6.2. Boekverslag door R woorden 2 april keer beoordeeld

Vergelijkbare documenten
Leonardo Da Vinci. Doel: Na deze opdracht weet meer over het leven van Leonardo Da Vinci

inhoud KLAAR IS MIJN MEESTERWERK.. WACHT EVEN.. HOE KAN ME DAT ONTGAAN ZIJN?????

Werkstuk Wiskunde Driehoek van pascal

Hallo, ik ben Leo! Leuk om kennis met je te maken! Ik ben lang en dun en ik heb heel veel krullen. Ik moet eerlijk zeggen...ik mag er best wezen!

Thema: de K van. Moeilijkheid : *** Samenleving Tijdsduur : ***

Leonardo hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Tijd van ontdekkers en hervormers: Nieuwe tijden

Werkbladen In de klas. Tijdreis Wetenschap. Naam. School. groep 7-8. Klas

Voor onze broers en zussen met een verstandelijke beperking.

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!

Hoi! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Wetenschap. In deze toela/ng vertelt Leonardo da Vinci je een verhaal.

De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het

Het Onderzoek. Laura Koopman Groep 7 woensdag 5 maart 2014 HET ONDERZOEK

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS

Hoi! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Da Vinci. In deze toela/ng vertelt Leonardo da Vinci je een verhaal.

Archeologen logboek Namen:....

ART HISTORY. V4 Renaissance

1 Sam. 13 preek NGKO 12 juli 2015

DE GULDEN SNEDE IN WEB DESIGN

1 Sam. 13 preek NGKE 4 sept. 2016

Werkstuk Kunstgeschiedenis Leonardo da vinci

Boekverslag Nederlands De foto in mijn hoofd door Yennik Meert

6,8. Werkstuk door een scholier 1479 woorden 24 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoudsopgave:

6,1. Werkstuk door een scholier 2016 woorden 30 januari keer beoordeeld. Geschiedenis

Leonardo Da Vinci s brug

Het irrationaal getal phi (φ)

Praktische opdracht Biologie Siamese Tweelingen

Eigen werk maken. Kunstwerk namaken. Lesformat onderzoekscyclus kunstles (OOL) Lisanne Vinke Verwonderen Introduceer het kunstwerk.

Nu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in

Mens- en wereldbeeld - HV 12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

OBSERVATIE. Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt. Robbert Kooiman G&I 1-C

INHOUD. Inleiding Anne Frank Huis Boijmans Van Beuningen Corpus reis door de mens Gevangenismuseum...

Darling Dong :49 Formatted: Position:Horizontal: Right, Relative to: Margin, Vertical: 0 cm, Relative to: Paragraph, Wrap Around

1 - Geschiedenis van de Algebra

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2

Reflectieverslag mondeling presenteren

Wetenschap hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Opdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september keer beoordeeld. Beeldende vorming

inhoud blz. 1. Bijgeloof 2. Getallen: geluk en ongeluk 3. Het hoefijzer 4. Het klavertje vier 5. Afkloppen op hout 6. Ladders 7.

Uitvinders Ontdekkers en hervormers Groep 8 Handleiding voor de leerkracht Informatie voor de geschiedenislessen Hoofdopdrachten

Bijbellezing: Johannes 4 vers Zit je in de put? Praat es met Jezus!

Het leek ons wel een interessante opdracht, een uitdaging en een leuke aanvulling bij het hoofdstuk.

23 Spurgeons eerste gemeente Volmaakte mensen Hebben engelen zakken? Bidden en werken Een zacht antwoord Mevrouw

Het verhaal van de schepping (Genesis 1 en 2)

Voorblad... Inhoudsopgave... Inleiding... De lessen... Examen... Tips & tops...

Ronny en het grote spinnenweb


Ieper. Ervaringen Schilderijen :

Klas 5 de Koorddanser. Klas Tom. Jaargang 7, nr. 24. Klaskrant maart We are the knights who say...

De magische deur van KASTEEL013

reeks ontmoetingen 2 een ontmoeting met Heraclitus

Praktische Opdracht (p.o.) brugklassen De Romeinen! NAAM: KLAS: ONDERWERP: p.o. inleveren!

Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder '03. Verslag van het oude Egypte Ylaine en Ryanne Mulder

Kopieer- en werkbladen: de reeks van Fibonacci

Elke miskraam is anders (deel 2)

Alleen een plastic tasje

Praktische opdracht Wiskunde Vermenigvuldiging en deling van lijnen en parabolen

Reisverslag Pisa 2012

DOCENT. Thema: water DROOG NAAR DE OVERKANT. groep 3 en 4. Stadshagen

Voorbereiding Heilig Avondmaal

Leonardo da Vinci. Thomas Pereira Het Baken

Boekverslag Nederlands Echte mannen eten geen kaas door Maria Mosterd

6.1. Boekverslag door R woorden 23 april keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding?

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Gebruiksaanwijzing leerdagboek

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Waardoor vliegt een vliegtuig?

GROEP 5/6. Fresco s in Raalte, Plaskerk

Pagodespreeuw (Sturnus Pagodarum)

Spinoza SPINOZA SCHOOLOPDRACHT. Baruch de Spinoza Vervaardiger: onbekend Materiaal: olieverf op linnen Jaartal: 1670

Functies en Invalshoeken Kunst

6,9. Boekverslag door Een scholier 1690 woorden 10 december keer beoordeeld. Charles Dickens Novelle, Fantasy & SF Eerste uitgave 1843

Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12. Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo?

Gezongen: Psalm 8: 1 en 2, Lied 303, Lied 704, Lied 705: 1 en 2, Lied 840, Lied 415.

inhoud 1. Bijgeloof 3 2. Getallen: geluk en ongeluk 4 3. Het hoefijzer 5 4. Het klavertje vier 6 5. Afkloppen op hout 7 6. Ladders 8 7. De kat 9 8.

Ik en mijn groep zijn naar Corien Oranje geweest dat was erg leuk.

De Evolutietheorie. Gemaakt door : Thomas Pereira Datum : School : Het Baken Klas : 7a

LES 2. Invloed van je gezin. Lees. Lees. Maak Maak een voorbeeld van een dier. Leer. Bid Bid dat je een positieve invloed zal.

Samenvatting Geschiedenis H1

Opstel Nederlands Gedicht Ik

Boekverslag Nederlands Kruistocht in spijkerbroek door Thea Beckman

Een werkboek met creatieve ideeën om met kinderen originele portretten en zelfportretten te maken. Voor kinderen van 6 12 jaar

Heerde. Voortgezet onderwijs mavo havo atheneum

DAAN RIETBERGEN ANNEKE EENHOORN. Ik verzamel moed WERKBOEK DAT JE LEERT VOLUIT TE LEVEN

Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten

Leeftijd: alle-leeftijden Thema: Kliederkerk, Opstanding, Pasen Tijdsduur: 20+ min.

Praktische opdracht Natuurkunde Het Beifield- Brown effect

...een waargebeurd verhaal...

De Tocht van. Kijk en Doe-Tocht (6 t/m 12 jaar)

ZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++

Lesbrief Uitvinders. Inleiding

Leonardo da Vinci, de uitvindingen van een Genie. Het genie in Da Vinci. Andere facetten van een genie

Tijdens de lessen loop ik rond en probeer ik de leerlingen te helpen, vragen te beantwoorden, tips te geven en de leerlingen wat te leren.

Preek 23 sept 2018 ds. Mw. M.W. Gehrels Psalm 139. God kent mij

Het boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat

inhoud blz. Vleugels 3 1. Zweven 4 2. Vleugels om te zwemmen 5 3. De boemerang 6 4. Vogels op de grond 7 5. Het geheim van vliegen 8 6.

Transcriptie:

Boekverslag door R. 2386 woorden 2 april 2006 6.2 62 keer beoordeeld Vak ANW Biografie Leonardo da Vinci is geboren in de plaats Vinci op 15 april 1452. Zijn officiële naam is Leonardo di Ser Piero da Vinci, wat Leonardo, zoon van Ser Piero, uit Vinci betekent. Toen z n vader zijn tekentalent ontdekte, stuurde hij hem naar een speciale opleiding daarvoor. Daardoor was hij was begonnen als schildersgezel in Florence maar al snel werd hij een zelfstandig kunstenaar. Naast schilder was hij ook architect, uitvinder, ingenieur, filosoof, denker, beeldhouwer en schrijver. Bij zijn kunstwerken, waaronder schilderijen en beelden, vermeldde hij alleen zijn voornaam of Io, Leonardo, wat Ik, Leonardo betekent in het Italiaans. In 1482 vertrok hij naar Milaan, waar hij bij Ludovico Sforza bleef en menig bekent schilderij maakte, waaronder het laatste avondmaal. Dit is een van zijn bekendste schilderijen, samen met de Mona Lisa, die in het Louvre in Parijs hangt. Da Vinci was in zijn tijd zelf ook al een beroemd kunstenaar en werd voor veel klussen ingeroepen, door onder andere de kerk. Over het verleden van Da Vinci is niet zo geweldig veel bekent. Heel veel van zijn boeken hebben de tand des tijds niet overleefd. Sommige van zijn aantekenen en modelontwerpen zijn wel teruggevonden, maar daar kun je verder in de essay meer over lezen. Daar vertel ik dan namelijk wat er dan met die modeltekeningen van o.a. parachutes is gedaan. Uitvindingen Da Vinci was slim. En niet zomaar een beetje slim, maar hij was zijn tijd echt ver vooruit. Hij bedacht dingen waar men in die tijd nog nooit aan gedacht had. Hij bedacht en ontwierp dingen als helikopters, onderzeeërs en rekenmachines. Hij had schetsen en bouwtekeningen van vliegtuigen, machinegeweren en fietsen met kettingen. En moet je na gaan dat hij pas in de 15e eeuw leefde en het eerstvolgende ontwerp van een fiets met kettingen, de hoge bi, pas in 1870 werd bedacht. Daarvoor had je alleen de loopfiets en de vélocipède, ontworpen door Pierre Michaux, zijn zoon Ernest en de loopfiets door James Starley. Maar die hadden geen kettingaandrijving. De fiets van Da Vinci is na-gemaakt en is te bewonderen in een museum in Florence. Hij is daar ook getest. Maar die fiets is niet het enige geteste product van Da Vinci. Nog vele van zijn uitvindingen zijn ook na al die jaren nog getest. Nog een voorbeeld hiervan is de parachute die hij in 1483 bedacht had. Deze lijkt niet op zijn hedendaagse soortgenoten maar het principe is hetzelfde. Op 27 Juni in het jaar 2000 wou Adrian Nicholas uitproberen of deze uitvinding van Da Vinci ook echt werkte. In tegenstelling van wat de onderzoekers zeiden, deed deze parachute het verbazingwekkend goed. Men zei zelfs dat als Da Vinci deze parachute 5 eeuwen later had gebouwd, ze het nog steeds een erg goede parachute vonden. Da Vinci probeerde zijn uitvindingen meestal zelf ook uit. Niet altijd met succes. Maar hieraan kun je wel zien dat Da Vinci een man van waarnemen was. Natuurlijk bleven veel uitvindingen e.d. ongetest, maar https://www.scholieren.com/verslag/27865 Pagina 1 van 5

het feit dat hij zelfs z n zelfontworpen en gebouwde vliegtuig zelf testte, wil toch wel zeggen dat hij het niet alleen om de theorie deed. Anatomie en Phi Naast al deze uitvindingen onderzocht Da Vinci ook het menselijk lichaam, de anatomie van de mens. Hij nam s nachts stiekem lijken mee van kerkhoven en onderzocht ze thuis. Hiermee probeerde hij het menselijk lichaam beter te begrijpen qua bouw en qua functie. Dit is een van de belangrijkste wetenschappen die hij onderzocht, en hij werd er niet geliefder door. In ieder geval niet in die tijd. Dit was de enige manier om de anatomie te bestuderen, maar hij leerde hier wel veel nieuwe dingen van. Hij was niet de eerste die dit onderzocht, maar heeft er wel heel veel informatie over gevonden waar de wetenschap hem nu nog steeds dankbaar voor is. Door middel van het onderzoeken van de lijken, heeft hij het getal Phi ontdekt. Nou, eigenlijk was het al eerder bekent, maar hij heeft het verder uitgewerkt. Fibonacci kende dit getal ook al, en probeerde zelfs zogenaamde Phi-konijnen te kweken (eigenlijk perfecte konijnen). Dit getal is ook bekent als het gouden getal. Het bijzondere aan dit getal is namelijk dat het verstopt zit in de gehele natuur. Alles zit met dit getal met elkaar in verhouding. Kijk maar eens naar het voorbeeldje hier linksboven. Phi is ongeveer het getal 1,618033989. En zoals je in het plaatje kan zien in lijn B ongeveer 61,8% van lijn A. En lijn C is ongeveer 61,8% van lijn B. Dit is opzicht niet zo vreemd, maar zoals je kan zien zijn lijn B en C samen even lang als lijn A. Dit kan met geen ander getal. Dat is nu juist het bijzondere van Phi. Leonardo da Vinci heeft Phi dus ontdekt toen hij de anatomie ging onderzoeken. Daarmee is lijn A vergelijkbaar met je lichaam tot je elleboog, lijn B met het gedeelte van je lichaam van je elleboog tot je navel en C van je navel tot je voeten. Ook hier speelt Phi weer een rol. Het getal was al eerder bekent maar Da Vinci heeft het uitgewerkt. Phi heeft ook te maken met de Fibonacci reeks. In deze reeks van getallen vormt de som van de eerste twee getallen het derde getal. En zoals je kan zien krijg je een waarde dicht bij Phi als je het derde getal deelt door het tweede. 5 / 3 = 1.66 8 / 5 = 1.6 13 / 8 = 1.625 21 / 13 = 1.615 34 / 21 = 1.619 Dit is nog niet zo interessant, maar het getal Phi vind je ook terug in gebouwen, schelpen, dieren en zelfs mensen. Phi is niet echt een formule, wet of theorie die da Vinci heeft bedacht. Sterker nog, da Vinci heeft eigenlijk helemaal geen wetten of regels bedacht. Helaas moest dat wel voor het verslag, en moest je er iets over vertellen. Je moest bijvoorbeeld zeggen of die nu nog belangrijk was, of nog werd gebruikt. Maar omdat er nu eenmaal geen theorie is, kan ik moeilijk wat er over vertellen. Ik heb wel geprobeerd zijn onderzoek over afremming door middel van lucht te verklaren in een proef, en phi zo goed mogelijk uitgelegd. Phi en Luchtweerstand waren de belangrijkste die ik kon verzinnen, maar natuurlijk heeft da Vinci meer gedaan dan alleen die twee dingen. Phi werd trouwens niet verkeerd verklaart door de kerk, het werd zelfs goed gekeurd. Ze zeiden dat dit de bedoeling was van God om alles perfect en gelijk aan elkaar te maken. Later kregen ze spijt van deze uitspraak omdat veel mensen geloofden dat het getal Phi gelijk aan God was. Dit was natuurlijk niet de bedoeling van de kerk. https://www.scholieren.com/verslag/27865 Pagina 2 van 5

Wereldbeeld In de tijd van da Vinci, 15e/16e eeuw, was het geloof erg sterk. De kerkelijke macht reikte erg ver, en iedereen luisterde er ook naar. Da Vinci was wetenschapper en ongelovig. En omdat hij een bekent man was, lag hij vaak overhoop met de kerk. Het punt dat hij nog nooit een relatie heeft gehad met een vrouw, was al helemaal niet zo best. Niet omdat dat verplicht is, maar omdat hij voor homo werd uitgemaakt. Dit is waarschijnlijk ook waar. Toch schakelde de katholieke kerk da Vinci vaak in, voor bijvoorbeeld van het maken van kunstwerken en religieuze schilderijen. Deze bevatte vaak genoeg verborgen boodschappen. Da Vinci werd ook in de gaten gehouden door de kerk. Dit was vanwege de reden dat hij dus homo was. Na een lange tijd werd hij ook gearresteerd door de kerk en aangeklaagd vanwege de rede dat hij homo was, in die tijd nog een strafbaar feit bij de kerk. Hij wist er wel goed vanaf te komen, maar hij werd alleen maar meer in de gaten gehouden. Hierdoor kon hij zijn werk minder goed doen dan anders, iets wat wel een beetje te merken was. Onderzoek Leonardo da Vinci heeft dus veel dingen bedacht, en ik had het al eerder in dit verslag over zijn ontwerp van de parachute die niet zo lang geleden nog is getest door Adrian Nicholas. Ik heb speciaal voor dit verslag zelf een parachute gemaakt, en uitgetest. Ik wou namelijk laten zien dat deze bouw van de parachute ook werkt, ook al is die niet helemaal professioneel ontworpen. Benodigdheden: - 8 takjes - Plakband - Stevig touw - Plastic zakjes - Een balkon - Een proefkonijn het proefkonijn Uitwerking: Toen ik in het begin over de materiaal keuze zat na te denken wou ik eerst rietjes gebruiken in plaats van de takjes, maar omdat Leonardo in z n ontwerp ook takken had gebruikt als ondersteuning, besloot ik hetzelfde materiaal te gebruiken omdat ik met deze proef wou aantonen of het idee werkte. Natuurlijk hadden ze in die tijd nog geen plastic rietjes. Ik heb de plastic zakjes gewoon zo gelaten omdat het niet veel verschil maakt of ik nu stof of plastic gebruikte. Het ging er om dat het een beweegbare stof was die aardig stevig was en die je kon strak spannen. Hier maakte het dus niet echt uit of ze het vroeger al hadden. Ik had 4 zakjes in driehoeken geknipt en ze aan de takjes vastgezet. Door middel van het plakband bleef alles aan elkaar zitten en kwamen er geen gaten in het plastic. Ik heb het zo in elkaar gezet, dat het een piramide vormde met vier poten. De onderkant van de piramide heb ik weer ondersteund met takjes zodat het een stevig geheel bleef. Daarna maakte ik de touwen aan elkaar vast en daarna aan de parachute. In het echt hoort het proefpersoon de touwen vast te houden, net zoals Adrian Nicholas deed, maar ik heb ze door het ringetje van de knuffel gehaald. Die kan de draden even goed houden. Op de foto hiernaast staan niet alle draden even strak, maar tijdens de test standen alle draden strak gespannen. Dit was noodzakelijk anders was https://www.scholieren.com/verslag/27865 Pagina 3 van 5

het gewicht niet goed genoeg verdeeld. Proef: Toen ik de proef ging doen had ik iemand, mijn vader, op het balkon laten staan met de Vinci-Parachute. Ik stond beneden met een stopwatch en nam de tijd op vanaf het moment dat mijn vader de parachute los liet, tot het moment dat de parachute de grond raakte. De gegevens zijn hieronder in een tabel verwerkt. Poging. Aantal secondes in de lucht. Hoogte waarvan die werd gegooid. 1. 0,93 s 4 meter 2. 1,04 s 4 meter 3. 0,90 s 4 meter Poging. Aantal secondes in de lucht Hoogte waarvan die werd gegooid. 1. 1,86 s 4 meter 2. 2,04 s 4 meter 3. 1,93 s 4 meter Zonder Parachute Met Parachute Zoals je in de tabel kan zien duurt het duidelijk langer als het proefkonijn een parachute heeft. Natuurlijk is een parachute test vanaf 4 meter natuurlijk erg onduidelijk, maar de test heeft wel laten zien dat de parachute de boel kan afremmen. Deze uitvinding van Da Vinci bevestigde zijn onderzoek van afremming door middel van lucht. Hij dacht dat de lucht voor enige weerstand kon zorgen als je maar een groot genoeg oppervlak bezit. De parachute is er dus een uitwerking op. Dit heeft hij vaak genoeg onderzocht met ook andere dingen zoals zijn eigen ontworpen vliegtuigen, die weer op de vleugels van vogels die hij had onderzocht waren gebaseerd, en zijn helikopter. De moderne luchtvaart heeft veel te danken aan da Vinci. Logboek In dit logboek ga vertellen hoe, wanneer en waar ik aan het verslag heb gewerkt. Om eerlijk te zijn heb ik het meeste in de week voor de inleverdatum gemaakt. In het begin, toen de opdracht net was uitgelegd, had ik wel een inleiding en biografie gemaakt, maar dat was alleen omdat we toen in het computerlokaal zaten. Ik had het allemaal nogal erg lang uitgesteld, maar het is gelukkig wel op tijd afgekomen. Gisteravond, donderdag 3 november had ik alleen nog maar alles even moeten na lezen en een paar dingen moeten aanpassen. Ik had toen ook nog even dit stukje, de bronnenlijst en de reflectie moeten maken, omdat ik toen wist wat ik allemaal had gedaan en wanneer. Ik heb de proef in het weekend voor de inleverdatum geschreven en gedaan. Ik was het al veel langer van plan, maar ik had er helaas nooit genoeg tijd voor. De proef zelf uitvoeren was niet zo veel werk omdat ik alle spullen al in huis had en al ongeveer gepland hoe en waar ik de proef zou gaan uitvoeren. Dat was allemaal geen probleem. De informatie had ik tijdens de Lessen ANW in het computerlokaal opgezocht. Ook had ik thuis wat informatie opgezocht, maar ik had af en toe last van wegvallend internet. Dat was niet zo fijn, vooral toen ik net informatie had. Reflectie Ik denk dat ik best wel veel van deze essay heb geleerd. Ik wist nog wel wat algemene dingen over Leonardo Da Vinci. Maar de meeste dingen moest ik op internet opzoeken en vinden. Dingen zoals Phi en zo wist ik wel, maar voor de meeste informatie had ik toch echt de hulp van internet nodig, dit was ook https://www.scholieren.com/verslag/27865 Pagina 4 van 5

voor de biografie en het wereldbeeld. Ik vond het best een leuk onderwerp om te doen, vooral omdat ik da Vinci al langer een interessante wetenschapper vond. Dit verhoogde dus ook al de motivatie om met dit onderwerp verder te gaan en te beginnen. Het ging ook best wel goed. Conclusie: Dit was een erg leuke opdracht en ik verheug me op het volgende ANW-project. Bronnenlijst Ik had pas als laatste gezien dat je bij elke alinea een bronvermelding moest hebben, maar dat was toen al te laat. Ik had alles al getypt en ik wist niet meer welke bronnen ik waarvoor had gebruikt. Ik besloot daarom maar een algemene bronnenlijst te maken. - http://nl.wikipedia.org/wiki/leonardo_da_vinci - http://www.fractal.org - http://users.skynet.net - http://www.juliantrubin.com/bigten/davinciparachute.html Ik had nog veel meer sites als bronnen, maar het internet viel net weg toen ik met de bronnenlijst bezig was. Ik kon dus niet alle internetsites terugvinden op het internet, omdat ik dat simpelweg niet had. Ik had voor de rest geen boeken of naslagwerken gebruikt dus mijn bronnenlijst blijft een beetje beperkt. https://www.scholieren.com/verslag/27865 Pagina 5 van 5