebbenden x updaten meerjarenraming beheer actuele en haalbare meerjarenraming x updaten HFE beheerssysteem informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk x grondverwerving en grondruil grondverwerving en ruil in goede afstemming met partners x x evalueren samenwerkingsovereenkomst met Waterland & Dijken boerenlandpaden evaluatie uitgevoerd, indien positief overeenkomst verlengd Uitvoeren projecten Uitvoeringsprogramma Landschap Waterland x financiële haalbaarheid Fiets en Skatepaden Purmerbos indien financieel haalbaar een voorstel over bijdrage LW aan bestuur voorgelegd x financiering wandelknooppuntennetwerk uitwerken voorstel over financiering aan bestuur voorgelegd x verkenning sloepennetwerk Laag Holland verkenning uitgevoerd, voorstel aan bestuur voorgelegd x verkenning realisatie westelijke recreatieve hoofdstructuur verkenning uitgevoerd, voorstel aan bestuur voorgelegd x x procesondersteuning Realisatie Poort van Waterland procesondersteuning uitgevoerd indien er ontwikkelingen zijn geweest x verkenning inkorten langzaamverkeerverbindingen Jagersplas-Oostzanerveld verkenning uitgevoerd, voorstel aan bestuur voorgelegd x haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbindingen Purmerland-Purmerbos haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd, voorstel aan bestuur voorgelegd x begeleiden realisatie fietsverbinding Purmerbos-Edam fietsverbinding gerealiseerd, bereikbaarheid/toegankelijkheid verbeterd x x begeleiden uitvoering toeristische overstapplaatsen (TOP's) TOP s gerealiseerd, beschikbaar voor recreanten x x verkennen opnemen Haring/Hennep- leeghwater fietsroutes in recr.hoofdstructuur LW INCIDENTEEL verkenning uitgevoerd, voorstel aan bestuur voorgelegd x afronden realisatie 2e fase elektrisch varen 2 e fase gerealiseerd, aantrekkelijk routenetwerk elektrisch varen beschikbaar x x verzorgen nazorg project Groengebied Purmerland nazorg verzorgd x realiseren ruiterspoor en asfaltering fietspad Purmerland- Twiske ruiterspoor en asfaltering gerealiseerd, bereikbaarheid/toegankelijkheid verbeterd Landschap Waterland -18 - Begrotingswijziging 2013

Totaal Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2013 2013 wijziging 2013 Lasten: Bedrijfskosten regulier 226.072 19.979-206.093 Inzet RNH regulier 356.430 3.010-353.420 Totaal lasten regulier 582.502 22.989-559.513 Baten: Opbrengsten regulier 20.852 25.176 46.028 Totaal baten regulier 20.852 25.176 46.028 Saldo regulier 561.650 48.165-513.485 Lasten: Lasten incidenteel 445.573 346.075 791.648 Inzet RNH incidenteel 5.039 49.498 54.537 Totaal lasten incidenteel 450.612 395.573 846.185 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies 405.790 200.000 605.790 Totaal baten incidenteel 405.790 200.000 605.790 Saldo incidenteel 44.822 195.573 240.395 Saldo Totaal 606.472 147.408 753.880 Landschap Waterland -19 - Begrotingswijziging 2013

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL TWISKE 2014 Velsen-Zuid, 4-7-2013

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Financiële uitgangspunten 3 1.3 Overzicht opbouw participantenbijdrage 2012-2014 3 1.4 Verhoging btw 3 1.5 Doelenboom 4 1.6 Meerjarenperspectief 5 1.7 Programma accenten 2013 5 1.8 Leeswijzer 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting 2014 6 2.2 Geprognosticeerde balans 8 2.3 Meerjarenoverzicht 9 3. BEGROTING PER PRODUCT 3.1 Gebiedsbeheer 10 3.2 Toezicht 12 3.3 Financiën 13 3.4 Bestuursadvisering 14 3.5 Secretariaat 15 3.6 Communicatie, voorlichting en marketing 16 3.7 Inrichting & ontwikkeling 17 3.8 Totaal 19 4. BEPALING FINANCIEEL BEHEER 4.1 Inleiding 20 4.2 Weerstandsvermogen 20 4.3 Onderhoud Kapitaalgoederen 21 4.3.1 Wegen en fietspaden 21 4.3.2 Riolering 21 4.3.3 Water 21 4.3.4 Groen 21 4.3.5 Gebouwen 21 4.4 Financiering 22 4.4.1 Algemeen 22 4.4.2 Risicobeheer 22 4.5 Bedrijfsvoering 23 4.6 Verbonden partijen 23 4.7 Grondbeleid 23 5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling van het algemene bestuur 24 BIJLAGEN BIJLAGE 1 TARIEVENLIJST 25 BIJLAGE 2 KAART 26

1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond Het recreatiegebied het Twiske ligt ten noorden van Amsterdam, tussen Zaanstad en Purmerend. Het recreatiegebied is 650 hectare groot. De provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend en Zaanstad dragen gezamenlijk zorg voor het beheer en ontwikkeling van dit gebied, door middel van een gemeenschappelijke regeling. In verband met de economische crisis hebben de participanten voor 2011 een bezuinigingsopgave opgelegd aan het recreatieschap van 5% op de participantenbijdrage. Voorbeelden van bezuinigingen zijn het verminderen van het aantal bestuursvergaderingen, het vervangen van bruggen door duikers en het uit beheer halen van een strand en mogelijk het verminderen van toezicht. Eind 2011 heeft het bestuur daarnaast opdracht gegeven een deel van de reserves in te zetten voor een inhaalslag groot onderhoud en vervangingen. Deze inhaalslag, de bezuinigingen en de verwachte en reeds gerealiseerde nieuwe exploitaties zorgen voor een sluitende exploitatie van het Twiske op de lange termijn, met voldoende ruimte om te reserveren voor vervangingsinvesteringen. 1.2 Financiële uitgangspunten 2014 1. Verwachte ontwikkeling kosten inhuur personeel: De begroting is gebaseerd op de korting van 2% op de tarieven die RNH in 2013 heeft gegeven. Het handhaven van de korting voor 2014 is echter afhankelijk van de opdrachtverlening van de schappen aan RNH en nog niet zeker 2. Groot onderhoud en vervangingen: Voortzetten inhaalslag groot onderhoud en vervangingen conform besluit van het algemeen bestuur van 24 november 2011 3. De indexering is voor 2014 gebaseerd op inflatiecijfer CBS november 2012 (CPI), 2,8% 4. Het weerstandsvermogen is opnieuw beoordeeld met extra aandacht voor de risico s in contractuele relaties van het schap. Het is op dit moment niet nodig om het weerstandvermogen aan te passen 1.3 Overzicht participantenbijdrage 2012 + index +btw 2013 Indexatie 2,60% Btw-verhoging 36.460 Provincie Noord-Holland 915.356 23.799 21.037 960.192 Gemeente Amsterdam 372.806 9.693 8.567 391.066 Gemeente Landsmeer 26.968 701 621 28.290 Gemeente Oostzaan 12.690 330 293 13.313 Gemeente Purmerend 72.975 1.897 1.676 76.548 Gemeente Zaanstad 185.610 4.826 4.266 194.702 Totaal participantenbijdrage 1.586.405 41.246 36.460 1.664.111 2013 -btw + index 2014 Indexatie 2,80% Btw-verlaging Provincie Noord-Holland 960.192 21.037-26.296 965.451 Gemeente Amsterdam 391.066 8.567-10.710 393.209 Gemeente Landsmeer 28.290 621-775 28.444 Gemeente Oostzaan 13.313 293-365 13.385 Gemeente Purmerend 76.548 1.676-2.096 76.968 Gemeente Zaanstad 194.702 4.266-5.332 195.768 Totaal participantenbijdrage 1.664.111 36.460-45.574 1.673.225 1.4 Verhoging btw Aangezien voor de begroting 2013 is gerekend met de index uit november 2011 is geen rekening Recreatieschap Het Twiske - 3 - Programmabegroting 2014 gehouden met de BTW stijging. Deze BTW stijging maakt wel onderdeel uit van de index ultimo 2012, die gehanteerd wordt voor de programmabegroting 2014. Daarom wordt de BTW verhoging hier weer gecorrigeerd.

1.4 Verhoging btw Aangezien voor de begroting 2013 is gerekend met de index uit november 2011 is geen rekening gehouden met de BTW stijging. Deze BTW stijging maakt wel onderdeel uit van de index ultimo 2012, die gehanteerd wordt voor de programmabegroting 2014. Daarom wordt de BTW verhoging hier weer gecorrigeerd. 1.5 Doelenboom recreatieschap Het Twiske De gemeenschappelijke regeling Het Twiske heeft binnen haar werkgebied als algemene doelen: a. het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie; b. het tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu; c. het tot stand brengen en onderhouden van een landschap, dat is afgestemd op het onder a en b geformuleerde. Het kader voor de ontwikkelingen en realisaties van het Het Twiske is de Visie uit 2006. Het afgelopen jaar is gewerkt aan het opstellen van een doelenboom op basis van de doelstelling van de GR, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het Recreatieschap. De doelenboom is een hulpmiddel bij het helder uiteenzetten van de verschillende doelen en subdoelen die het schap nastreeft bij het uitoefenen van haar taak. Een goede doelenboom is het vertrekpunt voor het opstellen van een duidelijk programmaplan als onderdeel van de schapsbegroting. Recreatieschap Het Twiske - 4 - Programmabegroting 2014

1.6 Meerjarenperspectief Uitvoeren inhaalslag groot onderhoud en vervangingsinvesteringen Werven van 2 nieuwe grote evenementen Realiseren exploitatie voor Kure Jan Strand Waar mogelijk en passend nieuwe exploitaties realiseren 1.7 Programma accenten 2014 Organisatie tweede nieuwe evenement Inzet op inkomstenverwerving Realisatie nieuwe exploitatie Kure Jan Strand 1.8 Leeswijzer Per deelprogramma is een tabel opgenomen met reguliere en incidentele inspanningen. Deze worden apart benoemd. De reguliere budgetten zijn elk jaar nagenoeg hetzelfde. De uitgaven aan incidentele inspanningen of projecten fluctueren jaarlijks. Hier worden ook grote onder- en overschrijdingen zichtbaar als gevolg van vertraging of versnelling in de uitvoering van een project. Incidentele inspanningen zijn daarmee aanvullende opdrachten die een aparte financieringsstroom hebben, bijvoorbeeld door een subsidie, een inkomstenbron of uit een reserve. Voorheen werden incidentele projecten geboekt als bedrijfskosten, de kosten inhuur personeel waren daarin opgenomen. Met ingang van deze begroting worden deze apart zichtbaar gemaakt onder de incidentele lasten. Per inspanning is met kruisjes aangegeven aan welke hoofddoelen uit de doelenboom de inspanning bijdraagt. Recreatieschap Het Twiske - 5 - Programmabegroting 2014

2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2014 Deelprogramma lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 1.770.654 463.460 1.307.194 2 Toezicht 195.704-195.704 3 Financiën 199.381 78.220 121.161 4 Bestuursadvisering 143.280-143.280 5 Secretariaat 36.915-36.915 6 Communicatie 138.314 7.378 130.936 7 Inrichting & ontwikkeling 58.868-58.868 Bijdrage participanten 1.673.225 1.673.225- Totaal lasten en baten functie 1 t/m 7 2.543.116 2.222.283 320.833 Resultaat voor bestemming 320.833- Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 71.432 71.432 Onttrekking Algemene reserve - - Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren - Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren 149.945 149.945- Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen 125.000 125.000 Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen 367.320 367.320- - Totaal lasten en baten 2.739.548 2.739.548 - Resultaat na bestemming - Totalen-generaal 2.739.548 2.739.548 - Recreatieschap Het Twiske -6 - Programmabegroting 2014

Begroting 2013 Rekening 2012 lasten baten saldo lasten baten saldo 2.107.762 463.460 1.644.302 1.559.407 415.252 1.144.155 193.485-193.485 180.942-180.942 198.919 78.220 120.699 189.337 80.263 109.074 141.735-141.735 109.351-109.351 36.496-36.496 41.242-41.242 136.745 7.378 129.367 101.986 3.500 98.486 58.201-58.201 19.822-19.822 1.664.111 1.664.111-1.508.335 1.508.335-2.873.343 2.213.169 660.174 2.202.087 2.007.351 194.736 660.174-194.736-215.697 33.562 182.135 104.032-104.032-692.364 692.364- - - - - - - - - - - 149.945 149.945- - 149.942 149.942- - - - 125.000-125.000 - - - - 273.826 273.826-3.089.040 3.089.040-2.431.119 2.431.119 - - - 3.089.040 3.089.040-2.431.119 2.431.119 - Recreatieschap Het Twiske -7 - Programmabegroting 2014

2.2 Geprognosticeerde balans Geprognotiseerde balans per 31-12-2013 en 31-12-2014 Aktiva 31-12-2014 31-12-2013 Materiële vaste activa 231.899 547.999 Vorderingen op lange termijn Effecten 1.000.000 1.000.000 Deposito's - - Leningen u/g - - Totaal vorderingen op lange termijn 1.000.000 1.000.000 Saldo werkkapitaal 1.437.906 1.442.639 Totaal 2.669.805 2.990.638 Passiva 31-12-2013 31-12-2012 Reserves/fondsen Algemene reserve 2.464.082 2.392.650 Bestemmingsreserve betaald parkeren 149.937 299.882 Bestemmingsreserve (vervangings)investeringen 55.786 298.106 Totaal reserves en fondsen 2.669.805 2.990.638 Langlopende schulden Leningen o/g - - Totaal 2.669.805 2.990.638 Staat van reserves en fondsen Naam van het fonds Jaar Saldo 1 januari Onttrekking Toevoeging Saldo 31 december Algemene reserve 2013 2.902.879 692.364 182.135 2.392.650 Bestemmingsreserve bet.parkeren 2013 449.827 149.945-299.882 Bestemmingsreserve investeringen 2013 298.106 - - 298.106 Totaal reserves/fondsen 3.650.812 842.309 182.135 2.990.638 Saldo 31 Naam van het fonds Jaar Saldo 1 januari Onttrekking Toevoeging december Algemene reserve 2014 2.392.650-71.432 2.464.082 Bestemmingsreserve bet.parkeren 2014 299.882 149.945-149.937 Bestemmingsreserve investeringen 2014 298.106 367.320 125.000 55.786 Totaal reserves/fondsen 2.990.638 517.265 196.432 2.669.805 Recreatieschap Het Twiske - 8 - Programmabegroting 2014

2.3 MEERJARENRAMING Deelprogramma 2014 2015 2016 2017 2018 Lasten 1 Gebiedsbeheer 1.770.654 1.820.232 1.871.199 1.923.592 1.977.453 2 Toezicht 195.704 201.184 206.817 212.608 218.561 3 Financiën 199.381 204.964 60.758 62.459 64.208 4 Bestuursadvisering 143.280 147.292 151.416 155.656 160.014 5 Secretariaat 36.915 37.949 39.011 40.103 41.226 6 Communicatie 138.314 142.187 146.168 150.261 154.468 7 Inrichting & ontwikkeling 58.868 60.516 62.211 63.953 65.743 Totaal lasten 2.543.116 2.614.323 2.537.579 2.608.632 2.681.673 Baten 1 Gebiedsbeheer 463.460 476.437 489.777 503.491 517.589 2 Toezicht - - - - - 3 Financiën 78.220 80.410 82.662 84.976 87.356 4 Bestuursadvisering - - - - - 5 Secretariaat - - - - - 6 Communicatie 7.378 7.585 7.797 8.015 8.240 7 Inrichting & ontwikkeling - - - - - Bijdrage participanten 1.673.225 1.720.075 1.768.237 1.817.748 1.868.645 Totaal baten 2.222.283 2.284.507 2.348.473 2.414.230 2.481.829 Resultaat voor bestemming 320.833 329.816 189.106 194.401 199.844 De geraamde verdeling van de bijdragen participanten in het exploitatietekort over de jaren 2008 2014 tot en met 2012. 2018. 2014 2015 2016 2017 2018 Bijdrage participanten 1.673.225 1.720.075 1.768.237 1.817.748 1.868.645 Verdeling: Provincie Noord-Holland 965.451 992.483 1.020.273 1.048.841 1.078.208 Gemeente Amsterdam 393.208 404.218 415.536 427.171 439.132 Gemeente Zaanstad 195.767 201.249 206.884 212.677 218.631 Gemeente Purmerend 76.968 79.123 81.339 83.616 85.958 Gemeente Landsmeer 28.445 29.241 30.060 30.902 31.767 Gemeente Oostzaan 13.386 13.761 14.146 14.542 14.949 1.673.225 1.720.075 1.768.238 1.817.749 1.868.645 Recreatieschap Het Twiske - 9 - Programmabegroting 2014

Duurzame exploitatie ontwikkeling gebruik Investeren basis voorzieningen maatschappelijk draagvlak 3. BEGROTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier 947.327 938.966 842.599 Inzet RNH regulier 433.951 429.029 429.690 Totaal lasten regulier 1.381.278 1.367.995 1.272.288 Baten: Opbrengsten regulier 463.460 463.460 415.252 Totaal baten regulier 463.460 463.460 415.252 Saldo regulier 917.818 904.535 857.036 Lasten: Lasten incidenteel 363.061 714.169 280.307 Inzet RNH incidenteel 26.315 25.598 6.813 Totaal lasten incidenteel 389.376 739.767 287.119 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 389.376 739.767 287.119 Saldo Beheer 1.307.194 1.644.302 1.144.155 REGULIER Inspanning/project Resultaat x dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap binnen budget en conform beheerplan x dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen binnen budget en conform beheerplan x x controleren veiligheids- en onderhoudssituatie onveilige situaties voorkomen x x bijhouden en uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen raming up to date en uitgevoerd volgens planning en binnen budget x bijhouden beheersysteem HFE HFE systeem up to date x controleren zwemwaterkwaliteit vervuiling tijdig opgemerkt Recreatieschap Het Twiske -10 - Programmabegroting 2014

Duurzame exploitatie ontwikkeling gebruik Investeren basis voorzieningen maatschappelijk draagvlak REGULIER Inspanning/project Resultaat x uitgeven en verlengen termijn behandeling aanvragen 4 wkn vergunningen/gebruiksovereenkomsten en controle op naleving x monitoren natuurwaarden belangrijkste natuurwaarden in beeld, beheer erop aangepast x begeleiden van kleine en middelgrote evenementen organisator tevreden over dienstverlening schap x x x onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatieschap goede relaties ander partijen x x behandeling klachten termijn behandeling klachten 4 wkn x x x zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiëntie beheer x beheren betaald parkeren inkomsten uit betaald parkeren gegenereerd x vossenbeheer Twiske weidevogels beschermd INCIDENTEEL x begeleiden WTTF evenement succesvol gehouden x begeleiden nieuw evenementen (Lente Kabinet en mogelijk Dekmantel) evenementen succesvol gehouden Vervangingsinvesteringen Onderstaand overzicht geeft de uitgaven van het schap aan vervangingsinvesteringen in 2014. Aangezien deze uitgaven betrekking hebben op investeringen in maatschappelijk nut worden deze conform richtlijn BBV rechtstreeks tlv de exploitatie gebracht. Lasten incidenteel 2014 2013 2012 Speeltoestellen 25.860 13.117 8.700 Gebouwen 0 38.134 0 Verhardingen 114.100 363.257 27.069 Kunstwerken 202.500 236.289 225.071 Rioolpompen 16.000 28.269 0 Parkeerinstallatie 1.860 38.896 0 Baggerwerk 7.000 0 12.986 Acquisitiekosten 22.056 21.805 13.293 Totaal lasten incidenteel 389.376 739.767 287.119 Recreatieschap Het Twiske -11 - Programmabegroting 2014

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 2 Toezicht Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier 16.604 16.416 6.723 Inzet RNH regulier 179.100 177.069 174.219 Totaal lasten regulier 195.704 193.485 180.942 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 195.704 193.485 180.942 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Toezicht 195.704 193.485 180.942 REGULIER Inspanning/project Resultaat x x toezicht houden en handhaven volgens Algemene Verordening Recreanten voelen zich veilig; toezicht conform handhavingsplan x x vervullen rol gastheer in het gebied hoge tevredenheid recreanten over gastheerschap x jaarlijks opstellen handhavingsplan plan binnen budget en wensen van het bestuur Recreatieschap Het Twiske -12 - Programmabegroting 2014

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier 165.790 165.709 158.383 Inzet RNH regulier 33.591 33.210 30.954 Totaal lasten regulier 199.381 198.919 189.337 Baten: Opbrengsten regulier 78.220 78.220 71.804 Totaal baten regulier 78.220 78.220 71.804 Saldo regulier 121.161 120.699 117.533 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - 8.460 Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - 8.460 Saldo incidenteel - - 8.460- Saldo Financiën 121.161 120.699 109.074 REGULIER Inspanning/project Resultaat x x opstellen van het programma, de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende accountantsverklaring x x voeren financiële administratie correcte en betrouwbare administratie x x beheren financiële middelen marktconforme renteopbrengsten x x jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date Recreatieschap Het Twiske -13 - Programmabegroting 2014

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier 17.042 17.010 8.657 Inzet RNH regulier 111.647 110.380 95.686 Totaal lasten regulier 128.689 127.390 104.343 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 128.689 127.390 104.343 Lasten: Lasten incidenteel 9.576 9.467 2.108 Inzet RNH incidenteel 5.015 4.878 2.901 Totaal lasten incidenteel 14.591 14.345 5.008 Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 14.591 14.345 5.008 Saldo Bestuursadvisering 143.280 141.735 109.351 REGULIER Inspanning/project Resultaat x adviseren bestuur goed volgbaar vastgelegde besluiten, mededelingen en beleid van bestuur; advisering over lopende zaken x relatie met participanten onderhouden ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordigers participanten & raden en staten tevreden over de dienstverlening x x belangenbehartiging & advisering naar derden belangen schap behartigd; alleen reactie gegeven op plannen en vergunningen met directe relatie doelstelling schap x behandeling van ontvangen vragen en reageren op vragen binnen 2 weken beantwoord actualiteiten x bewaking uitvoering van het programma en de jaaropdracht programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders x x x x monitoren van de beleidsdoelen evaluatie inzet aan de hand van de doelen van het programma x aantal bezoeken monitoren en rapporteren (recreatiemonitor) aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur x organiseren bijeenkomsten vrienden van Het Twiske Vrienden van het Twiske betrokken bij uitvoering programma voor het Twiske Recreatieschap Het Twiske -14 - Programmabegroting 2014

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak x x x x monitoren van de beleidsdoelen evaluatie inzet aan de hand van de doelen van het programma x aantal bezoeken monitoren en rapporteren (recreatiemonitor) aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur x organiseren bijeenkomsten vrienden van Het Twiske Vrienden van het Twiske betrokken bij uitvoering programma voor het Twiske 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 36.915 36.496 41.242 Totaal lasten regulier 36.915 36.496 41.242 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 36.915 36.496 41.242 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat 36.915 36.496 41.242 REGULIER Inspanning/project Resultaat x x breed bekendmaken van de bestuursbesluiten publiek en actoren op de hoogte van besluitvorming x organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg 2 bestuursrondes per jaar, met vergaderingen van adviescommissie, dagelijks bestuur en algemeen bestuur x afhandeling post en telefoon, archivering & secretariële ondersteuning systematische en toegankelijke opslag van relevante documenten; zorgdragen voor telefonische bereikbaarheid van het recreatieschap Recreatieschap Het Twiske -15 - Programmabegroting 2014

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier 33.857 33.473 14.459 Inzet RNH regulier 104.457 103.272 87.527 Totaal lasten regulier 138.314 136.745 101.986 Baten: Opbrengsten regulier 7.378 7.378 3.500 Totaal baten regulier 7.378 7.378 3.500 Saldo regulier 130.936 129.367 98.486 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie 130.936 129.367 98.486 REGULIER Inspanning/project Resultaat x x x voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar x x x benaderen pers en verwerven publiciteit positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten van en in het schap verspreid x x x verzorgen digitale media en beheren website website up to date, aantrekkelijk en relevant x x deelnemen aan beurzen en themamaanden nieuwe bezoekers aangetrokken x x gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied ondernemers en omwonenden op tijd en volledig geïnformeerd Recreatieschap Het Twiske -16 - Programmabegroting 2014

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak 7 Inrichting en Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier 5.535 5.472 - Inzet RNH regulier 41.650 41.178 19.822 Totaal lasten regulier 47.185 46.650 19.822 Baten: Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 47.185 46.650 19.822 Lasten: Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel 11.683 11.551 - Totaal lasten incidenteel 11.683 11.551 - Baten: Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 11.683 11.551 - Saldo Inrichting en Ontwikkeling 58.868 58.201 19.822 REGULIER Inspanning/project Resultaat x organiseren ondernemersoverleg ondernemers betrokken bij schap x coördineren en begeleiden maatschappelijke stages scholen tevreden over verloop x x potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden succesvolle exploitaties x actief verwerven inkomsten hogere baten voor het schap x x x x juridische advisering juridisch advies en toetsing x beheren vastgoedcontracten marktconforme opbrengsten x coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden tevreden recreanten en belanghebbenden x updaten meerjarenraming beheer actuele en haalbare meerjarenraming x updaten HFE beheerssysteem beheersysteem up to date Recreatieschap Het Twiske -17 - Programmabegroting 2014

behoud gebied vergroten gebruik versterken duurzaamheid maatschappelijk draagvlak INCIDENTEEL Inspanning/project Resultaat x x begeleiden ontwikkelingen rond Vennegat / Doesstrand begeleiden exploitatie x x x begeleiden realisatie zorgboerderij De Balder zorgboerderij gerealiseerd x x begeleiden mogelijke exploitatie Kure Jan Strand exploitatie geopend Recreatieschap Het Twiske -18 - Programmabegroting 2014

Totaal Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2014 2013 2012 Lasten: Bedrijfskosten regulier 1.186.155 1.177.046 1.030.821 Inzet RNH regulier 941.311 930.634 879.139 Totaal lasten regulier 2.127.466 2.107.680 1.909.960 Baten: Opbrengsten regulier 549.058 549.058 490.556 Totaal baten regulier 549.058 549.058 490.556 Saldo regulier 1.578.408 1.558.622 1.419.403 Lasten: Lasten incidenteel 372.637 723.636 282.414 Inzet RNH incidenteel 43.013 42.027 9.713 Totaal lasten incidenteel 415.650 765.663 292.127 Baten: Opbrengsten incidenteel - - 8.460 Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - 8.460 Saldo incidenteel 415.650 765.663 283.668 Saldo Totaal 1.994.058 2.324.285 1.703.071 Recreatieschap Het Twiske -19 - Programmabegroting 2014

4. BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 4.1 Inleiding Het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is van toepassing op de begroting van recreatieschap Het Twiske. Dit betekent dat in afzonderlijke paragrafen in de begroting de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen dienen te worden vastgelegd. De begroting dient ten minste de volgende paragrafen te bevatten, tenzij het desbetreffende aspect niet aan de orde is, namelijk lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. 4.2 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft de mate aan waarin recreatieschap het Twiske in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat het beleid veranderd moet worden. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit -zijnde de middelen en mogelijkheden waarover het recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekkenen alle risico's waarvoor geen maatregelen getroffen zijn en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. a. Inventarisatie van de weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit wordt opgebouwd uit: 1. de budgettaire ruimte (post onvoorzien); 2. de reserves; 3. de voorzieningen. Ad 1 De budgettaire ruimte (post onvoorzien) Binnen de begroting 2014 is geen post "Onvoorzien" opgenomen, welke is bedoeld om eventuele niet voorziene lasten in de loop van het jaar te kunnen opvangen. Bij een onvoorziene last van substantiële betekenis, hoger dan bovengenoemd bedrag, heeft dat direct tot gevolg dat de uitvoering van beleid onder druk komt te staan. Ad 2 De reserves Reserves kunnen worden onderscheiden in algemene, bestemmings- en stille reserves. Algemene reserves Het recreatieschap heeft een algemene reserve welke bijdraagt in de dekking van het exploitatietekort. 1-1-2014 31-12-2014 Algemene reserve 2.464.082 2.392.650 Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves zijn: Bestemmingsreserve betaald parkeren 299.882 149.937 Bestemmingsreserve vervangingsinvest. 298.106 55.786 597.988 205.723 Stille reserves Stille reserves zijn activa die tegen geen of een te lage waarde zijn gewaardeerd en direct verkoopbaar zijn. Op basis van het thans gevoerde beleid heeft het recreatieschap geen stille reserves. Recreatieschap Het Twiske - 20 - Programmabegroting 2014

Ad 3 De voorzieningen Er zijn geen voorzieningen aanwezig. b. inventarisatie van de risico's Ten behoeve van de jaarrekening 2011 zijn de financiële risico's gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage bij de jaarrekening meegezonden. De kwantificering van de risico's heeft geleid tot een gewenst weerstandsvermogen van 440.000. c. beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico's De weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover Recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken, bedraagt 2.6 miljoen en word gevormd uit het fonds dat is ontstaan door de afkoopsom van het rijk. Een groot gedeelte van het exploitatietekort wordt uit dit fonds gedekt. De rentebaten zijn niet voldoende om het exploitatietekort te dekken, waardoor het fonds op termijn uitgeput zal raken. Om dit tegen te gaan zijn in de strategische visie ideeën uitgewerkt om de inkomsten te verhogen. 4.3 Onderhoud kapitaalgoederen Hieronder wordt een overzicht gegeven van het onderhoud van de kapitaalgoederen, welke op basis van de BBV dienen te worden opgenomen in de begroting. 4.3.1 Wegen en fietspaden De wegen en fietspaden, in het beheer bij het recreatieschap, worden elk jaar geïnspecteerd om vast te stellen waar onderhoud noodzakelijk is. Aan de hand van de uitkomst van de inspecties wordt jaarlijks groot onderhoud uitgevoerd. 4.3.2 Riolering In het recreatiegebied ligt een rioleringssysteem waarop toiletgebouwen en overige accommodaties zijn aangesloten. Voor het regulier onderhoud zijn servicecontracten afgesloten. 4.3.3 Water Wateroppervlakken hebben een grote invloed op het landschap en de natuur en vervullen een scala aan recreatieve functies. Kwaliteitszorg is een belangrijk uitgangspunten voor het beheer en onderhoud. Daarbij moet gedacht worden aan schouwwerkzaamheden en het op diepte houden van de watergangen. 4.3.4 Groen Het gebiedsonderhoud wordt voor het overgrote deel in opdracht van het recreatieschap door aannemers uitgevoerd. De aannemer zorgt voor tijdig maaien van het dagkampeerterrein, beplantingsvormen worden op hun specifieke functie onderhouden door middel van snoeien, kappen, dunnen en verjongen, het opruimen van afval, het schoonmaken van sloten, enz. De beheerders zien er op toe dat de aannemer tijdig aan zijn verplichtingen voldoet en coördineren de werkzaamheden c.q. stemmen die af op het gebruik van de terreinen. Tevens wordt een beperkt deel van de onderhoudswerkzaamheden door eigen dienst medewerkers uitgevoerd. 4.3.5 Gebouwen Jaarlijks wordt regulier onderhoud gepleegd aan gebouwen van het recreatieschap. Naast regulier onderhoud wordt er ook ieder jaar aan een aantal gebouwen groot onderhoud uitgevoerd. Recreatieschap Het Twiske - 21 - Programmabegroting 2014

4.4 Financiering 4.4.1 Algemeen De Wet Financiering decentrale overheden (wet Fido) heeft als uitgangspunt het beheersen van risico's. De belangrijkste kenmerken in dat kader is een tweetal randvoorwaarden voor het treasurybeleid. De eerste is dat het aangaan en verstrekken van geldleningen alsmede het verlenen van garanties allen zijn toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. De tweede houdt in dat uitzettingen een prudent karakter (=met beleid en inzicht bezien) moeten hebben en niet gericht zijn op het genereren van inkomen door het lopen van onnodige risico's. Op 19 maart 2003 heeft het Algemeen Bestuur in haar openbare vergadering haar financieringsstatuut vastgesteld in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de wet Financiering Decentrale Overheden over de kaders voor de inrichting en uitvoering van de financieringsfunctie. Tevens is in deze vergadering vastgesteld de verordening financieel beheer en controle in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de artikelen 216 en 217 van de provinciewet. 4.4.2 Risicobeheer Binnen de Wet Fido zijn 2 normen vermeld waaraan dient te worden voldaan. De normen bestaan uit het kasgeldlimiet en de rente-risiconorm. De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maximaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de wet Fido is voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico s. a. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Het doel van het limiet is de vlottende schuld (kortlopende leningen) te beperken. In de onderstaande tabel is de kasgeldlimiet voor het begrotingsjaar bepaald. Berekening kasgeldlimiet Begrotingstotaal (lasten) 2.531.433 Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 8,2% Kasgeldlimiet 207.578 b. Renterisiconorm De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de vaste schuld bij aanvang van het jaar. Het doel is het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente op de rente lasten avn de organisatie. De norm stelt dat per jaar maximaal 20% van de vaste schuld in aanmerking mag komen voor herfinanciering of renteherziening. In de onderstaande tabel is de renterisiconorm voor het begrotingsjaar bepaald. Recreatieschap Het Twiske - 22 - Programmabegroting 2014

Berekening renterisiconorm Stand van de vaste schuld per 1 januari - Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 20% a. Renterisiconorm - b. Renteherziening op vaste schuld o/g - c. Renteherziening op vaste schuld u/g - d. Totaal renteherziening op vaste schuld (b-c) - e. Nieuw aan te trekken vaste geldleningen - f. Nieuw verstrekte vaste geldleningen - g. Netto nieuw aan te trekken schuld (e-f) - h. Te betalen aflossing vaste schuld - i. Bedrag herfinanciering (laagste van g en h) - j. Renterisico op vaste schuld (d+g) - Begroting beneden renterisiconorm 4.5 Bedrijfsvoering Wegens verzelfstandiging van Groenbeheer is per 1 juli 2004 de NV Recreatie Noord-Holland (RNH) opgericht met de Provincie Noord-Holland als enige aandeelhouder. Hiermee is een uitvoeringsorganisatie ontstaan die als opdrachtgever voor de besturen van de recreatieschappen werkt. In 2007 is een start gemaakt met de verzakelijking van de relatie tussen RNH en de recreatieschappen, wat heeft geresulteerd in een raamovereenkomst voor de periode 2009-2013, waarbij de afspraken met de schappen middels (jaarlijkse) contracten plaatsvinden. 4.6 Verbonden partijen Het recreatieschap Het Twiske is een samenwerkingsverband, in de vorm van een Gemeenschappelijke regeling. De hieronder vermelde participanten nemen deel aan de Gemeenschappelijke Regeling: - Provincie Noord-Holland - Gemeente Amsterdam - Gemeente Zaanstad - Gemeente Purmerend - Gemeente Landsmeer - Gemeente Oostzaan 4.7 Grondbeleid Het Recreatieschap is van mening dat gebieden die binnen de grenzen van de Gemeenschappelijke Regeling vallen, in het beheer van het recreatieschap thuishoren. Indien het recreatieschap enig zakelijk dan wel persoonlijk recht verwerft op gronden, grenzend aan het gebied, worden deze gronden toegevoegd aan de gemeenschappelijke regeling. Recreatieschap Het Twiske - 23 - Programmabegroting 2014

BIJLAGE 1 Tarievenlijst 2014 LEGESKOSTEN Door organisaties op het gebied van sport en recreatie worden in Het Twiske sport- en speldagen georganiseerd. Bij deze commerciële activiteiten wordt gebruik gemaakt van voorzieningen zoals speelweiden, toiletten, water en electriciteit. Tarief 2013 Tarief 2014 a. Ontheffingen Verkeer 13,25 13,25 Algemeen 16,00 16,00 Terreinverhuur (klein) 33,00 33,00 Terreinverhuur (groot) 382,50 382,50 b. Gebruikersvergoeding Bruidsreportages 51,00 51,00 Filmopnames (per dagdeel) 382,50 382,50 Nutsvoorzieningen Groepen commercieel 4,25 p.p 4,25 Groepen commercieel 408,00 max. 408,00 Verenigingen, scholen e.d. 33,00 33,00 Kofferbakmarkten, braderien e.d 382,50 382,50 Bij hele grote evenementen worden er afspraken gemaakt over de heffing. Recreatieschap Het Twiske - 25 - Bijlage Programmabegroting 2014

BIJLAGE 3 KAART Recreatieschap Het Twiske - 26 - Programmabegroting 2014

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND 2014 Velsen-Zuid, 4-7-2013

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Financiële uitgangspunten 3 1.3 Overzicht opbouw participantenbijdrage 2012-2014 3 1.4 Verhoging btw 4 1.5 Doelenboom 4 1.6 Meerjarenperspectief 6 1.7 Programma accenten 2013 6 1.8 Leeswijzer 6 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting 2014 7 2.2 Geprognosticeerde balans 9 2.3 Meerjarenraming 10 3. BEGROTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer 11 3.3 Financiën 12 3.4 Bestuursadvisering 13 3.5 Secretariaat 14 3.6 Communicatie 15 3.7 Inrichting & ontwikkeling 16 3.8 Totaal 18 4. BEPALING FINANCIEEL BEHEER 4.1 Inleiding 19 4.2 Weerstandsvermogen 19 4.3 Onderhoud Kapitaalgoederen 20 4.3.1 Wegen en fietspaden 20 4.3.2 Riolering 20 4.3.3 Water 20 4.3.4 Groen 20 4.3.5 Gebouwen 20 4.4 Financiering 21 4.4.1 Algemeen 21 4.4.2 Risicobeheer 21 4.5 Bedrijfsvoering 22 4.6 Verbonden partijen 22 4.7 Grondbeleid 22 5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling van het algemene bestuur 23 BIJLAGEN BIJLAGE 1 INVESTERINGSOVERZICHT PROJECTEN WATERLAND 24 BIJLAGE 2 KAART 25

1. PROGRAMMA LANDSCHAP WATERLAND 2014 1.1 Achtergrond De streek Waterland is een gebied van ongeveer 30.000 ha. tussen Amsterdam-Noord, Zaanstad, Hoorn en het Markermeer. Elf gemeenten en de provincie Noord-Holland dragen in de Gemeenschappelijke Regeling Landschap Waterland gezamenlijk zorg voor ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen in dit gebied. Met voorzieningen als fiets- en wandelpaden, kanoroutes, pontjes en recreatieknooppunten kan de recreant het gebied, met haar rijke natuur- en landschapswaarden, beleven. 1.2 Financiële uitgangspunten 1. Index: Index voor 2014 gebaseerd op inflatiecijfer CBS november 2012 (CPI), 2,8% 2. Verwachte ontwikkeling kosten inhuur personeel: De begroting is gebaseerd op de korting van 2% op de tarieven die RNH in 2013 heeft gegeven. Het handhaven van de korting voor 2014 is echter afhankelijk van de opdrachtverlening van de schappen aan RNH en nog niet zeker; 3. Index: Index voor 2013 gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2011). 4. Verwachte ontwikkeling kosten inhuur personeel: Recreatie Noord-Holland (RNH) handhaaft in principe korting van 2% op kosten inhuur personeel in 2013; 1.3 Overzicht opbouw participantenbijdrage 2012-2014 2012 + index +btw 2013 Indexatie 2,60% Btw-verhoging 17.084 Provincie Noord-Holland 333.920 8.682 8.781 351.383 Gemeente Amsterdam 153.317 3.986 4.032 161.335 Gemeente Beemster 14.292 372 376 15.040 Gemeente Edam-Volendam 25.661 667 675 27.003 Gemeente Graft de Rijp 3.248 84 86 3.418 Gemeente Landsmeer 9.160 238 241 9.639 Gemeente Oostzaan 1.949 51 51 2.051 Gemeente Purmerend 70.942 1.844 1.866 74.652 Gemeente Waterland 15.267 397 401 16.065 Gemeente Wormerland 14.292 372 376 15.040 Gemeente Zaanstad 1.949 51 51 2.051 Gemeente Zeevang 5.652 147 148 5.947 Totaal participantenbijdrage 649.649 16.891 17.084 683.624 2013 -btw + index - 7%* 2014 Indexatie 2,80% Btw-verhoging 17.084 Provincie Noord-Holland 351.383 8.781-15.060-327.542 Gemeente Amsterdam 161.335 4.032-6.916-150.387 Gemeente Beemster 15.040 376-644- 14.020 Gemeente Edam-Volendam 27.003 675-1.158-25.170 Gemeente Graft de Rijp 3.418 86-147- 3.185 Gemeente Landsmeer 9.639 241-413- 8.985 Gemeente Oostzaan 2.051 51-88- 1.912 Gemeente Purmerend 74.652 1.866-3.200-69.586 Gemeente Waterland 16.065 401-688- 14.976 Gemeente Wormerland 15.040 376-644- 14.020 Gemeente Zaanstad 2.051 51-88- 1.912 Gemeente Zeevang 5.947 148-255- 5.544 Totaal participantenbijdrage 683.624 17.084-29.301-637.239 Landschap Waterland -3 - Programmabegroting 2014

* totale bezuiniging van 7% op participantenbijdrage is 47.946. Dit bedrag is in mindering gebracht op de indexatie van de participantenbijdrage ( 2,8% = 18.663). 1.4 Verhoging btw Aangezien voor de begroting 2013 is gerekend met de index uit november 2011 is geen rekening gehouden met de BTW stijging. Deze BTW stijging maakt wel onderdeel uit van de index ultimo 2012, die gehanteerd wordt voor de programmabegroting 2014. Daarom wordt de BTW verhoging hier weer gecorrigeerd. 1.5 Doelenboom De doelstelling zoals geformuleerd in de gemeenschappelijke regeling Landschap Waterland (GR) is het juridisch kader voor het programma van Landschap Waterland. Deze doelstelling luidt als volgt: a. Het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie; b. Het duurzaam instandhouden van het specifieke en gedifferentieerde karakter van het landschap door bescherming, ontwikkeling en consolidatie van de waarden die het in zich draagt. Het afgelopen jaar is gewerkt aan het opstellen van een doelenboom op basis van de doelstelling van de GR, de kaders van het recreatieplan en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is een hulpmiddel bij het helder uiteenzetten van de verschillende doelen en subdoelen die het schap nastreeft bij het uitoefenen van haar taak. Een duidelijke doelenboom is het vertrekpunt voor het opstellen van een duidelijk programmaplan als onderdeel van de schapsbegroting. Landschap Waterland -4 - Programmabegroting 2014

Het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie onder meer door middel van het treffen van maatregelen en voorzieningen t.b.v. de openluchtrecreatie 1: Behoud recreatielandschap 2. Vergroten gebruik 3. ontwikkelen maatschappelijk draagvlak 4: Versterken duurzaamheid (Belevings) waarde landschap bewaken (ommetjesmake r & rust- en ruimtezoeker) Aansluiten bij historische lappendeken aan identiteiten In stand houden van nieuwe routestructuren en voorzieningen Tekorten recreatieve voorzieningen oplossen Verbindende structuur creëren met hoofdknooppunten Versterken fysieke verbinding met buitengebied Verbeteren toegankelijkhei d vanuit stedelijk gebied Versterken watertoerisme/ recreatie Evenwichtig spreiden schapactiviteite n over hele werkgebied Meer samenwerking met belangrijke stakeholders in het gebied Stimuleren plattelands verbreding Optimale informatievoorziening raden & staten Utbreiden rol belangenbehartiger & kennisorganisati e Versterken financiele duurzaamheid Zoeken naar nieuwe financieringsmogelijkheden Stimuleren beheer door derden Recreatie koppelen aan (commerciële) ontwikkelingen Inzet op MVObeleid Streven naar duurzaamheid met aandacht voor biodiversiteit Duurzamer beheer Bevorderen & faciliteren ontwikkeling van groene energie voor eigen gebruik Meer lokale ommetjes die aansluiten op woonkernen Aansluiting bij wensen lokale besturen Gebruik recreatieve voorzieningen verhogen Inspelen op wensen/behoef ten recreanten Meer communicatie & promotie Route en infoborden voor recreant Landschap Waterland -5 - Programmabegroting 2014